William Shekspir:
Komedia Illyria: Nata e dymbedhjete
Maketi
Ne komedine Illyria, Duka i Illyrise, Orsinua shpreh qe ai eshte i semure ne dashuri me Olivian. Valentini e njofton ate, sidoqofte, qe ajo nuk do ta shohi ate ose ndonje burre tjeter per shtate vite rresht ndersa ajo do jete duke mbajtur zi per vdekjen e atit dhe vellait te saj (qe te dy i vdiqen brenda gjashte muajve te fundit). Ne bregdet, Viola dhe kapiteni i anijes se saj dalin ne breg pasi anija e tyre mbytet. Viola ka frike se vellai i saj binjak Sebastiani eshte mbytur, por kapiteni mendon se ai shpetoi veten duke u mbajtur ne nje direk pluskues. Ndersa qe duke mesuar qe ajo eshte ne Illyria, vend i qeverisur prej Orsinos, ajo bind kapitenin qe ta ndihmoje te maskohet si nje mashkull keshtu qe ajo te mund te behej nje sherbetor te Orsinua, dhe me sa shihet, perndoshta qe te orvatet te fitoje dashurine e tij.
Ne shtepine e Olivias, ungji i saj, Zoti Tobi Belch, vjen ne shtepi vone, i dehur si zakonisht, ndersa zonja-ne-pritje e Olivias Maria e lejon ate brenda. Shume shpejt, ortaku pijanec i Tobit Zoti Andrea Faqeethuri shfaqet. Andrea i thote Tobit qe ai do te niset per ne shtepi te nesermen, meqense Olivia nuk do ta lejoje ate qe ti vij rrotull, por Tobi e bind ate te qendroje me ata edhe nje muaj me shume dhe i premton qe do mundohet me teper qe ta bej Olivian qe ta pelqej.
Pas te pallati i Dukes, Duka pyet Violen (e cila eshte duke pretenduar te jete nje sherbyes mashkull me emrin Cezario) qe ti afrohet Olivias dhe orvatet asaj nga ana e tij. Viola (si Chezario) premton te beje keshtu, por privatisht zbulon qe ajo nuk do te orvatet forte, meqense ajo vete deshiron Orsinon.
Te shtepia e Olivias, Olivia dhe sherbyesi i saj Feste (kllouni) kembet menchuri kur Maria dhe Toby (i dehur si zakonisht) i thote asaj qe Viola (si Cezario) eshte te porta. Dude mesuar qe Viola ka ardhur prej Orsinos, Olivia i thote sherbyesit te saj Malvolio qe ta largoj prej portes. Finalisht, sidoqofte, ajo pranon te shohi Violen. Viola i flet Olivias per Orsinon dhe aktualisht perpiqet ti thote asaj qe si ta distancoje veten e saj prej tij. Ndersa Viola flet, Olivia aktualisht fillon te bie ne dashuri me ate (si Chesario). Kur Olivia ben nje kalim te Viola, ajo shpejt e shmang Olivian prej vetes. Mbasi Viola largohet, Olivia dergon Malvolion ti choje unazen e saj mbas saj (si Chezario).
Kur Viola merr unazen prej Malvolios, ajo realizon te kuptoje dashurine e re te Olivias per te dhe parashikon se si gjerat do te rrjedhin tani qe Orsino dashuron Olivian, Olivia dashuron Violen (si Chesario), dhe Viola dashuron Orsinon.
Ne bregun e detit, Sebastiani i thote Antonit (kapiteni qe shpetoi,por jo Viola) per parandjenjen dhe friken e tij qe Viola eshte mbytur. Sebastiani niset per ne Oborrin e Orsinos, dhe, edhe pse Antoni e di qe ai ka armiq aty, ai i shkon pas Sebastianit duke patur keqardhje per veshtiresinte e tij.
Ne shtepine e Olivias, Tobi dhe Andrea pine gjate gjithe nates, ndersa Kllouni i argeton ata. Maria shfaqet dhe Tobi fillon te flirtoje me te. Malvolio, sidoqofte, vjen dhe mundohet qe te zbute defrimin. Pasi ai iken, Maria i thote Tobit, Andreut, dhe Kllounit se si ajo planifikon ti bej dredhi Malvolios qe te mendoje qe Olivia eshte ne dashuri me ate. Dhe keshtu ajo i penshkruan letra dashurie atij si me doren e Olivias. Vechas, Andreu i thote Tobit qe atij po i mbarohen leket ndersa ai eshte duke u munduar te fitoje zemren e Olivias, dhe nese ai humbet, ai do te fajesonte Tobin.
Ne pallatin e Dukes, kllouni kendon kenge dashurie, ndersa Viola dhe Orsinua diskutojne kualitetet e dashurise. Orsinua porosit Violen qe ti afrohet Olivias serisht me urimet e tij, edhe pse Viola ngulmon qe Olivia nuk do qe te levizi prej shtepise se saj.
Ne kopshtin e Olivias, Tobi, Andreu, sherbyesi i Olivias Fabiani, dhe Maria fshihen dhe degjojne endrren pompoze te Malvolios per martesen e tij ne pritje te afert me Olivian, ide kjo e vendosur ne mendjen e tij prej letrave mashtruse te Marias.
Viola vjen pas te shtepia e Olivias te flasi me te per Orsinon, por Olivia i deklaron Violes qe ajo e dashuron ate (si Chesario). Andreu serisht njofton qe ai eshte duke ikur, por Tobi dhe Fabiani serisht e bindin ate qe te rrije, dhe i mbushin mendjen qe ai duhet te dueloj Violen (si Chesario) per ti lene mbresa Olivias dhe per te fituar zemren e saj. Vechas, Tobi i pohon Fabianit qe ai e mban Andreun rrotull vetem e vetem qe te perdore leket e tij per alkool.
