Tė zhdukur nė Greqi 300 emigrantė nga Elbasani
Qindra trupa janė tretur nė tokėn greke dhe sot u kanė mbetur vetėm kockat . Janė emigrantė fatkeqė tė eleminuar nga policia dhe ushtria greke, vetėm e vetėm se kanė emrin shqiptar. Politika ka qenė e tillė qė gjėrat tė minimizohen, por faktet janė vėrtetė tronditėse. Vetėm nė rrethin e Elbasanit rezultojnė se janė rreth 300 emigrantė tė zhdukur. Nuk dihet asgjė pėr fatin e tyre. Dikush ka vdekur nė mėnyrė aksidentale, dikush tjetėr nga kushtet atmosferike, por akoma mė keq, shumica kanė mbyllur sytė nė tokėn helene, si rezultat i plumbave tė marrė nga ushtria dhe policia greke. Ky fakt tronditės pohohet nga drejtori i Qendrės Shqiptare tė Reabilitimit tė Traumės dhe Torturės, Adrian Kati. Kreu i kėtij institucionit tregon se vijnė me dhjetra qytetarė, tė cilėt nė kėrkim tė njė fati mė tė mirė, janė keqtrajtuar sapo kanė shkelur nė tokėn e shtetit helen. Njė fije shprese ka ngjalluar pėr dhjetra emigrantėt shqiptarė qė janė keqtrajtuar dhe dhunuar nė mėnyrė ēnjerėzore nga policia greke nisja e procesit tė parė gjyqėsor nė Selanik nė ngarkim tė disa ushtarėve grekė, qė dy vjet mė parė plagosėn pėr vdekje njė tė moshuar shqiptar. Ferhat Ceka, 69 vjeē, nga Tirana ėshtė pėrballuar dje nė Gjykatėn e Selanikut nė njė seancė gjyqėsore me njeriun qė e qėlloi me armė, por vetėm fati e shpėtoi nga vdekja e sigurt. Nė Greqi ai ėshtė shoqėruar nga mjeku i Qendrės Shqiptare tė Reabilitimit tė Traumės dhe Torturės, Izedin Ēela. Raporti mjekoligjor, takimet me psikologėt, foto pas ngjarjes dhe njė mori dokumentash ndodhen nė dosjen Ceka. Kjo ėshtė hera e parė qė emigrantėt shqiptarė marrin pjesė nė mėnyrė tė drejtėpėrdrejtė nė njė seancė gjyqėsore, me mbėshtetjen e organizmave tė huaja. Nė njė intervistė eksluzive pėr gazetėn Ballkan, drejtori i Qendrės Shqiptare tė Reabilitimit tė Traumės dhe tė Torturės, Adrian Kati, tregon tė gjithė peripecitė, qė dalin pas ankimit tė dhjetra emigrantėve nė kėtė qendėr.
Tani po zhvillohet gjyqi nė Selanik pėr Ferhat Cekėn, i cili ėshtė plagosur rėndė dhe torturuar nga njė ushtar grek. A keni pasur raste tė tjera tė denoncuara nga emigrantėt pėr ushtrimin e dhunės dhe qė janė trajtuar nga qendra juaj dhe organizmat e tjera evropiane?
Pėrveē Ferhat Cekės, kemi pasur raste tė tjera qė janė mbajtur nė vėzhgim dhe mė pas diagnostikuar nga mjekėt e qendrės, lidhur me traumėn fizike dhe psikike. Ne, pėr tė gjitha rastet e paraqitura, i jemi drejtuar organizmave tė tjerė pėr tė bėrė publike faktet tronditėse. Traumat e emigrantėve kanė filluar qė nė vitet e para tė demokracisė. Kemi dėgjuar shumė raste nė rrugė gojore pėr humbjen e jetės sė qindra emigrantėve. Pretendohet se janė dhjetra tė vrarė dhe shumė prej tyre mbeten ende tė paidentifikuar. Njė pjesė e vdekjeve janė edhe aksidentale. Por, sipas shpjegimeve, gjithmonė gojore, mjaft prej viktimave janė shkaktuar nga policia dhe ushtria greke. Nė Elbasan ėshtė krijuar njė shoqatė nė ndihmė tė tė zhdukurve dhe bėhet fjalė pėr rreth 300 emigrantė qė kanė marrė rrugėt pėr nė Greqi para disa vitesh dhe familjet e tyre edhe sot e kėsaj dite nuk kanė asnjė tė dhėnė. Keqtrajtime tė tjera janė trajtuar nga punonjėsit e zyrės sonė. Disa prej tyre kanė pasuar trauma tė mėdha psikologjike, si rezultat i dhunės sė ushtruar nga strukturat policore tė shtetit helen.
Kemi marrėdhėnie me Grupin e Helsinkit grek Helsinki Monytor, qė drejtohet nga Panayotis Dimitras. Por, mund ta them me plot bindje se bashkėpunėtorja mė aktive nė bėrjen publike dhe trajtimin e rasteve tė emigrantėve tė dhunuar, ėshtė Melani Anderson, qė drejton Amnesty International nė Londėr. Ajo ėshtė njė nga inciuset kryesore qė mori tė dhėna mbi keqtrajtimin e Ferhat Cekės dhe e bėri atė publike nė institucionet ndėrkombėtare. Kemi pasur kontakte me qendra tė tilla nė Kosovė dhe nė Tetovė nė mbrojtje tė vlerave mbarėkombėtare.
Gazeta Ballkan 17-09-2004
Krijoni Kontakt