ALBA
Ju jam shume mirnjohes per materialin e pasure qe na solle,per respektin e madhe qe keni per mirditen dhe mirditoret,per patriotizmin e madhe qe keni ne shpirtin tuaje,besoj qe jo vetem une pore do ju jene mirenjohes te gjithe mirditoret,per per shkrimin tan.
te falenderoj ne emer te gjithe mirditoreve te forumit,je e mirpritur te na nderosh ne temen qe keni hapure me materialet e vyera qe dispononi,qofshe e lumture dhe e gezuare.
pershendetje
Ne vitin 1607 ,Nre Maneshi, udheheqes i nje kryengritjeje te gjere ne Shqiperine e mesme, me luftim u terhoq e me disa nga bashkeluftetaret e vet u strehua ne Dukagjin. Qe andej me tuba te forta godiste here pas here feudalet e sundimtaret qofshin ata vendes apo turq te trevave fushore perqark dhe bente pre ne ato ane. Mungesa e armeve te kohes per dukagjinasit perhere kryengrites ishte nje ceshtie me rendesi te dores se pare. Pushtuesi u kishte rrenuar me themel cdo punishte, u kishte zhduke cdo mundesi te prodhimit komplet te tyre ne vend.Ne ate kohe ne Europe kishin hyre ne perdorim edhe armet vetjake te zjarrit,te cilat ndonse ende ishin mjaft te renda,e jo aqe te shpejta ,ne fushen e luftimit benin pune te madhe.Me shprese se ndoshta do te gjenin ndihme nga nje kuvend nderkrahinore i mbledhure me 20 shkurte te vitit 1608 midise dy lumenjeve fane,ne Shpale te Mirdites i drejtohen mretit te Spanjes me nje leter ne te cilen nder te tjera shkruajne:
Shume princer e zoterinje kemi shqetesuare dikure,duke i luture qe te na ndihmonin per qlirimin tone,pore shprese me fjale na dhane bolle ndersa ndihme te vertete nuke morem kurre...
Si e provuame besen e disa princerave ,na u duke pune me e lehte te pesonim dy here me shume te keqija sesa te kerkonim ndihmen e tyre...
Per shkake te kryengritjeve qe kane shperthyere ne Azi armiku ka terhequre trupate nga qytetet e Europes,te cilat pa asnje veshtiresi munde te merren,o sote o kurre eshte koha te rrokim armet,mbasi armiku eshte shume i dobet.Per kete i lutemi me pervujteri madherise suaj ne qofte se ka nje mendim te tillete na njoftoje se ne qdo kohe jemi te pregatiture per lufte.Perpara ushtrise te dergohet me disa ushtare dhe para kapidane Marke Gjini i cili ndodhet ne napoli.Te marrim keshtjellat kryesore ,keshtu qe te behet me e lehte lufta.Sidoqofte duame te dime mendimin tuaje se ne qfare menyre ti ndertojme bashkebisedimet tona.
Pore edhe mreti i Spanjes u mjaftua me pergjigjen :
Te pritet per nje kohe me te pershtateshme.
Pamvareshisht ngamungesa e ndihmave,me armet qe kishin dhe qe i merrnin armikut malesoret i vijonin sulmet kunder objektivave turke.Ne kete kohe tuba e Ndre Maneshit e perforcuare me vendase,preu rrugen Shkoder - Prizren.
