Benedikti XVI viziton Turqinë

[NoName]

Nga Turqia thirrja e Papës gjatë Meshës Shenjte kremtuar në Efez

Paqe ndërmjet popujve
Paqe për Tokën e Shenjtë
Paqe për mbarë njerëzimin

(29.11.2006)

Nga Efezi, ‘zemër’ Mariane e Turqisë, Benedikti XVI i lartoi Zotit lutjen e paqes për Tokën Shenjte e për mbarë njerëzimin. Papa solli në Efez dashurinë dhe inkurajimin e gjithë Kishës për bashkësinë e vogël katolike të Turqisë: rreth 30 mijë besimtarë, në gjirin e një popullsie prej 70 milion banorësh, 99% myslimanë. Shenjtërorja e vogël e Meryem Ana Eví , dmth e Nënës Mari, ngrihet në një vend mahnitës, që njihet me emrin “Kodra e bilbilit”, mbi detin Egje, në mes të një pylli të blertë që, për fat të keq, sivjet u shkatërrua pjesërisht nga një zjarr i papritur. E çuditërisht zjarri, që era e përhapi në pyll, u ndal pikërisht para shtëpisë ku, sipas një tradite të lashtë, Maria jetoi vitet e fundit të jetës, së bashku me Shën Gjonin Apostull, të cilit ia kishte besuar vetë Krishti. Këtu sot ishin të pranishëm katolikë të riteve të ndryshme: latinë, armenë, kaldej, siro-katolikë. Të gjithë u munduan t’i shprehin Papës dashurinë e tyre të madhe, duke iu afruar sa më pranë, duke brohoritur emrin e tij, duke e përshëndetur me gëzim të jashtzakonshëm. E Benedikti XVI iu përgjigj me të njëjtën dashuri, i takoi me gjithë zemër, u shtrëngoi duart, u bekoi fëmijët:

“Me këtë vizitë desha të bëj që të ndjehet jo vetëm dashuria e afërsia ime shpirtërore, por e mbarë Kishës universale për bashkësinë e krishterë që këtu, në Turqi, është vërtetë e vogël dhe përballon çdo ditë jo pak sfida e vështirësi”.

Gjatë homelisë së Meshës shenjte, Papa kujtoi se këtu, në Efez, në vitin 431 u mbajt Koncili, që shpalli solemnisht amësinë hyjnore të Marisë. E Maria është Nëna e Zotit, që iu besua njerëzimit nga Jezusi prej lartësisë së Kryqit, si Nënë e bashkimit dhe e vëllazërimit të gjinisë njerëzore, vëllazërim për të cilin sot, më shumë se kurrë, ka nevojë bota. Papa i lartoi Zotit një lutje të posaçme për paqen ndërmjet popujve:

“Nga ky cep i gadishullit anatolik, urë natyrore ndërmjet kontinenteve, lutemi për paqe e pajtim posaçërisht për ata që banojnë në Tokën të cilën e quajmë ‘Shenjte’ si ne, të krishterët, ashtu edhe hebrenjtë e myslimanët: është toka e Abrahamit, e Izakut dhe e Jakobit, e paracaktuar të strehojë një popull që do të bëhej bekim për të gjithë popujt. Paqe për mbarë njerëzimin! U realizoftë sa më shpejt profecia e Izaisë: “Do t’i kthejnë shpatat në plorë/ e heshtat në drapinj. Një popull nuk do të ngrejë më shpatën kundër një populli tjetër,/ nuk do të ushtrohen më në artin e luftës!”

Papa kujtoi në vijim, moton e këtij shtegtimi apostolik: “Ai, Krishti, është paqja jonë. Jezusi jo vetëm solli paqen, por është Ai vetë paqja jonë”. Krishti është hir, është forcë që e shndërron njeriun e botën, duke shembur muret që ndajnë, për ta bërë njerëzimin një famije të vetme. Benedikti XVI iu drejtua edhe një herë posaçërisht grigjës së vogël të Krishtit, që jeton në këtë komb, dhe e nxiti të vijojë rrugën e saj me besim, gjithnjë e bashkuar, duke kënduar, së bashku me Marinë, këngën “Magnificat”, që madhëron Zotin:

