Iraku u sulmua per mbrojtjen e Israelit

[altin55]

Iraku nën udhëheqjen e Saddam Husseinit nuk paraqiste rrezik për SHBA-të por për Izraelin, që është një shkak që Washingtoni sulmoi shtetin arab, thuhet në një fjalim të bërë nga një anëtar i një grupi të kundërzbulimit të shkallës së lartë të Shtëpisë së Bardhë

Inter Press Service (IPS) zbuloi këto thekse nga Philip Zelikow, që tani është drejtor ekzekutiv i grupit që është themeluar për të hulumtuar sulmet e 11 shtatorit 2001 në SHBA – komisionit të 11 shtatorit – në të cilën ai thotë se motivi kryesor për invazionin para një viti ishte të eliminohet rreziku për Izraelin, aleatin kryesor amerikan në Lindjen e Mesme.

Deklarimi i Zelikowit se invazioni në Irak është lansuar për të mbrojtur Izraelin duket kundërshtim i pozicionit publik të presidentit amerikan George Bush dhe administratës së tij, që asnjëherë nuk ka bërë ndonjë lidhje ndërmjet luftës kundër regjimit të Saddam Husseinit dhe brengën për sigurinë izraelite.

Administrata në vend të kësaj ka insistuar se ka lansuar luftën për të çliruar popullin irakian, për të shkatërruar armët irakiane për shkatërrim masiv dhe për të mbrojtur SHBA-të.

Zelikow ka bërë deklaratën e tij rreth “kërcënimit të papërmendur” gjatë pozitës së tij në grupin e mirëinformuar dhe të mirë-lidhur të njohur si Bordi i Këshilltarëve të Presidentit për Kundërzbulim të Jashtëm (PFIAB) që drejt për së drejti i raporton presidentit.

Ai i shërbeu bordit ndërmjet viteve 2001-2003.

“Pse Iraku do ta sulmonte Amerikën ose do të përdorte armatim bërthamor kundër neve? Do t’ju tregoj se mendoj që kërcënimi i vërtetë (është) dhe që ishte prej vitit 1990 – është rreziku ndaj Izraelit”, ka thënë Zelikow para publikut në Universitetin Virginia më 10 shtator 2002, duke folur në një panel të ekspertëve të politikës së jashtme, ku trajtohej ndikimi i 11 shtatorit në luftën e ardhshme kundër organizatës Al-Qaeda.

“Dhe ky ishte kërcënimi që nuk guxoi ta thotë emrin, për shkak se evropianët nuk brengoseshin thellë për atë kërcënim, ju them sinqerisht. Dhe Qeveria Amerikane nuk dëshironte të mbështetet retorikisht në të, për shkak se nuk është një shitje e famshme”, ka thënë Zelikow.

Këto informata janë të parat që paraqiten nga një burim shumë i afërt me Administratën e Bushit, duke pranuar se lufta, që deri tani ka shkaktuar vdekjen e rreth 600 ushtarëve amerikanë dhe mijërave irakianë, ka qenë e motivuar nga dëshira e Washingtonit për të mbrojtur shtetin hebre.

Administrata, që është e rrethuar nga pro-izraelitë, neokonservativë, aktualisht është duke luftuar në një fushatë për të refuzuar akuzat se ajo ka kthyer “luftën kundër terrorizmit” të cilën e lansoi pas 11 shtatorit, duke u ndalur në Irak, që del se nuk ka paraqitur asnjë kërcënim të drejtë për drejtë kudnër SHBA-ve.

Izraeli është aleati më i madh amerikan në Lindjen e Mesme dhe ai pranon ndihmë vjetore të drejt për drejtë prej 3-4 miliardë dollarëve amerikanë.

Edhe pse 16 anëtarët në PFIAB vijnë nga jashtë Qeverisë Amerikane, ata gëzojnë besimin e presidentit dhe kanë qasje në të gjitha informatat që kanë të bëjnë me kundërzbulimin e jashtëm, që është e nevojshme për ta luajtur rolin e tyre vital të këshilltarëve,

E njohur në qarqet e kundërzbulimit si “Piffy-ab”, bordi vlerëson agjencitë vendase të kundërzbulimit dhe kontrollon gabimet që i bëjnë.

Të caktuarit e papaguar në bord kanë nevojë për një pastërti sigurie e njohur si “code word” (fjala kod) që është më e lartë se “top secret” (top sekret).

Këshilltari për siguri nacionale i presidentit të parë George Bush (1989-1993) Brent Scowcroft, aktualisht udhëheq me bordin në punën e tij që vëzhgon një numër të grupeve kundërzbuluese, duke përfshirë edhe agjencinë CIA, grupe të ndryshme të kundërzbulimit ushtarak dhe Zyren Kombëtare për Hulumtim në Pentagon.

As Scowcroft, e as Zelikow nuk janë përgjigjur në thirrjet telefonike dhe në e-mail porositë nga IPS për këtë raport.

Zelikow ka lidhje të vjetra me Administratën e Bushit. Para caktimit të tij në PFIAB në tetor të vitit 2001, ai ishte pjesë e ekipt presidencial për tranzicion në janar të vitit 2001.

Në atë kapacitet, Zelikow formuloi një memorandum për këshilltaren për Siguri Nacionale Condoleezza Rice për ri-organizimin dhe ri-strukturimin e Këshillit për Siguri Nacionale.

Richard A. Clarke, që ishte koordinator kundër-terrorizmi për paraardhësin e Bushit, presidentin Bill Clinton (1993-2001) që poashtu ka punuar edhe për Bushin e parë, paradokohe ka akuzuar administratën aktuale për mosmarrjen parasysh të paralajmërimeve terroriste, ka thënë Zelikow që ishte një nga ata që kanë paralajmëruar për një rrezik urgjent nga Al-Qaeda në dhjetor të vitit 2000.

Vetë Rice ka shërbyer në Këshillin për Siguri Nacionale gajtë administratës së Bushit të parë, dhe vazhdimisht iu ka bashkangjitur Zelikoqit rreth përpilimit të librit të botuar në vitin 1995 rreth ribashkimit të Gjermanive.

Zelikov ka pasur lidhje edhe me një zyrtar tjetër të lartë të Administratës së Bushit – Robert Zoellick, përfaqësues aktual i tregtisë. Këta të dy kanë shkruar tri libra së bashku, duke përfshirë edhe atë në vitin 1998 rreth SHBA-ve dhe “Muslim Middle East” (Lindja e Mesme muslimane)

Përveç pozitës në komisionin e 11 shtatorit, Zelikow tani është poashtu edhe drejtor i Qendrës Miller për Marrëdhënie Publike dhe profesor i historisë në Universitetin Virginia.

Lidhjet e ngushta me administratën shkaktuan akuza të konfiktit të interesit në vitin 2002 nga familjet e viktimave të sulmeve të 11 shtatorit, të cilët protestonin caktimin e tij për pozitë në grupin hulumtues.

Në fjalimin e tij, Zelikow, i cili fuqishëm ka mbështetur sulmin kundër diktatorit irakian, ka sqaruar edhe kërcënimin ndaj Izraelit duke argumentuar se Baghdadi gjatë viteve 1990-1991 ishte duke përgatur sasi të mëdha të “pasurisë” për të lidhur “komunikacionet kundër pulsit elektromagnetik”, një efekt anësor i shpërthimit bërthamor që do të mund të shkatërronte komunikimet nëpërmjet radios, ato elektronike dhe elektrike.

Ajo ishte “një shpenzim jashtëzakonisht absurd, përderisa nuk planifikohet këmbim bërthamor – ata (zyrtarët irakianë) nuk ishin duke përgatitur këmbim bërthamor me ne. Ato ishin përgatitje për këmbim bërthamor me Izraelin”, ka thënë Zelikow.

Ai poashtu ka sugjeruar se rreziku i rënies së armatimit biologjik në duart e lëvizjes kudër-izraelite Hamas, do të kërcënonte Izraelin e jo SHBA-të, dhe ato armë ndoshta kanë mundur të zhvillohen deri në pikën që ato do ta largonin Washingtonin nga sulmimi i Hamasit.

“Luani këto skenare”, ka thënë ai para audiencës, “dhe do t’ju tregoj, njerëzit kanë menduar për atë, por vetëm nuk janë duke folur për të shumë”.

“Mos i shikoni lidhjet ndërmjet Irakut dhe Al-Qaedas, parashtroni pyetjen, ‘a është Iraku i lidhur me Hamasin dhe Xhihadin Islamik Palestinez dhe me njerëzit që janë duke i kryer sulmet vetëvrasëse në Izrael?’ Pyetje e lehtë për t’ju përgjigjur; dëshmitë janë të shumta”.

Deri tani, mundësia që SHBA të sulmojë Irakun për të mbrojtur Izraelin ka qenë shumë pak e përmendur nga disa intelektualë dhe shkrimtarë, me vetëm disa pohime nga burimet e afërta me administratën.

Analistët që i vëzhguan deklarimet e Zelikowit kanë thënë se ato janë dëshmi konkrete për një faktor në racionalen e fillimit të luftës, që është mbajtur në heshtje.

“Ne që kemi folur për të, në njëfar mënyre në i referoheshim mbrojtjes së Izraelit si komponentë”, ka thënë Phyllis Bennis nga Instituti për Studime Politike me seli në Washington. “Por kjo është një pjesë shumë e mirë e dëshmisë për të”.

Të tjerët thonë se administrata duhet të akuzohet (fajësohet) për mos bërjen publikë të qëllimeve të vërteta të saja dhe motiveve të vërteta të invazionit në Irak.

“Ata (administrata) vendosën të sulmojnë Irakun, dhe pastaj filluan të kërkojnë një politikë për ta arsyetuar atë. Ajo ishte një vendim në kërkim të politikës dhe për shkak të mënyrës nëpër të cilën kaluan, njerëzit janë duke u përpjekur të lexojnë diçka në të”, ka thënë Nathan Brown, profesor i shkencave politike në Universitetin George Washington dhe ekspert për Lindjen e Mesme.

Mirëpo ai nuk i dha rëndësi lidhjes izraelite. “Sa i përket sigurimit të Izraelit, për mua nuk ka kuptim, për shkak se izraelitët ndoshta janë më të brengosur për Iranin se sa ishin për Irakun në aspektin e kërcënimit strategjik afatgjatë”, ka thënë ai. Mirëpo, Brown ka thënë se fjalët e Zelikowit kishin peshë.

“Pa dyshim pozita e tij do t’i lejonte të flet me një ekspertizë më të madhe rreth mendimit të Administratës së Bushit, por nuk habitem që ai është pak më autoritativ se Wolfowitzi, ose Rice, Powell, ose kushdo tjetër. Të gjithë ata në njëfar mënyre ishin duke peshkuar për një arsyetim të vendimit që tani më ishte bërë”, ka thënë Brown.


Emad Mekay – IPS News


IPS News,

[fotjon]

kjo arsye me duket me llogjikja (nafta dhe wmd jane te dores se dyte e te trete)
kete material e kisha lexuar perpara ne anglisht dhe te pergezoj per perkthimin shume te sakte
(shpresoj qe dhe te tjere ta kene lexuar)

[edspace]

A i beni llogarite sa ka shpenzuar Amerika per luften ne Irak? Mbi 1000 ushtare kane vdekur, mijra te tjere te plagosur, miliarda e milarda dollare. Amerika sakrifikoi lidhjet me vendet me te rendesishme evropiane per te nderhyre ne Irak. E ju thoni qe i gjithe ky mundim u be per Izraelin? Amerika ka lidhje te forta me Izraelin, por lufta u be per interesat Amerikane dhe jo ato Izraelite.

Interesat Amerikane jane zhvillimi i lindjes se mesme qe te mos drejtohen nga qeverite ekstremiste fetare por nga demokracia dhe nje ekonomi kapitaliste. Interesat e Amerikes jane qe te ktheje lindjen e mesme ne Arabi Saudite ose Kuvajt, ku korporatat Amerikane te mund te bejne biznes lirshem sic bejne pothuajse ne gjithe boten. Interesat Amerikane jane qe te jete sa me afer puseve te naftes dhe te mos varet nga asnje vend tjeter. Interesat Amerikane jane qe ekonomia e Evropes se bashkuar te jete gjithnje nje hap mbrapa. Interesat Amerikane jane qe lindja e mesme te mos perkrahe ekstremistet qe sulmuan ne 11 shtator. Jane te gjitha keto arsye se bashku qe sollen luften kunder Irakut.

Mbrojtja e Izraelit mund te jete arsyeja e fundit ne ate liste. Izraeli dhe Palestina bejne lufte fetare. Amerika ben lufte per fitime ekonomine.

[[xeni]]

Interesat Amerikane jane zhvillimi i lindjes se mesme qe te mos drejtohen nga qeverite ekstremiste fetare por nga demokracia dhe nje ekonomi kapitaliste.

1. Amerika e pati mbeshtetur Sadam Hysejnin me pare. 2. Rregjimi ne Irak ne kohen e Sadamit nuk mund te quhet "qeveri ekstremiste fetare". Si e argumenton ti kete?

[ATMAN]

Kryqëzata e tetë

Të dhëna mbi gjeopolitikën dhe gjeostrategjinë në lindjen e mesme pas luftës së tretë të gjirit.

Angazhimi ushtarak 2003 i forcave të SHBA dhe Britanisë së Madhe në luftën e 3-të Gjirit për të rrëzuar regjimin Baath të Sadam Husejnit ka shkaktuar në mbare botën shqetësime politike në lidhje me shkaqet e luftës dhe mënyrën e zhvillimit të saj. Gjithashtu ka qenë shkak më teper për destabilizimin e Lindjes së Mesme sesa për zgjidhjen e problemeve të shumta në këtë zonë. Para se gjithash dërgimi i qëllimshëm misionar dhe fundamentalizmi shkaktuan një shtim masiv të dhunës dhe sollën pikëpamje të reja në politikën boterore të periudhës pas luftës. Ky shpjegim i ri i cili tek ne mendohej që nga rilindja si i tejkaluar, fetarisht i motivuar, intolerant dhe ushtarak i fundamentalizmit, po mbahet nga presidenti G.Bush dhe shtabi i tij në një këndvështrim perëndimor-krishter. Poashtu dhe nga shtete si IRANI, Libia, palestinezët dhe Al Kaida e Hamasi në suazat e një lufte të shenjtë kundër jobesimtarëve amerikan dhe atyre çifut. Ky fenomen ka nevojë të studiohet nga afër për nga pikëpamja gjeopolitike-strategjike.

Kryqëzatat e mesjetës

Shtate kryqëzatat e mesjetes ishin të ushtrive krishtere europiane nga Europa e mesme dhe perëndimore në lindjen e afërt dhe në afrikën veriore. Qëllim kishin të çlirojnë qytetet e shenjta krishtere nga jobesimtaret. Në kundërshtim të plotë me arabët tolerant të cilët kërkonin vetëm një taksë për person për pelegrinët e krishter që i vizitonin ato qytete, ushtarët me preardhje fisnore turke dhe selxhuke i ndaluan plotësisht ato dhe kështu u paralizua edhe tregtia në Lindje. Muslimanët "idhujtarë" dhe jehudët "vrasës të krishtit" ishin për 200 vjet me radhë armiku më i madh i perëndimit edhe pse dytë ishin pjestarë të feve monoteiste. Njëkohësisht kalorësit krishter përpiqeshin në veri të Spanjes e në jug të Francës të debonin ushtrinë arabe nga gadishulli iberik. Tre kryqëzatat e para ishin të sukseshme për europianet sepse u arrit marrja e Jeruzalemit dhe krijimi aty i një mbreterie krishtere. Mbreti gjerman dhe dinastia e Habsburgeve e emërtonin veten" Mbreti i Jeruzalemit" për të arsyetuar keshtu të drejtat krishtere mbi Palestinën. Për shkak të reliefit dhe vështirësive në furnizim u pushtuan vetëm brigjet palestineze, provincat bizantine në Liban dhe në Azine e vogël dhe Tripoli, Edesa dhe Antiokia. Gjeopolitikisht ishin këto kolonitë e para europiane dhe paraprirësit ideologjik të kolonializmit të mëvonshëm në kohën e zbulimeve të reja. Duke filluar nga e 4-ta deri tek e 7-ta, kryqëzatat karakterizohen me mosmarrveshje të brendshme dhe sulme të shumta. Kështu Kostandinopoja e atëhershme në 1204 u pushtua dhe u shkatërrua nga kalorësit e kryqit. Që atëhere ndarja mes kishës perëndimore latine dhe asaj lindore ortodokse është aktual. Me çlirimin e fortesave të kryqëtareve në brigjet e Palestinës 1291 nga ana e muslimaneve përfunduan kryqëzatat. Por ato patën pasoja të mëdha. Per Evropen pozitive ishte kontakti kulturor meqë dituritë e vjetra të arabeve i shërbyen asaj si bazament për epoken e rilindjes.

Efekt tjeter pozitiv ishte zgjerimi i pamjes gjeografike të botës si dhe i diturive natyrore përfshirë edhe mjekësinë, zhvillimi i tregtise së largët, artit, kulturës dhe kërkimeve universale i kanë rrënjët tek kryqëzatat. Perkundrazi as arabët e as turqit nuk u morën me gjuhën, kulturën dhe organizimin ushtarak të sulmuesve. Në sytë e Lindjes kryqëtaret, pa marrë parasysh cilit konfesion i takonin, ishin të paarsimuar, të pakultivuar moralisht, dhe një grup vrasësish brutal.

Ky opinion ishte i bazuar në masakrën e kryqëtareve ndaj pjesës më të madhe të popullsisë arabe, jehude apo krishtere ortodokse në pushtimin e Jeruzalemit në 1099. U pre e u masakrua pa u marrë parasysh mosha e gjinia dhe qyteti u shkatërrua totalisht. Ndërsa kur u riçlirua Jeruzalemi nga muslimanët nën komandën e Salaudin Ejubit ju u fal jeta të gjithe të krishterëve të qytetit dhe nuk pati shkatërrime masive.

