Hedonizmi (Prof. Dr. Apollon Baçe)

[Brari]

KOMENTI

NETËVE TË ERRTA FENERI I BORDELLIT DUKET EDHE MË I KUQ

Nga Prof. Dr. Apollon Baçe

Nga Prof. Dr. Apollon Baçe

Hedonizmi


Në shkrimin në gazetën “Shekulli” “Luksi qeveritar qe vret”, autori e përkufizon jetën e drejtuesve të shtetit dhe partisë në fuqi, grave dhe pinjollëve të tyre, me shprehjen hedonizëm. Një shprehje që do të bëjë rrugë kjo, pasi vështirë se mund të gjëndet një përkufizim më i saktë i moralit dhe sjelljes së kësaj shtrese. Përkufizimi klasik i hedonizmit “vënia e qefit fizik dhe psihik mbi çdo detyrë dhe detyrim shoqëror”, me një fjalë kthimi i qefit në parim themelor të jetës, është një kostum që i shkon shumë bukur kravatës ngjyrë Joni, jeshil- fosforeshente, të Fatos Nanos, kravatës gjak të kuqe të Gramos Ruçit dhe kravatave të tjera socialiste. Pikërisht ky hedonizëm është shkaku i lindjes së asaj piramidës së gurtë të korrupsionit e cila në majë ka “vënien e qefit fizik dhe psihik” të kryeministrit mbi detyrat e shtetit: Për të humbur 20.000 $ brenda natës në ruletet e Atllantas, për të shpenzuar bashkë me suitën 150.000 $ në Sharm El-Sheikh dhe 200.000 euro në Austri, për të paguar qiranë ditore prej 4000 $ të një jahti dhe 15.000 $ të një aeroplani, duhet ose të jesh milioner ose të shfrytëzosh milionerët.
”I lumtë Fatosit” na tha në Bonn B.Z., “shpenzimet 200 mijë markëshe për remontin e Benzit të tij nuk ja faturoi shtetit, por A.P.-së”. Pak kohë më pas ky A.P.-ja privatizoi “Stabilimentin Mihal Duri”. Ai pagoi vetëm 10% të vlerës së tij. Këtu dhe nis ajo që quhet “kaskada”, ujvara e korrupsionit. Kryeministri i korruptuar nuk mund t’ju thotë jeni të korruptuar ministrave të tij më pak të korruptuar, ministrat e korruptuar nuk mund t’u thonë gjë nëpunsave më pak të korruptuar dhe kështu deri ne nivelin e gjykatësit, doganierit, nëpunsit të taksave, policit dhe tërë të ngjashmëve të tjerë. Dhe e tërë kjo ujvarë bie mbi kurrizet e të përvuajturve që varin veten nga që s’kanë bukë për fëmijët, mbi kokat e nënave dhe grave që i mbyten fëmijët dhe burrat në det, mbi shpirtërat e foshnjeve që për t’i shitur zbërthehen si vegla pushke në dy sy, dy veshka, një shpretkë. Dhe këtu fundi përqaset me fillimin: 40 fëmijë të humbur pa gjurmë, 40.000 lekë a 250 dollarë vlera e një fëmije, 40 shumëzuar me 250 baraz 10.000 dollarë. Çuditërisht aq sa e shpërbleu Nano Nanon, pak ditë pas mbytjes së atyre të mjerëve në Jon. Për punë shumë të mirë që bën. Për mbytjen e tyre në Jon apo lulëzimin e 100 luleve të korrupsionit?


Lulzimi i 100 luleve të korrupsionit

Sondazhi i SELD-it (Southeast European Legal Development Initiative) për njohjen e shkaqeve që mbajnë peng Ballkanin, bazohet në intervistimin e paketave standarte prej 1000 personash. Këta 1000 persona janë simpatizantë të pozitës, për të cilët çdo gjë është OK, të opozitës, për të cilët asgjë nuk është OK, dhe masës gri, për të cilët disa gjëra janë OK dhe disa nuk janë OK. Disa prej tyre janë vetë mitmarës dhe shumica mitpagues. Por krahasimi i opinioneve të Shqiptarëve me opinionet e ballkanasve të tjerë është i habitshëm. Nëse mendimet e ballkanasve të tjerë ngjasin me njeri tjetrin, një e pak një pa pak, mendimi shqiptar ndryshon tepër prej tyre.
Ndonse Shqipëria është vendi më i varfër i Ballkanit (World Bank, Albania Country Office Website), problem i saj No 1 nuk është varfëria. Indeksi i shqetësimit shqiptar për varfërinë është 24. Mjaft më i ulët se indeksi 31.6 i kroatëve me standart jetese thuaj Europian.
Pavarësisht grindjeve dhe sharjeve jashtë dhe kryesisht brënda familjes socialiste, të cilave do t’ja kishin zili edhe fshesaxhijet më luftarake, dhe ndrrimit me shpejtësi të kabineteve, sa që nuk dihet nëse Nano është Nano 4 apo Nano 7, indeksi i shqetësimit për mungesën e stabilitetit politik është 49,6. Ndërkohë Mali i Zi, mjaft më i stabilizuar politikisht, e ka këtë indeks 59,3.
Shqipëria ku çmimet e mallrave krahasohen me çmimet amerikane, nuk i ka problem as çmimet e larta: Indeksi i shqetësimit për to është 23,3. Më tepër ankohet Kroacia e pasur, indeksi i së cilës është 27,3.
Por këtë inferioritet ndaj vëllezërve dhe motrave ballkanike, Shqipëria e kompenson më së miri me indeksin e korrupsionit: 60,8 në 2001, 68,4 në 2002.
Shqetësimi nga korrupsioni është dy herë më i lartë se i ballkanasve të tjerë. Dhe ç’është më e keqja, ndërsa tek të tjerët ky indeks qëndron në vënd ose bie me 12 %, tek Shqiptarët ngrihet me 14 %.
67,8 % ishte indeksi i korrupsionit të qeverisë në 2001, 76,5 në 2002. Sa s’ka ku të shkojë më shumë. 14 herë më i lartë se indeksi i korrupsionit të mësuesve. Dhe kjo tregon se për Shqipërinë e keqja e të këqijave është korrupsioni. Dhe shkak i të keqes së të këqijave është qeverija socialiste, hedonizmi, paaftësija dhe paciptësija e saj. “Qeveri më të korruptuar se kjo nuk ka pasur”

Deri një nga më të korruptuarit e qeverive shqiptare, Ilir Meta, thotë “kjo është qeveria më e korruptuar”. Ashjti si dikur Frontini thoshte për Besët “Ata quhen hajdutë nga hajdutët”.


Nr.
Shteti
Indeksi shqetësimit nga korrupsioni
Indeksi korrupsionit të ministrave

