Dhimitër Shyteriqi

[Xhuxhumaku]

70 vjet nga koha kur është botuar libri i parë poetik “Kanga e rinisë së parë” që përkon me 90 vjetorin e lindjes së Shuteriqit

Dhimitër S. Shuteriqi dhe libri i tij i parë


Feride Papleka

Dhimitër S. Shuteriqi është ndër të rrallët e brezit të tij që u kam lexuar librin e parë. Natyrisht personaliteti i tij i madh letrar dhe shoqëror hedh dritë mbi çdo vepër të tij të mëvonshme, por si autor scripta manent, ai lindi me librin poetik që mban titullin domethënës “Kangët e rinisë së parë”, shtypur më 1935 në Korçë, në shtypshkronjën e Dhori Kotes që ishte edhe librari.
Siç shihet edhe nga titulli, poeti mishëron në këtë libër shkallën e parë sentimentale të rinisë. Botimi është me një format mesatar, me kopertinë të thjeshtë, pa ngjyra, me titull të vënë mes dy thonjëzash. Emri i autorit shoqërohet me inicialin S. që nënkupton emrin e të atit. Libri ka 48 faqe me poezi që ritmojnë me kushtime dhe citime në gjuhët origjinale nga vijnë, si elemente të rëndësishme të intertekstit.
Ashtu si Charles Baudelaire me të cilin vargjet e tij kanë afëri tematike dhe shprehimore, Shuteriqi i ri transmeton këtu korrespondencën midis botës së jashtme moderne dhe anktheve të brendshme të shpirtit njerëzor, duke u bërë kështu de facto simbolisti i parë shqiptar.
Në poezinë hyrëse, e cila mund të merret edhe si parathënie estetike e librit, sepse nuk përfshihet brenda dy cikleve të mirëstrukturuara “Këngët e hutesës” dhe “Këngët tragjikomike”, ai shkruan: “Unë kam dashur ndër shije, drita, ngjyra e tingllime, / të shuaja zjarrin e shpirtit, po e shova në andrrime” (Andërrtari i penduëm, 1935, f. 4). Fjalët andrrim, andërrtar, andërr, dalin në shumë poezi: “e ëmbël a andrra në jetë” (po aty f. 3); “ra nata dyshimplote, ra nata andërrtare” (Engjëlli satan, 1934, f. 17); “Andrrova i andërr të mirë që kurrë s’u ba” (Kanga e fundit e Baudelaire-ianit, 1933, f. 40). Duket se ëndrra ngrin shumëçka: peizazhet, ngjarjet, pranitë ekzistenciale dhe të gjitha vargjet poetike shkrihen drejt një qëllimi, për të kërkuar atë që dëshiron të thotë poeti: Jeta i ngjan ëndrrës. Kjo ide e shfaqur që te Homeri dhe Eskili në antikitetin oksidental, ka vazhduar pastaj në të gjithë shekujt filozofikë dhe letrarë. Madje Calderon de la Barca, një poet dramatik i shquar spanjoll që i dha dramës madhështinë tragjike që njohu te grekët e lashtë, më 1633 shkroi një dramë me titull “Jeta është ëndërr” (La vida es sueno).
Ideja se jeta është ëndërr, ndër themeloret e librit, shoqërohet me ide të tjera si: njeriu luhatet mes rënies dhe lartësimit dhe se ai është në syrgjynim në këtë jetë, sepse e ka humbur parajsën: “Unë këndoj në mjerime dhe kanga më huton (Andërrtari i penduëm, 1935, f. 4); Po sa i shkurtër gëzimi qenka në dhe (Kumbona, 1933, f. 8); Përmbi rrasën e mermerit kumboi një fjalë e artë, / Hiçi” (S’ka titull, 1934, f. 12). Ja pra përfundimet në të cilat ka arritur një 18 vjeçar. Them kështu, se pavarësisht nga botimi që u bë kur autori mbushte 20 vjeç, shumica e poezive janë shkruar më 1933 dhe 1934. Janë përfundime që dëshmojnë një pjekuri poetike të hershme. Dhe si rrjedhojë dashuri dhe trishtime të hershme, vështrime shoqërore e filozofike të hershme.
Që poeti pati pjekuri të hershme e dëshmojnë edhe dy fakte të tjera ndihmëse: në moshën 14 vjeçare, liceist, ai kopjon një natë të tërë deri në mëngjes librin “Les fleurs du mal” që i ra rastësisht në dorë dhe 15-vjeçar ai shkroi poezinë e parë për Kosovën e pushtuar, e që u botua në një gazetë letrare të shqiptarëve të Rumanisë në Konstancë.
Cikli i parë hapet me një poezi me kushtim “Poetëve Lasgush Poradeci dhe Ernest Koliqi”. Aty merret vesh (ose më saktë e mora vesh) se Ernest Koliqi ka qenë edhe poet. Gjithsesi shumica e krijuesve si poetë e kanë nisur udhën e letrave.
