Qendra ruse e teknologjise hapesinore Bajkonur

[kolombi]

Qendra ruse e teknologjise hapesinore festoi 50-vjetorin e saj.

Zone e larget

Kozmodromi i Bajkonurit është objekti më i vjetër në botë i lëshimit të raketave.

Kjo zonë në Kazakistan u zgjodh në vitin 1955 si qendra e programit hapësinor të Bashkimit Sovjetik.

Objekti ndodhet në stepën kazake, ndërsa vetë qyteti i Bajkonurit ndodhet rreth 400 kilometra në veri-lindje

[kolombi]

Në 4 tetor të vitit 1957, Bashkimi Sovjetik lëshoi të parin satelit artificial në hapësirë, i quajtur Sputnik 1. Sateliti u lëshua nga Bajkonuri në bordin e raketës R-7.

Sateliti me peshë 83 kg ishte i madh sa një top basketbolli.

Amerikanët u frikësuan se mos ky zhvillim ishte një sinjal i sovjetikëve për të lëshuar mbi SHBA-në raketa balistike me mbushje bërthamore.

Ky zhvillim nga ana tjetër shënoi startin e garës për teknologjinë hapësinore mes SHBA-së dhe BRSS-së.

[kolombi]

Në nëntor të vitit 1957, nga Bajkonuri u lëshua sateliti Sputnik 2, i cili kishte në bord qenin Laika.

Laika u vendos në një kabinë me ajër të presuar, ku mund të qëndronte në këmbë ose ulur.

Ky mision u dha shkencëtarëve të dhënat e para për mënyrën e sjelljes së kafshëve në hapësirë.

Por kthimi i Laikas në Tokë ishte i pamundur. Qeni ngordhi pas dy ditësh në hapësirë

[kolombi]

Tragjedia e parë e rëndë në kozmodrom dhe në historinë e shkencës hapësinore ndodhi në 24 tetor të vitit 1960.

Nga shpërthimi i raketës R-16, humbën jetën 100 vetë.

Dizenjatori i raketës shpëtoi pasi gjatë kohës së shpërthimit ai ndodhej në një bunker ku kishte hyrë për të pirë një cigare

[kolombi]

Juri Gagarin u bë njeriu i parë që fluturoi në hapësirë, kur raketa Vostok 1 u lëshua nga Bajkonuri më 12 prill të vitit 1961.

Kozmonauti qëndroi në orbitë për 108 minuta përpara se kapsula të prekte Tokën në Saratov të Bashkimit Sovjetik

[kolombi]

Valentina Tereshkova u bë gruaja e parë që fluturonte në hapësirë ku u ngrit nga Bajkonuri në bordin e anijes Vostok VI, më 1963.

Gjatë një komunikimi me radio me Tereshkovën, gjatë udhëtimit të saj 3-ditor, kryeministri Nikita Krushov, e përgëzoi kozmonauten dhe foli me një admirim prej prindi për të.

[kolombi]

Shumica e modeleve që formuan stacionin hapësironor rus, Mir u dërguan nga Bajkonuri.

Mir është i pari stacion hapësinor i shfrytëzuar.

Elementi i parë u lëshua më 1986 dhe qëndroi në orbitë për 15 vjet, përpara se të kthehej në atmosferën e Tokës.

[kolombi]

Bajkonurit i kërkohet vazhdimisht që të lëshojë satelitë për qëllime komerciale si edhe për të furnizuar Stacionin Ndërkombëtar të Hapësirës.

Kazakistani ka në plan që të lëshojë satelitin e parë prej këtij kompleksi. Bashkë me Rusinë Kazakistani po ndërton një objekt më pak të dëmshëm për ambjentin.

Të dyja vendet kërkojnë që të zvogëlojnë ndotjen e ambjetit prej gazi dhe mbetetjet teknologjike.