“Ta këndojmë me gëzim, edhe kur kalojmë vështirësi e rreziqe, siç tregon dëshmia e bukur e meshtarit romak, don Andrea Santoro, që më pëlqen ta kujtoj edhe në këtë kremtim. Maria na mëson se burimi i gëzimit tonë dhe mbështetja jonë e vetme është Krishti, e na përsërit fjalët e Tij: “Mos kini frikë”, “Unë jam me ju!”. Ne i besojmë krahut të tij të pushtetshëm. E Ti, Nënë e Kishës, na shoqëro gjithnjë në udhën tonë! Shenjtja Mari, Nëna e Tënzot, lutu për ne! Aziz Meryem Mesih’in Annesi için Dua et”

.Po vijojmë me etapën tjetër të shtegtimit, atë të Stambollit, me vlerë të dyfishtë ekumenike dhe ndërfetare, në të cilën pamjet e Efezit u zevendësuan me pamjet e Stambollit. Qyteti i Bosforit ishte sot pasdite teatër i takimit të shumpritur të Benediktit XVI me Patrikun Ekumenik Ortodoks Bartolomeun I. Kujtojmë se në Turqi katolikët kanë të përbashkët me Kishën ortodokse, nevojën që t’u krijohen kushte më të përshtatshme për dëshminë e tyre fetare.

[NoName]

Disa imazhe nga Efezi









[vazhdon]

[NoName]

[NoName]

[NoName]

Dy ngjarje historike ndërfetare

Papa viziton Muzeun e Shën Sofisë dhe lutet në Xhaminë Blu të Stambollit
Zoti është Një, na ndriçoftë në udhën e paqës

(30.11.2006)

Gjatë vizitës në Muzeun e Shën Sofisë, Kisha më e madhe e Lindjes, kthyer në xhami nga otomanët e në muze nga Atatyrku, Papa pati rastin të sodiste mozaikun e famshëm të Zojës së Bekuar me Krishtin Fëmijë, të Krishtit Pantokrator, kupolën 51 metra të lartë e 31 të gjërë dhe shumë mrekulli të tjera arti. Në përfundim të vizitës, Shenjtëria e Tij shkroi në librin artë të Shën Sofisë shtatë radhë me shkrimin e tij të imtë. Poshtë tyre, firma historike: Benedikti XVI.
Zgjati 20 minuta vizita e Benediktit XVI në Xhaminë Blu të Stambollit, tempulli më i rëndësishëm islamik i qytetit, ndërtuar ndërmjet viteve 1603-1613, që quhet me këtë emër, për shkak të mozaikëve blu që veshin tavanin, muret e kupolat. Para se të hynte në Tempull, Benedikti XVI dhe të gjithë ata që e shoqëronin, hoqën këpucët. Papa mbathi një palë papuçe të bardha.

Sipas njoftimit të Atë Lombardit, kur u ndodhën para mihrabit të Xhamisë Blu, Papa dhe Myftiu u zhytën në meditim të heshtur e sigurisht duhet t’i kenë lartuar mendimet kah Zoti”. “Kjo vizitë do të na ndihmojë të gjejmë mënyrat e rrugët e paqes, për të mirën e njerëzimit “ – i tha Papa Myftiut të Stambollit, Mustafa Kagriçit, që e priti në Xhaminë Blu. E të njëjtin koncept e përsëriti edhe më pas, duke i dorëzuar Myftiut të Madh dhuratën e tij, një pikturë me katër pëllumba të bardhë, simbol i paqes. Kjo pikturë – shpjegoi Benedikti XVI – është mesazh vëllazërie, shenjë kujtimi i një vizite të cilën sigurisht nuk do ta harroj”. E ndërsa Papa dhe Myftiu i Madh shkëmbenin këtë simbol paqeje, që respektonte aq shumë traditën islamike të artit, veprimtarinë e ndiqnin mijëra teleshikues nga të katër anët e Turqisë e të botës.

[NoName]

Duke takuar Patrikun armen Mesrob II,
Papa kërkoi të vazhdohet ecja në rrugën e bashkimit të plotë të të krishterëve

(30.11.2006)

Pas vizitës në Xhami, Ati i Shenjtë u nis drejt Patriarkanës Armene Apostolike të Stambollit, kushtuar Nënës së Zotit. Aty e priste Fortlumturia e Tij Mesrobi II Mytafian i cili, në krye të procesionit, e shoqëroi Papën në katedralen që zë njëmijë vetë, por që sot sikur ishte zgjëruar për t’i bërë vend një numri edhe më të madh besimtarësh.

Në përshëndetjen drejtuar kësaj Kishe të lashtë, kushtuar Shpirtit Shenjt, Benedikti XVI falënderoi Zotin për fenë dhe dëshminë e krishterë të popullit armen, transmetuar nga breznia në brezni, shpesh edhe në rrethana tragjike, si ato të shekullit të kaluar. Më pas theksoi se është pikërisht Shpirti i Zotit burimi i fesë së përbashkët. Prandaj e falënderoi Hyjin për gjithçka ka bërë në historinë e njerëzve dhe iu lut të ndikojë mbi të gjithë dhuratat e Shpirtit të shenjtërisë, duke kujtuar në mënyrë të veçantë se Shpirti Shenjt është burimi kryesor i bashkimit. Më pas Benedikti XVI shprehu keqardhjen për hapat akoma të ngadaltë drejt unitetit dhe kujtoi se 27 vjet më parë, po në këtë Katedrale, Gjon Pali II pati uruar që agimi i mijëvjeçarit të ri ta gjente Kishën e Krishtit të bashkuar, për të dëshmuar kështu më mirë, në mes të tensioneve të botës, dashurinë e mbinatyrshme të Zotit, të shfaqur në Birin e tij, Jezu Krishtin. Kjo dëshirë nuk është realizuar ende, por urimi i Papës është gjithnjë i njëjtë e i shtyn të gjithë nxënësit e Krishtit të shpejtojnë hapat drejt bashkmit, për të mirën e të gjithëve.

“E si të mos e kujtoj – tha Papa - figurën e pëdorur nga Pali VI për Kishën, ndërtesë, gurët e së cilës janë të gjithë të bashkuar, të shtrënguar me njëri-tjetrin, për të formuar një ngrehinë të vetme, guri i themelit, mbi të cilin mbështetet gjithçka, është Krishti, burimi i jetës së re që na është dhuruar nga Ati, në Shpirtin Shenjt”.

Kështu u shpreh Papa dhe në përfundim i ftoi të gjithë të jetojnë sipas porosisë së Krishtit: “Në se e doni njëri-tjerin, të gjithë do t’ju njohin se jeni nxënësit e mi”.

Nesër, më 1 dhjetor, gjithnjë në Stamboll, Papa do të kremtojë Meshën në katedralen e Shpirtit Shenjt, kremtimi i fundit i vizitës së Tij historike katërditore në Turqi; më pas do të shkojë në aeroport, prej nga do të niset në orën 13. 15 për të arritur në aeroportin romak të Çampinos në orën 14. 45.

[NoName]

Komenti i drejtorit të Sallës vatikanase së Shtypit,
atë Federiko Lombardit, mbi ngjarjet e fundit

(30.11.2006)

Mbi ngjarjet e ditës së tretë të shtegtimit apostolik të Benediktit XVI në Turqi,
të ndjekim komentin e drejtorit të Sallës së Shtypit të Vatikanit, atë Federiko Lombardit:

Përgjigje: - Është ngjarje e madhe, që bën pjesë në traditën tashmë të konsoliduar të takimeve të papëve me patrikët e Kostandinopojës. Besoj se është takimi i dhjetë ndërmjet një pape e një patriku, që kur Pali VI u takua me Atenagorën në Jeruzalem. E prandaj mund të themi se tashmë takimi është bërë traditë. Ky çast ishte shumë i bukur e shumë i ngarkuar me emocione. Përveç shkëlqimit të liturgjisë së madhe të festës së Shën Andreut këtu, në katedralen e Shën Gjergjit, ngjallen emocione të fuqishme edhe fjalimet, me përmbajtje të thellë e domethënëse. Vjen pastaj Deklarata e përbashkët me shumë arguente, jo aq doktrinore, sa baritore e praktike mbi misionin e kishave të krishtera në botën e sotme. Mision ky tejet i rëndësishëm, pikërisht sepse është në shërbim të Ungjillit në një kohë shekullarizimi. Është mision për ruajtjen dhe rigjallërimin e rrënjëve të krishtera të Evropës, në procesin e sotëm të bashkimit të Kontinentit, por edhe shërbim për paqen, për të mirën e njeriut, për të gjitha problemet e njerëzimit të sotëm. Njëkohësisht tërheq vëmendjen për të ruajtur të gjallë traditën e krishterë, jo vetëm në mbarë Evropën, por edhe, e në mënyrë të veçantë, në këto troje, ku nisin rrënjët historike të krishtera, aq të rëndësishme për të gjithë.

Pyetje: - Sapo kanë përfunduar ngjarjet me rëndësi të madhe simbolike: vizita e Benediktit XVI në Muzeun e Shën Sofisë dhe në Xhaminë Blu. Ç’kuptim kanë këto çaste për mbarë njerëzimin?

Përgjigje: - Janë çaste që flasin për njohjen e historisë dhe të aktualitetit të këtij vendi, të trashëgimisë së tij kulturore e fetare që, përmes shekujsh, ka kaluar përvoja nga më të ndryshmet. Natyrisht në një shtegtim kaq të ndërlikuar e të ngarkuar me ngjarje dhe emocione, edhe këto dy akte, në të cilat ndjehet fuqimisht afërsia, flasin për madhështinë e historisë së Turqisë. E vetë fakti që Benedikti XVI, me respekt e ndjenja miqësore, po përshkon simbolikisht shekuj e përvoja të ndryshme shpirtërore të këtij vendi, është shenjë vazhdimësie e shprese”.

[NoName]

Liturgjia Hyjnore në Kishën e Shën Gjergjit dhe Deklarata e përbashkët

- parashijim i dhuratës së bashkimit të plotë -

(30.11.2006)

Përballë botës së krishterë të Lindjes e të Perëndimit, Benedikti XVI dhe Patriku Ekumenik, Bartolomeu I shkëmbejnë përqafimin e paqes duke u lutur për bashkimin e plotë të katolikëve e ortodoksëve. Papa ishte i pranishëm në Liturgjinë Hyjnore në Kishën patriakale të Shën Gjergjit në Stamboll, ku në përfundim të kremtimit, nënshkroi Deklaratën e përbashkët me Patrikun ortodoks.

Një përqafim paqeje, i shkëmbyer përzemërsisht, që e bëri të dukshme “urën” ekumenike aq të dëshiruar ndërmjet Lindjes e Perëndimit: duke kaluar nga fjalët, tek gjestet, Liturgjia Hyjnore e kremtuar sot nga Patriku Ekumenik, Bartolomeu I në Kishën e Shën Gjergjit në Stamboll, në praninë e Benediktit XVI, e theksoi dëshirën e bashkimit, që e dallon rrugën aktuale në të cilën ecin Kisha katolike dhe ajo ortodokse. Posaçërisht prekës çasti në të cilin Papa tha Atynën në gjuhën greke në kremtimin e gjatë e sugjestiv, shoqëruar nga këngët gregoriane të ritit bizantin. Në çastin e fjalimit të tij, Benedikti XVI pohoi se ndasitë ekzistuese ndërmjet të krishterëve janë shkandull për botën dhe ripohoi impenjimin e Kishës në rrugën drejt bashkimit të plotë: impenjim i sanksionuar, rreth orës 12. 30, me nënshkrimin e Deklaratës së përbashkët.

Por, të rikthehemi tek kremtimi i gjatë i paradites së tretë të shtegtimit apostolik, për të cilin na flet, nga Stambolli, Sergjio Çentofanti:

“Bukuria dhe solemniteti i liturgjisë ortodokse bëjnë të ndjehet fuqimisht misteri hyjnor, përmes pasurisë së shenjave, figurave, dritave, këngëve. Gjithçka të shtyn drejt shenjtërisë, drejt takimit të njeriut me Shpirtin Shenjt. Papa ndjek me vëmendje të madhe Liturgjinë Hyjnore, kryesuar nga Bartolomeu I; ndjen keqardhje që nuk mund ta ndajnë së bashku të njëjtën bukë e të njëjtin kelk. “Ne përkulemi me përvujtëri e pendim – tha Patriku Bartolomeu I – para Zotit tonë Jezu Krishtit, sepse e kemi ndarë më dysh tunikën e Tij të endur një cope”. Por nuk mungon edhe gëzimi i ecjes së bashku në rrugën e dashurisë, si nxënës të Krishtit. E Patriku shpreh gëzimin për praninë e sotme të Papës këtu, në Kishën motër, Kishë me numër të vogël, por me nderim të madh.

Është dashuria vëllazërore – shpjegoi Papa në fjalimin e tij – që e shtyu Pasardhësin e Shën Pjetrit të vijë në Kishën e themeluar nga i vëllai, Andreu, apostulli që u thirr i pari nga Jezusi. Është impenjimi për unitet, që filloi në vitin 1964 nga Papa Pali VI e Atenagora, të cilët shfuqizuan – vijoi të pohonte Papa – mallkimet tragjike të vitit 1054.

“Ndasitë ekzituese ndërmjet të krishterëve janë shkandull për botën e pengesë për shpalljen e Ungjillit – pohoi Benedikti XVI. - Në prag të mundimeve e të vdekjes Zoti, i rrethuar nga nxënësit e vet, u lut me gjithë zemër që ata të ishin një, kështu që bota të mund të besonte. Mesazhi i dashurisë së Zotit për çdo burrë e çdo grua mund të bëhet i besueshëm vetëm përmes bashkimit vëllazëror dhe dashurisë së anasjelltë ndërmjet të krishterëve”.

Misioni ungjillëzues – vijoi Benedikti XVI – është urgjent edhe sot, në sa kemi parasysh se edhe troje të krishtera, si ato të Evropës, po i humbasin rrënjët, duke arritur madje deri në mospranimin e tyre. Në rrugën drejt bashkimit me ortodoksët, një rol të veçantë luan shërbimi i Pasardhësit të Shën Pjetrit, apostullit që, megjithë ligështinë personale, u thirr për të qenë shkëmbi mbi të cilin do të ngrihej Kisha:

“Gjon Pali II foli për mëshirën që e karakterizon shërbimin e Pjetrit ndaj unitetit, mëshirë që vetë Shën Pjetri e provoi i pari. Mbi këtë bazë Gjon Pali II ftoi për fillimin e dialogut vëllazëror, me qëllim që të gjindeshin rrugët përmes të cilave do të mund të ushtrohej sot misioni i Papës, pa harruar respektimin e natyrës dhe të thelbit të tij, për të realizuar kështu një shërbim dashurie të njohur nga njëra e nga tjetra palë. Dëshroj sot ta rikujtoj e ta përsëris këtë ftesë”.

Shën Andreut – vijoi të shpjegonte Papa – Zoti i ngarkoi një detyrë të rëndësishme: të nxiste takimin ndërmjet mesazhit të krishterë dhe kulturës helenike. Role të ndryshme, pra, por i njëjti mision: misioni për të dashur deri në fund të fundit. E si Shën Pjetri, ashtu edhe Shën Andreu pësuan mundimet e kryqit. Është bashkimi që i mbledh të krishterët tek këmbët e Kryqit e që e detyron Kishën – nënvizoi Papa - të vijojë shtegtimin e vet ndërmjet persekutimeve të botës e ngushëllimeve të Zotit:

“Edhe shekulli i sapokaluar pa dëshmitarë guximtarë të fesë, si në Lindje ashtu edhe në Perëndim. Edhe sot ka shumë dëshmitarë të tillë në vise të ndryshme të botës. I kujtojmë në lutje e jemi gati në të gjitha mënyrat t’u japim ndihmën tonë, ndërsa u kërkojmë me këmbëngulje të gjithë udhëheqësve të botës ta respektojnë lirinë fetare si të drejtë themelore të njeriut”.

Në përfundim të Liturgjisë Hyjnore, Papa e Patriku Ekumenik shkuan në ballkonin e pallatit patriarkal, duke bekuar në latinisht e në greqisht besimtarët e pranishëm. Të stuhishme duartrokitjet, të cilave iu përgjigjen duke përshëndetur me duar të bashkuara, të ngritura lart. Pastaj u mbajt ceremonia e nënshkrimit të Deklaratës së përbashkët, në të cilën Benedikti XVI e Bartolomeu I shprehin gëzimin e vëllazërimit dhe përsërisin zotimin për të vijuar rrugën drejt bashkimit të plotë.

Pas përqafimit të Palit VI me Patrikun Ekumenik Atenagoras, në vitin 1964, në faqet e historisë së botës katolike e të asaj ortodokse, u shtua një figurë tjetër harmonie ekumenike.Ndërsa takimet e pasdites, me vizitën e Papës në muzeun e Shën Sofisë dhe në Xhaminë Blu të Stambollit, theksuan më tepër aspektin ndërfetar.

[NoName]

Disa imazhe qe shpjegojne thelbin e takimit ekumenik
ndermjet dy prijesve apostolik te kishave motra (katolike dhe ortodokse):

[NoName]

Benedikti XVI dhe patriarku Bartolomeo shkembejne shenjen e paqes
gjate Liturgjise shenjte mbajtur ne kishen e Shen Gjergjit.





Patriarku ortodoks Bartolomeo I dhe Benedikti XVI gjate deklarates se perbashket
prezentuar nga kardinali gjerman Kasper ne kishen e Shen Gjergjit.