Çmimi i naftës rritet me 5 lekë

[no name]

Importuesit, shkak rritja e “arit të zi” në bursat ndërkombëtare. Ja ndryshimet gjatë viteve të karburanteve


Çmimi i naftës rritet me 5 lekë

Eurodiezel shkon në 130 lekë/litri, nafta “D2” 120 lekë/litri


Fabiola Çela

Çmimi i karburanteve në të gjitha pikat e tregtimit ka pësuar një rritje deri në 5 lekë për litër.

Çmimi i naftës eurodiezel ka arritur në 130 lekë për litër, ndërsa i naftës “D2” ka arritur në 120 lekë. Prej disa ditësh, të gjitha pikat e tregtimit të karburanteve në kryeqytet kanë rritur çmimet, duke pasqyruar rritjen e naftës në tregun botëror. Sipas tregtarëve, importimi i sasive të reja të karburanteve ka ardhur sipas strukturës së çmimeve aktuale në tregjet ndërkombëtare të naftës, për shkak të rritjes së tyre në bursat botërore. Ndërkohë që për vetë konjukturën e tregut vendas çdo luhatje e çmimit në tregjet ndërkombëtare reflektohet në tregjet vendase.

Çmimet
Çmimi i karburanteve gjatë ditëve të fundit ka pësuar një rritje prej 5 lekë për litër. Importuesit e karburanteve pohojnë se në tregun e brendshëm po reflektohen çmimet e tregut ndërkombëtar dhe se ata po mbajnë marzhe fitimi të njëjta si më parë. Çmimi i naftës “D2” varion nga 115-120 lekë për litër, çmimi i naftës “D1” (eurodiezel) 120-130 lekë për litër. Nuk është hera e parë që çmimi i karburanteve pëson rritje. Çmimi i karburanteve është më i lartë së në tregjet e vendeve fqinjë, për shkak se tregtarët shqiptarë të karburanteve kanë kapacitete të vogla depozituese si dhe transportuese, çka i detyron ata të blejnë në tregjet e huaja të pakicës së karburanteve. Efektet negative të këtij tregu të dobët pasqyrohen në rritjen më të lartë të çmimit të karburanteve në tregjet e vendit. Rritja e çmimit të naftës do të ndikojë në ekonominë shqiptare, veçanërisht në sektorin e transportit, në bujqësi dhe mbi bizneset e vogla.

Vendimi
Një vit më parë, qeveria mori vendimin për të liberalizuar dhe thjeshtuar më tej procedurat për dhënien e licencave të tregtarëve të karburanteve, me qëllim shtimin e këtyre operatorëve të rinj në këtë treg. Në këtë mënyrë synohet që të rritet konkurrenca ndërmjet këtyre subjekteve, për të eliminuar monopolet dhe vendosjen e ekuilibrave në çmimet e karburanteve. Aktualisht në Shqipëri operojnë rreth 6 importues vendas, ndërsa dy importues të tjerë janë grekë. Por kompanitë vendase zënë rreth 70-80 për qind të sasisë së naftës që importohet.



Viktor Nushi: Çmimet u rritën si rrjedhojë e tregut botëror

Shkak për rritjen e çmimit të naftës në vend është ndryshimi i çmimit në tregun botëror. Përfaqësuesi i Shoqatës së Hidrokarbureve, Viktor Nushi, ka deklaruar se rritja e çmimit të karburanteve në tregun vendas ka ardhur si rrjedhojë e rritjes së çmimit të naftës në tregun botëror. Sipas tij, rritja e çmimit të naftës në tregjet botërore ka nisur që në fillim të muajit maj, aktualisht një fuçi naftë kuotohet me 71 dollarë. Nushi është shprehur se e gjithë sasia e karburanteve që po tregtohet në vend është importuar me çmime të larta, pasi është i tëri furnizim i ri. “Deri para disa ditësh në treg ishin karburantet, të cilat ishin importuar me çmime të ulëta, prandaj dhe çmimet u mbajtën në të njëjtat nivele për një kohë të gjatë. Ndërsa tani në treg është karburanti që është importuar gjatë ditëve të fundit”, është shprehur Nushi.




