Pėrgatitja e liturgjisė sė festave tė urdhėruara. Komente postohen disa ditė pėrpara festave.
nga , 23-04-2024 nė orėn 12:55 (8044 Lexime)
F.A. E DIELA E 4 TĖ PASHKĖS VITI B.
PĖRGATITJA E LITURGJISĖ
E DIELA E 4 TĖ PASHKĖS VITI B
MĖ 21-4-2024
UNGJILLI: Gj. 10, 11-18.
11 Unė jam Bariu i mirė.
Bariu i mirė e jep jetėn e vet pėr delet.
12 Rrogėtari ‑ qė sėshtė bari,
tė cilit nuk i pėrkasin delet ‑
kur sheh se po vjen ujku
lė delet e ikėn
‑ e ujku i rrėmben dhe i shpėrndan:
13 ėshtė rrogėtar
dhe nuk shkqetėsohet pėr delet.
14 Unė jam Bariu i mirė:
i njoh tė miat
dhe ato mė njohin mua.
15 Sikurse Ati mė njeh mua
dhe unė e njoh Atin
edhe jetėn e jap pėr delet.
16 Kam edhe tė tjera dele,
qė nuk janė tė kėsaj vathe.
Edhe ato mė duhet ti bashkoj
dhe do ta dėgjojnė zėrin tim,
do tė bėhet njė grigjė e vetme
e njė Bari i vetėm.
17 Prandaj edhe mė do Ati,
sepse e jap jetėn time
qė ta marr pėrsėri.
18 Askush nuk mund tė ma marrė:
por unė e jap prej vetes.
Kam pushtet ta jap jetėn
e kam pushtet ta kthej prapė atė.
Kėtė urdhėr e mora prej Atit tim.
LECTIO DIVINA MEDITIM LUTJE.
Imazhi mė i njohur i Jezusit ėshtė ai i bariut tė mirė nė mes tė kopesė sė tij ose me delet mbi supe: Ėshtė imazhi qė ka qenė gjithmonė mė i dashur nga tė krishterėt. Megjithatė, vėrejmė menjėherė se Ungjilli i sotėm nuk flet pėr bariun e mirė, por pėr bariun e bukur. Mbiemri i pėrdorur nė tekstin grek nuk ėshtė agathos, i mirė, por kalos, i bukur.
Nė fakt, ungjilltari nuk dėshiron tė na flasė pėr mirėsinė e Jezusit, por pėr bukurinė e tij, atė bukuri qė do tė pėrpiqemi ta riprodhojmė nė fytyrat tona, dhe nė jetėn tonė tė pėrditėshme. Edhe kėtu, siē ndodh shpesh nė Besėlidhjen e Re, kalos pėrkthehet si i mirė.
Ne e duam bukurinė, na tėrheq bukuria. Autori i Siracikdit, nė kapitullin 40,22 thotė: Syri i njeriut dėshiron hirin dhe bukurinė, por akoma mė shumė gjelbėrimin e fushave. Mbetemi tė magjepsur nga lindja dhe perėndimi i diellit, sodisim malet, detin, lulet, hirin e atyre qė vallėzojnė... Ēfarė bėjnė shkrimtarėt, poetėt, muzikantėt, artistėt? Asgjė mė shumė se pėrkthimi i bukurisė nė gjuhėn e tyre.
Pse ēdo gjė e bukur na tėrheq?
Sepse gjėrat e bukura janė pasqyrim i bukurisė sė pafund tė Zotit. Ne jemi krijuar pėr bukurinė, sepse jemi krijuar pėr Zotin...ka njė shprehje qė tė gjithė do tė donim tė na thoshin: "Sa njeri i bukur!" Do tė thotė "i kėndshėm, i sjellshėm, i dobishėm, i respektueshėm, njė person i mirė. Tė gjithė do tė donim qė kjo tė thuhej pėr ne. Jezusi tha pėr dishepujt e tij se ata duhet tė jenė njerėz tė bukur: "Ju jeni drita e botės... le t'i shohin veprat tuaja tė bukura" (opos idosin ymon ta kala erga); fatkeqėsisht edhe kėtu pėrkthehet zakonisht "tė mira", dhe jo "tė bukura".
