Pellazget Flasin Shqip

[Jonian]

PELLAZGËT FLASIN SHQIP
Konferencë shkencore me interpretuesit e mbishkrimit të Pilurit


Nga Arian Gjyzari
I dërguar i posaçëm i revistës “Murrlan”


PEQIN: Me pjesëmarrjen edhe të disa personaliteteve të shkencës e të
kulturës nga Shqipëria, Kosova dhe Turqia, u mbajt sot në kinemanë e
qytetit konferenca shkencore "Pellazgët Flasin Shqip", e organizuar nga
Këshilli Kombëtar i Prejardhjes dhe nga Komiteti shqiptar i Dodonës, me
ndihmën edhe të fondacionit "Muji dhe Halili" dhe nën sponsorizimin e
Bankës Kombëtare të Kursimeve dhe të agjencisë së lajmeve ALBANOVA.

Të ftuarit në këtë konferencë, personalitete të shquara në fushën e
pellazgjistikës, mbishkrimeve të palexueshme, antropologjisë
proto-mesdhetare dhe kozmogonive jogreke të Ballkanit, diskutuan për mbishkrimin e
ashtuquajtur të Pilurit, zbuluar në vitin 1992 nga arsimtari Dhimo
Thimjo (që sot e ka ndërruar emrin në Thimjo Dhimo, dhe punon si mësues
bukurshkrimi në Korfuz), në një faqe shkëmbore të atyre anëve. Siç është
vënë në dukje prej kohësh, mbishkrimi është i lexueshëm, pse është i
shkruar me alfabetin pellazg (të cilën e adoptuan më pas latinët).
Vështirësitë kanë të bëjnë më tepër me interpretimin e tij, për shkak se
mesazhi është tepër i shkurtër për analiza kontekstuale.

Ballina e kinemasë ku u zhvillua konferenca, ishte zbukuruar me një
riprodhim gjigant të mbishkrimit të Pilurit, i cili lexon:

DINAMOTIJEBOTA

Edhe pse shumica e dijetarëve pajtohen me hipotezën e prof. Mirosh
Marashit, për karakterin thjesht pelazgjik të mbishkrimit dhe lexueshmërinë
e tij me anën e shqipes së sotme, interpretimet e deritanishme kanë
qenë divergjente, duke reflektuar formimin e ndryshëm të studiuesve, por
edhe tiket e tyre karakteriale.

I pari në konferencë e mori fjalën prof. Aleko Koleka, i cili pasi
përmendi teorinë e vjetër të helenologut prof. Aschlicke, se Amoti dhe Ota
janë dy perënditë primordiale të Olimpit pellazg, e zbërtheu
mbishkrimin në mënyrë të tillë:

DIN.AMOTI.JEB.OTA

Që lexohet pastaj pak a shumë kështu: AMOTI DIN, OTA JEP. Prof. Koleka
u shpjegoi të pranishmëve se kjo pajtohet me të dhënat e teogonisë
pellazgjike, sipas të cilave Amoti është perëndia e dijes esoterike, ndërsa
konkubina e tij Ota është ajo që ua çon njerëzve dijen e Amotit. Prof.
Koleka, tha se mbishkrimi ka karakter përshkrues, dhe duhet marrë si
aspekt i ceremonialit pellazgjik të inicimit etnik, në malet Akrokeraune.

Një tjetër hipotezë parashtroi arkeologu i ri Fran Rrokaj, i
Universitetit të Lecce-s. Sipas tij, Dina është një emër gruaje mjaft i rëndomtë
ndër pellazgët (me kuptimin "ajo që din", "e dijshmja"). Që këtej
mbishkrimi do analizuar si më poshtë:

DINA.MO.TIJE.BOTA

Ku MO është pjesëza e mohimit “mo(s)”, TIJE është forma urdhërore e
foljes "thyej" (MO TIJE => “mos thyeje” => “mos e thyej”) dhe BOTA s’është
veçse barasvlera pellazgjike e shqipes "botha", "*****". Sipas Rrokaj,
mbishkrimi do interpretuar si një ftesë për Dinën për të mos e çarë
kokën, për të mos u shqetësuar.

Dr. Shezo Shazo, i universitetit të Janinës, nuk pajtohet me
interpretimin e Rrokaj. Asnjë pellazg nuk do të guxonte të përdorte një fjalë
tabu si "botha, *****" në një mbishkrim shkëmbor, shpjegon Shazo.
Përkundrazi, në mbishkrime të tilla larg tempujve dhe në zona të shkreta, ka më
shumë të ngjarë të gjenden mendime të urta për jetën, të natyrës
proverbiale ose aforistike, siç e ka shpjeguar edhe i madhi Zekirja Majani
për etruskishten.

Dr. Shazo e analizoi mbishkrimin në këtë mënyrë:

DI.NAM.O.TIJE.BOTA

Duke gjetur në rrokjen e parë DI emrin e thundrakut të njohur
përndryshe si "dhi"; në rrokjen e dytë NAM, të njëjtën kuptim si në shqipen e
sotme; O është lidhëza "ose"; TIJE është forma e lashtë, pellazgjike e
shqipes "thinja, thija"; e më në fund BOTA është përsëri shqipja e sotme
"bota". "Dhi, nam ose thinja bota" ka shpjeguar Shazo, duke sqaruar
kuptimin e këtij proverbi si: "Bota është dhi, nam ose thinja", me fjalë
të tjera këtë botë mund ta bësh tënden me pasuri materiale (dhi), famë
(nam) ose thinja (eksperiencë).

Përkundrazi, prof. Sukri Zahar, i Qendrës Paleografike të Trebizondës,
e lexon mbishkrimin si të ishte një lloj mallkimi, sharjeje ose formule
për të trembur syrin e keq.

DI.NAMO.TI.JE.BO.TA

Është analiza e Zahar, i cili në pajtim ttë plotë me Shazon e lexon
rrokjen e parë si "Dhi", ndërsa rrokjen e dytë si një formë participale të
foljes "nëm" (DI NAMO = Dhi e Namun). TI JE BO, thotë Hamiti, nuk është
larg gegnishtes së sotme "ti je bërë", ndërsa pjesëza enklitike TA
s’është veçse shenjuese e ligjëratës së zhdrejtë, ose tregues i karakterit
ceremonial të thënies. "Je bërë si dhi e nëmur, tha." Ky do të ishte
edhe kuptimi i mbishkrimit, sipas prof. Zahar, baxhanak i prof. Shazos
dhe mik i vendit tonë.

Prof. Uwe Trinkgeld, i Universitetit të Kreuzlingen, Gjermani, mendon
përkundrazi se mbishkrimi është thjesht fillim i projektit të një rrase
varri për z. DINAMOT IJEBOTA. Sipas Trinkgeld, është fakt i mirënjohur
që pellazgët e lashtë në fillim i shkruanin rrasat e varrit, pastaj i
shkëputnin nga shkëmbi.

Dy versione interpretative paraqiti Magister Esmeralda Papingji, e
Qendrës për Kërkime Epigrafike të Bashkisë së Borshit. Sipas kësaj
studiueseje, gjendja e sotme e dijes nuk na lejon të shtyhemi më tutje.

Versionet janë:

(1) DI(L).N(G)A.MOTIJ.E.(M)BO.TA
(Dil nga moteli dhe mbi ta!, ose një ftesë që i bëhet dikujt për të
sulmuar armikun)

dhe

(2) DI(L)NA.MO.TI.JE.BO.T(H)A
(Dilna more (nga shtëpia), se na i thave (sytë), se je bo (firar)).

Kjo teori nuk u prit mirë nga të pranishmit.

Më në fund e mori fjalën prof. Ylber Babalili, i Akademisë së
Elbasanit.

Para se të shpjegojmë një mbishkrim, tha prof. Babalili, duhet të
përpiqemi të kuptojmë se ç’i shtyn njerëzit e lashtësisë të gërvishtin gurin
në majë të skërkave. Natyrisht, jo dëshira për të pavdekësuar fjalë të
urta, për të trembur syrin e keq, ose për të ftuar njerëz të dalin nga
hotelet ose të shkojnë për vizita. Pellazgët nuk kishin nevojë t’i
shkruanin këto gjëra, tha akademiku i njohur nga Elbasani, sepse i dinin.

Nga pikëpamja thjesht gjuhësore, vazhdoi Babalili, mesazhi do të mund
të zbërthehej si më poshtë:

DI.NA.MOT.IJE.BOT.A

Ku A-ja finale është pa dyshim një pjesëz pyetëse (si në gegërishten e
sotme: "po ti u zdeshe a?"). Të tjera fjalë të lashta pellazge që nuk
është vështirë të izolohen në mbishkrim, tha prof. Babalili janë MOT (në
kuptimin "vitin tjetër"), IJE dhe me siguri BOT, forma e vjetër e
shqipes së sotme "both, ****", siç e ka përcaktuar mirë edhe Rrokaj në
Lecce.

Më i vështirë është identifikimi i DI.NA, por këtu na vjen në ndihmë
antropologjia pellazge, tha Dyrmyshi, duke iu referuar veprës së vet
"Antropologjia Pellazge" (nga e cila ruhet vetëm një kopje, në Bibliotekën
e Vatikanit). Është fjala për shprehjen "Na (ose ne) të dy", shpjegoi
profesori plak, i ndërprerë nga fishkëllimat e të pranishmëve.

Kështu edhe mbishkrimi mund të interpretohet plotësisht si: "Na të dy
vitin e ardhshëm martohemi?" (Na të dy vitin tjetër ije m’**** a?) ku
IJE BOT ose "ije (m) ****" do kuptuar si një metaforë e guximshme për
"martohemi", një folje që zgjedhohej vetëm në shumës, në pellazgjishte.

Një çift pellazgësh -- theksoi romantikisht prof. Babalili para se ta
nxirrnin me shkelma nga salla -- duke shëtitur prroskave të Pilurit,
vendosin ta shenjtërojnë premtimin e martesës duke gdhendur një mbishkrim
në një faqe shkëmbi…

Marrë pa leje nga revista "Murrlan", janar 2004

[Jonian]

[OBOBO News] - Keshilltari kulturor i misionit shqiptar pranë UNESCO-s në Egjipt, prof. dr. Pal Paloka, M.D., F.K.Y, i dorëzoi sot një notë proteste konsullit grek në Kajro, z. Xiropis Limonidis, në lidhje me pohimin se "Shqipëria nuk është vend malor," në botimin e fundit në anglisht të Enciklopedisë Helenike, ("Hellenic Encyclopaedia," Ioannina University Press, Igoumenitsa, 2004). "Kemi të bëjmë me një mistifikim të qëllimshëm e flagrant, që nuk u shërben interesave të të dy vendeve, as miqësisë midis dy popujve tanë miq," theksoi prof. dr. Pal Paloka M.D., F.K.Y, në një konferencë shtypi të improvizuar me këtë rast, duke cituar edhe një pasazh nga botimi më i fundit i Enciklopedisë Italike ("Enciclopedia Italica", Edizioni Garibaldine, Lecce, 2004), ku thuhet shprehimisht se "Shqipëria është vend malor." Konferenca u zhvillua pa praninë e gazetarëve.

© Alb-Club.

[Jonian]

Kiço Gjipali, këshilltar i presidencës për çështje të shkëmbimeve kulturore, priti sot pornostarin amerikan me origjinë shqiptare Bek Kushnen dhe personat që e shoqërojnë. Bek Kushnen, familja e të cilit me origjinë nga bjeshkët e Kushnenit emigroi në Michigan në fillim të shekullit XX, i dhuroi Gjipalit një DVD me “trailers” të filmave të tij më të suksesshëm, si dhe një koleksion veglash të rralla seksuale nga Briri i Afrikës. Nga ana e vet, Gjipali i tha z. Kushnen se pornografia, pavarësisht nga objeksionet e natyrshme që bëhen, është shprehje e lirisë së fjalës dhe simbol i një shoqërie ku respektohen të drejtat e individit. Gjatë takimit, i cili kaloi në atmosferë të përzemërt dhe miqësore, u diskutuan mundësitë për ngritjen e një industrie eksperimentale filmash pornografikë me metrazh të shkurtër në Shqipëri.


)( )( )(


Telekomanda e ministrit të Shkencës, dr. Llukan Frruqi, ndërron kanalet e televizorëve të fqinjëve, i deklaroi korrespondentit të agjencisë OBOBO kryetari i komitetit të bllokut të pallateve “Tirana Due”, Timoshenko Rrokaj. Për këtë dukuri të shëmtuar i jemi ankuar disa herë edhe deputetit të zonës, tha Rrokaj, por pa rezultat. Sipas burimesh të ndryshme, dr. Frruqi përdor një telekomandë të posaçme multifunksionale të markës AZIZ, të cilën ia ka dhuruar ministrja turke e Informacionit, Mediha Medina. Sinjalet e e kësaj telekomande i përshkojnë me lehtësi muret prej tulle të pallateve “Tirana Due” dhe interferojnë me funksionimin e rregullt të aparateve televizive të fqinjëve deri në një rreze prej 30-35 metrash. Përkundrazi, sipas zëdhënësit të Frruqit, çrregullimet në ndërrimin e kanaleve të televizorëve të bllokut kanë të bëjnë me tunelin që po hapet nën stadiumin “Selman Stërmasi”, në kuadrin e punimeve për linjën E të metrosë së Tiranës.


)( )( )(


Një grup të rinjsh nga Durrësi dhe Lezha do të rikrijojë simbolikisht, këtë verë, udhëtimin e anijeve veneciane që transportuan refugjatët arbëreshë drejt brigjeve italiane mes për mes Adriatikut, pas vdekjes së Skënderbeut dhe rënies së Krujës dhe të Shkodrës në duar të pushtuesve turq. Tri velierat karakteristike do të jepen në përdorim nga muzeumi i navigacionit në Mestre, i tha agjencisë OBOBO e reja Lydra Draçini, që është edhe sekretare administrative ad interim e komitetit iniciator, ndërsa hartat navigacionale përkatëse janë kopjuar prej dokumenteve venedikase që gjenden në arkivat e shtetit e që janë rizbuluar kohët e fundit nga studiuesi i palodhur patriotik Moikom Qizo.


)( )( )(


Një virus i tipit “Trojan Horse” në kompjuterin e kryetarit të Partisë Demokratike, prof. Sali Berisha, është bërë shkak për një afrim të papritur të dy rivalëve emblematikë të skenës politike shqiptare, kanë deklaruar për agjencinë OBOBO zyrtarë të mesëm të aparatit të Partisë Socialiste. Sipas këtyre zyrtarëve, nga kompjuteri i infektuar i prof. Berishës virusi ITCOULDBE, i ka dërguar, të hënën në drekë, një e-mail me një titull sugjestiv kryeministrit shqiptar Fatos Nano, i cili ka reaguar pozitivisht, duke telefonuar menjëherë në zyrat e partisë kundërshtare, për të marrë kontaktet përkatëse. Dr. Alketa Shyta, që është edhe administratore e rrjetit kompjuterik për opozitë n, ka sqaruar me këtë rast se programi antivirus ALBAFIRST i instaluar në kompjuterat e kryesisë së PD-së nuk ofron ndonjë mbrojtje ndaj ITCOULDBE, dhe porositi politikanët e kryeqytetit të mos hapin mesazhe të postës elektronike me titullin “HEY DUDE LET’S TALK”.


(c) OBOBO NEWS

[Jonian]

"Masazh 2004", në pranga edhe personalitete të diasporës


Operacioni kombëtar i policisë së shtetit, i koduar me emrin “Masazh 2004”, u përqendrua gjatë 24 orëve të fundit në sulmin ndaj trafikantëve të masazhatorëve klandestinë, kryesisht në jug të vendit por pa lënë pas dore edhe veriun. Zyra rajonale e luftës kundër masazhit të paligjshëm në Helmës të Skraparit arrestoi dje shtetasin Vojo Vuthi, banues në Galigat të Gramshit, pasi u kap duke ndihmuar për të kaluar kufirin shqiptaro-grek masazhatorët P.S. dhe P.D., banues në Labinot të Elbasanit, përkundrejt pagesës prej 20000 shekel, që kishte marrë nga secili. Policia tha se i ndaluari kishte qenë ndaluar një herë, për dhënie ndihme një manikyristi në kufirin maqedonas. Vala e arrestimeve përfshiu edhe zona të tjera. Ndërsa në Gjirokastër, shtetësja Zonja Njazi 22 vjeçe banuese në lagjen Palorto ose Dunavat u ndalua pas vendimit të gjykatës së Proptishtit në Mokër të sipërme, pasi është dënuar me tetë vjet heqje lirie për ushtrim pa leje të profesionit të masazhatores në sharrat lokale, në bashkëpunim dhe duke jetuar pa kurorë me qytetarin kanadez Merrhak Gashi, me arsim të lartë, me profesion berber holistik, i cili u kap në rrugën Kukës-Morinë me pasaportë jugosllave të falsifikuar dhe me 81 kg shkumë rroje pluhur të padokumentuar, në një kohë që vëllai i tij Kanue Gashi, iridolog dhe kristaloterapeut, me arsim të mesëm dhe banues në rrugën Gasometergasse në Zyrih të Zvicrës u arrestua edhe ai pa ndonjë shkak të përcaktuar, por vetëm sepse ndodhej në vendin e ngjarjes dhe po përpiqej t’i shiste një pojaku nga Pojani i Pojkës një goniometër spanjoll ndoshta të vjedhur në Velipojë. Kjo ngjarje ka pasur reperkusione edhe në Krumë, ku ditën e djeshme të gjithë masazhatorët i mbajtën të ulura qepenat e studiove, në një kohë që një delegacion i parisë së zonës i kryesuar nga biznesmeni Milosao Qafpriska u takua me nënkapitenin e fanterisë filipinase Bakhtiar Aznar Aznavu r që mbërriti atje posaçërisht nga Gjakova për të luajtur pesëkatësh me një grup studentësh pakistanezë të teologjisë së krahasuar në foyer-in e hotelit “Butros-Butros Gali”. Po në Krumë, u arrestua dje refleksologu Didier Shafloqi nga Tenda e Qypit, me arsim të mesëm profesional, pas denoncimit të një vajze me prapambetje mendore në policinë e Lezhës se i lartpërmenduri kishte tentuar të kryente marrëdhënie të turpshme me qenin e saj të racës labrador, pasi e kishte hipnotizuar ose trullosur me fotoksinë. Pritet të identifikohet edhe një lokal sauna i jashtëligjshëm që Shafloqi ka ngritur në fshatin e lindjes së tij.


© OBOBO NEWS, TA NEA
©Alb-Club

[shoku_sar]

shume humor bajat vella