Postuar mė parė nga
faruk9
se dyti here ,postimi i pare : IMAMATI
Me Imamet ketu mendohet ne Imamet-i Kubra , pozita e pushtetit , udheheqjes dhe te drejtuarit e myslimaneve .
Sipas Shiiteve , Imameti konsiderohet si nje prej parimeve themelore te Usul-i Din-it dhe ka nje rendesi te posaēme . Imameti ka te beje me ēeshtjen e udheheqjes se ummetit pas hz. Muhammedit s.a.a., , me te zgjedhur te njerezimit . Per te qene i denje per kete pozite nevojiten disa aftesi dhe zotesi te caktuara . Do t’i ceken vetem disa prej tyre :
Personi qe do te behet prijes duhet t’i zoteroje disa cilesi dhe tipare te veēuara si dituria , guximi , zemerbutesia , ndershmėria , asketizmi , devotshmeria , sinqeriteti dhe qendrimit larg prej te keqijave .
Sipas Shiiteve , Imameti eshte nje pozite hyjnore me te cilen obligohet nje person qe ti udheheq njerezit mbas Pejgamberit s.a ., dhe ky person duhet qe te jete i zgjedhur nga ana e Allahut prej mesit te njerezve te sinqerte . Sipas ketij besimi , Aliu a.s., u caktua nga ana e Allahut si Imam i myslimaneve . Si perfundim i pranimit te urdhrit permes shpalljes , Resulullahu s.a., u obligua qe te beje emerimin e Aliut a.s., si Imam para njerezve dhe ne baze te ketij obligimi ai e beri kete njoftim gjate haxhit te fundit ne vendin e quajtur Gadir Hum .
Me mijera sahabe qe ishin prezent aty , e pranuan dhe ia uruan Aliut a.s., kete pozite hyjnore . Kjo eshte pikėpamja e Shiiteve ne lidhje me kete ēeshtje .
Edhe Ehli Sunneti e pranon poziten e udheheqjes se Ummetiit , gjegjesisht se Imameti eshte i obligueshem . Por, sipas tyre, kan mar qėndrim se; kete zgjedhje duhet ta beje vete Ummeti-populli . Dhe ne baze te kesaj u zgjodh Ebu Bekrin r.a., i biri i Ebu Kuhafes si udheheqes HALIFE , ne ato momente para-pas nderrimit jete te hz Muhammedit s.a.a. .
Sipas Ehli Sunnetit , Resulullahu s.a.a., ka heshtur ne lidhje me hilafetin (udheheqjen) dhe kete ēeshtje ia ka lene vete Ummetit per ta zgjidhur ?
Do te paraqes shkurtimisht disa prova nė lidhje me kėte qėshtje :
Ne ajetin e 124-te te sures Bekare lexojme :
“ Pėrkujto (O i dėrguar) kur Zoti i vet , Ibrahimin e provoi me disa obligime , e ai i pėrmbushi ato , e Ai i tha : " Unė po tė bėj ty prijės (imam) tė njerėzimit " ! Ai tha : " (bėn o Zot) Edhe nga pasardhėsit e mi " ! (Zoti) Tha : " Mirėsinė Time nuk mund ta gėzojnė mizorėt " ! K ; 2-124 .
Prej kėtij ajeti mund tė kuptojmr se pozita e imametit ėshtė njė pozite hyjnore dhe kjarte ia jep atij qe Vetė dėshiron . Sepse , ne kete ajet shihet qarte se Imameti i hz Ibrahimit a.s., eshte dhene nga ana e Allahut dhe se kjo pozite eshte njė mirėsi nga ana e Allahut te cilėn nuk mund ta gezojne mizoret qė nuk e meritojnė .
Edhe ne ajetin e 73-te sures Enbija thuhet :
“ Dhe ata i bėmė shėmbėlltyrė qė udhėzonin sipas urdhrit Tonė , i orientuam nė punė tė mira , nė faljen e namazit , nė dhėnien e zeqatat , dhe ata ishin adhurues Tanė tė sinqertė .” K ; XXI – 73 .
Ne ajetin e 24-te te sures Sexhde thuhet :
“ Dhe prej tyre Ne bėmė prijės qė me urdhėrin Tonė udhėzojnė, pasi qė ata ishin tė durueshėm dhe ndaj argumenteve Tona ishin tė bindur ” . K ; 32 – 24.
Si edhe ne ajetin e 5-te te sures Kasas :
“ E Ne duam t'i lartėsojmė ata qė u shtypėn nė tokė, t'i bėjmė udhėheqės dhe t'i bėjmė trashėgues “. K ; XXVIII – 5 .
