Aleanca e së keqes

[Brari]

Aleanca e së keqes

Astrit PATOZI


Sigurisht që nuk kam ndërmend të përsëris sot detaje të raportit përfundimtar të komisionit që hetoi Prokurorin e Përgjithshëm, pasi tashmë ju dhe publiku jeni njohur me atë material voluminoz, i cili ishte sinteza e një procesi tërësisht transparent dhe profesional. Po kështu nuk e kam kërkuar fjalën për të bërë replikë me Dhori Sollakun, i cili pak ditë më parë lexoi këtu një hartim mediokër politik, ku përziheshin bashkë dëshpërimi, frika, zemërimi dhe hakmarrja e një njeriu që po ikën në mënyrën më të padinjitetshme nga një detyrë, të cilën kurrë nuk e kreu sic duhet dhe të cilën nuk e meritoi asnjëherë.

Sepse nuk ia vlen që të polemizosh me një zyrtar liliput dhe të pamoralshëm, nuk ia vlen që të harxhosh kohë me një frikacak të lindur, i cili mendon se mund të shfaqet si trim një herë në jetën e vet me fjalim të shkruar dhe të nxitur nga të tjerët. Dhe mbi të gjitha se nuk ka asnjë sens që t'i kushtosh vëmendje nivelit të mjerë intelektual të një njeriu, i cili në kapërcyell të jetës dhe karrierës së vet mendon se t'i thuash tjetrit gazetar është sharje.

Sot unë kam ndërmend që t'i drejtohem të gjithë atyre që po përpiqen të mbajnë me serum në krye të institucionit të akuzës Dhori Sollakun, ndonëse është provuar katërcipërisht se ai ka shkelur me këmbë kushtetutën dhe ligjet e këtij vendi. Të gjithë atyre që janë munduar shumë gjatë kësaj kohe për ta trimëruar këtë burrë të vogël, dimensionet e të cilit janë tkurrur edhe më shumë për shkak të përzierjes së frikshme në lidhjet me krimin e organizuar, përmasat e këtij njeriu janë mpakur edhe më shumë për shkak të frustrimit, që i kanë shkaktuar raportet me padrinot brenda dhe jashtë politikës, për vite e vite me radhë.

Zotërinj, kudo që të jeni, brenda apo jashtë kësaj salle, brenda apo jashtë politikës, brenda apo jashtë disa institucioneve ende të kapura, brenda apo jashtë qelive të burgut, jeni që të gjithë të pashpresë. Kjo mazhorancë, e cila po harxhon vërtet shumë energji për të reformuar drejtësinë në këtë vend, është shumë herë më e fortë, sesa çdo koalicion keqbërësish politikë dhe ordinerë, që kërkojnë t'i bëjnë sfidë vendosjes së shtetit ligjor. Por edhe nëse disa prej jush mund të mos jenë të bindur për forcën e kësaj mazhorance, ata duhet ta kuptojnë një herë e mirë se do të jenë gjithmonë minorancë e minorancës, me shumicën e qytetarëve të Shqipërisë që jo vetëm po presin, por edhe po ndihmojnë që krimi i organizuar të struket dhe që njerëzit e tij në kupolën e shtetit të marrin atë që meritojnë.

Në këtë sallë pati disa deputetë të opozitës që duartokitën kur mbaroi së foluri Dhori Sollaku. Unë ndjej keqardhje të thellë për ata, jo se unë nuk e pranoj faktin që një deputet mund ta shprehë gëzimin e tij edhe duke përplasur duart. Por unë e di se ju e keni të vështirë që të duatrokisni edhe vetë kryetarin e grupit tuaj parlamentar, madje edhe kryetarin e Partisë Socialiste, ndaj edhe ngazëllimi apo solidariteti me Dhori Sollakun bie aq shumë në sy.