Sebastiani dhe Antoni arrine ne Illyri dhe Sebastiani vendos qe te shetise qytezen, pastaj me vone e takon Antonin te Hani i Elefantit.
Te shtepia e Olivias, Malvolio i afrohet Olivias dhe ben avancime ndaj saj, por ajo e mendon ate te marre. Kur u shfaqen Tobi, Maria, dhe Fabiani, Malvoliua i trajton ata si te jene me anen e tij dhe sillet si fisnik, duke i shkatuar ata te qeshin me te madhe prapa kraheve te tij. Andreu shfaqet me fjalet e tij te pahijshme dhe sfiduese ndaj Violes por Tobi premton qe do ta shpetoje prej tij. Tobi vjen te Viola (e cila kishte folur me Olivian) dhe i thote asaj (si Chesario) qe Andreu, nje kalores nga me te egrit dhe me te temerrshmit, ka nje sherr me ate dhe do ti beje duel. Kjo frikeson se shumti Violen, por Fabiani premton qe do perpiqet ta qetesoje Andreun. Vechas, Tobi i thote Andreas qe Viola eshte e eger dhe e pandalshme. Tobi i merr qe te dy ne duel, dhe ndersa qe te dy te frikesuar prej njeri tjetrit, shfaqet Antoni dhe e thyen situaten, duke menduar se Viola qe Sebastiani. Pastaj shfaqen oficeret e Dukes dhe arrestojne Antonin me urdher te Orsinos. Antoni, duke e menduar Violen si Sebastianin , pyet per leket pas qe ai i kish dhene hua me pare. Viola, duke mos ditur se chfare mendonte ai, mohon qe e njihte ate (megjithate i ofron atij leke hua), duke e inatosur dhe duke e quajtur jo fisnik. Oficeret marrin Antonin, ndersa Viola kupton pak a shume ngaterresen dhe ka shprese te re qe Sebastiani eshte gjalle. Pasi largohet Viola, Tobi dhe Fabiani kurdisin Andreun dhe nje here serisht qe te dueloje Violen (si Cesario).
Jashte shtepise se Olivias, kllouni ndjek pas Sebastianin varavingo (duke e menduar si Violen) duke ngulmuar qe emri i tij eshte Chezario dhe qe Olivia deshiron ta shohi ate. Kjo shqeteson Sebastianin dhe ai i thote kllounit qe te largohet. Pastaj shfaqet Andreu dhe godet Sebastianin (duke menduar se qe Viola/Chezario), por Sebastiani godet pas Andreun, dhe Andreu trembet. Tobi, duke u perpjekur ta mbante Sebastianin prej Andreut ai vete duelon Sebastianin, derisa nderhyn Olivia. Sebastiani menjehere bie ne dashuri me ate dhe ata nisen sebashku per ne shtepine e saj. Ne nje dhome tjeter te shtepise, Malvoliua mbahet rob ne qilar ne bazament prej Tobit dhe Marias. Kllouni pretendon te jete prift dhe e viziton ate, por jo qe ta ndihmoje ate, dhe, parapelqen, te beje shaka me te dhe e quan ate te marre.
Ne kopshtin e Olivias, Sebastiani vret mendjen dhe habitet me gjetjen e dashurise se tij te re Olivian, pastaj ai dhe ajo marrin nje prift dhe shkojne sebashku ne kishe qe te martohen.
Te shtepia e Olivias, arrin Duka dhe i pergjerohet kllounit qe ta ler te shohi Olivian. Ndersa ishte duke pritur, shfaqen Antoni me oficeret dhe shpjegon se si ai e kishte shpetuar Sebastianin prej mbytjes dhe pastaj e ndihmoi (aktualisht Viola) ne duel. Orsinua i thote Antonit qe ai eshte nje pirat per tu mos i zene bese qe prej kohes qe ai e kish ndihmuar te vidhte nje nga luftanijet me te medha te Illyrise ne te shkuaren. Olivia arrin dhe menjehere fillon te marroset pas Violes (si Chezario), dhe perfundimisht e quan ate burrin e saj, duke shokuar Violen dhe terbuar Duken. Prifti arrin dhe konfirmon martesen midis Olivias dhe Chezarios (aktualisht Sebastiani). Pastaj shfaqet Andreu dhe betohet qe Chezariua kish goditur Tobin anash kokes, duke e plagosur ate, por Viola e mohon. Shfaqet Tobi, i terbuar ndaj Violes (duke e menduar ate si Sebastianin), por largohet qe te fashohet. Finalish, shfaqet Sebastiani dhe i pershendet te gjithe, ndersa qe te dy binjaket (ai dhe Viola) habiten dhe gezohen qe tjetri tjetri ishte duke jetuar. Sebastiani premton qe te mbaje martesen e tij me Olivian, dhe Duka ben-be qe te martohet me Violen. Malvolio nxirret prej qelise dhe te gjithe mesojne hilen e luajtur ndaj tij. Fabiani dhe Kllouni pranojne qe, Tobi, dhe Maria e kishin bere te gjithe per shaka, dhe si rikthim per ndihmen e Marias, Tobi u martua me Marian. Sidoqofte, Malvoliua ben-be qe do te hakmerret ndaj tyre te gjitheve. Duka therret sherbyesit e tij qe te qetesojne Malvolion, dhe qe te gjithe largohen te gezuar.
Perktheu dhe pergatiti E.B.
Pese aktet e kesaj komedie jane ne perkthim e siper....
Pėrgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt