Forumi Mysliman: Presidenti Moisiu ka fyer ndjenjat tona

[beni67]

Persona qe ofendojne majtas e djathtas, qe tallen e percmojne besimin e miliona njerezve ne shtetin e tyre, persona qe e heqin veten si te qyteteruar dhe te krishtere duken ketu ne forum dhe i fryjne nje ere te keqe. A do ta benin ata kete po te kishin fare pak njohuri per parimet e kristianizmit...? Jo nuk do ta benin.A do ta benin ata kete po te ishin ne nje nga shtetet e botes se qyteteruar ....? Jo nuk do te guxonin se do te perballeshin me ligjin. Dhe keta tipa tani na dalin me katolik se vete papa.
Dhe ty o kolomb do te te thoja qe e verteta nuk eshte ajo qe ke qef ti te deklarosh. Ketu nuk po i fshihet pluhuri te vertetes por po ngrihet pluhur per te mbuluar ate.
Mikiro ai presidenti yt nuk e meriton te jete president i gjithe shqipetareve dhe kur ti beje dalje pjesa me e madhe e shqiptareve ai duhet ti veje gishtin kokes .
Sa per ty holyDiver po te ishe ketu ne USA e ti quaje besimtaret e nje besimi te semure do te perballeshe me ligjin e nuk do ndaheshe lehte. Por duket qe truri yt eshte me isemure dhe te keshilloj te kujdesesh me shume per veten
TUNG!

[Traboini]

Korrieri

TE SHQETESUAR NGA MOISIU, NGA TOLERANCA APO NGA HISTORIA?

E Marte, 15 Nentor 2005

Nga Luan Rama



Kam ndjekur gjithnje me shume vemendje qendrimet publike te Presidentit te Republikes dhe gjithe veprimtarine e tij si Kryetar i Shtetit, edhe se pse kam patur rastin te bashkepunoj me te ne menyre shume korrekte edhe institucionale per gati nje vit e gjysme gjate kohes kur sherbeja si Minister i Rendit Publik. Perpikmeria dhe disiplina ne edukaten e punes qe me sa duket jane ngjizur ne personalitetin e tij sa prej origjines familjare aq edhe prej formimit e karrieres ushtarake, te krijojne pa e njohur pershtypjen e gabuar se ke te besh me nje njeri hermetik. Por pasi e ke njohur, e ndjen se ke te besh me nje njeri qe te degjon me vemendje dhe tolerant ne komunikim. Mu duk interesante sprova e tij per t'u futur ne nje fushe shume sensitive si ajo qe ka te beje me raportet nderfetare ne Shqiperi , duke u fokusuar ne ate qe eshte padyshim kryevlere e gjithe historise se ketyre raporteve; toleranca nderfetare. Prandaj e lexova me shume vemendje ligjeraten: "Toleranca nderfetare ne traditen e popullit shqiptar" qe ai mbajti disa dite me pare ne forumin e Oksfordit.

Me modesti, por dhe me shume finese Presidenti Moisiu nuk rreket te na jape nje trajtese shterruese te kesaj ceshtjeje. I shpenguar dhe pa asnje shenje kompleksi ai na njeh me mendimin e tij. Por na ofron edhe nje model te paanshem ne menyren e trajtimit te njeres prej temave qe duhet te jete prioriotare ne punen e forumeve intelektuale e shkencore me tendence promovimin e vlerave tona historike e kulturore dhe pasurimin e tyre te metejme si elemente pervecues e po aq edhe integrues ne kuader te sfidave globale.

Une e vleresoj ligjeraten e Presidentit Moisiu dhe bej pjese nder ata qe e cmojne si te mirepritur nga audienca shkencore qe e kishte ftuar dhe nga bota shqiptare e dijes. Sakaq, eshte e natyrshme qe te lindin kundershti, te kete debat e ballafaqime opinionesh nga me te ndryshmet. Madje vete ligjerata eshte edhe nje ftese per kete, pavaresisht se diku gjetke ka shkaktuar njefare shqetesimi, madje edhe arrogance.

Per mua nuk ka shume paqartesi nga ky reagim, i cili eshte paraqitur ne emer te bashkesise islamike te Shqiperise, ndonese duket qarte dhe pa shume mundim se emri i bashkesise islamike te Shqiperise ne kete rast eshte thjesht i keqperdorur.

Qe bashkesia islamike e Shqiperise nuk shqetesohet per karakterizimet qe permban ligjerata e Presidentit Moisiu per "islamizmin me fytyre europiane" qe ekziston tek ne; per "traditen e krishtere qe ekziston si parashtrese tek te gjithe shqiptaret, duke perfshire ata muslimane", apo per ndonje cilesim tjeter, kjo eshte krejt e sigurt. Pikerisht kjo eshte baza e tolerances fetare tek shqiptaret. Keto cilesime i pergjigjen nje realiteti historik dhe fetar tipik per shqiptaret.

Po pse shqetesohen atehere islamiket e Shqiperise?

Shqetesohen nga e verteta, shqetesohen nga toleranca tradicionale nderfetare tek shqiptaret apo, vertet, shqetesohen nga fjala e Presidentit Moisiu?

Nga permbajtja, pavaresisht "frymes europiane" ne forme, reagimi i islamikeve te Shqiperise ka shume ngjashmeri ideologjike me kercenimet qe po behen gjithnje e me famekeqe ne faqet e internetit ndaj kulturave e qyteterimeve ne bote.

Ne sfondin e asaj qe po ngjet ne France dhe ne disa vende te tjera europiane, ku konfrontimi nderetnik e nderfetar ka arritur deri tek veprimi shkaterrues, reagimi i islamikeve te Shqiperise nuk eshte aspak nje shenje e mire, jo vetem nga pikepamja historike-tradicionale.

Presidenti Moisiu pohoi ne Oksford se ne Shqiperi besimi nuk eshte pjese e regjistrimeve te pergjithshme te popullsise dhe se statistikat per shumica e pakica fetare qe gjenden neper studime i referohen nje regjistrimi, te pare e te fundme, qe e permbante kete tregues, qe eshte bere ne vitin 1929, dhe prandaj duhet marre me rezerve. Mos ndoshta pikerisht ky pohim nxiti pakenaqesine e nje grupimi islamikesh te Shqiperise? Ndihet ne kete shperthim pakenaqesie pikerisht frika se mos shifrat dhe perpjesetimet e regjistrimit te vitit 1929-1930 kane ndryshuar, apo mendohen te ndryshuara. Por, ne te vertete, a mund te merren te besueshme shifrat dhe perpjesetimet, pergjithesisht struktura demofetare, qe del nga ai regjistrim? Pa dyshim qe jo.

Se pari, sepse ne ate regjistrim nuk ekzistonte e drejta e deklarimit te mosbesimit (ateizmit).

Se dyti, sepse, sikurse ne gjithe boten, por sidomos ne Shqiperi, pas nje periudhe gati gjysmeshekullore, te gjitha opozicionet ne regjistrime te tilla fillojne me "besimtare - jobesimtare" dhe vijojne me tej me grupimin e brendshem te vete besimtareve.

Se treti, sepse gjate gjysmes se dyte te shekullit te 20-te u krijuan mijera e mijera familje prej besimesh te ndryshme, nga te cilat rezulton nje brez i ri qe ka te drejten te zgjedhe (ose te mos zgjedhe) besimin e vet. Ne fakt, krijimi i familjeve prej dy besimeve nisi qysh ne periudhen mbreterore. Pretendentin e fronit mbreteror ne Shqiperi mbase e llogarisin per musliman, por vete ish-mbreti Zog ishte i martuar me nje te krishtere katolike, Geraldine Aponny. Dhe nuk ma do mendja qe te kete qene i rastesishem emri qe ai i vuri te birit,Leke, qe me sa mund te abstragoj do te kete ardhur prej ndikimit te madheshtise se Aleksandit te Madh mbi ish-mbretin Zog, por edhe ngaqe babai-mbret donte te trashegonte tek i biri bashke me fronin edhe nje histori qe shtrihej ne kohe shume me heret se sa historia e emrit Ahmet, nje histori qe bashkonte dhe nuk ndante, nje histori qe i kalonte kufijte e oborrit deri tek ata qe ne hapsiren mbi lumin Drin quheshin lekni. (A nuk shkruante edhe Fishta "Bini leke, bini malesore!...) Jo vetem kaq, por duke vazhduar ne te njejten linje abstragimi, mund te them se ish-mbreti nuk preferoi te vetequhej Ahmeti i Pare, por Zogu i Pare, qe te mos identifikohej si pjestare i ndonje besimi.

Duket shqetesim i thjeshte ky i statistikave, apo i struktures demo-fetare, por ne te vertete nuk eshte aq i thjeshte. Ky shqetesim le te kuptohet se ka tolerance per aq kohe sa nuk na i prek kush perpjesetimet: pra, 70 per qind muslimane dhe 30 te tjeret. Ne fakt, shqetesimi per shumice eshte shqetesim politik, jo fetar. Ne librat e shenjte nuk ka ekspansion dhe fryme mazhorance.

Presidenti Moisiu ne Oksford pohoi se toleranca fetare tek shqiptaret nuk eshte nje cilesi e zhvilluar ne koherat moderne dhe as e formuar me arsim dhe shkolle. Ajo eshte nje tradite qe vjen nga thellesia e shekujve. Nje prej gabimeve me te rendomta qe behen zakonisht kur trajtohet kjo ceshtje eshte se tolerance lindi tek shqiptaret pas mberritjes se faktorit politik dhe fetar osman, domethene pas shekullit te 15-te. Kjo eshte ne kundershtim me faktet historike. Toleranca fetare tek shqiptaret ka ekzistuar para shfaqjes se ketij faktori. Sigurisht, edhe ky pohim i Presidentit e ka shqetesuar kete grupim islamikesh qe proteston me force. Sepse ka nje prirje per ta kerkuar meriten e tolerances si nje merite ekskluzive. Shkurt, ne Shqiperi ka tolerance, sepse islami eshte tolerant ("ne e njohim profetin Isa/Jezu, kurse ata nuk e njohin profetin tone"), apo sepse krishterimi eshte tolerant ("po te qelluan ne njeren faqe, kthe tjetren"). Por, po te ndiqet ky arsyetim, atehere do te duhej qe kudo ne bote ku ka nderthurje fetare duhej te kishte edhe tolerance. Kembengulja per ta monopolizuar meriten e tolerances si merite doktrine fetare, sidomos si merite te nje doktrine te vetme, eshte alogjike. Toleranca si fenomen ekziston vetem kur sjellja eshte e tille nga te gjitha palet qe bashkejetojne. Tolerance te njeanshme nuk mund te kete.

Por me shume nga te gjitha verehet nje shperthim arrogance ndaj pohimit te Presidentit Moisiu se islamizmi ne Shqiperi nuk eshte fe burimore, as fe e perhapur ne kohen e origjines, as besim rezidencial, por nje dukuri e ardhur dhe e trasheguar ne gjuhen dhe liturgjine e atij faktori qe e solli.

Kushdo qe ka njohurite minimale historike dhe fetare e di mire se epoka e asaj specie qe ne teorine e evolucionit quhet homo sapiens nuk ka filluar as me Krishtin, as me Muhametin. Po ashtu, te gjithe e dine se krishterimi dhe islamizmi jane fe qe kane nje kronologji historike.Ne mund te diskutojme per bindjet, por nuk mund te diskutojme per faktet. Mospranimi i fakteve eshte shprehja me agresive e intolerances dhe fanatizmit. Ne reagimin e ketij grupimi islamik ka egersi ndaj fakteve. Te gjithe e dine se krishterimi ne Illyricum u perhap prej apostujve. Ne Veprat e Apostujve permenden nominalisht Iliria dhe Dardania, Apollonia dhe Arta. Keto jane fakte historike qe jane ne nderin e popullit shqiptar. Nese islamizmi ne Arberi mberriti ne fundin e mesjetes, kjo nuk perben ndonje handicap per ata qe e besojne. Shprehje tolerance eshte te diskutosh nese islamizmi u vendos ne Shqiperi me dhune apo vullnetarisht, apo ne te dyja rruget njeheresh. Shprehje tolerance nuk eshte te nderrosh historine. Kjo do te ishte fatale per te vertetat. Islamizmi nuk lindi ne Shqiperi, nuk eshte nje fe autoktone, por aloktone, prandaj nuk eshte dhe s'ka se si te jete fe burimore. Kjo nuk ka pse te shqetesoje askend.

Feja nder shqiptaret nuk eshte figure ta quash palimpsest apo e mbivendosur. Ne kalane e Shkodres ndodhet nje kishe-xhami apo edhe vendvarrimi i Skenderbeut gjendet ne nje ish-xhami qe me pare ka qene kisha e Shenkollit. Islamiket shqiptare mund te mos i dine keto fakte, po ja qe kjo eshte historia. E, po te nisemi me logjiken e ketyre islamikeve, do te na duhej te pranonim se edhe ortodoksizmi sllav eshte autokton ne Kosove, nderkohe qe po te nisemi nga cfare na ofron historia edhe ne manastirin e Decanit apo te Gracanices sipas studiuesit Mark Krasniqi, shtresa e pare eshte romane dhe jo sllave.

Edhe krishterimi nuk eshte fe burimore ne shumicen e vendeve te botes, perfshire dy Amerikat, por askush nuk ka pse te shqetesohet dhe nuk kemi pare shqetesim per kete. Ne te njejten menyre mund te cmontohet edhe shqetesimi per percaktimin qe Presidenti Moisiu i ben islamizmit ne Shqiperi, si fe ardhur bashke me faktorin politik-ushtarak dhe historik, qe quhej "perandori osmane". Ky grupim islamikesh te Shqiperise do te bente mire paraprakisht te njihej me studimet e teologeve bosnjake, te cilet, megjithese fene e kane te vetmin tipar dallues me te tjeret, perpiqen ta paraqesin si "islam me fytyre europiane". Mund t'ju ofroj fjala vjen zotin Mustafa Seric, Kryemyftiun e Bosnjes, i cili kur flet per islamizmin autokton apo burimor ka parasysh pikerisht Qerbelane, Irakun, Arabine Saudite, me islamizmin rezidencial parakupton islamizmin ballkanik dhe me islamizmin jorezidencial ka parasysh islamizmin e emigruar, pergjithesisht ne Perendim. Pse i tremb "fytyra europiane" keta individe? Dhe a mund te mendohet ndryshe nje islam i shartuar ne 4-5 shekujt e fundme mbi nje besim shumeshekullor qe sundonte me pare ne tere kete hapesire?

Me sa duket, gjeja me e rendesishme e shperthimit arrogant te ketij grupimi islamikesh eshte identifikimi i vetes. Ne fakt dhe per fat te mire, muslimanet shqiptare nuk arsyetojne si ata. Dhe nuk mund te jete ndryshe sepse tek muslimanet shqiptare eshte lindur e trasheguar tolerance. Muslimani shqiptar nuk shqetesohet kur i thuhet nje e vertete, qe islami ketu eshte fe e ardhur. Natyrisht, do te shqetesoheshin me te drejte ata muslimane qe jetojne ne vendin e burimit dhe te origjines te islamit, sic permenda me lart ne Irak apo ne Arabine Saudite, sepse atyre do t'u shtremberohej historia dhe e verteta. Mirepo pikerisht ky relativizim i se vertetes na ben te mendojme se ky grupim islamikesh te Shqiperise nuk shpreh ndjenjat fetare te muslimaneve shqiptare, por te vendeve te burimit te islamit, ku ata jane formuar dhe shkolluar, dhe ku per fat te keq nuk jane formuar e shkolluar si muslimane shqiptare, por si islamike te ngarkuar me doza fanatizmi. Ne thelb, keta nuk i shqeteson percaktimi i islamizmit ne Shqiperi si fe jo e burimit, por perdorimi i ketij termi per islamin si reference.

Me sa duket, ka ardhur koha per te menduar me shume per vete tolerancen, sepse as Shqiperia nuk eshte krejt e imunizuar prej fanatizmit te ringjallur, si dukuri qe vjen nga jashte dhe qe mund te cenoje vlerat tradicionale. Ne Panteonin e monumenteve te historise dhe te kultures tone kombetare qysh prej Pal Engjellit e Buzukut, Budit, Bardhit e Bogdanit e deri tek frasherllinjte e medhej Abdyli, Samiu dhe Naimi, tek Kristoforidhi e Veqilharxhi, De Rada, Fishta, Mjedja e Migjeni, ajo qe ka percaktuar identitetin e tyre ka qene shqiptaria dhe jo feja, edhe pse ata e donin dhe respektonin besimin e tyre. Nuk me duket e tepert te perseris qe Heroi yne Kombetar me pare se te emerohej Skenderbe, quhej Gjergj Kastrioti, apo qe nje njeri i famshem nuk krijon asnje problem per historiografine tone nese njihet me dy emra, edhe Pashko Vasa, edhe Vaso Pasha, ashtu sikunder Gonxhe Bojaxhi ne te gjithe boten eshte nene Tereza.

Reagimi i nje grupimi te vetidentifikuar islamikesh te Shqiperise ndaj ligjerates se Presidentit Moisiu ne Oskford ne fakt eshte nje manifestim kunder tolerances vete, kunder historise dhe se fundmi kunder autorit te ligjerates. Ky eshte nje prej atyre provokimeve te herepashershme qe jemi mesuar tashme te njohim keto vite, prurje e nje shoqerie tolerante ne pikepamjen fetare, por njekohesisht dhe te nje shoqerie te hapur, e cila, pikerisht pse eshte e tille, pranon brenda saj edhe ndikime intolerante. E keqja zmadhohet kur keto ndikime fanatizmi shqiptohen ne emer te bashkesise islamike te Shqiperise, maxhorizohen dhe marrin karakter agresiv.

Luan Rama

[Lioness]

Marre nga Shekulli: Mentor Nazarko

Ditët e fundit në shtypin dhe mjedisin mediatik shqiptar kanë buruar masivisht, por dhe cilësisht polemika në lidhje me fjalimin e presidentit Moisiu në Oxford, me temë profilin fetar të shqiptarëve. Në këto polemika ka shumë gjëra interesante, ashtu si ka dhe zhurmim agresiv, i cili në fakt nuk i ndihmon askujt madje as zhurmuesve.
Ç'mund të thuhet tjetër rreth fjalimit dhe polemistëve? Fjalimi i presidentit Moisiu, ndoshta më i miri i tij që nga koha kur është bërë president, kishte megjithatë një të metë thelbësore, që ishte absolutizuar prej kritikëve të tij. Do të duhej të pranonte (pa dobi diskutimet nëse janë 40 apo 60%) se një pjesë e konsiderueshme e qytetarëve të vet janë myslimanë dhe të evidentoheshin cilësitë e tyre pozitive; se këta qytetarë megjithatë nuk janë karakterizuar nga asnjë e keqe e ngjashme me komunitetet myslimane gjetiu. P.sh se nuk ka asnjë shqiptar në grupet terroriste siç mund të ketë anglezë për shembull, të konvertuar në myslimanë që janë stërvitur në kampet e AL Kaedës; se në përgjithësi shqiptarët pa dallim, pra dhe myslimanët janë properëndimorë, sepse perëndimit i detyrojnë shumë gjëra në historinë e tyre kombëtare.

Sigurisht mund të kishte prapë diskutime për atë se ku mund të vendosej pjesa për myslimanët; sesa e gjatë ishte ajo në raport me vendin që kishin zënë idetë e tjera sepse kritikët e të gjitha orëve do ta gjenin një vjege ku të kapeshin.

Por hiq këtë pjesë që mungonte, fjalimi ishte ai i duhuri në vendin e duhur. Në tërësinë e dizinformacioneve të ushqyer më së shumti nga rivalët historikë të Shqipërisë dhe shqiptarëve- nuk po përdor fjalën armiq-, të xhelozuar nga rritja e tyre si faktor në fillim të shekullit të 21, (pavarësia e Kosovës), e që ekzaltojnë pikërisht përkatësinë fetare të shqiptarëve, duhej një fjalim i tillë. Që sigurisht nuk do të bëjë çudira, por nuk kishte sepse të ishte ndryshe, pra në një prerje tjetër në atë vend ku u mbajt; Oksfordi është vendi ku par excellence lindin dhe hartohen doktrinat e epërme që ushqejnë mendjet dhe qytetërimin e krishterë të Evropës; ështe truri që përcakton rrugën e zhvillimit për klubin e vendeve ku aspirojmë të integrohemi.

Axhendat kombëtare na çojnë drejt atij klubi nga qëndron fuqia, begatia dhe për pasojë dhe e ardhmja; ne duhet ta respektojmë këtë axhendë, dhe detyra e një politikani të nivelit të lartë si presidenti i republikës është pikërisht të kumtojë mesazhin që kumtoi Moisiu. Jam i bindur se në këtë rol, Moisiu ortodoks nuk është nisur nga përkatësia fetare e të parëve, ashtu sic jam i bindur se gjuha, argumentet që ai përdori do të përdoreshin njëlloj prej kryeministrit mysliman Berisha apo kryeparlamentares katolike Topalli sepse, për fat të mirë, një gjuhë e tillë është bërë gjuha karakterizuese e politikanëve tanë kryesorë.

Jam i bindur për këtë, sepse jam i bindur si shqiptar në thënien sentencë tipike të pragmatizmit shqiptar:sipas vendit, bëhet kuvendi! Sigurisht, në një rast tjetër, të gjendur në një vend mysliman politikanët tanë do të duhej të bënin pak më ndryshe, por prapë njëlloj sipas mësimit bazik të sentencës së mësipërme: të ekzaltonin momente të veçanta të përkatësisë myslimane të shumicës apo të një pjese të konsiderueshme të shqiptarëve.

Thënë këtë, meriton vëmendje dhe retorika e polemizuesve me presidentin. Sepse ka një gjallërim sasior dhe cilësor të mbrojtjes së myslimanizmit në Shqipëri dhe kjo është fare e qartë. Një dukuri deri diku normale: pabarazia në përfaqësimin kulturor, mediatik, apo publik midis komuniteteve do të tentohej të mbushej nga shfaqja e zëshme e një grupi të rinjsh, që po afirmojnë pa komplekse identitetin e tyre mysliman, të farkëtuar me një shkollim deri diku të mirë anipse në vende arabe. Një dukuri normale, në një shoqëri si kjo e sotmja ku shpesh përpjekjet për primate kulturore me pretekste fetare, kryesisht në planin publik, në kontrollin e burimeve kulturore nw planin zyrtar janë veshur deridiku me dogma përjashtuese të tipit fetar etj. Dukurira të tilla janë të rrezikshme sepse tentojnë të përjashtojnë në mënyrë të shëmtuar përfaqësues të një komuniteti të rëndësishëm fetar të Shqipërisë. Ato prodhojnë te krahu tjetër kulturor frustrim, egërsim dhe rendje drejt fondamentalizmit fetar si mburojë.

