Greqi-Shqiperi: Lufta italo-greke dhe ligji i luftes ndaj Shqiperise

[Eni]

Ligji i Luftes me Shqiperine, ne Greqi eshte akoma ne fuqi.

Diku lexova nga A. Puto, se ky ligj sipas te drejtes nderkombetare eshte i pafuqishem, mqs Shqiperia ka qene e okupuar nga Italia ne ate kohe. Dhe se Traktati i Miqesise mes dy vendeve i nenshkruar me 1996, po ashtu e hedh disi poshte.

Kur kam qene ne fakultet ne vit te 4, kam pas si prof. per Ballkanin Paskal Milon, dhe nje dite nder te rrallat qe na vinte te na bente leksione, e pyes:

- si ka mundesi qe Ligji i Luftes mes Shqip. e Greqise eshte akoma ne fuqi dhe mqs ju jeni e Minister i Jashtem i vendit tone, a mund te na thoni se cfare ka bere pala shqiptare ne kete drejtim ?

Pergjigja e tij ishte pak a shume nje shpjegim i rrethaneve kur hyri ne fuqi ligji, e sipas tij eshte kerkuar njehere ne parlamentin grek nga Pasoku, qe ky ligj te shfuqizohej, por propozimi i socialisteve nuk fitoi dhe kerkesa e tyre u hodh poshte nga shumica parlamentare ne ate kohe.
Por vazhdoi, me 1996 ne kemi nenshkruar nje Marreveshje te Miqesise midis dy popujve, e cila nenkupton se midis dy vendeve nuk ekziston situata e luftes.

Mua keto gjera m'u duken pak kontradiktore, dhe nuk jam specialiste ne fushen e jurisprudences, por si ka mundesi qe akoma ne Greqi ekziston ne fuqi ky ligj ?

Nga ana juridike, traktati i miqesise mes dy popujve a ka fuqi ta shfuqizoje kete ligj ?

Pse qeveria jone nuk insiston ne heqjen e ketij ligji ?

Po nga ana e te drejtes nderkombetare, a bie poshte nje ligj i tille, sic thekson Puto, mqs Shqiperia nuk perbente nje shtet te pavarur kur ky ligj erdhi ne fuqi ?

[Eni]

Letër nga Shqipëria

I nderuari zotëri Teodor Pangallos,

Mbase nuk e dini fare se kush jam. Unë e di kush jeni dhe çfarë posti keni pasur në qeverinë e Greqisë. Tani mësova me shumë kënaqësi dhe me mjaft habi se keni deklaruar publikisht që jeni arvanitas. Edhe jemi takuar bashkë, pavarsisht se mund të mos mbani mend. Kam pasur rastin ( nuk po them “dhe kënaqësinë” që të mos mendoni se tani po filloj nga hipokrizitë të takohem me ju kur i ministër i puënve të jashtëme të Greqisë dhe keni qenë në Tiranë në delegacionin e kryesuar nga Shkëlqesia e Tij, presidenti i Greqisë Kostis Stefanopullos, për vizitë shtetërore në Shqipëri në mars të vitit 1996.

Gjatë asaj vizite presidenti i Greqisë dhe ju patët mirësinë të prisnit me radhë, përfaqësuesit e 8 partive politike shqiptare.

Partia e tetë në këto takime ishte ajo e “Rimëkëmbjes Kombëtare Shqipëtare”, delegacionin e së cilës e kryesoja unë. Mbase ju nuk ju interesojnë më këto takime, por unë ruaj mbresa të çmuara nga biseda që u zhvillua me atë rast. Një gazetë shqiptare “Dita Informacion:” e datës 24 mars 1996 këtë veprimtari të takimeve të delegacionit grek me partiakët e Shqipërisë e raportonte nën titullin “Baleta përballë Stefanopullosit sulmom dhe mbron...”. Unë do të kisha parapëlqyer që për saktësi, seriozitet dhe gjuhë diplomatike gazeta të kishte përdorur një titull më të goditur “Baleta flet sinqerisht për marrëdhëniet shqiptaro-greke”. Por gazetaria e re e Shipërisë edhe atëherë ishte disi provokuese ndaj politikanëve nacionalistë shqiptarë.

Në atë takim me sinqeritetin më të madh kam shprehur admirimin tim për presidentin grek, për ju e qeveritarët e Greqisë, për të gjitha qeveritë që ka pasur Greqia, duke u nisur nga fakti i pamohueshëm se të gjithë janë kujdesur në maksimum për t’u shërbyer interesave kombëtare greke, gjë që duhet të bëhet shembull për qeveritarët e funksionarët e shtetit shqiptar. Natyrisht në atë takim pati njëfarë nervozimi nga ju dhe ambasadori juaj në Tiranë, kur nuk ishim në një mendje se si duhet kuptuar e zbatuar reciprociteti në marrëdhëniet shqiptaro-greke, që duhet të jetë e vetmja bazë e sigurtë për zhvillimin fatlum të këtyre marrëdhënieve. Sot këto marrëdhënie janë gjymtuar, sepse janë futur në kallëpet më paradoksale që ka njohur historia, quhen marrëdhënie të shkëlqyera “miqësie vëllazërore” por në kushtet e “gjendjes së luftës”, të cilën Greqia vazhdon ta mbajë me Shqipërinë për më se 6- dhjetëvjeçarë.

Kur u ula në tryezën e punës të shkruaj këtë letër as zyrtare, as private, por gjithsesi politike vura përpara një sërë librash për referim. Në librin që mua më ndihmon shumë “Historia botërore. Një këndvështrim i ri”, shkruar nga profesori i Universitetit të Uellsit, Clive Ponting dhe botuar në Britani në vitin 2000 u ndala tek pjesa ku ai përmend “Luftën 100-vjeçare”, para disa shekujsh, në Europë midis Francës e Anglisë dhe “Luftën fetare 30-vjeçare” që u zhvilluar po në Europë nga viti 1618 deri në vitin 1648 ( Paqa e Vestfalisë. Në këtë luftën e dytë shumë shtete e minishtete europiane u përplasën pa kurrfarë rregulli si veturat në rast aksidenti automobilistik në autostradat e sotme moderne. E pra “Gjendja e Luftës” së pashpallur, të pazhvilluar dhe “të papërfunduar” midis Greqisë e Shqipërisë, që zgjat prej 60 vitesh, e ka kaluar dyfishin e kohëzgjatjes së luftës fetare 30-vjeçare në Europën e shekullit të XVII dhe po konkuron për rekord në kohëzgjatje me “Luftën 100-vjeçare”.

Ju, i nderuar Pangallos, keni qenë ministër i jashtëm i Greqisë në një qeveri të kësaj partie që është në fuqi edhe sot. A mendoni vallë se Greqia, që pretendon rol të veçantë në Ballkan, si qahja i Bashkim-beut Europian, ka vendosur vërtetë që “Gjendjen e Luftës” me Shqipërinë ta çojë deri në një cak kohor sa të kapërcejë kohëzgjatjen e “Luftës 100-vjeçare”? Greqia nuk e ka të vështirë ta bëjë këtë dhe Shqipëria s’ka si e ndalon këtë sepse qeveritë e pushtetet e të dy vendve janë shumë të kënaqur që po i japin botës një shembull unik të zhvillimit të “miqësisë vëllazërore ” edhe në “gjendje lufte”. Mos vallë kështu, në mënyrë kaq spartane, konceptohet në Greqi “miqësia luftarake” midis dy popujve fqinj?!

Ne në Shqipëri nuk kemi asnjë perceptim të qart për këtë. Por kemi një kryeministër, që ju patjetër e njihni, Fatos Thanas Nanon, që na ngushëllon e na mashtron me fjalët se “gjendja e luftës” me Greqinë qenka vetëm një relike e rrallë, që u dashka pranuar e toleruar në qafën tonë të vrarë nga zgjedhat e huaja, edhe si talisman që të mos na e zërë syri i keq “miqësinë vëllazërore” shqiptrao-greke të ndërtuar më shumë kujdes gjatë 25 viteve të fundit, pra qysh nga koha kur me ndihmën vëllazërore greke u “ftoh në prapanicë” miqësia e madhe shqiptaro-kineze.

Atëherë drejtuesit e politikës e të diplomacisë shqiptare u kthyen nga “miqësia shqiptaro-greke në gjendje lufte”, jo sepse ishin të prirur të respektonin mençurinë popullore shqiptare se “kur nuk ke më pulën, ha sorrën”, por sepse Greqia, zotëri Pangallos, kur kryeministër u bë Andreas Papandreu dhe ministër i jashtëm, Karolos Papulias, shpërtheu me një “stil të ri” ofensivën për ta bërë Shqipërinë një vasale greke, siç është sot. Në atë kohë ( viti 1987) diplomacia greke nuk e pati aspak të vështirë të mashtronte se u hoq “ligji i gjendjes së luftës”, sepse qeveritarët dhe shefat e diplomacisë në Shqipëri ishin shumë të gatshëm ta gëlltisnin për vete dhe t’ua servirnin shqiptarëve si dhuratë të ëmbël greke këtë mashtrim.

Kështu bënë dhe pushtetarët dhe shefat e diplomacisë së Shqipërisë në kohën e “tranzicionit demokratik”. Në vitin 1994 unë, si deputet, kërkova interpelancë me ministrin e jashtëm, Alfred Serreqi, të sqaronte nëse ishte hequr apo jo në Greqi “Ligji i luftës” me Shqipërinë. Para se ministri shqiptar të vinte në parlamënt reagoi ambasada e Greqisë në Tiranë nëpërmjet këshilltarit Failadhis. Ato që deklaroi publikisht Failadhis na i përsëriti ministri ynë i jashtëm në parlament për të krijuar përshtypjen e rreme se Greqia e kishte abroguar “Ligjin e luftës”. Natyrisht unë e kundërshtova në bazë të fakteve dhe dokumenteve që kisha, se nuk ishte ashtu. Më pas ministri tjetër i jashtëm i Shqipërisë, Paskal Milo, na fshehu për gati një vit shkresat zyrtare greke se “Ligji i luftës” ishte në fuqi. U detyrova ta denoncoja këtë fakt në sshtyp dhe të theksoja se pas deklaratve greke të vitit 1987 se ky ligj kishte rënë nga fuqia këto shkresa greke ishin si n jë shpallje lufte për herë të dytë nga Greqia kundër Shqipërisë. Tani vonë, më në fund, dolën disa pushtetarë të lartë si Godo, Meidani dhe e pohuan se kishte qenë ashtu siç kisha thënë, se Greqia e ka bërë të qartë që nuk e ka hequr “gjendjen e luftës” me Shqipërinë.

Të gjitha këto kanë ndodhur sidomos gjatë 25 viteve të fundit. Kam qenë diplomat i ri në Ministrinë e Jashtëme të Shqipërisë kur Greqia kërcënoi me ndërhyrje ushtarake Shqipërinë në vitin 1967 dhe udhëheqësi shqiptar Enver Hoxha në një kongres të Frontit Demokratik kërcënoi me kundërgoditje të ashpër. Nuk mund ta dinja, as e di edhe sot, se ku e gjeti ai atë guxim; nëse ishte ky kërcënim që frenoi ofensivën ushtarake greke, apo ndonjë presion ndërkombëtar! Mbase ju në Greqi jeni në pozicion më të mirë për të ditur ose mësuar diçka për këtë. Më kujtohet se për diplomacinë shqiptare vendosja e diktaturës ushtarake të kolonelëve në Greqi solli shumë shqetësime. Por si për çudi ishte diplomacia ushtarake e kolonelëve që bëri atë që duhej bërë në marërdhëniet midis dy vendeve, pranoi vendosjen e marrëdhënieve diplomatike.

Diplomatët civilë grekë edhe këtë hap nuk e bënë pa bizantinizma. Në Nju Jork, ku zhvilloheshin bisedimet midis përfaqësuesit grek, Bicios ( më vonë kur u bë ministër i jashtëm kam pasur nderin ta takoj edhe unë në OKB dhe kur jepte pritje në “Hotel Pierre” në Avenynë e famshme të pestë në Manhatan) dhe përfaqësuesit shqiptar, Sami Baholli, pala greke ngulte këmbë që të kishte qoftë dhe një pusullë nga Shqipëria se do të respektoheshin të drejtat e minoritetit grek. Edhe pasi u paraqit një broshurë me fjalimin e kryeministrit të asaj kohe, Mehmet Shehut, ku trajtohej ky problem , përsëri pala greke donte që kjo broshurë t’i përcillej asaj me një shkresë zyrtare shoqëruese nga Misioni diplomatik i Shqipërisë. Dhe ashtu u bë. Ja një fakt konkret përse unë admiroj politikanët e diplomatët grekë që ia bëjnë hyzmetin punës së tyre deri me vogëlima të tilla që duken sherrake e qesharake. Politikanët e diplomatët shqiptarë janë shumë larg këtij arti e kësaj teknike diplomatike greke.

Sipas rregullave të së drejtës ndërkombëtare me vendosjen e marrëdhënieve diplomatike merr fund “ipso facto” (vet vetiu) ajo që quhet “gjendje e luftës”, edhe nëse ajo kishte ekzistuar deri atëherë. Por nuk ka shkuar e nuk po shkon në këtë rrugë logjika e politikës së Greqisë. Politikanët civilë grekë më në zë, duke përfshirë edhe Konstantin Karamanlisin, e mallkuan vendosjen e marrëdhënieve diplomatike dhe akuzuan pushtetin ushtarak se “i interesat e Greqisë për disa lëkurë kecash”. Kjo ironi bëhej se sapo kishte filluar një tregti simbolike midis dy vendeve, Greqisë e Shqipërisë. Pas këssaj tregtie me “lëkurë kecash” në Shqipëri erdhi një gazetar grek me një mbiemër që shkaktonte buzagazje tek shqiptarët, Filipidis. Një miku im me origjinë nga Mati e shoqëroi këtë Filipidisin në vizitat e organizuar në mënyrë shumë rreptë nëpër Shqipëri, sepse ishte vizitë me shumë rëndësi e spec, ishte siç thuhet në të folmen zhargon “eveniment”.

Pastaj edhe mua, po me origjinë nga Mati, më erdhi radha të isha “protagonist” në zhvillimet e marrëdhënievet shqiptaro-greke. Si përfaqësues i Ministrisë së Jashtëme kam shoqëruar në udhëtimin e parë zyrtar dhe të organizuar në Shqipërinë e jugut ambasadorin e parë grek në Tiranë, zotëri Denis Karajanis, këshilltarin e tij Vikas, sekretarin e dytë, shqiptarin diplomat grek Ilia Papas, që e fliste gjuhën shqipe në nëndialektin e Shkodrës nga ishte nëna e tij. Sipas rregullit unë dhe një kolegu im (Th.N.) kemi bërë një relacion për këtë udhëtim. Këtë relacion e ka përmendur kalimthi edhe Enver Hoxha në njërën nga veprat e tij. Ndonjëherë do të shkruaj më gjërë mbresat nga ky udhëtim. Nuk ka dyshim se edhe ambasadori grek, një njeri shumë i kulturuar dhe i sjellshëm, ka bërë raportin e tij. Sikur të botoheshin këto dy raporte krah për krah në ndonjë gazetë! Do të ishte një kuriozitet diplomatik.