Ndryshuar për herë të fundit nga Jamarber : 21-12-2003 më 10:19
Komplimente per ju ,i lexoj me vemendje kto shkrime
Proud To Be Rreshens
GJENDJA NE RRETHIM E MIRDITES
Kundraja e qarte e gjendjes se dukagjinit ne 10 vjeqarin e pare te shekullit 17 del shume mire nga relacioni i MARIN BICIT,argjipeshkevit te Tivarit ne vitin 1610.Aj deshmon se dukagjini mbahej ne gjendje shtetrrethimiukagjinasit nuke mund te dalin jashte vendit te tyre pa leje-kalimi!Per ta pushtuesi kishe vene kufi!Pore edhe dukagjinesit kishin vene kufi:Sundimtaret turqe te krahinave per rrethe,nuke hynin dote ne venin e dukagjinsave qofte edhe per te nxjerrun njerezit qe i kishin te mbajture pengje.Nuk duhet te jete raste i rralle e i veqante kerkesa si ajo e sundimtarit turk ne fushkruje qe i ben M.BICITper ti shkruare nje leter per dukagjinsit e kthelles(nje zone e MIRDITESse sotme) qe ti lirojne njerezit e kapure peng gjate luftimeve.M.BICI,ve ne dukje edhe masat mbrojtese te dukagjinsave ,ai tregon se ne QAFE KUMBULL TE FANIT MIRDITE ishin prere lisat dhe me trungjet e tyre kishin prere rrugen kryesore.kjo pune behej me qellim qe te pengohej depertimi i shpejte i kalorseve,ose largimi i shpejte i tyre,po te kishin hyre ne ndonje ane tjeter.Sedukagjinsit i banin balle trusjes osmane tregonedhe N.MEKSHI,i cili me dt.15 korrik 1610 shkruan:
Dhe sot gjenden disa te quajtureDukagjinase,qe mbahen te lire,te cilet mbrohen per hir te armeve qe kane dhe e mbajne large pushtimit osman krahinen e tyre.
KUVENDI NDERBALLKANIK I KUCIT
Ne kuvendin e Kucit,te mbajtur ne dy rende,ne KORRIK e SHTATORE te vitit1614 MIRDITA perfaqesohej si nje malesi me peshe.Perfaqesuesi i saj ,ishte nder kreret kryesore te kuvendit e ne radhen e pare te beslidhurve.Sipase planit te ketij kuvendi per te shperthyere kryengritjen e pergjithshme kunder pushtimit turk,Mirdites qe ende quhej Dukagjin ju ngarkua detyra te sulmoje e te qliroje KRUJEN.Nga te dhenat e parashtruara ne kuvend keshtjella e Krujes mund te merrej pa shume veshtiresi,mbasi nje cope mure afer hyeriese ishte shembure dhe nuke ishte riparuare ende.Nje pjese tjeter e Mirdites bashke me zonat per rrethe do te sulmonin shkodren mbasi kishin rene ne marreveshje me disa nga njerezit qe sherbenin ne keshtjellen e Shkodres.Pore ase nje lloje ndihme ne keto momente nuke moren.Dhe megjitheate siqe e thekson PJETER BUDI me 15 shtatore 1621 ,,Popujt e krahines se Mirdites jane vazhdimishte ne kryengritje kunder turkut... te gjithe me armet e veta,keta njerez jane te vendosur dhe te vlerte sa c mund te kete kjo bote,dhe shume te stervitun ne disiplinen ushtarake... deri tani i kane bere dame shume te madhe armikut,me sulmet e vazhdueshme kane rrenuare shume qyteza e keshtjella te turqeve dhe perhere kane dalure ngadhnimtare ne te gjitha luftimet kunder turqeve,armiqeve te tyre kryesore.
KUVENDI NDERBALLKANIK I BEOGRADIT I VITIT 1614
Dukagjini mori pjese ne kuvendin nderballkanikqe u mbajt ne beograd ne vitin 1614.Nder perfaqesuesit kryesore pjesmarres te ketij kuvendi qe nenshkroj nje plan lufte kunder pushtuesve osmane,ishte GJIN GJERGJI njeri nga kreret e dukagjinit.
Hapja e rruges strategjike SHKODER-PRIZREN dhe ndarja e krahines se dukagjinit ne dyshe nuk i perkuli malsoret trima.
Dukagjinasit e ruajten gjendjen e tyre te panenshtruare.
Simbase nje relacioni mbi gjendjen ne ballkane te paraqitur ne Ratisbone ne vitin 1630 thuhet:ata te provinces se Lezhes dhe se fundi Dukagjinesit mbi Kruje,jane ngriture te gjithe kunder turqeve dhe kane rrethe shtate mije luftetare.
NJE FUSHATE RRENIMTARE KUNDRA MIRDITES
Duke dashur te shuaj qendresen e Mirditsave dhe te shpetoje feudalet per rrethe si dhe tu permbushe premtimet e dhena,pushtuesi turk ndermori ne vitin 1630 kunder Mirdites nje fushat te eger rrenimtare.Te shtyre nga dhuna turkeMirditoret moren malet.Ushtria turke ju dogji shtepite ,preu pemet dhe ju shfarosi bagetine.Njerezit u detyruan te jetojn neper shpella e pyje dhe te ushqeheshin me lende lisi,geshteje ahu e levore druresh.Pore barbaris se turqeve ata ju pergjigjen me barbari.Duke qene ne gjendje teper te deshtuar ata e goditen armikun me teper ashpersi,duke i shkaktuar aqe shume dame sa pushtuesi u detyrua jo vetem ti lejoje te ndertonin shtepit,pore edhe ti ndihmoje,duke kerkuar ndihmen e klerit qe ti bind te ndertonin shtepi ku te donin,brenda qarkut te tyre.Pore edhe mbase gjithe kesaj dhune ne vitin 1633 MIRDITASITnuk pranonin te quheshin vasale te sulltanit,ase per titull te vasalazhit ase per detyre te haraqit.
PABESIA E VENEDIKUT NDAJ MIRDITES
Si e mblodhen pak veten,ne vitin 1648 ne marrveshje edhe me Venedikun ,rreth 8 mije,kryengrites mblidhen ne Bulgjer .Ata ishin nga Dibri,KthellaSelita,Lura,Blinishti e Fani.Keto forca udhehiqeshin nga kreret vendas si GEGE DODA i KAQINARIT,PEP KOL LLESHI i KTHELLES,PEP KOL PEPA I SELITES,TUC BOCI I FANIT,BIBE GJOCI I OROSHIT E TE TJER.Me ta ishin edhe disa klerik vendas,si aj i KAQINARIT,LURES, ,KTHELLES E SELITES.Ndersa po organizoheshin ne breg te lumit fane per te sulmuar e qliruar Krujen,te tradhtuare nga aleati i tyre VENEDIKU,i sulmon papritur nje ushtri e madhe turke,duke u ndodhur te tradhtuare dhe te rrethuar behet nje gjakderdhje shum e madhe.Kjo natyrisht shkaktoj hidherim,dhe nje urrejtje te madhe ndaj venediksave,dhe si rrjedhim u shkeput plotesisht besimi tek VENEDIKU.
I dashur Jamarber,
Une po i ndjek shkrimet e tua dhe jane me te vertete interesante, por nga ana tjeter ndjihem keq pasi nuk kemi mundesi te marrim pjese aktive edhe neve te tjeret. Sic e sheh ne nuk dime shume gjera, per te mos thene aspak rreth historise se Mirdites, keshtu qe nuk mund te bejme asgje vecse te ndjekim shkrimet e tua.
Urimet e mia dhe te inkurajoj te vazhdosh ta na tregosh me teper.
The experience of love, is not when you receive it, but when you give it! - Durin Hufford
liveintwoplaces
ju falenderoj shum per komplimentet,dhe per interesimin per temen.jeni i mirpritur te debatoni e pyesni gjithcka rrethe kesaj teme.
pershendetje
Pamvarsisht nga veqimi,malsoret e Mirdites ,Pukes,Gashit ne sanxhakun e Dukagjinit, ne bashkpunim me ata te Kthelles Selites,Lures e Recit,ne sanxhakun e Ohrit ne shkurt te vitit 1690 ngriten krye dhe i shkaktuan shume deme ushtrise turke dhe feudaleve ne krahinat per rreth.Per tri vjet me radhe vijuan pareshtur luftimet.Megjithese ushtria turke ndermori nje fushat te eger ndeshkuese ,dogji dhe shkaterroj gjithcka,kryengritesit ne saj te terheqjes neper male shpetuan forcat e gjalla,dhe armiku u detyrua te pushoj veprimet luftarake mbasi la mijra ushtar atyre bjeshkeve.
