Kohe te mira, me ne fund.
26 Tetor 2006, Tirane
(nga version i shtypur i Economist)
Nje bum i papritur ne Shqiperia do ti beje mire Ballkanit.
NUK eshte e veshtire te gjesh lajme te keqija ne Shqiperi: vendi eshte i korruptuar, shteti eshte i dobet dhe krimi i organizuar eshte i forte. Por gjate pese viteve te shkuara vendi ka kaluar nen nje shnderrim pak te dukshem por mbreselenes. Kaosi dhe dhuna e 1997, e nxitur nga rrezimi i skemave piramidale qe zhduken kursimet e shume njerezve, as qe mund te mendohet sot.
Blloqe apartamentesh dhe zyrash me ngjyra te ndezura kane mbire kudo ne Tirane. Rruget e vendit po rregullohen dhe shtrihen me shpejtesi. Edhe Vlora, dikur nje qytet i varfer, gropa-gropa, i shkaterruar, i mbushur plot me kurde, te huaj te tjere dhe shqiptare, te gjithe ne pritje per tu trafikuar drejt Italise - po perjeton rilindjen e vet.
Nje fushate kunder trafikut te njerezve, se bashku me nje pezullim te mjeteve lundruese te motorizuara, thuajse i ka dhene fund kesaj lloj tregtie. Nje pjese e saj ka hyre ne ndertim dhe te tjera biznese te ligjshme. Prej uljes se kriminalitetit, hotelet dhe restorantet tani presin pushues shqiptare nga viset fqinje te Kosoves dhe Maqedonise.
Stabiliteti relativ i viteve te fundit ka ndihmuar qe Shqiperia te terheqe banka te huaja. Keto kane futur ne treg risi si kredite e shtepive, qe nga ana e tyre kane ndihmuar ne bumin e ndertimeve.
Kur politikanet e BE flasin per nderprerjen e procesit te zgjerimit apo deklarojne per kufizime te krahut te punes ndaj vendeve antare te rinj te mundshem, shqiptaret nuk shqetesohen shume. Ndones ka pak statistika te besueshme, rreth 1/3 e popullsise prej pak me teper se 3 milion banoreve mendohet se jeton jashte, kryesisht ne BE: te pakten 600 mije ne Greqi, me teper se 200 mije ne Itali dhe rreth 200 mije te tjere ne vende te tjera. Emigrantet sjellin rreth 1 miliarde € ne vit, dhe te hollat e tyre financojne sektorin e ndertimit si dhe ate te shpenzimeve te konsumatorit. Po keshtu dhe te ardhurat nga krimi i organizuar, ndonese policia thote se fushatat arsimore e kane ulur ndjeshem numrin e vajzave te shitura jashte Shqiperise per prostitucion (duke u genjyer se do te punojne si pastruese apo dado).
Papunesia zyrtarisht rrotullohet tek nje 15% jo shume komod; por ne Maqedonine fqinje kjo shifer eshte dy here me e larte, dhe akoma me e larte eshte ne Kosove.
Sot shqetesimet e medha jane e ardhmja e ekonomise - te ardhurat nga emigracioni mund te mos krijojne shume vende pune te vazhdueshme - si dhe sjellja e kryeministrit Sali Berisha. Kritiket ankohen se, me ardhjen ne pushtet vitin e kaluar, ai po perpiqet te kontrolloje jeten publike, per shembull duke kerkuar te shkarkoje kryeprokurorin. "Berishes nuk intereson ligji apo demokracia", thote Mustafa Nano, nje opinionist shqiptar me ndikim. Por institucionet shqiptare, duken me te afta per te perballuar presione keto kohe.
Tensioni ne Ballkan do te rritet ne muaj ne vazhdim teksa Kosova, e populluar me se shumti nga shqiptare vendas, leviz drejt pavaresise. Por ne Shqiperi ka pak interes per idene e nje Shqiperie te Madhe. Ngaqe dhe rrenimi i 1997 pati nje efekt te drejtperdrejte ne ndezjen e luftes se Kosoves, me teper mireqenie dhe stabilitet ne Shqiperi eshte me rendesi per kedo ne Ballkan.
__________________________________________________ ______
Artikulli origjinal: http://www.economist.com/world/europ...ory_id=8089306
Krijoni Kontakt