Sekrete dhe e heshtur poezia e Shuteriqit të ri rrëshqet shpejt e me shpërthime drithëronjëse, duke treguar gjerësi e thellësi të çuditshme, sidoqë hapësira kohore e shprehjes së saj është relativisht e shkurtër. Lexuesi ndjen një prani ireale, parafytyron vështrimin ironik të kësaj pranie dhe dëgjon me kujdes bashkëbisedimin e poetit me të. Paul Valery thotë se lexuesi është bashkautor i veprës. “Pyeta atëherë Bilbilin: “Thuëj më, Bilbil, ç’këndon” / - më pa me çudi. / Nalt ia hudhi kangës siç e ka zakon / dhe m’u tret për fare në gjethin e r!” (Kangë, 1934, f. 7). Në këtë bredhëritje poetike të bën përshtypje sinqeriteti për të gjetur sadopak paqe të brendshme: “O zemër e vogël, o e vogla kunorë, / M’u ba se m’u tha zemra e eme n’ dorë” (Kam një trëndafil picërrak, 1934, f. 9) si dhe siguria me të cilën jepen detajet që bashkojnë kohën reale dhe abstrakte, pra kohën dhe kohësinë me kohën imagjinare dhe mitologjike: “Sa e kthjellët asht qetsija e t’ngrimes natë!” (Natë dimri, 1934, f. 24).
Duke shprehur edhe kredon poetike si dhe parapëlqime të tjera, në libër përdoren referenca që flasin për një autor të përcaktuar mirë në rrugën poetike. Ndër të tjerë ai përmend: Keats, Baudelaire, Verlaine, Dante, Virgjil, Marcel Proust, Paul Bourget, Albert Mockel e të tjerë. Emri i Baudelaire-it shfaqet disa herë, por cikli i dytë mban kushtimin: “Për kujtimin e të madhit Ch. Baudelaire!” Ai i përdor kushtimet dhe ciklet edhe për të theksuar ide të ndryshme, si bie fjala, poezia “Natë dimri” që ka si epigraf emrin e Marcel Proust-it, lidhet me konceptin heraklitian të kohës që përfton vlerësim të ri në ciklin romanesk “A la recherche du temps perdu” (Në kërkim të kohës së humbur); apo poezia “Vjeshtë” që ka si epigraf një strofë frëngjisht nga një poezi me të njëjtin titull të Paul Verlaine-it, përshkruan analogjinë kohë-shpirt; apo thënia e Dantes për Virgjilin “Tu sei lo mio maestro e il mio autore”, e përdorur te poezia “Kanga e fundit e Baudelaire-ianit” lë të kuptohet se Baudelaire-i është i tillë për poetin shqiptar; apo edhe më tej në dy vargje nga Lasgush Poradeci te vjersha “Korriku”: “Një afsh i dendur avullon në erë / Po përvëlon një diell porsi prushi”, jepet ideja se shpesh prapa spektaklit të natyrës, fshihet fataliteti i një shpirti që vuan, etj.
Çasti i takimit të dy imazheve: ëndërr/realitet, shprehet me simbole. Poezia e Shuteriqit është krejt simboliste. Kështu, përgjigjja e atypëratyshme do të ishte se bota vizatohet bardh e zi, se individi, poeti, njeriu bashkëkohor është çmagjepsur: “Asht errët në zemrën teme, vashë e re” (Pendim, 1933, f. 13) e ky njeri i sheh gjërat pa ngjyrë: “Gëzim, o fjalë e dukshme ëndërrtare / gufmohesh si një pëlhurë erës detare” (Kanga e fundit e Lelianit, 1934, f.37).
Shija e fjalëve, baroku i tyre me qëndizmat e parashtesave e prapashtesave zvogëluese si: andërrtar, picërrak, me kuptimin e tyre të veçantë shprehimor si: vashë, vlla; me shoqërimin me epitete si: shpirt i njomë, fjalë e artë, zemër e gjanë, kangë zije, jetë e zvetnueme, trëndafil i dashun; apo edhe më tej me përdorimin e tyre simbolik me kuptim zgjerues si: qiell plot dritë e gas, kangë e lartë e Amëshimit, parfum i errësirës plot magji, jeta zemër mekë; apo edhe oksimorët: tempull i zi, qetësi e frikshme, si dhe mbi kuptimet : e zeza zi etj., bëjnë që poezitë të lexohen në heshtje duke medituar. Nisur nga ky vëzhgim është e shpjegueshme se gjuha në libër nuk paraqitet si fakt shkencor, por si një e dhënë artistike që me elegancë dhe ëmbëlsi i tejkalon emocionet e thjeshta.
Kur Platoni thoshte se poezia është magji për shpirtin, ai e kishte fjalën te aftësia e saj për të transmetuar në pak vargje dritë dhe kuptimësi, shkëlqim dhe trishtim. Dhimitër S. Shuteriqi, ashtu si Charles Baudelaire e ndjen thellë se njeriu është një lodër në duart e fatit dhe se beteja për ta zotëruar këtë fat është përrallore: “O ti kangë e lartë e Amshimit që me hir të pakufishëm / Vjen e futesh në zemrën teme dhe sjell muzgun e përzishëm” (1934, f.12).
Në ciklin e dytë gjurmët e afërisë me Baudelaire-in janë më të qarta si në strukturë ashtu edhe në ide. Ndjesia e largësisë prej realitetit dhe e humbjes në të, bashkohen dhe japin një pikëllim të pashërueshëm.
