Islami ne bote

[biligoa]

Islami në Japoni



Duke krahasuar me vendet tjera të botës, në Japoni islami ka depërtur në

kohët e fundit. Nuk ekzistojnë argumente të qarta për atë se islami në Japoni

erdhi me anë të çfarëdo lloj propagande, përveç atyre rasteve individuale ku japonezët individualisht kontaktuan me muslimanët e vendeve tjera, por jo

para vitit 1868.



Nën ndikimin e Perëndimit, japonezët në shekullin 19 filluan të njohtohen

me islamin. Në të njejtën periudhë biografia e Muhammedit s.a.v.s.

është përkthyer në gjuhën japoneze. Kjo ndihmoi që islami të

plasohet në qarqet intelektuale të japonisë, por vetëm si pjesë

e shkencës dhe pjesë e historisë dhe e kulturës.



Kontakti tjetër i rëndësishëm është realizuar në vitin 1890 kur Osmanët

dërguan një anije në Japoni për të vendosur lidhje diplomatike në mes

dy kulturave. Gjatë kthimit për në shtëpi, anija e quajtur Ertugol ishte

fundosur, ku kishin humbur jetën 540 persona.





Supozohet se muslimanët e parë japonez ishin Mitsutaro Takaoka,

i cili islamin e kishte pranuar në vitin 1909, dhe pasi që e kishte

kryer haxhin në Mekke e morri emrin Omar Yamaoka, pastaj Bumpachiro

Ariga i cili në të njejtën periudhë udhëtoi për në Indi për shkak të tregëtisë,

dhe kaloi në islam nga ndikimi i muslimanëve lokalë pas së ciëlës e

morri emrin Ahmed Ariga. Megjithatë, studimet e fundit zbuluan se edhe

një japonez me emrin Torajiro Yamada ishte njëri ndër muslimanët e parë

japonezë i cili e kishte vizituar Turqinë, për të shprehur keqardhje për

fatkeqësinë e cila kishte goditur anijen Ertugul. Atje e kishte pranuar

islamin dhe e morri emrin Abdul Halil, dhe sigurisht se pastaj ka

udhëtuar për në Mekke.



Bashkësia islame nuk u formua para ardhjes së refugjatëve nga

Turkmenistani, Uzbekistani, Tadžikistani, Kirgistani, dhe Kozakëve e

turko-tatarëve të cilët me qindra të tillë erdhën nga Azia qendrore dhe

Rusia në fillim të revolucionit Bolshevik. Muslimanët të cilët fituan

azil në Japoni, u vendosën në disa qytete të mëdha dhe filluan të formojnë

bashkësi të vogla islame. Një numër i japonezëve e pranuan islamin

duke kontaktuar me ata.



Me formimin e këtyre bashkësive të vogla islame, janë ndërtuar edhe disa

xhami, prej të cilave më e njohura prej tyre është xhamia Kobe e cila

ishte ndërtuar në vitin 1935 ( xhamia e vetme e vjetër në Japoni),

pastaj xhamia e Tokios e ndërtuar në vitin 1938. Këtu duhet përmendur

faktin se një numër i vogël i muslimanëve japopnez morrën pjesë në

ndërtimin e këtyre xhamive, dhe se kurrë asnjë imam nuk ishte me origjinë japoneze.



Gjatë luftës së dytë botërore, Japonia përjetoi një «bum islam»

Qeveria ushtarake kishte formouar qendra dhe organizata për hulumtime

të botës islame dhe të musliamnëve. Por, as organizatat e as qendrat

të këti lloj hulumtimi kurrë nuk ishin kontrolluar apo udëhhequr nga

muslimanët, e as që caku i tyre ishte propagandimi i islamit. Qëllimi kryesorë

ishte që armata të mbledhë shënime të domosdoshme për islamin

dhe për muslimanët, sepse në zonat të cilat ishin të okupuara nga

japonezët gjendeshin bashkësi të mëdha muslimane

(Kina dhe Azia Juglindore). Me përfundimin e luftës, në vitin 1945

përfundoi edhe puna e këtyre organizatava.



«Bumi tjetër islam» u aktivizua nën hijen e «bumi arab» pas shokut

të naftës në vitin 1973. Mediat Japane i kushtuan rëndësi të madhe

botës islame, e sidomos rëndësi të mdhe i kushtuan botës arabe

pasi që kuptuan rëndësinë e këtyre shteteve për ekonominë japoneze.