Disa jane te mendimit se termi Imam qė perdoret nė keto ajete ka tė bėje vetem me te derguarit ( RESUL ) dhe profetet ( NEBI ) . Por , ky eshte nje mendim i gabuar dhe eshte ne kundershtim me kuptimin e fjales IMAM . Sepse , RESULI njekohesisht eshte edhe IMAM edhe NEBI , por ēdo IMAM nuk eshte njekohesisht edhe RESUL ose NEBI .
Sipas ketij parimi , pikepamja e Shiiteve eshte me e afėrt me shprehjen Kur’anore , sepse , ne ajetet e lartpermendura eshte bere e qarte se pozita e imamit jepet nga ana e Allahut s.v.t., atij qe Ai vete e zgjedh dhe ketu nuk perfshihen mizoret . Ne anen tjeter, perveē Imam Aliut , te gjithe sahabet e shquare para Islamit kane qene idhujtar per nje kohe te caktuar dhe per shkak te kesaj bindjeje te tyre te meparshme e kane humbur kualifikimin e pozites se Imamit dhe te kalifit . Sipas ketij shpjegimi vihet ne pah se vetem Aliu eshte i denje per te marre persiper ate pozite .
Aliu a.s., nuk ka bere ibadet asnjehere dhe askujt perpos Allahut s.v.t., dhe nuk ka qene idhujtar as nje dite te vetme para e sidomos gjate shpalljes dhe pas saje . Per kete arsye , Allahu s.v.t., dhe hz. Muhammedi s.a.a., i ka dhene atij me teper vlere dhe e ka ngritur prej te gjithe sahabeve .
Nese ndokush thote se “ Allahu (Islami) e fal te kaluaren ” , pason pergjigjja , ajo eshte e vertete , por ekziston dallimi shume i madh prej atij qe ka qene idhujtar dhe pastaj eshte penduar dhe atij qe prej lindjes nuk e ka pranuar dhe njohur askend tjeter perpos Allahut s.v.t. .
Shume here Resulullahu s.a., ka terhequr verejtjen ne lidhje me temen e Imametit . Shiitet dhe Ehli Sunneti kane transmetuar dhe regjistruar shume hadithe ne lidhje me kete teme ne permbledhjet e tyre te haditheve . Ndonjehere e ka permendur fjalen Imam , ndonjehere Kalif dhe ndonjėhere Velajet (te gjitha fjalet e kane kuptimin e udhėheqjes) . Ne nje hadith ku permendet fjala Imam thuhet : “ Me te mbaret prej Imameve jane ata te cilet ju i doni dhe qe ata ju done juve , ata te cileve u kerkoni meshire prej Allahut dhe te cilet kerkojne meshire per ju nga Allahu s.v.t . Me te keqijte prej Imameve jane ata qe ju nuk i doni dhe ata nuk ju duan juve , ju qe i mallkoni ata dhe ata ju mallkojne juve ” . Sipas nje transmetimi , e kane pyetur Resulullahun s.a., A ti luftojme keta Imam ? Pergjigja ka qene “ Jo “ , perderisa e mbajne ne kembe namazin ; Sahih-Muslim , v . 6 , f . 24 ., ne titullin “ Kush jane imamet me te mbare ” .
Nė njė hadith tjeter thuhet : Mbas meje do te vijne disa imam , te cilet nuk do te veprojne sipas udhezimit tim dhe nuk do te permbahen sunnetit tim . Zemrat e disave prej tyre do te jene sikur te shejtanit , por trupi do te jete sikur i njeriut ; Sahihi Muslim , v . 6 , f . 20 . ne titullin “ Kur te shfaqen nxitjet , nuk duhet te largoheni prej shoqerise ” .
Ne nje hadith ku permendet fjala kalif thuhet : “ Kjo fe do te qendroje deri ne diten e Ringjalljes dhe pa asnje medyshje , do t’ju udheheqin dymbedhjete kalifet prej Kurejsheve ” ; Sahihi Muslim , v . 6 , f . 4 ne kapitullin “ Kalifati do te vazhdoje prej Kurejsheve dhe populli do t’i pasoje ata ” .
Xhabir Ibni Semure thote : Kam degjuar prej Resulullahut s.a., : “ Islami do te jete i shenjte perderisa te zgjase qeverisja e dymbedhjete kalifeve ” . Pastaj tha edhe diēka tjeter , por une nuk e kuptova . E pyeta babane tim se ēka tha i Derguari s.a., dhe ai me tha “ Te gjithe do te jene prej Kurejsheve ” ; Sahihi Muslim , v . 6 , f . 3 dhe shih-i Buhariu v .8 , f . 105 dhe f . 128 .
Fjala Imamet permendet ne hadithin vijues : “ Se shpejti do te vijne mbi ju disa udheheqese , te cilet do ti njihni dhe te cilet nuk do ti pranoni [do ti kundėrshtoni] . Ai qe i njeh ata , do te zmbrapset prej tyre ndersa ai qe nuk i pranon [qe i kundershton ata] , do te shpetoje . Ata qe i pranojne ata , do te shkatėrrohen ” . E pyeten : A te luftojme kunder tyre ? Dhe ai u pėrgjigj “ Perderisa ta falin namazin , jo ” ; Sahihi Muslim v . 6 , f . 23 , ne titullin “ Te qenet farz refuzimi i udhezave ” .
Sipas nje transmetimi te ngjashem thuhet : “ Te dymbedhjete udheheqesit do te jene prej Kurejsheve ” ; Sahihi Buhari , v . 8 , f . 127 . Bab-ul istihlaf .
.....Sipas nje transmetimi te ngjashem thuhet : “ Te dymbedhjete udheheqesit do te jene prej Kurejsheve ” ; Sahihi Buhari , v . 8 , f . 127 . Bab-ul istihlaf .
Ne nje hadith tjeter duke i paralajmeruar sahabet thote : “ Se shpejti do te lakmoni poziten e udheheqesit . Por ne Diten e Kiametit do te pendoheni ” ; Sahihi Buhari , v 8 , f . 106 . titulli “ Eshte mekruh lakmia per poziten e imamit ” .
Fjala Vilajet permendet ne kete hadith : “ Allahu e ka shpallur te ndaluar (haram) Xhenetin per nje vali qe vdes dhe qe ka udhehequr permes padrejtesive dhe hileve ” . ; burimi i njejte-i meparshem .
Ne nje hadith tjeter ku permendet fjala vilajet thuhet : “ Te gjitha punet e popullit do te shkojne mbare perderisa te zgjase vilajeti i dymbedhjete personave , qe te gjithe prej Kurejsheve ” ; shih-i Muslim , v . 6 , f . 3 , titulli “ Kalifati eshte prej Kurejsheve ” .
Per te gjitha hadithet dhe te gjitha ajetet qe u permenden , nuk ndihet nevojen (mendoj)e komentimit apo shpjegimit te tyre , dhe ketu nuk po e permendi asnjė burim tė Shiitėve . Vetėm u permendėn burimet e sigurta te Ehli Sunnetit dhe kjo temė , se Kalifati i takon dymbedhjete personave prej Kurejsheve ” eshte e pranuar edhe nga ana e Ehli Sunnetit . Madje disa prej dijetareve te Ehli Sunnetit e kane pranuar se vete Resulullahu s.a., ka thene : “ Mbas meje do te vijne dymbedhjete kalif dhe te gjithe jane prej BENI HASHIMEVE ” ; Jenabi-ul Mevedde , v . 3 , f . 104 .
Sipas nje rrefimi te transmetuar prej Esh-Shabi Mesrukit thuhet : “ Nje dite ishim ne prani te Ibni Mesudit dhe ishim duke ia prezantuar librat e Kur’anit . Nje i ri e pyeti : Athua ka permendur Resulullahu s.a., diēka ne lidhje me kalifet qe do te vijne mbas tij ? . Ibni Mesudi u pėrgjigj : Ti je i ri dhe si eshte e mundur qe te interesohesh aq shume per keto ēeshtje , kurse asnjeri deri me tani nuk me ka pyetur nje pyetje te tille . Po , Resulullahu s.a., ne lidhje me kete ka thene se mbas tij do te vijne aq kalif sa ka pasur fise te Beni Israileve ” ; Jenabi-ul Mevedde , v . 3 , f . 105 .
Tani do te perpiqem qe te jap shpjegime ne lidhje me kete teme shume te rendesishme qe ka hapur rrugen e perēarjes ne mesin e myslimaneve mbas nderrimit jete te hz . Muhammedit s.a.a., dhe ti ceki pikepamjet e te dy grupeve ne lidhje me provat dhe mendimet e tyre te perbashketa .
Pėrmiresimi i marrėdhėnjėve tė ndersjella ėshtė mė i mirė se namazi i paobligueshėm dhe agjerimi i paobligueshėm .
15/02/08 .
Faruk9. 19/02/08 .
p/s., Perderisa nuk do te lejohet postimi ne blogun " Komuniteti Musliman " kjo do te jete postim i fundit ne kete blog Komunitetin Bektashi .
selam.
Krijoni Kontakt