Disa prej jush kanë duartrokitur ndoshta në mënyrë instiktive atë ditë dhe unë i kuptoj njerëzit në hall, të cilët i mban gjallë shpresa se Dhori Sollaku mund të mbetet sërish në detyrë bashkë me dosjet e tyre, që flejnë sirtareve të prokurorisë. Për këtë shkak disa nga ju e duan atë tani më shumë se njerëzit e vet më të afërt. Nuk ka asnjë rëndësi fakti që Prokurori i Përgjithshëm nuk e ka në xhep teserën e Partisë Socialiste. Dhori Sollaku është pjella juaj më shumë se kushdo tjetër në këtë vend. Ai është produkti tipik i sistemit të përcudnuar që ju ndërtuat gjatë 8 vjetëve të pushtetit. Ky nuk merrej vesh se ku mbaronte zytari i lartë i shtetit dhe ku fillonte mafiozi, i nënpunësit, të cilit, vetëm një nga zërat e pasurisë së vet i rezulton sa dhjetëfishi i pagës që ka marrë me ligj nga buxheti i shtetit, miku dhe vëllai i "të fortëve", kudo që të ndodhen brenda, dhe jashtë atdheut, të lirë ose në burg, të gjallë ose të vdekur qofshin ata.

Të nderuar kolegë të së majtës, Ju bëtë tuajën një betejë që nuk kishte asnjë arsye pse të ngërthente opozitën. Sepse ajo duhet të ishte thjesht dhe vetëm përpëlitja e një zyrtari të kapur për të shpëtuar nga ndëshkimi ligjor. Por ju e humbët atë shans, ndonëse keni ende në dispozicion disa orë për t'u distancuar të paktën formalisht nga të gjitha shkeljet dhe deformimet e rënda të Dhori Sollakut. Ju e kthyet në kredo tuajën fatin e karrierës së dështuar dhe të nxirë të një individi të kapur nga mafia politike dhe politika mafioze.

Dhe kjo është shumë e rëndë. Sepse për shoqërinë nuk ka më asnjë vlerë se ku do të kullosë nesër individi i diskretituar Dhori Sollaku, por për të gjithë mbetet jetike dhe, do të vazhdojë të mbetet kështu, qëndrimi i opozitës në të gjitha çështjet principiale që ka vendi.

Në kishte një çështje ku ju nuk duhet të ishit investuar kurrësesi me kaq agresivitet dhe me të gjitha kapacitetet tuaja, kjo duhet të ishte hetimi i Prokurorit të Përgjithshëm. Sepse ai përballej me pothuajse të njëjtat akuza, që ju bënë ju të lini pushtetin, dhe kjo jo shumë larg, por vetëm një vit më parë. Por humbja e pushtetit nuk është ndonjë gjëmë e madhe në një vend demokratik, ku rotacioni politik është thelbi i sistemit. Më e rënda është humbja e moralit, është humbja e besimit se e keqja mund të sfidohet dhe se e kaluara e hidhur mund të lihet pas, cilado qoftë kostoja e saj.

Duke paragjykuar që në fillim procesin, duke u hedhur tërësisht në mbrojtje fanatike të një zyrtari të implikuar, ju si përfaqësues të lartë të opozitës treguat se ky vit nuk ju ka shërbyer aspak që të hiqni nga kostumet tuaja njollat e errëta të korrupsionit dhe lidhjeve të politikës me krimin.

Kjo është përgjigja me e keqe që ju u jepni njerëzve, në radhë të parë zgjedhësve tuaj, dhe pastaj të tjerëve, dhe nuk ka lajm më të keq për vendin sesa fakti që opozita të dergjet e sëmurë dhe e infektuar nga korrupsioni për një kohë kaq të gjatë. Mund të jeni e vetmja opozitë në botë, që mbroni të korruptuarit dhe zyrtarët e lidhur me krimin e organizuar, ndërkohë që dihet se pozicioni natyral i çdo minorance është e kundërta.

