Dialogu me mikun ateist.

[alko71]

ÇFARË ËSHTË MËKATI I ATIJ
TEK I CILI NUK KA ARRITUR
KUR’ANI?

Pas një të menduari të gjatë miku ynë, vazhdoi duke e theksuar çdo fjalë të pyetjes së re:
Mirë! - Çfarë është mendimi juaj për njeriun deri te i cili nuk ka arritur Kur’ani as ndonjë libër tjetër i Shpalljes së Zotit, as që i ka ardhur I dërguar i Zotit? Çfarë është mëkati i tij? Ç’do të ndodhë me të në Ditën e dhënies së llogarisë, për të cilën ju flitni?
I thashë atij:
Së pari më lejo të japë shenjë në supozimin e gabuar të pyetjes sate. Zoti xhel-le shanuhu qartë thotë se askujt nuk ia ka ndaluar Mëshirën e Tij, Shpalljen e Tij, Fjalët e Tij dhe Ajetet e Tij:
“Dhe nuk ka pasur popull të cilit nuk i ka ardhur ai i cili ka qortuar (tërhequr vërejtjen).” (El-Fâtir, 24).
“Ne mesiguri çdo populli i kemi dërguar nga një Të dërguar.” (En-Nahl, 36).
Pejgamberët e përmendur në Kur’an nuk janë Të dërguarit e vetëm të Zotit. Përveç tyre ka pasur me mijëra të tjerë për të cilët nuk dimë asgjë. Zoti xhel-le shanuhu për këtë i thotë Muhammedit (a.s.):
“... Për disa prej tyre të kemi rrëfyer e për disa nuk të kemi rrëfyer.” (El Mu’minûn, 78).

All-llahu frymëzon çdo gjë, madje edhe bletën:

“Zoti yt e ka frymëzuar bletën: Bëni vetes shtëpi nëpër male dhe lisa dhe në ato që njerëzit i ndërtojnë.” (En-Nahl, 68).

Nganjëherë Shpallja vjen në formë të librit të cilin e sjell Xhibrili, nganjëherë në formë të dritës e cila penetron në zemrën e njeriut, nganjëherë në formë “të të hapurit” të kraharorit për të vërtetën, nganjëherë në formë të urtësisë, të të kuptuarit dhe të vërtetës, kurse nganjëherë në formë të nënshtrimit, frikës dhe frikërespektit.
Çdonjëri që nuk tregohet i shurdhër ndaj Shpalljes, pavarësisht nga mënyra me të cilën ajo arriti tek ai, do të shpërblehet nga Zoti xhel-le shanuhu. Sa u përket atyre të cilët nuk duan të dëgjojnë dhe me zemër të ndiejnë, atyre s’u ndihmojnë as librat as pejgamberët sadoqoftë që të jenë.
All-llahu thotë se mëshirën ia ndanë kujt të dojë dhe për këtë askujt nuk i përgjigjet.
Nganjëherë Zoti, nga mençuria që vetëm Ai e di, e dënon dikë, kurse dikë e falë, duke e pranuar besimin e tij më të dobët. Kush prej nesh di mbase vetëm një shikim i njeriut më të rëndomtë i drejtuar me respekt dhe frikë te Zoti, është shpëtues dhe më i pranuar se falja jonë.
Studimi më i ri i formave primitive të religjiozitetit të bashkësive më të vjetra njerëzore, tregon se edhe ato kanë pasur Të dërguar dhe libra qiellorë sikur libri ynë.
Në fisin Mau-Bau është zbuluar besimi në një zot, të cilin ata e quajnë “Mugaj” dhe të cilin e përshkruajnë se është një, nuk ka lindur as që është i lindur, askush s’është i barabartë as i ngjashëm me Të, se nuk shihet dhe se nuk mund të kuptohet, përveç nëpërmjet veprave dhe krijimeve të Tij, se Ai është Krijues, Furnizues, i Mëshirshëm, Dhurues, i shëron të sëmurët, i ndihmon fatkeqët, jep shiun, i pranon lutjet. Për rrufenë thonë se është thika e Tij, kurse bubullima është trokëllima e këmbëve të Tij. A nuk është ky Mugaji sikur edhe Zoti ynë? Prej nga këtyre kjo dije përveç nëse në historinë e tyre nuk ka qenë I dërguari dhe transmetuesi i asaj që i është shpallur, dhe se koha me këtë mësim ka bërë ndryshimin.