Pra, në këtë shfaqje polemikash ashtu si dhe në raste të tjera ka frustrim, ka përpjekje për t’u afirmuar, duke atashuar veten pas një kritike për një "të madh", të cilit në mënyrë kontradiktore diku i kujtohet origjina fetare e ndryshme, diku se është ateist. Ka në këtë aktivizëm dhe përpjekje për të veshur ideologjikisht përpjekjet e një grupi njerëzish për të kontrolluar burimet ekonomike, pronësore që zotëron komuniteti mysliman. Që të gjitha këto janë përpjekje që për fat të mirë nuk prodhojnë mbështetës, pra efekti i tyre në popull, tek besimtarët është thuajse inekzistent.

Këtyre miqve duhet t'u kujtohet se Kurani ashtu si dhe të gjithë librat e shenjtë, ashtu si dhe të gjitha kryeveprat kulturore është i madh pikërisht pse ai mund të intepretohet në mënyra të shëndetshme, anipse të ndryshme në kohëra të ndryshme, në vende të ndryshme. Kurani është përshtatur, sipas karakteristikave të kombeve të ndryshme, duke iu shërbyer interesave kombëtare dhe njeriut më së pari. Interpretuar ndryshe kurani dhe çdo libër i shenjtë, është burim fatkeqësish.

Këtë kishin parasysh themeluesit e doktrinës myslimane shqiptare kur vendosën shkëputjen e myslimanizmit nga kalifati. Këta gjyshër ishin të kulturuar gjithashtu si shumë prej të rinjve të sotëm që kanë gjetur si mburojë të të ndryshmit fenë e tyre, madje ishin më shumë të kulturuar se nipërit: por ata vunë mbi përkatësinë fetare, interesin kombëtar. Sepse ishin patriotë. Edhe bijtë apo nipërit e tyre nuk duhet të shkojnë më mbrapa se ata. Veçanërisht në kohëra të rëndësishme për ekzistencën tonë kombëtare si sot.

[Xhuxhumaku]

Besimtaret e Shkodres: President na cenove

E Premte, 18 Nentor 2005

Myftinia e Shkodres reagoi dje ashper per ligjeraten e Presidentit Alfred Moisiu ku i cileson myslimanet si islamike te ceket: "Keto jane fyese per ndjenjat e myslimaneve shqiptare". Pohimi: "Cenojne tolerancen e bashkejetesen fetare"

SHKODER - Reagon edhe Myftinia e Shkodres ne lidhje me deklaratat e presidentit Alfred Moisiu, te bera pak dite me pare ne universitetin e Oksfordit ne Angli. Me ane te nje deklarate per shtyp te mbajtur nga Zevendesmyftiu i Shkodres Haxhi Arben Halluni, sqarohet se eshte luajtur me ndjenjat e besimtareve myslimane, duke u konsideruar fjalet e lexuara nga Presidenti, si te papranueshme dhe cenuese. "Myftinia e Shkodres, si institucion perfaqesues i besimtareve myslimane ne Shkoder, si dhe ne zonen e Veriut te Shqiperise, pasi vertetoi saktesisht deklaratat e fundit cenuese dhe fyese te ndjenjave te myslimaneve te Shqiperise, nga presidenti Alfred Moisiu, ben te ditur se "deklaratat e Presidentit ku nder te tjera ka nenvizuar se Islami ne Shqiperi nuk eshte fè burimore, as besim rezidencial, ajo eshte fè e ceket", jane te papranueshme. Tek cdo shqiptar po te germosh, sipas Moisiut, do te zbulosh thelbin e tij te krishtere, myslimanet nuk jane shumice ne Shqiperi etj. citime keto, qe jane sipas nesh, fyese per ndjenjat e myslimaneve shqiptare', ka pohuar Halluni, sa cenojne vlerat e shqiptareve, e tolerances dhe te bashkejeteses fetare, te cilat nuk jane te importuara nga jashte, por jane trashegimi e te pareve tane mbi baza islame".

Per Hallunin, komentet e Moisiut nuk perputhen me nivelin e nje njeriu me botekuptim njerezor, jo me te Presidentit te Shqiperise, ku populli yne i perbere nga tre besime fetare, ka qene gjithmone i shquar per harmonine fetare midis tyre. Ne si myslimane shpresojme se kjo harmoni do te jete perhere pjese perberese dhe vendimtare per mbrojtjen e fateve te kombit tone, i cili sot me shume se kurre, ka nevoje per bashkim, unitet dhe solidaritet, ka perfunduar reagimin e tij, zv/Myftiu Halluni.

Dy dite me pare, edhe Komuniteti Mysliman i Shqiperise reagoi mjaft ashper ndaj fjalimit te Presidentit. Kryesia e KMSH-se (Bashkesia Islame), ishte ne nje mbledhje urgjente per kete ceshtje, duke dale me vleresimin se fjalimi "nxjerr ne dukje elemente tendencioze qe cenojne vlerat e tolerances e bashkejeteses nderfetare". KMSH i terhoqi vemendjen Moisiut qe ne te ardhmen te beje deklarata te pergjegjshme, duke e cilesuar ligjeraten si "te papranueshme, joobjektive dhe te ngjyrosur me ndjenja pasionante".

Valbona Idrizi

Korrieri.

[Xhuxhumaku]

Moisiu, mes ligjerates e besimtareve

E Premte, 18 Nentor 2005

Edison KURANI

Presidenti i Republikes, Alfred Moisiu, mbajti para auditorit te Universitetit te Oksfordit ne Angli, ligjeraten "Toleranca nderfetare ne traditen e popullit shqiptar". Kryetari i shtetit, i cili perfaqeson unitetin e popullit, i meshoi shume ne fjalimin e tij, tradites shqiptare ne lemin fetar. Ketu ndodhi edhe e gjithe ngaterresa mes myslimaneve besimtare dhe Kreut te Shtetit. Ligjerata e pergatitur nga keshilltaret e tij, menjehere pasi u lexua ne Oksford dhe u publikua nga Presidenca, ngjalli reagime te forta. Reagime qe cdo dite po avancojne.

Jane disa, pikat e diskutueshme ne ligjeraten e numrit nje te shtetit shqiptar. Sigurisht qe nje President qe perfaqeson unitetin e popullit, nuk mund te shprehet se "te gjithe shqiptaret jane te krishtere". Nga ana tjeter, ai nuk ka te drejte te vleresoje apo me keq akoma, te konstatoje, se "tek cdo shqiptar ekziston nje shtrese besimi pagan".

Kulmi i "kurthit" te ligjerates presidenciale qe fut ne sherr te hapur Moisiun me komunitetin mysliman shqiptar, arrin kur "konstaton" se "Islamizmi ne Shqiperi eshte nje Islam me fytyre evropiane, si rregull, eshte nje islamizem i ceket". Madje Moisiu shprehet i pakenaqur me deklarimet se "shqiptaret shpesh quhen nje popull mysliman", duke besuar se "ka pasur abuzime, sidomos ne politike". Per ligjeraten e lexuar nga Presidenti, "ky eshte nje lexim shume siperfaqesor i realitetit shqiptar".

Por nese mund te besh nje vezhgim ne terren te besimtaret myslimane ne Shqiperi apo jashte saj, nje tjeter brenge ata kane per etiketimin si te papergjegjshem fetarisht, sic shprehen ata se i ka vleresuar Presidenti me ligjeraten e tij: "Besimtari mysliman shqiptar vertet betohet ne emer te Kur'an-it, por njekohesisht feston Shen Merine e Gushtit, Shen Gjergjin e Majit, Shen Kollin e vjeshtes dhe Krishtlindjet". Sigurisht edhe ne kete rast, kryetari i shqiptareve nuk ka te drejte qe te paragjykoje dhe te "hedhe ne treg" fakte qe kurre s'mund te provoje se ekzistojne. Te thuash se myslimani shqiptar, betohet ne emer te Kur'an-it, por njekohesisht feston Krishtlindjet apo festa te tjera joislame, nuk eshte nje lapsus, pasi shume te tille, vertete e bejne kete. Por te thuash se "besimtari mysliman shqiptar, betohet ne emer te Kur'an-it, por njekohesisht feston Krishtlindjet", edhe nese ke jo shume njohuri per religjionet e praktikimin e tyre, je i qarte se kjo eshte e papranueshme dhe e pavertete. Per rrjedhoje, as edhe perfundimi: "Kjo do te thote se brenda njeriut shqiptar, pavaresisht se si e percakton ai veten sot, ka nje faktor homogjenizues".

Ne keto kushte, Presidenti eshte perpara nje situate ku me e mira eshte te sqaroje pozicionin e tij. Te beje te ditur se vazhdon te punoje, per unitetin e popullit. E per kete, nje ndjese, qofte dhe indirekte, sic po e kerkojne besimtaret myslimane dhe institucionet e tyre, nuk eshte aspak "ulje hunde".

[Xhuxhumaku]

"President, keni shkelur vijen e kuqe"

E Premte, 18 Nentor 2005

Federata e Xhamive Shqiptare te Belgjikes dhe Imamet e saj, Tasim Ramadani,

Nuhi Shaqiri dhe Musa Mulaj, shprehen dje "indinjaten me te thelle lidhur me

deklaratat e bera ne forumin mbajtur ne Oksford nga Presidenti Moisiu. "Ju lejoni veten te thoni se "Islamizmi ne Shqiperi nuk eshte fe burimore, as fe e perhapur ne kohen e origjines, as besim rezidencial, por nje dukuri e ardhur dhe e trasheguar ne gjuhen dhe liturgjine e atij faktori qe e solli? Si rregull eshte nje islamizem i ceket. Tek cdo shqiptar, pak po te germosh do te zbulosh thelbin e tij te krishtere dhe se ne shfaqjen e faktorit politik, ushtarak dhe fetar osman, per njeriun shqiptar e rendesishme ishte te ishte nje i krishtere i devotshem." Federata ne kete pike vlereson se Moisiu ketu "ka shkelur vijen e kuqe" dhe se "ai abuzoi me funksionin ne emer te popullit shqiptar duke bere objekt pazari ndjenjat shpirterore te tij dhe asgjesuar karakteristikat themelore te shumices se ti". Federata kujton se "deklarata te tilla fyese kunder myslimaneve te bera nga pushtetare italiane, para disa muajsh kaluan ne kanalet televizive boterore dhe detyruan ata te kerkojne falje publike te menjehershme". Kryesia e Federates ne Belgjike, me tej i leshon kete apel Moisiut: "President, keni per detyre, se paku morale, te kerkoni falje publikisht per fyerjen ndaj pjeses dermuese te popullit shqiptar dhe identitetit te tij".

Nder frazat me te diskutueshme:

- Gjendja fetare e popullit shqiptar mund te gjykohet ne pikepamjen vertikale-diakronike: te gjithe shqiptaret jane te krishtere



- Veshtrimi me i vertete per gjendjen fetare ne Shqiperi eshte veshtrimi vertikal. Tek cdo shqiptar ekziston nje shtrese besimi pagan

- Nga fundi i mesjetes filloi islamizimi i nje pjese te shqiptareve. Me kete zhvillim te ri ka pasur abuzime, sidomos ne politike. Shpesh shqiptaret quhen nje popull mysliman, ose me shumice myslimane. Ky eshte nje lexim shume siperfaqesor i realitetit shqiptar. Se pari, sepse islamizmi ne Shqiperi nuk eshte fe burimore, as fe e perhapur ne kohen e origjines, as besim rezidencial, por nje dukuri e ardhur dhe e trasheguar ne gjuhen dhe liturgjine e atij faktori qe e solli. Islamizmi ne Shqiperi eshte nje Islam me fytyre evropiane. Si rregull, eshte nje islamizem i ceket

- Besimtari mysliman shqiptar vertet betohet ne emer te Kur'an-it, por njekohesisht feston Shen Merine e Gushtit, Shen Gjergjin e Majit, Shen Kollin e vjeshtes dhe Krishtlindjet. Kjo do te thote se brenda njeriut shqiptar, pavaresisht se si e percakton ai veten sot, ka nje faktor homogjenizues, dhe ky faktor homogjenizues eshte pikerisht periudha prej 15 shekujsh krishterim qe ka secili prej tyre ne traditen e paraardhesve te vet

- Ne identitetin e shqiptareve ndjenja kombetare qendron mbi dallimin fetar. Njeriu shqiptar eshte se pari pjesetar i nje bashkesie etnike dhe pastaj i nje bashkesie fetare. Nje nga ideologet e Rilindjes Kombetare te shqiptareve eshte shprehur ne menyre lakonike: "Feja e shqiptareve eshte shqiptaria". Sido qe me kuptim filozofik-politik, kjo shprehje te kujton te vetmen eksperience ne bote, ku feja e nje populli eshte nacionaliteti i tij: hebrejt, feja dhe kombesia e te cileve eshte hebraizmi. Tek shqiptaret problemi qendron vetem pak ndryshe: midis kombesise dhe fese shqiptaret primatin gjithnje ia kane dhene kombesise, dhe prandaj kombesia (shqiptaria) eshte feja e tyre e vertete.

Korrieri.

[Lunesta]

Ka nje diskordance mes reagimit te kom musliman shqiptar dhe muslimaneve te thjeshte shqiptare. Myslimanet e thjesht shqiptare jane teper tolerante dhe per ta myslaminizmi vjen ne radhe pas shqiptarizmit, gjuhes dhe kultures shqiptare. Ndersa kreret e kom. musliman jane njerez te shkolluar neper xhamite e arabise dhe qe sjellin nje dimension me fanatik besimtar ne trjet shqiptare, i cili eshte i huaj per traditat tona. Njerez te tille duhen kontrolluat me kujdes sepse mund tebehen neser shkaktare te percarjes mes shqiptareve.

[niku-nyc]

Ka nje diskordance mes reagimit te kom musliman shqiptar dhe muslimaneve te thjeshte shqiptare. Myslimanet e thjesht shqiptare jane teper tolerante dhe per ta myslaminizmi vjen ne radhe pas shqiptarizmit, gjuhes dhe kultures shqiptare. Ndersa kreret e kom. musliman jane njerez te shkolluar neper xhamite e arabise dhe qe sjellin nje dimension me fanatik besimtar ne trjet shqiptare, i cili eshte i huaj per traditat tona. Njerez te tille duhen kontrolluat me kujdes sepse mund tebehen neser shkaktare te percarjes mes shqiptareve.

Shume e vertete eshte, por shume njerez nuk arrijn ta kuptojn dhe te pakten ta pranojn ket gje!

Per percarje per mendimin tim nuk duhet diskutuar se percarje u be qe 500 vjet me perpara, por tashti Shqiperia nuk ka kohe te meret me ankesat e Myslimanve, se ca thot Moisiu...e rencishme eshte Shqiperia te hyj ne EU pa probleme fetare sepse te njejtin fat pesoi dhe Turqia!

[Kosovari_78_Ca]

KRYESIA E KOMUNITETIT MUSLIMAN SHQIPTAR
NE SH.B.A.- DHE KANADA
P.O.BOX 010 238 ST GEORGE P.O. S.I. 10301 USA
Tel : (718) 390 0748 Fax.(718) 390 0946

http://www.forumimusliman.org/shba.html

Leter e hapur drejtuar presidentit te Shqiperise

President Alfred Moisiu,

Jemi shume te indinjuar per deklaraten tuaj te bere ne Universitetin e
Oksfordit ne Angli. Kjo deklarate ka shkaktuar nje termet ne mesin e
shqiptareve musliman si brenda atdheut ashtu edhe jashte tij. Gjithashtu
besojme se te njejten gje, e kane perjetuar edhe shqiptaret e besimit
te krishtere me te gjitha sektet e tij.

Deklarata juaj i perngjet sulmeve te stilit Don Kishotian kur sulmonte
mullinjte e eres, me pretekst se po sulmonte armiqte e tij. I nderuar
zoteri President, a mendoni valle se ata qe ishin ne audiencen e
Universitetit te Oksfordit nuk jane te vetedijshem per perkatesine
fetare te popullit shqiptar? Nese nuk jeni i vetedijshem se anglezet
dhe ata qe studiojne ne Oksford jane te informuar per perkatesine
fetare te shqiptareve kjo eshte nje fatkeqesi e madhe. Por nese je i
vetedijshem se ata e dine te verteten se shumica derrmuese e
shqiptareve ne Shqiperine zyrtare dhe ne trojet e tjera shqiptare ne
ballkan jane te perkatesise se besimit Islam, kjo eshte fatkeqesi edhe
me e madhe.

Si eshte e mundur te shkohet ne Oksford dhe te flitet per gjera te
paverteta e demagogji? Si mund te kuptohet objektiva e deklarates se
tille? A deshironit qe te fitoni simpatine e audiences ne salle dhe te
perendimoreve ne pergjithesi, duke u shprehur me ate se
??shqiptaret jane me shume te krishtere, e bile nese i gjurmon pak
me shume do ti gjesh se edhe ata qe thone se jane musliman ne fakt jane
te krishtere dhe se Krishterimi qenka burimore e Islami qenka
siperfaqesore??!

