Albin Kurti: Krerët e Kosovës e kanë harruar pavarësinë
Albin Kurti, udhëheqës i LV
"Ndërkombëtarët po përgatisin farsën e një autonomie të zgjeruar për Kosovën"
Prej ditësh banorët e pallatit të Albin Kurtit kanë vendosur një shirit ku shkruhet "Burgosja e Albinit, turpi dhe mjerimi i politikanëve servilë". Dhe lideri i Vetëvendosjes, i izoluar që prej dhjetë shkurtit, e di mirë se kush janë këta politikanë. E di fare mirë se kush i ka thënë David Blunt, shefit të zyrës britanike në Kosovë, që kërkohet një zgjidhje se "çfarë mund të bëjmë me Albinin". "Ju mund ta arrestoni atë, i kanë thënë politikanët më të lartë shqiptarë, të cilët vazhdojnë të heshtin. Por emrat do t‘i tregojë më vonë. Edhe pse dy policë bëjnë roje te dera e apartamentit të tij, vizitat e miqve dhe të anëtarëve të lëvizjes "Vetëvendosje" janë të shpeshta. E të shpeshta janë edhe vizitat e gazetarëve të huaj, kuriozë për të dëgjuar zërin e vetëm opozitar në Kosovë, për sa i përket procesit të zgjidhjes së statusit. Në një intervistë për "Shqip", Albin Kurti akuzon Ekipin Negociator se e ka braktisur kërkesën për pavarësi.
Albin, ka një plan 14 pikësh që pritet të zgjerohet dhe t‘iu shitet shqiptarëve dhe serbëve si një marrëveshje. Çfarë mendoni për këtë element të procesit?
Tani po negociohet ndërmjet faktorëve ndërkombëtarë për pjesën e panegociueshme të këtyre bisedimeve, ndërmjet Prishtinës dhe Beogradit, të cilat qartazi nuk po ndalen pa qenë i kënaqur Beogradi. Kjo pjesë është jashtëzakonisht e rëndësishme, sepse ajo do të paraqesë bazën e marrëdhënieve të ardhshme ndërmjet Kosovës dhe Serbisë e që sipas të gjitha gjasave do të jetë në formën e një federate, ose të një konfederate asimetrike. Arsyeja pse them kështu është sepse Traktati i Miqësisë që ka propozuar Kosova në njërën anë (e që e rrezikon po ashtu edhe pakon e Ahtisarit) dhe autonomia e gjerë që ka propozuar Serbia në anën tjetër, nuk krijojnë mundësi që pavarësia të jetë rezultati. Pavarësia është braktisur edhe nga Grupi Negociator i Kosovës.
Në çfarë kuptimi është braktisur?
Është braktisur sepse grupi negociator i Kosovës ka rënë në nivelin e pakos së Ahtisarit që e ndan Kosovën përgjatë vijave etnike dhe fetare dhe që parasheh edhe një sundim tjetër ndërkombëtar mbi Kosovën. Pavarësia nuk është më as qëndrim i palës kosovare, prandaj s‘ka as sesi të jetë rezultati i këtij proces. Rezultati, siç po shihet deri më tani, do të jetë një emër i ri për autonominë e Kosovës. Vetëm emri i autonomisë po ndryshon e kjo është federata ose konfederata asimetrike. Konfederatën asimetrike e ka propozuar më 28 shtator në gazetën "The Guardian", eksperti i shquar i të drejtës ndërkombëtare, Antonio Cassese, i cili ka thënë se Kosova duhet t‘i këtë dy përfaqësues në trupin vendimmarrës në krye, Serbia katër, ndërsa tre do të jenë të BE-së. Në atë rast, Serbia do të pyetej për Kosovën, por Kosova nuk do të pyetej për Serbinë.
Zoti Iscinger deklaroi së fundmi që palët në bisedime nuk mund të marrin 100% atë që kërkojnë, duhet të lëshojnë pe deri në raportin 50%, që të arrihet marrëveshja. Çfarë do të thotë kjo?