[Baptist]

Hahahaa...
Nuk ke nevoje te ma thuash emeri e autorit sepse ai eshte stareotip, dhe permbajtja e tij eshte papagallizem ritransmetim i tjeterkujte i riperpiluar ne forme te re, e ajo e atij poashtu e prej dikujt tjeter jo eshte vetem rezultat i nje zinxhiri te pakeputur te perpunimit te te njejtave fjale dhe pershtatjes se tyre pamabrim dhe te kote. Pjele e vetmashtrimit sistematik te panderprere sepse e verteta eshte e pazhdukshme dhe ajo vetiu pas pak khe nxjerr bimen e saj te virgjer e te paster spontanisht dhe pa force pa imponim natyrshem me vetvetishmeri te paasgjesueshme perjete. Prandaj genjeshtra duhet te ndjersitet nate e dite
pa pushim per ta pbere ate te padukshme sidomos ndaj vetes se tij.

Keto llafe te njejta te te folutrit me vetveten une i kam lexuar pra shume e shume vjetesh nga "autor" tjeter.

Ftesa qendron e hapur por une sic te thash nuk e kam fuqine te garantoj sigurine e qensise tende kur ti te ballafaqohesh me ate force para se ciles mund te shperbehesh plotesisht pa asnje gjase qe do te mund te te ndihmoj dikush, sepse ne ate moment nuk ekziston me askush dhe asgje. Une mund te te udhezoj vetem deri te "dalja-brenda/hyrja perjashta" -aty e pastaj une me nuk do te ekzistoj per ty, aty je vetem me "te" ne castin kur te fillosh te mos jesh as ti. Njehere i ballafaquar me te qenia jote e asgjeshme nuk mund te rezistoj me e ndare dhe jasht saj, pavaresisht pse ti fizikisht nuk ke vdekur dija jote per ty nuk do te kete kuptim dhe ti do te jesh i parendesishem per veten.

[alko71]

Në fisin Nijam-Nijam gjejmë gjithashtu besimin në një zot, të cilin e quajnë “Mubil”. Në pyellin virgjër, siç besojnë ata, çdo gjë lëviz sipas vullnetit të Tij. Ai me rrufe i gjuan njerëzit e këqij, ndërsa të mirët i shpërblen me furnizim, bekim dhe sigurim.
Në fisin Shejlak besojnë në një zot të cilin e quajnë “Xhok”, ndërsa e përshkruajnë se fshehet dhe paraqitet, se është në qiell dhe në çdo vend. Ai është krijuesi i çdo gjëje.
Në fisin Denka besojnë në një zot me emrin “Nijalok”. Kjo fjalë do të thotë: Ai i cili është në qiell, i cili është më i larti.

Si t’i quajmë të gjitha këto besime, a mund të themi për to se janë diç tjetër përveç vetë Islami?
A mos janë këto diç tjetër pos Shpalljes të cilën e kanë transmetuar të dërguarit nga këta popuj gjatë historisë së tyre?

Feja është një:
“Mesiguri ata që kanë besuar, e edhe ata që kanë qenë hebrenj, të krishterë ose sabejë - ata që i kanë besuar All-llahut dhe botës tjetër dhe kanë bërë vepra të mira - vërtet i pret shpërblimi prej Krijuesit të tyre, për ata nuk ka as frikë as pikëllim.” (El-Bekare, 62).

Madje edhe sabejët, të cilët e kanë adhuruar Diellin si njërën prej shenjave të Zotit kurse të cilët kanë besuar në Një Zot, Ditën e gjykimit, ringjalljen, dhënien e llogarisë dhe kanë bërë vepra të mira, do të kenë shpërblim te Zoti xhel-le shanuhu.
Pikëpamjet e mëshirës së Zotit janë të ndryshme. Dikush lindet i verbër, derisa të tjerët linden me të pamur. Ata të cilët kanë jetuar në kohën e Musaut (a.s.) kanë parë me sytë e tyre se si ai me një goditje të shkopit të tij e çau detin. Bashkëkohësit e Isaut (a.s.) kanë qenë dëshmitarë se si ringjallë ai të vdekurin.

Sa na përket neve, ne për këto ndodhi dimë vetëm atë që e kemi dëgjuar, kurse të dëgjohet nuk është e njëjtë çka edhe të shihet, as që është i barabartë ai që sheh dhe ai që dëgjon. Përveç kësaj, besimi ose jobesimi nuk janë të kushtëzuar me mu’xhize.
Kokëfortët dhe mendjemëdhenjtë i kanë parë mu’xhizet e të dërguarve të tyre dhe se edhe më tepër kanë thënë se ato janë “gënjeshtra”.
Nuk ka dyshim se deri te miku ynë, doktori i shkencës, kanë ardhur që të tre librat qiellorë: Tevrati, Inxhili dhe Kur’ani, e ky i fundit në gjuhën e tij amtare, e me këtë vetëm shtohej ashpërsia me të cilën ai futej në këto polemika. Nga shkaqet dhe rrugët e vërteta në diskutimin autentik, miku iku në situatën e cila s’është e tij, duke pyetur për njeriun abstrakt të cilit nuk i ka ardhur I dërguar dhe deri te i cili nuk ka depërtuar Kur’ani as ndonjë libër tjetër qiellor, me qëllim që të gje jë jopërkryeshmërinë e drejtësisë hyjnore dhe mangësitë e saj.

Së këndejmi ai edhe pyet: Përse aspektet e Mëshirës Hyjnore janë të ndryshme? Përse Zoti dikujt i lejon t’i shohë shenjat e Tij kurse të tjerëve vetëm të dëgjojnë për to?
I përgjigjemi se kjo mbase nuk do të ishte mëshirë por dënim. A nuk u ka thënë All-llahu xhel-le shanuhu ithtarëve të Isaut (a.s.) të cilët kanë kërkuar t’ua dërgojë sofrën nga qielli:
“All-llahu tha: Unë do t’ua zbresë atë, por ai që e mohon edhe pas kësaj prej jush, atëherë unë do ta dënoj me një dënim me çfarë askënd në botë nuk do ta dënoj.” (El-Mâide, 115)

Kjo është kështu për arsye se për atë i cili pas pamjes së mu’xhizes nuk beson, dënimi ashpërsohet dhe rritet. Lum për atë kush besoi pamjen e mu’xhizes, kurse mjerë për atë kush e pa por nuk besoi! Kur’ani në duart tua është dëshmi dhe vërejtje, ndërsa në ditën e llogarisë do të jetë dënim
Mosekzistimi i dëshmisë së qartë për eskimezët e viseve polare, mund të jetë lirim, falje dhe mëshirë në Ditën e dhënies së llogarisë, njëlloj sikur që vetëm një shikim i tyre i mbushur me respekt dhe frikë të devotshme në një çast të jetës së tyre mund të jetë i mjaftueshëm që te Zoti të pranohen si besimtarë të sinqertë.
E pse Zoti xhel-le shanuhu është më i mëshirshëm ndaj dikujt, kjo i përket urtësisë së Tij:

“Ai ka ditur ç’ka në zemrat e tyre, andaj ka zbritur qetësi mbi ta, dhe do t’i shpërblejë me një fitore të afërt.” (El-Fet’h, 18)

