Albert Camus

[Henri]

Na sjell ndonje ketu Summer in Algier, se per te me ka marre malli.

Ma kapni ca dhe ate spjegimin e Kamy-se mbi "shpikjen e Zotit nga njeriu"

[ornament]

Miti i Sizifit perblidhet skematisht nga vizatimi i me poshtem, Sizifi eshte i denuar nga perendite e Olimpit ne Fer, te ngreje nje shkemb pambarimisht drejt majes duke mos mundur kurre ta arrije ate.

Per me shume ndoshta flas nje dite tjeter .

[kulla]

shpikjen e zotit nga njeriu!!!!!!?????

ku dodo?

me "babin". c'varrose se eshte i gjalle.

qe te dal ca nga tema, e pate matrixin? i shkreti "babi" sa poshte e kane ulur.

[Sokoli]

Hahaha sa fantastik momenti kur fillon e zbret shkembi. Si i hap krahet e gojen ai vizatimi i ornamentit. E forte per bese.

[ornament]

Le Mythe de Sisyphe (Miti i Sizifit) eshte fruti i nje pjekurie te plote. Qe ne 1936, Kamy (Camus) mendon te shkruaje nje ese qe te kete per subjekt ABSURDITETIN. Ne Paris, ne 1940, ai punon njekohesisht mbi L'Etranger (I Huaji) dhe Mythe. Te parin e mbaron ne maj, ndersa pjesen e pare te te dytit ne shtator. Kamy vazhdon te shkruaje Mythe ne Clermont-Ferrand, mbas eksodit. Me vone ne Lion. Por veçse ne Oran (Algjeri) me 21 shkurt 1941 ai shkruan : "Terminé Sisyphe. Les trois Absurdes sont achevés Commencement de la liberté." (Mbarim i Sizifit. Te tre Absurdet i kam mbaruar. Fillimi i lirise). Dy Absurdet e tjere jane, kuptohet, L'Etranger dhe Caligula.

"......Cet esse justement célèbre dès sa parution", shkruante Confluences. Ky liber i dyte i shfaqur vetem pak kohe pas L'Etranger confirmonte "lindjen" e nje shkrimtari te klasit te pare. Por jo çdo gje do te shkonte pa keqkuptime e gabime interpretimi.
Rainer Maria Rilke tashme kishte folur, ne kohe te tij, per " keqkuptimet e shumta qe formohen rreth nje emri te sapodale". Le Mythe de Sisyphe kishte trajten e nje vepre filozofike, dhe Kamyja s'pushonte se perserituri: s'jam filozof, mjaftohem te shkruaj diçka mbi sensibilitetin absurd. Ne anen tjeter, prej fames se Sartrit emri "ekzistencializem" ishte bere i modes dhe Kamyne s'vonuan ta klasifikonin ndermjet filozofeve ekzistencialiste. Ai u mbrojt here seriozisht e here me te qeshur:

Nuk mund ta pranojme filozofine ekzistencialiste vetem pse themi qe bota eshte absurde. Po te qe keshtu, tetedhjete perqind e pasagjereve te metrose, duke u mbeshtetur tek bisedat qe degjoj, jane ekzistencialiste."
" Kur u njohem me Sartrin, ballafaquam pikerisht diferencat tona. Sartre eshte ekzistencialiste. Ndersa une te vetmin liber idesh qe kam botuar: Le mythe de Sisyphe, eshte i drejtuar kunder filozofeve te quajtur ekzistencialiste..."

Le Mythe de Sisyphe eshte shtypur ne tetor 1942, tek Gallimard, numri XII i koleksionit "Les Essais". I eshte dedikuar Paskal Pia. Qe ne hyrje autori s'pranon te quhet filozof:

"Les pages qui suivent traitent d'une sensibilité absurde qu'on peut trouver éparse dans le siècle - et non d'une philosophie absurde que notre temps, à proprement parlé, n'a pas connue."

Duke folur mbi absurden, Kamyja, nuk ben metafizike. Ai shpjegon "nje dhimbje shpirterore" : " Absurdja lind nga konfrontimi i perpjekjes njerezore, me shurdhesine e paarsyshme te botes."



ps; ngaqe e kisha pothuaj harruar Kamyne shkova e ribleva kete librin e tij. Pasi fola me dike, per te cilin admirimin e kam ne shkallen me te larte, shpresoj ne te ardhmen ta postoj ketu po te njejten pjese te perkthyer (me sakt shqiperuar) prej tij. Gjeresia e krijuar nga shumellojshmeria, do te lehtesoje forum-oret per nje kuptim me te drejte te ideve "absurde" te Kamyse.

[Sokoli]

Gjuha e perdorur eshte E NGATHET (per shqipen e kam fjalen), leximi mesi shtyhet dhe LODHJA i paraprin SHTJELLIMIT te idese. Etj, etj.
Ndersa Kamyja shquhet per gjuhe te thjeshte e direkte, pa frazeollogji filozofike te tipit "sa e rende, sa viskoze".
Kamuja eshte si me bisedu me nje shok te zgjut, aq i drejtperdrejt.

Ornamento, kur ben nje statement, perse nuk e nis me termin "per mendimin tim"?

[ornament]

Ngaqe me duket se kjo kuptohet, POSTOJ UNE = MENDOJ UNE, jo kompjuteri hehe!

"sa e rende, sa viskoze" nuk e thashe per INAT, por sepse edhe mua pas leximit te pjeses keshtu mu duk, duke pasur parasysh qe Kamuja eshte me i thjeshte ne mendim, mendova qe kjo ngathtesi shkrimi (viskozitet) mund te vinte nga perkthimi.
Ne fakt pjesa NGADHENJIMI ( La Conquête) eshte perkthyer fjale-per-fjale.
Shembell; ne frengjisht:

"Je n'ai pas beaucoup d'opinions."

ne shqip:

"Nuk kam shumë opinione."

Siç do te mund ta perktheja une. E une se mbaj veten per perkthyes, s'kam perkthyer kurre.
Ndersa mendoj qe DUHEN perkthyer VETEM autore per te cilet terheqja, admirimi si dhe KUPTIMI vepres tyre nga ne, eshte TOTAL.
Le te marrim per shembell Fan Nolin, pa dyshim perkthyesin me te madh shqiptar.
Tek KORBI ai ja ka kaluar origjinalit te PO-es per nga bukuria e forca. Po ashtu Noli e ka qare dhe Viktor Hygone tek pjeset (poemat) e perkthyera nga ai. Kajamin ne shqip e ka bere me te bukur se Kajami ne anglisht nga e ka marre, por jam i bindur se dhe ne persisht eshte me pak i bukur (ai s'mbahet poeti me i madh nga perset, e kjo s'eshte normale kur lexojme Kajamin e Nolit). Kjo vjen ngaqe Noli ishte i DASHUAR pas letersise e sidomos autoreve qe perkthente.

[Sokoli]

Ok

[dordi1]

nga Camus eshte ndikuar krijuesi me i madh i letrave shqipe: Kadare.
thuhet qe kur ndodhej ne burg edhe kryeministri aktual shqiptar , ka lexuar shume nga Camus...
ne kopertinen e ''The Rebel'', Camus eshte...One of the most profoundly influential thinkers of our century... '20.
nga Camus edhe une vete kam ''vjedhur''... ndaj jam shume i interesuar te shoh se cfare mendon forumi per vepren e tij.

p.s. me sa di une perkthimin e ...Sizifit e ka financuar vete ambasada franceze ne nje projekt kulturor
po te perktheja nje fjale te huaj vete, do te thosha;...qe nuk i ze b**** vend.

[Sokoli]

Nuk ka njeri qe te lexoje Kamyne e te mos ndikohet prej tij...
Sa i ndikuar eshte Kadareu nga Kamyja nuk e di, por kam degjuar qe e ka pas qef...
Ish studente te kohes kur Kadareja jepte leksione ne Universitetin e Tiranes tregojne se ne leksionet e tij mbusheshin sallat plot me studente dhe nga fakultete te tjera qe vinin vec per t'a degjuar.
Thone se Kadareja fliste per ore te tera gjithe pasion duke analizuar Kamyne apo Kafken etj. dhe ne fund i shtonte nga nje "e shikoni Kamyne sa kot, e?" si per t'iu permbajtur protokollit. hahaha

Sidoqofte, Kamyja per mua eshte nje gjiganand, gjigand i gjigandeve do te thosha. Kam pershtypjen se sikur Kamy te mos ish brumur gjate luftes II bot. ne radhet e rezistences Frenge dhe sikur te ish privuar nga periudha gjate se ciles Sarteri pati influencim direkt mbi te kam pershtypjen se do kishim nje Kamy tjeter sot, por nje Kamy do e kishim sidoqofte.
Pavarsisht se Kamy ka qene nje aktivist per paqe dhe nje partizan i kundershtueseve te denimit kapital ai prapeseprape mbet nje paradoks midis se majtes dhe te djathtes duke mos u radhitur askund. Dhe une do ta quaja vertet te paradhitshem, as mes egzistencialisteve sic bejne shume. Kamy, pavarsisht se nuk e kam lexuar Fengjisht nuk me duket te beje pjese nder absurdet (duke e lene menjane kete pjesen ne Shqip qe ngjalli disa komente).
Kam pershtypjen se Kamyja ka dashur te veje njerzit ne mendime. Kjo gje duket qysh kur organizonte pjese teatrale ne te ri per shtresat puntore ne lagjet e varfra e deri tek pjeset e tija me te fundit. Une vete jam influencuar jashtezakonisht prej tij, aq sa e kam bere dhe personazh ne nje tregim qe kam shkruar dikur. Eshte i preferuari im.

Thone se ajo ngjarja tek "L'Etranger" eshte ngjarje e vertete dhe ne ate skene kamy ka marre dhe vete pjese. Nje shok i tij ka plagosur nje arab dhe elementi thike ka qene i pranishem.
Edhe dicka tjeter. Kamy eshte cilesuar si humanist dhe eshte cilesuar drejt, por kam pershtypjen se ai eshte cilesuar humanist teper nxitimthi, per arsye siperfaqsore. kam pershtypjen se meriton te hyje nder humanistet, por per arsye me te thella, "jo ato te levores" sic thote vete ai.