Shikuar nga pikëpamja ushtarake ishte takimi i parë direkt i dy ushtrive me kultura të ndryshme. Për kalorësit europian u hap një shesh i ri luftimi. Ecjet ishin të gjata, furnizimi ishte i vështirë, nëpërmjet Italisë, dhe mungesat në personë ishin të mëdha. Kalorësit e armatosur mirë ndihmoheshin dhe nga këmbësoria dhe teknikisht ishin më mirë se sa armata muslimane. Por në aspektin numerik rezervistët muslimanë ishin më tepër. Fortifikatat e qyteteve të mbrojtura mirë ishin vështirë të merreshin nga ana e muslimaneve. Por ato e kishin pikën e dobët furnizimin me ujë dhe të tjera. Si rezultat ato ranë njëra pas tjetrës nga tradhëtia, mendjemadhësia dhe mungesa e unitetit në rradhët e ushtarakëve të lartë. Asgjësimi total i një ushtrie kryqëtare në shkretëtirën e Sirisë, tek "Briret e hatimi" me 04. 07. 1187 u bë kthesa vendimtare e luftës. Bilanci total ishte asgjësues. Me gjithë humbjet e mëdha nuk u sigurua hyrja e lirë afatgjate në qytetet e shenjta të krishterimit dhe nuk u pengua përhapja e Islamit. Përkundrazi islami u përhap në rrugën e tregëtisë tokësore e detare dhe në Europë deri në dyert e Vjenës, në Azi deri tek kufinjte e Kinës, në Indi, Indonezi dhe Afrikë. Sot, kryqëzatat e nisura me sinodën e Klemontit nën drejtimin e papës Urban II, në 1095, shikohen me sy kritik për shkak të mungeses së tolerances fetare dhe të krimeve të kryera në emër të Jezu Krishtit. Për këtë sjellje të gabuar të kishës u kërkua falje nga ana e Papa Gjon Pali i dytë, në vitin 2000.

Kryqëzata e 8-të

Në këtë kohë sërrish po bëhet reklamë dhe propagandë për një kryqëzate por kësaj radhe jo nga katedralat kishtare por nga ekrani i televizorit dhe agjencite e lajmeve dhe të medias. Tony Blair për herë të parë gjate luftës në Ballkan dhe presidenti amerikan Bush pas atentatit të 11. 09. 2001, përdorën etiketën "kryqezatë" kësaj here kundër terrorit duke e nxjerre ate nga arka e historisë së kalbur. Nga qarqet qeveritare haptazi u etiketuan grupimet dhe shtetet islame si aksi i të së keqes. Pas pasojave të konsiderueshme të këtij etiketimi në të gjitha zonat islame, ky (etiketim) u transformua në luftë kundër terrorit. Por dëmi që shkaktoi ky etiketim mbeti dhe po shpërndahet me sukses nga kundërshtarët e prezencës ushtarake perëndimore. Edhe skena e vjetër nga mesjeta u kopjua: ketu mbreteria e dritës, demokracia, ekonomia e lirë e tregut (duke përfshirë disponimin e pakufishëm tek depozitat e naftes)- atje mbretëria e errësirës, barbarëve, shtypjes së ekonomisë shtetërore. Kryqëzata e 8-te, duke filluar me marshimin në Irak 21. 03, 2003 në kuadrin e luftes së tretë të gjirit, po kryhet prapë nga një aleancë shtetesh perëndimore, të quajtura shtete krishtere, por për herë të parë jo nën drejtimin europian por nën ate të SHBA. Automatikisht zgjohen në boten islame reflekset mbrojtëse që mund të shëndrrohen në zjarr të përgjithshëm. Pastaj jo pa të drejte frikësohen Irani, Siria, Libani, Libia nga një sulm ushtarak i SHBA nën preteksin e lirise i lidhur me demokratizimin, me forcë, të stilit perëndimor dhe me rregullat e neokolonializimit në organizimin pas luftës. Trajtimi i SHBA ndaj popullsisë muslimane (edhe asaj brenda SHBA) shkaktoi një refuzim internacional të luftës në Irak. Dhe tek dy grupet e mëdha popullore të Irakut, kurdët në veri dhe shiitët në jug, gëzimi për lirimin nga rregjimi i S. Husejnit është mjaft i kufizuar.

Nxitja për kryengritje pas luftes së dytë të gjirit, dhe nga ana tjetër ndihma e vogël e SHBA përbën një arsye më tepër për skepticizëm. Gjithashtu përfytyrimet e një shteti të ZOTIT që kanë shiitet, sipas modelit iranian, janë shume larg nga ato perëndimore për qeverisje demokratike pas luftës. Koha e gjatë që po i duhet amerikanëve për të vendosur rregull e qetësi, si dhe për të ndërtuar infrakstrukturën civile, e cila shiquar nga pikëpamja ushtarake u shkatërrua pa nevojë, bëjnë që ky aksion ushtarak të shikohet më tepër si një pushtim se sa një çlirim nga ana e shumicës së irakianeve. Sulmi i 11.09.2001 dhe Intifada palestineze kundra Izraelit (turizmi i Izraelit dhe jeta civile ka pësuar shume prej intifadës) nxitën fuqishëm heroizmin e atentateve vetvrasëse (fakt i lidhur dhe me ndihmat për familjet e lëna pas, dikur nga Iraku e sot nga Irani e Siria) dhe nxitën një solidarizëm jotipik për krejt zonat islame.

Prapaskena ideologjike

Pas renies së Paktit të Varshavës dhe Bashkimit Sovjetik, perëndimit i humbi figura e armikut «të dashur». Në kërkim të armikut të ri, me qëllim që të justifikohet politika e armatimit, erdhi në skenën politike libri gjeopolitik i Samuel Huntigton «Përplasja e Civilizimeve». Ngjashëm si para 70 vjetëve kur teoria gjeopolitike e Karl dhe Albrecht Haushoferit u keqpërdor nga nacionalsocialistet (në Gjermani sh.r.) ashtu tezat e Huntigtonit ishin justifikimi politik i kryqëzatës së re.

Mes tjerash Huntigton parashikon dhe një perplasje të kulturës krishtero-perëndimore me ate islame. Por as pikëpamja ekonomike as ajo politike nuk e justifikojnë këtë kryqëzatë. Kjo sepse qëllimet politike nuk mund të arrihen në praktikë me një lufte të «pastër» teknologjike, por do të shkaktojne gjakderdhje e mundime për një pjesë të gjerë të popullsise. Mirëpo kjo gjakderdhje e ky mundim nuk na ofrohet neve nëpërmjet ekranit televiziv.

Prapaskena gjeostrategjike

Kryqëzata e 8-të është, sikurse dhe ato paraardhese, e dominuar nga interesat ekonomike. Teoria e kundërshtareve të kësaj lufte të 3-të të gjirit se: kjo luftë i shërben vetëm furnizimit të SHBA me pasurite nëntoksore (naftë etj) nuk mund të mos konsiderohet plotësisht e drejtë. Vetëm 3% të importit të lëndëve nëntoksore vijnë tani nga Iraku ndërsa SHBA që para luftës me 56% ishin partneri kryesor tregtar i Irakut (përkundër embargos së UN). Në import rolin kryesor e luante Franca. Vetkuptohet se lufta për gazin natyror po ashpersohet siç tematizoi ish punonjësi i CIA-s, Guy F. Comso, në Qendrën për studime strategjike nderkombëtare në mars të 2001.

Rritja e nevojës botërore për energji, sidomos në vende si Kina do të sjellë probleme serioze, nëse krejt rezervat e Gjirit përfshire ato të Irakut, nuk do të jenë të gatshme për përdorim.

Me që furnizuesi më i madh i SHBA, Arabia Saudite, është bërë një partner jo i sigurtë (shkak për këtë është politika proizraelite e SHBA), e vetmja mënyrë sigurimi do të ishte një goditje e shpejtë e sukseshme në Irak.

Vaji e gazi natyror janë pasuritë më të rëndësishme të Irakut. Me 15, 1 miliard ton (10. 8% të rezervave botërore) Iraku zë vendin e dytë pas Arabisë Saudite. Këto pasuri gjinden në dy zona; në veri në Kirkuk 45 milion ton në vit dhe në jug Rumaila veriore me 38 milion ton në vit dhe Rumaila jugore me 25 milione ton në vit. Exportimi i gazit e vajit kryhet nëpërmjet stacioneve Al Fao, Chor al amaija dhe Mina el Bekr me kapacitet 60-80 milion ton në vit. Rrjeti i tubacioneve për transport përfshin 4500 km për vajin, 1360 km për gazin, 725 km për produkte të tjera. Tubacioni kryesor me kapacitet 55 milion ton në vit kalon nga Kirkuk nëpër Ceyhan deri në brigjet e Turqisë, në mesdhe.

Me keqardhje e zemërim krejt bota e civilizuar pa sesi në kaosin e luftës u shkatërruan e u plaçkitën monumente të kulturës duke mos u mbrojtur nga trupat amerikane dhe pse duhej të mbroheshin. Përkundrazi trupat amerikane mbrojtën me shumë kujdes e efikasitet infrastrukturën e vajit. Kësisoj kontradiktash e forcojnë tezen e atyre që pohojne se "interesat për vaj janë kryesoret". Kështu aktiviteti i politikës së jashtme me vendosjen e bazave, agresioni ndaj Afganistanit, sulmi i Irakut plotësojne mozaikun e SHBA në lidhje me qëllimet e saj në Lindjen e Mesme për shfrytezimin e vajit dhe të tregut. Për reparimin, modernizimin apo hapjen e pikave të reja të naftës janë të interesuara shumë firma amerikane dhe të aleateve, gjë e cila do të sjellë lënien pas dore të firmave gjermane e franceze që gjenden në Irak. Po ashtu industria e armatimit, që për çdo luftë fiton impulse të reja, nuk duhet nënvleftësuar si faktor ekonomik, politik e psikologjik në USA. Por realizimi i një lufte ekonomike në kornizat e një kryqëzate të 8-te me mjete ushtarake me qëllim plotesim të interesave nacionale dhe imponim të tregut të lire, është me të vertet imperializëm dhe Manchester-kapitalizëm.