Dija e Zotit mbi ne dhe zemrat tona zgjatë më tepër se fillimi ynë fizik në mitrat e nënave, kur shpirtrat tanë kanë qenë rreth Arshit, dhe se ndër ne ka asish të cilët janë mbuluar rreth dritës së Tij, ndërsa ka edhe asish të cilët janë larguar prej Tij, duke u kënaqur me ato me të cilat Ai i krijoi, dhe duke harruar në bukuritë e Krijuesit të Tij. Për këtë arsye edhe meritojnë shkallë më të ulët në Ditën e dhënies së llogarisë dhe më pas. Kështu flasin ata të cilët shohin.
Atë që ne e shohim gjatë jetës sonë të shkurtër në këtë botë nuk është e tëra. Vetëm I Gjithëdijshmi e di urtësinë e çdo dhembjeje dhe fatkeqësie. Çdo gjë që shohim e ka kuptimin e vet, por ne nuk mund ta kuptojmë domethënien dhe mençurinë e tërë ekzistuese, sepse kjo mundësi nuk i është dhënë askujt.
Ndoshta për këtë shkak edhe ekziston bota tjetër, dita në të cilën do të vihen kandarët e vërtetë dhe kur I Gjithëdijshmi do të na lajmërojë për ate për çka jemi ndarë.

Në fund, miku im, do të të qetësoj me fjalën kryesore të të vërtetës, në të cilën Zoti xhel-le shanuhu shprehimisht thotë:

“Dhe asnjë popull Ne nuk e kemi dënuar derisa nuk i kemi dërguar pejgamber.” (El-Isrâ, 15).

Do të më lejosh të të tregoj edhe për diçka shumë të çuditshme në pyetjen tënde. Në shikim të parë ajo zbulon keqardhjen tënde ndaj atij të cilin drita kur’anore ka mundur ta kalojë, mëshira dhe përudhja e Zotit. Kuptimi më i thellë i pyetjes zbulon mosbesimin tënd në Kur’an, mëshirën dhe përudhjen e Zotit. Kjo është me të vërtetë orvatje e mashtrimit dhe gënjimit. Sipas kësaj ajo bart kundërthënie evidente; del me dëshminë e cila për ty vetë nuk është kurrfarë dëshmie. A nuk po sheh se logjika të cilën po e përdorë kërkon korrigjime rrënjësore?

[alko71]

XHENNETI DHE
XHEHENNEMI

Miku ynë kësaj here ishte plotësisht i sigurt në vetvete. Ia filloi duke i shqiptuar fjalët ngadalë:
Si do të na dënojë All-llahu, kurse Ai është I Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti, për mëkatin gjatë një kohe të kufizuar me dënim të përhershëm (“...ata do të qëndrojnë në xhehennem përgjithmonë!”).
Kush jemi ne dhe çka paraqesim në krahasim me madhërinë e Zotit, e që të na “hakmerret” në këtë mënyrë.
Njeriu është vetëm atom apo pluhur në kozmos dhe në krahasim me madhërinë e Zotit do të thotë diç shumë e imët dhe e pavlerë, në realitet nuk do të thotë asgjë.

Duke ia përmirësuar njohuritë mikut, themi:
E para - nuk jemi ne vetëm atom dhe pluhur në kozmos. Pozita jonë te Zoti nuk është e parëndësishme, përkundrazi, ajo është e madhe dhe e rëndësishme. A nuk na ka frymëzuar neve prej shpirtit të tij. A nuk na janë përulur ëngjëjt. A nuk na ka premtuar trashëgiminë e qiejve dhe Tokës, e ka thënë.
“Vërtet, Ne i kemi nderuar bijtë e Ademit dhe i kemi bërë të udhëtojnë nëpër tokë dhe të lundrojnë nëpër det. I kemi furnizuar me më të mirat dhe lart i kemi nderuar ndaj shumicës së krijesave Tona.” (El-Isrâ, 70).
Në ne, do të thotë, ka pjesë prej shpirtit të Zotit. Kundrejt kozmosit, ne nuk jemi atom as pluhur. Ne ashtu dukemi kur të shikohen trupat tanë në hapësirën e gjithësisë. Mirëpo, ne a nuk e përfshijmë gjithësinë me mendjen tonë, i kuptojmë ligjet të cilat sundojnë në të dhe depërtojmë në orbitat e shumë trupave të saj. Falë kësaj, kozmonauti lëshohet në Hënë, duke konfirmuar se njohuria jonë ka qenë e saktë.
Kjo a nuk dëshmon se ne, duke shikuar në shpirtin tonë, jemi më të mëdhenj se kozmosi dhe e zotërojmë atë. Andaj ka patur të drejtë poeti kur duke iu drejtuar njeriut ka thënë:
“Dhe mendon se je trup i vogël kurse në ty përfshihet bota më e madhe”.
Njeriu, siç thonë sufistët, është libër gjithëpërfshirës, kurse kozmosi janë faqet e tij. Njeriu pra është mjaft i madh dhe mjaft i rëndësishëm. Ai bart në vete prej shpirtit të Zotit. Edhe veprat e tij obligojnë të jenë të llogaritura.

Sa i përket vërejtjes në lidhje me të dënuarit me dënim të përjetshëm për mëkatin me zgjatje kohore të kufizuar, (mendojmë), ky është edhe një gabim të cilin e bën doktori ynë i sigurt në vetvete gjatë arsyetimit të tij. Zoti xh.sh. duke u përgjigjur në kërkesën e të dënuarve të përjetshëm që të kthehen përsëri në këtë botë e të punojnë ndryshe nga ajo që kanë punuar, thotë:
“...Edhe sikur të ktheheshin, me siguri ata përsëri do t’i ktheheshin asaj që e kishin të ndaluar. Ata vërtet janë rrenacakë.” (El-En’âm, 28), do të thotë, mëkati i tyre nuk është i kufizuar sipas kohës. Ajo është veti e përhershme e cila gjithnjë do të përsëritej, siç shihet prej ajetit të theksuar: “edhe sikur të ktheheshin, ata me siguri përsëri do t’i ktheheshin asaj që e kanë pas të ndaluar. Ata vërtet janë rrenacakë.” Mëkati i tyre pra, nuk është kurrfarë rënie momentale, situatë momentale në të cilën janë gjendur derisa kanë qenë në dynja. Për ta All-llahu xh.sh. në një vend tjetër në Kur’an thotë;

“Atë ditë kur All-llahu xh.sh. do t’i ringjallë të gjithë ata, Atij do t’i betohen sikur që po ju betohen juve dhe do të mendojnë se me këtë diç kanë arritur dhe fituar... Ata, pa dyshim janë rrenacakë të vërtetë.” (El-Muxhâdele, 18).

[_DuRrSaKu_]

Nje monolog i papare nga Dr.Mustafa Mahmud.
Per te mos u marre nga fillimi deri ne fund kete monolog, une po citoj vetem pyetjen e pare, per t'iu treguar se qe ne fillim, "argumentat", e Doktorit, jane false dhe nuk ja vlen te vazhdojme me tej.

Me një rast, me shpoti, më tha:


Ju konfirmoni: Zoti ekziston, duke e mbështetur konfirmimin tuaj në parimin e “shkakësisë” (kausalitetit).Pohoni se: çdo gjë e ndërtuar ka ndërtuesin e vet, çdo gjë e krijuar, krijuesin e vet, çdo gjë ekzistuese, krijuesin e vet; pëlhura e dëshmon endësin, piktura piktorin, gravura gravuesin, kurse kozmosi, sipas kësaj
logjike, është dëshmia më e mirë për ekzistimin e Zotit si krijues i tij. Ndërkaq, nëse e pranojmë gjendjen e këtillë të gjërave, a thua nuk kemi të drejtë që sipas logjikës së njëjtë të shtrojmë pyetjen: kush e krijoi atë Krijues?! A nuk është kjo kurthë për argumentet tuaja?!

Po te shohim me kujdes pyetjen, qe ateisti i supozuar, i ka bere mikut te Tij, Dr.Mustafa Mahmud, vërejmë se "ateisti" nuk eshte shprehur dhe as nuk e nenkupton se pranon ekzistencen e ALL-LLAHUT. Prandaj, pergjigja e Dr. Mahmud, e cila bazohet mbi nje pohim fals:
"I themi atij: Pyetja jote është e gabueshme - në të nuk ka kurrfarë kurthe për pohimin tonë. Ti, së pari, e pranon Krijuesin e pastaj pyet kush e ka krijuar Atë...", bie poshte.

[celyy]

Nje monolog i papare nga Dr.Mustafa Mahmud.
Per te mos u marre nga fillimi deri ne fund kete monolog, une po citoj vetem pyetjen e pare, per t'iu treguar se qe ne fillim, "argumentat", e Doktorit, jane false dhe nuk ja vlen te vazhdojme me tej.



Po te shohim me kujdes pyetjen, qe ateisti i supozuar, i ka bere mikut te Tij, Dr.Mustafa Mahmud, vërejmë se "ateisti" nuk eshte shprehur dhe as nuk e nenkupton se pranon ekzistencen e ALL-LLAHUT. Prandaj, pergjigja e Dr. Mahmud, e cila bazohet mbi nje pohim fals:
"I themi atij: Pyetja jote është e gabueshme - në të nuk ka kurrfarë kurthe për pohimin tonë. Ti, së pari, e pranon Krijuesin e pastaj pyet kush e ka krijuar Atë...", bie poshte.

Po hajt te zeme se e krijoi dikush zotin (zoti me falte), te zeme se e krijoi nje zot tjeter zoti2, prap shtrohet pytja kush e krijoi zotin2, prap e zeme se edhe kte e krijoi dikush te zeme se eshte zoti3, prap shtrohet pytja kush e krijoi zotin3, hajde prap te zejme se edhe kte e krijoi dikush te zeme se ishte zoti4, prap shtrohet pytja kush e krijoi zoti4, dhe pytjet skan te ndalur, kush e krijoi kush e krijoi, pra patjeter duhet dikush te jet ne fund qe nuk e ka krijuar as kush, dhe qe ky i ka krijuar te gjith keta tjert. Pra vijm ne perfundim se Zoti se pari egziston, eshte Nje, nuk eshte i lindur prej askujt, nuk lind, por eshte krijuesi i gjithçkaje qe ekziston

[_DuRrSaKu_]

Fillimisht une vetem sa konstatova argumentimin e gabuar qe kishte bere, Dr.Mahmud, per te vertetuar egezistencen e KRIJUESIT, sipas Tij.
Edhe argumenti qe ju i nderuar "celyy", keni ngrijtur nuk verteton ekzistencen e NJE KRIJUESI.
Une nuk i kam vene detyre qe te gjej, ate qe ju e quani KRIJUES, por une konstatoj se ju nuk e vertetoni dot ekzistencen e tij.

[celyy]

Fillimisht une vetem sa konstatova argumentimin e gabuar qe kishte bere, Dr.Mahmud, per te vertetuar egezistencen e KRIJUESIT, sipas Tij.
Edhe argumenti qe ju i nderuar "celyy", keni ngrijtur nuk verteton ekzistencen e NJE KRIJUESI.
Une nuk i kam vene detyre qe te gjej, ate qe ju e quani KRIJUES, por une konstatoj se ju nuk e vertetoni dot ekzistencen e tij.

Epo shoku tash ne smund te te sjellim DVD qe te besosh se ekziston Zoti

[_DuRrSaKu_]

Meqenese ju e paskeni pare KRIJUESIN ne DVD, atehere i pafshit hajrin....

[alko71]

Nga ajeti i cituar shihet pra një formë tjetër e vendosmërisë dhevprovokimit nga ana e të dënuarve me dënim të përjetshëm, të cilët shkojnë gjer atje saqë e ballafaqojnë Zotin me rrenën dhe betimin e rrejshëm të tyre dhe atë në Ditën e llogarisë së madhe, në Ditën kur do të ngrihen të gjitha perdet dhe mbulesat.
Qëndrimi i tillë i tyre është shenjë e kryelartësisë dhe tiranisë më të madhe.
Nuk jemi pra më këtu te mëkati i kufizuar me kohën, por para mëkatit zgjatja e të cilit është e përhershme dhe para shpirtit i cili në vetvete e mban të keqen e përhershme. Së këndejmi, dënimi i përhershëm për shpirtin e tillë në realitet është drejtësi. Për këtë qartë flet ky ajet kur’anor:
“Dhe ata nuk do të dalin prej xhehennemit.” (El-Bekare, 168).