2001
2002
2001
2002

1
Maqedoni
35,1
31,2
61
47,5

2
Bosnje
37,5
35,1
44,2
44,4

3
Kroaci
47,1
41,1
37,3
40,5

4
Serbi
37,2
37,2
55,3
46,1

5
Mali i Zi
30,8
30,9
41,91
42,26

6
Shqipëri
60,8
68,4
67,8
76,5



Interesat private të qeverisë

Nicolas White i ICG-së (International Crisis Group) tha në mikrofonin e Deutsche Welles “Duhet bërë një dallim mes qeverisë dhe popullit. Populli shqiptar interesohet shumë për Evropën... Por duket se qeveria kujdeset më shumë për interesat e saja private. Më duket se qeverisë shqiptare nuk i intereson integrimi në Evropë".
Nano, kreu i kësaj qeverije që “kujdeset më shumë për interesat e saja private”, reagoj për herë të parë ndaj një stacioni të huaj. E tëra “është pasojë e përkthimit të keq nga frëngjishtja e korrespondentit të DW" tha ai. Viron Gjymshanën dhe frengjishten e tij e njoh nga koha e Deutsche Welles, por vesi i historianit më shtyu ta dëgjoj intervistën. Përkthimi i saj ishte “ad litteram”.
ICG nuk është as organizatë politike që të japë vlersime politike, as organizatë ekonomike që të japë vlersime ekonomike. Roli i saj është “preventivimi dhe zgjidhja e konflikteve vdekjeprurës (deadly conflicts)”. I një releje ndërkombëtare termike, e cila sinjalizon rrezikun e zjarreve ndërkombëtare.
Fraza e White “qeverisë shqiptare nuk i intereson integrimi në Evropë” duket e tejkaluar. As Bédel Bokassa që ushqehej me shpretka fëmijësh nuk do të donte që populli i tij të ishte i pakënaqur. Jo nga dashuria për te, por nga frika e revoltës. Asnjë kalorës, sado i pashpirt, nuk e do vdekjen e kalit ku ka hipur. Këtë White e di, por fraza e tij tingëllon si frazë e dëshpëruar Kasandre e cila e parasheh gjëmën, “deadly conflict”-in, dhe të tjerët nuk e besojnë.
Por ajo që e ka nervozuar më tepër Nanon është fraza “qeveria kujdeset më shumë për interesat e saja private”. Dhe këtu rrethi mbyllet përsëri në një hedonizëm të shkallës më të lartë. Në hedonizëm shtetëror. Parulla komuniste “Partia mbi të gjitha”, është plotësuar nga derivati i saj socialist në “Qefet e Partisë mbi të gjitha”. Si në Animal Farm-in e George Orwell-it ku parullës së vjetër revolucionare “te gjithë kafshët janë të barabarta” ju shtua bishti “por disa janë më të barabarta”.
Dy herë kam dalur jashtë Shqipërisë si president dhe të dy herët me avion linje, jo me avion në dispozicion na pati thënë Ramiz Alia. Kjo dhe është dialektika nanoiste. Kandari me dy vegje: njera vegje popullore, dmth. për popullin, dhe tjetra qeveritare, dmth. për qeverinë.

Kandari me dy vegje

George Orwell i karakterizon diktaturat me termin e famshëm "doublethink", dymendimshi a mendimi i dyfishtë: pranim i njëkohtë i dy versioneve të kundërt për të njëjtin fakt, një për vete dhe tjetri për të tjerët. Neologjizmi “doublebalance”, dykandarshi a kandari i dyfishtë, njera për olimpin socialist dhe tjetra për kallam kusurin, e plotson mirë termin e Orwell-it për realitetin e sotëm shqiptar. Perëndesha Nemes e drejtësisë socialiste nuk i ka sytë të zëna me fasho. Ajo e di mirë cilën vegje kandari të kapë.
Në të vërtetë “doublebalance” socialist nuk është një shpikje socialiste. “Rroftë Partia e Punës” shpërthyen, duke ju shmangur fjalës përbuzëse jevgj, sintët kur gjykatësi u tha që ta vendosnin ata nëse duhej dënuar i biri i blokman-it që kishte sakatuar me makinë një sint. Vërtet i biri i blokman-it u fal, por ate e falën sintët revolucionarë. Ky dhe është ndryshimi: maska. Të parët, komunistët, e shkelnin ligjin me maskë, trashëgimtarët socialistë pa maskë.
I shkrepet Nanos të ecë me shpejtësi me rrezik jete për të tjerët, ecën dhe i vret të tjerët. I shkrepet kriminelit Ruçi Nr 2 të vrasë a plagosë me armë zjarri ksamilasin, e plagos. I shkrepet prapë kriminelit Ruçi Nr 2 të vrasë a plagosë me armë zjarri laçianin për krimin e rëndë se ja pa të dashurën në sy, e plagos. Dhe nagaçja Toska që paguhet për të prerë kriminelë i bën vizitë kortezije Ruçit Nr 2.
Të tre pushtetet, legjislativi, ekzekutivi, gjyqësori, janë mbledhur grusht rreth grushtit me karafil në dorë. Që grushtit të mos ja marrin karafilin. Implikim, kalbëzim, dhe sërishmi hedonizëm.
“Asnjë shtetas të mos më dalë në ëndër” thoshte një mbretëreshë afrikane. “Ai që më del do vritet dhe do hahet”. Një mënyrë e efektshme për të siguruar ushqimin kjo.


Shtetarët e shtetasve

Nano nuk është Kopraci i Molierit që i gëzohet çdo qindarke që kursen. Ai është një nga ata që francezët i quajnë “bon vivant”, njerëz të dhënë pas kënaqësive sensuale, një sensualist i vërtetë.
Përse ahere Nano e pa të arsyeshme që ta shpërblente veten me 10.000 dollarë duke i dhënë një shkulm të ri furtunës në media dhe opinion?
10.000 $ janë një hiç për Nanon: Linja e autobusave Athinë- Tiranë është e gruas së tij dhe çmimi i heroinës është 26.000 $ kilogrami. Çdo muaj thotë Marko Niçoviç, ish Shefi i policisë së Beogradit, rajonin e kalojnë 3-4 ton heroinë. “2 miliardë dollarë drogë ka qarkulluar në një vit përgjatë Shqipërisë” thotë edhe arra gungë Meta, i cili vijon me ftesën “duhen kontrolluar linjat e autobusëve Tiranë – Athinë”.
10.000 $ padyshim që i hynë në punë atij gazetashitësit Manjani, i cili si në këngën e zgjebur të lypsave rusë “edhe ne jemi njerëz, edhe ne duam të jetojmë”, këndon “edhe punonjësit e shtetit janë njerëz”. Por Nanon 10.000 $ as e ngrohin, as e ftohin: 10.000 dollarë për Nanon, gjithnjë sipas fjalorit francez të qefit, janë “pourboire”, bakshishe për shërbyesit e hoteleve jashtë listës së yjeve.
Arsyeja është krejt tjetër. Vërtet Gjinushi e shpotit Nanon se kur turma po i hynte në zyrë “veshi brekët e katundarit për të shpëtuar”, por Nano mbetet një sfidant. Si ahere kur u rrëzua me makinë, qoftë i madhnueshëm Zoti që na shpëtoj nga vdekja e tij, dhe u kthye për të sfiduar Metën, duke ngare po vetë, po ate model makine dhe po ate numër makine. Edhe këtë herë Nano sfidoi, jo më arrëgungën Meta, e cila ulëret tërë kohën do të më vrasë, por sfidoj si ata që e kuptojnë lojën e tij, ashtu edhe ata që nuk e kuptojnë lojën e tij. “Shteti jam unë” është mesazhi i Nanos. Ky dhe është raporti absolutist i njëshit me zeron, ku sipas njëshit njëshi ka vlerë edhe pa zerot, ndërsa zerot pa njëshin janë zero.

Ziej zjarr, kazan valo
”Përse bërtasin ata?“ pyeti Maria Antoneta dhe asaj nuk ju përgjigjën “për liri, vëllazëri dhe barazi “, por i thanë për bukë. Revolucionin e sjell stomaku dhe jo mendja. Mendja vetëm drejton stomakun e zbrazët. Dhe këtu e tëra vjen e pështillet tek fillimi i shkrimit, tek hedonizmi që sjell korrupsion, tek korrupsioni që sjell skamje, tek skamja që sjell pakënaqësi. Dhe në sfondin e mizerabilitetit ekonomik ky hedonizëm, zdërhallje siç e quan ate Mark Marku, bie edhe më tepër nësy. Netëve të errta feneri i bordellit duket edhe më i kuq .
Gishta foshnje qafëspërdredhur, litar ku është varur katil zuzari, kthetra tigri, këta janë disa nga ingredientët e peltes që valonte në kazanin e shtrigave të Macbeth-it.
Double, double toil and trouble;
Fire burn and cauldron bubble.
Ziej zjarr, kazan valo;
Turbull turbull avullo.

Ndërkohë kazani ka zënë të valojë ashtu si dinë të valojnë kazanët. Në fillim disa bula ajri, pastaj më shumë bula ajri, pastaj edhe më shumë bula ajri. Pastaj e tëra nis e valon. Si në 20 shkurt 1991.



---------