Prapavija gjeopolitike

Pas rënies së Paktit të Varshavës mbeten SHBA forca e vetme ushtarake pasi që vendet e tjera të zhvilluara nuk posedojnë kualitetin dhe kuantitetin e forcave amerikane. Parulla e teorikut ushtarak Karl von Klauzevitz se "lufta nuk është vetëm se vazhdim i politikës me mjete të tjera" u etiketua si shfaqje e cinizmit ushtarak pas luftës së 2-të botërore. Por në këtë kohë që po jetojmë, SHBA po përdor politikën e "anijeve me topa" të shekullit të 18-të duke u paraqitur si polic botëror me ndihmën e luftanijeve dhe teknologjisë për të imponuar pikëpamjet e saja politike. Nëse aksione të tilla do të merreshin kunder diktatorëve dhe për sigurimin e të drejtave apo të paqës ato do të ishin mëse të mirëpritura. Mirëpo problemet fillojnë kur ky mirkuptim nuk ekziston si në rastin e luftës së 3-të të Irakut. Kjo do të ishte me sakt tentim për vendosje hegjemonie dhe imperializëm i pashpirt që duhet të kundërshtohet ashpër.

Veçanërisht bota arabe është shumë e ndjeshme dhe e ndjen veten, ashtu si më përpara, të shtypur, të plaçkitur, dhe të përçarë nga perëndimi. Po kështu as refuzimi i dhunës nga ana e Europës së "vjeter" nuk solli ndonjë përmirësim në bashkjetesën paqësore mes kombeve. Kështu jo befasisht shtohen zërat kundër kësaj kryqëzate.

I vetmi shtet i cili me të drejte është ndier i rrezikuar në sigurinë e tij nga rregjimi i Irakut është shteti i Izraelit. Raketat skud të Irakut mund ta arrinin lehtë Izraelin si në rastin e luftës së 2-të Gjirit. Të koordinuara me koka atomike apo biologjike këto lloj raketash paraqitnin një rrezik ekzistencial për Izraelin. Siç dihet tash më historikisht SHBA është e vetmja forcë për Izraelin në mjedisin "armiqësor" në të cilin ndodhet ky vend. Për forcen mbrojtëse dhe bashkesinë ndërkombëtare është e dëshirueshme që të vendoset paqja dhe të eliminohen kërcënimet në lindje. Por një kryqezatë e 8-të, përdorimi i forcës ushtarake, është me siguri mjeti më i keq dhe më i papërshtatshëm për të arritë këtë qëllim.

Përkundrazi bazat ushtarake të marinës dhe ato ajrore të SHBA në rajonin e gjirit dhe në Azine e mesme shikohen me dyshim nga shumica e muslimanëve si "qendra të kryqëzatave të reja krishtere". Kjo gjë u paraqit dhe para pak kohesh në Afganistan nga drejtuesit e atjeshëm të fiseve pashtune. Kështu që brigada europiane që gjendet në Afganistan për të mbrojtur qeverinë e papranuar nga populli, është e ulur në një fuçi baruti. Refuzimi i vendosjes së trupave amerikane pati si rrjedhojë dhe në Saudi atentate kundër tre blloqeve banimi të perëndimorëve, gjë e cila e arriti qëllimin politik. Pas këtyre akteve SHBA e zvogëluan ndjeshëm praninë e tyre ushtarake në Saudi, veprim ky i cili mund të inkurajojë dhe atentate të tjera. Një nga problemet e medha politike është dhe ai kurd, i cili solli një ashpërsim të marrëdhënieve Turqi-USA para luftës së 3-të të Gjirit. Shtypja, diskriminimi i këtij populli të vendosur e të sprovuar me vuajtje, është i papranueshem dhe i pazgjidhshëm me luftën e Gjirit.

Shkaku kryesor i luftës, e që ishte asgjësimi i armëve të shkatërrimit masiv, që gjendeshin në Irak sipas burimeve të fshehta amerikane si dhe lidhja me Al Kaiden, as nuk u vërtetuan dhe as nuk u gjet asnjë fakt për to. Këtë e deklaruan vet inspektorët e OKB-së që ishin të ngarkuar me këtë detyrë. Kështu pra lufta e 3-te e Gjirit u realizua me kundër të Drejtave të Popujve, e drejtë kjo që është nderkombëtarisht e vlefshme. Kjo e drejtë u thye nga një vend që deshiron të paraqitet si "model i demokracisë" për të tjerët, pra SHBA-të.

Një gjë tjetër u paraqit para pak kohësh nga ana e shkrimtarit amerikan Norman Mailer: Lufta per ujin në rajonin e Lindjes së Mesme. Që sipas tij ka rëndësi strategjike për Izraelin. Duke parë çështjen nga ky këndvështrim, ka kuptim bashkpunimi, tani më disa vjeçar, mes Turqisë dhe Izraelit për projektin e Anatolissë së Jugut, ky dihet se ka rezerva të mëdha të ujit. Problem paraqet vetëm siguria e furnizimit me ujë nga Siria e Libani. Kështu kryqezata e 8-te është edhe një luftë për shperndarjen lëndës burimore të ujit.

Si përfundim zgjidhja e problemit palestinez është burim konflikti, të cilin SHBA duan patjetër ta zgjidhin me planin "Harta e rruges". Por ka reagime kundërshtuese nga të dyja palët në konflikt, sepse një gjë e tille kundërshton plotësisht mentalitetin lindor ku shpesh njihen më tepër ligjet e pazarit. Si rrjedhojë jane shpesh izraelitet ato që i vuajnë pasojat e një politike të dështuar perendimore në çështjen palestineze. Arabët në nderkohë janë shumë të ndjeshëm dhe e shohin shtetin izraelit si një bazë imperialiste të Perëndimit në zemrën e Arabisë, bazë kjo që vazhdimisht sponsorizohet dhe ndihmohet. Po ashtu pergjigja e ashpër e Izraelit ndaj intifadës palestineze nuk ka sjellë ndonje ndryshim të qëndrimit perëndimor ndaj Izraelit, ashtu që për arabet tashmë është e qartë: ai që është mik i Izraelit dhe politikës jehude është njëkohësisht armik i arabëve. Palestinezët e dine tashmë se sikur të kishte Palestina pasuri nëntoksore (vaj apo gaz) do të hidhej me të shpejtë perëndimi në ndihmë të saj, si në rastin e Kuvajtit.

Opinioni arab për favorizimin perëndimor ndaj Izraelit mund të formulohet kështu: Izraeli shtyp palestinezët, Perëndimi e mbron Izarelin si rezultat pra Perëndimi i shtyp palestinezët. Sikur politika perëndimore të ishte pak më e ekuilibruar (e drejtë) në lidhje me Lindjen e Mesme ndoshta nuk do të ishte Izraeli armiku më i madh i arabëve. Por kjo gjë aktualisht shikohet me nençmim nga Perëndimi.

Artikull i shkëputur nga "Ö s t e rr e i chis che Mili tär ische Zeit schrift” 5 / 2003. (Revista ushtarake austriake) gusht, 2003

Titulli në origjinal: “Der 8. Kreuzzug - Zur Geopolitik und Geostrategie des Vorderen Orient nach dem 3. Golfkrieg”-Gerhard L. Fasching

Përktheu nga gjermanishtja: Daud Kurtabegu

Autori: Gerhard L. Fasching

Lindur 1940; përfundoi në 1963 akademinë ushtarake tereziane në Vjenë, studimet e tjera për Geografi, Gjeologji dhe shkenca politike i mbaroi në Grac e Salzburg. 1974-1975 fiton bursë passtudimore nga këshilli kërkimor europian në Zyrih dhe që prej atëherë është aktivizuar si kërkues e mësues në universitetet e Salzburgut, Insbruk, Grac, Klagenfurt dhe Vjenë. 1980-1993 ishte kryetar i entit gjeografik në ministrinë austriake të mbrojtjes. Prej 1995 teknik civil-këshilltar inxhinier për gjeografinë dhe specialist ligjor me çertifikatë.


Gerhard L. Fasching,

[Labeati]

Ironia eshte se muslimanet konsiderojne "armik" George Bushin, pse simbas tyre mbeshtet Izraelin dhe se cliroi Irakun nga nji diktator dhe pse perpiqet per here te pare ne historine e atij populli ti civilizoje.

ndersa "mik" quajne Kerryn i cili flet kunder nderhyrjes ne Irak dhe kerkon largimin prej aty, duke ju lene dore te lire luftes civile, etnike dhe fetare dhe keshtu ai rajon do te mbese turbull per kushedi sa vjet te tjera, dhe "lum" populli musliman se do beje palle me clirimtaret e sundimtaret tip "Zarqawi" qe i presin kokat me hanxhar dora vete.

Po si jane faktet:
Dinastia Bush tradicionalisht ka lidhje te ngushta me elitat muslimane te A.Saudite, Kuvajt etj dhe kane shume interesa e investime te perbashketa.