Kjo do të thotë që gjithsesi do të ndodhemi në kuadër të formulës serbe të kahmotshme: më shumë se autonomi, më pak se pavarësi. Domethënë, formula serbe është e paevitueshme, aq më tepër që tani, po e përsëris që opinioni publik ta ketë të qartë, që kërkesa e grupit negociator nuk është më pavarësia, por është pakoja e Ahtisarit, e cila është shumë më pak se pavarësia. Njerëzit po e harrojnë këtë gjë, po mendojnë se Serbia ofron autonomi, kurse Kosova kërkon pavarësi dhe ndoshta ndonjë pavarësi paksa e zbehur do të jetë përfundimi. Jo, pavarësinë shumë të zbehur e ka pranuar grupi negociator dhe tani ky është qëndrimi i tyre. Kështu që tani do të shkohet në variante që e përjashtojnë pavarësinë. Ischingeri ka thënë 50% me 50%, në mënyrë që t‘i vetëdijësojë që të gjithë se negociatat janë pazar dhe nuk mund të marrësh në fund të negociatave krejt atë çfarë ke kërkuar në fillim. Iscingeri, i vetëdijshëm për manipulimin e opinionit publik që po e bëjnë politikanët në Kosovë, po mundohet të vetëdijësojë se procesi nuk është ai që po e paraqesin këta politikanë. Kjo i ngjan një situate sikur të jemi nisur për Gjilan dhe politikanët kosovarë të thonë se "edhe pak e mbërrijmë në Pejë". Rruga është krejtësisht tjetër. Me këtë rrugë ne nuk mund të mbërrijmë te pavarësia, por pikërisht te varianti i Ischingerit, që është autonomi, por nuk do të quhet kështu për shkak se opinioni publik është shumë i ndjeshëm ndaj kësaj fjale. Jo vetëm për faktin se autonomia nuk është pavarësi, por edhe për faktin se ne jemi shumë koshientë se si defekti kryesor i autonomisë është se atë mund të na e marrin ashtu siç u dëshmua më 1989. Rruga për pavarësi është rruga e referendumit gjithëpopullor si ushtrim i të drejtës për vetëvendosje e jo ajo e negociatave me Serbinë, armikun tonë. Është i turpshëm ai Traktat i Miqësisë me Serbinë që paraqiti Grupi Negociator. Ai ia fal Serbisë krimet nga e kaluara: nuk e përmend as agresionin e saj dhe as humbjet e dëmet që na i ka shkaktuar ajo.
Sipas jush, a ka guxim ky Ekip i Unitetit dhe Kuvendi i Kosovës të shpallë pavarësinë menjëherë pas 10 dhjetorit?
Jo, nuk do ta shpallin. Këta politikanë janë të korruptuar dhe të shantazhuar. Këta nuk ta shpallin pavarësinë asnjëherë. Këta brengosen për pozitat e tyre, për privilegjet e tyre, por jo dhe për fatin e vendit.
Jeni 100% i bindur në këto që thoni?
Ata nuk mund ta shpallin kurrsesi, pasi në vend që të shpallet pavarësia e të kërkohet njohja ndërkombëtare, këta presin që Shtetet e Bashkuara të Amerikës t‘ua shpallin pavarësinë e këta ta njohin. Nga deklaratat e tyre kuptohet se mënyra e tyre është saktësisht e kundërta e rrugës që ka ndjekur Mali i Zi. Ai bëri referendum, pastaj shpalljen, pastaj kërkoi njohje. Kurse këta kërkojnë njohje ndërkombëtare, me gjasë që pastaj eventualisht ta shpallin, e mbase në fund që të mund të mbajnë referendum.
A e shihni ju si problem fushatën zgjedhore për sa i përket statusit?
I gjithë ky negocim i rëndësishëm që po bëhet tani në qarqet ndërkombëtare përputhet plotësisht në kohë me fushatën zgjedhore në Kosovë. Qëllimi ka qenë që të shmanget vëmendja e opinionit publik, e madje dhe angazhimet e politikanëve, prej çështjes së lirisë dhe pavarësisë te zgjedhjet apo votimet për partitë.
Nuk po dëgjojmë shumë premtime pavarësie në këtë fushatë zgjedhore, nëse e krahasojmë me 3 vjet më parë. Ndryshe nga sa ju mendoni, ata thonë kjo është punë e kryer.