Le të ndalemi pak te poezia “Kanga e fundit e poetit” (1934, f. 44) që edhe i përket këtij cikli. Kjo poezi e bukur është ndërtuar me strofa katërshe e me varg aleksandrian. Me brendi të trishtuar, ajo ndriçohet nga jashtë me një lloj brishtësie të mahnitshme, duke nënvizuar dhe përsëritur imazhin e një honi shpirtëror që krijon tronditja e madhe: “Po, u shuan zjarri dhe drita! ...”; “U tretën përgjithnji në mue em kanga, em jeta”. Përgjithësisht mosha e adoleshencës rreket të mbetet midis fëmijërisë dhe rinisë, duke shprehur një lloj neverie për moralin mbizotërues si dhe duke skicuar një thyerje ekzistenciale në jetën e përditshme. Dhe njeriu mbërthehet fort nga ky frymërim krijues.
Ashtu si në tematikë, poezia e bodlerianit të ri në këtë libër rrok një univers teknik të gjerë. Ai shkruan me strofa katërshe, gjashtëshe, me katërshe e me një refren që përafrohet me këngët popullore, përdor me sukses sonetin, heksametrin, tetërrokëshin dhe vargun e lirë.
Megjithë patetizmin që shfaqet vende-vende e që është shprehje e gjakimit të jetës së tij në episodet që do të vijnë e në të cilat ai do të jetë protagonist i radhëve të para: si atdhetar do të dalë në mal për të çliruar Shqipërinë, duke e lënë poezinë, sepse “muzat heshtin kur gjëmojnë topat”; si i ri i përgatitur në universitetet e Evropës, ai është i vetëdijshëm për misionin e lartë intelektual që i ngarkon koha, dhe ndërmerr punën e përgatitjes së programeve e teksteve letrare për shkollat tona të para të larta e që kuptohet deshën shumë mund, shumë kohë dhe shumë përkushtim për t’u realizuar. Pra megjithë patetizmin, poezia e këtij libri karakterizohet nga brenga e trishtimi, ashtu si gjithë poezia simboliste. Djaloshi i ri ndjen në thellësi të qenies një realitet të pakomunikueshëm e të tmerrshëm. Gjithë jeta nxin e vuan (Era, 1935, f. 20). Në disa poezi preket ideja e vdekjes, si temë universale e letërsisë dhe miteve: “Dhe nga tingujt e Amëshimit, njofta ata të jetës vetë, / njofta vetë unë zan e vdekjes nëpër jetë të së gjanës jetë” (1934, f. 12); “Si e gjithë jeta shpirti vuen / vashë çdo gja ka për të vdekë” (Vjeshtë, 1934, f. 22). Sidoqoftë që te ky libër përvijohet personaliteti i tij i ardhshëm: “Sa herë në madhni ngritur unë veten e kam pa, / Dafinat që stolisshin kryet tem, nuk janë tha” (Andërrimtari i penduëm, f. 4).
70 vjet kanë kaluar që nga koha kur është botuar libri poetik “Kanga e rinisë së parë” që përkon me 90 vjetorin e lindjes. Ai e ruan përsëri freskinë, por mban të fshehur sekretin e aventurës së madhe kulturore të Dhimitër S. Shuteriqit që me plot kuptimin e fjalës mund të quhet autor i shekullit XX me njëqind e ca librat e tjerë që erdhën më pas: romane; tregime (duke arritur vlera të papësëritshme); poezi; monografi; libra studimorë; histori letërsie; fjalorë letrarë; dokumente historikë (si ato për Aranitët dhe Gjergj Kastriotin), rreth një mijë e ca portrete të vizatuara (në liceun e Korçës ai pati qenë nxënës i Vangjush Mios), skenarë; vënie në shqipen e sotme të disa veprave të arbëreshëve të Italisë (si të De Radës e të ndonjë tjetri); tekste me shkrimet shqipe; dokumente letrare që përbëjnë njëzet mijë e ca skeda albanologjike e që do t’u shërbejnë si referenca albanologëve të rinj, ashtu si e tërë vepra e tij e botuar.
Dhimitër S, Shuteriqi shkroi, prodhoi dhe konsumoi kulturë, gjurmoi burimet e kulturës sonë dhe u bë historiani i parë i letërsisë shqipe me përmasa të një pune pesëdhjetë vjeçare. Në letërkëmbimet e tij me të atin, Simon Shuteriqin, Mësues i Popullit, kur ishte i ri, bisedat kryesore të tij janë për librat. Ai ishte vërtet edhe njeriu bibliotekë i Shqipërisë.
Është vështirë të përmblidhet qoftë edhe shkurtimisht ajo vepër e pamatshme e Dhimitër S. Shuteriqit që u shkrua dhe u realizua pas librit të tij të parë. Ajo nuk është projekt i dyfishtë apo i trefishtë i atij që kishte debulesë të quhej poet, siç kemi debulesë për dashurinë e parë të humbur, por ishte projekt i shumëfishtë i një vepre titanike. Do më pëlqente ta mbyllja këtë shkrim duke ripërsëritur fjalët e Moikom Zeqos për të: “Ai kishte më shumë punë se ditë.”