Vetë evolucioni i qëndrimeve tuaja në hetimin e Prokurorit të Përgjithshëm është një kompromentim i rëndë që ju i keni bërë institucionit të opozitës. Në fillim nuk latë gur pa lëvizur që komisioni të mos ngrihej, ndërkohë që ai duhet të shërbente për ju dhe për idhullin tuaj, Dhori Sollaku, si një instrument për të rrëzuar pretendimet tona. Por ju e dinit paraprakisht se mungonin të gjitha argumentet dhe se faktet ishin në dritën e diellit. Kur Kuvendi mori vendimin, e atakuat atë në Gjykatë Kushtetuese, dhe pasi kjo e fundit e rrëzoi kërkesën provuat që ta minonit nga brenda dhe ta tensinonit punën normale të komisionit. Pasi nuk e arritët këtë, e bojkotuat pa asnjë arsye të përligjur, duke humbur edhe shansin e paraqitjes së mendimit të pakicës, dhe pasi kjo e drejtë iu dha në mënyrë ekstraligjore nga kryetarja e Parlamentit, braktisët seancën pikërisht ditën që po lexohej raporti përfundimtar i komisionit hetimor. Duke e treguar veten si kamikazë të Dhori Sollakut, ju ndani sot me të si dhimbjen e largimit, ashtu edhe "lavdinë" e skandaleve të panumërta dhe shkeljeve të rënda të ligjit që provoi komisioni hetimor.

Për ditë dhe me javë me radhë na keni treguar 84 çështjet e kërkesës së mbi 28 deputetëve, që nisën procedurën e shkarkimit të Prokurorit të Përgjithshëm, herë për faktin se janë shumë akuza, dhe pastaj, që gjoja ato nuk u provuan të gjitha. Në të dyja rastet, keni spekulluar. Gjatë dy muajve të aktivitetit intensiv të komisionit hetimor kemi arritur të hetojmë dhe provojmë shumë raste të shkeljeve flagrante të ligjit nga Prokurori i Përgjithshëm, por të jeni të sigurt dhe, nuk kemi pse ta fshehim, që ne nuk kemi zbardhur gjithçka, sepse një gjë e tillë ka qenë e pamundur në kaq pak kohë. Unë jam i sigurt se Dhori Sollaku dhe bashkëpunëtorët e tij në thyerjen e ligjeve kanë bërë kërdinë në këto katër vjetët e fundit dhe se ndriçimi i të gjithave rasteve mund të bëhet vetëm shumë kohë pasi prokuroria të çlirohet nga demonët e antiligjit dhe kjo do të ndodhë shumë shpejt.

Edhe sot e kësaj dite, që komisioni nuk funksionon më, mua dhe kolegëve të tjerë vijojnë të na vijnë hallexhinj nga të katër anët e Shqipërisë me vandakë dosjesh në duar për të na treguar kalvarin e tyre me prokurorinë dhe me Prokurorin e Përgjithshëm. Unë i kërkoj sinqerisht ndjesë, që në dy muaj ka qenë e pamunduar që ne të hetonim edhe për problemet e tyre të mëdha, por ne duhet t'u premtojmë nga kjo sallë çdo qytetari se shumë shpejt do të marrin fund mundimet e tmerrshme në dyert e prokurorive, për faj të Prokurorit të Përgjithshëm që ka nxitur dhe ka udhëhequr këtë klimë armiqësore.

Partizanët e paktë të Prokurorit të Përgjithshëm na kanë treguar kësaj kohe kushtetutën, ligjin, ndarjen e pushteteve dhe pavarësinë e drejtësisë, por tani që komisioni ka përfunduar është e qartë për të gjithë se vetëm Dhori Sollaku nuk ka punë me këto koncepte. Eshtë e papërfytyrueshme të mendosh se si mund të jetë Prokurori i Përgjithshëm personi që dy herë para Kuvendit të Shqipërisë ka mbajtur dy fjalime të zjarrta tërësisht politike, ku ka shprehur thjesht dhe vetëm urrejtjen dhe mospranimin e tij për qeverinë dhe mazhorancën, ndërkohë që ne si politikanë, deputetët, pra anëtarë të komisionit hetimor parlamatar, kemi paraqitur këtu një raport profesional të ndërtuar vetëm me terma juridike. Ç'mund t'i themi ne atyre që po përpiqen të mbajnë me oksigjen Prokurorin e Përgjithshëm, kur ne si politikanë i tregojmë atij ligjet dhe nenet që ka shkelur, kurse Dhori Sollaku vjen këtu e na mban leksion se si funksionon politika dhe se si duhet të ndryshojë ajo. Do të mjaftonte ky fakt që për Dhori Sollakun të mos flitej më si prokuror, por mund të analizohej e ardhmja e tij si militant i ndonjë partie të së majtës.