Nako: Taksa përmes një sistemi të bazuar në deklarimin personal
LSI: Taksa e sheshtë në kuadrin e reformës fiskale

“Taksa e sheshtë” e propozuar nga qeveria ka qenë dje objekt i një tryeze të rrumbullakët që ka organizuar Lëvizja Socialiste për Integrim me grupe të ndryshme interesi dhe përfaqësues të shoqërisë civile. Kreu i LSI-së, Ilir Meta, kërkoi që aplikimi i kësaj takse të mos jetë një reformë e dështuar. “Mënyra e aplikimit të kësaj takse nuk duhet të jetë një reformë e dështuar dhe që mund të sillte një faliment edhe të financave dhe të buxhetit të shtetit, për arsye të mungesës së vizionit apo të mungesës së përgatitjes së duhur për ta implementuar atë në mënyrë që t’i shërbejë zhvillimit ekonomik”, tha Meta. Ndërkaq, duke paraqitur qëndrimin e LSI për “taksën e sheshtë”, anëtari i kryesisë së LSI, Sokol Nako, rikujtoi se “LSI-ja në kuadër të këtij debati, i rikthehet edhe njëherë propozimit të saj për aplikimin e kësaj takse në platformën elektorale të zgjedhjeve të 3 korrikut”. “Për aplikimin e “taksës së sheshtë” dhe ndërhyrjet që qeveria parashikon të bëjë me ligjin “Për të ardhurat personale”, do të theksoja se është e domosdoshme që ky tatim që në mënyrë pasive derdhet nga punëdhënësit të kthehet në një tatim i cili vilet mbi bazën e deklarimit personal të tatim-paguesit. Pra duke bërë këtë ndryshim radikal hapen mundësi të shumta, sepse në një sistem të bazuar në deklarimin personal, mund të operohej në një mënyrë shumë elegante me shumat që përjashtohen ose zbriten nga e ardhura bruto e këtij tatimi dhe të cilat mund të reflektonin shumë mirë situatën sociale dhe familjare të këtij tatim-paguesi”, tha Nako. Sipas Nakos, një sistem i tillë do të ndihmonte dhe në politikat e çdo qeverie për të luftuar papunësinë. “Çdo qeveri ka politika të shpallura për mbështetjen e shtresave në nevojë të prekura nga fenomeni i papunësisë. Për më tepër mund të shfrytëzohet ky rast, pra i kalimit të sistemit të deklarimit personal, dhe për njohjen e disa prej shpenzimeve që kryejnë tatim-paguesit në një nivel personal kundrejt paraqitjes së faturës duke ushtruar një presion indirekt mbi subjektet e biznesit, ku dimë që informaliteti është i madh në fshehjen e deklarimit të shitjeve apo xhiros”, tha Nako. Sipas tij, “ulja e nivelit të shkallës tatimore duhet të jetë shumë e kujdesshme. Ne kemi propozuar si fillim një masë 19 për qind që përbën vetëm 1 për qind ulje, për të parë efektet në vitin e parë dhe të dytë në aplikimin e saj”. Në tryezën e djeshme, Gjergj Buxhuku, kryetari i Konfindustrisë, shprehu vlerësimin për LSI në këtë angazhim që ka ndërmarrë, që si një forcë politike shumë e rëndësishme në vend jo vetëm që kundërshton atje ku mendon që duhet kundërshtuar, por njëkohësisht ajo që është shumë e rëndësishme jep alternativë konkrete. Kuptohet që për çështje të tilla është për t’u vlerësuar imitimi i një debati të tillë, ku personalisht do të kërkoj edhe vazhdimin e këtij bashkëpunimi të mëtejshëm.

19 per qind
është propozimi i LSI-së për “taksën e sheshtë” nga 20% që është sot, që përbën vetëm 1 për qind ulje, për të parë efektet në vitin e parë dhe të dytë në aplikimin e saj

10 per qind
është propozimi i qeverisë për “taksën e sheshtë” për të gjitha pagat e të punësuarve, të cilët do të kontribuojnë në buxhetin e shtetit, taksë që është konsideruar si taksë varfëruese




© 2003 Gazeta Panorama

[no name]

Viktor Nushi: Rritja e taksës ndikon te xhepat e konsumatorëve


Akciza e re, grosistët: Do rrisim çmimin e naftës



Fabiola Çela
Rritja e akcizës për karburantet me 4 lekë/litri do të reflektohet në rritjen e çmimit të naftës në vend. Përfaqësuesi i Shoqatës së Hidrokarbureve, Viktor Nushi, është shprehur se ky vendim i qeverisë do të japë efektet e tij te vetë konsumatori.

