Studimi, largimi i trurit dhe qytetareve te kualifikuar nga Shqiperia fenomen ne rritje. 20 mije studente arsimohen jashte .Vetem 5% e studenteve shqiptare te arsimuar jashte vendit, kane pranuar se do te kthehen ne Shqiperi menjehere sapo te mbarojne studimet, nderkohe qe pjesa tjeter eshte kunder ketij vendimi.
Sipas te dhenave nga IOM, 40% e akademikeve shqiptare jane larguar nga Shqiperia qe nga viti 1990 deri tani. Organizata nderkombetare e emigrimit, 20% e emigranteve shqiptare jane larguar nga vendi per ne shtetet e huaja
Studimi i hartuar nga organizata nderkombetare e emigrimit per largimin e trurit ka nxjerr ne dukje se vetem 5% e studenteve te cilet diplomohen jashte Shqiperise do te kthehen ne atdhe. Ndersa pjesa tjeter ka refuzuar te kontribuoje per te vendin e origjines, duke pranuar me mire te qendroje diku tjeter per nje te ardhme me te mire.
Fenomeni i largimit te trurit dhe qytetareve te kualifikuar nga Shqiperia eshte nje dukuri qe vazhdon te marre permasa te medha. Ky eshte konkluzioni i studimit te realizuar nga IOM lidhur me fenomenin e emigrimit ne shoqerine shqiptare. Ne kete menyre jane paraqitur shifra alarmante per largimin e trurit nga Shqiperia ne raportin e hartuar nga organizata nderkombetare e emigrimit.
Afersisht mbi 20 mije student arsimohen jashte vendit. Pjesa me e madhe e studenteve shqiptare eshte e perqendruar ne shtete si Italia, Greqia dhe Rumania . Sipas te dhenave te studimit, largimi i trurit nuk perfshin vetem akademiket, por edhe tendencen e studenteve per te mos u kthyer ne atdhe pas perfundimit te arsimit te larte jashte vendit.
Studimi tregon se shume nga te rinjte qe studiojne jashte vendit mendojne te largohen per nje kohe te gjate, ne mos pergjithmone.
Ne lidhje me fenomenin e largimit te trurit, studimi thekson se deri tani nuk jane marre politika konkrete per favorizimin e kthimit te qytetareve te kualifikuar ne vendlindje.
Shqiperia eshte nje nga vendet me nivel te larte te flukseve te emigrimit ne bote ku, pergjate me shume se nje dekade, rreth 20 % e popullsise rezulton e larguar nga vendi. Nga studimi i realizuar nga IOM lidhur me fenomenin e emigrimit ne shoqerine shqiptare, rezulton se rreth 1.093.000 emigrante shqiptare jane perqendruar kryesisht ne Greqi, Itali, Gjermani, Shtetet e Bashkuara te Amerikes, Angli, Belgjike, France, Kanada, Zvicer, Austri, Vendet e Uleta dhe Turqi.
Studimi tregon se fenomeni i largimit te trurit, i cili filloi ne 1990, vit kur 40 % e arsimtareve dhe studiuesve u larguan nga vendi, eshte i perqendruar kryesisht ne Kanada, Shtetet e Bashkuara te Amerikes dhe Gjermani. Nga studentet e diplomuar jashte Shqiperise vetem kane mundur te bejne konvertimin e diplomave.
Pedagoget
Thithja e “trurit” eshte konsideruar si nje nga prioritet e qeverise shqiptare. Statistikat tregojne nje shifer alarmante te largimit te trurit nga Shqiperia. Kryesisht eshte shume shqetesuese fakti qe largimi i trurit eshte bere nga institucionet shkencore.
Sipas te dhenave te mbledhura nga organizatat jo qeveritare dhe nga PNUD i, qe nga viti 1991 deri ne vitin 2005, mbi 40% e pedagogeve shkencore ne Shqiperi, kryesisht te rinj dhe te kualifikuar ne vendet e Evropes Perendimore dhe Shtetet e Bashkuara te Amerikes jane larguar nga Shqiperia ne drejtim te vendeve perendimore.
Rreth 71.4% e tyre kane emigruar se bashku me familjen qe do te thote se kane ikur per te mos u kthyer me ne Shqiperi. Ndersa nga 40% i kuadrove te larguar, 47.3% e tyre i perkojne nje moshe te re, nga 25 35 vjeē. Largimi i njerezve te kualifikuar nga Shqiperia vazhdon te jete nje problem shqetesues ne vendin tone.
Puna
Largimi i te diplomuarve me tituj nga Shqiperia tashme eshte bere i ditur qe prej kohesh ne vendin tone dhe eshte pare me syrin shqetesues. Ky fenomen ka pesuar rritje nga njeri vit ne tjetrin. Po ku punojne keta njerez te cilet jane me shume te dhene per te emigruar ne vendet perendimore.
Sipas te dhenave nga dy organizatat me te medha ne vendin tone, IOM dhe PNUD, keta persona “braktisin” diplomat dhe profesionet e tyre per te punuar ne pune te ndryshme jashte specialitetit per te cilin ata kane mbaruar.