Ju po përpiqeni të mbaheni me thonj e me dhëmbë pas Dhori Sollakut, jo se keni ndonjë respekt për të, përkundrazi. Por se me atë ndjeheni të sigurt nga njëra ana se drejtësia nuk do të arrijë kurrë deri tek ju dhe tek miqtë tuaj, dhe nga ana tjjetër se me të në krye të Prokurorisë ju mund të ruani me aq sa mundet sistemin e deformuar që ndërtuat vetë. Nuk është rastësi që Prokurori i Përgjithshëm i ndihmon Gjermenët e Aldo Bares të shkojnë në Këshillin e Lartë të Drejtësisë dhe pastaj këta të fundit i bëjnë karshillëk parlamentit, Gjykatës Kushtetuese dhe institucioneve të tjera të rëndësishme të shtetit. Është përbetimi i malavitës për të mos lejuar vendosjen e shtetit ligjor në këtë vend, që tek Prokurori i Përgjithshëm mendon se ka hallkën e vet më të fortë. Por kjo alencë e së keqes do të marrë përgjigjen që meriton, fillimisht në këtë sallë, ku më shumë se kudo tjetër shprehet vullneti i shumicës së shqiptarëve, që mezi presin reformat dhe ndryshimet e shumëpritura në drejtësi. Dhe përgjigja është e thjeshtë, largimi një orë e më parë i Dhori Sollakut nga detyra e Prokurorit të Përgjithshëm.

Gjatë kësaj kohe shumë prej zërave më të spikatur të së majtës janë ngjirrur së kënduari avazin se mazhoranca po përpiqet të pushtojë institucionin e Prokurorisë. Por ky është bërë prej kohësh një argument i mjerë që nuk ka më asnjë kuptim për mendjet e shëndosha. Sepse ai debat u mbyll përfundimisht që kur kryeministri në këtë sallë deklaroi se mazhoranca nuk ka kandidat të saj për Prokuror të Përgjithshëm. Që prej asaj dite, ju që jeni në sallë, dhe ata pak të tjerë që nuk janë këtu, nuk keni bërë gjë tjetër, veçse keni dëshmuar se jeni, sa bashkëvuajtës, aq edhe bashkëfajtorë me Dhori Sollakun, në të gjitha aferat dhe problemet e tij të mëdha me shtetin dhe drejtësinë. Keni treguar gjithashtu se ju nuk ju intereson fare prokuroria dhe Prokurori i Përgjithshëm si institucione, por e keni gjithë hallin tek individi i kompromentuar, me të cilin ndjeheni ngrohtë dhe të qetë. Dhe pas kësaj është fare e dukshme që ne po përpiqemi me të gjitha bateritë për të rimëkëmbur Prokurorisë, si një instrument deçiziv në luftën ndaj korrupsionit dhe krimit të organizuar, kurse ju po kacavirreni për të ruajtur së bashku me shokun tuaj të armëve edhe statuskuonë e insistucionit të kapur.

Ndërkaq Dhori Sollaku do të ikë, duke marrë me vete edhe modelin e shëmtuar të një prokurori që bën marrëveshje edhe me djallin, duke nëpërkëmbur ligjin. Njësoj si paraardhësi i tij, ai do të largohet, i keqpërdorur në mënyrën më të pështirë nga politika e mbrapshtë. Por, ndërsa Arben Rakipi u shqua më shumë si një skifter i politikës, që nuk nguronte të godiste, jo vetëm opozitën, por edhe grupimet e ndryshme të mazhorancës së asaj kohe, Dhori Sollaku do të mbahet mend më shumë si "pëllumbi" i pushtetit, si njeriu që shtrëngonte në krahët e veta të gjithë politikanët e korruptuar dhe ata të lidhurit me krimin e organizuar, madje edhe familjarët dhe miqtë e tyre.

Do të kujtohet si prokurori që pezulloi hetimet, ose hartoi urdhëra të posacëm për të shpëtuar nga ndëshkimi ligjor djemtë e ministrave dhe politikanëve të lartë, si prokurori që injoroi me përçmim komisionet hetimore të Kuvendit të Shqipërisë, Kontrollin e Lartë të Shtetit dhe çdo organizëm tjetër që denoncoi njerëz të veshur me pushtet, që nga kryeministri i asaj kohe e deri tek hajdutë të vegjël tokash, si prokurori që u përzie dhe pushoi çështje flagrante me vjedhje pronash, ku në lojë ishin shuma marramendëse. Ai do të kujtohet gjithashtu si prokurori që ndihmoi bandat më të rrezikshme të vendit të mbretëronin të pashqetësuar për vite me radhë në qytetet tona, që nga Aldo Bare e deri tek Kuqo i Beratit, si njeriu i ligjit që hante dreka me kontrabandistë dhe mafiozë të rrezikshëm, por edhe si titullari që e përdori Prokurorinë e Përgjithshme si një çiflik të tij, ku mund të bëheshin ndere për farefisin, miqtë dhe për politikanë të rëndësishëm. Dhe sigurisht, të gjitha këto ai nuk i ka bërë, as për hobby, dhe as për ndonjë pasion të hershëm të rinisë. Por se ka qenë edhe vetë këmbë e krye një prej ingranazheve më të rëndësishme të sistemit ku flirti me antiligjin, me kriminelët, trafikantët dhe mafiozët, jepte fitime kolosale për politikanët dhe zyrtarët e lartë të shtetit që bashkëpunonin me ta.

Disa prej jush mund të mos kenë asnjë ndjesi për faktin se Dhori Sollakut ju zbuluan disa prona të padeklaruara gjatë aktivitetit të komisionit hetimor. Sidomos ata që kanë duatrokitur, me siguri që e konsiderojnë normale që një zyrtar i lartë i shtetit të bëjë ca para dhe pak plaçkë gjatë mandatit të vet. Dhe kjo e ka një shpjegim. Për hir të së vërtetës, duhet të pranojmë se, as shtimin e pronave, dhe as fshehjen e tyre prej nëpunësve të korruptuar të shtetit gjatë kryerjes së detyrës, nuk e ka shpikur Dhori Sollaku. Ai thjesht e ka aplikuar, duke treguar edhe kreativitet, atë model të neveritshëm që u ngrit dhe u perfeksionua gjatë qeverisjes tetëvjeçare të Partisë Socialiste, ku të ngjiteshe lart në piramidën shtetërore, do të thoshte automatikisht të bëheshe i pasur, i fuqishëm dhe i gjithëpushtetshëm. Por, kjo kohë tashmë ka mbaruar, ashtu si edhe koha e Prokurorit të Përgjithshëm, Dhori Sollaku.

Për këto arsye unë do t'ju ftoja të gjithëve të votonit raportin e komisionit hetimor, i cili në thelbin e vet i hap shtegun fillimit të një ere të re për prokurorinë shqiptare. Ka qenë ky dhe vetëm ky synimi ynë, sepse ndryshe nuk kishim asnjë arsye pse të shpenzonim kaq shumë energji për një individ, për të cilin jemi shprehur paraprakisht se nuk do të dalë nga sqetullat e mazhorancës. Për ne është e rëndësishme vetëm që Prokurori i Përgjithshëm të mos jetë i kapur deri në grykë, siç u dëshmua në të gjithë qenien e vet, Dhori Sollaku, por një njeri i lirë që të vihet në krye të reformës së domosdoshme që kërkon institucioni i akuzës. Unë mendoj se kjo është një ditë e shënuar për shoqërinë tonë dhe do të dëshiroja shumë që të ishte e tillë për të gjithë klasën politike. Unë njoh shumë kolegë të opozitës që nuk i lidh asgjë me korrupsionin, bandat, trafikantët dhe mafiozët që ka asistuar dhe mbrojtur Prokurori i Përgjithshëm. Por, ka ardhur koha që vetëm mosimplikimi individual nuk mjafton. Ata nuk kanë pse marrin mbi vete skandalet dhe shkeljet e kryeprokurorit, si dhe dosjet e zeza të kolegëve, që njësoj si Sollaku kanë jo vetëm vila dhe pasuri të paligjshme të fshehura, por edhe mëkate të mëdha për të larë.

Largimi i Dhori Sollakut, më shumë se çlirimi i një institucioni të kapur, është një mesazh i qartë dhe i vendosur që i jepet të gjithë atyre që me veprimet dhe mosveprimet e veta po përpiqen t'i rezistojnë vendosjes së drejtësisë dhe shtetit ligjor në këtë vend. Koha ka provuar se vullneti i shumicës së shqiptarëve ka triumfuar mbi çdo koalicion të së keqes që synon të ruajë kuotat e sistemit të vjetër. Ashtu si Prokurori i Përgjithshëm dhe aletët e tij nuk mundi të ndalojë dot arrestimin e Aldo Bares, Nar Kokës, Lul Berishës, Kuqos së Beratit, Gëzimit të Kashtës, etj, edhe avokatët e tij të rralluar, në të gjithë semantikën e kësaj fjale, nuk do të munden ta mbrojnë e jo më të shpëtojnë Dhori Sollakun.

RD

[Brari]

Kompleksi i Rozafës

Nga Ylli XHAFERRI


Të vjen mirë kur sheh që në vendin tënd ndërtohet, madje lehtësohesh, kur kujton mungesën përjashtuese për shtëpi në kohën e socializmit fitimtar, vëllezërit që të martoheshin detyroheshin të ndanin me çarçafë dyshë e treshë dhomën, plotëpjestonin mes tyre krevatin e prindërve, për të cilët rregullohej aneksi i ngushtë i mungesave rrënuese. Ndërtime ka me bollëk, por Rozafati shqiptar nuk po ka të ndërtuar për familjarët e lodhur në kërkim të një shtëpie, vatrës së dëshiruar përjetësisht nga etnia e brezave. Psikologjia shqiptare pasjen e një shtëpie të vetën, e ka ngjizur si fiksion, kod etik dhe moral, nga e cila nuk mund të shpëtojnë çiftet e sapomartuara, kurrësesi të vjetrit. Shtëpia ishte gjithçka dhe shumëçka në fukarallëkun dhe detin e mungesave, por ama ishte. Diku me qerpiç, diku kullë, diku përdhese, diku me avlli, mbuluar me furde, tjegulla, rrasa guri, me frëngji dhe dritare, por etnopsikologjia kombëtare nuk njihte njeri pa shtëpi, lis të gjakut apo tamlit pa kullën, mitrën e përjetësisë, pa odën e burrave, vatrën e zjarrit, odën e miqve, aty konturohej krushqia, vazhdimësia, nderi, edukata, trimëria. Pa shtëpi dhe shenjtërinë e hijes së saj, shqiptari nuk mund të ndjehej i plotë. Pikërisht mbi këtë simbol të vetëdijes dhe ekzistencës së tij u sulën herë armiqtë historikë, herë marritë e veta, duke shembur, rrënuar dhe lënë gërmadhë traditën ndërtimtare. Sot, jemi vetë dëshmitarë të mungesave të simboleve të historisë, dokumentave mitikë, altareve të munguara për kohën tonë.

Shtëpia ishte familja, nderi, mirëqenia, faqja e bardhë, prandaj gjithë jeta e tij ishte në shërbim të ndërtimit, konsolidimit, krijimit dhe sigurisë së saj. Jo rastësisht në qoshet e gdhendura të shtëpive skalitej një gjarpër, për të thënë kërcënueshëm kush prekte në të, nder a pasuri qoftë, e skepte gjarpëri. Në Kanun ka nene dhe mbrapshtina të tërë për qenin, mënyrën e lidhjes dhe lëshimit të tij, se shtëpia e shqiptarit ishte e mikut dhe udhëtarit. Pikërisht që të ndjehej i pakufizuar për të hyrë në të, kodoheshin oraret e qenve ruajtës. Socializmi me fjetoret dhe vendbanimet që mbolli kuturu e nëpërkëmbi simbolin "shtëpi", për më tepër kur pallatet kolektiviste mbinë gërxheve dhe shpadinave të maleve. Uniformiteti në arkitekturë dhe konstruksione, vobekësia funksionale, ngushtësia hapësinore, krijuan një marrëdhënie të brishtë të njeriut të ri me shtëpinë. Rozafa socialiste nuk arriti të përfundonte së ndërtuari, jo se shëmbej nga jashtë, por vetëshembej së brendëshmi nga filozofia shterpë e marksizëm-leninizmit.

Kjo gjëmëkohë u tret pas. Megjithatë Rozafati i jetës ndërtimore gjatë tranzicionit të gjatë mbetet gërmadhë, muret nuk lidhen, rrëzohen, shemben, kishin nevojë për kurban, blatim, murim. Në themelet e saj nuk pritej të murohej reja, nusja e vogël, që u flijua me dëshirë dhe vetëdije në emër të kështjellës mitike të birit, rrënjëve të fisit dhe ardhmërisë mashkullore, por duhej munxosur, sikterrosur dhe groposur babazia, korrupsioni, pastrimi i parave të pista që rrjedhin lum mbi këtë biznes që nëpërkëmbet e përtallet me dëshirën sublime të njerëzve të thjeshtë e të ndershëm për një shtëpi, një çati mbi kokë. Njeriut i duhen jo tre kut tokë, as dhe një çiflig, por e gjithë bota, gjithë natyra, në hapësirat e së cilës ai mund të zhvillojë dhe të shfaqë vetitë e shpirtit të tij të lirë. Shqiptarët të lodhur nga kruspullimi i këmbëve se jorgani socialist ishte tmerrësisht i shkurtër, i shtrinë e ç'mpinë ato menjëherë, duke ndërtuar shtëpi të mëdha, vila e pallate. Lëvizjet demografike me përhapje epidemike, bëri që të hynin në demokraci me mjete e mundësi ndërtimi të trashëguara nga ekonomia dhe mendësia socialiste. Jeta përbëhet nga puna dhe fjala, kush i ka në rregull këto dy anë të jetës, mund të thotë se ka jetuar. Betoni i bunkerëve u zëvendësua me blloqet, të cilët fituan qytetarinë në sektorin e ndërtimeve. Shpenzime të tepërta, kursime refugjatësh që groposeshin nxitimthi në ndërtime që koha i zhvleftësonte shpejt, njëfrymësh. Ndërtohej në ara, pakësohej hapësira e mbjelljeve, ndërtohej në lugina lumenjsh e përrenjsh, rrezik potencial përmbytjesh dhe jetësh njerëzore. KRRTRSH-ja gjatë qeverisjes socialiste bënte punën e hijeve të natës që, shembnin Rozafën e baladës së dikurshme. Ndërtimet shkatërronin plazhet, sheshet, hapësirat e gjelbërta, fasadat, arkitekturën qytetase. Gjëmën e bënte ryshfeti, nepotizmi, suporti politik. Shëmbeshin shtëpitë prej blloqesh dhe ndërtoheshin me tulla. Ballkone të pafundme qerthullonin shtëpinë, hapësira jofunksionale që gllabëronin kursime të tëra, fituar me gjak e djersë të ndershme, por që hidheshin në erë për maniera dukjeje dhe krenari falco. Megjithatë për hirë të së bukurës tolerohet dhe falet shumë. Dora-dorës ndërtimeve të ulta, vilave vetjake filloi tua zënë vendet pallatet, katet e të cilëve rriteshin sipas dëshirës dhe vlerës së lyerjes së ingranazheve korruptivë. Kështu që Rozafa e re shëmbej pak e nga pak, jo netëve, por në dritë të diellit, në mbledhjet e KRRT-së, herë nga aferat e Nanos e herë të Ramës, deri poshtë nga orbitat e sputnikëve të tyre që fitonin miliarda në mblesëri me krimin e organizuar, që dora-dorës po kthehej në sponsorin kryesor të ndërtimeve, ose fitimeve përrallore e astronomike pa djersën e mundin e punës. Puna të largon tri të këqia të mëdha, mërzinë, vesin dhe nevojën. Sektori i ndërtimit nisi punën me dy mundësi që nuk ishin transparente që në fillime, e nuk mundej kurrësesi të kthjelloheshin gjatë turbulltirës së qeverisjes socialiste.