Kjo, pasi dy janë faktorët që ndikojnë në rritjen e çmimit të naftës në vend. I pari është faktori ndërkombëtar, pra rritja dhe kuotimi i arit të zi në bursat ndërkombëtare. Ndërsa faktori i dytë ka lidhje me taksat, konkretisht me nivelin e akcizës. Me rritjen e saj grosistët do të rrisin edhe çmimin e naftës në treg. E gjitha kjo bie në kurriz të konsumatorëve, të cilët me hyrjen në fuqi të këtij vendimi do të duhet të shpenzojnë më shumë para nga xhepat e tyre për karburant për makinën.

Akciza
Dy ditë më parë, në mbledhjen e qeverisë u miratua projektligji “Për akcizat”. Me miratimin e këtij projektligji, qeveria ka rritur me 4 lekë/litri nivelin e akcizës për benzinën pa plumb dhe me plumb si dhe për gazoilin. Konkretisht, për benzinën pa plumb akciza do bëhet 46 lekë/litri, ndërsa për atë me plumb 50 lekë/litri. Kurse për gazoilin akciza bëhet 37 lekë/litri. Vetëm pak ditë më parë u konstatua një rritje me 5 lekë/litri i çmimit të karburanteve në vend. Ndërkohë që me vendimin e qeverisë çmimi i tyre pritet të rritet edhe më shumë. Disa ditë më parë ishin vetë importuesit, të cilët i kërkuan qeverisë që të rishikonte nivelin e detyrimeve tatimore me qëllim uljen e tyre, por me vendimin e fundit qeveria ka vepruar në mënyrë krejt të kundërt.

Buxheti
Drejtues të Ministrisë së Financave kanë deklaruar se ulja e taksave dhe konkretisht ajo e tatimit mbi fitimin do të kompensohej me rritjen e disa taksave të tjera. Dhe kjo, tashmë u vërtetua me rritjen e nivelit të akcizës për karburantet, pasi siç dihet, zhdoganimi i tyre zë një peshë mjaft të rëndësishme në të ardhurat e Buxhetit të Shtetit. Për këtë arsye, qeveria ka rritur akcizat në mënyrë që të balancojë humbjet në buxhet. Sipas justifikimit zyrtar të qeverisë, “kjo rritje bëhet në kuadër të politikës fiskale, konkretisht të futjes së taksës së sheshtë”.

Importuesit
Pas vendimit të qeverisë për rritjen e akcizës së naftës, importuesit nuk ngurrojnë që të deklarojnë se kjo rritje do të reflektohet në rritjen e çmimit të shitjes në treg. Por nga ana tjetër vlen të theksohet se qeveria ka ulur taksën e tatimit mbi fitimin për biznesin, pra në 10 për qind. Por, pavarësisht kësaj, vendimi për rritjen e akcizës nuk do të pengojë grosistët të rrisin çmimin e naftës. Aktualisht në Shqipëri operojnë rreth 6 importues vendas, ndërsa dy importues të tjerë janë grekë. Por kompanitë vendase zënë rreth 70-80 për qind të sasisë së naftës që importohet.



Akciza

Benzinë pa plumb
Ishte
33 lekë/litri
Bëhet
46 lekë/litri

Benzinë me plumb
Ishte
37 lekë/litri
Bëhet
50 lekë/litri

Gazoili
Ishte
13-33 lekë/litri
Bëhet
17-37 lekë/litri



Ndikimi. Pagat minimale fitojnë vetëm 15 lekë në muaj
Harrohen sigurimet, ja sa do ulet paga me taksën e sheshtë

Taksa e sheshtë nuk përfshin kontributet e sigurimeve shoqërore. E thënë ndryshe, barazimi i tatimit mbi të ardhurat në 10 për qind dhe vazhdimi i pagesës 11.2 për qind për sigurime shoqërore, e ka rritur ndjeshëm detyrimin mbi pagën. Rritja bëhet më e madhe po të kihet parasysh se qeveria ka përcaktuar vetë nivelin e pagave te biznesi. Llogaria është e qartë. Pagat, të cilat do të penalizohen më shumë, janë ato deri në 30 mijë lekë. Formula tregon se edhe përjashtimi i 10 mijë lekëve nga tatimi mbi të ardhurat nuk e mbron pagën mesatare në Shqipëri. Një pagë 25 mijë lekë do të shmangë tatimin mbi të ardhurat për 10 mijë lekët e parë. Pra, paga do të tatohet për 10 mijë lekë. Tatimi mbi të ardhurat, me taksën e sheshtë, bëhet 10 për qind. Pra, tatimi për pagën do të jetë 1500 lekë në muaj. Në rast se taksa e sheshtë nuk do të miratohej, paga 25 mijë lekë, edhe pa përjashtimin e favorizuar prej 10 mijë lekësh nga qeveria, do të paguante vetëm 1250 lekë në muaj. Pra, taksa e sheshtë ka shtuar 250 lekë në muaj detyrimin, duke e zvogëluar pagën me këtë shumë. Por llogaria bëhet më e madhe po t’i shtohen kësaj shume edhe sigurimet shoqërore prej 11.2 për qind. Në total, shuma që do të paguajë për shtetin do të jetë 4300 lekë në muaj. Ndërsa, aktualisht, paguan 4050 lekë në muaj. Të vetmit që përfitojnë nga taksa e sheshtë janë pagat minimale. Qeveria ka vendosur që paga minimale të jetë 19.700 lekë në muaj. Përjashtimi i 10 mijë lekëve nga tatimi e bën pagën e tatueshme 9700 lekë dhe tatimin 970 lekë në muaj. Ndërsa kjo pagë aktualisht paguan 5 për qind tatim mbi pagën e plotë. Pra, 985 lekë në muaj. Ndryshimi është vetëm 15 lekë në muaj, por të paktën këtë radhë ndryshim pozitiv.



10 per qind
Eshtë niveli i taksës së sheshtë. Ulet tatimi mbi fitimin nga 20 për qind në 10 për qind dhe tatimi mbi të ardhurat personale nga 1 deri 20 për qind në 10 për qind. Taksa do të jetë efektive nga 1 janari 2008

130 leke/litri
është çmimi i naftës eurodiezel. Pak ditë më parë nafta eurodiezel kushtonte 125 lekë/litri. Kjo lloj nafte ka një cilësi më të mirë dhe përmbajtje squfuri nën 350 miligramë për një litër naftë. Sipas ekspertëve ndërkombëtarë, kjo cilësi nafte ruan makinën si dhe nuk dëmton ambientin dhe shëndetin e njeriut

120 leke/litri
është çmimi i naftës D2. Edhe për këtë kategori karburanti çmimi i shitjes ka pësuar rritje me 5 lekë/litri. Kjo cilësi nafte, ku bën pjesë edhe nafta që prodhohet në vendin tonë, ka përmbajtje më të lartë squfuri, por ka një çmim më të lirë. Vendet e BE-së nuk e përdorin këtë cilësi nafte për automjetet e vogla.



Llogaritja e pagës

Ishte

Paga reale
25 mijë lekë

Paga për tatime
25 mijë lekë

Tatimi mbi të ardhurat
5% ose 1250 lekë

Sigurime
11.2% ose 2800 lekë

TOTALI 4050 lekë/muaj

Bëhet

Paga reale
25 mijë lekë

Paga për tatime
10 mijë lekë

Tatimi mbi të ardhurat
10% ose 1500 lekë

Sigurime (mbi pagën reale)
11.2% ose 2800 lekë

TOTALI 4300 lekë/muaj



Zvogëlohen shumat e sponsorizimeve për median. Përgjysmohet për gazetat
Qeveria pengon bizneset të bëjnë reklama në media

Kompanitë detyrohen të shpenzojnë vetëm 1 për qind të xhiros së tyre për të reklamuar produktet.