Kjo do të kishte dhe një vlerë të vogël praktike sepse tani në Shqipëri, i nderuari Pangallos, dalin dhe shegertë të propagandës së çakërdisur në favor të tezave shoviniste greke që më paraqesin mua person me ndjenja progreke meqenëse u zgjodha në fillim të viteve 1970 për të bërë atë shoqërim diplomatik në atë udhëtim të parë të diplomacisë greke në zonat e minoritetit. Këta janë “paradokset shqiptare” që të njëjtin njeri disa e shpallin si antigrekun më të tërbuar, disa të tjerë si progrekun e maskuar vetëm se bën punën që i duhet Shqipërisë, edhe për të kundërshtuar veprimet armiqësore të Greqisë edhe për të kërkuar marrëdhnëie normale midis dy vendeve e popujve. Në Greqi sikur nuk ju ndohdin gjëra të tilla dhe politikanët e diplomatët grekë kanë shumë më tepër fat se ne këtu në Shqipëri.

“Miqësia vëllazërore” në “gjendjen e luftës” përparoi me hapa të shpejta gjatë 10 viteve kur politikën e jashtëme shqiptare e dominonin Sofokli Lazri e Ramiz Alia. Në atë kohë e botuan në Shqipëri edhe ta ë librin “Dy popuj miq” me autor Enver Hoxhën, kur ky ishte shumë i drobitur nga shëndeti dhe ishin të tjerë që vepronin në emër të tij.

Në atë kohë më larguan edhe mua nga diplomacia shqiptare njerëzit të cilët e dinja si ishin filogrekë të shpallur dhe që përveç të tjerash hakmerreshin se në OKB për rezolutën për Qipron unë kisha mbajtur një qëndrim që nuk i pëleqente diplomacisë greke. Unë kam thënë disa herë poblikisht se ka qenë edhe presioni nga Athina mbi politikën e Tiranës që ka ndikuar për të më larguar mua nga diplomacia në fillim të vitit 1983. Mos vallë kamë bërë gabim që jam shprehur kështu, i dashur arvanitas Pangallos, se mund të mos jetë kështu ?! Mos vallë kam përgojuar padrejtësisht politikën e Athinës, sepse ndoshta ajo nuk bën punëra të tilla në Tiranë, pasi diplomacia greke e njeh mirë parimin e mosndërhyrjes në punët e brendshme të një vendi tjetër?!

Edhe gjatë 10 viteve të “tranzicionit demokratik” në Shqipëri kur skenën politike e kanë dominuar Fatos Nano, Sali Berisha, Aleksandër Meksi, “miqësia shqiptaro-greke” në kushtet e “gjendjes së luftës” ka lulëzuar më tej. Unë pranoj se këtu është edhe ndihmesa juaj shumë e madhe, i nderuar arvanitas Pangallos. Por ju them sinqerisht se nuk më bën zemra t’ju përgëzoj për këtë. Vetëm ia kam zili Greqisë të cilës edhe arvanitasit i bëjnë shërbime të çmuara në kurriz të Shqipërisë, kurse kësaj Shqipërisë sonë shërbime të tilla nuk ia bëjnë as ata që njihen për dyzim ndiesishë të përkatësisë etnike, dhe as ata “burra malsie” shqiptare që u hapet rruga për në majat e pushtetit. Besoj se shumë nga këta pushtetarë e politikanë shqiptarë i keni njohur edhe ju, i nderuari Pangallos, dhe ua keni blerë mendjen, ndjenjat e qëllimet me kohë. Unë nuk kam çfarë të them për politikanë si Fatos Nano ( i Pitulenjve), Gramoz Pashko, Genc Pollo, Paskal Milo, Aleksandër Meksi që në Greqi duhet t’i njihni në disa breza. Edhe Berishës iu pa hairi qysh kur u tha minoritarëve “ i gëzofshi tokat e shqiptarëve”. Po kështu edhe shumë të tjerëve.

Gjëja më paradoksale në marrëdhëniet shqiptaro-greke dhe në praktikën ndërkombëtare, i nderuari ish-ministër i jashtëm arvanitas i Greqisë, besoj se është nënshkrimi i një “Traktati miqësie dhe bashkëpunimi” edhe në kushtet kur njëra palë (Greqia) mban në fuqi “Ligjin mbi gjendjen e luftës” dhe pala tjetër Shqipëria bën sikur kjo nuk ka ndonjë ndikim.

Ky traktat turpi për diplomacitë e të dy vendeve dhe talljeje vetëm për Shqipërinë është nënshkruar kur kryeministër i Shqipërisë ishte Aleksandër Gabriel (Gavril) Meksi, ortodoks shqiptar, bizantinist, jo minoritar, jo arvanitas si ju, por gjithsesi bir i një oficeri grek. Gazeta “Athens Njuz”, që unë nuk e di sa autoritet ka në Greqi, në prill të vitit 1992 është mburrur se në Shqipëri u bë kryeministër bir i një oficeri grek që kishte luftuar për Greqinë në Azinë Vogël, Aleksandër Meksi, i biri i Gabrielit. A mund t’i shpifë gjëra të tilla shtypi i Athinës?! Unë nuk jam fare i mërzitur që gazeta greke është mburrur për këtë. Edhe ne këtu në Shqipëri mburremi, sikurse jeni mburrur ju kohët e fundit, që arvanitasit në Greqi janë bërë presidentë, qeveritarë, gjeneralë, kanë qenë heronj të revolucionit grek. Unë do të mburresha që ju si arvanitas të i përsëri ministër i jashtëm i Greqisë. Do të dëshiroja që sa më shumë arvanitas të ishin në vende me rëndësi në Greqi në çdo lëmi. Do të kërceja përpjetë nga gëzimi sikur ndonjë nga emigrantët e shumtë shqiptarë në Greqi të arrinte të bëhej kryeministër i Greqisë, e sidomos sikur dikush nga Çamëria të arrinte në të tilla ofiqe. Por nuk besoj se kjo do t’u pëlqente shumë grekëve!

Hyra në këto arsyetime sepse tani ky Aleksandër Meksi, që ka nëshkruar në emër të Shqipërisë traktatin e turpshëm të miqësisë me Greqinë pa përfunduar “gjendja e luftës”, më kërkon mua 100 000 dollarë amerikanë si dëmshpërblim për moralin e tij gjoja të cënuar pse e kam përmendur edhe unë shkrimin mburrës të gazetës greke. Nuk e di si veprohet në Greqi në raste të tilla, sepse sherri për e mua nga Greqia ka ardhur. Kur një grek në Amerikë, Spiro Agnju, i cili ishte nënpresident i SHBA, u demaskua në shtyp me fakte që ende nuk ishin provuar gjyqësisht me vendim të formës së prerë, asnjë gazetar nga ata që e denoncuan dhe e demaskuan në publik nuk u padit në gjykatë. Kurse Spiro Agnju dha dorëheqje. Kur kongresmenin amerikan Xhejms Trafikant, të cilin shqiptarët e njohin mirë, e demaskuan gazetat për vepra penale ende të pagjykuara, asnjë gazetar nuk u detyrua nga gjykata amerikane ta dëmshpërblente dhe Trafikanti u dënua e tani është në burg. Kur presidentin Bill Klinton e demaskuan sa nuk ka ku të vejë më gazetat për punë flirtesh seksuale asnjë gazetar nuk u gjykuar pse kishte përmendur gjëra të tilla pa u vërtetuar më vendim gjyqësor të formës së prerë.

Kurse kur unë në Shqipëri citoj atë që ka shkruar një gazetë e Athinës për babain e ish-kryeministrit tonë se ka qenë oficer grek, na ndëshkojë me vendime gjyqëssore sepse nuk duhet të shkruajmë asgjë që nuk është vërtetuar më parë me vendim të formës së prerë. Mos është ndonjë drejtësi e llojit biznatin që nuk e njohim ne dhe na vjen nga Greqia, ku po përgatiten tani juristë për Shqipërinë?! Sikur të ndihmonit, jo mua, për vëllezërit e një gjaku, shqiptarët, ta merrnin vesht përfundimisht të vërtetën për këtë punë : ka pasur apo jo Greqia një oficer të quajtur Gabriel Meksi nga Labova pranë Gjirokastrës. Besoj se nuk është ndonjë punë e zorshme për ministrinë greke të ushtrisë të hapë dokumentet, as për ndonjë zyrë vërtetimesh në Athinë të lëshojë dëshminë për të vërtetën. Meksi këtu në Shqipëri nuk më ndahet me gjyqe pse unë nuk po i vërtetoj me vendim gjyqësor se çfarë ka bërë babai i tij në Greqi. Po unë nuk mund të vë në lëvizje gjykatën greke për punë tëtilla, sepse si jurist, mendoj se asnjë gjykate greke me të drejtë nuk do të më quante të legjitimuar për të ngritur padi. Kurse ju në rrugë administrative mund të bëni diçka. Qetësojeni ju lutem ish-kryeministërin tonë, Aleksnadër Meksi.

Tani nuk mund të them me siguri cili ka qenë roli juaj në përgatitjen e nëshkrimin e atij traktatit të miqësisë në luftë. Por në verën e vitit 1993, në një drekë të shtruar nga presidenti i Turqisë, Sulejman Demirel, në kopshtin e pallatit “Dollma Bahçe” në Stamboll për delegacionet parlamentare e qeveritare të Konferencës së vendeve të Detit të zi ( unë kryesoja delegacionin parlamentar shqiptar) kam pasur një bashkëbisedim të acaruar me deputetin grek Efremollu. Prej tij mësova se vizita e Aleksandër Meksit në Athinë pak më parë ishte konsideruar e dështuar , madje nuk u nëshkrua as traktati i miqësisë. Për mua ishte i qartë shkaku. Aleksandër Meksi në valixhen e tij diplomatike nuk mundi të merrte në Athinë dhuratën që donin patjetër mikpritësit, një nen në ligjin kushtetues për të drejtat e njeriut që u lejone shtetasve të Shqipërisë të zgjidhnin vet sipas qejfit e tekave se cilës kombësie i përkasin.

Pranoj edhe para jush atë që e kam bërë me vetëdije para kombit tim dhe para Zotit se jam “mëkatari” kryesor që e pengoi Meksin t’jua sillte këtë dhuratë. Mos i vini asnjë faj atij! Në prill të vitit 1993 në kundërshtim të acaruar me pushetarët e Shqipërisë dhe me kryesinë e PD-së , unë me ndihmën e dy deputetëve të tjerë e bllokova këtë nen të shkatërrimit të kombit shqiptar dhe të poshtërsisë në “miqësinë vëllazërore në kushtet e gjendjes së luftës “ midis shqiptarëve e grekëve. Sikur të ishte miratuar ai nen dhe gjithë ata shqiptarë që ka rregjistruar si grekë Janullatrosi me organet e shtetit grek, gjithë ata që kanë ndërruar emrat në zyrat e Shqipërisë si të ishte ndërrimi i emrit njeë ndërrrim papuçesh do të ishin bërë “grekë”. Atëherë mbase ju do të i i kënaqur dhe pak i habitur se deklarata juaj se ka 600 000 grekë në Shqipëri do të kapërcehej të paktën deri në një milion. Mirëpo tani kjo do të bënte që pohimi juaj se jeni arvanitas të mos kishte vlerën që merr.

Tani unë e di se këto qëndrime që kanë mërzitur politikën në Athinë e grekofilinë në Shqipëri kanë qenë njëri ndër shkaqet kryesorë që Berisha me Meksin në vitin 1996 sajuan dispozitë ligjore të posaçme që të më pengonin të rikandidoja për në parlamentin shqiptar. Ndërsa tani Meksi, biri i oficerit grek, përpiqet që të më pengojnë nëpërmejt gjykatave të Shqipërisë të merrem me publicistikë nacionaliste shqiptare. Ju arvanitasve ndoshta nuk ju ndodh kjo nga bijt e oficerëve grekë në Greqi. Ne shqiptarëve na ndosh këtu brenda në Shqipëri kjo gjë. Çudi, apo jo?!

Për shkak se nuk desha të pengoj rrjedhjen spontane të ndjenjave e të mendimeve u vonova pak në parashhtrimin e sebepit që mora penën për të shkruar këtë letër, domethënë që u ula para kompjuterit, megjithëse një grekofil i tërbuar këtu në Shqipëri më ka qortuar që përdor kompjuter, meqenëse kjo vegël pune qenka vetëm shpikje e prodhim i të krishterëve perëndimorë dhe unë si mysliman ( ai thotë si fondamentalist islamik) nuk paskam të drejtë ta përdor. Sebep, pra, u bë një shkrim nga Athina i botuar para disa ditësh në të përditshmen tiranase “TemA” me titullin shumë të gëzueshëm dhe intrigues për mua : “‘Teodor Pangallos: ne shqiptarët e vjetër” dhe me një nëntitull : “ Deklarata befasuese e ish-ministrit të jashtëm grek ( duhej të ishte më saktë të Greqisë AB) dhe një prej personaliteteve më të spikatura europaine”.

Ishte dhe një sebep i dytë. Më 4 nëntor në një të përditshme tjetër të Tiranës, “Shekulli”, që unë herë pas here e kam quajtur gazetë grekofile është ribotuar shkrimi “Grekët, shqiptarët dhe amerikanizmi” marrë nga “National Revië” , me autor Jay Nordlinger. Sipas tekstit në gjuhën angleze të marrë nga “Internet” ky shkrim paska titullin “Bashkësitë Europiane, reportazh nga Greqia e Shqipëria”, madje dhe një titull dytësor që i referohet posaçërisht Shqipërisë si “Izraeli i Ballkanit”. Pra gazeta e Tiranës “Shekulli” ka bërë një manipulim të vogël, por shumë të dëmshëm në titull. Për më tepër titulli i gazetës shqiptare nuk pasqyron sakt thelbin e shkrimit dhe të mesazhit të autorit Jay Nordlinger. Ky u flet hapur lexuesvet se grekët jan thellësisht antiamerikanë edhe pse kanë përfituar shumë nga Amerika, ndërsa shqiptarët janë tmerrsisht pro-amerikanë, sa ë Europa me qesëndi po i quan “ Izraeli i Ballkanit”, edhe pse për gjysmë shekulli nuk ia panë hajrin Amerikës, por mbetën në komunizmin më të ashpër në botë.

Janë shumë të çuditshme këto punë. Grekët kanë përfituar në maksimum nga Perëndimi , sidomos nga SHBA dhe përsëri tani shfaqin “antiamerikanizëm”, si në rastin e bombardimeve kundër Serbisë dhe në rastin e luftës kundër terrorizmit. Kurse shqiptarët, që mbetën më të varfërit e më të përbuzurit e Europës, autorët e huaj po i barazojnë tani për pro-amerikanizmin e tyre me sionizmin dhe Izraelin. Sjelljen e shqiptarëve që i kanë drejtuar sytë tek Amerika unë nuk e konsideroj aspak si paradoksale apo të tepruar, sepse qysh herët shqiptarët i varnin shpresat tek Amerika. Këtë e ka shpjeguar shumë mirë në librine tij Xhorxh Fred Uilliams, ish-përfaqësues diplomatik amerikan në Athinë në fillim të shekullit XX. Edhe autorë të tjerë përmendin se në fillim të viteve 1920 një gazetë amerikane u detyrua të shkruante “Një republikë amerikane në Europë” duke pasur parasysh që shqiptarët kërkonin me këmbëngulje një protektorat amerikan në vend të atij italian, ose në vënd të coptimit të Shqipërisë së mbetur londineze midis Greqisë e Serbisë. Pra, nuk është ndonëj kapërcim i madh nga emërtimi “Republikë amerikane në Europë”, i përdorur në fillim të viteve 1920, tek emërtimi “Izraeli i Ballkanit” në vitin 2002. Tjetër punë nëse është apo jo kështu që Shqiptarët duan të bëhet dhe amerikanët duan ta bëjnë Shqipërinë ( cilën Shqipëri nuk është qartësuar ende) një “Izrael të Ballkanit”, përsa i përket përkujdesjes amerikane për të. Kam frikë se është më shumë një xhelozi europiane që sajon të tilla terminologji për të na prishur përsëri punën ne shqiptarëve.

Për t’u sqaruar më mirë vet dhe për të sqaruar më tepër ndonjë lexues që nuk është i njohur me shumë materiale iu referova librit të gazetarit amerikan Robert D. Kaplan “ Fantazmat e Ballkanit”, botim në gjuhën angleze në vitin 1994. Roberti ka jetuar shumë vite në Athinë. Libri i tij siç kanë shkruar disa gazetarë shqiptarë që kanë marrë leksione gazetarie në Athinë qenka shumë i urryer në Greqi. Kapitujt e fundit të këtij libri, që tërbuakan bashkëqytetarët tuaj, tashmë janë përkëthyer edhe në gjuhën shqipe. Mua libri i Kaplanit më ka pëlqyer dhe më ka shërbyer shumë, sidomos pjesa që bën fjalë për Greqinë. Kam lexuar diku se ky libër i ka shërbyer edhe ish-presidentit amerikan Bill Klinton për të kuptuar se çfarë po ndodhte në Ballkan para se të merrte vendime serioze për ndërhyrjen amerikane në rajon. Por mbi të gjitha më ka lënë mbresë arsyetimi i fuqishëm që bën Kaplan për mendësitë dhe poltikën greke dhe përfundimi që nxjerr ai se grekët nuk mund të bëhen kurrë perëndimorë, se ata stomakun duan ta kenë në Perëndim, por zemrën nëLindje, në Moskën e ortodoksisë. Këtë ndoshta nuk e ka pasur mirë parasysh Jay Nordlinger kur ka përshkruar me mllef antiamerikanizmin e grekëve dhe ka përshkruar me qejf e zell të madh pro-amerikanizmin e shqiptarëve.

Kjo mënyrë të shkruari, veç kënaqësisë që në Perëndim po fillojnë të kuptojnë e vlerësojnë se shqiptarët janë shumë të dashuruar pas Amerikës e amerikanëve, me ka lënë edhe njëfarë shije të pakëndshme. Jo vetëm pse me grekët jemi fiqnjë e “vëllezër në gjendje lufte”, dhe pse ju, i nderuar Pangallos, tani jeni vetdeklaruar grek me origjinë shqiptare, por edhe për hir të të vërtetës. Më duket se Nordlinger e ka tepruar si me akuzat ndaj grekëve për antiamerikanizëm, edh në interpretimin me ngjyrime sioniste të pro-amerikanizmit të shqiptaëve. Ai madje na ka cënuar pak në sedër e në ndjenjat fetare ne, myslimanët shqiptarë, se na quan myslimanë të kotë . Sipas tij qenkan vetëm ca marifete që bëjnë Arabia Saudite dhe vendet e Gjirit që ende krijohet ideja se paska mbetur ende ca myslimanë dhe paska ende Islam në Shqipëri.

Nuk më vjen mirë që pro-amerikanizmi i shqiptarëve të reklamohet në mënyrë spekuluese për të nxjerrë më në pah anti-amerikanizmin e grekëve. Jemi apo nuk jemi demokratë, intelektualë të kohës moderne, pastaj fqinjë, madje disa na thonë se paskemi dhe prejardhje të njëjtë, nga pellazgët e lashtë, për të cilët flitet si për fantazmat, dhe për të cilët si dëshmi më konkrete kemi muret me gurë ciklopikë dhe njëfarë trashëgimie terminologjike që ruhet në gjuhën shqipe, kuptohet dhe në të folmen më arkaike të arvanitasve në Greqi.

Për të kuptuar pse pro-amerikanizmi tradicional i shqiptarëve nuk u shpërblye me kohë si anti-amerikanizmi ose pro-amerikanizmi i dyshimtë i grekëve më ndihmoi libri i trashë në gjuhën angleze i Stefen Dorill me titull “M16. Pesëdhjetë vite opercaionesh speciale”, një histori e veprimeve agjenturore të Perëndimit në shumë vende. Kapitulli XVII i këtij libri është titulluar “Greqia dhe krijimi i para-shtetit”.Në faqen 305 është shkruar : “Qysh nga Lufta e Dytë Botërore britanikët kanë qenë kundërshtari më i mrekullueshëm i Partisë Komuniste të Greqisë (KKE) dhe ishin të vendosur që Greqia e pasluftës të ishte jo-komuniste, me qëllim që të ruante interesat jetike të Britanisë në vijat e komunikacionit nëpër Mesdheun Lindor deri në Suez dhe për naftën në Lindjen e Mesme”. Pas këtij citimi nuk ka nevojë për shumë koment pse Anglia dhe SHBA e shpëtuan Greqinë nga rënia nën sundimin e komunizmit sllavo-bolshevik, i cili kishte baza shumë më forta në Greqi dhe lanë Shqipërinë e shqiptarët, që ëndërronin për “republikë amerikane në Europë” nën sundimin e komunizmit jugosllav e sovjetik. Kështu që qenkan disa interesa konkrete e konjuktura politike ndërkombëtare që edhe anti-amerikanizmin e grekëve e marrin për pro-amerikanizëm, dhe pro-amerikanizmin e shqiptarëve e trajtojnë në atë mënyrë që të zëvëndsohet me anti-amerikanizëm, sikurse u zëvendësua gjatë regjimit komunist në Shqipëri.

Tani duket se ndjenjat pro-amerikane të shiqptarëve po sjellin dy lloj reagimesh ndaj nesh. Njëri është reagimi xheloz europian për interesimin që mund të kenë SHBA për faktorin shqiptar në Ballkan. Tjetri është reagimi ende konfuz amerikan për të vlerësuar si duhet këtë simpati tradicionale të shqiptarëve për Amerikën dhe për ta trajtuar më ndryshe faktorin shqiptar, si mbështetjen më të natyrshme për gjeopolitikën amerikane në Ballkan. Diçka duket po ndryshon në të mirë të shqiptarëve, në zbatim të asaj strategjie politike që senatori Helms propozonte në vitin 1983 në Kongresin amerikan, që SHBA të përpiqëeshin për një shtet të bashkuar shqiptar si digë pritëse e vërshimit sovjetik, sot pansllavisto-ortodoks.

Kur mësoj se një angleze, antare e Partisë Komuniste Greke, Miranda Vikers, që ka bredhur shumë në trojet shqiptare dhe ka shkruar shumë për të larguar idenë e bashkimit të shqiptarëve, tani ka bërë libër për të trajtuar problemin e Çamërisë filloj e besoj se diçka shumë serioze po lëviz për çështjen shqiptare në tërësi. Kjo po ndodh pasi senati amerikan shtroi për disktim “çështjen e Çamërisë”, madje e bëri këtë para se ta bënte ai që i takonte në radhë të parë, parlamenti i Shqipërisë, i cili ka ende frikë të madhe nga Athina të ecë në gjurmët e komisionit të senatit amerikan. Por, besimin që diçka po lëviz ma shton edhe prania juaj, i nderuar Pangallos, në atë veprimtarinë për “prezantimin e Antologjisë së Këngëve të Arvanitasve të Greqisë”, ku ju i paskeni thënë ato mendimet vyera e fjalët e bukura për domosdoshmërinë e njohjes e të ruajtjes të vlerave kulturore e të të folmes së lashtë arvanitase në Greqi.

Të them të drejtën nga aq sa dija unë për veprimtarinë tuaj kam qenë shumë skeptik se mund të vinte kjo ditë që të lexoja në gazetë fjalë kaq me vend të thëna nga ju në sallën e Arkivit Folkloriko-Muzikor në Athinë, kur u paraqit libri kërkimor e studimor i këngëtarit dhe muzikologut arvanitas Thansis Moraitis. Unë deri tani kam qenë nën mbresat dëshpëruese që më kishte lënë nervozizmi juaj në sallën e “Pallatit të Brigadave” në Tiranë, gjatë takimit me presidnetin Stefanopullos kur përmenda se marrëdhëniet shqiptaro-greke do të përfitonin shumë nëse edhe për shqiptarët çamë në Greqi do të respektoheshin po ato të drejta si për popllsinë grekofon në Shqipëri në bazë të të drejtës ndërkombëtare për minoritetet. Të paktën reagimi nervoz të kishte mgbetur vetëm detyrë e ambasadorit tuaj në Tiranë që ishte i pranishëm në atë takim dhe kërceu nga vendi e shkoi të thithte më shumë ajër pranë dritares. Atëherë ende nuk kishta dëgjuar se dhe vet presidenti grek mund të ketë origjinë shqiptare. Por ai më bëri ta admiroj dhe më shumë me qëndrimin e kthjellët që mbajti dhe nuk kërkoi si përgjegjësat e diplomacisë që çështja e reciprocitetit në marrëdhëniet shqiptaro-greke të katandisej në gjetje e dhënie ndërtesash për konsullatat.

Më kishte mbetur një pezm i madh qysh ku ju, i nderuar Pangallos, gjatë një vizite në Shkup e rritët numrin e grekëv në Shqipëri dhjetëfish, nga 60 000, në 600 000, duke ua kaluar edhe shovinstëve më të njohur të politiës e propagandës greke, si Nikolas Geixh, që qysh kur isha unë amsador në OKB,ë vitet 1970 shkruante në “Nju Jork Tajms” se në Shqipërti kishte 400 000 grekë të persekutuar, që brenda një nate i kishin shpallur shqiptarë, kur “Vorip-Epiri” u la në shtetin turko-shjqiptar. Nuk shuhet as shija e hidhur që sa i ministër i jashtëm nuk bëtë ndonjë veprim për të ndryshuar qoftë në përmasa simbolike qëndrimin ndaj çështjes çame, por vazhduat të njëjtat spekullime me çështjen e minoritetot grekofon në Shqipëri. Un ëpërdor më shumë termin “grekofon” sepse në fakt minoritarët në Shqipëri nuk janë grekë por vllehë e shqiptarë të greqizuar në gjuhë e vetdije. Kanë pësuar atë proces si shqiptarët e vjetër në Greqi nga kisha greke e mësuesit grekë. Madje grekofonët në Shqipëri janë të vendosur mjaft vonë si argatë.

Kur mendoje shkruaj kështu kam përpara librin e mrekullueshëm të arvanitasit Aristidh P. Kola ( Kolia) të titulluar “Arvanitasit dhe preardhja e grekëve” që sapo është vënë në qarkullim në gjuhën shqipe në Tiranë. Indiferenca, pazotësia, por edhe diknakëria sabotuese në fushën e përkëthimeve e botimeve në Shqipëri e kanë pas privuar lexuesin shqiptar nga ky libër. Veçse ju në Greqi e keni pasur prej shumë vitesh në dorë këtë thesar dhe këtë armë të mrekullueshme për të kuptuar, afirmuar , kërkuar ato që ju i shtroni tani kaq drejt dhe kaq me vend në fjalët që keni thënë për kulturën, gjuhën e historinë e arvanitasve në Greqi.

Duke lexuar librin e të ndjerit Aristidh, vdekja e të cilit ka lënë mbrapa edhe njëfarë misteri, ndjej edhe më shumë se më parë keqardhje që nuk kam patur rastin e mundësinë të mësoja greqisht, të paktën sa për të lexuar. Sado që shërbehem me librat në gjuhët shqipe, frenge, angleze, ruse e italiane shoh se për diplomatin e politikanin shqiptar janë shumë të dobishme njohuritë e përdorimit, të paktën pasiv, dhe të gjuhëve greke, turke, arabe. Këtu në Shqipëri deri tani na janë servirur në gjuhën shqipe mjaft libra greke të shkruar në frymë shoviniste ndaj shqiptarëve. Kanë qarkulluar libra të Sebastianosit e të Janullatosit, të Spiromilos eVasilis Kondis (me origjinë shqiptare).

Për fat të mirë tani kanë filluar të botohen nga autorë shqiptarë edhe libra me peshë për çështjen çame, për marrëdhëniet greko-shqiptare, për subjekte që kur kemi filluar të shkruajmë në shtyp në fillim të viteve 1990 shiheshim si njerëz që po bënim herezi, aq shumë ishte rrënjosur në opinionin e përgjithëshëm ideja se çësshtja çame ishte tabu. Tani një miku im, Albert Kotini, ka bërë e botuar libra voluminozë të rëndësishëm e me shumë vlera për çështjen çame. Folkloristi Fatos Mero Rrapaj me një punë vemohuese ka dhënë thesaret e folklorit çam. Janë botuar edhe përmbledhje dokumentesh arkivale për çështjen çame. Sapo është vënë në qarkullim monografia voluminoze dhe me peshë të madhe shkencore “Tensioni greko-shqiptar 1939-1949” e përgatitur nga Prof.Assoc.Dr i Shkencave historike, Beqir Meta. Ka edhe botime të tjera. Është një gjë shumë e mirë që këto çështje nuk po mbeten më t’i trajtojnë të parët të huajt, që nuk mbetet puna për të na e shtjelluar çështjen çame vetëm një angleze, antare e Partisë Komuniste të Greqisë.