Së pari: Zënia e hapësirave boshe nëpër qytete dhe sheshe nga mblesëria me pushtetarët e korruptuar, po me heshtjen e tyre të dënueshme fillonte shtimi i kateve si për t'i bërë karshillëk Rozafës së baladës. Sot, nuk gjen vend ku të hedhësh kokrrën e kripës, hapësira jetike për të ndërtuar Rozafatin tonë, është zënë. Për ta fituar atë duhet reformuar kështjella e hipotekave dhe komisioni i kthimit të pronave. Pikërisht kjo i acaron opozitarët, të cilët Razafën e duan të pambaruar.

Së dyti: Leku i pakontrolluar dhe i paçertifikuar nga djersa e ndershme, vuri në lëvizje industrinë e ndërtimit, por njëkohësisht pasuroi, bëri mbishtetin brenda shtetit, kur nëpër llogaritë e firmave hynin edhe ato pak lekë që vetë shteti hidhte nëpër tendera. Nëqoftëse bukën e ke nxjerrë me punë të ndershme, mos u druaj ta hashë edhe në mes të rrugës. Por opozita thërret e qaravitet për çdo masë antikorrupsion, për çdo rremb transparence dhe kontrolli që ndërmerr Qeveria Berisha. Shiheni pyllin e kartonave mungestar në kahun opozitar të Kuvendit, mungojnë e mungojnë pambarimisht në seanca. Rozafa nuk ndërtohet kështu, ajo vetëm pëson fatin tradicional, veç shembësit nuk mbeten më anonimë, janë të përvetshëm dhe lehtësisht të identifikueshëm.

Së treti: Flirtet ndërtues-pronarë shtëpish qerpiçi, oborresh me igrasi e lagështirë, si dhe guximi i bymyer për të zënë sheshet e pleqve dhe parqet e lojërave të fëmijëve, deri në oborre shkollash e fakultetesh, flet për një moral të dyshimtë të botës së ndërtimit. Njeriu është si një thysë, ku numëruesi tregon atë që është në të vërtetë dhe emëruesi atë që beson se është. Sa më i madh emëruesi aq më e vogël thysa. Ky apel qytetar duhet të ushtojë në botën e biznesit të ndërtimit.

Së katërti: Puna në të zezë, mos pagimi i sigurimeve shoqërore, shfrytëzimi deri në palcë i forcës së lirë të krahut, bën edhe një herë prezent, biznesin jo korrekt të ndërtimorëve. Për çdo njeri ka një lloj pune me të cilën ai do të bëhej i dobishëm për shoqërinë, duke gjetur njëkohësisht lumturinë e vet. Lumturia e biznesmenëve të ndërtimit nuk duhet të ngrihet mbi rrënimin dhe fatëkeqësinë e të tjerëve. Jemi dëshmitarë të vdekjeve, jo të rralla, nga kushtet e sigurimit teknik fiktiv.

Së pesti: Bota e krimit, droga dhe trafiku i qenieve njerëzore dhe mishit të bardhë, lekët që kullonin gjak e lot investoheshin në ndërtime ku përqindjet e çmendura ishin njëlloj si të fitoje lekë me fajde.

Këto praktika mbetën pas. Morali i ri qeverisës i Kabinetit Berisha ka nisur në front të gjërë reformimin dhe katarsisin moral, politik, administrativ, ekonomik dhe juridik të këtij sektori jetik për jetën e vendit. Rozafa e re demokratike ka nisur të duket, muret e saj mbruhen me djersë të pastërt, aliazhi i vetëm i mbarësisë dhe qëndresës.

RD