Mbi drejtshkrimin e Gjuhës Shqipe

[Borix]

Ne kete forum jemi te gjithe shqiptare, diskutojme ne te njejten gjuhe. Pika me e veshtire e te diskutuarit me ane te te shkruarit eshte te perdoresh formen e sakte apo formen e miratuar te gjuhes shqipe. Personalisht, une e kam te veshtire te lexoj nje shkrim nga shume anetare te forumit, nese atij shkrimi nuk i kushtohet fare rendesi nga pikepamja gramatikore dhe, per pasoje, drejtshkrimore.

Kane kaluar 33 vjet nga kongresi i madh shkencor, ku u ekspozuan analiza reale shkencore per drejtshkrimin e gjuhes shqipe. Qe nga viti 1973, u botuan tekste te reja shkollore, me rregullat e reja te gjuhes. Redaktimet beheshin ne baze te ketyre rregullave. Ajo pjese e popullit shqiptar e perfshire ne rrethin intelektual apo arsimor e mori per baze kryesore kete reformim te gjuhes.

Megjithate, nje pjese e popullit shqiptar (perfshire shqiptaret jashte trojeve), nuk arrin ta pranoje kete reformim dhe vazhdojne te perdorin nje sere rregullash drejtshkrimore te cilat brezat e fundit tentojne te mos u kushtojne rendesi.

Arsyeja e vertete qe hapa kete teme eshte se duke shfletuar postime neper forum ve re shume shkrime nga shqiptare jashte Rep. se Shqiperise qe nuk perputhen me rregullat drejtshkrimore te gjuhes sone. T'ju them te drejten, une nuk shpenzoj fare kohe per t'i lexuar ato postime.

A nuk eshte domosdoshmeri qe gjuha jone te shkruhet ne perputhje me rregullat drejtshkrimore te paracaktuara? Pergjigjia ime eshte pozitive; jo te hidhen poshte dialektet, por kur vjen ceshtja e shkrimit, ai te shkruhet "drejte".

[2043]

Ne kete forum jemi te gjithe shqiptare, diskutojme ne te njejten gjuhe. Pika me e veshtire e te diskutuarit me ane te te shkruarit eshte te perdoresh formen e sakte apo formen e miratuar te gjuhes shqipe. Personalisht, une e kam te veshtire te lexoj nje shkrim nga shume anetare te forumit, nese atij shkrimi nuk i kushtohet fare rendesi nga pikepamja gramatikore dhe, per pasoje, drejtshkrimore.

Kane kaluar 33 vjet nga kongresi i madh shkencor, ku u ekspozuan analiza reale shkencore per drejtshkrimin e gjuhes shqipe. Qe nga viti 1973, u botuan tekste te reja shkollore, me rregullat e reja te gjuhes. Redaktimet beheshin ne baze te ketyre rregullave. Ajo pjese e popullit shqiptar e perfshire ne rrethin intelektual apo arsimor e mori per baze kryesore kete reformim te gjuhes.

Megjithate, nje pjese e popullit shqiptar (perfshire shqiptaret jashte trojeve), nuk arrin ta pranoje kete reformim dhe vazhdojne te perdorin nje sere rregullash drejtshkrimore te cilat brezat e fundit tentojne te mos u kushtojne rendesi.

Arsyeja e vertete qe hapa kete teme eshte se duke shfletuar postime neper forum ve re shume shkrime nga shqiptare jashte Rep. se Shqiperise qe nuk perputhen me rregullat drejtshkrimore te gjuhes sone. T'ju them te drejten, une nuk shpenzoj fare kohe per t'i lexuar ato postime.

A nuk eshte domosdoshmeri qe gjuha jone te shkruhet ne perputhje me rregullat drejtshkrimore te paracaktuara? Pergjigjia ime eshte pozitive; jo te hidhen poshte dialektet, por kur vjen ceshtja e shkrimit, ai te shkruhet "drejte".

I dashur mik !
Po te shfletosh do vesh re se kete teme e kemi bere telef. E megjithate asnje rezultat. Pergjigjen me te mire per temen ne fjale e ka dhene Jovan Bregu, i cili ka thene; - Ja thashe, ja thashe, po kujt ja thashe !

[Borix]

Te them te drejten, une nuk kam pare te flitet per drejtshkrimin dhe as qe e mora mundimin te kontrolloja nese jane hapur tema te tilla apo jo. Nese po, atehere le te mbyllet.

[dp17ego]

Te them te drejten, une nuk kam pare te flitet per drejtshkrimin dhe as qe e mora mundimin te kontrolloja nese jane hapur tema te tilla apo jo. Nese po, atehere le te mbyllet.