Megjithatė, kur Jezusi u paraqit si "bariu i mirė", udhėheqėsit hebrenj u indinjuan, sepse e konsideronin atė njė tė ēmendur dhe mė nė fund u pėrpoqėn ta vrisnin me gurė. Si mund tė ndodhė kjo? Nėse nė njė fshat ku tė gjithė janė tė shėmtuar, vjen njė person i bukur, ata duke krahasuar veten me atė, kuptojnė gjendjen e tyre, ndėrgjegjėsohen pėr gjendjen e tyre, e kėrkojnė ta largojnė nga prezenca e tyre.
Vini re, profetėt nė Besėlidhjen e Vjetėr kishin folur pėr barinjtė qė udhėhoqėn popullin e Izraelit. Profeti Ezekiel nė kapitullin 34, 2-6 pėrshkruan kėto figura tė udhėheqėsve tė popullit me shėmbėlltyrėn e barinjve dhe thotė:
2 Mjerė barinjtė e Izraelit, qė kullotin vetveten! Vallė, a nuk e kanė pėr detyrė barinjtė ti kullotin grigjat? 3 Ju ushqeheni me qumėsht, visheni me lesh, pritni berret e majme e grigjėn nuk e kullotni! 4 Tė ligshtėn nuk e pėrtėrini, tė sėmurėn nuk e shėroni, tė thyerėn nuk e lidhni, tė ndarėn nuk e ktheni, tė humburėn nuk e kėrkoni, por zotėroni mbi to me dhunė! 5 Kėshtu u shpėrndanė delet e mia, sepse skishin bari. U bėnė preja e tė gjitha egėrsirave tė fushės dhe u shpėrndanė. 6 Enden delet e mia gjithkund maleve e kodrave tė larta, grigjat e mia u shpėrndanė gjithkah mbi sipėrfaqen e dheut e askush nuk shqetėsohet, askush nuk i kėrkon!
Ata i shfrytėzojnė delet nė vend qė t'i ushqejnė.
Nuk kujdesen pėr tė sėmurėt, nuk fashojnė plagėt, nuk kėrkojnė tė humburat.
Ata i udhėheqin me mizori dhe dhunė.
Kopeja ėshtė nė rrėmujė dhe ėshtė pre e tė gjitha kafshėve tė egra dhe askush nuk kujdeset.
Pėrballė kėsaj situate, Jezusi do tė thotė se turmat ishin si delet pa bari... ja, nė kėtė situatė, vjen njė bari "i bukur". Dhe ata qė ishin barinj tė shėmtuar u mėrzitėn nga kjo prezencė, sepse do tė donin tė pėrjetėsonin gjendjen e tyre tė mėparshme qė sipas tyre ishte nė rregull, e qė askush nuk kundėrshtonte. Ndoshta nuk kishin kuptuar qė situata e tyre ishte me tė vėrtetė e mjerueshme.
Le tė dėgjojmė se si Jezusi u paraqit kėtyre udhėheqėsve tė popullit tė Izraelit...
Nė atė kohė Jezusi tha: Unė jam bariu i bukur. Bariu i bukur, jep jetėn pėr delet.
Kjo shprehje pėrsėritet shpesh dhe mė kėmbėngulje nė Ungjilli qė komentojmė: Unė jam bariu i bukur.
Para sė gjithash, "Unė jam" ėshtė njė shprehje shumė e rėndėsishme, sepse ėshtė vetėparaqitja e Zotit, ėshtė emri me tė cilin Zoti iu paraqit Moisiut: "Unė jam". Dhe prandaj, kur Jezusi e pėrdor kėtė shprehje, ai do tė thotė "tani po ju paraqes fytyrėn e Zotit", fytyrėn "e bukur" tė Zotit, njė fytyrė pėr tė soditur", sepse ka edhe njė fytyrė tė Zotit qė ėshtė "e shėmtuar".
U bė njė sondazh nė Shtetet e Bashkuara, mė 8-10-2010, dhe cili ishte rezultati? Kishte shumė pak ateistė, 5%: por vetėm 22% kishin imazhin e njė Zoti dashamirės, tė njė Zoti tė mirė dhe vetėm tė mirė. Pjesa tjetėr, e cila ėshtė 67%, kishte njė imazh tė shėmtuar tė Zotit, tė njė Zoti autoritar, tė largėt, qė nuk interesohet pėr problemet tona, tė njė Zoti hakmarrės, qė dėnon, tė njė Zot qė ndėshkon: dhe ky imazh i shėmtuar i Zotit ėshtė gjithashtu nė origjinėn e njė shoqėrie qė nuk ėshtė aspak e bukur. Pse? Sepse kush e adhuron kėtė Zot, dėshiron tė riprodhojė fytyrėn e tij dhe mė pas lind imazhi ideal i njė njeriu qė ėshtė dominuesi, qė do qė t'i shėrbehet vetes, i cili imponohet dhe kėrkon qė tė tjerėt t'i nėnshtrohen, sepse ky ėshtė imazhi qė shumė veta ende kanė nga Zoti: ėshtė njė imazh i shėmtuar.
Tani kur Jezusi e paraqit veten si "Bari i bukur" ai do tė thotė: "Mendoni pėr imazhin e bukur tė Hyjit nė fytyrėn time". Ekziston njė Zot qė ėshtė vėrtet tėrheqės, i dashur ėshtė e rėndėsishme tė shohėsh bukurinė e tij dhe tė ndihesh i dashur prej tij pa kushte. Le tė shohim pastaj se ēfarė e bėn tė bukur fytyrėn e Jezusit: tashmė e kemi ndjerė karakteristikėn e parė tė kėsaj bukurie: ėshtė ai qė jep jetėn pėr delet.
Bariu i bukur e jep jetėn e vet pėr delet e menjėherė mendojmė pėr dhuratėn e jetės sė tij nė Kalvar. Por kėtu Gjoni ka njė folje tjetėr, tithesin nė greqisht, pėr tė thėnė se Jezusi e vė jetėn e tij nė dispozicion tė tė tjerėve, se Jezusi, duke e treguar jetėn e bukur e tij, e propozon pėr tė gjithė ata qė dėshirojnė tė jenė njerėz jeta e tė cilėve tė jetė e frytshmė, tė jetė e bukur. Ai e tregon jetėn e tij para nesh, nė mėnyrė qė ne tė krahasojmė veten me bukuri tė Jezusit dhe ta riprodhojmė atė.
Pjetri nė letrėn e tij tė parė drejtuar tė krishterėve tė persekutuar nė Azinė e Vogėl thotė:
Sjellja juaj mes paganėve tė jetė shembullore qė, pikėrisht pėr ato gjėra nė tė cilat ju shpifen si tė ishit keqbėrės, kur ti shohin veprat tuaja tė mira, ti japin lavdi Hyjit nė Ditėn e Ardhjes sė tij (1 Pt. 2,12).
Le tė dėgjojmė tani si paraqitet ai qė nuk ėshtė bariu i deleve:
12 Rrogėtari ‑ qė sėshtė bari,
tė cilit nuk i pėrkasin delet ‑
kur sheh se po vjen ujku
lė delet e ikėn
‑ e ujku i rrėmben dhe i shpėrndan:
13 ėshtė rrogėtar
dhe nuk shkqetėsohet pėr delet (v.12-13).