Familja Bush eshte hedhur ne gjyq nga hebrejte mbijetues te kampit famekeq te Aushvicit per arsye se gjyshi i G.W.Bush ka pase zhvilluar tregeti me Gjermanine naziste direkt apo indirekt ne kohen kur edhe USA i kishte shpalle lufte.

Bushi eshte i pari President qe krijoi Road map per krijimin e shtetit palestinez, perpjekje qe u sabotua nga terroristat palestinez por edhe indirekt nga lobet hebreje.

Kerry:
Kerry vete eshte me origjine hebreje, dhe ne pergjithesi demokratet ne SHBA jane lobi hebre, i cili vuri edhe kanditat Lieberman 2 here rresht. Po keshtu M.Albright ne kohen e Klinton etj.

Si gjithmone duket se loja e politikes (jo politika e televizorit por e tavolinave) nuk eshte thithe mire nga trute e shumices muslimane, e cila si shpesh here i shef ngjarjet nga kushtet e kufizimit fetar dhe jo fakteve.

[[xeni]]

ndersa "mik" quajne Kerryn

jo nuk eshte e vertete qe mik quajne Kerry-n. A mund t'na e thush se nga e nxorre kete.
Te dy njelloj jane.

Para ca ditesh po lexoja shkrimin e nje analisti dhe aty flitej per nje oraganizate e krijuar ne Yale University dhe te dy, Bushi dhe Kerry jane anetare te kesaj organizate. Sipas analistit, kushdo qe te fitoje nuk do te ndryshoje gje persa i perket politikave ne lidhje me Lindjen e Mesme.
Organizata ne fjale eshte : "Skull and Bones"
http://www.parascope.com/articles/0997/skullbones.htm

[antares]

Kjo eshte nje teme e konsumuar tashme...... Plehrat Janki kane gati 100 vjet qe terhiqen per hundesh nga cifutet dhe kjo u duk ne Luften e Pare boterore te Dyten e me rradhe. A e dini qe edhe plehra, me falni Presidenti Ruzvelt ishte cifut (bashke me te shoqen vinin nga familhha cifute nga hollanda Van Rozenvelt). A fo shume mend te shihet politika e tyre ne Lindjen e mesme? Apo eshte koincidence qe te gjithe armiqte e cifuteve jane dhe armiq te Jankive. Nuk po shikoni se cpo pergatitet ne Iran? Po ne Siri?
Historikisht kjo rrace parazitesh e vampiresh ka cuar gati te gjithe popujt qe e kane strehuar drejt veprimeve pastruese dhe evtembrojtese (per gati 4000 vjet).
Shpresojme qe dhe Jankive me gjithe budallallekun e tyre karakteristik tu hapen syte dhe atehere nuk do te mjaftonin shtyllat e etlefonit, urat e pemet per ate qe duhet bere (ata kane eksperience me lincimet).

[Labeati]

Kjo eshte nje teme e konsumuar tashme...... Plehrat Janki kane gati 100 vjet qe terhiqen per hundesh nga cifutet dhe kjo u duk ne Luften e Pare boterore te Dyten e me rradhe.

Plehra jankit, plehra cifutet, po arabet c'te jene valle?
Bota perendimore megjithese "e terhequr prej hunde" nga cifutet po ja kalon jo keq, por sa kane ecur keto vendet qe e mbajne veten te zgjuar dhe ja kane gjetur ilacin cifuteve?
Shofim si po lulezojne e begatojne, Irani, Afganistani, Iraku, Sudani, Somalia dhe Bangladeshi.
Pra le te mesoje USA nga keto vende te zgjuara qe po prodhojne perdite mendje te ndritura sa po na frymezojne edhe kete forum

Shpresojme qe dhe Jankive me gjithe budallallekun e tyre karakteristik tu hapen syte dhe atehere nuk do te mjaftonin shtyllat e etlefonit, urat e pemet per ate qe duhet bere (ata kane eksperience me lincimet).

Per fundamentalistet islamike te 11 shtatorit e ke fjalen? Po ju jane hapur syte me ne fund mos ki merak.

[darwin]

Plehra jankit, plehra cifutet, po arabet c'te jene valle?
Bota perendimore megjithese "e terhequr prej hunde" nga cifutet po ja kalon jo keq, por sa kane ecur keto vendet qe e mbajne veten te zgjuar dhe ja kane gjetur ilacin cifuteve?
Shofim si po lulezojne e begatojne, Irani, Afganistani, Iraku, Sudani, Somalia dhe Bangladeshi.
Pra le te mesoje USA nga keto vende te zgjuara qe po prodhojne perdite mendje te ndritura sa po na frymezojne edhe kete forum



Per fundamentalistet islamike te 11 shtatorit e ke fjalen? Po ju jane hapur syte me ne fund mos ki merak.

Leri fondamentalistet islamike, por shikoji gjerat sic jane realisht. Mua personalisht, nuk me intereson fare islami si fe, por gjerat qe po ndodhin ne Lindjen e Mesme i kane fillimet e tyre qe me krijimin e Izraelit si shtet..

Mqs je i krishtere, lexo pak KETE ARTIKULL se e ke te publikuar ne The Christian Science Monitor
...kur te mbarosh leximin, perfundimin te del vete !!

[antares]

Po dikush ne shekullin e kaluar ua gjeti ilacin (nuk i vrau po jau hoqi kontrollin e ekonimise, finances, kultures, propagandes e cdo gjeje tjeter) dhe per cudi ai vend eci per bukuri e pati nje zhvillim te papare deri atehere dhe bile edhe sot (rritje ekonomike e nivelit 30% ne vit). Ai riprovoi edhe njehere qe nje organizem kur pastrohet nga parazitet shendoshet dhe forcohet.........
Tani ti Labeat do na thuash qe nje njeri me nje shirit kau ne bark 15 metra te gjate e ndjen vehten shume mire.......me vjen keq per ty qe mendon keshtu se ka mundesi qe ti vete te kesh shiritin cifut ne koke qe nuk te lejon te arsyetosh si njeri normal me sy ne balle.

[darwin]

Po dikush ne shekullin e kaluar ua gjeti ilacin (nuk i vrau po jau hoqi kontrollin e ekonimise, finances, kultures, propagandes e cdo gjeje tjeter) dhe per cudi ai vend eci per bukuri e pati nje zhvillim te papare deri atehere dhe bile edhe sot (rritje ekonomike e nivelit 30% ne vit). Ai riprovoi edhe njehere qe nje organizem kur pastrohet nga parazitet shendoshet dhe forcohet.........
Tani ti Labeat do na thuash qe nje njeri me nje shirit kau ne bark 15 metra te gjate e ndjen vehten shume mire.......me vjen keq per ty qe mendon keshtu se ka mundesi qe ti vete te kesh shiritin cifut ne koke qe nuk te lejon te arsyetosh si njeri normal me sy ne balle.

ssssssshhhhhhhhhh, se do ta kuptojne dhe do fillojne etiketimet pastaj !!!

se nuk besoj ta kete njeri idene se cfare zhvillimi mori ai vend ne ate kohe.. Eh, cfare kane bere filmat ne kete bote

[forum126]

1. Amerika e pati mbeshtetur Sadam Hysejnin me pare. 2. Rregjimi ne Irak ne kohen e Sadamit nuk mund te quhet "qeveri ekstremiste fetare". Si e argumenton ti kete?

po te shtosh ketu te zgjedhurit si qytetar nderi ne nje nga shtetet e amerikes

[fotjon]

ishte ne ndonje krize te rende ekonomia amerikane dje , apo parashikohet ndonje kataklizem i padegjuar per te ardhmen ?
po shteron nafta apo korporatat jane drejt falimentimit?
apo thejesht po punojne per llogari te shekullit 23 qe dhe ato gjenerata te kene mirqenien e duhur ekonimike.

[Acid_Burn]

mjafton te shikoni se kush e drejton Ameriken dhe do e kuptoni se cfare ka te beje Izraeli me kete katrahure.

[ATMAN]

SHBA DHE IZRAELI
--------------------------------------------------------------------------------
SHBA dhe Izraeli

Që nga themelimi i tokës mëmë për hebrenjtë, në 1948,
miqësia unike mes Amerikës dhe Izraelit ka pjellë
vetëm "luftëra dhe kriza". Tani, ajo po e tërheq më
shumë vëmendjen e publikut, nga sa ka bërë në gjsymë
shekullin e fundit

Nga Peter Grier

Vitet e fundit, e bija, Margaret do të thoshte se
vendimi më I rëndësishëm I Harry Trumanit si President
ishte: duhej të mbështeste krijimin e një toke mëmë
për hebrenjtë në Palestinë, apo nuk duhej?

Këshilltarët e tij ishin të ndarë. Clark Clifford –
këshilltari I rafinuar I Trumanit – besonte në mënyrë
fanatike se ai duhej ta bënte. Hebrenjtë meritonin të
kishin një strehë, pas horroreve të Holokaustit,
argumentonte Clifford. Përveç më tepër që, shteti I ri
do të krijohej, donte apo nuk donte Trumani.

Sekretari I Shtetit, George Marshall mendonte ndryshe.
Gjenerali në pension ishte një figurë gjigante në
kryeqytet: Truman vetë pati thënë se "nuk ka një
dekadë aq të madhe", për të nderuar aktivitetin e
Marshallit gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në një takim
në Shtëpinë e Bardhë, në 12 Maj 1948, Marshall
kundërshtoi të përshpejtonte njohjen e shtetit të
hebrenjve. Do të dukej sikur Trumani me këtë kërkonte
të siguronte votat e hebrenjve, tha ai, dhe mund të
rrezikojë aksesin e SHBA në burimet arabe të naftës.
Madje ai shkoi aq larg, sa tha që, nëse Truman do të
njihte shtetin e ri, atëherë ai vetë do të votonte
kundër Presidentit në zgjedhjet e ardhshme.

Kjo ishte një deklaratë e jashtëzakonshme, por nuk
funksionoi. Dy ditë më vonë, Izraeli lindi në mes të
natës, me orën e Jeruzalemit. Shtetet e Bashkuara
deklaruan njohjen e shtetit të ri 11 minuta më vonë.

Mbështetja e Trumanit për Izraelin nuk ishte absolute.
SHBA nuk ofruan as trupa dhe as armë për të ndihmuar
kombin e ri. Do të duheshin dekada, një varg luftërash
Arabo-Izraelite, si dhe konteksti I betejës së gjatë
mes SHBA dhe Bashkimit Sovjetik, që do t’I çonin
marrëdhëniet SHBA-Izrael në një nivel kaq të lartë sa
sot.

Megjithatë, ky hap ishte shumë domethënës. Që atëherë,
politika amerikane në këtë "qoshe të dhunshme të
botës" ka patur vazhdimisht mbështetjen e Izraelit, me
dëshirën për më shumë hapësirë në fushat e naftës, që
shpesh herë kontrollohen nga fqinjët aspak miqësorë të
Izraelit.

Sot, pasojat e këtij veprimi balancues në jetën e
përditshme të amerikanëve, janë aq të mëdha, sa Truman
nuk mund t’I parashikonte kurrë. Osama Bin Laden ka
shfrytëzuar imazhin e Amerikës si barrikadë e Izraelit
dhe një fuqi gati imperiale, për të fituar mbështetjen
në botën e madhe arabe, për sulmet e tij ndaj
amerikaneve.

Portreti që I ka vizatuar Bin ladeni Amerikës, si dora
e fshehtë që qëndron pas fatkeqësive të këtij rajoni,
e ka trazuar paksa rolin amerikan. Shumica e veprimeve
të SHBA në Lindjen e Mesme, thonë historianët,
bëheshin në varësi të asaj që Presidentët e
konsideronin "interesi vital I kombit".

Por, për t’iu përgjigjur pyetjes "Perse na urrejnë?",
duhet filluar me kontekstin e pikave të kthesës, të
angazhimit amerikan në rajon. "E vërteta është se, nga
pikëpamja e Uashingtonit, mbështetja e Izraelit dhe
sigurimi I burimeve të naftës në Gji, është një rrugë
shumë e vështirë për të ecur", thotë Ruhi Ramazani,
një professor në pension në Universitetin e Virxhinias
si dhe ekspert I historisë së sotme të Lindjes së
Mesme.



Përpara Izraelit: Kurthet e kolonializmit



Për të thënë të vërtetën, akuzat e cituara nga Bin
Laden janë për ngjarje që kanë ndodhur përpara se SHBA
të ngriheshin një "lojtar" në Lindjen e Mesme. Ai
fillon me kolonializmin Perëndimor. Në mesazhin e tij
të filmuar, bërë publik pak pas fillimit të
bombardimeve nga SHBA, ai tha se bota Islamike e ka
"ndier këtë poshtërim dhe … degradim për më shumë se
80 vjet".

Bin Laden I referohet periudhës pas Luftës së Parë
Botërore, kur fitimtarët, Britania dhe Franca po
formonin atë çfarë kish mbetur nga rënia e Perandorisë
Osmane, për të kënaqur dëshirat e veta. Me sekretarin
e Britanisë (atëherë koloniale) që luante një rol kyç,
aleatët krijuan Kuvajtin, Jordaninë dhe Irakun si dhe
shtete të tjera të reja, duke hequr vija arbitrare mbi
hartë. Udhëheqësit kishin shumë pak lidhje të ligjshme
me të udhëhequrit.

Rezultati ishte pastabiliteti dhe aspiratat e shtypura
politike, që shtriheshin nga Kostandinopoja deri në
Oqeanin Indian. Kjo trazirë nuk është harruar aspak;
ajo është në fakt histori e përditshme, shkaku I
kontradiktave të panumërta mes Arabëve, Izraelit dhe
Perëndimit.

Ku ishte SHBA ndërkohë që ndodhte e gjithë kjo? Po
mbyllej në vetvete.

"SHBA mbante qëndrim neutral. Dukej sikur SHBA nuk
kishin ndonjë interes të madh në punët e Lindje së
Mesme"", thotë David Fromkin, professor në
Universitetin e Bostonit, libri I të cilit kushtuar
historisë së asaj kohe në atë rajon në mënyrë të
drejtë është titulluar: "Një paqe që shënoi fundin e
të gjithë paqeve".

Deri në luftën tjetër botërore, interesat amerikane në
rajon ishin zgjeruar. Kompanitë amerikane të naftës e
shihnin rajonin si një burim të jashtëzakonshëm dhe
mjaft premtues, dhe më në fund, të gjithë liderët
amerikanë ranë dakord me këtë. Pikërisht gjatë kësaj
lufte u panë edhe ushtarët amerikanë, të vendoseshin
në rajon: mbi "40 mijë" vetëm në Iran.

Në këtë periudhë, Irani dhe fqinjët e tij arabë e panë
SHBA-në si një pengesë të pakapërcyeshme ndaj
pushtimeve dhe kundërshtar të interesave të fuqive si
Britania dhe Rusia. Amerikanët u mirëpritën si
kampionë të nacionalizmit të brendshëm.

Roli I SHBA si symbol I shpresës zgjati deri në vitet
1960, për shumë vende myslimane. "Amerika u idealizua
shumë",- thotë zoti ramazani.





1956 – Kriza e Suezit: Amerika, kalorësi I bardhë I
Egjiptit



Sot, pjesa më e madhe e botës arabe e shohin SHBA
vetëm si "bashkësponsor" të Izraelit, por nuki
mendohej kështu gjatë historisë së hershme të
Izraelit.

SHBA hynë në emër të planit të Kombeve të Bashkuara
për ndarjen e Palestinës në shtete arabe dhe hebreje,
pas përfundimit të mandatit të Britanisë në rajon.
Por, njohja e Izraelit nga Trumani ishte e
paparashikuar. Ai ishte shumë I irrituar nga trysnia
që ushtronin mbi të organizatat prozioniste në
Amerikë. Edhe opozita e Marshallit I rëndoi shumë
Presidentit.

"Amerika luajti një rol të madh në lindjen e
Izraelit", shkruan profesori I Oksfordit Avi Shlaim,
në historinë e tij konçize të Lindjes së Mesme. Dy
ngjarje e ndryshuan këtë ekuacion gjeopolitik: rënia e
Britanisë si protector I vetëzgjedhur I Lindjes së
Mesme, dhe rritja e Luftës së Ftohtë.

E para prej tyre u shënua, ironikisht, nga një ngjarje
në të cilën SHBA-të nuk mbështetën Izraelin, krahas
Britanisë dhe Francës: Krizën e Suezit.

Ishte tetori I vitit 1956. Lideri egjiptian, Gamal
Abdel Nasser e kish aneksuar kanalin e Suezit.
Britania dhe Franca – të vendosura të mos linin
Egjiptin të kontrollonte një rrugë ujore mjaft
strategjike, nëpër të cilën kalonin pjesa më e madhe e
importeve të naftës – organizuan një komplot për të
larguar nga drejtimi Nasserin, një plan shumë I
zgjuar.

Izraeli ishte bashkëpunëtor në komplot. Plani ishte
ky: Izraelitët do të pushtonin Gadishullin Sinai.
Britania dhe Franca, gjoja të shokuar, do të kërkonin
me anë të një përgjigjeje që Izraeli të ndalej dhe të
tërhiqej. Më pas, ato do të hidhnin parashutistë nga
trupat e tyre për të "mbrojtur" kanalin, duke kërkuar
që si forcat egjiptiane, ashtu edhe ato izraelite të
tërhiqeshin 10 milje. Natyrisht që, gjatë këtij
konfuzioni që do të krijohej, do të ishte më I lehtë
largimi I Nasserit.

Komplotuesit nuk e llogaritën reagimin e Presidentit
Eisenhouer, I cili e konsideroi të gjithë këtë
aventurë një copëz të çuditshme të diplomacisë
Viktoriane. Në mbrëmjen e 30 tetorit, ndërsa komploti
nisi të zbatohej, Eisenhouer, nga Shtëpia e Bardhë
Eisenhouer I drejtohej stafit të tij: "Unë kurrë nuk
kam parë fuqi të mëdha të bëjnë një rrëmujë të tillë
dhe të ngatërrojën gjërat në këtë mënyrë".

Për çudinë e madhe të Britanisë, lideri I aleatëve në
luftë e kërcënoi atë me sanksione në naftë dhe detyroi
trojkën të përfundonte luftën e saj të vogël. Në OKB,
atë kohë, SHBA u përshëndetën, pasi kishin mbrojtur
një vend të botës së tretë – një vend arab – kundër
Perëndimit dhe Izraelit.

