E hapa ket tem,duke pare qe ne popullin ton qdo dit e me shum po futen (ne vend se te hiqen)barbarizma duke e bastardu gjuhen ton deri ne ate mas sa qe po i humbin fare kuptimin si gjuh shqipe.
Me posht do te japi shum fjal e shembuj qe me ka ra ti degjoj kado qe kam qen ne trojet tona.Pik se pari do ti shenoj keto te qytetit tim pasi po me duket qe kemi rastin me drestik me ma se shumti barbarizma ne krejt truallin ton.
ZAJEBANCI
ZAJEBAT
ZEZAT
Jan fjali serbe qe aq fort jan fut ne gjuhen ton(ne pergjithsi ne kosov)sa qe as qe e vrejm qe jemi duke shqiptu nje fjal te huaj,pale qe nuk lidhet fare me kuptimin qe ka ne ne gjuhen serbe dhe me at se per qfar e perdorim ne.
Kjo ne gjuhen serbe ka kuptim shum banal Zajebat-zajebiti qe D.M.TH per te Q..E,ndersa ne e perdorim ne biseda kur dojm te tregojm ndonje mahi apo kur dikush mahitet apo ben shaka si P.SH:
Ne vend te:Mos u mahit me mua,apo mos
ben haka me mua.
Ne perdorim:Mos u zajebat me mua(ose zezat).
Pastaj:Un veq u mahita.
Un veq u zajebata.
Ose: Mahi eshte bre burre.
Zajebanci esht bre burre.
I mora si shembull te par keto fjali pasi aq shum kan zen vend ne gjuhen ton,sa qe shumica nuk i njohin keto fjalit shqip Mahi e Shaka.
ShTOS
VIC
FORE
FAZON
Keto jan do barbarizma qe perdoren kur dojm te trgojm ndonje mahi,barcolet apo kashelash,P.SH:
E kam degju nje mahi te re do t'iu tregoj.
Ne themi:E kam degju nje shtos(apo vic)te ri...
Kur nje person e vren se tallesh me te,ne vend se te thot:
A po tallesh me mua?
Aj thot: A shtosa ti mua?
apo A fore ti mua?
Ose ne nje rast personi flet dhe keta te tjeret nuk i besojn,ne vend qe te thuhet:
Iqka na genjeve mir!
Themi: I qka na leshove nje fore te mir!
SOK - qe do te thot LANG
Edhe kjo fjali eshte shum ne perdorim,ne qdo lokal apo kafeteri do ta e hasni,ne vend se:
Me sjell nje lang apo na sjell disa lengje.
Themi: Na sjell nje sok apo na sjell disa soka.
Ne ket fjali tani po shoh nje permirsim,pasi shumica e qifteve(perindeve)te reja kan fillu ti mesojn femijet me fjalin Lang,edhe perkunder qe vet akoma e perdorin at Sok!
PROMAJ-KORENT-qe do te thon SHKUJe
Ket fjali e perdorin si te ne ne Kosov -Promaj,ashtu edhe ne Shqiperi-Korent,Gabimisht ne vend te fjales shqip Shkuje.
Ne Koson kur deshirojm te themi se ka rymime te ajrit,themi:
P.Sh. Mbylle deren(apo dritaren)se promaja na mbyti.
Po ashtu ne Shqiperi:
Mbylle deren(apo dritaren)se ka korent.
Pra perdorim dy fjali te huaja,Promaj(serbisht)dhe Korent(italisht)ne vend te fjales son Shkuje,te cilen per qudi nuk kam has askund ta e perdor populli perveq se e kam par ne fjalor.
IZLLOG-qe d.m.th Vitrin
Kjo perdoret per te tregu vitrinen e dyqanit,qe te gjith i themi Izllog ne serbisht.
Si p.sh:I pash ne pal roba te bukura ne izllog me pelqyen shum.
Pra ne vend se:I pash ne pal roba te bukura ne vitrin...
Sastav-qe d,m,th lidhje
Qe e perdorim si shum pa lidhje ne raste si:
Me duhet me i lidh Sastavat apo me duhet me i pik sastavat(pra lidhjet).
SVOJIT
Qe e perdorin si me shum ne fshatra,kur deshirojn qe te tregojn se si e kan ber zap,perthakuar me duar nje person apo shtaze thon:
E svojita menjeher apo me lehtesi.
Ne vende se:E bera zap(apo e perthekova,zura)menjeher...
Ne Ulqin kam degjuar nje shprehje qe perdorin ne vende te Pore-Ali si p.sh:
Un te prita ali ti nuk erdhe,
ose Sdi qa te them ali aj eshte...
Ne vend se:Un te prita por ti nuk erdhe.
Sdi qa te them por aj nuk eshte...
Patligjon-Domate
Te dyja keto jan shprehje te huazuara edhe pse gjinden ne fjalor kisha propozuar,perse mos ta e perdorim ljalen qe po perdorej ne Shkoder per domate-MOLLATARTA(molla te arta)qe po me duket shum me origjinale se keto te mesipermet.
MAJIC
Kjo shprehje serbe perdoret per te tregu nje lloj veshje te siperme verore me menge te shkurtra,e qe ne ket rast nuk e di ndonje shprehje shqip per te(me ndihmoni).
VISEQE -Qe ne perkthim i bjen te varura.
Kjo shprehje perdoret per te tregu pjesen e siperme te kuzhines,dollapet e siperme.
KAUQ
Per Divan-Shtrat.
TROSED-Divan me tri vende,ulse.
Dvosed-Divan me dy vende,ulse.
FOTELE-Divan njeshe apo Karige.
QAQKALIC-Remojc dhembesh.
USISIVAQ-Thithesja apo fshes elektrike(ne shqiperi-Fshes me korent).
ShANK-Banak kafiterie apo dyqani.
ZUBICAT
Ket fjali e perdorin kur dojn te tregojn per nje gje se si kan par nje send te shijshem dhe u eshte hidhur per ta ngrene psh;
Qfar torte mi qoj zubicat........ne ven se te thuhet
Qfar torte mi qoj dhembezit...........siq po perdorej ne fshatra.
ZID....ne vend te MUR
ZIDIM....ne vend te..MURATIM
ZIDAR-----MURATOR
MALLTER-----LLAQ
KNJIZHIC-----LIBREZ
SHTRAFCIGER----KAQAVID
MATIC------DADO
VOLLAN----TIMON
SHOFER-----NGARES
VOZAQ----NGARES
VOZAQKA----PATENT(AUTOMJETI)
VOZIT-----PER te NGARė(AUTOMJETIN)
KOQNICA----FRENA
KOQIT------FRENU(FRENIM)
apo KOQIT----NDALU
VULLKANIZER-----GOMISTER
MEHANIQAR-----MEKANIK
FIOK------SIRTAR
SKLEKA ---per POMPIME
GREJALIC----NXEMėSE
MAVI----per ngjyr te KALTERT
JESHIL-----------GJELBERT
SARI------------VERDHE
NE shqiperi;
QAKMAK--------per SHKREPSEN
KOMSHI----------FQIU
TROJK---------TRESH (TROJKA___TRESHI)
KALIGJAN---per NOTUESIN (Pjes hidraulike)
SUFLLAQE-----mish i pjekur dhe i coptuar (DYNER)
PAIDHAQE----------MISH i pjekur (BIFTEK)
Tek ne prap;
VODOVOD-----------UJSJELLES
Pjes hidraulike;
KOLEN-----KRUL-BRYL
TESHTIK----TENDARES
PLOVAK----NOTUES
SLLAVIN-----KRU
REDURCIR---REDUKTUES
CEV-a----GYP-a--TUB(UJI)
SHOLE-----GUAC(wc)
QUQAVC---GUAC e RAFSHTE
LLAVABO---LAVAMAN-DUARLARES
STUB-----mbajts i LAVAMANIT
SUDOPER----LAVAPJAT -ENLARSE
Te tjera;
STUB(ndertimtari)---KOLON
REGLLAZH---autocentrim
SEDISHTE---ULSE e vetures
LLANC----ZINGJIR(I biqikletes)
LLANEC----QAFORE
NARUKVIC---RETHDORE---(HALLHALLE)
KRAVAT---kolare
ZARE----PERDE
STOLIC---ULSE-KARIGe
TESLIC---SQEPAR
SAKIC---SOPAT
BUSHILIC---SHPOJSE ELEKTRIKE
SJALIC----POQ ELEKTRIK
PUNICA---drasa te trasha,masive
Krijoni Kontakt