Ndryshimi shkruhet në ligjin e ri që ka miratuar qeveria për tatimin mbi fitimin. “Shpenzimet për reklama dhe përfaqësim, të cilat tejkalojnë shumën 1 për qind të qarkullimit vjetor dhe shpenzimet për pritje-përcjellje, të cilat tejkalojnë shumën 0.3 për qind të qarkullimit vjetor”. Më parë ligji nuk parashikonte shpenzimet për reklamat. “Shpenzimet e përfaqësimit dhe shpenzimet për pritje-përcjellje që tejkalojnë shumën 0.3 për qind të qarkullimit vjetor”. Pra, nuk kishte përcaktim për paratë e shpenzuara për reklama. E thënë më thjeshtë, në rast se një kompani kryen 100 mijë USD reklama për produktet e saj dhe ka një xhiro vjetore prej 1 milion USD në vit, shuma prej 100 mijë USD do t’i zbritej nga fitimi dhe nuk do të tatohej. Pra, do të quhej si një shpenzim. Tani me ndryshimin e ri të qeverisë, kjo shumë për këtë kompani nuk duhet të jetë më shumë se 10 mijë dollarë. Kjo sigurisht që do të zvogëlojë shumat që do të shpenzojnë kompanitë për reklamat. Në të kundërt, ato do të detyrohen të paguajnë më shumë tatim-fitimi. Ndikimi direkt në politikat e marketingut të kompanive, do ta ndjejnë vetë kompanitë. Ndërsa ndikimi i dytë do të vijë për gazetat dhe televizionet. Fitimi kryesor i tyre është e ardhura nga reklamat. Zvogëlimi i tyre do të tkurrë të ardhurat e medias. Nga ana tjetër, reklamat që bën shteti nuk preken nga ky ligj. Ato reklama normalisht kontrollohen nga qeveria dhe mund të përdoren në media që qeveria i ka më afër. Ndryshimi tjetër në ligj është ai për sponsorizimet. Këtu zbritja e shumave është më e madhe. Në ligjin e ri është përcaktuar që, “për qëllime tatimore nuk do të njihen si shpenzime të zbritshme shumat e sponsorizuara që tejkalojnë masën 3 për qind të fitimit para tatimit, dhe shuma e sponsorizuar për botuesit e shtypit, e cila tejkalon masën 5 për qind të fitimit para tatimit”. Më parë ligji parashikonte “për qëllime tatimore, nuk do të njihen si shpenzime të zbritshme shumat e sponsorizuara që tejkalojnë masën 4 për qind të fitimit para tatimit dhe shuma e sponsorizuar për botuesit e shtypit u njihet si shpenzim i zbritshëm deri në masën 10 për qind të fitimit para tatimit”. Kjo do të thotë që të gjitha sponsorizimet për gazetat do të përgjysmohen, sepse me logjikën e ekonomike asnjë nuk do të paguajë më shumë para në formë taksash për të sponsorizuar median e shkruar. Pak më i vogël në përqindje, por i madh në sasi, është ndikimi në televizione, ku sponsorizimet hiqen nga tatimi mbi fitimin në vlerën 3 për qind, nga 4 që ishte më parë. Bëhet fjalë për emisione ose faqe gazetash të sponsorizuara nga biznese të ndryshme. Pra, qeveria direkt ka zvogëluar mundësinë e sponsorizimit dhe të ardhurat e gazetave me dy ligjet e saj të fundit.



Ndryshimi i ligjit

Ishte
Shpenzimet e përfaqësimit dhe shpenzimet për pritje-përcjellje që tejkalojnë shumën 0.3 për qind të qarkullimit vjetor.
Bëhet
Shpenzimet për reklama dhe përfaqësim, të cilat tejkalojnë shumën 1 për qind të qarkullimit vjetor dhe shpenzimet për pritje-përcjellje, të cilat tejkalojnë shumën 0.3 për qind të qarkullimit vjetor.
Ishte
Shpenzime, të cilat tejkalojnë kufijtë e përcaktuar me ligj apo me akte nënligjore.
Bëhet
Shpenzime, të cilat tejkalojnë kufijtë e përcaktuar me ligj apo me akte të tjera nënligjore. Për kufijtë e përcaktuar në ligjin nr.7892, datë 21.12.1994, “Për sponsorizimet”, për qëllime tatimore, nuk do të njihen si shpenzime të zbritshme shumat e sponsorizuara që tejkalojnë masën 3 për qind të fitimit para tatimit, dhe shuma e sponsorizuar për botuesit e shtypit, e cila tejkalon masën 5 për qind të fitimit para tatimit.