Pritëm shumë gjatë për të marrë në dorë librin “Arvanitasit” të Aristidh Kolës. Shpresojmë të kemi shpejt edhe atë librin në paraqitjen e të cilit ju mbajët fjalët e dëshiruara të dëgjojmë prej jush. Por mbi tëgjitha na gëzon e na përmallon fakti që ju tani deklaroni në Athinë se gjyshja juaj fliste shqip. Sinqerisht kemi kujtuar se e ki zët po t’jua përmendnin të tjerët këtë fakt dhe na merrnit inat kur ndonjëherë në shkrimet tona i referoheshim të ndjerit e të nderuarit gjy tuaj, ish gjeneral e kryeminisstër i Greqisë në vitet 1920, i cili bëri shumë për të krijuar atmosferë të shëndeshtme në marërdhëniet midis dy vendeve e dy popujve dhe mbi të gjitha pranoi ekzistencën e minoritetit shqiptar në Greqi (gjë që sot mohohet) dhe i bëri zap ato sillogjet vori-epirote që kanë qenë ghjithnjë pararojë e shovinizmit grek kundër Shqipërisë dhe tani janë më agresive se kurrë. Për fat të keq ajo punë e gjy tuaj nuk është vazhduar. Për fat të keq nuk pamë as tek ju, kur i ministër, shenja dëshire që të ripërtërihej ajo punë. Mund të mos kemi arritur t’ju kuptojmë. Mund të keni pasur asyet tuaja që ne nuk i kemi vënë re mirë. Mund të keni dhe tani arsyet tuaja, ndoshta dhe të karakterit politik, që merrni pozicionin që ne e përshëndesim, mbase me entuziazëm të parakohshëm.

Megjithatë është një gjë emrekullueshme kur njihesh me fjalët tuaja : “ Për ne humbja e gjuhës arvanitase është si të kemi humbur atdheun, sepse përmban një kulturë që jo në kushtet e një shtypjeje, sepse arvanitasit nuk mund t’i shtypte kush arvanitasit në Greqi sepsse ishin gjeneralë, kryeminisrra presidentë etj...por vetë ata e “gëlltitën” të shkuarën e tyre, sepse në mënyrë fanatike qenë të bindur se ishin grekë dhe me ndihmën edhe të mësuesve arritën ta zhdukin gjuhën arvanitase, të cilën askush nuk e flet sot të paktën nga mosha ime e poshtë. Tani lavdi zotit na kanë mbetur ende ca gjyshe e gjyshër që flasin. Mirëpo është gjynah që kjo gjuhë të humbasë...”.

Vetëm një herë më është dhënë rasti të qëndroj në Greqi për një javë në një seminar ndërkombëtar në Rodos. Nuk e harroj gazetaren greke që m’u afrua ndryshe nga pjesëmarrësve të tjerë dhe gjithsesi arritëm të komunikonim në gjuhën shqipe të renë e të vjetërn. U habitën disa kolegë të seminarit gjermanë, anglezë , ruse kur gjatë drektës u thamë se po komunikonim në gjuhën shqipe e arvanitase dhe se praradhësit e gazetares kishin emrigruar drejt Greqisë para 700 vitesh. Ajo ishte e re, jo gjyshe. Tani janë kushte që ruajtja e shqipes së moçme dhe modernizimi i saj për t’u afruar sa më shumë me të sotmen të mos mbeten punë gjyshesh e gjyshërish, as punë e mësuesve që duan të zhdukin shqipen tek arvanitasit që të mos mbeten as sgjurmët e fundit të përkatësisë së tyre etnike shqiptare e të lidhjes së tyre të natyrshme me shqiptarët. Unë kështu e kuptoj nëntekstin e fjalëve tuja, zotëri Pangallos. Lumturohem që këto mesazhe të hapura e të nënkuptuara po i përcjell një person me rol e ndikim në politikën e diplomacinë e Greqisë, të cilit duhet t’i bëhet mbështetje në këtë rrugë ai potencial që tashmë zotërojnë arvanitasit dhe ai rol që kanë zënë e luajnë në jetën greke edhe të emigruarit nga Shqipëria.

Libri i Aristidh Kolës përmend edhe dukuri negative se si grekët kanë abuzuar dhe pastaj keqtrajtuar rolin e arvanitasve në historinë e Greqisë, si kanë shtrembëruar të vërtetta historike, faktet jetësore për të thelluar procesin asimilues nda arvanitasve. Ky rrezik sot po kërcënon edhe shqiptarët e tanishëm në Greqi, emigrantët. Por ky rrezik kërcënon edhe shqiptarët në Shqipëri.Një propagandë e madhe bëhet për të përçuar idenë se shqiptarët e Shqipërisë s jugut qenkan grekë. Është ai rrezik që kaq mirë e zbuloni tani ju, zotëri Pangallos, se nuk ishte zotësia greke për dhunë e shtypje që i bëri arvanistasit të harrojnë gjuhën ( pra të humbasin atdheun), por ideja e gabuar që përqafuan se ishin grekë.

Besoj se me fjalët që keni thënë tani së fundi, zotëri Pangallos, na keni përcjellë mesazhin se duhet ta konsiderojmë si një incident fatkeq që duhet nxjerrë nga përdorimi ynë publicistik ( nga kujtesa është vështirë të dëbohet) deklarata juaj se ka 600 000 grekë në Shqipëri. Në Shqipëri ka vetëm shqiptarë dhe pak grekofonë. Shqiptarët nuk duhet të pësojnë fatin e keq të arvanitasve në Greqi në pikpëpamje gjuhësore e kulturore, të mos tjetërsohen nën presionin e helenizmit. Shqiptarët duhet të zënë mend mirë nga fjala juaj, zotëri Pangallos, të kuptojnë se “ gjaku ujë nuk bëhet”, se dhe pas shumë shekujsh kujtesa historike e përkatësisë mund të ringjallet në mënyrë të dhimbshme. Prandaj shqiptarët nuk duhet t’u vënë veshin këngëve të sirenave të helenizimit, sepse vetëm humbasin e nuk fitojnë.

Edhe grekët do të bënin mirë të mos vazhdonin në rrugën e sjellen asimiluese ndaj shqiptarëve. Fjalët e ish ministrit të tyre të jashtëm duhet t’u shërbejnë të kuptojnë se ëshët ndërmarrje e dështuar dhe nuk sjell gjë të mirë për miqësinë e vërtetë, jo “ vëllazërim në gjendje lufte”. Edhe shqiptarët, edhe grekët janë kombe dhe shtete të vegjël dhe në një botë të trazuar ku të përpijnë dallgë të mëdha të politikës së integrimeve e globalizmit kanë nevojë të kultivojnë nacionalizmi e tyre jetik. Por larg shovinizmit. Kur nacionaizmi grek kalon në shovinizëm ndaj shqiptarëve grekët humbasin shumë edhe për vete. Kur shqiptarët mohojnë nacionalizmin e tyre duke kujtuar se kështu marrin me të mirë nacionalizmin grek vetëm inkurajojnë shovinizmin grek.Grekët nuk duhet të gëzohen sepse një ditë gjërat kthehen në shtratin e natyrshëm dhe atëherë ka më shumë dhimbje për të dy palët.

Kur shkruaj këto rreshta, i nderuari Pangallos, kam në dorë librtin “Nacionalizmi. Konceptete kyçe” të studiuesit tëmirëfilltë të problemit të nacionlaimzit, Anthony D. Smith, botuar në Britani në vitin 2001. Ai argumenton dobëinë dhe vlerat e nacionalizmit për gjithë popujt e vendet dhe për marrëdhëniet ndërkombëtare. Në kundërshtim me ata që e shpallin nacionalizmin relike të të shkuarës ai thotë qysh në fjalinë e parë “Nëse ka një pikë për të cilën kemi rënë në një mendje është se termi “nacionalizëm” është shumë i kohës”.

Marrëdhëniet shqiptaro-greke duhet të jenë të mbështetura mbi respektimin e të drejtave e të interesave kombëtare të të dy palëve. Kam pasur rast t’u lutem gazetarëve grekë dhe britanikë që në Athinë ta përcillnin mesazhin tim se Greqia nuk do të gjejë mik më të mirë se nacionalistët shqiptarë që i vështrojnë marrëdhëniet me këtë sy dhe nuk duhet të besojnë shumë në gatishmërinë e njerëzve që vihen në shërbim të saj për ekspansionizëm e asilim helen në kurriz të shqiptarëve. Shepsh kam mbajtur qëndrime shumë kritike ndaj politikiës greke që vetëm prish e nuk ndreq punë në marrëdhëniet shqiptaro-greke. Kam pasur mundësinë të njihem me diplomatë grekë, duke filluar qysh nga ambasadori dhe personeli i parë i ambasadës së Greqisë që u hap në fillim të viteve 1970 në Tiranë, pas një mungese të gjatë marrëdhëniesh diplomatike midis dy vendve.

Fola për atë udhëtimin e parë në Shqipërinë e jugut me diplomatët grekë. Atëherë mendoja se ky udhëtim do të shërbente shumë që në Athinë të njihnin realitetin dhe të ndiqnin arsyen për të bërë gjëra të mira jashtë ambicieve shoviniste.Por tani pas 30 vitesh me keqardhje shoh se si është spekuluar nga shteti grek për ta kthyer zonën e Shqipërisë së jugut në një shtojcë të Greqisë dhe për ta përdorur si tramplin që të shtrijë edhe më në veri pa pushim ato praktika që e bëjën një arevanitas, ju zotëri Pangallos, të mjerohet për humbjen që ka pësuar gjuha e kultura arvanitase në Greqi. Ndaj këtyre praktikave ne në Shqipëri nuk duhet të heshtim. As ju në Greqi nuk bën të heshtni, sepse të tilla praktika krijojnë probleme që për t’u ndrequr mund të shkaktojnë fërkime të mëdha.

Kur kam qenë ambasador në OKB kisha kontakte të rregullta e të mira me përfaqëssues të Greqisë. Në Nju Jork nuk mungojnë restorantet e shkëlëqyera greke ku kolegët e mi më nderonin duke më ftuar në darka e dreka. As unë nuk mbetesha borxhli, sepse restoranti “Moby ****” në “Park Avenu” ishte nga më të mirët për përgatitjen e prodhimeve të detit. Pronari ishte i ndjeri Kosta Trika, grekofon nga Delvina, që fliste mjaft mirë mirë gjuhën shqipe, ndonëse kishte emigruar prej 50 vitesh, së pari në Egjipt pastaj në SHBA. Ai e ndjente veten shqiptar, siç e ndjente dhe e motra që, ndonëse nuk fliste shqip, na priste në shtëpi si vëllezër.

Jay Nordlinger ka pasur arsyet e tij që shkrimin e vet e ka ndërtuar me teknikën e krijimit të kontrastit të theksuar midis anti-amerikanizmit mosmirënjohës të grekëve dhe prop-amerikanizmit gati izrealit të shqiptarëve. Për konjukturë e cic-mice politike mund ta ndjeja veten të kënaqur që amerikanët të moderohen në përkëdhelitë e tepruara që i kanë bër Greqisë për një kohë të gjatë, nganjëherë duke rrezikuar edhe interesat e Shqipërisë. Por as kam besuar , as besoj se anti-amerikanizmi i grekëve është në atë shkallë, në ato përmasa dhe aq pasionant sa e përshkruan Nordlinger nga inati që Greqia nuk ka mbajtur në çështjen e luftës kundër terrorizmit atë qëndrim të radhitjes pa kushte në anën e Amerikës si qeveria shqiptare.

Tani, i nderuar zotëri Pangallos, po marr në dorë librin “Të fundmit terroristë të kuq në Europë”, shkruar nga Geoge Kimeris, dhe botuar në gjuhën angleze në Britani në vitin 2001. Në këtë libër përshkruhet se si terrorizmi në Greqi për gati 3-dhjetëvjeçarë ka bërë kërdinë, sidmos në diplomatët e funksionarët e huaj. Kimeris ankohet se asnjë terrorist nuk është zbuluar e jo më të jetë kapur. Libri përshkruan luftën midis dy partive kryesore greke për punën e terrorizmi dhe tolerancën e partisë tuaj ndaj kësaj dukurie. Por, edhe më shumë të bën përshtypje se në libër del që vendet perëndimore, duke përfshirë SHBA, janë treguar për shumë kohë tejet të buta ndaj Greqisë që nuk merrte masat e duhura kundër terrorizmit. Bie shumë në sy që vetëm tani , pasi SHBA mori një qëndrim krejt të ri në luftën kundër terorizmit ndërkombëtar, më shumë për arsye gjeopolitike, se nën tronditjet nga aktet e 11 shtatorit 2001, edhe mbi Greqinë u rrit presioni. Dhe në Greqi u bë fushatë kundër grupeve terrorste, çka do të thotë, sipas mendimit tim, se paska qenë një terrorizëm zyrtarisht i toleruar, në mos i lejuar apo i inkurajuar, sikurse kanë akuzuar njëri trjetërin politiknaët grekë.

Lufta kundër terrorizmit në shkallë vendi e ndërkombëtare duhet bërë patjetër. Por nuk duhet keqpërdorur që të krijohen situata të rënda e tensionuese, sikurse u krijua në rastin e Irakut. Prandaj anti-amerikanzmin e politikës shtetërore apo të opinionit publik në Greqi nuk jam i prirur ta shoh në mënyrë spekuluese sikurse na sugjeron gazetari amerikan. Më duket se Kasimeris e ka paraqitur më mirë problemin e terrorizmit në Greqi. Qëndrimet e Greqisë e të grekëve kundër ndërhyrjes së NATO-s kundër Serbisë nuk i shoh si anti-amerikanizëm, por si proserbizëm fanatik e arrogant dhe si anti-shqiptarizëm i hapur. Nëse grekët do të niseshin nga parimet e drejtësisë, interesate Ballkanit kurrë nuk duhej të mbanin qëndrime të tilla. Ky qëndrim ka qenë edhe një armiqësi ndaj arvanitasve.

Qëndrimin e Greqisë e të grekëve ndaj radhitjes pa kushte në krah të Amerikës për luftën globale kundër terrorizmit, e sidomos në çështjen e Irakut përsëri nuk e shoh si rrjedhojë e anti-amerikanizmit, por si një politikë drejtpeshimi të vështirë midis parimores dhe pragmatikes, midis interesave të tashme e të perspektivës. Në këtë rast kam përshtypjen se janë politikanët grekë dhe opinioni grek ata që manovrojnë më me shkathtësi midis rrymave e shkëmbenjëve të nënujshëm në detin e trazuar të politikës e të diplomacisë.

Kur shkruaj në këtë mënyrë për paralelizmat që ka bërë gazetari amerikan midis anti-amerikanizmit grek dhe pro-amerikanizmit shqiptar nuk më pëlqen aspak të jap rast që ndonjë gazetë e Tiranës të përsërisë atë që bënte gazeta e partisë në pushtet “ZP”, e cila më 12 dhjetor 2000 botonte shkrimin “Baleta, i pari dhe i fundit antiamerikan në Shqipëri”. Mund të jeni i sigurtë, zotëri Pangallos, se me këtë letër juve nuk ju drejtohem as nga pozitat e antigrekut, sikurse jam cilësuar shpesh, as të anti-amerikanit siç shkruan kjo gazetë. As kam qenë, as kam arsye personale të jem antigrek, apo anti-amerikan. Antigrekë mund të bëhen ata që hiqen si shumë grekofilë. Anti-amerikanë ka dhe në Shqipëri, jo vetëm në Greqi. Anti-amerikanizmi në përgjithësi është koncept i diskutueshëm.

I nderuar, zotëri Pangallos, ju jam shumë mirënjohës që me fjalët tuaja të fundit për vendin dhe rolin që duhet të kenë arvanitasit në jetën kulturore e shoqërore të Greqisë dhe në ruajtjen e pasurimin e vlerave shumëshekullore të thesarit të përbashkët kulturor e historik shqiptar na jepni shkas për entuziazëm të ri në mbrojtjen e këtyre vlerave nga rreziqet që arvanitasve u kanë kushtuar më së shumti.

Por është edhe kënaqësi kur bie një rreze e re ndriçuese për të mënduar e për t’u shprehur për marrëdhëniet shqiptaro-greke.

Përshëndetje vëllazërore

Abdi Baleta

[ALBA]

Athina zyrtare konfirmon edhe nje here, ne nje dokument te Ministrise se Jashtme te 19 mars 2004, se me Shqiperine nuk ekziston me "gjendja e luftes". Historia e ligjit qe ngriu pasurite e shqiptareve ne shtetin helen

"Gjendja e Luftes" mes Greqise dhe Shqiperise nuk ekziston. Ne nje material, qe mban daten 19 mars 2004 dhe eshte depozituar ne faqen zyrtare ne internet te Ministrise se Puneve te Jashtme te Greqise, Athina ka konfirmuar shfuqizimin e ligjit qe vendoste te dy vendet ne "gjendje lufte". "Republika Helene, me nje vendim te kabinetit qeveritar me 28 gusht 1987, vendosi per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine. Firmosja e Traktatit te Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe Sigurise, midis ministrave te Puneve te Jashtme te te dy vendeve me 21 mars 1996 ne Tirane, vleresohet se eshte nje baze e rendesishme, mbi te cilen Greqia dhe Shqiperia kane forcuar marredheniet e tyre dypaleshe dhe kane kthyer perfundimisht faqen e se kaluares. Traktati eshte ratifikuar nga te dy Parlamentet", thuhet ne kete dokument. Me tej, ai vijon se me 28 gusht 1987, qeveria helene votoi unanimisht per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine, ne baze te kerkeses se ministrit te Jashtem, Papulias, bere kabinetit.

Fillimisht ka qene deklarimi i ish-Kryeministri Andreas Papandreu, me 23 prill 1986, kur tha ne Parlament se "heqja e gjendjes anormale te luftes me Shqiperine eshte vendosur perfundimisht nga qeveria." Ajo u shpall zyrtarisht pas 16 muajsh, me 28 gusht 1987, kur sekretari i pergjithshem i shtypit dhe informacionit te Presidences qeveritare greke, njoftoi komunikaten e mbledhjes se Keshillit te Ministrave te asaj dite, ne te cilen thuhej nder te tjera: "Qeveria deklaron se karakterizimi i Shqiperise si shtet armik ka pushuar se ekzistuari...Tashme organet kompetente greke po studiojne me kujdes menyren me frytdhenese per rregullimin ligjor te ceshtjeve te mbetura pezull. Perfundimi i gjendjes se meparshme do te kontribuoje ne forcimin e metejshem te marredhenieve midis dy vendeve miq dhe ne zgjerimin e bashkepunimit midis tyre". Ne kete menyre, qeveria greke duket se ka bere nje ndarje formale midis ligjit te luftes, te cilin e abrogoi, dhe pronave shqiptare ne Greqi, te cilat, duke i klasifikuar ne kategorine e ceshtjeve te mbetura pezull, i la per zgjidhje dhe rregullim ligjor ne te ardhmen, "ne menyren me frytdhenese, pas nje studimi me kujdes", sic eshte shprehur zedhenesi i qeverise greke te asaj kohe. Nderkohe, me 21 mars 1996 u nenshkrua ne Tirane, "Traktati i Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe i Sigurise". Traktati eshte ratifikuar nga Kuvendi i Shqiperise me 22 korrik 1996 dhe eshte dekretuar nga Presidenti Berisha me 2 gusht 1996, kurse nga Parlamenti grek eshte ratifikuar me nje ligj te posacem, qe eshte botuar ne Gazeten Zyrtare greke Nr.8/A, date 13 janar 1998. Pas shkembimit te instrumenteve te ratifikimit midis te dyja paleve, Traktati ka hyre ne fuqi me 4 shkurt 1998.

Pasojat kryesore qe la Ligji i Luftes mes Tiranes dhe Athines ishin vendosja e pasurive shqiptare te gjendura ne Greqi, brenda 28 tetorit te vitit 1940, nen sekuestron konservative te shtetit helen, si dhe kontestimi i kufijve midis dy vendeve. Por ne nenin 15 te Traktatit thuhet se "secila nga palet kontraktuese duhet te perballoje mundesine, brenda kuadrit ligjor, te heqjes se pengesave per gezimin e pasurive te shtetasve te njeres pale ne territorin e pales tjeter".

Historia e "Gjendjes se Luftes"

Me 28 tetor 1940, kur Greqia u sulmua nga ushtrite fashiste italiane nepermjet territorit shqiptar, te pushtuar qysh me 7 prill 1939, ne Shqiperi nuk kishte asnje autoritet legjitim qe te merrte vendime sovrane per te shpallur luften, perfunduar paqen, lidhur aleanca apo per te hyre ne koalicione. Ne ditet qe pasuan agresionin fashist te 7 prillit 1939, u suprimuan plotesisht te gjitha institucionet qe ishin bartese te sovranitetit te shtetit shqiptar. Formalisht kishte nje qeveri kuislinge, te instaluar nga autoritetet e pushtuesit, por qe nuk identifikonte asnje vlere perfaqesuese, ne nje kohe kur populli shqiptar ishte rreshtuar perkrah Koalicionit Antifashist dhe po luftonte per clirimin e vendit. I ashtuquajturi "ligj i luftes", ne menyre te vecante u be pengese per realizimin e te drejtave pasurore e financiare te shqiptareve, te cilat ishin vendosur nen sekuestron konservative te autoriteteve te shtetit grek, qe nga 28 tetori i vitit 1940. Bashke me ligjin e luftes nr. 2636/40, te miratuar nga Parlamenti grek me 10 nentor 1940, "Mbi veprimet juridike te armiqve dhe konfiskimin konservativ te pasurive armike", ne Athine doli po ate dite edhe nje dekret mbreteror "Mbi caktimin shtete armike, sipas kuptimit te ligjit 2636/40, te Italise dhe Shqiperise". Pasurite shqiptare ne Greqi ne ate kohe llogariteshin ne disa qindra milione dollare dhe perbeheshin nga shtepi, hotele, restorante, biznese te ndryshme, troje, toka, pyje, livadhe, kullota, depozita bankare dhe pensione. Ne baze te disa akteve te vitit 1947 u zhbllokuan dhe u moren pasurite nga nje numer i kufizuar shtetasish shqiptare, me origjine greke. Ne vitin 1965, me ligjin 4506/1965, u ndalua te kryheshin veprime pa nje leje speciale per pasurite e shtetasve shqiptare me origjine greke, por me banim ne Shqiperi.

Pas 7 majit 1971, kur u rivendosen marredheniet diplomatike midis dy vendeve, filluan levizjet ne te dyja anet e kufirit, shkembimet tregtare dhe u nenshkruan marreveshje te ndryshme, nderkohe qe interesat pasurore e financiare te shqiptareve ne Greqi edhe pas kesaj, nuk gjeten dot nje zgjidhje ligjore institucionale. Motivi eshte dhene shprehimisht ne disa vendime te Gjykates se Larte te Greqise, te asaj kohe, qe percaktonin se realizimi i ketyre pasurive do te behej i mundur vetem pas nenshkrimit te Traktatit te Paqes midis Greqise e Shqiperise.

Me vendim te kabinetit qeveritar, me 28 gusht 1987, Greqia u shpreh per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine. Rreth nente vjet me pas, firmosja e Traktatit te Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe Sigurise, midis ministrave te Puneve te Jashtme te te dy vendeve me 21 mars 1996 ne Tirane, u vleresua si nje baze e rendesishme e marredhenieve Greqi dhe Shqiperi.



korrieri
--------------------------------------------------------------------------------
13/04/2004

[Iliriani]

Ky artikull e disa te tjere pandejne se do genjejne shqiptaret duke thene shume gjera e duke fshehur esencialen.
Parlamenti e vendos ligjin e parlamenti e heq e ne kete rast me gjith veprimin e qeverise parlamenti nuk e ka miratuar domethene votuar heqjen e ligjit.
Traktati nje angazhim i dy qeverive e parlamenteve i nisur ndoshta nga momentet politike nuk i ka zgjithur problemet kryesore.
1.ligji i luftes eshte aktiv se nuk eshte shfuqizuar nga parlamenti
2.Pasurit e shqiptare [para e prona]te konfiksuara ne 1940 ne luften italo-greke
nuk jane kthyer ose zgjidhur.Keto ngaterohen shpesh vetem me pronat e cameve po jane shume me gjere, pasurit e shtetasve shqiptar te 1940 te konfiskuara futur ketu para,prona biznesi,shtepi,toka e trualle.
3.Greqia akoma ka pikpyetje e nje qendrim ne lidhje me kufit e shqiperise e me minoritetin ku ajo jep shifra qe jane direkt kercenim per integritetin e shtetit shqiptar[kujtoj deklaraten e Papandreut].Ajo akoma nuk shprehet se e njeh kete shtet sic eshte e ta lej rehat ne punet e tij.Qendrimet e saj duke barazuar nje krishter ortodoks shqiptar me grek vene shume larg shtuar veprimet reale te tyre ne teren krijon nje efekt destabilizues e kercenues per shtetin shqiptar.
Greket ne rajon kane probleme me te gjithe e po mbjellin nje urejtje qe nje dite do ta korrin.

[mc-igli]

2.Pasurit e shqiptare [para e prona]te konfiksuara ne 1940 ne luften italo-greke
nuk jane kthyer ose zgjidhur.Keto ngaterohen shpesh vetem me pronat e cameve po jane shume me gjere, pasurit e shtetasve shqiptar te 1940 te konfiskuara futur ketu para,prona biznesi,shtepi,toka e trualle.


e ku i gjeten camek keto toka e trualle o vlla ????


3.Greqia akoma ka pikpyetje e nje qendrim ne lidhje me kufit e shqiperise e me minoritetin ku ajo jep shifra qe jane direkt kercenim per integritetin e shtetit shqiptar[kujtoj deklaraten e Papandreut].Ajo akoma nuk shprehet se e njeh kete shtet sic eshte e ta lej rehat ne punet e tij.Qendrimet e saj duke barazuar nje krishter ortodoks shqiptar me grek vene shume larg shtuar veprimet reale te tyre ne teren krijon nje efekt destabilizues e kercenues per shtetin shqiptar.
Greket ne rajon kane probleme me te gjithe e po mbjellin nje urejtje qe nje dite do ta korrin.

greqia e ben te qarte se harta e ballkanit nuk mund te ndryshoje ... nuk e duan vorio epirin ..

vec disa NACIONALISTE pa mend ne koke kerkojne akoma tokat greke por dhe stambollin .. ata jane partia "laos" organizata "hrisi avgi" partia "balli kombetar grek" ... sidomos keta te ballit kombetar... upupupupupupu si ata maskarenjt qe kishim dhe ne ne vitet 40... ata duan plumbin ne koke te gjithe ..





kam kohe pa pare mendimet e rinise shqiptare per ceshtjet kombetare .. kisha mendimin se jemi te pjekur .. .. mesa shoh ne jemi te verber te gjithe dhe nuk e shohim ku eshte e verteta ..
nga nje ane SALI muti qe e vodhi popullin kerkon te rrezoje qeverine duke kerkuar demokraci ... haha kush ??? sali berisha ... e o zotttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttttt ttttttt
nga ana tjeter fatosi ..socialisti i flakte qe mendon me popullin ... thote "une nuk e le qeverine edhe sikur te behet lufte" a te rrofte pushkaaaaaaaaaaaaaa ty ore GOMAR......

nga ana tjeter kemi dhe nacionalistet ne..ahaha duam pronat e camerise ... e kujt ??? oooooooooooooo zotttttttttttttt...


A DO MENDOJE NJERI PER EMIGRANTET ?? A DO KUJTOHET NJERI PER NE ?? A DO HAPIN PUNE NE SHQIPERI ... KUR PRA DO ECE PERPARA SHQIPERIA ?????

ME VJEN TURP QE PO E LEME KETE JETE TE VAZHDOJE KESHTU .. ME VJEN TE QAJ KUR KUJTOJ POLITIKANET SHQIPTARE THESHIN "DO BEJME KETE ...DO BEJME ATE..." ME NE FUND ASGJE NUK BENE ...


RROFTE SHQIPERIA ..se nuk po e shoh e per shume kohe te gjalle..

peace

[Iliriani]

Si ka mundesi qe greket ngjajne me shume nga fytyra me arabet se sa me evropianet.
A jane ata evropian se fytyra e tyre flet ndryshe.
A jane keta pasardhes te helenve te lashte te cilet ishin bjond e sykalter apo ca mashtrusa qe i lau prifti e i tha shteti grek nje pasaporte.
Greket mund te marrin dhe nje zezak ta lajne e ta bejne grek e keto i kemi pare ne greqi.
Pra o miq vet fytyra e tyre na tregon se ata jane te ardhur.

Na falni po fytyra flet.

Shqiptaret kur i shikon ne fytyre i dallon menjehere se jane evropian.

Ne amerike njerezit kur i pyesin shqiptaret nga jeni i ngaterojne me polak, gjerman o vende te tjera te evropes.
Fytyra flet.
Si evropian e si nje nga popujt arian [nga gjermania ne iliri] kemi qene ketu per mijra vjet NE VENDIN TONE NE PRONEN TONE e ketu do te jemi se nuk kemi ku vemi.
Ndoshta nje grek mund te vej ne arabi a ne afrike e do ta pranojne po ne dukemi nga fytyra se nga jemi.

Na falni po fytyra flet.

