Mbiemrat "shqiptar"

[peace]

Me falni se nuk i kam lexuar te gjithe mesazhet dhe mund te dal jashte teme, por nje fenomen qe vihet re ne SHBA eshte qe te gjithe shqiptareve u mbaron emri me -aj, cuditerisht.

[vloonjat]

Kur i themi nje fjale ne qe "me dole ne shteg". Per punen e ketyre mbiemrave shqiptare kam vene re nje dukuri ketu ne USA ne shumicen e shqiptareve nga Mali i Zi. Si ka mundesi qe shumica prej tyre te ardhur ketu prej vitesh dhe gjithashtu keta qe kane ardhur kohet e fundit i mbajne ende mbiemrat e tyre me prapshtesen Serbe "vic"?!
Nje gje qe nuk kuptoj eshte se kur vjen ketu ne kete vend dhe kerkon azil pasi nuk kthehesh ne vendin tend se ste le Serbi, perse e mban ende mbiemrin e Serbizuar(biles ne disa raste disa e thone me krenari mbiemrin e Serbizuar)? Nje nga gjerat me te thjeshta qe mund te besh ne gjykatat lokale ne USA (pa ndihme avokati) eshte te ndryshish emrin. Kur ti e ke mbiemrin nga gjyshi yt shqiptar Xhaferri perse e mban ende mbiemrin Dzaferovic??

[Tulipani Zi]

Gjon eshte emer qe perdoret ne shume vende te tjera po Gjin ?

"Gjin" gjendet tek Italianet si "Gino" ne mos gabohem. Edhe emrat e tjere Katolike jane emra Biblike te Shqiptarizuar. Disa emra Katolik qe me vijne nder mend si purro Shqiptar jane "Uke" (nga fjala "Ujk") dhe Bardh.

Sic e tha edhe dikush me siper rendesi nuk ka emri po se si ndihet njeriu thelle ne shpirt ndaj te qenit Shqiptar.

Nje tjeter dukuri eshte Shqiptaret myslimane me mbiemra te Krishtere qe gjenden me shumice ne Jug. Ne Kurvelesh mbiemrat jane te atille si Bardhi, Nikolla, Gjondeda, Gjokoli, Gjoleka, Mhilli etj. Nqs ne Shqiperi do kete nje konvertim masiv ne Krishterim pse mos te ruhen mbiemrat myslimane si nje shenje e te kaluares sone Islame. Per shume njerez emrat dhe mbiemrat jane te shenjte pasi jane percjellur bres pas brezi dhe nuk mund te perdhosen aq kollaj sa mendojne disa ketu.

[dodoni]

Eshte interesant fakti qe emrat katolik Gjon dhe Gjin, ne kete forme, gjenden vetem tek shqiptaret dhe anglo-saksonet. Kam lexuar diku qe emri Gjon eshte gjendur ne trevat shqiptare te Maqedonise qysh ne kohera te lashta te Ilirise, pra ka mundesi te jete emer me domethenie iliro-shqiptare.

Dicka tjeter qe gjej interesante ne punen e mbiemrave shqiptare jane mbiemrat qe mbarojne me prapashtesen -ushi. Psh. kemi:

B-ushi
D-ushi
H-ushi
J-ushi
K-ushi
N-ushi
L-ushi
T-ushi
Zh-ushi

pastaj kemi
Mal-ushi
Tan-ushi e shume tjere me kete prapashtese.

Vlonjati pajtohem me ty ne lidhje me mbiemrat e shqiptareve te Malit te Zi. Jo te gjithe shqiptaret e Malit te Zi kane mbiemra ashtu, por vetem nje pjese e vogel e tyre. Shumica e shqiptareve te Malit te Zi, katolike e muslimane, kane mbiemra katolike si Prelvukaj, Gjonbalaj, Prelaj, Simnishta, Luca, Lluka, etj. Edhe ne Maqedoni ka shqiptare qe kane ende mbiemrin qe mbaron me prapashtesen sllave -ovski. Mendoj qe keta shqiptare duhet ta prejne viqin dhe ti heqin skijat nga mbiemrat e tyre sa me pare.

[safinator]

Ore ne duhet te zbulojme cilet ishin mbiemrat tane ne kohen e arbereshve. Tek libri Ura me tri Harqe i Kadarese une kam zbuluar mbiemra si Topia, Muzaka, Komneni, Zenebishti, Konti, Daljani, Amanti, Lisi, etj. Bejne mire historianet tane te na sqarojne pak qe te dime edhe ne qe duam ta nderrojme mbiemrin cilet kane qene mbiemrat tane para turkut.

Jam plotesisht dakord.
Do te doja dhe une ta dija listen te mbiemrave plotesisht Iliro/Shqiptar dhe jo ata Turko/Grek.

[Geri Tr]

Ne fakt dhe mua me intereson ta dij mbiemrin tim se nga vjen pasi nuk po arrij dot ta gjej ne eshte puro shqiptar apo i krishtere pasi musliman nuk e kam.

[Drenica 97]

Ne Kosove jane mbiemrat sipas fisit Krasniqi,Gashi,Thaci,Berisha,Kuci,Hoti etj
sipas fshatit,qytetit Nishliu,Mehana,Toplica,Kurshumliu etj keta mbiemra i mbajn muhaxheret e sanxhakut te Nishit disa mbajn mbiemrin Muhaxheri.
Ka edhe mbiemra sipas zanatit dhe titullit ne perandorin osmane sahatgjiu,terziu,kovaci,bajraktari,bekteshi,bimbas hi,spahiu,haraqia..keta mbiemra me duken palidhje nuk e di pse i mbajn,me duket e njejt si me mbajt mbiemrin komisari,kapiteni,sekretarietj

jane edhe do mbiemra me pak te perhapur si Geci-aj,Reci-aj,Leci,Shyti etj

[yllbardh]

Para se ti përgjigjemi kësaj teme ne duhet të kemi të qartë se mbiemri është një fenomen i ri, shikuar nga aspekti historik, i cili vihet në përdorim nga masat e gjëra të popullsisë së mbarë Evropës me fillimin e industrializimit dhe me këtë rast edhe fillimit të shpërnguljes së popullatës rurale në qendrat industriale. Dhe në fillim mbiemri paraqiste lokacionin e prejardhjes, profesionin ose përkatësin fisnore, në ato vende ku shoqëria ende ishte e organizuar në fise. Ka raste kur një person është njohur si filani i fistekut, me këtë rast emri i babës, në shoqërinë lokale por kur ky është shpërngulur në një mjedis të ri "fisteku" merr trajtën e lokacionit nga ky vjen.
Mbiemri gjithashtu është zhvilluar me kohën njashtu sikurse edhe gjuha në të cilën ai mbiemër është përdorur. Nga kjo edhe ne kemi në mjedisin tonë emra që tregojnë ose kanë treguar përkatësin fetare si pasojë e ndryshimit të strukturës së shoqërisë. Zakonisht shumica e mbiemrave sot tregojnë përkatësin familjare të një personi, ata kanë si mbiemër emrin e njërit të stërgjyshërve.
Është për shembull interesant se si në Islandë bëhet dhënia e mbiemrave, mbiemrat e meshkujve përmbajnë sufiksin "son" që tregon se është i biri i "emri i babës së tij" dhe femrat përmbajnë sufiksin "dotir" që tregon se është e bija e "emrit të nënës së saj".