Faturat s’do të njihen si shpenzime të zbritshme për tatimet
Bizneset e vogla, jo më tregti e shërbime për firmat e ndërtimit
Bizneset e vogla do të bëjnë vetëm shitje direkte mes tyre, ose individëve. Qeveria i ka përjashtuar ata nga tregtia me bizneset e mëdha. Ose më saktë, ka detyruar bizneset e mëdha të mos blejnë mallra dhe shërbime nga bizneset e vogla. Ndryshimi i paketës fiskale dhe i ligjit për tatimet, ka përjashtuar nga shpenzimet e zbritshme të gjithë blerjet që sigurohen nga biznesi i vogël.
“Shpenzimet për shërbime të ndërtimit, montimit dhe punime të tjera të faturuara shoqërive të ndërtimit, nga tatimpagues të biznesit të vogël”. Më të prekurit nga neni do të jenë shoqëritë e ndërtimit. Shpenzimet e zbritshme përjashtohen nga tatimi mbi fitimin. Pra, në rast se një firmë deklaron një fitim të caktuar, ajo zbret prej saj shpenzimet. Pjesa që mbetet deklarohet fitimi para taksave dhe më pas taksohet. Në rast se një firmë ndërtimi deklaronte fatura për punë në ndryshme nga biznesi i vogël dhe e zbriste këtë shumë nga fitimi, tani nuk mund ta bëjë më një gjë të tillë. Ndryshimi vjen si një mundësi për të rritur numrin e bizneseve të mëdha. Një biznes i vogël që ofron shërbime për firmat e ndërtimit, tani do të detyrohet të kthehet në biznes të madh, ose në të kundërt nuk do të gjejë më punë në firmat e ndërtimit. Rasti tjetër penalizon direkt firmat e ndërtimit, të cilat nuk do të zbresin nga bilanci i tyre shumat e shërbimeve dhe blerjeve nga biznesi i vogël. Ndikimi i parë do të jetë kthimi i bizneseve në të mëdha. Kjo do të shtojë direkt të ardhurat në Buxhetin e Shtetit, por do të zvogëlojë fitimin e këtyre bizneseve. Shtimi i taksave, duke u bërë biznes i madh, do të sjellë rregullimin e bilancit të këtyre firmave, duke rritur çmimet ose ulur kostot. Një ulje e kostove mund të jetë rishikimi i pagave për punonjësit, ose reduktimi i numrit të tyre. Rasti tjetër është shmangia e tatimeve. Pra, puna në të zezë. Sidoqoftë, kalimi i biznesit të vogël në të madh do detyrojë gjetjen e rrugëve të tjera për shmangien e detyrimeve tatimore. Nga vendimi përjashtohen bankat, shoqëritë e sigurimeve dhe kompanitë e leasing-ut.



Pas vendimit për strukturën e re
Furtunë në Tatime, ikin 300 punonjës

Furtunë shkurtimesh në administratën Tatimore. Rreth 300 punonjës do t’u duhet që të largohen nga vendi i tyre i punës pas muajit qershor. Burime konfidenciale pranë administratës së Përgjithshme Tatimore shprehen se këto shkurtime janë të parashikuara në strukturën e re të kësaj administrate. Hartimi i saj është kryer që në kohën kur në krye të kësaj administrate ishte ish-drejtor Alfred Prifti, dhe drejtoresha e re Gerta Picari thjesht do të kryejë zbatimin e saj. Por kjo e fundit nga ana e saj nuk e ka pranuar një gjë të tillë, sipas saj, kjo strukturë është ende në miratim e sipër. Burimet pranë kësaj administrate shprehen se kjo strukturë e re është hartuar pas marrjes së vendimit për kalimin e administrimit të taksave të biznesit të vogël, nga pushteti lokal. Në këto kushte të gjithë punonjësit që ishin në varësi të kësaj drejtorie do të largohen nga puna. Numri i tyre arrin në 90, ndërkohë që lista e shkurtimeve është shumë më e gjatë. Sipas kësaj liste, do të largohen nga puna, çka do të thotë se nga kjo reformë do të preken jo vetëm drejtoritë që merreshin me administrimin e taksës së biznesit të vogël, por edhe punonjësit e drejtorive të tjera. Pra pas muajit qershor numri i përgjithshëm i punonjësve të kësaj administrate nga 1500 që është aktualisht do të ulet në 1200.