Ajo që atë kohë nuk u kuptua mirë, ishte se Kriza e
Suezit I hapi rrugë SHBA-ve për t’u kthyer në një
forcë dominuese në rajon – duke u bërë kështu, më e
angazhuar me Izraelin.

"Me Suezin, për herë të parë, SHBA-të "hodhën zarat"
në Lindjen e Mesme", thotë Yehuda Lukacs, një
professor I marrëdhënieve ndërkombëtare në
Universitetin George Mason.

Suezi hapi gjithashtu rrugën, që Lufta e Ftohtë të
zhvendosej edhe në Lindjen e Mesme. Kjo gjë bindi
Eisenhouerin se një lëvizje e Rusisë në këtë zonë do
të rezultonte shkatërrimtare për Europën dhe NATO-n,
për shkak të nevojave për naftë. Në këtë kohë, ai
shpalli Doktrinën Eisenhouer: SHBA do të dërgonin armë
dhe para për çdo vend të Lindjes së Mesme që do të
kërcënohej nga komunizmi.

Ndërkohë, SHBA kishin filluar të barazonin një pjesë
të madhe të nacionalizmit arab me komunizmin. Kështu,
CIA, në vitin 1953 kish ndihmuar rrëzimin e
kryeministrit të Iranit, duke favorizuar Shahun, më të
besueshëm dhe më pro perëndimor.

Në këtë kontekst, Izraeli – një demokraci e besueshme,
një komb me një vazhdueshmëri të jashtëzakonshme në
mbështetje të SHBA, nja bastion kapitalist – do të
kthehej në në partner natyral.





1967-1973: Qëndresë në kampin Izraelit





Mëngjesëin e së dielës të 7 tetorit, 1973, Presidenti
amerikan Richard Nikson I tha Sekretarit të Shtetit,
Henri Kissinger, të fillonte të merrej me luftën e re
në Lindjen e Mesme.

Një ditë më parë, Egjipti dhe Siria kishin nisur një
sulm-suprizë mbi Izraelin. Kissinger mësoi për sulmin
vetëm kur një nga ndihmësat e tij I telefonoi në një
hotel të Nju Jorkut. 24 orë më vonë nuk kishte
rezultate të qarta. Izraeli kishte kërkuar një
rifurnizim nga ana e SHBA me raketa "saiduinder".

Nikson e paralajmëroi Kisingerin të mos shfaqej si
shumë pro-izraelit, pasi shtete naftënxjerrëse arabe,
që nuk ishin pjesë e betejës, do të fillonin të
radhiteshin përkrah agresorëve. Residenti ishte I
sigurtë se Izraeli do të fitonte, pasi, "falë Zotit,
ata duhej të fitonin". Më pas, ai nisi të ankohej për
rezultatin logjik. "Izraelitët do të bëheshin "edhe më
të vështirë për të diskutuar".

Kështu që, nisi lufta 16 ditore Yom Kippur. Izraeli,
në fakt nuk fitoi shumë shpejt, dhe luftimet ranë.
Furnizimi amerikan me raketa erdhi shumë ngadalë, por
kur ai erdhi, ishte masiv, përfshirë fluturimet e
avionëve amerikanë të transportit si dhe hyrja e
avionëve F-4.

Por, në një farë mënyre, kjo shënoi edhe fundin e
periudhës më pro-izraelite në historinë e Amerikës.

Lufta Gjashtë Ditore e vitit 1967, ishte një shok
elektrik për pjesën më të madhe të botës. Triumfi I
lehtë I Izraelit ndaj fqinjëve të tij, tregonte edhe
superioritetin e paevitueshëm ushtarak të Izraelit në
të ardhmen. Ndonëse Izrali luftoi me shumë armë jo
amerikane në 1967, kjo ndodhte për herë të fundit. Pas
kësaj, armët dhe ndihma ishte e bollshme.

"Nuk ka asnjë dyshim se SHBA e mbështetën Izraelin që
nga fillimi, por ndihmat e mëdha nuk erdhën deri në
vitin 1967", thotë Richard Mërfi, I Këshillit të
Marrëdhënieve me Jashtë si dhe ish ambassador I SHBA
në Arabinë Saudite.

Pas sprapsjes së arabëve nga Izraeloi në 1967,
Presidentët Lkindon Johnson dhe Richard Nikson nuk
besonin se vendet Izraelite do ta sulmonin Izraelin
për një kohë të gjatë. Kjo do të thoshte, një status
quo territoriale – përfshir mbajtjen e tokave arabe
nga Izraeli, të cilat I kishte okupuar që nga 1997-a.

Teknikisht, SHBA ishte dakord që Izraeli të shkëmbente
tokat e pushtuara me paqen, sëbashku me fqinjët e vet.
E tillë është edhe ideja e rezolutës 242 të OKB. Por,
në këtë kohë, Lufta e Ftohtë e preokuponte shumë
Amerikën, dhe çështja e pushtimit të Palestinës nga
Izraeli ishte në një qoshe të axhendës së saj.

Më pas, erdhi edhe lufta Yom Kipur – përpjekja e
Sirisë dhe Egjiptit për të rikmarrë territoret e tyre
të humbura. Kissinger dhe kolegu I tij sovetik
ndihmuar në negociatat për armëpushim, por izraelitët
– të cilët Kissinger nuk I konsultoi në momente kyçe –
vazhduan të luftonin. Liderët sovietikë kërcënuan se
do të dërgonin trupat e tyre, për të arritur
armëpushimin.

Si përgjigje e kësaj, SHBA, duke përforcuar idenë për
të mos lejuar praninë Sovjetike në atë zonë, lëshuan
paralajmërimin për rrezikun bërthamor. Ky është
padyshim një ndër momentet më të tendosura të Luftës
së Ftohtë.

Sovjetikët u tërhoqën, por ato ditë ndryshuan edhe
rolin e SHBA në Lindjen e Mesme. Egjipti dhe Siria,
ndonëse të mundura ushtarakisht, kishin fituar
politikisht. Për herë të parë, SHBA nisën të zbatojnë
politika të tyret, për vendet arabe jo naftënxjerrëse.
Negociatat për rikthimin e tokave të pushtuara nga
Izraeli ishin tashmë të pashmangshme.





Post-1973: Erë shkëmbimesh



Fundi I luftës së 1973-it shënoi edhe fillimin e një
faze të vështirë shkëmbimesh, të përfshirjes së SHBA
në Lidjen e Mesme. Shumë amerikanë janë tashmë të
njohur me elementët kryesorë të kësaj periudhe:
negociata të vështira, të ndjekura nga marrëveshje
dramatike dhe shpresa të vazhdueshme, si dhe një
rikthim të tyre me këmbë në tokë, pasi versionet e
ofruara nga kundërshtarët ishin në disa raste shumë të
ndryshme nga ato të tyret.

Merrni për shembull marrëveshjet e Camp David – edhe
sot, një ndër paktet më të rëndësishme të Lindjes së
Mesme. Presidenti Xhimi Karter kishte ardhur në zyrë
me premtimin për një pamje të ndryshme të politikës së
jashtme amerikane. Realpolitika e ashpër e erës
Nikson-Ford, ku çdo gjë shihej pas lentes së Luftës së
Ftohtë, do të modifikohej. Në vend të saj do të ishte
një përpjekje për t’u marrë me problemet e rajonit, në
mënyrën e vendeve të rajonit. Në Lindjen e Mesme, kjo
nënkuptonte një kuptim më të gjerë të ndryshimeve mes
arabëve dhe izraelitëve, përfshirë edhe një zgjidhje
për problemin e palestinezëve të zhvendosur.

Lideri egjiptian, Sadat tashmë I kishte përzënë
këshilltarët sovjetikë nga vendi I tij. Tashmë ai
ishte gati të ndërmerrte një tjetër hap gjigand drejt
fushës amerikane. Në shtator 1978, ai pranoi ftesën e
Karterit për të biseduar me kryeministrin izraelit,
Menahem Begin. Bisedimet nisën në Camp David.

Pas 16 ditëve, të dy liderët (atë kohë quheshin
"raketa të pakomanduara") shtrënguan duart pas një
marëveshjeje historike. Egjipti do të rimerrte Sinain,
të pushtuar nga Izraeli në 67-ën, në shkëmbim të
përpjekjeve për të normalizuar marrëdhëniet
egjiptiano-izraelite.

Në pjesën e dytë të marëveshjes, Izraeli njohu të
drejtat legjitime të popullit palestinez dhe ra dakord
se problemi palestinez duhej të zgjidhej në të gjithë
aspektet e tij.

Detajet e kësaj zgjidhjeje, megjithatë, do të vinin më
vonë – por ato, sigurisht që nuk erdhën. Begin, me sa
dukej nuk kishte ndërmend të linte të lira territoret
ku jetonin palestinezët, dhe ndërsa Presidenc e
Karterit nisi të zhytej, për shkak të krizës së
energjisë dhe robërve amerikanë në Iran, vëmendja e
SHBA u zhvendos tjetërkund.

Marrëveshja e Camp David, "që në fillim u duk si një
triumph diplomatic, ishte jetëshkurtër dhe
dritëshkurtër", shkruan Profesori I Oksfordit, Shlaim.