Te vetedijshem per metodat e veprimeve te sistemit te vjeter komunist, na
shkon mendja per nje moment, ndoshta ?nena parti? e ka obliguar
presidentin te shkoje e te perhape propaganden demagogjike qe nuk
eshte ne sherbim te askujt por vetem ne dem te vete presidentit dhe
te klases sunduese ne Shqiperi. Ndryshe, do te dukeni edhe me qesharak
para botes se civilizuar!!!

Ju nuk keni shkuar ne ndonje kafene te Londres e te flisni per identitetin
fetar shqiptar, por keni ligjeruar ne Universitetin me prestigjioz ne
Britani dhe ne bote. Ligjerimi ne kete universitet shekullore, krenaria
e Anglise dhe botes perendimore, eshte nje nder e respekt i madh per
secilin person. Si keni mundur t?ia lejoni vetes, qe ne emer te
shqiptareve t?i thoni ato te paverteta? A mos menduat per nje çast
zoteri president se jeni ne mbledhjen e partise dhe po flisni rreth planit
pesevjeçar?!

Si duket epidemia e komunizmit ende mban nen kontroll mentalitetin e nje klase
te madhe te intelektualeve shqiptare e ne mesin e tyre fatkeqesisht edhe
juve zoteri President.

A mund te na thoni Zoteri President, a keni menduar se me kete deklarate
do t?i neperkembni ndjenjat e qytetareve qe ju i perfaqesoni, apo kjo
pak prishe pune ne axhenden tuaj. Sistemi monist ne Shqiperi nuk pyeti
per identitetin e shqiptareve per nje gjysme shekulli dhe deshi t?i
beje nje here jugosllave e me vone ruse, kineze e me pas edhe
koreane apo kubaneze. Thua se ky popull nuk ka rrenje ne histori e
asnjehere nuk ka pasur ndonje identitet fetar e kombetar. A mendoni se
te pavertetat qe ia thonit botes ne ate kohe do t?ua beson kush sot.
Apo mendoni se ende shqiptaret jane nen ndikimin e etheve te komunizmit, e
nuk jane ne gjendje te flasin me fakte per vetveten?

Ajo qe ju keni bere ne Oksford eshte nje vazhdimesi e politikes se
mbrapshte te presidentit te Kosoves, Dr. Ibrahim Rugova i cili edhe
perkunder faktit se shumica absolute e shqiptareve te Kosoves jane
kunder ndertimit te kishes politike mbi germadhat e shkolles se mesme
ne Prishtine, vuri gurethemelin e saj! Kush pyet popullin dhe vullnetin e
tij perderisa presidenti i inspiruar nga fotografia qe e mban ne zyren
presidenciale sheh interesin e Kosoves ne ndertimin e katedrales politike
mbi keshtjellen e diturise! Thuase ai ishte i vetmi truall i pershtatshem
mbi te cilin duhej te ndertohej kisha!

Zoteri President, a mund te na thoni se ku qendron demokracia dhe liria e
shqiptareve muslimane? Sipas ?demokracise? qe ju pretendoni se
qeveriset Shqiperia dhe sipas asaj qe pretendon edhe vellau juaj ne
Kosove, zoteri Rugova duhet te merret parasysh vullneti i popullit te cilin
udhehiqni. Por ju po veproni ne te kunderten, pra nuk ka asnjefare
ndryshimi midis qendrimeve tuaja si president dhe Rugoves, me qendrimet e
Enver Hoxhes qe ne emer te popullit, shtypi e vrau po ate popull te
mjere ne menyren me barbare?

Ju flisni si te deshironi, dhe ja beni qejfin e hatrin çdokujt pos popullit
tuaj, ashtu sikur ben edhe Rugova. Çdo gje e krishtere çmohet dhe ruhet,
ndersa çdo gje islame sulmohet. Nje shami e nje nepunese shqiptare ne
Organizaten e Kombeve te Bashkuara ne Kosove u shnderrua ne eksplodim ne
masmediat shqiptare.

A mund te na thoni i nderuar President, demokracia eshte per tere
shqiptaret apo nga kjo duhet te perjashtohen shqiptaret muslimane? D.m.th.
per muslimanet nuk duhet te kete as demokraci dhe as liri! A thua e vetmja
menyre e fitimit te kesaj demokracie eshte konvertimi ne diçka tjeter
perveç Islamit? A nuk eshte ky nje inkuizicion i ri ne shekullin e 21
zoti President?

Zoteri President, shpresojme se ju nuk do t?i lejoni vetes te krahasoheni
me Enver Hoxhen dhe diktatoret gjakederdhes, qe perhere kur emrat e tyre
permenden, shtohet neveria, deshperimi dhe hidherimi i popullit. E tere
bota e di se populli shqiptar ne pergjithesi i takon besimit Islam dhe nje
pjese e tij besimit te krishtere. Shqiptaret me kete diversitet fetare
dhe me bashkejetesen dhe harmonine e deshmuar historikisht ishin dhe jane
shembull i paqes, tolerances dhe mireqenies per boten. Asnjehere nuk ka
patur dhe besojme se asnjehere nuk do te kete luftera fetare ne mesin
tone, perkunder asaj qe deshmojme sot ne Evropen e modernizuar. Krahaso
Irlanden Veriore me Shqiperine. Me deklaraten tuaj ju keni goditur shpirtin
paqesor dhe tolerant te popullit shqiptar.

Nese ju deshironi me te vertete te shkoni ne Evrope, sikur thuhet ne
deklaratat e shume intelektualeve shqiptare - atehere trajtojini
qytetaret tuaj me kriteret e BE-se, pranoni gabimin e bere dhe kerkoni
falje per ate qe keni gabuar, dhe mos e kaloni ofendimin e madh qe i bete
kombit tone, me fjalet abstrakte qe i thate Selim Muçes ne Tirane.
Nese nuk e beni diçka te ketille, atehere do te duket fare qarte sa
ethet e komunizmit sundojne ende ne Shqiperine tone, ame.

Sekretari i K.M.SH. ne SHBA
Ferid Bedrolli