Kurse Ibni Arebiu thotë: “Mëshirë ndaj tyre do të jetë ajo se ata do të adaptohen në këtë zjarr. Dhe ai në amshueshmëri do të bëhet mjedis i përshtatshëm për ta”.
Pa dyshim ekziston afërsi ndërmjet disa shpirtrave të këqij dhe zjarrit. Disa shpirtra janë, në realitet, pishtarë të zilisë, urrejtjes, pasionit, xhelozisë, shpirtligësisë, hakmarrjes, veprave kriminele që i bënë sikur të jenë vërtet zjarr. Shpirtrat e tillë nuk mund të jetojnë në paqe. Për asnjë çast nuk mund të jetojnë, e që përreth vetes të mos nxisin luftë e të mos ndezin zjarr, sepse zjarri është vendbanim dhe natyra e tyre. Dhe kur shpirtrave të tillë vendqëndrim
t’u caktohet xhehennemi, atëherë ky është gjykim i drejtë. Kjo në realitet është vendosje e gjërave në vendet përkatëse. Sikur rastësisht shpirtrave të tillë vendqëndrim t’u caktohej xhenneti, ata nuk do ta ndienin (nuk do t’u përshtatej).
Ata a nuk e kanë refuzuar paqen në Tokë?

Xhehennemin dhe xhennetin në Ahiret duhet kuptuar në kuptimin më të gjerë. Zjarri në Ahiret nuk është djegës. Djegia në të nuk është sikurse djegia në dynja. Zoti xh.sh. dëfton se të dënuarit me zjarr të xhehennemit në të do të flasin dhe do ta mallkojnë njëri-tjetrin. Në të ekziston druri i cili jep fryt.
Ai dru quhet “Zekkûm”. Rrënjën e ka prej fundit të xhehennemit. Ekziston dhe uji i xhehennemit i cili do të jetë pije për të dënuarit.
Zjarri i tillë në të cilin gjendet druri, gjendet uji, pastaj në të cilin të dënuarit flasin, gjithsesi është ndryshe nga zjarri të cilin e njohim ne:
“... Sa herë që një grup hyn në të (në zjarr), e mallkon atë të mëparshmin derisa kur të arrijnë në të të gjithë, grupi i fundit i tyre thotë për grupin e parë: ‘Zoti ynë, këta (paria) na kanë humbur neve (nga rruga e drejtë), pra shtoju dënimin me zjarr atyre!’ (All-llahu) Thotë: ‘Për secilin (grup) është (dënimi) i shtuar, por ju nuk po e dini.” (El-A’râf, 38).
Ai zjarr është:
“Lëndë djegëse të të cilit janë njerëzit dhe gurët.” (El-Bekare, 24).Zjarri për të cilin ishte fjala gjer më tani bën pjesë në gjërat e fshehta (gajbit). Ajo që është thënë për të është shprehur vetëm simbolikisht.

Nuk guxon kjo të kuptohet sikur ne po e mohojmë vuajtjen ndijore (trupore) ndërsa po e pranojmë atë shpirtërore. Vuajtja trupore ekziston dhe në të nuk lejohet të dyshohet. Ne besojmë në ekzistencën e saj. Ne vetëm konfirmojmë se hollësitë e saj, mënyra e saj si dhe mënyra e zjarrit me të gjitha përshkrimet e hollësishme të tij, na janë plotësisht të panjohura dhe të pakuptueshme.
Sipas asaj çfarë na e prezentojnë rrëfimet kur’anore, mund të konkludojmë se ai nuk është si ky zjarri i rëndomtë të cilin e njohim, sikur që edhe trupat të cilët do ta përballojnë atë zjarr do të jenë, gjithsesi, ndryshe prej trupave tanë të kësaj bote...