Postuar mė parė nga skerdiS
tung klod
une kam lexuar shume tema nga ato qe ke shkruar dhe mendoj se duhet te jesh i mireinformuar se cfare flitet ne kishat shqipetare ndaj nuk me ngelet gje tjeter te mendoj pervec se kishat e vlores dhe te dhermiut ti ndoshta nuk i njeh si kisha shqipetare jo per gje po per mua jane te tilla une kam qene ne kishen e dhermiut ne 97 data nuk me mbahet mend mire por ka qene midis janarit dhe marsit me rastin e nje vdekje dhe atje te tere njerezit kane folur shqip po ashtu edhe prifti jashte kishes po keshtu edhe brenda kishes pervec priftit qe te tera ritet i ka bere greqisht sa per kishen e vlores kam qene nje here pas diktatures per te pare se si ishte kisha ndoshta ne 93 ose 94 dhe kur pashe se aty flitej greqisht kam vajtur ne kishe vec neteve te krishtlindjeve dhe eshte e vertete se aty eshte folur shqip sa per 98 une nuk e di se cfare eshte folur ne kisha pasi sisha ne shqiperi ne 98 dhe nje gje te fundit nqs pas komunizmit partriarka i stambollit ka vendosur nje grek ne krye te kishes sone per mendimin tim ka bere shume mire pasi nuk mund te imagjinoja nje sllav ne krye te kesaj kisha por koha per te vene nje shqipetar ne kye te kesaj kishe ka ardhur vite me pare vetem se dikujt i intereson qe te mos kete nje kishe ortodokse shqiptare ose me mire te mos kete ortodoks shqipetare ne shqiperi dhe aq me keq ne greqi psh aritidh kolia ose arvanitas te tjere qe jane akom te vetedijshem se jane shqiptare e jo grek
E sheh tashti se sa e paplote eshte referimi yt?
Ku qendron problemi?
Se pari skerdis, une e kam theksuar qe ne fillim te kesaj teme, qe nje pjese e gjithe viteve te arsmimit te te gjithe jetes sime i takon edhe asaj te Seminrait teologjik ortodoks. Une, te tjere edhe me teper (shoke te mi), kemi qene nga personat e paket zyrtare qe me bekimin (dmth aprovimin e Janullatosit si drejtues i Kishes) kane bredhur kudo neper Shqiperi me te drejten e Katekizmit, dmth mesimit te besimit ortodoks atyre qe deshironin te pagezoheshin ne ate Kishe.
Keshtu qe kembet e mia kane bredhur jo pak fshatra, e kane takuar jo pak njerez e rreziqe (sidomos natyrore ne ato fshtrat me nje nivel mesjetar "urbanistik" e siguri).
Une, i nderuar, nuk e di greqishten qe ta flas rrjedhshem, as shoket e mi (aq me teper ndoshta).
Niveli i greqishtes sime eshte i atij rrangu sa per tu argetuar edhe per te treguar respekt me nje grek ne rruge, edhe eshte me teper i karakterit terminologjik kishtar.
Keshtu qe:
1) mesimet qe i mora ne seminar, ishin ne Shqip...pa diskutim, as edhe nje here te vetme, sikur, nuk eshte bere asnje pohim se ne duhej te mesonim greqishten, se ajo eshte gjuha jone.....
Gjuha greke ne Seminar, ka qene mesuar si gjuhe e dyte e huaj, krahas anglishtes, latinishtes.....
2) Katekizmat si rrjedhim i kemi bere kudo ne Shqip!
3) Asnje here edhe ne asnje menyre nuk ka patur ndonje here direktiva nga Dhespoti mbi diskutueshmerine e gjuhes kishtare...ne asnje menyre.
Madje Dhespoti e botoi Biblen (Dhiaten e Re) te Kostandin Kristoforidhit ne shtepite botuese fetare ne Greqi, e solli ne Shqiperi edhe e shperndau ate me shumice.
3) Skerdis, une as nuk quaj edhe as me intereson te quaj ndonje zone te Shqiperise si greke apo cfaredo qofte, edhe sikur te behej fjala me te vertete per zona minoritaresh.......
por ajo qe une mund te te them eshte se [u]problemi qendron tek vete njerezit qe duan te praktikojne gjuhen qe ata duan. Me ka ndodhur vetem nje here, qe ne mos gaboj, ne Zvernec te Vlores (nuk e di popullaten e atjeshme nese jane minoritare, apo shqiptare apo te perzier me ca e ca), ne Krishtlindjen e vitit 96, une shkoj bashke me nje bashkeseminarist per te ndihmuar priftin amerikan me origjine greke (te gjysherve) At Luka ne meshe. At Lukes iu kerkua nga besimtaret qe liturgjia te behej ne greqisht, nuk e di perse, edhe At Luka, meqe ka veshtiresi teper te medha ne te foluren e greqishtes, por jo ne lexim, pranoi, por nuk beri predikimin e plote, pasi kishte mangesi te te shprehurit....per te cilen gje ai nuk e ka ne shqip.
Une, nga ana tjeter, vetem sa qendrova ne Kishe, pasi nuk di te lexoj rrjedhshem psaltirin grek.
[b]Ajo qe une dua te them, eshte se shpesh here jane vete shqiptaret, ose greket, ose shqiptaret qe duan te paraqiten si greke, qe e kerkojne nje gje te tille (qe me rastisi ne Zvernec)/b]
Arsyet se pse....une nuk mund ti di me saktesi, por mund te aludoj disa gjera qe une verej ne pergjithesi ne Shqiperine e pas 90 tes, me nje shembull:
Po ne vitin 96, nuk e mbaj mend kohen, Rinia ortodokse e Tiranes organizoi nje ekskursion ne Ardenice. Nga klerket, mbaj mend mire At Theologun (grek, qe e permend edhe Honezmi), qe zakonisht merrej me te rinjte.
Pjesemarresit, kuptohet se ishin shume adoleshente, edhe me teper adoleshente te ftuar nga miqte ortodokse, si edhe te rinj.
Rruges, adoleshentat ia fillojne kenges....edhe pas nje e dy italiane, ia fillojne me greke (qofte edhe si melodi). Tashti, mua me pelqen muzika greke, por ne ate moment une dallova (qe e kam dalluar edhe me per) nje karakter te habitshem qe eshte mbejlle ne varferine shpirterore te shqiptareve ne dekadat e fundit, qe duan gjithshka te huaj pervec jo ate te vendit te vet.
Kur po zbrisnim nga autobuzi, une iu drejtova At Teologut, qe e pashe se ishte pak i habitur me keto lljo sjelljesh: At, a nuk eshte e habitshme se keta nuk kenduan asnje kenge ne shqip, por shume greke.
Vetem ne gjejme kete kenaqesi edhe "krenari" ne gjerat e huaja, se nje gje e tille nuk e kam pare kurre me te rinj greke, italiane etj
Atehere At. Teologu, qe mesa duket hasi ne personin qe e kuptoi habine e tij, pohoi serish me habi, se e cuditeshme kjo gje...
**************
Ore po pse fajin Dhespoti ia ka atyre qe shesin identitetin e vet ndaj grekeve, qe nderrojne emrat, qe servilosen duke folur greqisht e ku ta di une?
Jo ore jo, kjo eshte nje nga fatkeqesite e shumta qe ngjet ne shume ambiente shqiptare, sidomos ne vitet e para te pas komunizmit.
Vetem me emigracionin e madh filloi nje popullarizim i thelle i muzikes popullore shqiptare, se me pare vetem italianin e jugosllavi degjohej (sidomos neper plazhe), ose grekun ne Jug.....
edhe fajin per kete se kane as italianet e as greket e as jugosllavet........por varferia e sistemeve shteterore ne shqiperi.
Nuk ka dhene Urdher asnjehere Dhespoti qe tu flitet greqisht njerezve ne Kishe, por ama nqs disa i kerkojne andej nga Jugu qe ti meshoje ne greqisht, ai nuk do merret me historira etnike, kush eshte e kush nuk eshte grek....keshtu qe je minoritar e do shqip - ne shqip edhe meshen
je shqiptar e do greqisht - ne greqisht edhe meshen.
Mua me beri pershtypje se ne Zvernec edhe plakat e pleqte (po te ishin shqiptare) me drejtoheshin me pyetje ne greqisht: si te ka nena, si te quajne more djale; a je mire.......megjithese e shihnin qe une hezitoja tu pergjigjesha ne greqisht, pasi me calonte e folura.......
Ky eshte nje problem qe vetem me Janullatosin nuk ka te beje.
Edhe nga ana tjeter....ne asnje menyre...asnje here...nga Kisha edhe dhespoti nuk eshte bere ndonje here diskutueshmeria e shqiptarise edhe gjuhes shqiptare ne Kishe.
Tjeter, po pat mundesi na i thuaj pak emrin e atij priftit, se mesa di une, vetem minoritaret e dine greqishten aq sa te flasin ne predikime.....asnje shqiptar.....edhe ne Vlore, prift eshte nje mik i imi shqiptar qe nuk di greqisht!
far e ndane dhe e bashkon K.SH.O.USA dhe K.O.SH ne Atdhe??? Mendoi se pergjigjia e ketyre dy pjetjeve do te te ndihmoi te gjeshe PSE-ne.
Krijoni Kontakt