Pas njė shkėputjeje 10-vjeēare, me rastin e 50-vjetorit, i rikthehet edhe njė herė skenės si interpret. Nė shfaqjen e sė mėrkurės, Nikolin Gurakuqi, do tė shfaqet pėr publikun si regjisor, skenograf dhe kėngėtar
Gurakuqi, edhe njė herė si bas nė opera
Alma Mile
Fillimisht nisi si lojė. Ndėrsa u mėsonte lėvizjet skenike kėngėtarėve, ai e kuptoi se ishte momenti i pėrshtatshėm qė tė rikthehej nė skenė. Mbush 50 vjeē kėtė vit dhe vendosi ti bėnte vetes, por edhe familjarėve tė tij njė dhuratė. Pas dhjetė vjetėsh, Nikolin Gurakuqi i rikthehet skenės sė operės, jo vetėm si regjisor, por edhe si interpretues. Nė datėn 23 mars, nė skenėn e Teatrit tė Operės dhe Baletit, do tė shfaqet premiera e dy veprave tė kompozitorit tė 700-ės sė artė italiane, Ēimarozės, Maestro di capella dhe Impresario in angustia. Kur iu propozuan qė tė vinte nė skenė kėto dy opera komike, ai nuk e kishte menduar se ato do tė shėnonin njė rikthim tė tij si interpret. Gjatė provave roli i impresarios, apo drejtuesit tė teatrit, mė ngjalli tė njėjtat emocione si roli i Bartolos tek Berberi i Seviljes, tė cilin e kam interpretuar nė moshėn 30-vjeēare, - tregon Gurakuqi, i cili kėtė herė do tė interpretojė nė krah tė ish-studentėve tė tij, Dorina Selimajt, Aurel Thėllimit, Eriona Gjyzelit, etj. Por ky fakt nuk e shqetėson, madje ndihet mirė mes tyre, pasi nė rritjen e tyre profesionale, ai shikon tė pasqyruar punėn e tij si pedagog. Me zėrin prej basi, qė tė duket sikur interpreton nė ēdo moment dhe me njė mimikė pėr tu pasur zili, ai tė tregon pėr fabulat e operave, pėr mizanskenat, skenografinė dhe duket se kjo vepėr po e argėton sė tepėrmi. Opera buffa, ėshtė zhanri im i preferuar, sepse ka shumė mizanskena, mimikė, aq mė tepėr qė edhe zėri im, i cili nuk ėshtė dramatik, i pėrshtatet mė sė shumti. Por nė rastin e kėtyre dy operave, mė tėrheq fabula e tyre qė zhvillohet nė ambiente artistike, si nė ato qė gjallojnė pėrditė dhe ka njė ngjashmėri tė jashtėzakonshme me tė, edhe pse janė shkruar nė 700-ėn, - thotė regjisori, i cili ka realizuar 15 role si interpret, por mė i dashuri pėr tė mbetet roli i Bartolos, tė cilin e ka interpretuar me trupėn e operės sė Ankarasė dhe me sopranon e madhe turke Myvedet Gymbai. Pėr herė tė fundit, ai ėshtė shfaqur si interpret nė vitin 1995, me rolin e Sankristanit, nė operėn Toska, por kthesa nė karrierėn e tij kishte nisur disa vite mė parė. Pas teorisė sė mėsuar nga i ati, regjisori i njohur Luigj Gurakuqi dhe me praktikėn e mėsuar nga regjisori Pirro Mani, nė vitin 1990 ai do tė dilte pėr herė tė parė si regjisor dhe do tė vinte nė skenė operėn Peshkatarėt e perlave, por nė vitin 1995, ai do tė linte pozicionin e kėngėtarit operistik dhe do tė hidhej tėrėsisht nė kampin e regjisė. Suksesi i arritur me operat e mėdha Trovatore, Rigoleto dhe Toska, do tė shėnonte shkėputjen time pėrfundimtare prej rolit tė kėngėtarit, drejt atij tė regjisorit, - thotė Gurakuqi, i cili deri tani ka vėnė nė skenė 20 opera, 7 prej tė cilave janė shfaqur edhe nė skena tė huaja, si nė Greqi, Itali, Maqedoni, etj. Ai thotė se nuk ka qenė njė shkėputje e menjėhershme, por ka ardhur natyrshėm. Opera ėshtė njė zhanėr shumė specifik e qė tė jesh regjisor i saj, nė radhė tė parė duhet tė njohėsh mirė repertorin operistik, zanatin e tė vėnit nė skenė, teknikat e tė kėnduarit, por edhe tė recituarit, por duhet tė kesh edhe fantazi, - vazhdon ai. Nė pozicionin e regjisorit i ka provuar tė gjitha zhanret operistike, asaj bashkėkohore, baroke, romantike, verdiane, puēiniane, etj. Ka patur edhe momente tė vėshtira, netė pa gjumė, punė voluminoze Vėnia nė skenė e veprave tė mėdha, si Trovatore nė vitin 1991, Rigoleto nė 1994, Toska nė 95-ėn, apo Karmen nė 1999-ėn ka qenė e vėshtirė, pasi bėhet fjalė pėr vepra ku interpretojnė shumė kėngėtarė. Por do tė veēoja kėtė tė fundit, ku kėndojnė 100 kėngėtarė, tė cilėn e kemi vėnė nė skenė, jo vetėm nė njė kohė rekord, por edhe nė njė periudhė anarkike, pasi ishte momenti i ndryshimit tė stafeve drejtuese, - tregon regjisori, i cili krahas 20 operave tė mėdha ka realizuar regjinė e rreth 45 koncerteve dhe 8 operave me studentė, nė skenėn e Akademisė sė Arteve. Pas kthimit nga Franca, nė vitin 1994, ku kishte kryer njė specializim nė fushėn e regjisė, ai vuri nė punė eksperiencėn e marrė pranė njė opera-studioje, tė drejtuar nga An Mari Bondi. Nė vitin 1996, ai ka kryer njė tjetėr specializim nė Bon tė Gjermanisė. Ka marrė pjesė nė juritė e disa konkurseve ndėrkombėtare operistike tė zhvilluara tė Itali dhe po aty, pėr njė vit ka drejtuar kursin recitar kantando. Krahas interpretimit dhe regjisė, Gurakuqi, ka realizuar edhe skenografitė e disa operave, si Cosi fan tutte, La scala di setta, Mattrimonio segreto, si edhe tė shfaqjes sė tė mėrkurės. Kam vizituar shumė teatro nė vende tė ndryshme, si edhe kam parė gravura qė i pėrkasin epokės kur janė shkruar operat. Gjithashtu kam studiuar edhe dy vjetė pėr arkitekturė. Kam realizuar skenografitė e operave tė thjeshta, por kurrsesi nuk marr pėrsipėr tė realizoj skenografi tė operave tė mėdha, - thotė ai. Ndėrsa ende ėshtė nė ethet e shfaqjes sė operave tė Ēimarozės, Gurakuqi, po pėrgatitet pėr vėnien nė skenė tė njė tjetėr vepre tė madhe. Bėhet fjalė pėr operėn voluminoze Turandot, e cila pėr herė tė parė vjen nė skenėn shqiptare. Synimi im ėshtė qė kėtej e tutje tė vė nė skenė vetėm veprat mė tė mėdha tė repertorit operistik, - thotė Nikolin Gurakuqi.
Krijoni Kontakt