Kush e vrau Johanėn?
MIRANDA HAXHIA
2 Gusht - Vlora ėshtė Perėndim, kurse Shqipėria ėshtė Tiranė. Kėshtu mendojnė gjithė vlonjatėt, ata nuk janė vetėm banorė tė njė shteti, por njė komb mė vete. Janė tepėr besnikė pėr qytetin e tyre, por po tė pyesėsh vlonjatėt se pėrse duan qytetin e tyre, do tu merret goja e do tė mėrmėrisin pėr peshqit e vrarė, pėr ato dhe pėr godinėn e madhe tė shtetit tė TUHAFĖVE. Vlonjati ėshtė i fjalės. Nė fillim tė lavdėron klimėn e ngrohtė, pastaj pėrshkruan portėn e madhe tė detit, sikur tė qe porta e Bagdatit tė artė, pastaj bėhet gati tė rrėfejė dhe ngec. Nuk bėzan asnjė fjalė. E mbyll me fjalėt: nė kėtė qytet nuk ka asgjė romantike! Ēmund tė ndodhė nė kėtė qytet? Po tė qe amerikani O.Henry nga Shqipėria, sigurisht, kėshtu do ta fillonte njėrin tregim tė radhės. Por kėtu shkruhet, pasi tregimet kanė ndodhur ndaj dhe janė aq pak tė vlefshme, aq pak tė besueshme. Sepse kėtu gjėrat kanė njė planifikim e destinacion gati mistik, sikur ėshtė pėrcaktuar nga perėndia se, nėse dikush do guxojė, ėshtė i mbaruar, nėse dikush do tė matet me njė shtet-elefant, do tė zgėrlaqet nėn thundrėn e kėtij shteti-elefant.
Ky qytet ka formėn e njė dhjetėmijė lekėshi tė grisur nė cep, tė ndarė mė dysh nga pėrdorimi i tepėrt e i ngjitur rishtazi me njė ngjitėse tė tejdukshme. Ky qytet ėshtė njė dollar i vogėl qė shėtit sa nė xhepin e njė karrocieri, nė xhepin e njė milioneri, sa nėn fustanin e njė vajze nė gjakun qė rrjedh mė pastaj pėr kollaj e pėr hesap tė vet. Vėrtet nuk ndodh asgjė, por ndodh gjithēka nė qytetin tonė tė madh tė shtetit tonė tė vogėl. Nėse u gjet kėtė herė njė vajzė e vrarė, vetėm pas njė dite kur tri vetė janė vetėvrarė, vetėm pas tri ditėsh kur njė vajzė tjetėr ėshtė helmuar, vetėm pas dhjetė ditėsh kur njė nėnė e re i ka dhėnė fund jetės, do tė thotė se gjėrat lėvizin kaq shumė ngadalė e aq tė padukshme janė, sa dallgėt e vogla nė njė det tė madh tė frikėsojnė mė shumė.