Pėr tė nxjerrė nė pah njė karakteristikė tjetėr tė bariut tė bukur, Jezusi prezanton njė imazh, atė tė mėditėsit dhe e vendos atė nė kontrast me imazhin e bariut; rrogėtari ėshtė ai qė nuk ėshtė i pėrfshirė personalisht nė mėnyrė pasionante me jetėn e tufės: ai interesohet pėr pagėn nė fund tė ditės, pastaj ajo qė ndodh me delet, nuk i intereson, nuk e shqetėson mė atė.
Ėshtė kontrasti midis tė vepruarit pėr interes dhe dashurisė sė pakushtėzuar. Dashuria e pakushtėzuar ėshtė njė nga karakteristikat e bukurisė sė Jezusit tė Nazaretit. Dhe ai na ofron tė gjithėve kėtė bukuri, bukurinė e dashurisė sė tij. Le ta meditojmė kėtė: instinktivisht jemi tė shtyrė tė veprojmė pėr interes, kur bėjmė diēka, instinktivisht mendojmė pėr pėrfitimin tonė: ēfarė avantazhi do tė kem nga ajo qė bėj? A do ta vėrejė dikush tė paktėn qė isha unė qė bėra njė gjė kaq tė bukur? Kjo ndodh kur tėrhiqemi tė bėjmė diēka pėr tė fituar njė shpėrblim, kur mendojmė qoftė edhe nga larg pėr pėrfitimin tonė, kur shpėrfytyrojmė kėtė bukuri qė duhet tė riprodhojmė nė fytyrat tona, bukurinė e "bariut tė bukur", tė Jezusit tė Nazaretit, i cili veproi plotėsisht pa pagesė.
Le tė themi, megjithatė, se ka njerėz tė bukur, qė i pėrngjajnė Jezusit: tė krishterė qė ia kushtojnė ēdo tė shtunė pasditėn nė shėrbim tė komunitetit tė tyre, ose ata qė merren me njė punė vullnetarė nė favor tė atyre me aftėsi tė kufizuara, dhe nė favor tė atyre qė kanė nevojė pėr ndihmė. Mund tė ndodhė, dhe ndoshta e kemi dėgjuar, qė dikush shumė dembel, duke parė se ēfarė bėhet nga kėta njerėz tė bukur, tė shqetėsohet nga kjo bukuri, e ndoshta ka edhe ai qė thotė: Epo mirė, nėse e bėn, ėshtė se i pėlqen... pėrndryshe nuk do ta bėnte. Kėta njerėz tė bukur nuk inatosen dhe vazhdojnė tė punojnė, edhe kur askush nuk i falėnderon pėr punėn qė bėjnė, ndoshta edhe famullitari i tyre... Kėta njerėz qė veprojnė falas, edhe nė kėto situata, nuk inatosen, sepse gėzohen kur shohin dikė qė ėshtė i lumtur, e kėshtu reflektojnė nė fytyrat e tyre bukurinė e bariut tė tyre.
Ēfarė bėjnė rrogėtarėt qė nuk janė tė interesuar pėr tufėn? Ata shohin ujkun qė vjen, ujkun, armik tradicional i tufės, qė pėrfaqėson forcat e sė keqes, forcat armiqėsore. Ujku, ēfarė bėn ai? Nuk ėshtė thėnė qė vret delet. Ai nuk mund t'i vrasė, sepse nuk mund tė shkatėrrojė jetėn e pėrjetshme, e cila ėshtė e pranishme nė ēdo njeri, por mund t'i largojė delet qė ndjekin bariun e bukur nga kopeja, mund t'i shpėrndajė ato. Kjo bėn qė ata tė humbasin rrugėn e tyre. Ndonjėherė dėgjojmė pėr rininė nė rrėmujė, pėr shoqėrinė nė rrėmujė. Mirė, mund tė themi se pikėrisht kjo ėshtė rezultati i punės sė ujqėrve...
Dhe mercenarėt, rrogėtarėt, ata qė veprojnė pėr interes nuk u intereson ēfarė ndodh, ata mendojnė pėr veten e tyre.