IOM ka konstatuar ne raportin e saj per largimin e trurit se ne shumicen e rasteve keta njerez nuk punojne ne profesionin e tyre, por bejne pune te rendomta, vetem per te pasur nje te ardhme larg Shqiperise dhe nje rroge te mire per te perballuar jetesen.
Shkaqet
Jane te ndryshme shkaqet qe kane detyruar nje pjese te mire te arsimtareve te braktisin vendin e tyre. Deshira per te pasur nje rroge me te mire i ka detyruar ata te jene shume larg profesionit te vertete. Deshira per te pasur kushte me te mira te jetes dhe te ardhura me shume ne xhepa ka qene subjekti kryesor per t`u larguar nga vendi.
Perveē ketyre arsyeve ne raportin e hartuar nga organizata nderkombetare e emigrimit thuhet se sigurimi i jeteses ka detyruar nje pjese te mire te shqiptareve te largohen pergjithmone nga vendi i tyre i origjines.
Nje tjeter faktor qe ka ndikuar ne vendimmarrjen e tyre ne lidhej me largimin eshte edhe paqendrueshmeria politike dhe kushtet e veshtira ekonomike. Gjithashtu, nje e ardhme me e mire per femijet e tyre ka qene nje force e forte bindese per te braktisur atdheun dhe punen e rehatit, per te punuar ne Kanada apo Amerike ne nje profesion te ēfaredoshem, pa u menduar gjate.
Projekti “Kthim”
PNUD nepermjet programit per thithjen e trurit do te motivoj shqiptaret per nje jete produktive ne Shqiperi. Ky proces do te zgjas 48 muaj dhe do te financohet nga PNUD dhe qeveria shqiptare, ku bashkepunetor do te jete edhe fondacioni SOROS.
Do te hapet nje “data base” , baze te dhenash ne nje web site te veēante ne muajin shtator, por do te nxirren lajmerime edhe ne web site e kryeministrise apo edhe te PNUD it para shtatorit. Ky do te jete i vlefshem online, i ndare ne grupe specialitetesh, i cili ne te ardhmen do te sherbeje edhe si portal midis Shqiperise dhe Diaspores per vende pune.
E veēanta eshte se kjo nderhyrje behet me ndihmen e qeverise shqiptare qe mban edhe vulen e ketij projekti. Nje person qe eshte i kualifikuar dhe nuk deshiron te shkeputet ne menyre permanente nga puna dhe vendi tek i cili ai jeton dhe banon do te kete menyra te tjera.
Ata do te kene mundesi te vijne ne Shqiperi per nje periudhe 3 4 mujore, dhe pagesa e udhetimit do te paguhet nga fondet e vendosura ne dispozicion te ketij projekti.
Punet e rendomta
Duke iu referuar shifrave jo zyrtare mendohet se numri i shqipatreve te punesuar ne institucionet akademike jashte shtetit shkon deri ne 200 persona. Sipas statistikave te marra nga PNUD, vetem 200 Shqipatre punojne ne institucionet akademike jashte Shqiperise, nderkohe qe pjesa tjeter pavaresisht diplomes punojne ne pune te rendomta, te ngarkuar vetem nga deshira per t`u mos u kthyer ne vendin e origjines.
Kryesisht pjesa me e madhe e tyre ndodhen ne universitetet amerikane, angleze, italiane dhe gjermane. Jane pikerisht keto vendet qe kane qene me atraktive ne terheqjen e trurit nga vendi yne. Ndersa vende si Greqia nuk shquhen per largimin e kuadrove pasi ne shtete te tilla shkojne me shume emigrante me arsim jo te larte.
Nga studimi i realizuar nga IOM lidhur me fenomenin e emigrimit ne shoqerine shqiptare, rezulton se rreth 1.093.000 emigrante shqiptare jane perqendruar kryesisht jashte vendit.
Vendet
Ku ndodhen te diplomuarit e larguar nga Shqiperia? IOM, ne raportin e saj tregon se ata ndodhen kudo. Shqiperia eshte nje nga vendet me nivel te larte te flukseve te emigrimit ne bote ku, pergjate me shume se nje dekade, rreth 20 % e popullsise rezulton e larguar nga vendi.
Nga studimi i realizuar nga IOM lidhur me fenomenin e emigrimit ne shoqerine shqiptare, rezulton se rreth 1.093.000 emigrante shqiptare jane perqendruar kryesisht ne shtete si Greqi, Itali, Gjermani, Shtetet e Bashkuara te Amerikes, Mbreterine e Bashkuar, Belgjike, France, Kanada, Zvicer, Austri, Vendet e Uleta dhe Turqi.
Deshira pe rte emigruar ne vendet perendimore ka pushtuar me shume shqiptaret me diplome dhe me tituj shkencor, nderkohe qe njerezit e thjeshte me arsim te mesem dhe 8 vjeēar kane zgjedhur per te emigruar vende si Greqia dhe Italia. Aktualisht jashte kufijve te Shqiperise ndodhen mbi 1 milion shqiptar.
Krijoni Kontakt