26/07/2005
KATEGORIA: Kulture.Shekulli.

[Xhuxhumaku]

Në 90-vjetorin e studiuesit të njohur të historisë së letërsisë shqipe

Kërkimet, jeta e dytë e Dhimitër Shuteriqit

Prof. dr. Ali Xhiku

Ç'gjente të trashëguar kultura shqiptare menjëherë pas Çlirimit të vendit në fushë të mendimit shkencor mbi letërsinë shqiptare përbënte, sigurisht, një trashëgimi të vyer, që kishte arritur të nxirrte hera-herës pena të mprehta, me aftësi analitike jo të zakonshme. Siç ishte e natyrshme, ajo trashëgimi nisi të hedhë shtat së pari si përcjellje kritike e krijimtarisë së kohës që, pas krijimit të shtetit shqiptar, erdhi duke u shtuar ndjeshëm e nga shumë pikëpamje. Me kalimin e pak viteve ishin kryesisht kërkesat shkollore ato që nxitën sistemimin e njohurive mbi letërsinë nëpër tekste mësimore, të cilat, për nga karakteri i tyre, synonin edhe ndjekjen historike të zhvillimit të letërsisë shqipe. Ndër tekstet që u botuan në ato kohëra, Elemente të gjuhësisë dhe të literaturës shqipe (1936), punuar nga Eqrem Çabej, dhe Shkrimtarë shqiptarë (1941), që u botua nën redaktimin e Ernest Koliqit, ishin sprovat e para të përvijimit të historisë së letërsisë shqiptare, që nga fillimet deri në pamjet e saj më të fundit.
Qëllimet që i vuri vetes shoqëria shqiptare me mbarimin luftës kërkonin jo vetëm përhapjen e shpejtë e të gjithkundshme të shkollimit fillor e të mesëm, po edhe lindjen e zhvillimin e arsimit të lartë. Një nga disiplinat më të rëndësishme që do të studiohej në këtë shkollë, e panjohur deri atëherëë, do të ishte padyshim historia e letërsisë. Ajo nuk mund të ndërtohej nga të huajt, atë do ta bënin studiuesit shqiptarë, të cilëve do t'u duhej t'ia dilnin një pune shumë të vëllimshme, që nuk ndihesh e nevojshme pak vite të shkuara. Në ballë të saj u gjend, ndër të tjerë, Dhimitër S. Shuteriqi, që nisi kështu rrugëtimin e tij si historian i letërsisë shqipe. Në atë udhë ai rrahu shtegun më të vështirë, sepse iu desh që, në të njëjtën kohë, t'i përgjigjej shkollës së mesme me tekste disallojesh (histori të letërsisë shqipe, antologji të saj etj.) po edhe pasionit të tij prej hulumtuesi që e kuptonte fort mirë se, për t'u kthyer në shkencë, historia e letërsisë shqipe veç të tjerave duhej të zbulonte shumë e shumë të dhëna që nuk kishin dalë ende në dritë. Ngaqë shkoi këtij shtegu, Dhimitër S. Shuteriqi u shqua shpejt si dijetar, që vetëm kërkonte dhe gjente. Kërkimi iu kthye në jetë të dytë, nga e cila nuk ndahej kurrë, edhe pse jepej pas poezisë e rrëfimtarisë. Ndryshe si mund të hidhej në kartë Shkrimet Shqipe (1965, 1976), një nga ato vepra që bëhen vetëm një herë dhe sapo botohen shndërrohen në libër tavoline për çdo studiues tjetër të së njëjtës fushë. Këmbëngulja e pozitivitit, e gërshetuar me logjikën dialektike të të menduarit, e cila kërkonte prej tij njohjen e njëkohshme të shumë rrethanave (çka donte të thoshte punë dhe vetëm punë) bënë që Shuteriqi të zotëronte një aftësi që shfaqet përgjithësisht rrallë ndër veprimtaritë hulumtuese, aftësinë për të parashikuar ekzistencën e të dhënave të tjera, ende të panjohura, që duhej të gjendeshin diku tjetër nëpër arkiva e biblioteka. Më anë tjetër, dijetar që donte t'i shihte dhe t'i prekte faktet, Shuteriqi nuk ngutej të nxirrte përfundime; kur vërente se nuk i arrinin, ai parapëlqente të linte çështje të hapura për të pritur të zbuloheshin shtigje të tjera. E megjithatë, Shuteriqi, më shumë se kushdo, shtroi hipoteza, që shpesh u provuan me kalimin e viteve.
Trashëgimi që la Shuteriqi në fushë të historisë së letërsisë shqipe është aq i gjerë sa që, në një vështrim të parë, mund të krijojë përshtypjen se, sidoqoftë, nga pikëpamja e zgjedhjes së objekteve të studimit, mbetet disi i shpërndarë në detaje e shumë i shtrirë në kohë. Po kjo përshtypje nis e shuhet sapo kuptohet se prirjet që vinin prej traditës, sidoqë të çmuara, qenë megjithatë të pamjaftueshme e me shumë zbrazëti. Ato prirje duheshin mbushur. Shuteriqi ishte një ndër kërkuesit më të shquar që e plotësoi këtë nevojë. Letërsia dhe përgjithësisht kultura e shkruar shqiptare u zhvillua më së shumti si shprehje e qëndresës ndaj fatesh asfiksuese historiko-politike; atyre u duhej në një mënyrë a një tjetër, thjesht të mbijetonin. Prandaj për to ishte e natyrshme të shfaqeshin edhe si dukuri sporadike e të veçuara, që shpesh lindnin e vdisnin pa e njohur njëra-tjetrën. Në të tilla rrethana, ishte e domosdoshme që dija shqiptare ta hidhte vështrimin e saj gjurmues gjithandej e në të gjitha kohërat. Shuteriqi e përballoi këtë detyre të rëndë, që, sepse ishte e tillë, i solli rezultate, aq sa t'i jepte të drejtën ta quante Nëpër shekuj letrarë (1973) përmbledhjen e tij të parë me artikuj e studime historiko-letrare. Ishte vërtet një titull kuptimplotë.
Shuteriqi e dinte mirë se historia e letërsisë, për shkak të natyrës së objektit të vet, nuk shpëtonte dot deri në fund prej interpretimeve subjektive, që, doemos, vinin e shtoheshin po të mungonin të dhënat. Prandaj ai merrte përsipër t'u hynte punëve të mëdha e përgjithësuese (teksteve akademike e monografive), vetëm pasi kishte krijuar bindjen se kërkimet e tij dhe të të tjerëve kishin zbuluar tashmë faktet e nevojshme. Atëherë dolën monografia Naim Frashëri (1982) dhe teksti Historia e letërsisë shqiptare (1983), vepra kolektive e drejtuar prej tij.
Kush njeh korpusin studimor të Shuteriqit, nuk e ka aspak të vështirë të vijë në përfundimin se, këtej e tutje, pa të nuk mund të përfytyrohen histori të traditës letrare. Lënda shkencore që përmban ai korpus është e do të jetë gur i rëndë themeli për çdo ngrehinë historiko-letrare. Kush familjarizohet sado pak me botimet që merren me historinë e letërsisë shqiptare, e ka fare të lehtë të vërë re se Shuteriqi është më i cituari. Ai do të mbetet i tillë për shumë kohë, sepse gjerësia e vizioneve të tij përmban paradigmat e përgjithësimeve që do të bëhen në vitet që do të vijnë. Nuk është vendi të flitet për hollësitë e pikëpamjeve dhe tezave shkencore të Shuteriqit. Mjaft të thuhet se shpejt ato do të jenë burimi i një tematike të tërë kërkimesh e studimesh të tjera.


Pak nga jeta e studiuesit të njohur

Nga poezitë te proza dhe studimet

Dhimitër S. Shuteriqi, personalitet i shquar i kulturës shqiptare, u lind në Elbasan më 1915. Ai ishte prozator, poet dhe studiues i letërsisë. Në vitet 1950-1974 ishte kryetar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve. Rrugën letrare e nisi në vitet '30 të shekullit të kaluar, me vjersha dhe tregime. Në vitin 1935 botoi përmbledhjet poetike "Këngët e rinisë së parë". Në vitin 1952 botoi romanin "Çlirimtarët", kushtuar Luftës Nacionalçlirimtare të popullit Shqiptar kundër okupatorëve fashistë, luftë në të cilën ai mori pjesë aktive që në ditët e para. Shuteriqi shkëlqeu sidomos në fushën e tregimit. Ai është autor i shumë vëllimeve me tregime si dhe i disa vëllimeve me vjersha e poema. Dhimitër Shuteriqi dha një kontribut të shquar me studimet e tij në fushën e historiografisë letrare, ai ishte një ndër autorët kryesorë të teksteve e të veprave përgjithësuese për historinë e letërsisë shqiptare, i monografive të veçanta si dhe i punimeve për historinë e kulturës shqiptare.

Gazeta Shqiptare.

[angeldust]

Nje pyetje kam:

Cne emri i Dhimiter Shuteriqit ne titullin e temes me "y" si influence nga turqishtja? Sikur s'pertypet...

[ChuChu]

Sikur Enveri qe ulej gju me gju me popullin per t'u ndjere nje me ta, dhe Brari yne flet i drejtohet te folures fshatarce per t'u marre vesh me popullin.

Braro

[Hyllien]

Dhimiter Suteriqi eshte nga njerezit me te pafytyre qe ka patur ndonje here ky vend,ky bandill ne vitet tridhjete shkruante teresisht si plagjiator apo shqip kopjac i Bodlerit me ca perkthime percart dhe pastaj me ardhjen e komunistave e shau e nuk la gje kunder tij,ishte kryetar i LSHASH dhe firmosi te varen e pushkatohen artiste dhe poete!Nje shembull,Shuteriqi zhduk ne burg Qemal Draçinin,nje nder intelektualet e shquar te asaj kohe nga Shkodra dhe arrin te beje tjetrenepren "Histori e Letersise Shqipe" qe Dracini e kishte paraqitur ne Ministrine e Arsimit si doreshkrim Shuteriqi e vjedh dhe e boton ne emrin e vet...Ky eshte krimineli qe ne e quajtem "profesor!"

Te vjen keq qe trecereku ne ket teme se ka idene se per cfare flitet dhe besojne propaganden e gazetave. Dhimiter Shuteriqi ishte ai qe i shpalli lufte Lidhjes se Shkrimtareve duke pretenduar se i perkiste "shtypit realist" te viteve 30 dhe se kishte filluar te botonte qysh atehere te ashtuquajturin liber me vjersha "endrra ne sirtar", qe pati dhe nje pergjigje te thate nga Lidhja se keto endrra Dhimitrit i kishin ngelur ne sirtar ndryshe nga dynjaja tjeter qe kishte botuar. Edhe Historia e Letersise Shqipe eshte nje plagjature e vertete. Eh sa ka atje qe duhen nderuar, por shqiptari me k se t-ja i ka hik me kohe, e ka mendjen tek interesat vetjake, dhe tek shkaterrimi i vlerave jo ngritja e atyre njerezve qe meritojne.