Që atëherë, situata në terren ka ndryshuar, por vetëm
pak. Izraeli ka vazhduar të vendosë hebrenj në
territoret, përkundër kundërshtive të një serie
Presidentësh amerikanë. Marrëveshja e Oslos, e vitit
1993 I dha palestinezëve autoritet në disa zona. Por
për shumë vetë në kampet e refugjatëve, kjo u
konsiderua si shumë pak, dhe shumë vonë. Tani, rajoni
ka marrë tatëpjetën në një siprale dhune.

Shumë palestinezë të këtij brezi besojnë se Izraeli
kurrë nuk do t’u garantojë atyre një komb të tyrin –
por vetëm një gjysmë shtet, me përgjegjësi për
pastrimin e ujit, mbledhjen e plehërave dhe diçka më
shumë.

Izraelitët shqetësohen se kjo mund të jetë madje
shumë, dhe se zonat e lëshuara deri tani mund të
kthehen në baza për terroristët dhe veprimet
ushtarake, që kanë si qëllim të hedhin shtetin hebre
sërish në det.

Janë pikërisht emocionet e gjeneruara pikërisht nga ky
cikël I gjatë diplomacie zhvendosëse – I pritjeve të
mëdha dhe shpresave të vrara – për të cilat flasin
arabët, kur thonë se kuptojnë përse istët e Al Qaeda-s
urrejnë SHBA-të. Eshtë një urrejtje që Osama Bin Laden
e shpreh në terma shumë të egra.

Mesazhi I tij I 7 tetorit mbaron me këto fjalë: "As
Amerika dhe as njerëzit që jetojnë në të nuk do të
ëndërrojnë sigurinë, pa e provuar ne në Palestinë".

Përkthimi: SHBA do të jenë synim I sulmeve terroriste,
përsa kohë që vazhdon të jetë aleate e Izraelit. Në të
vërtetë, rreziku mund të vazhdojë përsa kohë që
ekziston Izraeli.

Eshtë apo jo ky qëllimi I vërtetë I Bin Ladenit, pra
çlirimi I tokave palestineze, kjo është për t’u
diskutuar. Për më tepër ëshë e paimagjinueshme, që
SHBA të reduktojë lidhjet e saj me Izraelin.

Të tjerë aleatë të SHBA në rajon janë autoritarianë,
ose Monarki, apo ndonjë kombinim I të dyjave. Në
Arabinë Saudite, familja mbretërore mund të përmbyset
nga fraksionet ekstremiste fetare, siç I ndodhit
Shahut të Iranit në 1979. Kjo në Izrael nuk do të
ndodhë.

"Ai është I vetmi regjim I besueshëm në atë zonë",
thotë Shaul Gabbay I Institutit për Studimet e
Izraelit në Universitetin e Denverit.

Gjithësesi, ngjarjet e 11 shtatorit e kanë fokusuar
vëmendjen e SHBA në lidhjet e saj me Izraelin, në një
shkallë të paparë që nga embargoje arabe e naftës në
vitin 1973.

"Publiku amerikan po zgjohet, për të kuptuar më mirë
koston e marrëdhënieve me Izraelin", thotë Profesor
Lukacs. "Kjo është një çështje, që në të shkuarën, nuk
është diskutuar asnjëherë".

Përgatiti:

Ermal GJINAJ

[Albo]

Pike se pari, ata qe shprehen se "SHBA beri luften per ti ardhur ne ndihme Izraelit", duhet te kerkojne ne Internet dhe te njihen me arsenalin ushtarak te Izraelit. Izraeli nuk ka nevoje per ndihmen ushtarake te SHBA, pasi eshte ne gjendje qe te mbroje vetveten jo vetem nga gjithe fqinjet e vete arabe, sic beri ne 1967, por edhe nga gjithe ushtrite e vendeve Evropiane Perendimore, qe jane hic asgje perpara potencialit ushtarak te Izraelit.

Pike se dyti, SHBA nuk nderhyri ne Irak thjeshte per te mbrojtur Izraelin, por per te shmangur hapjen e nje konflikti nga Izraeli me Irakun, pasi nese Izraeli i shpallte lufte Irakut, gjithe rajoni do te terhiqej ne lufte. Sadam Husein goditi Izraelin me raketa skud ne luften e gjirit te 1991, eshte perpjekur qe te ndertoje arme berthamore per ti perdorur kunder Izraelit (dhe Izraeli ia bombarboi centralet berthamore disa vjet me pare), ka sponsorizuar dhe ndihmuar me para dhe armatim luften e palestinezeve. Familja e cdo terroristi qe hedh veten ne ere ne Izrael nga rradhet e palestinezeve, merrte $25000 nga rregjimi i Sadam Husein. Dhe se fundmi, nje prej arsyeve qe Arafat nuk firmosi planin e paqes ne 2001 ne Camp David, ishte frika ndaj reagimit te botes arabe, ku Sadam Husein ishte ne qender te saj. Diktatoret e asaj pjese te botes kane nevoje qe konflikti midis palestines dhe izraelit te qendroje i hapur, pasi vetem keshtu ata mund te kanalizojne urrejtjen dhe pakenaqesite e shoqerive te tyre te shtypura ndaj Izraelit dhe jo ndaj rregjimeve te tyre diktatoriale.

Pike se treti, Izraeli nuk eshte thjeshte nje "aleat" per SHBA-ne, eshte populli mik me i madh i tij prandaj edhe interesat izraelite ne SHBA gjejne nje mbeshtetje te madhe nga pjesa derrmuese e amerikaneve. Mbeshtetja ndaj Izraelit nuk e ka burimin tek politika amerikane, e ka burimin tek populli amerikan dhe kontributi i jashtezakonshem qe komuniteti hebre ka bere ne suksesin ne cdo aspekt te jetes se Amerikes, qe nga shpikja e bombes atomike, e deri tek prodhimet e filmave ne Hollywood. Pa harruar qe shumica e amerikaneve i perkasin besimit te krishtere dhe besojne ne Zotin e popullit te Izraelit.

Qe ta kuptoni se sa e thelle eshte mbeshtetja qe Izraeli gezon ne SHBA, duhet te lexoni komentin e bere nga presidenti Klinton pasi la Shtepine e Bardhe: "Nese siguria e shtetit te Izraelit kercenohet nga lufta, une do te jem i pari qe do te rrembej armet e te shkoj ne Izrael ne mbrojtje te tij". Klinton eshte nje pacifist qe i beri bisht luftes ne Vietnam, por qe eshte gati te luftoje per Izraelin.

Albo

[ATMAN]

kush eshte lobi me i fuqishem ne amerike???

pergjigja ime eshte:

lobi izraelito-amerikan

ose amerikano-izraelit

te tjerat analiza bejini vete p sh:

ky kandidati per president xhon kerri eshte me origjine cifute

te jete rastesi valle....................................

[[xeni]]

Pike se pari, ata qe shprehen se "SHBA beri luften per ti ardhur ne ndihme Izraelit", duhet te kerkojne ne Internet dhe te njihen me arsenalin ushtarak te Izraelit. Izraeli nuk ka nevoje per ndihmen ushtarake te SHBA, pasi eshte ne gjendje qe te mbroje vetveten jo vetem nga gjithe fqinjet e vete arabe, sic beri ne 1967, por edhe nga gjithe ushtrite e vendeve Evropiane Perendimore, qe jane hic asgje perpara potencialit ushtarak te Izraelit.

Albo ti dukesh qe ke dije shume. Te bej nje pyetje: Pse Amerika nuk sulmon Izraelin kur paska kaq shume arme, por sulmon Irakun ?


Edhe Izraeli eshte potencial rreziku per shkaterrimin e shteteve pereth. Nese Amerika ka marre persiper msionin e ruajtjes se paqes ne bote, pse i mbyll syte ndaj ktij fakti? A mos valle ky fakt te çon ne ate se Amerika dhe Izraeli jane aleate ndaj vendeve qe rethojne Izraelin?...

[Labeati]

Edhe Izraeli eshte potencial rreziku per shkaterrimin e shteteve pereth. Nese Amerika ka marre persiper msionin e ruajtjes se paqes ne bote, pse i mbyll syte ndaj ktij fakti? A mos valle ky fakt te çon ne ate se Amerika dhe Izraeli jane aleate ndaj vendeve qe rethojne Izraelin?...

Izraeli kurre nuk ka sulmuar ndonje shtet, perkundrazi ne te gjitha konfliktet eshte sulmuar nga shtetet arabe qe kerkonin ta zhduknin nga harta.

Prandaj potencialin e ka per vetmbrojtje.

megjithe ate potencial ai ja ktheu Egjiptit, Libanit tokat e pushtuara gjate kundersulmit izraelit me 1967. dhe po ashtu eshte i gatshem tiua ktheje sirise ate maje mali po kur Siria si shtet agresor te nenshkruaje garancine se nuk do te sulmoje izraelin perseri.

Izraeli eshte nje shtet me i vogel se Shqiperia, dhe ka mbi shpine shtete qindra milioneshe arabe e pse valle? pse eshte i vetmi shtet demokratik dhe perendimor na Maroku e deri ne Afganistan, dhe pse eshte jo-musliman.

A nuk do te kishte qene me e zgjuar qe vendet arabe te pushonin histerine fondamentaliste ndaj nje minishteti 4-5 milionesh dhe te zhvillonin marredhenie miqesore me te ekonomike e politike?

Cfare te keqe i ka ardhe Egjiptit, Jordanise dhe Turqise sidomos qe ka marrdhanie te ngushta me Izraelin?