Edhe ne vitin 1702 Selitasit e MIRDITES bashk me MACUKULLANET e MATIT sulmuan keshtjellen e STELUSHIT.Kryesorja ishte se pervec dameve ata shkaktuan shum frik e panik ne ushtrin turke qe ruante keshtjellen.
MIRDITA EDHE NE MOMENTET ME TE VESHTIRA
NUK E NJEH PUSHTIMIN
Ne kapercyellte shekullit te 17 feudalet dhe sundimtaret turqe arriten te venin dore mbi kullotat dimerore,te fushave bregdetare per rreth Shkodres e Lezhes.Ata nuk lejuan ma pa paguar taksa te renda malesoret e mbishkodres e te Mirdites te zbrisnin me bagetit e veta per te dimeruar atje.Per kete arsye ,duke shfrytezuar rastin qe trupat turke ishin te perqendruara ne ballin e luftes turko venete te viteve 1714-1718,qe ne vitin 1714 nisen kundershtime me arm ndaj masave te pushtuesit.Ne vitin 1716,krahas malesive te tjera edhe Mirditasit,te cilet-siq e pohojn vete turqit-qysh prej kohesh kishin qen rrebele e kryengrites ,te cilet shperthyen nje sulm te fuqishem,kunder hordhive turke ne fushat perqark dhe njekohesisht moren pjese ne prerjen e rrugeve kryesore strategjike,duke veshtiresuar mjaft levizjen e ushtrive te pushtuesit osman.Duke marre zemer prej tyre edhe rreth dy mij raja te Matit,Krujes e Lezhes kundershtuan,duke mose pranuar te paguanin taksat.Kjo u solli veshtiresi te medha pushtuesve turqe.
JAMARBER gezuar dhe per shume vjete 2004....
Te lumte dora qe pasqyrone aqe bukur MIRDITEN
krahinen qe su perkule askujte ne shekuj .
500 vjete otomanet turqe se gjunjezuan Kristianizmin
e MIRDITES.me qe mu dha rasti pershendese gjithe MIRDITORET .
hallall Jamarber.............
Jeta eshte e shkurter shijoe........
EDIVLORA
faleminderit per pershendetjen per vlersimin qe i beni temes dhe zones se MIRDITES
Historia e shqiperise eshte shum e pasur,pore shumkujt me dashje apo pa dashje nuk i ka interesuar,shum dokumenta e dorshkrime te vjetra,qe ndodhen ne arkivat e VATIKANIT,ROMES,VENECIES,NAPOLIT,STAMBOLLIT e shum shteteve te tjera te ballkanit mbahen akoma te fshehura dhe si material sekret.
te pershendes dhe te uroi nje vit te mbare
AUTONOMIA E MIRDITES
gjat gjithe pushtimit osmante Ballkanit,qeveria turke nuk mundi ta shtrij sundimin e vete ne disa krahina veriore te cilat permenden ne histori si ,,vatra te fuqishme te te qendreses he Shqiperi.Nje nder keto vatra qendrese ishte dhe krahina e pamposhtur e Mirdites.
Te gjithe autoret qe kane pershkruar kete malesi,te pakten qe nga shekulli i 15 e kendej, si dhe dokumentat e ndryshme perendimore deshmojne se Mirdita ishte nje krahine e lire.Ajo nuke nihte pushtet shteteror qendror,dhe per qeshtjet e administrimit te brenshem nuk u nenshtrohej ligjeve te shtetit osman.Mirditasit nuk paguanin taksa e detyrime si nanshtetas te tyre(turqeve).Kjo deshmon tejemban edhe nga dokumentat zyrtar osman,te cilet nuk mund te dyshohen per mungese vertetesie.
ORGANIZIMI I 12 BAJRAQEVE TE MIRDITES,NXHAN SHUM ME ORGANIZIMIN E NJE SHTETI AUTONOM.