Ekziston njė teologji shpirtėrore e tėrė e sė shkuarės qė na shtyu tė vepronim shpirtėrisht pėr interes, duke grumbulluar meritat pėr tė hyrė nė parajsė: vepronim pėr interes. Ky ishte njė egoizėm shumė i hollė, ky egoizėm na bėn tė shėmtuar. Ai qė vepron mirė dhe e bėn lirisht, e bėn sepse ėshtė gjė e bukur tė dojė. Ata qė duan nuk mendojnė pėr veten, mendojnė pėr situatat nė tė cilat ndodhen vėllezėrit e tyre, tė cilėt ndoshta janė nė rrezik pėr shkak tė ujqėrve, dhe ata qė duan, duhet tė kenė kujdes nga kėta ujqėr, qė kanė ekzistuar nė ēdo epokė e qė ekzistojnė edhe sot. Ndonjėherė kanė emra, por zakonisht janė anonimė e pėr kėtė janė mė tinėzarė.
Unė do tė thoja se ia vlen tė pėrpiqemi tė identifikojmė disa nga kėta ujqėr tė rrezikshėm. Pėr shembull, ata qė futin degradimin moral nė shoqėri janė ujqėr: me veprat e tyre bėjnė qė tė mos kuptohet mė se ēfarė ėshtė e mirė dhe ēfarė ėshtė e keqe. Tė gjithė bėjnė kėshtu: nuk dihet mė se ēfarė na bėn tė bukur dhe ēfarė na bėn tė shėmtuar.
Ata qė mishėrojnė njė model tė rremė tė njeriut, vlera drejtuese e tė cilėve ėshtė: "Unė bėj atė qė mė pėlqen" janė ujqėr. Ata qė e pėrhapin kėtė concept, janė ujqėr, sepse bėjnė dėm, i heqin gėzimin e tė jetuarit, i heqin tė bukurėn shoqėrisė, sepse njeriu i bukur ėshtė ai qė do, jo ai qė vepron dhe bėn vetėm atė qė i pėlqen. Ata qė shtrembėrojnė shijen pėr tė bukurėn, janė sigurisht ujqėr: ata tregojnė se ajo qė ėshtė e shėmtuar, ėshtė e bukur.
Mercenari, rrogėtari, ai qė mendon se Zoti do ta shpėrblejė dhe do ta paguajė nė fund tė jetės, mendon vetėm pėr veten e tij. Nė vend tė kėsaj, kushdo qė dėshiron tė riprodhojė fytyrėn e bariut tė bukur, i kushton vėmendje asaj qė ndodh rreth tij dhe i kontrollon ujqėrit qė mund tė dėmtojnė vėllezėrit e tij. Kjo ėshtė sigurisht njė detyrė e atyre qė kryesojnė komunitetin e krishterė, me qėllim qė tė mos hyjė nė tė njė mentalitet qė ėshtė kundėrt parimeve tė ungjillit: nėse kjo ndodh duhet ta denoncojnė sepse ėshtė njė gjė e rrezikshme. Prindėrit gjithashtu duhet tė shqetėsohen pėr kėta ujqėr, pėr tė gjithė ujqėr, pėr tė gjithė, e pėrsėris, sepse ndonjėherė ata pėrfundojnė duke mos e kuptuar mė se duke ndjekur disa propozime pėr jetėn, disa moda, fėmijėt e tyre do tė bėhen njerėz tė shėmtuar, jo tė bukur.
Kur doni tė pėrfshini njė person nė njė marrėdhėnie emocionale, ēfarė bėni? Mundoheni tė prezantoheni tė pashėm: i riu qė nuk u rrua kurrė, nėse bie nė dashuri, rruhet 3 herė nė ditė, sepse dėshiron tė paraqitet i pashėm pėr tė fituar personin qė do.