[Clauss]

Si ka munesi qe greket ngjajne me shume nga fytyra me arabet se sa me evropianet.
A jane ata evropian se fytyra e tyre flet ndryshe.
A jane keta pasardhes te helenve te lashte te cilet ishin bjond e sykalter apo ca mashtrusa qe i lau prifti e i tha shteti grek nje pasaporte.
Greket mund te marrin dhe nje zezak ta lajne e ta bejne grek e keto i kemi pare ne greqi. Pra o miq vet fytyra e tyre na tregon se ata jane te ardhur.
Na falni po fytyra flet. Shqiptaret kur i shikon ne fytyre i dallon menjehere se jane evropian. Ne amerike njerezit kur i pyesin shqiptaret nga jeni i ngaterojne me polak, gjerman o vende te tjera te evropes.
Fytyra flet. Si evropian e si nje nga popujt arian [nga gjermania ne iliri] kemi qene ketu per mijra vjet NE VENDIN TONE NE PRONEN TONE e ketu do te jemi se nuk kemi ku vemi. Ndoshta nje grek mund te vej ne arabi a ne afrike e do ta pranojne po ne dukemi nga fytyra se nga jemi.
Na falni po fytyra flet.

lol. ore ty qe te flet fytyra ste flet mendja fare te marrte e mira te marte. i beson keto qe shkruan??? me mire mos fol ne amerike se nga polak/gjerman/arian para se te flasesh, do te te marrin per gozhde me goje pasi te flasesh. para se te na shkruaje keto mendimet e tua ben mire te mendosh qe ska asnje vend tjeter ne eyrope me corbe se ballkani. ketej kane kaluar gjithe racat e europes e ti na tregon tani por!he me rigon per pastertine e races e budallaleqe te tilla. ku? ne ballkan. per emer te zotit. do pasterti race? ik shiko islanden. ose me mire ik lexo ndonje liber historie. ose me mire do te shash? hap nje teme te re e futja.

mc_igli gjysma e te vertetes s'eshte e verteta, apo jo angeldust ? ik lexo dhe ti bashke me MC, greke klases 8 po mundet, shkruajne per arvanitasit edhe aty. per ata te thibes, te sulit, per marinaret e idres e psara, per bubulinen e shume te tjere. po ti ore , raper, , hapi librat se ka edhe frymezim per lyrics.

sigurisht jetonin camet para '12 po ne vilajetin e epirit jetonin edhe greke, edhe shqiptare , edhe turq, edhe vellenj (cobane), edhe arumune edhe cifute. shiko statistikat, kur ti gjesh, po gjete vilajet me burdelo nga ana e popullsise nga epiri do flasim prape. qe nga lashtesia epiri ka qene keshtu si qe. nga lashtesia - greke ne bregdet pika pika, ilire brenda vendit edhe latinet me vone. ne mesjete - shtohen edhe latine te tjere,vijne ca here edhe normanet per pushime , 2-3 here sllavet vine te shikojne pak det edhe ata te varfrit, edhe si qershi ne kek turqit nja 500 vjet. po keshtu qe thua, nga '12 e ketej, kur filluan e ndanin qengjin te medhejte, filluan te vegjlit e ja fusnin kush te marre me shume : dolen 1-2 arx!d!a tip bledi-gjokaj nga ana tone, tip xristodoulos nga ana tjeter e filluan e therreshin. e pastaj si rastet klassike ne ballkan, kur ndryshon era, fillon therr njeri,viktime tjetri, kur ndryshon prape ndryshojne dhe rolet. edhe u be ceshtja sic behet gjithmone ketej nga b@tha e europes: corbe e ajde gjej fillin ti e une e ata te tjeret. ayta! peace.

[Iliriani]

Cuna kur kemi te bejne me nje popullsi qe eshte zbuar me dhune e vrasje nga tokat e tyre e shtepite e tyre e te dalesh ne mbrojtje te tyre eshte nje akt shume njerezor.
Kjo nuk ka te beje a je cam apo jo, a je i djathte a i majte po eshe thjesht te jesh njeri.
Ekstremist je ku perpiqesh te ndimosh njerezit qe bene kete krim duke e mbuluar ate, se nje kriminel dhe nje sistem qe beri nje krim mund te beje prap.

Jemi deshmimtar te dhunes ndaj shqiptareve ne greqi e ne ca raste te pastra kur jane vrare vetem per arsyen qe ishin shqiptare.
Mund te kujtoj ushtaret shqiptare qe u vrane ne kufi nga nje bande greke ne 1994.Dhe kur ndodhin keto themi se nga erdhen.

Greqia nuk eshte evrope nga mentaliteti e shume gjera.
Kjo dhune prodhohet nga po i njejti sistem qe zboi me dhune popullsine came
e qe mbahet gjalle ne greqi e shume teori te tyre ndonjehere i shikojme dhe ketu.
Para se te jesh gjithcka duhet te jesh njeri

[Clauss]

Cuna kur kemi te bejne me nje popullsi qe eshte zbuar me dhune e vrasje nga tokat e tyre e shtepite e tyre e te dalesh ne mbrojtje te tyre eshte nje akt shume njerezor. Kjo nuk ka te beje a je cam apo jo, a je i djathte a i majte po eshe thjesht te jesh njeri. Ekstremist je ku perpiqesh te ndimosh njerezit qe bene kete krim duke e mbuluar ate, se nje kriminel dhe nje sistem qe beri nje krim mund te beje prap.

a te lumshin duart, shume mire na e ke thene/shkruajtur tani. teorikisht s'kam asnje arsye te mos te te besoj. praktikisht ke hedhur poshte shkrimin tend te pare. te njejten gje mund te them edhe une per ata qe na the me pare per racat ariane e budallalleqet e tjere plus qe pervec extremiste jane edhe budallalleqe ( si shumica e cdo ideje te tille) qe forcojne systeme te tilla me urrejtje

Para se te jesh gjithcka duhet te jesh njeri

njeri je kur mendon e nuk ja fut kot me zezake, e raca ariane, e urrejtje qorre dhe pastaj e kthen ne filosofi teper te gjere qe fillon nga humanizmi, ben nje kthese andej nga historia e genocideve dhe pastaj perfundon ne analize te systemeve geopolitike me kritere ngjyre/race. apo jo?

anyway. naten se ketej na vajti vone. s'dola shume jashte teme, besoj, nqs dola, kerkoj te falur. peace

[Iliriani]

Glauss
Nuk e kuptoj une jap mendimin tim ti jep tendin.
Greket jane racist me shqiptaret e shpesh here i quajne turq,te ardhur e i zbuan ca ne turqi e ne shqiperi e ju moren tokat me keto pretekse e vazhdojne akoma me ato.E une ju thashe me siper se duket nga fytyra kush eshte turk e arab e kush eshte evropian ne vendin e ti.
Racizmit te tyre ndaj shqiptareve une ju them po qe per racizem cilet jeni ju e cilet jemi ne.
Keto ata i meritojne se ata e nisen kete racizem ndaj shqiptareve.
Une flas nga ana e viktimes cameve e nuk jam ne pozicion ekstrem.
Ekstrem je kur je nga ana tjete, e atyre qe kryen krimin, e justifikojne o perpiqen ta fshehin e te harohet ky krim ose thjesht bejne tym.
Nuk e di ne mendjen tende kur ke nje kriminel e nje viktim viktima quhet ekstremist se e zgjodhi vet te vritej te zbohej nga shtepia e toka,e ti i vendos ne nje kallep viktimen e kriminelin.
I bej keto sqarime se ne forum kemi njerez te ndryshem me mosha te ndryshme e ca here do tjua perseritesh dy here e ta sqarosh shkrimin tend se me sa pashe me siper ti o vella nuk e kuptoje fare se ca po thoshja.
Po ke ndonje gje ne mend a di ndonje gje,a te punon truri te japesh ndonje mendim debato jep mendimin tend,se sa per redaktime te shrimit tim dukesh se nuk i kupton ato e nuk ke haber se ca shkruan e si shkruan.

Kembanat bien per ata qe degjojne.

[Clauss]

me sa lexova, tema nuk eshte per sa raciste jane greket , keto jane shkruar e shkruhen ne vend tjeter, te gjithe i dime, ca me pak e ca me shume.

sa per mendimen tend, eshte i shenjte e ke cdo te drejte ta shkruash. por derisa e shkruan, pikerisht sepse e lexojne shume njerez te moshave te ndryshme, duhet te jesh gati te argumentosh per mendimin qe shpreve e te mos fshihesh pas lirise se mendimit. sa per redaktime, s'eshte puna ime, eshte pune e moderatoreve, une thjesht kommentoj mendimin tend te pelqen ty apo jo sic edhe kushdo mund te komentoje te miat, me pelqen mua komenti apo jo.

sa per ekstremizmin, anet, kambanat e te tjerat me ngjan pak me ate shprehjen : beni si them une, po mos beni si bej une. se kush hedh tym, e pame me lart i nderuar, filosofira te tilla : "fytyra", "raca", "feja" sna lene te ecim perpara, justifikojne ato qe jane bera edhe ushqejne ato qe do te behen.

anyway, qe te mos ta lodh me temen, se pastaj do perfundojme te diskutojme budallalleqe superficiale: ke te drejte, kam gabim. peace

[Iliriani]

Arsyeja e debatit tim eshte se ne shqiptaret po kerkuam nje te drejte e nje gje elementare psh ne kete rast e drejta e prones per camet apo te mbash qendrim nga politika greke e ligji i luftes qe ata kane akoma ne fuqi menjehere na indetifikojn si nacionalist ekstremist kurse per greket e thone me mburrje ne jemi pak nacionalista.
Kjo tendenc dukej e ne shkrimin tend ku argumenteve te mia i viheshin epitete pa i analizuar apo dhene versionin tend.
Te abuzosh me lirin e fjales eshte ajo kur mendimeve te tjetrit nuk i ballafaqohesh me argumenta po perpiqesh te vesh epitete e cilesime te pa baza duke cenuar lirin e tjetrit per te shprehur mendimin .
Kur une i ktheva pergjigje njerit qe me ironi pyeste kush jane camet e nga i moren tokat e pergjigjia ime qe e thjeshte ata jane evropian qe kane gjithe historine qe jetojn ne evrope ne keto vende e ato jane tokat e tyre.
Ti thuash tjetrit qe shikom ne fytyre si te dukem a jam evropian apo jo nuk eshte racizem.
Ne shqiptaret nuk kemi shume gjera matriale tani po kemi ate qe ne mburemi fytyren tone gjenetiken tone evropiane.
E ky eshte nje argument i forte e nuk eshte racist e eshte kjo qe na mban se sa per greket ata na kane cilesuar kush eshte shqiptar eshte turke.
Per ironi kryetari partise greke ekstremiste ka nje mbiemer turk.
Me sa duket nga shkrimi ti je me i ri se une e jeten ne greqi ku kuptohet ambienti ka ndikimin e tij.
Ti quan racist permendjen e emrit ARIAN.
Raketat evropiane e programi qe leshojne satelita ne kozmos quhet ARIANA a mos dhe ata jane racista?
Po nuk ke faj kur jeton ne greqi do degjosh sufllaqe paillaqe e korollaqe nuk ke si degjon ARIAN e emra te tille.

Kur nuk bien kembanat ka mijera arsye po ndonje here arsyeja eshte shume e thjeshte, nuk ka kembana.

[Clauss]

e o mire, ajde ti biem me top tani e tja futim. (kerkoj te falur qe po dal nga tema)

shkrimin tend per te drejtat/historine e cameve une nuk e dyshoj fare. se nuk di e di mire, dua te lexoj me shume , parase te paraqis mendim per kete ceshtje ( me rrezik qe te me quajne te grekezuar ) po me te vertete dua dhe do lexoj me shume. nga te gjitha anet. keshtu qe mendimin tendin e marr de-facto te drejte. te falenderoj per kontributin por me lejo te krijoj mendimint tim duke lexuar/mesuar nga te munden. dakord jemi qe cdo genocid eshte i denuar nga cdo ane, gjithmone.

problemi tim nuk eshte me shkrimit tend te cameve, eshte me shkrimi tend te fytyrave e pastertine e races, qe e kam shpjeguar/argumentuar (me sa di/kam lexuar nga historia) tek postimi im i pare ne kete teme. tani ti po te duash, mbaj tendin, cte te them une. historikish shume lehte vertetohet qe SKA pasterti race ne ballkan, me disa perjashtime te vogla, kryesisht neper zonat malore te gadishullit. po dhe atje zar hedhim prape, s'eshte e sigurt. kete po na e thua edhe vete me duke sjelle si shembull ate fashistin tjeter, karaxhaferin, si e ka mbiemrin. dhe pastaj kembengul per pastertine gjenetik e te tjera. paradox me duket. prandaj leri epitetet, e lirite e mendimit, e tendencat,e guinene e re, e kambanat me suvllaqe , se as ti trazoi njeri fare mendimet e tua jane e jane te respektueshme por perfundimisht vendos me mire se cdo te thuash e per se po argumentojme dhe prano gjerat qe jane te vertetuara. megjithese jam i ri, sic the dhe ti, behen shume gabime. nga te gjithe.


po te mos jete te racizem te shikosh njeri ne fytyre e ti thuash se nga eshte e cfare njeriu eshte , e atehere, sorry, por mesa duket une jetoj ne bote tjeter. sa per nacionalistet, jane te gjithe njesoj, pa dallim kombi, besoj. gomere te trashe, qe kane ngelur akoma ne kohen e babaqenit.
peace

[Iliriani]

Clauss nuk e kuptoj lexoi dhe nje here shkrimin tim qe e ke perifrazuar e une nuk them gje qe ne jemi 100% te paster se dihet popujt perzihen njerezit levizin po them ne pergjithesi shqiptaret kam pamje evropiani gje qe verteton egzistencen e tyre ne tokat e tyre dhe ne evrope.
Ajo qe thashe une per greket e them eshte se ata nuk jane ata helenet e lashte 100% te paster e sic trumbetojne e atyre u takon gjithe ballkani se c'do gje eshte greke.Argumentat tuaja perforcojne ate timen e ne qofte se greket thone sic the ti qe popujt perzien levizin do qe shume mire e do ulte egersine e tyre psedonacionale e do pranonin se kane plot minoritete ne greqi e shume njerez qe vijne nga ana te tjera te botes e kjo do ti bente ata me paqesor e me te pranushem ndaj te huajve sesa jane tani.
Kjo qe esenca e shkrimit tim e nuk e di ne eshte e keqe.
Tonet e mia te forta ne ate shkrim vinin pasi nje parafoles jo ti jepte si zgjithje e po qe ktheu e lexoi qe keta cam te mjere qe ngrijne nje problem kush jane e nga e kane token [se ne si pas grekerve nuk duhet te kemi toka] e si zgjithje jepte ate qe bene regjimi komunist ne shqiper qe vrau kundershtaret e tyre politik ne 44 ne te njejten kohe pakashume kur u zbuan dhe camet.
Reagimi im qe per kete i forte por idrejte pa genjyer e nuk qe per te zbuar greket se jane te zinj por per te mbojtur shqiptaret e persekutuar nga politika greke antishqiptare.
Me thuaj nje gje a ka racizem ndaj shqiptareve ne greqi e kjo e ushquer nga media e nga nje sistem i gjere atje?
REAGIMI IM QE NJE PERGJIGJE NDAJ RACIZMIT REAL TE GREKERVE NDAJ SHQIPTAREVE E DUKE U TREGUAR GREKERVE SE PO QE PER RACIZEM KUSH JENI JU E KUSH JEMI NE.
Duke treguar absurditetin e ketij racizmi e ne kete kuptim SHKRIMI IM QE KUNDER RACIZMIT.
RACIZMI NDAJ SHQIPTAREVE ne greqi eshte dicka reale e qe ka prodhuar viktima qe nga camet e deri ne ditet tona shqiptaret qe punojn ne greqi qe ti i di shume mire.
Ajo qe une jam kundra eshte racizmi e ekstremizmi ndaj nje populli qe tani eshte ai shqiptar e per kete arsye nuk pranoj ato epitete qe me ve ti.

E ne nje fare menyre ti duke me vene mua ne nje kategori me ekstremistet grek,duke veme mbrojtjen time ndaj cameve e racizmit grek ne nje kategori me ekstremistet grek ne nje menyre perpiqesh ta ndash fajin midis viktimes e fajtorit, gje qe dihet behet gjithne per te mbrojtur e shfajesuar fajtorin[e kjo mund te behet me qellim e ndoshta pa kuptuar].
Jane keto linja qe pseudonacionalsistet grek mbrohen e shfajesohen e kjo ndoshta me shtyn mua per te bere kete debat me ty.

Sa per ate gomarin me sa di une gomar quhet ai qe mban gjerat e te tjereve ne kurriz e une nuk e bej kete, po kujdes o mik se do me vije keq qe nje shqiptar te mbaj ne tru e ne kurriz pallavrat e grekerve.

Megjithate te vleresoj qe e futem kete komunikim ne kufite e nje bisede e debati.

[Clauss]

i nderuar bledi_gjokaj, sic te kam thene edhe me lart , eshte shkruar ketu ne forum, e eshte thene e pranuar nga koka shume me te medhaja se une, ka racizem ne greqi per shqiptaret, por edhe per gjithe te tjeret. s'eshte nevoja te riperseritemi edhe une edhe ti. racizem KA, dhe eshte i padrejte , se per te gjitha ato qe na fajtojne (krime,vrasje, etc ) statistikish asgje s'eshte e vertete. po kur te del nami, eshte vone te sakrifikosh syrin. do te te them nje rast??? 2 punetore te lojrave olimpike para ca ditesh ulen flamurin e i vune flake. e, te veme une e ti tani ne vendit e botes, te kerkojme pune se duam te hanme buke e te dergojme ca lek neper shtepira e tju djegim dhe flamurin ??? edhe vuu kanalet e tv. gomere te trashe. ste kane paguar? ste sillen pire bossi te puna?? ste ste ste??? e vir nje corape ne koke e kape gjekundi. po mos bej budallalleqe te tilla se pasojat si paguan vetem ti qe kaq te pret, po gjithe te tjeret. ata ia vene flaken dhe vete mund te themi : e mire i bejne , se i tyrei eshte, le ta bejne edhe pershesh po te duan, secili te tijin. megjithese ketu s'jemi per te justifikuar racizmin e tyre ose tonin. racizmi nuk luftohet me racizem. se pastaj behet rreth qe vjen rrotull gjithmone e zmbyllet kurre. une nuk them te harrojme ato qe na kane bere e ato qe u kemi bere por te ecim perpara duke mesuar nga e kaluara. forgiven not forgoten. e pastaj une nuk mbroj asnjeri , thjesht them qe para se te bertasim e te therrasim le te shikojme edhe pak veten tone, se dicka kemi bere edhe neve, pak a shume, ne te kaluaren ose sot, se qengja te zinj sjemi lindur as ne as ata. mire eshte te shikojme shtepine tone e pastaj te fqinjit.

sa per gomeret, qe e shkruar pa dallim e sqe personale. sic c'shkruan ne shkrimet e fundit, ti s'ben pjese ne kete kategori, keshtu qe nuk kuptoj, pse offendohesh. nacionalistet greke jane gomere te gjithe, sic ne cdo vend tjeter (une kembenguk ne kete e as kam per ta ndryshuar fare) vetem qe keta kane edhe mjekra te gjata, shumica. njerez te "vegjel" qe kane ne kurriz histori te ndritur e epe te medhaja e tani jane b@tha e europes e u duket sikur se meritojne. prandaj , si gjithmone ketej nga anet tona, asnjehere nuk e kemi fajin ne gjithmone e ka tjeteri : shqiptari, greku, turku, rumuni etc.
perseris qe per mendimin tim racizmi nuk luftohen me racizem, por me bashkepunin, integrim shoqeror, respect te dyanshem etc. keto behen avash -avash, le te therrasin sa te duan xristodulos e fashistet e kombeve te tjera. rinia ndryshon. bota ndryshon. edhe gjykata europiane atje eshte ne fund te fundit, ata s'pj..dhin as per kombesi as per lobby, mollet molle e kumbullat kumbulla.

anyway, nuk besoj te shkruaj ne lidhje me kete, se dal gjithmone e me shume jashte teme ose keshtu me duket. therefore, take care. peace

[militanti1980]

E Premte, 09 Korrik 2004
Ministri helen i Mbrojtjes, Spilios Spiliotopullos, eshte bere dje zyrtari i pare i Athines, qe ka pershendetur qendrimin e popullit shqiptar, gjate Luftes se II Boterore. Kohe kur lindi edhe Ligji i Luftes

Elton METAJ

Greqia falenderoi Presidentin Alfred Moisiu per qendrimin qe populli shqiptar ka mbajtur gjate Luftes se Dyte Boterore. Ministri i Mbrojtjes se Greqise, Spilios Spiliotopullos, i ndodhur dje ne Tirane, eshte bere ne kete menyre zyrtari i pare grek qe jep vleresime pozitive per rolin e shqiptareve gjate Luftes se II-te Boterore. Vleresime pozitive, qe jane nje ndjese indirekte per veprimet e Athines zyrtare ndaj Shqiperise dhe pronave te shqiptareve ne Greqi. Pikerisht, ne kete periudhe, me 28 tetor 1940, Greqia ka miratuar edhe Ligjin e Luftes, duke i cilesuar Shqiperine dhe Italine si shtete armike. Pasoja kryesore e ketij vendimi ishte bllokimi i te drejtave pasurore e financiare te shqiptareve, te cilat ishin vendosur nen sekuestron konservative te autoriteteve te shtetit grek.

Ndersa, qendrimet mes Tiranes dhe Athines jane zbutur gradualisht per kete ceshtje, deri ne deklarimet e perbashketa se Ligji i Luftes nuk ekziston me, falenderimet e djeshme te Ministrit grek te Mbrojtjes duket te kene sjelle nje tjeter atmosfere. Pikerisht, kjo klime me pozitive mund te ndikoje edhe ne zgjidhjen e problemit te pronave te shqiptareve ne Greqi, te quajtur dendur si "problemi cam". "Ai (Spiliotopullos) vuri ne dukje se niveli aktual i marredhenieve dypaleshe e ka bazen ne miqesine e vjeter mes dy popujve, duke nenvizuar me mirenjohje faktin e njohur historik te qendrimit te popullit shqiptar ndaj atij grek, gjate Luftes II Boterore", thuhet ne njoftimin zyrtar te Presidences per takimin Moisiu-Spiliotopullos. "Une do te deshiroja t'u beja nje falenderim te madh, nje falenderim historik per qendrimin, qe populli juaj ka mbajtur gjate Luftes II Boterore", citohet te jete shprehur Ministri grek i Mbrojtjes.

Nderkohe, ne nje material, qe mban daten 19 mars 2004 dhe eshte depozituar ne faqen zyrtare ne internet te Ministrise se Puneve te Jashtme te Greqise, Athina ka konfirmuar shfuqizimin e ligjit, qe vendoste te dy vendet ne "gjendje lufte". "Republika Helene, me nje vendim te kabinetit qeveritar me 28 gusht 1987, vendosi per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine. Firmosja e Traktatit te Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe Sigurise, midis ministrave te Puneve te Jashtme te te dy vendeve me 21 mars 1996 ne Tirane, vleresohet se eshte nje baze e rendesishme mbi te cilen Greqia dhe Shqiperia kane forcuar marredheniet e tyre dypaleshe dhe kane kthyer perfundimisht faqen e se kaluares. Traktati eshte ratifikuar nga te dy Parlamentet", thuhet ne kete dokument. Me tej, ai vijon se me 28 gusht 1987, qeveria helene votoi unanimisht per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine, ne baze te kerkeses se ministrit te Jashtem, Papulias, bere kabinetit. Nderkohe, Shqiperia dhe Greqia kane firmosur ne mars te vitit 1996 edhe nje Traktat Miqesie mes tyre.

Une do te deshiroja t'u beja nje falenderim te madh, nje falenderim historik per qendrimin, qe populli juaj ka mbajtur gjate Luftes II Boterore"

Historia e "Gjendjes se Luftes"

Me 28 tetor 1940, kur Greqia u sulmua nga ushtrite fashiste italiane nepermjet territorit shqiptar, te pushtuar qysh me 7 prill 1939, ne Shqiperi nuk kishte asnje autoritet legjitim qe te merrte vendime sovrane per te shpallur luften, perfunduar paqen, lidhur aleanca apo per te hyre ne koalicione. Ne ditet qe pasuan agresionin fashist te 7 prillit 1939, u suprimuan plotesisht te gjitha institucionet qe ishin bartese te sovranitetit te shtetit shqiptar. Formalisht kishte nje qeveri kuislinge, te instaluar nga autoritetet e pushtuesit, por qe nuk identifikonte asnje vlere perfaqesuese, ne nje kohe kur populli shqiptar, i organizuar ne reparte e njesi te armatosura ishte rreshtuar perkrah Koalicionit Antifashist dhe po luftonte per clirimin e vendit. I ashtuquajturi "ligj i luftes", ne menyre te vecante u be pengese per realizimin e te drejtave pasurore e financiare te shqiptareve, te cilat ishin vendosur nen sekuestron konservative te autoriteteve te shtetit grek, qe nga 28 tetori i vitit 1940. Bashke me ligjin e luftes nr. 2636/40, te miratuar nga Parlamenti grek me 10 nentor 1940, "Mbi veprimet juridike te armiqve dhe konfiskimin konservativ te pasurive armike", ne Athine doli po ate dite edhe nje dekret mbreteror "Mbi caktimin shtete armike, sipas kuptimit te ligjit 2636/40, te Italise dhe Shqiperise". Pasurite shqiptare ne Greqi ne ate kohe llogariteshin ne disa qindra milione dollare dhe perbeheshin nga shtepi, hotele, restorante, biznese te ndryshme, troje, toka, pyje, livadhe, kullota, depozita bankare dhe pensione. Ne baze te disa akteve te vitit 1947 u zhbllokuan dhe u moren pasurite nga nje numer i kufizuar shtetasish shqiptare, me origjine greke. Ne vitin 1965, me ligjin 4506/1965, u ndalua te kryheshin veprime pa nje leje speciale per pasurite e shtetasve shqiptare me origjine greke, por me banim ne Shqiperi.

Pas 7 majit 1971, kur u rivendosen marredheniet diplomatike midis dy vendeve, filluan levizjet ne te dyja anet e kufirit, shkembimet tregtare dhe u nenshkruan marreveshje te ndryshme, nderkohe qe interesat pasurore e financiare te shqiptareve ne Greqi edhe pas kesaj, nuk gjeten dot nje zgjidhje ligjore institucionale. Motivi eshte dhene shprehimisht ne disa vendime te Gjykates se Larte te Greqise, te asaj kohe, qe percaktonin se realizimi i ketyre pasurive do te behej i mundur vetem pas nenshkrimit te Traktatit te Paqes midis Greqise e Shqiperise.

Me vendim te kabinetit qeveritar, me 28 gusht 1987, Greqia u shpreh per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine. Rreth nente vjet me pas, firmosja e Traktatit te Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe Sigurise, midis ministrave te Puneve te Jashtme te te dy vendeve me 21 mars 1996 ne Tirane, u vleresua si nje baze e rendesishme e marredhenieve Greqi dhe Shqiperi.

[Marre nga Korrieri]

He, ç'mendoni per kete akt?
A nuk u pelqen akoma?!

[demir]

Postuar me par nga->

He, ç'mendoni per kete akt?
A nuk u pelqen akoma?!

Ne per kete mendojm se Greku-> Grek mbetet e gjith Bota e din se grku esht i pabes,dinak,rracist dmth; nje popull i prishur. Ta dish ti vllacko se kur greku nuk ka ndryshuar 2000 vitet e fundit kurr nuk do te ndryshoj dhe ai mbetet armiku numer 1 i betuar i shqipetareve dhe duhet ti ruhemi me vigjilens te madhe cdo veprimi grek. RROFT SHQIPERIA RROFT CAMERIA MOS SHIKONI KISHA E GJAMIA SE FEJA E SHQIPTARIT ESHT SHQIPTARIA

[Iliriani]

--------------------------------------------------------------------------------

Shqiperi-Greqi, perplasje per Luften
E Shtune, 10 Korrik 2004
Ambasada Greke ne Tirane pergenjeshtron njoftimet e Presidences Shqiptare se Athina ka vleresuar qendrimin e popullit shqiptar ndaj atij helen, gjate Luftes II Boterore. Greqia: "Deklarata e Ministrit te Mbrojtjes lidhej me trajtimin personal te babait te Presidentit ndaj sulmit fashist. Spiro Moisiu nuk pranoi te luftonte"

Elton METAJ

Athina pergenjeshtroi Presidencen Shqiptare, duke deklaruar se nuk ka nderruar mendje per qendrimin ndaj Luftes se Dyte Boterore. Ne nje deklarate te Ambasades Greke ne Tirane, jepet nje variant i ndryshem per theniet e Ministrit Helen te Mbrojtjes, gjate takimit me Kreun e Shtetit shqiptar, dy dite me pare. Greqia pretendon se shprehjet e Ministrit Spitiliotopoulos kane lidhje vetem me rolin personal te babait te Presidentit Moisiu, gjeneral Spiro Moisiut, ne fillimin e luftes italo-greke.

"Une do te deshiroja t'ju beja nje falenderim te madh, nje falenderim historik per qendrimin e babait tuaj, si ushtarak shqiptar gjate Luftes se Dyte Boterore", citohet te jete shprehur Ministri grek i Mbrojtjes, ne variantin e bisedes te shperndare nga Ambasada. Athina zyrtare e justifikon kete deklarate te zyrtarit te saj te larte me "trajtimin personal qe babai i Presidentit Moisiu i beri sulmit te forcave te Boshtit (Fashist) kunder Greqise brenda territorit shqiptar dhe jo qendrimit te popullit shqiptar gjate Luftes se II Boterore". "Sikurse eshte e ditur, - vijon me tej deklarata e Ambasades Greke, - babai i Presidentit te Republikes nuk kishte pranuar qe te luftonte kunder forcave greke".

Ndersa, sipas Presidences shqiptare, Spitiliotopoulos ka thene: "Une do te deshiroja t'u beja nje falenderim te madh, nje falenderim historik per qendrimin, qe populli juaj ka mbajtur gjate Luftes II Boterore". Per Presidencen Shqiptare, Ministri grek i Mbrojtjes ka vene ne dukje, se "niveli aktual i marredhenieve dypaleshe e ka bazen ne miqesine e vjeter mes dy popujve, duke nenvizuar me mirenjohje faktin e njohur historik te qendrimit te popullit shqiptar ndaj atij grek gjate Luftes II Boterore".