Me këtë publicitet shumë japonezë të cilët nuk kishin kurrfarë njohuri

për islamin, kishin mundësi që të shohin skenat e haxhit në Mekke, dhe

të ndëgjojnë ajetet Kur’anore. Krahas shumë kalimeve të sinqerta në islam,

ndodhën edhe shumë kalime masovike, për të cilat thuhet se ato ditë

numëronin me dhjetra mijëra të tillë. Por, pas përfundimit të shokut

të naftës, shumica e atyre të cilët kishin kaluar në islam, u zhduken nga skena.


E ardhmja e islamit në Japoni

«Në vitet të cilat vijnë duhet të vijë deri te një zhvillim i konsiderueshëm

i islamitit në Japoni», thotë Nur Ad-Din Mori, «sepse nëse nuk do të vie

deri te kjo atëherë nuk mund të flasim për të ardhmen e islamit në këtë vend».

Mori qëndron fortë pranë fjalës së tij, ku thotë se këtu qendron pika kryesore

sepse kohëve të fundit në Japoni janë kthyer 5 studentë nga studimi i

shkencave islamike nga vendet arabe. Dy prej tyre kanë diplomuar në

universitetin Ummul-Kur´an në Mekke, njëri në universitetin islamik në

Medine, njëri në kolegjin e Tripolit, dhe njëri në universitetin e Katarit.

Edhe pse numri nuk është aq impresionues, ai paraqet rritje të

rëndësishme në skenën japoneze, sepse krahas këtyre pesë studentëve,

20 vitet e fundit diplomuan 6 studentë në vendet arabe, ku tre prej

tyre kishin diplomuar në fusha tjera e jo në ato të shkencave islame.

Mori i cili kishte studiuar teologjinë, dhe shkencat islame në Mekke është

njëri ndër këta pesë. Ai mbështet përgjegjësinë e tyre: «Islami është

shkencë e njohurisë dhe ne nuk mund të ngritemi lartë pa studiuar. Mendoj

se mundi dhe aktviteti të cilët janë të drejtuar kah zgjidhja e këtij problemi

janë të vogla.» Deklarata e Morit zbulon edhe një problem në Japoni: janë

të paktë ata të cilët mund t’ju mësojnë japonezëve islamin në gjuhën e tyre amtare…

[biligoa]

Islami në Lituani



Republika e Lituanisë pavarësinë e ka arritur në mars të vitit 1990.

Ky vend ndodhet në Evropën lindore, keyeqyteti i të cilit është

Vilnius, kufizohet me Detin Baltik, midis Latvias dhe Rusisë.

Sipërfaqja e Lituanisë është 65200km2, popullsia 3607899

(Lituanë 80.6%, rusë 8.7%, polak 7%, bjellorusë 1.6%,

të tjerë 2.1%. Fetë: Katolikë, luteranë, ortodoksë rusë,

protestanë, çifutë. Gjuha zyrtare është Lituanishtja pastaj vijnë

polonishtja dhe rusishtja.



Lituania dhe Islami



E shpallur një mbretëri e pavarur nën sundimin gjerman (shkurt 1918),

Lituania u bë një republikë e pavarur në nëntor 1918.



Në mars të vitit 1990, parlamenti i Lituanisë shpalli pavarësinë

ngë Bashkimi Sovjetik, pavarësi që u njoh zyrtarisht në shtator

të vitit 1991. Në 1998, Lituania iu bashkua NATO-s dhe u bë

anëtare e BE-së në vitin 2004.



Rreth 80% e popullsisë janë lituanë, pjesa tjetër pakicë ruse,

polake, bjellorusë dhe çifute. Feja më e madhe është katolicizmi,

por ka edhe komunitete tjera të vogla luteranësh dhe ortodoksësh rusë.



Islami në Lituani erdhi në shekullin 14-të nga Krimea dhe Kazani,

një qytet në lumen Volga, nëpërmjet tatarëve. Në gjashtë shekujt

e fundit tatarët e Lituanisë e kanë ruajtur identitetin e tyre etnik dhe

atë fetar. Ata kryesisht banojnë në komunitete kompakte, në të cilat

xhamia luan rol qendror. Në Grand Dukatin e Lituanisë ka pasur

48 xhami deri në fund të shekullit të 18-të.