Epo, Jezusi dėshiron tė na pėrfshijė tė gjithėve nė njė marrėdhėnie dashurie tė llojt bashkėshortor. Ky ėshtė imazhi qė pėrdoret nė Bibėl. Marrėdhėnia e rrogėtarit nuk ka vend nė njė pėrshpirtėri tė rinovuar: ka pasur nė tė kaluarėn njė teologji e jetės shirtėrore themėluar mbi meritė, mbaroi koha e saj. Gjatė kėsaj jete tokėsore jeta jonė, sipas shėmbullit tė Jezusit duhet tė jetė e bukur dhe e frytshme. Tė jetojmė pėr njė shpėrblim vetėm nė fund tė jetės? Ky ėshtė egoizmi mė delikat.
Pėrfshirja e dashurisė bashkėshortore shprehet nė Bibėl me njė folje shumė domethėnėse: tė njohesh. Kjo folje pėrdoret pėr tė treguar dashurinė bashkėshortore, njohurinė e thellė qė dhėndri dhe nusja kanė pėr njėri-tjetrin, ky ėshtė imazhi qė pėrdoret edhe nga Jezusi nė pasazhin e sotėm. Le tė dėgjojmė:
Unė jam bariu i bukur, i njoh delet e mia dhe delet e mia mė njohin mua, siē mė njeh Ati mua dhe unė e njoh Atin; dhe unė ofroj jetėn time pėr delet.
Foljen "tė njohėsh" e kemi dėgjuar katėr herė: "Unė jam bariu i bukur, sepse i njoh delet e mia, delet e mia mė njohin mua, unė e njoh Atin, Ati mė njeh". Kjo folje nė Bibėl ka njė kuptim tė veēantė: tregon marrėdhėnien intime qė ekziston midis burrit dhe gruas nė takimin e tyre bashkėshortor. Ajo quhet "njohje".
Marrėdhėnia seksuale e kafshėve nuk quhet kurrė "njohje", ėshtė vetėm pėrgjigje ndaj njė instinkti. Ndonjėherė ndodh edhe te njerėzit qė marrėdhėniet seksuale tė reduktohen nė njė shtysė instinktive, e cila nuk ēon nė njohjen e ndėrsjellė tė dashurisė, prandaj kjo nuk ėshtė njė shprehje njerėzore... Njohuritė qė realizohen nė takimin bashkėshortor tė njeriut ēojnė nė zbulimin e intimitetit tė tjetrit, nė zbulimin e asaj qė i jep gėzim, dėshirat, mendimet, ėndrrat e bukura... dhe tė dyja jetėt harmonizohen nė njė jetė tė vetme.
Kjo ėshtė ajo qė ndodh nė njohjen e Zotit. Nėse hyjmė nė njė marrėdhėnie intime dashurie me Tė, jeta jonė bėhet njė shprehje e jetės sė tij, e cila ėshtė dashuri dhe vetėm dashuri. Jezusi vazhdon duke thėnė se cila ėshtė karakteristika e kėsaj jete nė tė cilėn ai ėshtė i pėrfshirė, sepse ai ėshtė Biri i vetėm i Atit dhe tani ai pėrfshin edhe tė gjithė ata qė e mirėpresin propozimin e tij pėr njė jetė tė bukur. Ai thotė: "Unė e jap jetėn time pėr delet". Nuk do tė thotė se ai vdes nė vend tė deleve, por do tė thotė se ai e bėn jetėn dhuratė, sepse kjo ėshtė jeta e Atit, i cili ėshtė i pranishėm nė tė dhe tani ėshtė po kjo jetė nė tė cilėn edhe ai na pėrfshin tė gjithėve. Cilėt janė ata qė ai dėshiron tė pėrfshijė nė kėtė njohuri tė dashurisė me tė dhe me Atin? A janė ata pak, janė njerėz tė privilegjuar apo tė zgjedhur? Ne ndjejmė
Kam edhe tė tjera dele,
qė nuk janė tė kėsaj vathe.