Kush e vrau Johana Dudushin? Kjo pyetje retorike ėshtė shumė larg ambicjes pėr tė gjetur njė ngjashmėri me Kush e vrau Maria Oktober. Lėvizja e jetės sė saj u kufizua pėrfundimisht pas shout qė na e bėri tė njohur si njė qenie vetiake e tė civilizuar, si njė njeri tė botės sė lirė, si njė qytetare qė denonconte hipokrizinė e dhunėn e ushtruar mbi tė, si njė ambicje pėr lirinė e madhe tė kėtij shteti tė vogėl, qė vetėm lirinė nuk e ka njohur kurrė nė konceptin e saj themelor, respektimin dhe mbrojtjen e lirisė sė secilit. Si J.D. janė me dhjetėra endur dyerve tė moteleve, qė nga perėndimi deri nė lindje, qė nga Spanja e deri nė Moldavi. Kėto dhjetėra e qindra e kanė krijuar vetė kushtetutėn e mbijetesės sė tyre mes qytetėrimit tė armatosur qė kėrcėnon ēdo ēast gojėn e tyre, fjalėn e tyre, lirinė e tyre. Askush prej tyre nuk u pėrdor pėr tė magjepsur pėr njė orė tė tėrė shikuesit. Askush nuk do donte tė ishte nė njė bankė tė tillė verbuese sa ėshtė njė media, e cila, nėse e mori fjalėn e saj dhe e hodhi nė tregun e rrezikshėm tė pokerit tė madh korrupsion, duhej tė kishte tė paktėn njė element bazė pėr ta ruajtur, pėr ta shpėtuar gjallė, tė paktėn pėr atė qė ajo bėri, pėr atė qė ajo besoi, se ky vend ėshtė vendi i lirisė dhe i sė drejtės. Kėtu e dreja vritet. Kėtu e drejta shpėrdorohet. Kėtu e drejta nuk besohet. Kėtu e drejta vetėm tregtohet e mė pas masakrohet. Shpeshherė kjo ngjarje tė ēon nė ngjashmėri filmash hollivudianė me gazetarė qė rrezikojnė apo njerėz qė kur duan tė dėshmojnė njė krim tė madh shkulin vendit njė qeveri deri nė arritjen e masave tė sigurisė absolute pėr jetėn e familjarėve e tė vetė personit, i cili rrezikoi e foli. Kur vret mafia nė njė vend si SHBA dhe vetė shteti, duke e ditur kėtė, e peshon jashtėzakonisht shumė lart njė dėshmi qė rrezikon jetėn e dėshmitarit, po kėtu, ku nuk merret vesh ku mbaron mafia e ku fillon shteti, si u guxua pėr ta nxjerrė nė ankand e shitur fjalėn tronditėse tė njė shtatėmbėdhjetė vjeēare, e cila ende nuk ka arritur maturinė pėr tė kuptuar mirė kufijtė e jetės dhe vlerės qė ajo ka? Atėherė, kush e vrau kėtė shtatėmbėdhjetė vjeēare? Secili nga pak, e vrau ky qytet i madh i kėtij shteti tė vogėl, nė tė cilin nuk ndodh kurrė asgjė, e qė, nė fakt, i ka tė gjitha gjėrat e ndodhura. Edhe kur ato nuk kanė ndodhur ende!
Vlora ėshtė Euro, kurse Shqipėria ėshtė Dollar. Kėshtu mendojnė gjithė vlonjatėt, ata nuk janė vetėm banorė tė njė shteti, por njė komb mė vete. Janė tepėr besnikė pėr qytetin e tyre, por po tė pyesėsh vlonjatėt se pėrse u vra Johana Dudushi, do tu merret goja e do tė mėrmėrisin pėr peshqit e vrarė, pėr ato dhe pėr godinėn e madhe tė shtetit tė TUHAFĖVE. Do drejtojnė sytė te foshnja e parritur e sė vrarės. Ndoshta ajo di mė shumė pėr vdekjen e sė ėmės. Ndoshta ka qenė dėshmitare kur filloi shantazhi. Ndoshta po pinte ende gji kur shantazhi u bė vrasės.
Vlonjati ėshtė i fjalės. Nė fillim tė lavdėron klimėn e ngrohtė, pastaj pėrshkruan portėn e madhe tė detit, sikur tė qe porta e Bagdatit tė artė, pastaj bėhet gati tė rrėfejė dhe ngec. Nuk bėzan asnjė fjalė. E mbyll me fjalėt: nė kėtė qytet nuk ka asgjė romantike! Ēmund tė ndodhė nė kėtė qytet?
Marre nga "Metropol"
PS. Ka qarkulluar qe heret nje batute nga vlonjatet per vlonjatet. "Ata qe ishin trima, u vrane ne lufte; ata qe ishin te zgjuar iken ne Tirane (emigracion-varianti modern); gomeret kane mbetur ne Vlore".
Pėrgjigju Duke Cituar
UOTE]
Postuar mė parė nga TiLoNcE
Krijoni Kontakt