© 2003 Gazeta Panorama

[RaPSouL]

Cka u bo keshtu vetem rritet çmimi i naftes

[EkOnOmIsTi]

Kan lek shqiptaret se vrasin mendjen per rritjen e cmimit.

Po kur ska shtet normale qe do rritet cmimi naftes

[no name]

Nafta, çmimi drejt 150 lekëve për litër

Çmimi i naftës në bursa arrin në 88 USD. Paralajmërohet rritje në vend

Çmimi i naftës ka shënuar një tjetër re
kord historik në bursat ndërkombëtare
teksa është kuotuar dje me 88
dollarë për barelë në bursat ndërkombëtare.
Çmimetjanëkatërfishuarkrahasuarme4
vitemëparë dhe janë rriturme
40 për qind që nga fillimi i vitit. Kjo situatë,
e cila po vazhdon prej disa ditësh ka
rikthyer ankthin në tregun vendas, i cili
mund të përfshihet nga një tjetër rritje
çmimesh duke bërë kështu që nafta të
shkojë drejt çmimit 150 lekë për litër. Importuesitmëtë
mëdhenj në vend paralajmërojnë
se nëse çmimi i naftës në bursa
do të qëndrojë në këto nivele, atëherë kjo
do të reflektohet në tregun vendas brenda
një periudhe më të shkurtër se 2 javësh.
Kjo do të ishte rritja e disatë brenda
këtij viti. Krahas rritjes së çmimit në tregjet
botërore,çmimii naftësnëtregun është
rënduar edhemëtej pasi ka reflektuar
edhe rritjen e akcizës, me gati 5 lekë për
litër, masë kjo e vendosur nga qeveria në
gjashtëmujorin e dytë të këtij viti.
Shkaqet
Analistët mendojnë se goditja e fundit
në këtë treg erdhi nga tensionet mesTurqisë
dhe separatistëve kurdë në Irakun
Verior. Ndonëse sasia e naftës eprodhuar
në IrakunVerior është shumë e vogël, ata
idruhennjë përshkallëzimi tëmundshëm
të konfliktit, që do të përfshinte edhe shtete
të tjera si Irani, Kuvajti dhe Arabia
Saudite. Veçanërisht ekspertët janë të
shqetësuar rreth një sulmi tëmundshëm
të separatistëve kurdë në një naftësjellës
të rëndësishëmnëTurqi, i cili transporton
rreth700mijëfuçinëditëngaAzerbajxhani
në Portin e Ceyhanit. Por konflikti turkokurdështëvetëmnjëringafaktorëtqëpoe
shtyn çmimin e naftës drejt 90 dollarëve
përtonë.KëmbënguljaeIranitpërtëfituar
fuqi bërthamore është një tjetër fakt që
trembekspertëtndërkombëtarë.Atamendojnë
se kjo do të shkaktonte një konflikt
botëror,në të cilindotë përfshiheshindhe
ShteteteBashkuaratëAmerikësdhevende
të tjera perëndimore, që nuk e shohinme
sy të mirë fuqizimin bërthamor të Iranit.
Konfliktet ushtarake në Nigeripointensifikohendhekjopadyshimqëjep
efektenë
çmim.Tashmëedhepërpjekjet eOPEC-ut
nukmundtë garantojnë dotmënjë stabilitet
të tregut. Pak javë më parë, gjatë një
takimi në Vjenë, përfaqësuesit e vendeve
tëOPEC-utdeklaruan sedotë rrisnin prodhimin
e naftës me 500 mijë fuçi në ditë,
por kjo nuk pati asnjë efekt në frenimin e
rritjes sëçmimevenëtreg.



Gazeta Shqip