Unë mendoj se ka pasur një marrëveshje mes Joachim Ruecker-it dhe anëtarëve të grupit negociator të Kosovës, që të mos e përmendin shumë fjalën pavarësi. Kur u shpallën zgjedhjet, pasuan disa deklarata të tyre se ne do të jemi unikë, se do të bëjmë këtë e atë dhe që të mos hapej tema e statusit, sepse atëherë do të dilnin më shumë në pah se kush ka lëshuar pe më shumë në Vjenë dhe për çfarë, për koncesionet që janë bërë atje e që janë të pafalshme dhe marramendëse. Në atë mënyrë do të dilte në shesh e vërteta e kompromiseve shumë të dhimbshme që janë bërë. Pra, ka një marrëveshje paraprake xhentëlmenësh mes Grupit Negociator dhe Rueckerit, për të fshehur të palarat e tyre në Vjenë e gjetiu, prandaj dhe pavarësia është më pak në këtë fjalor, ose përmendet vetëm si fjalë, duke besuar se populli shqiptar në Kosovë është disi i fiksuar në këtë fjalë dhe porsa e dëgjon prej ndonjë politikani përjeton njëlloj kënaqësie. Këtë po e bëjnë gjithsesi, por nuk po shkojnë më tutje, as të flasin për përmbajtjen e pavarësisë e as për kohën kur ajo do të bëhet.
Si e shihni ju një koalicion mes PDK-së dhe LDK-së?
Zgjedhjet po organizohen pikërisht për të bërë një koalicion të tillë të fuqishëm qeveritar, sepse përveç se e kanë Grupin Negociator, janë të interesuar për një qeveri të fortë që do të ketë më shumë legjitimitet formal për të nënshkruar marrëveshjen e ardhshme me Serbinë. Nuk janë të kënaqur me koalicionin aktual për shkak se po të dojë LDD-ja e Nexhat Dacit, do të mund t‘ia hiqte votëbesimin qeverisë së tanishme, dhe nuk janë të kënaqur me Agim Çekun, pasi që ai nuk është i fuqishëm në partinë e tij në AAK, ku realisht është vetëm një anëtar i thjeshtë. Prandaj e duan një koalicion LDK-PDK. Për t‘i ndihmuar kësaj është edhe dëshira e zjarrtë e Hashim Thaçit, që me çdo kusht të bëhet Kryeministër dhe ai e ka këtë dëshirë të kahmotshme, me gjasë sepse kur ishte Kryeministër në qeverinë e përkohshme të Kosovës në vitin 1999, qëndroi shumë shkurt dhe siç thotë populli, i ka mbetur ëmbël puna e Kryeministrit. Por faktorët e ndryshëm ndërkombëtarë do t‘ia shfrytëzojnë këtë dëshirë të zjarrtë të Hashim Thaçit për të marrë garancinë që ai do të jetë bashkëpunues në negociatat e mëtutjeshme me Serbinë e që do të duhet të kurorëzohen me një marrëveshje me të. Prandaj nuk mundet Hashim Thaçi edhe të bëhet Kryeministër edhe të refuzojë marrëveshjen me Serbinë. Këto të dyja shkojnë në paketë: kanë shkuar në paketë në kohën e Rambujesë, kur Thaçi e ka pranuar autonominë e Kosovës nën Serbi dhe çmilitarizimin e UÇK-së dhe atëherë e bënë Kryeministër, do të shkojnë në paketë edhe tash. Kështu që tani po e përsërisin të njëjtin model: kur është bërë njëherë suksesshëm (për ta) pse të mos e provojnë prapë? Ndërkohë, është Hashim Thaçi ai që po ua plotëson dëshirat faktorëve ndërkombëtarë, ndërkaq ata po ja menaxhojnë atij dëshirën duke ia lënë të paplotësuar. Nuk duhet të harrohet edhe ky fakt se qendra e numërimit të votave në Prishtinë do të jetë në duart e ndërkombëtareve dhe ajo do të jetë kuzhina ku do të gatuhet koalicioni i ardhshëm.
A e akuzoni ju Thaçin dhe liderë të tjerë për faktin që ju sot jeni një i burgosur politik?
Po, këta janë bashkëpjesëmarrës në burgosjen time, në vazhdimin e izolimit tim, për faktin se këta nuk duan të kenë asnjë zë të vërtetë opozitar në Kosovë dhe nuk duan që të jetë dikush që t‘i demaskojë të gjitha mashtrimet, vjedhjet dhe gënjeshtrat e vazhdueshme të tyre. Prandaj, bashkë me kreun e UNMIK-ut, edhe grupi negociator ka qenë drejtpërdrejt i angazhuar në izolimin tim, por edhe në sulme të vazhdueshme kundër Lëvizjes VETËVENDOSJE. Këta po të ishin të sigurt se do të bëhej pavarësia ashtu siç gënjejnë, do të më lironin mua që të më turpëronin para publikut. Por këta e dinë shumë mirë se koncepti i Lëvizjes VETËVENDOSJE është i vërtetë dhe i drejtë, se që të gjitha analizat tona dolën të sakta, prandaj nuk duan që unë të kem kontakt me popullin dhe të kontribuoj në organizimin e tij kundër tyre. Për një vit e gjysmë në Lëvizjen VETËVENDOSJE unë i kam pasur rreth 150 tubime nëpër fshatrat dhe qytetet e Kosovës. Dhe kjo ka qenë një armë shumë fuqishme e imja. Ata e kanë hetuar një gjë të tillë, dhe një ndër arsyet kryesore pse më mbajnë të izoluar është pikërisht kjo: të më ndajnë nga qytetarët, meqë këta vetë janë ndarë nga qytetarët, janë shkëputur. Unë nuk jam shkëputur asnjëherë prej qytetarëve dhe tani nëpërmjet mekanizmave të tyre gjyqësore e policore duan ta bëjnë këtë.
Çfarë do të bëjë Lëvizja VETËVENDOSJE më 10 dhjetor?
Lëvizja VETËVENDOSJE është shumë e fokusuar në fushatën kundër zgjedhjeve, kundër kësaj farse zgjedhore. Ne themi: Zgjedh përnjëmend! Pra, mos voto! Ne kërkojmë referendum për liri e jo votime për parti. Kjo që bëjmë tash është më e rëndësishme se çfarëdolloj demonstrate. Sepse nëse dalin 40% të njerëzve, këta do të gënjejnë, do të thonë se dolën 52% a 53%, mirëpo nëse ne do të mundemi ta mbajmë nën ¼, atëherë nuk do të mund të gënjejnë aq shumë.
Sondazhet parashikojnë se do të ketë rritje të pjesëmarrjes në votime, krahasuar me zgjedhjet e kaluara...
Sondazhet parashikojnë kështu në mënyrë që ta shkaktojnë rritjen. Sondazhet që po bëhen janë kryekëput të porositura. Që nga zgjedhjet e para, numri i votuesve është në rënie. Tash ka arsye si asnjëherë më parë që rënia të jetë jo vetëm e vazhdueshme, por edhe drastike.
Janë paralajmëruar disa protesta për 10 dhjetorin. A do të protestoni ju?
Që ne do të protestojmë e do të demonstrojmë së shpejti, kjo është e sigurt, mirëpo nuk duam ta lidhim me datën 10 dhjetor, pasi kjo do të thoshte se ne kemi ca iluzione për atë datë. Pra, thua se ne pritëm deri në këtë datë, nuk u bë e atëherë po protestojmë. Ne e dimë se s‘ka asgjë më 10 dhjetor. Tjetra është se treshja ndërkombëtare që po udhëheq procesin, para se t‘i skadojë afati kësaj gënjeshtre për 120 ditë negociata shtesë do ta shpikë një gënjeshtër të re, në mënyrë që populli të mos befasohet më 11 dhjetor. Pra, në stilin, një konferencë e madhe ndërkombëtare në shkurt apo mars të vitit të ardhshëm, apo një konferencë e madhe e donatorëve, natyrisht nëse jemi të durueshëm edhe pak, do t‘i paraprijë datës dhjetë dhjetor. Gjëra të tilla do të thonë. Këta nuk e lejojnë që t‘i skadojë afati gënjeshtrës së vjetër pa e shpikur gënjeshtrën e re.
Vetë Presidenti Bush ka thënë në Tiranë se një ditë do them mjaft është mjaft, Kosova është e pavarur. Nuk e besoni ju këtë?
Duhet t‘i dallojmë gjërat. Kur Shtetet e Bashkuara thonë pavarësi, ato mendojnë në pakon e Ahtisarit, që nuk është pavarësi. E dyta, kur Bushi thotë se do të vijë dita të thuhet mjaft është mjaft, ai megjithatë nuk po jep kurrfarë afati për këtë, pra s‘po thotë se kur do të ngjajë ajo ‘mjaft është mjaft‘. Dhe e treta, nuk duhet të harrojmë se Bushi e ka gënjyer disa herë popullin amerikan, andaj s‘duhet të befasohemi nëse e gënjen njëherë atë shqiptar.
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt