Piktorja Majlinda Kelmendi

[Fiori]

PËRNDEZJA ESTETIKE E PIKTORËS MAJLINDA KELMENDI-BALI

Nga Mustafa FERIZI

Piktorja dhe profesoresha Majlinda Bali - Kelmendi, ka biografia artistike të begatshme, të dëshmuar me ekspozita kolektive, dhe me sosh individuale të organizuara në Tiranë, Prishtinë, pastaj në Paris, Belgjikë si dhe në Bari të Italisë. Është fituese e Shpërblimit të Parë për pikturë në ekspozitën e Shoqatës së artistëve Figurativë të Kosovës, dhe atë të Shoqatës së Artistëve të Pejës me Rrethinë, si të shpërblimeve të tjera, gjithandej ku u prezantua.
Majlinda lindi në Tiranë, ku përfundoi Liceun Artistik e më vonë u emërua si pedagoge. Sakaq në vitin 1990 u diplomua për pikturë në Akademinë e Arteve të Bukura, gjithashtu në Tiranë. Dy vjet më vonë magjistroi në Fakultetin e Arteve, në Prishtinë. Tani ligjëron lëndën e nudos, po në këtë Fakultet. Piktorja gjithashtu është anëtarë e shoqatave të artistëve figurativë dhe aplikativë, në Tiranë dhe në Prishtinë, ku tash jeton dhe vepron.
Në procesin krijues Majlinda u shërbye të thuash me të gjitha teknikat shprehëse më të cilat krijohet piktura e kohës sonë. Dhe varësisht nga plani tematik , apo shtytja estetike, përdor ajo teknikën e vajit, temperat, teknikën e kombinuar, etj. Aplikon ajo edhe vizatimin, që është disiplinë e pashmangshme në art, veçmas atëherë kur idetë estetike nisin e konkretizohen, sikundër që konkretizohet etydi në format muzikore.
Fillët e krijimtarisë pikturale të Linda Bali – Kelmendit, lidhen me shprehjen reale, përkatësisht me realizmin tradicional. Piktorja frymëzohet nga natyra, nga begatia dhe bukuria e saj koloristike e vegjetative. Ajo natyrën e përjeton si ide me te cilën, synohet te vihet baraspesha midis njeriut dhe botes organike. Ne imazhet e saj pikturale gjejmë një si unitet midis të bukures se krijuar artistike dhe asaj të vetëkrijuar nga natyra dhe në natyrë. Filozofi holandez Spinoza i cili konsiderohet si baba i dialektikës, thoshte se natyra është e njëjtë me hyjninë. (Deus sive naturae) Këtë si duket synon ta thotë në mënyrën e saj piktorja Majlinda, përmes peizazheve të realizuara në mënyrë kreative e jo imitative. Dhe në kontekst me këtë univers organik, trajton ajo edhe natyrën e qetë, nëpërmjet të së cilës bën kthesë të dukshme, duke krijuar një model natyre të qetë tjetër, - modelin modern, të lirë, të thyer në forma të ndryshme gjeometrike, të transponuar dhe të shprehur me gjuhën e simbolit.
Piktorja është e vetëdijshme se krijon në kohën e dalldive, rrymave dhe rrymimeve artistike moderne, prandaj energjinë e saj kreative e drejton, apo më mirë të themi, e fokuson drejt këtyre rrymave, jo për hir të modës, por për të qenë sa më afër mëvetësisë së vet shprehëse, sa më afër bashkëkohësisë me të cilën jeton dhe frymon. Duke trajtuar natyrën, pastaj zhanrin e natyrave të qeta, lulet, dhe motivet tradicionale, mund të dukët se trajton tema të dala kohesh, apo të flakura diku në margjinat e historisë së artit. Mirëpo pikërisht pikturat e realizuara në mënyrën siç i realizon, i organizon, i përjeton, dhe i ndërton piktorja, provojnë se çdo zhanër, motiv apo ngacmimi tematik, mund të shprehet me gjuhën e artit modern, natyrisht nëse vetë krijuesi komunikon me këtë gjuhë, siç komunikon, edhe piktorja jonë Majlinda Bali-Kelmendi.
Në krijimtarinë e autores, paraqitet edhe zhanri i nudos, në saje të të cilit mund të konstatojmë se ajo është piktore sezibile, se senzibiliteti i saj kreativ i përgjigjet kërkesave të estetikës bashkëkohore. Ka në nudotë e saj elemente hedoniste, mirëpo, në përgjithësi ky zhanër tematik, zgjeron më shumë rrethin e interesimeve kreative të piktores.
Tërësia pikturale e krijueses M.B - Kelmendi, sa vjen e bëhet më e larmishme në planin tematik ashtu edhe në atë shprehimor. Këtë larushi shprehëse e bën më sugjestive, më estetike, koloriti ku impresiv e ku ekspresiv, por mirë i artikuluar dhe i strukturuar. Dhe mbi këto veçori ndërton ajo botën e vetë pikturale me kolorit të përndezur. Është kjo përndezje ku çdo gjë fillon dhe zhvillohet sipas ngacmimeve estetike të zjarrta në përmbajtje, të përflakta në formë.
Piktorja Linda Bali - Kelmendi vazhdimisht gjendet në tensione të brendshme, në varshmëri më të cilat krijon përfytyrime fanitëse e irracionale që i ngjajnë ëndrrës e ëndërr nuk janë, që dukën si puhi e janë shtrëngata. Brenda kreacioneve inventive të Majlindës sikur dremitet poeti, që këndon për shkëmbin, gurin, qershitë, dhe për domethënien e lartësive.
Me shpirt estetik të përndezur, Majlinda Bali- Kelmendi trajton edhe dramën kosovare. E tronditur nga tragjedia e Reçakut, krijon ajo imazhe të cilat i përshkon gama e kuqe, gama e gjakut të njerëzve, të shqiptarëve të vrarë, të masakruar, por edhe të viktimizuar për një te nesërme më të lumtur.
E prirur për artikulimet e artit të kohës, kjo krijuese sprovohet edhe me pikturën e kombinuar, pra me atë model pikture, të cilin sot e kultivojnë shumë krijues të bashkëkohor. Duke qenë me vokacion piktore, për mjet kryesor shprehës ka ngjyrën. Mirëpo krahas ngjyrës, apo më mirë të themi, krahas strukturës koloristike, Majlinda përdorë edhe struktura të tjera, krejt me qellim që imazhet pikturale ti bëjë më komunikatave, më të dendura në material, më të thella në përmbajtje. Piktura e ndërtuar kësisoji, njihet me nocionin “pikturë e re”, sidoqoftë, për piktoren tonë ajo praqet aventurë dhe sfidë, jo vetëm të re, por edhe të guximshme në shtegtimin e saj kreativ.
Duke qenë gjithmonë në ethe hulumtuese, gjithnjë e orientuar kah rrjedhat artistike të kohës, piktorja sprovohet edhe në mediumet e tjera të artit pamor, përkatësisht të artit konceptual. siç janë, instilacionet, video-projeksionet dhe fotografitë artistike. Edhe në këtë lloj arti ajo dëshmohet si krijuese që ka ide, imagjinatë e mbi të gjitha që ka guxim kreativ për pokuse
Subjekt i instalcioneve të saj, është skeleti i njeriut, me të cilin ajo e sfidon vdekjen, apo më mirë të themi e qesëndisë atë. Dhe kur jemi të sfidat, të shtojmë se piktorja di te befasojë edhe me imazhe të fotografuara, nëpërmjet të cilave prapë i kthehet frymëzimit të parë pasionant- natyrës. Janë joshëse fasadat e ndërtesave të ormisura me lule, njësoj siç janë joshëse pamjet nga Venediku, peizazhet, etj.
Për fund të themi se krijimtarinë artistike e Majlinda Bali-Kelmendit, është proces që vazhdimisht evoluon, lëvizë në mënyrë progresive, begatohet në formë dhe në përmbajtje, pasurohet me ide estetike, me vizione intuitive , me motive e tema, nder më të ndryshmet.



p.s. materiali u dergua ne forum nga Mustafa Ferizi

[Albo]

INTERVISTA/ Flet pedagogia dhe piktorja Majlinda Kelmendi

“Të jesh pedagoge do të thotë të jesh mbushur me përgjegjësi”

“Akademia e Arteve është një shkollë, ku i lihet hapësirë kreativitetit”

Albert ZHOLI

Një piktore që i ka ngjitur rrugët e suksesit me këmbëngulje dhe me pasion. Tirana i hapi dyert e suksesit ndërsa Prishtina e konsolidoi më tepër. Sot ajo është jo vetëm një piktore me emër, por dhe një pedagoge korrekte që gëzon respektin e studentëve. Në CV e saj shikon me dhjetëra certifikata dhe seminare Ndërkombëtare, ku ajo ka marrë pjesë me shumë sukses. Jeta e saj në pjesën kryesore zhvillohet në Tiranë dhe Prishtinë, ku ka të afërmit miqtë, por dhe ku ballafaqohet me të rejat e pikturës dhe të pedagogjisë.

-Kush ishte arsyeja që konkurruat për pikturë?
Kanë kaluar shumë vite që atëherë, por mbaj mend mirë që nuk kam pasur hamendje se për çfarë duhet të studioj në universitet. Isha e vendosur për të studiuar në Akademinë e Arteve. Në vitet në vazhdim kam qenë e bindur që kam bërë zgjedhjen e duhur. E dua profesionin tim.

-Si u ndjetë gjatë konkurrimit dhe çfarë pikture realizuat?
Kam kujtimin më të bukur ... pashë në listën e emrave fitues që unë isha e para, numri një.
Konkursi zhvillohej në pikturë dhe vizatim me model nga natyra (portret dhe figurën e njeriut).

-Si ishte kërkesa e llogarisë në Akademinë e Arteve dhe a është shkolla jonë e pikturës në nivelin e atyre europiane?
Akademia e Arteve është një shkollë, ku i lihet hapësirë kreativitetit, imagjinatës, filozofisë por pa harruar studimin analitik dhe të thellë. Ky gërshetim pedagogjik i ka dhënë rezultatet e veta në vite pasi shumë studentë që kanë përfunduar këtë universitet, sot me veprat e tyre kanë bërë emër, kanë aktivitetin e tyre artistik gjithashtu dhe shpërblehen me çmime në europë dhe botë.

-Cila ishte piktura juaj e parë?
Piktura ime parë ka qenë e pa realizuar në mendjen time që kur isha 8 vjeç... Më vonë s’u ndala duke punuar dhe lexuar për artin dhe filozofinë gjithashtu psikologjinë dhe pedagogjinë.
Këto ecin paralelisht duke kërkuar dhe përthithur sa më shumë të mundësh.. Më vonë fillon faza e zgjedhjes së autoreve dhe të luftosh për cilësinë.. aspak për sasinë .. numrat i kam injoruar gjithmonë.
-Kur e keni hapur ekspozitën e parë?
Ekspozita ime parë ka qenë menjëherë pas studimeve në një galeri private në Tiranë.
Ishte bukur...
- Nga Tirana u martuat në Kosovë, ju mungon Tirana?
Po. Tirana është qyteti im i lindjes. i ëndrrave. i realizimeve. Tirana është pjesë e jetës time në çdo hap që hedh.
-Cilat janë të përbashkëtat dhe të veçantat e Tiranës me Prishtinën?
Të përbashkëta ka shumë mes Tiranës dhe Prishtinës. Por atë që dua të veçoj është fakti që kush punon ecën dhe kush është pasiv mbetet prapa. Kur flas për punë e kam fjalën për më gjerë. Pra kush lufton për t’u ngritur në gjithë aspektet e jetës, informim, profesion, personalitet, krijimtari etj..

-Si ndiheni si pedagoge në Universitetin e Prishtinës?
Puna si pedagoge krahas vlerave për të përcjell dijet, përvojën tek brezi i ri, të bën të kesh dhe shumë përgjegjësi si krijuese, të jesh gjithmonë me hapin e kohës.
-A ekziston mitmarrja në Universitetin ku ju punoni?
Jo. Nuk njihet si fenomen. Kjo më gëzon pa masë
-Sa ekspozita keni hapur në Tiranë?
Kam qenë e ftuar në ekspozita të ndryshme me artistë të tjerë nga Tirana dhe në projekte me pedagog të Universitetit të Arteve Tiranë, por ekspozita personale kam dy, një pas studimeve dhe tani në 2012. Ekspozitat e tjera personale i kam realizuar në Europë dhe Kosovë.
-Femrat piktore janë të pakta si ndjeheni përballë meshkujve?
Arti nuk njeh gjini, por inteligjencë, dhunti dhe punë.
- Kujt ja dedikoni ekspozitën e fundit në Tiranë?
Qytetit tim,vendit tim, artdashësve të shumtë.
-Motua nga e cila udhëhiqeni në jetë?
Vetëm cilësi. Jo sasi.

-Një ditë pune e zakonshme?
Ligjërata në fakultet me studentë, disa orë në studio, mbrëmje me familjen dhe librin e radhës në orët e vona. Larg TV.
-Ku preferoni t’i bëni pushimet?
Vite me radhë kam preferuar dhe kam bërë pushimet në Evropë.. por në vitet e fundit kam një rikthim më pëlqen vetëm bregdeti ynë. Është më i miri dhe më i mrekullueshmi.
-Veshja e preferuar?
Nuk dua të flas për firma por për stil. Më pëlqen klasikja me elemente dhe detaje të modernes pra gërshetimi. Mbi të gjitha preferoj të ndihem komod me gardërobën që zgjedh.

-Çfarë vlerësoni tek një njeri dhe çfarë kritikoni?
Vlerësoj njerëzit me karakter të fortë dhe që kanë pikësynime në jetë.
Nuk kam respekt për njerëz pasiv dhe dembel që nuk dinë pse zgjohen dhe s'dinë çfarë kanë bërë kur erret.
-Keni ndonjë peng në jetë?
Jo .Gjithmonë kam bërë atë që kam dashur.
-Ç’është familja për ju?
Gjithçka, është vetë jeta.

-A ndihet e vlerësuar femra shqiptare sot?
Vlerat i merr ai që arrin dhe secili merr aq sa meriton.
Ka shumë meshkuj që nuk vlerësohen në shoqëri, pra nuk ka lidhje me gjininë, por kush je dhe çfarë je. Jam e bindur për këtë që është vetëm kështu.
-A është shoqëria shqiptare maskiliste dhe cilat janë format më shprehëse të saj?
Po është maskiliste sidomos kur gjen terren...
Respekti karshi mashkullit është vlerë ndërsa inferioriteti është krejt gjë tjetër .Varet çfarë jep dhe çfarë zgjedh në një raport. Çdo njeri merr atë që jep dhe atë që kërkon.