Ne kete menyre, Athina dhe Tirana duket se u jane rikthyer llogoreve te vjetra per qendrimin ndaj Luftes se Dyte Boterore dhe Ligjit te shumediskutuar te Luftes mes dy vendeve. Me 28 tetor 1940, Greqia u sulmua nga ushtrite fashiste italiane nepermjet territorit shqiptar, te pushtuar qysh me 7 prill 1939. Bashke me ligjin e luftes nr. 2636/40, te miratuar nga Parlamenti grek me 10 nentor 1940, "Mbi veprimet juridike te armiqve dhe konfiskimin konservativ te pasurive armike", ne Athine doli po ate dite edhe nje dekret mbreteror "Mbi caktimin shtete armike, sipas kuptimit te ligjit 2636/40, te Italise dhe Shqiperise". Pasurite shqiptare ne Greqi ne ate kohe llogariteshin ne disa qindra milione dollare dhe perbeheshin nga shtepi, hotele, restorante, biznese te ndryshme, troje, toka, pyje, livadhe, kullota, depozita bankare dhe pensione.

Marredheniet diplomatike mes dy vendeve u rivendosen me 7 majit 1971, nderkohe qe interesat pasurore e financiare te shqiptareve ne Greqi edhe pas kesaj, nuk gjeten dot nje zgjidhje ligjore institucionale. Republika Helene, me nje vendim te kabinetit qeveritar me 28 gusht 1987, vendosi per heqjen e "Gjendjes se Luftes" me Shqiperine. Firmosja e Traktatit te Miqesise, Bashkepunimit, Fqinjesise se Mire dhe Sigurise, midis ministrave te Puneve te Jashtme te te dy vendeve me 21 mars 1996 ne Tirane, u vleresua gjithashtu se eshte nje baze e rendesishme mbi te cilen Greqia dhe Shqiperia kane forcuar marredheniet e tyre dypaleshe dhe kane kthyer perfundimisht faqen e se kaluares.

[Iliriani]

Ca deklarat skandaloze e qesharake e kjo e bere dhe ne menyre zyratare.
Te fajesosh popullin dhe ne nje moment kur jep nje shembull te Spiro Moisiut e batalionit te tij qe refuzuan te luftojne.
Nuk kam pare ndonje shtet te fajesoj popullin e ne kete rast nje popull te pushtuar e kjo padyshim eshte qesharake e mizore.
Kjo deklarat nga cdo drejtim duket qesharake e po ta mendosh e ben nje ambasade e nje vendi te BE.
Po kuptohet se shteti grek me kete do te mbroj ato akuzat fallce qe justifikoi GJENOCIDIN CAM dhe ndeshkimin kolektiv te popullsise came dicka qe asnje e drejte nderkombetare nuk e njeh.
Populli shqiptar sipas atyre eshte fajtor!
Po kuptohet ata nuk fajesojne qeverine kolaboracioniste e italiane por popullin se ata ne vazhden e qellimeve te tyre shoviniste e kane me popullin shqiptare te cilin e zhvendoson nga tokat qe pushtuan dhe e detyruan te nderonte gjuhen dhe fene per te krijuar nje shtet si ai i Greqise.
E dihet shteti grek eshte i bere nga nje amalgam popujsh turq, sllav,velleh rumune,evgjit,arabe,shqiptare etj e gjithe keta jane mare pagezuar jane detyruar te nderojne fene te te ckombtarizohen te nderojne gjuhen qe te ndertonin shtetin grek te sotem.
Pasi dihet hapur qe greket e sotem nuk jane trashegimtaret e gekerve te lashte kjo nga ana shkencore dhe nga ADN-ja.

Kjo deklarate e shume te tjera na rikujtojne ne shqiptareve me ke kemi te bejme .
Na rikujtojne kete shtet fallco i nderturar me grabitje tokash nga pupujt e tjere e me grabitje e ckombtarizim te popullsive te tjera e kjo eshte ne themel te ketij shteti qe quhet greqi per gjeografine e tij.
Ketu rrjedh dhe politika e sotme e gjasme e hapjes se shkollave e rritje te minoritetit ne shqiperine e jugut qe me ane te parave te vjedhin njerez per ti ckombetarizuar e per ti paraqitur neser si greke e pretendim territorial pasneser.

E ne kete periudhe ku shqiperia ne kuader te luftes kunder terrorizmit po jep nje kontribut te madh e kjo duke e pare dhe ne kontributin tone ne sigurine e Lojrave Olimpike.
Pa permedur ketu ata mijera shqiptare qe nuk punojne per te ndertuar vendin e tyre po ndertojne objektet Olimpike qe pe faj te burrokracise e mungeses se aftesise te shtetit greke po vonohen e jane bere gazi i botes me ate.
Asnje vend nuk ka qene kaq keq e kaq vone per lojrat olimpike.
E shto ketu dhe ata shqiptare qe kane marre e do marrin medalie per greqine.
E me gjithe kete kontribut greqia prape nuk vjen te pozita e nje fqinje te mire qe te vleresoj fqinjin tjeter e per ironi akoma na nxjerr fantazmat e shovinizmit.

Po shqiptaret duhet te kuptojne me ne fund se nuk duhet ta lene veten te dora e tjetrit per tu vleresuar apo jo.
Ne duhet te ndertojme nje vend te forte e te pasur se vetem kur je i forte e i pasur te tjerret do detyrohen te te respektojne.
Dhe me bindje te forte e them kete e besoj qe ne kemi 100% mundesi per ta bere vendin tone te tille.
Faleminderit

[Iliriani]

GAZETA SHEKULLI


Shakaja cinike greke


MENTOR NAZARKO

Sqarimi i fundit që ambasada greke i bëri deklarimit falenderues të ministrit Spiliotopulos, „se vlerësonte vetëm babain e presidentit Moisiu dhe jo shqiptarët në përgjithësi për qëndrimin ndaj grekëve në Luftën e Dytë“, ishte një shaka me të vërtetë cinike. Autori i hartimit të një teksti si ai që në dukje mbante pamjen e një saktësimi të thjeshtë, duhet t‘ia ketë futur të qeshurit me mospërputhjen hileqare midis formës dhe përmbajtjes së sqarimit që kish sajuar dhe efektet e saj. Cinike pasi shkeljen e etiketës diplomatike-një ambasadë përgënjeshtron presidentin e vendit ku është akredituar,- që mbartte sqarimi përpiqej ta kompensonte me një kompliment tashmë publik për babain e presidentit, kompliment që Presidenca sipas shakasë e paskësh fshehur për modesti dhe nuk e kishte hedhur në publik. Cinizmi shkon edhe më tej kur kupton që saktësimi grek fsheh me të vërtetë atë që është qëndrimi i pandryshueshëm zyrtar dhe antihistorik ndaj rolit të shqiptarëve në luftën italo-greke: vetëm një individ paskësh refuzuar të luftojë kundër tyre, dhe jo batalioni i tij, jo tërë populli shqiptar. Cinizmi mund të shtyhet edhe më tej po të mendosh se komplimenti që përmbante deklarata sqaruese mund të ketë krijuar xhelozira tek zyrtarët e tjerë të lartë, p.sh tek kryeministri, babai i të cilit me siguri nuk ka qenë në batalionin shqiptar që refuzoi të luftonte ndaj grekëve. Xhelozira që duken realiste si pasojë e reagimit ndaj një pjese të promovimeve dualiste, tripolare apo disapolëshe që shpesh të huajt i kanë bërë me politikanët tanë.
Përtej ngjarjes së thjeshtë, shakasë së vockël greke, ka tre elementë që duhen konsideruar në marrëdhëniet aktuale midis dy vendeve për të kuptuar më mirë përmasat e shakasë. E para, grekët e bënë përgënjeshtrimin për të evituar atë frazën e vënë nga Presidenca shqiptare në gojën e Spiliotopulosit –„Greqia falenderon shqiptarët për qëndrimin që mbajtën gjatë Luftës së Dytë Botërore ndaj fqinjëve të vet“-mund të tingëllonte si një lloj ndjese publike për ruajtjen ende në fuqi të gjendjes së luftës me Shqipërinë. Autoritetet greke nëpërmjet përgënjeshtrimit që në fakt është edhe arrogant, pasi shkel etikën diplomatike, donin të shmangnin edhe reagimin e shtypit shqiptar apo dhe grek që do të vlerësonte ndjesën si kthesë në qëndrimin ndaj Shqipërisë, gjë që në fakt shtypi ynë nuk e bëri fare. Elementi i dytë është se megjithë premtimet e fundit të kumtuara nga takimi Nano-Karamanlis, nuk duket se ka asnjë përparim në zgjidhjen e çështjes së ligjit të luftës dhe pasojës së tij më të rëndësishme-bllokimi i pasurive të shqiptarëve. Asnjë lloj alibie nuk është dhënë për këtë, madje as dhe se p.sh. tani grekët janë të zënë vetëm e vetëm me Olimpiadën. Deklarimi i vërtetë i Spiliotopulosit sikur ishte njëlloj sqarimi sepse nuk ka përparim në këtë çështje.
Dhe më në fund ka një element mjaft të rëndësishëm që tregon shumë për mungesën e respektit dhe mosmirënjohjen e Greqisë ndaj Shqipërisë. Lidhja midis këtij incidenti diplomatik dhe kontekstit aktual të marrëdhënieve midis dy vendeve, pjesë e të cilit ishte dhe vizita, tregojnë se përkundrejt një angazhimi bujar, naiv, në favor të sigurisë së Olimpiadës, jo proporcional me rrezikun, vetëfshikullues për imazhin e Shqipërisë, Greqia vazhdon të fyejë Shqipërinë me shakara si kjo. Pse është naiv, jo proporcional me rrezikun dhe vetëfshikullues për imazhin tonë, ky angazhim i autoriteteve tona, me dhjetëra mijë policë në kufirin jugor, me takime të shpeshta ministrash Rendi, Mbrojtjeje, me medalje të arta akorduar në posta policie greke, etj. etj.?
Nuk ka asnjë ngjarje në të gjithë historinë e marrëdhënieve tona, madje as dhe Lufta e Dytë Botërore, as dhe në vitet e tranzicionit që të tregojë se Greqisë i kanë ardhur rreziqe sigurie nga Shqipëria. Ndoshta me përjashtim të periudhës së luftës civile greke, përplasje e cila në fakt ishte midis dy blloqeve të mëdha politike ku Shqipëria dhe Greqia ishin në krahë të kundërt. Në vitet e tranzicionit nuk ka asnjë akt terrorizmi politik që të ketë ardhur nga shqiptarë drejt dhe brenda territorit grek, madje ka ndodhur e kundërta, siç ishte sulmi ndaj kazermës shqiptare të Peshkëpisë në 1994. Nuk ka asnjë lëvizje terroristësh islamikë nga Shqipëria drejt Greqisë, madje edhe këtu duket se më shumë gjasa ka të ketë ndodhur e kundërta: me flukset e mëdha të kurdëve apo aziatikëve që vinin nga Greqia në territorin shqiptar me drejtim Perëndimin. Për më shumë që nuk ka më klandestinë të huaj që na përdorin për tranzit dhe ne kemi da lë nga vendet që nuk luftojnë sa duhet trafikun e njerëzve, kurse Greqia ka ende probleme sipas raporteve të dy viteve të fundit të Departamentit Amerikan të Shtetit. Madje dihet se Greqia ka patur marrëdhënie shumë të mira me Ocalanin, drejtuesin e lëvizjes terroriste kurde, dhe në përgjithësi me vendet arabe përkundër ftohtësisë ndaj Izraelit. Pra rreziku i parë, më i rëndësishëm edhe në shkallë globale, ai i terrorizmit me ngjyrim fetar, Greqisë nuk mund t‘i vijë nga Shqipëria, por nga vetë territori i saj ku ka të vendosur shumë arabë, ndërsa Shqipëria i ka përzënë me kohë shumicën e tyre. Siç ka bërë të ditur në mënyrë elokuente, ndaç jodiplomatike, njëri nga ish -ambasadorët amerikanë në Greqi, rrezik për sigurinë e Olimpiadës mund të jetë edhe terrorrizmi i majtë grek i organizatës “17 Nëntori“, i cili megjithë goditjen e rëndë prej qeverisjes socialiste të PASOK, prapë dha ca shenja jete me bombat pranë komisariateve të policisë në Athinë.
Mjaftojnë vetëm këto dy rreziqe të vlerësuar botërisht për të kuptuar se ç‘shaka është angazhimi butaforik i autoriteteve tona për ruajtjen e kufijve veriorë të Greqisë dhe që me nxitjen e fqinjit tonë ka edhe pompë të madhe mediatike duke cënuar me duart tona imazhin e Shqipërisë. Gjithë ky angazhim i paprecedent i ministrave tanë dhe i paradave të tyre me homologët grekë, që nuk e shohim tek maqedonasit, apo tek bullgarët, megjithëse bomba më e fundit u gjet në një tren që vinte nga Bullgaria, është paraprirë nga një fushatë e pandershme kundër shqiptarëve. Në në shtypin ndërkombëtar ka shkrime të pafundme se Greqisë i vijnë rreziqet nga kufijtë shumë porozë me Shqipërinë e njohur si vend mysliman, me një vend trafiku narkotikësh, fëmijësh, etj. ndërkohë kur problemet e mëdha të sigurisë Greqisë nuk i kanë ardhur asnjëherë nga Shqipëria.
Komplimenti publik vetëm për babain e presidentit tonë, ushtarakun patriot Spiro Moisiu është siç duket vetëm një pjesë e shakasë më të madhe cinike përkundër këtij angazhimi bujar të Shqipërisë së varfër për të siguruar kufijtë me Greqinë nga invazioni i nuk dihet se kujt. Kthimi i refugjatëve që vazhdon ende, lojërat me dokumentet e tyre që rinovohen për aq muaj sa zgjat procedura e marrjes së tyre si në një mit sizifian, shtyrja apo moshapja asnjëherë e historisë së pronave shqiptare në Greqi, bllokimi i vizave, listat e të padëshirueshmëve, kundërshtimi i zgjidhjes reale të çështjes së Kosovës nga ana e autoriteteve të sotme greke që „janë kundër ndryshimit të kufijve“ ndryshe nga administrata e PASOK, janë pjesë të tjera të shakasë. Që nga ana jonë gjen përgjigjen më të papërshtatshme. Më naiven, më disproporcionalen, dhe më vetëfshikulluesen. Nuk e kam për luajalitetin tonë me pranimin e kompanive greke shtetërore që kontrollojnë sektorët strategjikë të ekonomisë, për pasojë shtetin tonë; as dhe për hapjen e një qendre të çuditshme farmaceutike në Himarë nga kreu i diasporës greke në Amerikë, Athens dhe kryepeshkopi Janullatos, që përgëzohen nga kryeministri. E kam fjalën për policët dhe ushtarët tanë të shkretë që me paratë e buxhetit tonë të varfër do të duhet të ruajnë malet tona në kufi me Greqinë nga një rrezik imagjinar që vika nga Shqipëria. Përpara një lodhjeje të tillë që i provon botës në mënyrë autokritike se sa të rrezikshëm jemi ne, shakaja me babain e presidentit është thjesht një shaka e vockël.



11/07/2004