Edhe ato mė duhet ti bashkoj
dhe do ta dėgjojnė zėrin tim,
do tė bėhet njė grigjė e vetme
e njė Bari i vetėm (v.16).
Pėr t'i kuptuar kėto fjalė tė Jezusit, duhet t'i vendosim nė kontekstin e fjalimit qė ai po mban. Ai tha se erdhi pėr t'i nxjerrė delet e tij, tė cilat janė brenda njė gardh, ose mė mirė, pėr t'i nxjerrė nga ky gardh. Teksti origjinal e quan kėtė rrethim "aulé", qė nuk do tė thotė "palosje", por "mbyllje" nė tė cilėn delet janė mbyllur nga hajdutėt dhe hajdutėt qė i shfrytėzojnė dhe i vrasin. Cili ėshtė streha nga e cila Jezusi i dėboi delet e tij? Ėshtė rrethimi i institucionit fetar, i cili predikon njė marrėdhėnie tė rreme me Zotin; nga ky strehė Jezusi erdhi pėr t'i dėbuar delet e veta, sepse ato po shfrytėzohen. Ky ėshtė institucioni fetar, i cili predikon njė marrėdhėnie tė rreme me Zotin.
Cila ishte praktika fetare e tempullit tė Jerusalemit? Ishte marrėdhėnia me Zotin nė tė cilėn njerėzit thirreshin pėr tė dhėnė diēka, pėr t'i ofruar sakrifica pėr tė marrė nė shkėmbim favoret e Zotit. Dhe madje veprat e mira qė dikush bėnte, kishin si qėllim qė ai tė merrte diēka nga Zoti: bekimet e tij, favoret e tij. Jo, kjo nuk ėshtė marrėdhėnia me Perėndinė qė erdhi pėr tė sjellė Jezusi: ne duhet tė dalim nga ai rrethim. Fatkeqėsisht, nė kėtė rrethim tė imazhit tė rremė tė Zotit ka ende shumė njerėz qė mbahen brenda dhe qė mbahen brenda nga mercenarėt, tė cilėt, ndoshta pa e kuptuar fare, i mbajnė njerėzit skllevėr tė njė imazhi tė rremė tė Zotit. Jezusi bėri njė gjest shumė tė qartė profetik kur i dėboi tė gjithė nga tempulli. Ky ishte rrethimi ku ai nuk dėshiron qė njerėzit tė qėndrojnė mė.
Mė pas ai vazhdon duke thėnė se ai ka dele tė tjera qė nuk janė brenda kėsaj vathe, por mund tė jenė brenda kutive tė tjera dhe kėto duhet t'i udhėheqė edhe ai. Pasi na ēliroi nga njė imazh i rremė i Zotit dhe nga njė imazh i rremė i fesė, Jezusi thotė se ka gardhe tė tjera, fetare dhe laike, qė e mbajnė njeriun tė skllavėruar dhe ai dėshiron t'i nxjerrė njerėzit jashtė. Le tė pėrpiqemi tė mendojmė pėr disa nga kėto gardhe: disa kultura arkaike, tradita tė caktuara qė i poshtėrojnė dhe i skllavėrojnė njerėzit, burra dhe gra. Janė gardhe! Dhe ata qė kanė asimiluar mendimin dhe dashurinė e Krishtit duhet tė angazhohen pėr tė nxjerrė njerėzit nga kėto gardhe.
Pastaj pėrsėri, mbyllja e njė mentaliteti hedonist nė tė cilin tė gjithė lihen nė vetvete dhe tė shijojnė jetėn: ky ėshtė njė rrethim, dhe shumė njerėz janė brenda tij dhe duhet tė ēlirohen nga ky mentalitet. Pastaj ėshtė rrethimi i korrupsionit moral nė tė cilin njeriu gjendet brenda dhe shfrytėzohet nga njerėz qė janė tė interesuar ta mbajnė brenda: ai duhet tė nxirret jashtė.