Te hapet thuaj dhe te kerkohet pjesemarrje sepse eshte nje nga temat me te rendesishme per nje forum Shqiptar


Ti po kerkon ate qe shume poipuj e kane bere me pare , pse mos eshte ky nje mekat?

[Zemrushja]

Kjo teme eshte trajtuar shume here.. Madje jane thene e sterthene te gjitha keto qe po thua ti me lart ...

Gjithsesi.. Nuk jane te gjithe ne nje nivel te larte kulturor qe te shkruajne gjuhen letrare.. Edhe per me teper.. shumica kane kohe ne emigracion.. Mbase e kane harruar shkruarjen bukur dhe me gramatike te gjuhes sone..

Gjithsesi.. dy te thena ste bejne dem.. apo jo.. dy te rahura te bejne dem

Zemrushja

[Agron_ca]

Borix, kjo është temë e qëlluar.
Asnjë ligj nuk do të respektohet po nuk pat detyrime të përmbajtjes dhe zbatimit të tyre.
Njejtë është edhe për rregulla, tradita e zakone.
Por ne që na pengon shtrembërimi dhe tjetërsimi i gjuhës duhet të reagojmë menjëherë dhe ti korrigjojmë e tju tregojmë se ku kanë gabuar dhe si është e drejta.
Reagimi yt duhet të jet shembull për të gjithë ne.

Unë punoj në Redmond, Washington. Në firmë, në një prezentim dizajnit të programi të një kinezi, amerikanët aq shumë e përqeshën kinezin që kishte bërë një gabim drejtshkrimor sa që u harrua se cila ishte tema e prezentimit.
Njerzit këtu turpërohen kur bëjnë gabime drejtshrimore. Shumë.

Kështu duhet të jemi edhe ne.
Ti përqeshim e do të pak kujdes se si shkruajn. Në rastin tonë përqeshja do të ishte si detyrim i përmbajtjes së rreguallave të gjuhës.

//Agroni

[sadete71]

Te gjitha veshtiresite vijne nga fakti se autoret e drejtshkrimit te vitit 1972, pra nje vit pasi kam lindur une, nuk e ndoqen parimin fonetik, por ne anen tjeter e bene perzierjen e tij me parimin morfologjik, shpesh e bene ne menyre alogjike me perjashtime e me kunderthenie te shumta.

[ablafleur]

Kur ndonjehere bej gabim drejtshkrimor me duket sikur kam bere faj te rende dhe shpejtoj ta shkruaj fjalen ashtu si duhet.
Eshte shume e rendesishme ta shkruajme shqipen sipas rregullave sepse keshtu tregojme se kemi respekt per te.
Gjuha shqipe eshte ruajtur me fanatizem ne shekuj dhe ajo na identifikon neve ne bote.
Ne nuk do te dilnim kurre me nje rrobe me njolle . Keshtu edhe shqipja meriton te jete e paster.

[Borix]

Drejtuar te gjithe shqiptareve te krahinave veri-lindore te Shqiperise dhe te Republikes Prospektive te Kosoves, pa perjashtuar ata te Dibres se Madhe dhe te tjere te Maqedonise:

Shkurt dhe qarte, me lejoni t'ju ve ne dukje nje 'simptome' drejtshkrimore qe diagnostikoj pothuaj gjithnje ne shkrimet tuaja. Gjuha shqipe ka nje alfabet te qarte, me shqiptimet perktese te germave. Pershembull, kur ju shihni karakterin 'ë', atehere e dini se cilit tingull i perket, dhe anasjelltas.

Por, nuk ndodh keshtu me germat 'ç' dhe 'xh', te cilat dukeni t'i ngaterroni drejtperdrejt me germat 'q' dhe 'gj', dhe anasjelltas. Pika me e bukur vjen atehere kur perdorni menyra identifikimi te tipit, 'ç' si e 'qenit' dhe 'ç' si e 'çekiçit'. Me lejoni t'ju siguroj se te dyja keto fjale jane te ndryshme, dhe fillojne me dy germa te ndryshme, anetare te ndryshem te alfabetit tone 36 karakteresh. Tingujt e tyre jane po aq te ndryshem, sac jane te ndryshem tingujt e zanoreve 'u' dhe 'y'. Meqenese te gjithe shfaqni rregullsi teksa drejt-shkruani emrin e heroit tone kombetar, 'Gjergj', atehere nje ndihmese per t'ju kujtuar qe te beni dallimin sa here te perballeni me fjale qe fillojne me 'gj' ose 'xh' eshte te kujtoni emrin 'Gjergj' dhe si tingellon germa 'gj' ne kete fjale. Paskesaj, mund te vendosni menjehere si ta shkruani fjalen qe keni ndermend.

T'ju them te drejten, asnjehere nuk e kam kuptuar kete hezitim per te shkruar paster gjuhen shqipe, me germat perkatese te cdo fjale te saj. Mbase eshte mangesi arsimimi te duhur, mbase eshte mungese vullneti per te germuar me shume ne ate qe eshte cilesuar dhe pranuar prej shume kohesh si 'Gjuha e Paster Shqipe'.

Mos i merrni keto verejtje si baze per te filluar te argumentoni pelqimet tuaja personale dhe per te nenkuptuar faktin se '...meqenese mua me pelqen keshtu, ose meqenese s'ka se si te jete keshtu, atehere une do ta shkruaj sic me duket mua e arsyeshme.' Keto lloj argumentash i apelojne injorances, dhe do te ishte mire sikur te mos shfaqeshin te pakten ne kete forum.

Perjashtohen nga ky drejtim te gjithe ata qe shkruajne paster, sipas percaktimeve zyrtare te 'pastersise' se gjuhes.

[Borix]

E shoh te nevojshme te nxjerr ne pah disa shprehje nga postimi me lart:

• mnyra e t'shkrumit tem [...] une qe haptaz shihet se ktu nuk i permahna parimeve [...] kush i lexon shkrimet e mija [...] i kom kushtu randsi permajtjes [...] kush i lexon shkrimet e mija [...] se ktu shkruj tuj kushtu randsi permajtjes [...].

Skipetar, ti ke perdorur veten e pare per te argumentuar faktin se une (dhe te tjere) nuk duhet te diskutojme mbi drejtshkrimin e gjuhes sone shqipe, duke theksuar karakteristika qe ty nuk te pelqejne. Me pak fjale, ti ke ekspozuar mospelqimet, dhe nisur nga preferencat personale, argumenton se jane gabim, sepse nuk te shkojne per shtat ty. Kjo lineance argumentimi i apelon injorances ne menyren më literale, sepse bazohet ne pelqime personale, te cilat nuk jane universalisht te pranueshme si evidenca. Eshte njelloj si te pohosh se "Mua me duken teper perfekte Piramidat e Egjiptit, prandaj pa asnje dyshim them se i kane ndertuar alienet." Fakti qe ty te duken "perfekte" nuk do te thote se nuk i ka ndertuar njeriu, apo se edhe Borixit i duken perfekte. Por ti nisesh nga mungesa e dijes, e njohurise dhe e mosbesimit personal, dhe deklaron nje pelqimin tend si nje argument te prere universal. Kjo, zoteri, eshte nje nga vecorite me te padukshme te injorances, sepse eshte pjelle e nje bindje personale te patestuar per shkallen e vertetesise se saj. Ky eshte po aq i pranueshem nga ana ime, sa c'eshte i pranueshem zevendesimi i shenjave te pikesimit me tre vijeza vertikale nga ana e gjuhetarit shqiptar!

Më tej, me nje kembengulje aspak te shendoshe, kam vene re se ti vazhdon te atakosh anetare specifike te ketij forumi, duke i cilesuar disa me lloje te ndryshme epitetesh. Kjo eshte nje semundje qe buron ose nga mungesa e kultures, ose nga mungesa e deshires per ta shpalosur ate kulture qe zoteron. Ne te vertete, kjo buron sepse ty nuk te pelqen ta pranosh faktin e te qenit jo gjithnje i sakte dhe i ditur, duke harruar se kjo metode e jotja eshte nje forme tjeter e apelit ndaj injorances. Asnje nuk eshte me i dituri dhe me i mencuri, por nese flasim ne terma relative, njeriu mundohet te zgjeroje dijen e tij duke mesuar nga te tjeret, nga korrigjimet e te tjereve, dhe nga gabimet e tyre njekohesisht.

Si perfundim, verej qe je edhe atdhetar i larte. Prandaj, te keshilloj te marresh mundimin per te shkruar nje gjuhe te paster shqipe, me rregullat e saj drejtshkrimore, per ta ushqyer me tej atdhetarizmin tend. Sigurisht, nuk po te ndaloj te perdoresh dialektin tend - ai eshte nje pjese e pandashme e gjuhes sone - sepse nuk kam asnje te drejte. Por, per sa kohe qe fillon te besh lojra fjalesh dhe te ofendosh anetare te tjere me nje fryme te semure, une kete nuk mund ta pranoj as nga ty, as nga kushdo qofte!