Në vitin 1997 në Lituani numëroheshin 25 000 musliman. Sot aty

banojnë mbi 6 000 tatarë musliman.



Pas luftës së dytë botërore, atyre iu bashkuan edhe mbi 18 000

musliman nga vendet tjera. Në Lituani ka më shumë se katër bashkësi

të mëdha islame.



Adhurimet e tyre ata i kryejnë në xhaminë e Raizai në Vilnius

(e ndërtuar në fund të shekullit të 19-të), në xhaminë

Kaunas (1930), Në xhaminë Nemezis (ne fillim të

shekullit 20-të) dhe në xhaminë më të vjetër që ekziston

ende në fshatin Keturiasdesimt Totoriu (1815).

Sa i përket tatarëve, edhe pse nuk ka dokumente që tregojnë

datën e saktë të ardhjes së tyre më Lituani, përgjithësisht

pranohet se tatarët kanë qenë të pranishëm në Lituani

të paktën që nga shëkulli 15-të.



Tatarët e Lituanisë (në rajonet fqinje të Polonisë dhe të Bjellorusisë)

e humbën lidhjen e tyre me Turqinë në shekullin 18-të. Megjithatë,

islami e ka mbajtur gjallë këtë komunitet deri më sot.

Sipas prezantimit zyrtar të Minoriteteve Kombëtare në

Lituani (Vilnius 1992), në vitin 1192 në Lituani jetonin

rreth 4000 tatarë, megjithatë regjistrimi i vitit 1989

tregonte se numri i tyre ishte 5135. Tatarët kanë jetuar

në fshatra, në juglindje dhe në pjesët qendrore të Lituanisë.



Shumica e besimtarëve lituanë janë katolik romanë, por ka

edhe besimtarë ortodoks rusë, luteranë, baptistë dhe pauses

të Judaizmit. Pasuesit e grupeve fetare janë të barabartapërpara

ligjit. Shkollat ofrojnë lënden fetare si lëndë shtesë.



Sot, Lituana ka rreth 12 xhami. Sipas statistiave jozyrtare,

vlerësohet se Lituani sot ka rreth 100 000 musliman, shumica e

tyre me origjinë kaukaziane dhe arabe.



Një numër i madh katolikësh dhe të kridhterë të tjerë kanë pranuar

islamin në vitet e fundit. Sipas statistikave, në libraritë shtetërore

janë shitur më shumë se 10 000 kopje të Kur’anit fisnik.

[biligoa]

Muslimanet e Latevis



Pak më shumë se gjysma e popullsisë janë latvias.

Fetë kryesore janë Luteranizmi, Katolicizmi dhe Ortodoksizmi rus.



Muslimanët e Latvias për nga kombësia janë rus dhe latvias.

Byroja Qendrore e Statistikave në vitin 2001 kishte të regjistruar

shtatë grupe islame, ndërsa në vitin 2002 vetëm pesë.

Grupet janë të ndryshme; nga Idel, një organizatë Islame e

udhëhequr nga Rufia Shervireva, te Iman, një bashkësi

latviane-çeçene e udhëhequr nga Musan Machigov.



Në një shtëpi në qendër të Rigës gjendët edhe Qendra

Muslimane e Latvias. Brenda shtëpis ndodhet edhe xhamia,

El Iman. Ajo është e mbuluar me tapetë dhe në një kënd

të saj ndodhet mihrabi, që tregon drejtimin e Mekës.



Sipas imamit të kësaj xhamie, sudanezit Maamoon Abas, në Latvia

gjenden më shumë se 10 000 muslimanë.

Historiani Vladislav Scherbeinsky beson se bashkësia e parë

muslimane u themelua në Riga që në vitin 1902.



Një nga detyrat e QML-së është edukimi i njerëzve rreth Islamit.

Kjo qendër islameshpreson se nuk është e largët dita kur

në Riga do të ndërtohet një Xhami.



Poeti dhe përkthyesi latvias Uldis Berzins po punon mbi përkthimin

e parë të Kur’anit në gjuhën latviane. Përkthimi po përkrahet edhe

nga Latvijas Kulturkapitala Fonds, një agjenci shtetërore që jep

fonde për projekte kulturore.

[biligoa]

Muslimanët në botë



Numri i muslimanëve në botën moderne arrin në më tepër se një milliard banorë, ose, thënë ndryshe, numri i tyre përbën një të katërtën e banorëve

të sipërfaqes së Tokës. Ata jetojnë në një hapësirë të gjerë, sipërfaqe kjo e cila përfshin po ashtu një të katërtën e tërë pjesës së përgjithshme të rruzullit tokësor.

Bota islame përfshin një hapësirë të gjerë të sipërfaqes së Tokës e

cila shtrihet prej një largësie të madhe të jugut të Ekuatorit dhe e

kapërcen gjerësinë 55 tnë Azinë Qendrore. Njëherit Bota Islame përfshin

tre zona të ndryshme klimatike:

- Zonën tropikale të shiut, zonën tropikale të thatë (shkretinore) dhe

zonën proporcionale. Karakteristikë e veçantë është se çdonjëra nga këto

tre zona të lartëpërmendura posedon bimët e saj të veçanta: kallami dhe kakaoja, kafeja, çaji dhe orizi, hurmat, ulliri, gruri dhe misri.

- Me anë të këtyre bimëve dhe kultivimin e produkteve të ndryshme

Bota Islame zë vend të dukshëm në tregun botëror, edhe atë duke marrë

pjesë me prodhimin e sasive siç vijijnë:

- Merr pjesë në prodhimin e elbit (misrit) në nivel botëror me 13 %

- Me prodhimin e grurit 8 %

- Të orizit me 15 %

- Të farave me 3 %

- Të kallamit të sheqerit me 9 %

- Të rrepës së sheqerit me 5 %

- Të hurmave me 99 %

- Të vajit të ullirit me 30 %

- Të kafesë me 12.5 %

- Të çajit me 7 %

- Të kakaos me 48 %

- Të vajit të palmës me 80 %

- Të kokosit me 35 %

- Të kauçukut natyror me 80 %

- Të pambukut me 43 %

- Të jutës me 70 %

- Të pambukut të mëndafshit me 75 %

- Të kikirikit me 27 %

- Me 11 % të kallamit nga i tërë prodhimi botëror



Bota islame edhe pse me këtë sasi të prodhimit të lartë të produkteve ushqimore në nivel botëror, është duke jetuar në gjendje të mjerë, të prapambetur dhe mosinteresimi.

Përveç kësaj zë vendin e parë me numrin e kopeve të deleve (rreth 20 %), numrin e katërt me numrin e kopeve të lopëve (rreth 2.8 %), ndërkaq me peshkatari ajo merr pjesë me 6 %, duke mos e marrë parasysh numrin

e madh të dhive e deleve.



Pasuritë strategjike që i posedon bota islame



Nuk ka dyshim se pasuria më e çmuar strategjike e Botës islame është petroli. Me prodhimin e kësaj materieje të gjallë në skenën ndërkombëatre ajo merr pjesë me 60 %, ndërkaq me kapitalin rezerv të naftës merr pjesë më me shumë se 80 %. Bota isl;ame gjithashtu dallohet edhe me prodhimin e hekurit (15 %), të bakrit me 25 % dhe të plumbit me 10 %. Krahas këtyre pasurive,

bota islame posedon edhe minerale të tjera të cilat me vete përmbajnë

pasuri të ndryshme të çmuara.

Shumica e vendkalimeve ujore dhe strategjike që janë me rëndësi për

botën kalojnë nëpër botën islame. Deti Mesdhe lidhë tre kontinente:

Afrikën Veriore, Azinë Perëndimore dhe Kontinentin e Evropës. Gryka e Gjibraltarit lidhë Oqeanin Atlantik me Detin Mesdhe; Kanali i Suezit lidh

Detin e Kuq me Detin Mesdhe; Ura e Bosforit lidh Detin e Zi me

Detin Marmara, ndërkaq Dardanelet mes Detit Marmara dhe Detit Egje

Të gjitha këto janë vendkalime strategjike të cilat gjatë historisë së

mëhershme dhe moderne ishin të njohura si vendkalime strategjike të

tregtisë, pajisjes së karvaneve të ndryshme detare si dhe ekspeditave ushtarake. Vendkalimet e tilla kanë shërbyer edhe për shkëmbimin e qytetërimeve ndërmjet kulturave humane. Falë këtyre vendkalimeve

strategjike janë ngritur shumë mbretëri, ndërsa për shkak të tyre

janë rrënuar shumë sosh.

ARAFAT SALI