Krishterimi ėshtė njė fe universale qė interesohet pėr ēdo njeri dhe Jezusi bėn propozimin e tij pėr lirinė, dhe thotė: "Ata do ta dėgjojnė zėrin tim, do tė bėhen njė tufė e vetme dhe njė bari i vetėm". Do tė dėgjojnė zėrin tim, tregon propozimin e tij pėr njė njeri tė ri; Jezusi nuk ia imponon askujt imazhin e tij tė bukurisė, sepse bukuria ėshtė tėrheqėse nė vetvete, ai paraqitet si njė "bari i pashėm" dhe kushdo qė beson nė tė bėhet njė person i bukur, ai nuk ka nevojė tė ngrejė zėrin ose tė kėrcėnojė: ėshtė vetėm bukuria e personit tė tij qė duhet tė flasė.
Dhe ajo qė ėshtė e rėndėsishme ėshtė pėrkthimi i kėtij teksti i cili fatkeqėsisht u shtrembėrua nga pėrkthimi i Jeronimit i cili tha: "Duhet tė ketė vetėm njė vathe dhe vetėm njė bari". Jezusi nuk erdhi pėr t'i hequr njerėzit nga njė vath dhe pėr t'i mbyllur nė njė vathė tjetėr; jo, delet e tij duhet tė dalin nga tė gjitha vathėt, nė tė cilat mercenarėt duan t'i mbajnė skllevėr; Jezusi do njerėz krejtėsisht tė lirė, tė cilėt e mirėpresin propozimin e tij pėr bukurinė dhe e mirėpresin si bariun e vetėm.
Le tė dėgjojmė tani se si Jezusi e pėrfundon prezantimin e propozimit tė tij si njė person i bukur.
Prandaj edhe mė do Ati,
sepse e jap jetėn time
qė ta marrė pėrsėri.
Askush nuk mund tė ma marrė:
por unė e jap prej vetes.
Kam pushtet ta jap jetėn
e kam pushtet ta kthej prapė atė.
Kėtė urdhėr e mora prej Atit tim (v. 17-18).
Bukuria e bariut pėrmblidhet nga Jezusi nė kėto fjalė tė fundit tė fragmentit tė sotėm ungjillor. "Unė jap jetėn time, askush nuk ma merr, unė e jap", "ky urdhėr nga Ati vjen nga brenda meje". Urdhėrat qė Jezusi merr, nuk vijnė nga jashtė, ata vijnė nga identiteti i tij si Biri i Perėndisė dhe, meqenėse Ati ėshtė dashuri dhe dashuri e vetme, pasi kjo ėshtė jeta e tij dhe kjo jetė hyjnore gjendet nė plotėsi tek Jezusi, kėshtu ėshtė jeta e tij qė bėhet dhuratė, sepse dashuria ėshtė vėnia e vetvetes nė shėrbim tė gėzimit dhe jetės sė tė dashurit. Jezusi thotė se ai jep jetėn e tij. Ai e bėn atė tė disponueshme me njė akt tė lirė dashurie, sepse dashuria ėshtė e lirė; ju nuk doni, nuk jepni jetėn tuaj sepse jeni tė detyruar, por sepse ėshtė vetė natyra e Birit tė Perėndisė qė ju shtyn tė jepni jetėn tuaj. Ne humbasim jetėn gjithsesi; ėshtė guximi, ai i Jezusit, i atyre qė nuk e mbajnė pėr vete. Nėse duam ta ruajmė jetėn tonė, duhet ta japim lirisht, domethėnė tė bėjmė siē bėri Jezusi: le tė na udhėhiqė Shpirti nga brenda nė kėtė akt, kėtė gjest dashurie. Vetėm kėshtu jeta jonė do tė jetė vėrtet e bukur, do tė jemi vėrtet njerėz tė bukur, duke riprodhuar imazhin e bariut.
- Kategoritė
- Pa Kategorizim
Krijoni Kontakt