Por cfare ishte kjo autonomi, ne c mase ushtrohej, c karakter kishte ,ne c hapesire ajo shtriet, askush nuk e thoshte sado pak shkoqur . Nga qendrimi i autoriteteve turke ndaj Mirditasve te ngulur Rrafshin e Dukagjinit e ne kosove, ne Zadrime e ne Fush Krui deshmohet se autonomia ishte lokale e jo personale. Nje njesi baze dokesore ne ato kohe ishte mali !Por sado i perkryer ishte organizimi i malit(FLAMURI,BAJRAKU)ai nuk ishte ne gjendje te mbahej vetem.Pra ne trevat malore te Shqiperise kemi disa bashkime malesh ose malesi,sikurse ishinNENT MALET eDIBRES,MALESIA e MADHE,MALESIA e GJAKOVES,MALESIAe LEZHES,MIRDITA,PUKA,LUMA e te tjera.
Nder keto bashkime malesh ose malesi,me tipik ne kuptimin e ngjashmeris me nje shtet autonom ka qene bashkimi i 12 bajrakeve te MIRDITES,ku sic thote GJERGJ FISHTA ,,HAPESIRA NE TE CILEN DUHET STUDJUAR QENDRIMI I VERTETE I SHQIPTAREVE NDAJ RENDIT E SHOQERISE CIVILE ESHTE BAJRAKU OSE ME TEJ KONFEDERATA E DISA BAJRAKEVE SIKURSE ESHTE NE MIRDITE,,.
Ndryshuar për herë të fundit nga Jamarber : 04-01-2004 më 08:35
JAMARBER JE SHUME I KOMPLETUME NE DIJE DHE HISTORI.
Kame pase nje shoke nga FANI , djale per se mbari.
Te lumte dora JAMARBER....
Jeta eshte e shkurter shijoe........
EDIVLORA
Ju falenderoj per interesimin per temen dhe konsideratat,
edhe ne kemi plot shok e miq VLONJAT dhe gezojm shum respekt per ta.
pershendetje
Dihet se per qark Mirdites e fare prane saj ne treva te tilla si Lezhe, Kruje, Mat, sundimi i familjeve fisnike, aristokracia vendase eshte ruajtur ku me shum e ku me pak gjate gjithe periudhes se
pushtimit osman te Sqiperis. Ne disa prej tyre pronat e fisnikeve jane ktyher me kohe ne çiflige. Familje te veçanta fisnike kane mberritur te vendosin sundimin e tyre ne nje fare mase e forme edhe ne Lume e ne Puke, malesi ketoqe shum pak, e mund te themi se Puka as pak nuk ndryshonte nga Mirdita.Po ne Mirdite ne saj te qendreses me arm ,nuk ka dokumenta qe te deshmojn per nje sundim feudal osman te qendrueshem ne kete krahine.Tradita nuk ruan ndonje kujtim,toponim ose antroponim te lidhura me institucione feudale osmane te asaj periudhe.Mbiemra Spahi,Dizdar,Zaim,Bej,Aga e te tjere ksodore ne Mirdit nuk ka.Gjithashtu nuk dihet te kete mikrotoponime has,zaim,tok e spahiut,e te tjere.Megjithe kete ne Mirdite ka pasur dy pashallar vendasIB DODA(1820-1868) dhe i biri PRENG BIB DODA ( 1859 1919 ne Mirdit i thirrur PREG PASHA)te cilet rridhni nga dera e GJOMARKAJVE. Tregohet edhe per nje pasha nga katundi GJOQAJ i SELITES,te cilet per shkak te kundershtimit te fort popullor,nuk munden ti kthejn dot katundaret e lire ne bujkrober dhe as pronat e tyre te vogla ne prona e çifliqe .Eshte plotesisht e dekumentuar se pushtuesi osman e mbante Mirditen te rrethuar,i kishte zene te gjitha shtigjet e hyrjes e te daljes dhe i kishte mbyllur rruget e tregtise.
Komplimente per ju Jamarber
Tirana jeta ime
Regullat e Postimit
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt