Polemikë me romin greqishtfolës Panajot Barka që i quan atdhetarët shqiptarë “horra“
Tuesday, 19 December 2006
Nga Kastriot Myftaraj - Ata shqiptarë që kritikojnë Greqinë për politikën që ajo bën në Shqipëri janë “horra”.Kjo sigurisht është gjuha me të cilët do të shprehej në një debat çdo rrugaç grek, por problemi është se kjo është paradigma e Panajot Barkës, i paraqitur si intelektual minoritar grek në një artikull me titull “Shqipëria, Greqia dhe ‘horrat nacionalistë” të botuar në 12 dhjetor 2006, në gazetën “Shqip”. Nga ky njeri që prezantohet si pedagog i Universitetit të Gjirokastrës ku jep mësim letërsinë greke dhe qytetërimin grek, ishte pritur që si grek që pretendon se është, të kishte disa nga vetitë e grekëve të vjetër, të cilët i dhanë njerëzimit polemikën e bazuar mbi argumente, duke e ndarë logosin nga miti, çka përbën fillimin e qytetërimit perëndimor. Pra ishte pritur që Barka të polemizonte me argumente dhe pa fyerje me tezat e kundërshtarëve të vet. Por ai nuk e bën këtë dhe vetëm fyen. Kjo është e kuptueshme dhe domethënëse pasi grekët e sotëm si në Greqi si në Shqipëri, nuk kanë ndonjë lidhje me grekët e vjetër, veç ndoshta asaj që kanë vjedhur gurët e ndërtesave antike për të ndërtuar kishat, tavernat dhe shtëpitë e tyre. Që nuk ka lidhje midis grekëve antikë dhe grekëve të sotëm, kjo u duk dhe në Olimpiadën e vitit 2004, që u zhvillua në Athinë, kur të gjitha vajzat greke që mbanin në tabaka medaljet që u jepeshin fituesve, ishin veshur nga organizatorët vetëm me kostume të periudhës bizantine e tutje, me fytyra të mbuluara dhe me funde të gjatë, si fshataret dropullite, dhe asnjëra nuk u paraqit e veshur si femrat greke antike të kohës kur bheshin Olimpiadat në Antikitet, me kiton të shkurtër. Grekët e sotëm, si në Greqi, si në Shqipëri janë popullsi greqishtfolse të ngulitura në këto territore të parat në kohën bizantine, kur greqishtja qe lingua franca e Mesdheut lindor dhe të dytat në kohën osmane. Ata kanë të drejtë të pretendojnë për tashëgiminë e grekëve antikë, aq sa arabët e Egjiptit të tashëm kanë të drejtë të pretendojnë për trashëgiminë e Egjiptit antik. Për këtë mjaft të shikosh tiparet dhe ngjyrën e fytyrës të shumësisë së grekëve të sotëm dhe meqë jemi këtu edhe të Barkës, që nuk kanë asnjë lafërsi me grekët antikë, që siç na i përshkruajnë autorët e vjetër kanë qenë racë bionde (“Menela flokëverdhi” thotë Homeri), ndërsa shumësia e grekëve të sotëm ngjajnë më tepër me arabët, ndërsa ata si Barka me romët. Barka që na quan “horra” ne atdhetarët shqiptarë që kritikojmë Greqinë vetë paraqitet jo vetëm si “horr”, por edhe si injorant, kur shkruan: “nuk mund të jetë i mjaftueshëm ngushëllimi që vjen nga maksima amerikane se, ky lloj nacionalizmi është ‘streha e fundit ku kërkon të fshihet çdo horr". (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Kjo nuk është maksimë amerikane (Barka nuk e citon se cili amerikan e ka thënë këtë) por është shprehja e britanikut Samuel Johnson: “Patriotizmi është streha e fundit e maskarait”. Por kaq erudicion nuk duhet pritur nga një rom greqishtfolës. Barka shkruan në artikullin e vet: “antigreqizmi nuk i shkon përshtat as nevojës për fqinjësi të mirë të predikuar e as frymës evropiane të integrimit, globalizmit e të bashkëjetesës së multikulturës e të multietnitetit...” (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Por, sipas parimeve të polemikës që na kanë mësuar grekët e lashtë, me të cilët Barka ka aq lidhje sa magjypët e Nilit me egjiptianët e lashtë, kjo është pikënisja e debatit dhe jo fundi i tij dhe debati konsiston në atë që të verifikohet nëse ka diskrepancë (mospërputhje) midis fjalëve të Greqisë dhe veprimeve të tyre dhe nëse veprimet e tyre bien ndesh me këtë devizë të supozuar të tij për botën si një Arkadi moderne post nacionale ku njerëzit jetojnë me parimet e globalizimit, universalizmit, multikulturës etj. Dhe për të gjetur këtë diskrepancë këtë nuk kemi pse të lodhemi shumë, pasi argumentin na jep vetë Barka kur në një paragraf më poshte shndrrohet në “horr” nacionalist grek, grek kur shkruan: “Shqetësimi që duhet vlerësuar, ndoshta më shumë lidhet me faktin se antigreqizmi mbështetet dhe mban në këmbë një kontradiktë më se të tejshkuar në Ballkan: Përplasjen midis dy qytetërimeve. Nga njëra anë, bëhet fjalë për krishterimin ortodoks si shprehje e qytetërimit bizantin. (Pas rënies së Konstandinopojës barrën përfaqësuese të këtij qytetërimi e morën përsipër, për arsye që dihen, Greqia dhe popujt e tjerë që ruajtën fenë, si shenjë dalluese edhe për identitetin e tyre etnik). Anën tjetër e përbënte kultura e Perandorisë Otomane dhe feja islame, e përfaqësuar nga autoriteti i Perandorisë dhe popujt, apo pjesë të tyre, që përvetësuan fenë dhe njehsuan veten me interesat e kësaj perandorie”. (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Por, të gjithë studiuesit seriozë të botës, me përjashtim të grekëve, kanë mendimin unanim se pas rënies së Konstantinopolit, trashëgimia barrën përfaqësuese-po të përdor shprehjen e Barkës e mori përsipër Rusia si fuqia më e madhe ortodokse e kohës dhe e kohëve në vazhdim. Në kohën e rënies së Konstantinopolit, Greqia as që ekzistonte: ajo kishte qenë pjesë e Imperisë Bizantine dhe shumë kohë para rënies së kryeqytetit bizantin, ishte okupuar nga osmanët. Deri në 1923, kur u larguan, përsëri ishin grekët e Konstantinopolit dhe të Anadollit ata që përfaqësonin pjesën më të zhvilluar të popullit grek, ndërsa ata të Greqisë së sotme qenë vetëm bujq dhe barinj të mjerë. Dhe Barka që hiqet si antihantingtonian, ironikisht vërteton tezën e Huntington për konfliktin mes qytetërimit ortodoks dhe katolik kur shkruan: “rrugës për Itali janë vrarë me dashje apo janë zhdukur mbi njëmijë shqiptarë. Asnjë reagim nuk ka. Përkundrazi, Tirana zyrtare falënderonte më mars të 1997-ës palën italiane se vendosi të nxjerrë nga fundi i detit 88 të mbytur me qëllim nga anija patrullë e tyre. Ndërsa po të ndodhë incidenti më i vogël me ndonjë emigrant shqiptar në Greqi, në Shqipëri bëhet nami !!)”. (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) E para këta shqiptarë nuk janë vrarë nga italianët, por duke kaluar detin dhe sot Italia është vendi që ka legalizuar më shumë shqiptarë (450.000) pa u kërkuar që të ndryshojnë nacionalitetin si Greqia dhe sot Italia është vendi që ka më shumë emigrantë shqiptarë. Ndërsa incidenti i 28 marsit 1997 në Otranto deri më sot ka mbetur i mistershem. Në orën 19. 00, në Otranto, një anije e vogël e nisur prej Vlorës, me 116 vetë në bord, u përplas me luftanijen italiane “Sibila” që patrullonte në ujrat e Adriatikut, për të ndaluar dyndjen e klandestinëve, armëve dhe drogës drejt bregut italian. 83 vetë u mbytën, ndërsa pjesa tjetër, duke inkluduar dhe kapitenin e timonierin e anijes, u shpëtuan prej luftanijes italiane. “Komiteti i shpetimit publik” të Vlorës fajësoi haptas shtetin italian për incidentin. Incidenti ndodhi në ditën kur: Në 28 mars 1997, në Këshillin e Sigurimit të OKB-s në Neë York do të diskutohej projekt-rezoluta e sponsoruar së pari nga Italia për të çuar në Shqipëri një forcë ushtarake internacionale. Kundër kësaj ideje qe shprehur zyrtarisht vazhdimisht Greqia. Greqia qe shprehur kundër kësaj ideje sepse donte që Shqipëria të qe domen i Greqisë, ku nuk ndërhynin të tjerët. Greqia preferonte që ta zgjidhte krizën me anë të marshimit mbi Tiranë të forcave të komiteteve të shpëtimit publik të Jugut, të cilat Athina i kishte nën kontroll(shumë nga ata sot e pranojnë nën zë se u përdorën nga grekët), për të gjetur më pas zgjidhjet më të favorshme për interesat e veta të krizës shqiptare. Greqia angazhoi sherbimin e vet sekret për të gjetur mënyrat për ta penguar në minutën e fundit ardhjen e forcës internacionale në Republikën e Shqipërisë, ose së pakut marrjen e komandës së kësaj force prej Italisë rivale. Në 28 mars 1997 në Vlorë u mbajt një tubim i partive politike të majta me komitetet e shpëtimit publik të Jugut. Nga tubimi doli një deklaratë e përbashkët e 12 partive politike dhe 18 komiteteve të shpëtimit publik. Në deklaratën me 10 pika kërkohej shpërndarja e parlamentit, dorëheqja e Berishës dhe jo vetëm që nuk u tha kurrgjë në favor të ardhjes së forcës ndërkombëtare paqeruajtëse, por indirekt u shpreh kundërshtimi për ardhjen e kësaj force. Kjo kuptohet prej faktit se një prej pikave të deklaratës i proklamonte të paligjshëm deputetët e PD-s, çka virtualisht donte të thoshte shpërndarja e parlamentit në kohën që ky duhej të miratonte ligjin për ardhjen e forcës paqeruajtëse, pasi PD kishte mazhorancën në parlament. Dhe kjo ndodhte dy ditë para se parlamenti të votonte ligjin për ardhjen e forcës internacionale. Aprovimi nga ana e parlamentit shqiptar ishte kushti i vënë nga ndërkombëtarët për ardhjen e forcës paqeruajtëse. E kombinuar me kërkesën për dorëheqjen e Presidentit Berisha, që nuk u harrua të paraqitej, kjo i çonte zhvillimet në një rrugë pa krye, pasi sikur të eliminohej parlamenti, nuk mbetej institucion tjetër legal për të bërë ligjin e zgjedhjeve, të cilat socialistët i kerkonin me aq forcë. Natyrisht, që i vetmi “institucion” që mundej ta zhbllokonte situatën qe marshimi në Tiranë i forcave të armatosura të komiteteve të shpëtimit publik të Jugut. Ndërsa në Vlorë nënshkruhej deklarata, në Otranto ndodhte incidenti me anijen pirate me klandestinë. Incidenti ndodhte veç 5 orë para miratimit prej Këshillit të Sigurimit të Rezolutës 1102, sipas termave të së cilës autorizohej dërgimi në Republikën e Shqipërisë i një force internacionale të komanduar prej Italisë. Rezoluta u miratua në orën 20. 00 (me orën e Neë York) të datës 28 mars, respektivisht ora 02. 00 e 29 marsit sipas orës europiane. Incidenti i 28 marsit në Otranto ka mbetur deri më sot i errët edhe pse sot, pas tetë vitesh Italia ka pranuar fajin, duke akorduar një fond për dëmshpërblimin e viktimave, madje edhe të atyre që shpëtuan gjallë. Nuk ka dyshim se incidenti u përgatit prej shërbimit sekret grek EYP, i cili gjate luftës së vitit 1997 qe zot në Vlorë, ku SISDE italiane qe aq e ngathët sa e meritoi emrin që u vune grekët njerëzve të saj: Spagheti 007. Kryetari i “Komitetit të Shpëtimit Publik” të Vlorës qe Albert Shyti, një ortodoks me shkollë të mesme, i cili pati qenë për gjashte vite emigrant në Greqi dhe që u kthye në Vlore veç në janar 1997, për t' u bërë “kryetari” i Vlorës (komitetit të shpëtimit publik) pasi u mbajt shumë pranë nga ambasadori grek gjatë një vizite që ky i fundit bëri në Vlorë në janar 1997. Kapiteni i anijes italiane dhe gjithe marinarët e saj dëshmuan në gjyqin që u bë në Itali se qe anija shqiptare ajo që eci me shpejtësi drejt anijes “Sibila” dhe u përplas me të. Kjo deklaratë mund të quhet dhe si shfajsim, por këtu del një pyetje: Sikur anija italiane të përplasej qëllimisht me anijen e klandestinëve, përse italianët u ndalën dhe u dhane ndihmë të mbijetuarve, duke shpëtuar dhe 33 prej tyre? Duke bërë këtë gjë italianët zbulonin incidentin i cili, në rast të kundërt do të varrosej në thellësirat e detit, bashkë me viktimat. Instikti vetmbrojtës e shtyn kriminelin që t' i zhdukë dëshmitarët, jo t' i shpëtojë ata. Ky paradoks ka një shpjegim: Marinarët italianë kujtuan se anija shqiptare qe përplasur gabimisht me ta dhe shpejtuan t' u shkojnë në ndihmë të mbijetuarve. Natyrisht italianët u befasuan, kur u akuzuan prej të mbijetuarve se anija e tyre u godit me qëllim. Por pjesa më e madhe e klandestinëve pohuan më pas se ata nuk e patën parë përplasjen, ngase kapiteni pati urdhëruar që në kuvertë të rrinin kryesisht fëmijët dhe femrat, që të lodhur nga udhëtimi në natën e ftohtë, nuk kanë pasur një perceptim të saktë. Incidenti ngriti një zemërim të madh antiitalian në Jug të Shqipërisë, ashtu siç patën llogaritur grekët dhe për disa ditë u vu në dyshim ardhja e forcës internacionale në Republikën e Shqipërisë, çka qe në interes të Greqisë. Unë dua të besoj se sot qytetarët e Vlorës e kanë kuptuar se përse janë përdorur në vitin 1997 nga njerëz si Shyti pas të cilit rrinte Greqia. Barka shkruan më tutje në artikullin e vet: “Por nuk mund të mos vë re se kultivimi i neo-antigreqizmit në shoqërinë shqiptare po viktimizon dhe kthen në peng së pari minoritetin etnik grek në Shqipëri. (Probleme të tjera vijnë pas) Si do të ndihet shqiptari më tolerant, ose më nacionalist po të vihet në pozicionin e një anëtari të minoritetit grek në Shqipëri, kur ky i fundit ndodhet nën një presion në rritje për faktin se qeveria e shtetit amë vendosi të plotësojë një dëshirë fondamentale të tij, t‘i japë, në kushtet e perspektivës evropiane të të gjithë rajonit, nënshtetësinë e shtetit amë? Si do të ndihet ai nëse gjithë ditën kombi i tij amë do të trajtohet si armik? Sa besim do të ketë ai te fqinji apo te bashkëqytetari i tij, nëse nga ambienti i tij shoqëror e etnik vijnë akuza të rënda për kombin e vet?” (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Vendimi i fundit i qeverisë greke është shkallëzimi i zbatimit të atij që në Athinë quhet konfidencialisht plani “Mihalis”, sipas emrit të despotit të Epirit që okupoi Shqipërinë në shekullin XIII, plan sipas të cilit Greqia duhet të realizojë aspiratat e veta historike në Shqipëri minimalisht duke fituar grekët në Shqipëri statusin e kombit shtetformues si shqiptarët në Maqedoni dhe maksimalisht duke aneksuar Greqia territoret e pretenduara shqiptare. Se ç’ u mbetet grekëve që të kërkojnë tjetër pasi të kenë siguruar në letër një milion ose edhe më tepër vorio-epirotë në Shqipëri, veç që të kërkojnë që grekët të marrin në Shqipëri statusin e kombit shtetformues, çka ata e shohin si premisë për shpërbërjen e shtetit shqiptar? Edhe ata shqiptarë që shpresojnë të përfitojnë në mënyrë abusive nga kjo utopi nacionaliste greke ta kenë të qartë se ajo nuk mund të realizohet se cënon interesat e fuqive të mëdha, prandaj ta mbledhin mendjen në rast se nuk duan të ikin nga Shqipëria me torba në krah si grekët e Anadollit. Më tutje, Barka në artikullin e vet shkruan: “Maqedonia duket se jep një mësim ndryshe. Nuk u shqetësua, bile duket se e priti me kënaqësi e me inkurajim, vendimin e qeverisë së Sofjes për t‘u dhënë bullgarëve të Maqedonisë shtetësinë bullgare, vetëm e vetëm për faktin se Bullgaria bëhet së shpejti anëtare e BE-së”. (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Ky është një spekulim i trashë i Barkës se dihet që kombi maqedon është krijuar artificialisht nga Tito dhe se maqedonët sllavë janë në fakt bullgarë që flasin një dialekt të bullgarishtes. Më tutje Barka shkruan: “Ose, si do të reagojë Tirana zyrtare dhe këta "horra nacionalistë", nëse minoriteti grek në Shqipëri do të kërkojë, konform konventës, kuadër dhe në reciprocitet me komunitetin e vogël turk në Kosovë, njohjen e gjuhës greke si gjuhë zyrtare në Shqipëri?” (“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Por, nga të drejtat që u ka akorduar turqve të Kosovës është Kosova ajo që ka të drejtë sipas parimit të reciprocitetit që t’ i kërkojë Turqisë që t’ u njohë këto të drejta shqiptarëve-kosovarë të Turqisë dhe Greqia nuk merret vesh se si hyn këtu. Minoriteti grek në Shqipëri është një grup i privilegjuar që dominon abuzivisht një pjesë të madhe të ekonomisë shqiptare. Në rast se se ky minoritet do të donte që të zbatonte konventat ndërkombëtare, atëhere pjesa më e madhe e anëtarëve të tij duhej të pranojnë sinqerisht se janë romë dhe magjypë edhe greqishtfolës dhe t’ u njihen të drejtat si të tillë. Por kulmi është kur Barka shkruan: “Por duhet parë rreziku që parashtron teza se, pas kultivimit të urrejtjes ndëretnike vjen armiqësia dhe pas saj armët…”(“Shqip”, 12 dhjetor 2006, f. 10) Kështu Barka bëhet përsjellës i kërcënimit grek se në rast se Shqipëria nuk ia pranon Greqisë të gjitha kërkesat e saj për dyshtetësinë dhe greqizimin e Kishës, atëhere grekët do t’ u drejtohen armëve. Greqia nuk është në pozitë aq të mirë për të na kërcënuar me armë se asaj i rri mbi krye si “shpata e Damokleut“ rreziku i luftës me Turqinë të cilin Greqia po e kërkon prej vitesh si breshka gozhdën dhe Greqia ka llogari të pambyllura edhe me Bullgarinë së cilës i ka marrë me forcën e armëve daljen në Detin Egje (Trakën Perëndimore) dhe që Bullgaria sigurisht që do të kërkojë ta rimarrë në një situatë të favorshme.
Përgjigju Duke Cituar
Postuar më parë nga Tannhauser
Krijoni Kontakt