ARTI PALEOLIT
I.Hyrje
Arti paleolit ėshtė, 300 000 deri 10 000 vite e vjetėr. Kėtu i takojnė objekte mobile (lėvizėse) siq janė figurat ose stolit si dhe arti nė shpellė nė formė tė vizatimeve, gravurave si dhe skulpturat. Vendi mė i pasun me artin e lashtė tė kohės sė gurit (paleolit) ėshtė nė Europėn Perėndimore.
II.Zbulimet
Mė vitin 1860, nė njė shpellė nė Francėn jugore janė gjetur disa stoli (te kohės sė lashtė) nga ashti. Disa prej tyre prezentonin lloje tė ndryshme tė kafshėve, tė cilat nė kohėn kur janė bė zbulimet nuk kanė ekzistuar mė kėto kafshė siq janė Mamutet dhe drenjėt e veriut. Por mbi tė gjitha shumica e zbuluesit e bėnin tė rrėndė akceptimin qė ky lloj i artit mund t“i takojė kohės sė lashtė (paleolit).
Mė vitin 1880 nė njė shpellė e cila quhet Altamira nė Spanjėn veriore u zbulua arti nga koha e lashtė, por, po ashtu edhe ky zbulim i asaj kohe nuk u pranua nga shkencėtarėt. Tek kur u bė zbulimi mė vitin 1895 nė njė shpellė tė quajtur La Mouthe (Dordogne) nė Francė atėher mė nė fund e pranuan shkencėtarėt se ato kanė tė bėjnė me kohėn e lashtė paleolite. Mė vitin 1901 janė zbuluar edhe disa gravura nė njė shpellė Les Combarrelles (Dordogne) si dhe vizatime nė murr nė afėrsi tė Font de Gaume.
III.Vend zbulimet
Objekte tė vogla nga koha e lashtė e gurrit, janė zbuluar duke u nisur nga Spanja mbi Afrikėn jugore e deri nė Sibir. Poashtu tė pasun me keto objekte kanė qenė edhe nė pjesėn e Europės perėndimore, e mesme dhe lindore.
Vizatime nė shpellė janė gjetur poashtu edhe nė Portugali, Spanjėn Jugore, Itali, Rumuni, Rusi dhe nė pjesėn veriore tė Francės. Njė ndėr shpellat mė tėrheqėse ėshtė Perigord si dhe disa ne Pirinejėt Franqeze dhe Kantabrien Spanjole. Deri sot janė bė 280 zbulime. Nė Lascaux ose Le Trois Freres nė Francė mund tė shihen afėr 100 lloje tė vizatimeve tė kohės sė lashtė tė gurrit. Perndryshe dihet se nė atė kohė artistėt e kohės sė lashtė kanė vizatuar gurrėzit kudo ku kanė qėnė.
Nė vazhdim do tė vijojnė shkrimet rreth artit paleolit.
massive_attack
Krijoni Kontakt