Europa si Pamje e re e bashkejeteses
Boterore.
Fjalim
Ne fillim desha Organizatoret e kesaj mbremje perzemersishte ti falenderoje, qe me dhane rastin kete mbremje me ju te bisedoje.
Kjo eshte hera e pare per mua qe marre pjese ne kesi lloje Sesioni.
Te nderuar Zonja dhe Zoterinje,
une dua sonte per nje teme te bisedoje, qe te gjithe ne na perket.Une mendoj te gjithe ne ne BE.Une dua per Europa si pamje e re e bashkejeteses boterorete bisedoje, sepse ka dicka per te thene.
Cdo here ka qene bashkejetesa nje nder Problemet kryesore ne Europ, e cila ka cuar cdo here ne Konflikte te ndryshme.Cdo here eshte tentuar per tju shmangur ketyre konflikteve.Pas luftes se dyte boterore u vendos qe te mos kete lufte me ne kete Bote, e veqanerishte ne Europ, duke i pare demet qe u krijuan nga lufta.Krijimi i BE-es eshte mundesia e veteme per bashkejetes ne Europ.Sipas mendimit tim sa me shpejte te fillojen bisedimet per integrimin e shteteve te cilat nuk jane ne BE, aq me shpejte do te jete mundesia per tju shmangur nje lufte te re ne Europe.Kete e theme pasi kame parasyshe ate qe ndodhi ne Ballkan ne dekaden e fundit ku per 10 vjete u zhvilluan me se 5 lufta.
Ne nje analize siperfaqesore te situates se tanishme ne Ballkan, dalim ne perfundim qe problemet nacionale dhe ekzistenca e kunderthenieve, jane ne rruge te ndertojne statusin e jetes politike dhe qytetare te vendeve te Ballkanit.Me vendosjen e demokracis ne jeten sociale dhe politike, shfaqen pengesa administrative perpara problemeve sociale, qe ne shkalle me te dukshme veshtiresojne funksionimin e proceseve politike, ekonomike dhe sociale.
Gjitheashtu mendohet qe zhvillimi i konflikteve etnike do te caktoje zhvillimin e ardhshem te vendeve te Ballkanit.Gjendja e koheve te sotme ne mardheniet etnike ne Ballkan nuk mund te shkeputet nga ekzistenca e periudhave te kaluara historike.Nje nder konfliktet etnike ne Ballkanin jugore eshte dhe Problemi i Maqedonis. dhe ky vend nuk mund te jete nje njolle e zeze ne Ballkan, por te kete te drejta te plota integruese.Lufta pėr sigurim tė barazisė sė plotė tė shqiptarėve me maqedonasit dhe me
tė tjerėt qė jetojnė nė Maqedoni, e cila shpėrtheu pas mospėrmbushjes sė obligimeve tė shtetit, tė cilin maqedonasit e konsideronin vetėm tė vetin, ishte njė luftė e cila shqiptarėve tė Maqedonisė, me njė organizim tė tyre edhe ushtarak pėrmes Ushtrisė Ēlirimtare Kombėtare, ua hoqi kompleksin e
robit, qė e mbanin me dekada dhe ua ktheu krenerinė dhe dinjitetin. Kjo luftė dhe ky konflikt i armatosur, nė pėrmasa tė mėdha i kontrolluar, qė u zhvillua sikur krejt kjo tė ishte kurdisur nga njė mekanizėm qė punonte si "orė zvicerane", u ndėrpre me njė "tajmaut" tė kėrkuar dhe tė pėrcaktuar nga faktori ndėrkombėtar me organizimin dhe mbajtjen e negociatave tė
ndėrmjetėsuara nga po ai faktor gjatė verės qė e lam pas dhe qė u mbajt nė Ohėr, finalja e tė cilit u organizua nė Shkup.Asnjė nga marrėveshjet e firmosura nė Shkup, pos miratimit tė Amendamenteve Kushtetuese dhe sjelljes sė ndryshimeve nė Kushtetutė me njė vonesė me muaj, nuk po zbatohet nė praktikė dhe gati gjithēka po vendnumron, veēmas sa i pėrket Aneksit "B" tė Marrėveshjes sė Ohrit, qė ka tė bėjė me ndryshimet e ligjive, normave dhe akteve ligjore nė bazė tė ndryshimeve qė janė bėrė nė Kushtetutė, ndėrsa bllokimi i parė ndodhi me mosjelljen e Ligjit pėr Pushtet Lokal, qė vlerėsohet tė jetė njė ligj bazė pėr demokratizimin dhe decentralizimin e pushtetit qendror dhe tė mekanizmave ekzekutivė, pėrmes tė cilėve tentohet tė sigurohet barazia e plotė e shqiptarėve sė pari nė rajonet ku jetojnė dhe pastaj edhe nė Qeveri, ku si kozmetikė ka disa vjet qė ėshtė siguruar pjesėmarrja e subjektit politik shqiptar, por vetėm si
pjesėmarrje dekorative sa pėr sy e faqe para botės, pėr tė dėshmuar se ja shqiptarėt janė tė barabartė dhe kanė numėr tė pėrpjestueshėm dhe adekuat tė pjesėmarrjes sė tyre nė pushtet, nėpėr tė cilat ministri , ku janė edhe nga mė shumė se njėqind e dyqind maqedonas, punėsohen nga dy , tre apo shtatė shqiptarė, duke numėruar edhe vetė ministrin qė e udhėheq atė
ministri! Zbardhja e fatit tė tė zhdukurve shqiptarė dhe sidomos sjellja e Ligjit pėr Amnisti nga kjo Qeveri e tashme e Maqedonisė cilėsohen si domosdoshmėri, sepse vetėm nė kėtė mėnyrė mund tė sigurohet sė pari njė stabiliteti i brishtė i kėtij vendi, mbi tė cilin mė vonė do tė mund tė ndėrtohej njė e ardhme, ēfardo qė do tė ishte ajo, e pėrbashkėt mes shqiptarėve dhe maqedonasve, ose edhe e ndarė nė ndonjė formė, pėrmes federalizimit a
konfederalizimit tė kėtij vendi.Maqedonia, duke i pasur parasyshė gjithėmonė jo vetėm ngjarjet dhe luftėn qė ka ndodhur me 2001, qė i nxorri shqiptarėt nga mposhtja dhe kompleksi i robit nė raport me popullatėn sllave, do ta ketė njė tė ardhme jo si shtet
qytetar apo i qytetarėve maqedonas dhe pjesėve tė popullit shqiptar dhe tė shtatė a tetė popujve tė tjerė, qė nė tė vėrtetė janė pakica shumė tė vogla qė jetojnė nė kėtė vend, por tė shtetit tė dy popujve, maqedonasve dhe shqiptarėve me qytetarė tė barabartė tė pjestarėve tė pakicave qė jetojnė kėtu. Pa shqiptarėt plotėsisht tė barabartė , Maqedonia nuk mund tė qėndrojė mė as si shtet. Kėtu pati njė luftė qė u zhvillua pėr barazi, por qė, nėse nuk shkojnė punėt si duhet, mund tė marrė edhe karakterin tjetėr tė territoreve, siē e pėrmendin shumė shpesh maqedonasit pėrmes makinerisė sė
tyre prapaganduese ushtarake e policore. Nė kėtė luftė, qė ka marrė tani njė "tajmaut", kanė rėnė kėtu dhe dėshmorė e viktima , ndėrsa pėrmes betejave dhe konfrontimeve qė u zhvilluan, u pėrcaktuan edhe kufijtė etnikė siē deshti dikush.Nėse nuk arrihet tė sigurohet barazia e shqiptarėve dhe maqedonasve pėrmes
ligjeve dhe nė praktikė nė kėtė "tajmaut" qė ende po vazhdon dhe nėse e vazhdojnė zvarritjen e zgjedhjes sė problemeve politikanėt e papėrgjegjsėm dhe tė pandėrgjegjshėm maqedonas, lufta do tė jetė e pashmangshme nė kėtė vend dhe gjithashtu e pashmangshme do tė jetė edhe zgjidhja sė pari e vendosjes sė njė protektorati ndėrkombėtar .
Personalisht mendoj se nje konfederate ballkanike ne dite tona nuk eshte se do ishte dhe aq e efekshme, duke u nisur nga kendveshtrimi se qellimi paresor i ketyre vendeve eshte integrimi evropian, pra hyrja ne BE (EU) dhe plotesimi i kushteve perkatese per te realizuar nje gje te tille. Por po ashtu mendoj se vete shtetet ballkanike duhet te shfaqin nje fryme me te mire, me te lire dhe me efikase drejt bashkepunimit nderrajonal, ku te hiqen barierat midis tyre. P.sh. po citoj problemin e vizave, nje problem i cili eshte disi acarues nqs mendon se duhet nje bashkepunim dhe komunikim i lirshem rajonal. Nqs keto vende pretendojne te hyjne ne BE duhet se pari te heqin kufizimet qe kane vene ndaj njeri-tjetrit dhe ti japin kesisoj liri vete rajonit. Duhet qe te arkitektohen projekte qe do te mudnesojne komunikimin e lirshem mestyre, p.sh. sic do jete Korridori 8 apo projekte te tjera te ngjashme, te cilat do te lidhin dhe do te afrojen me shume kete pjese te Evropes me vete qendren e saj.
Por dhe ketu dalin ne siperfaqe ato karakteristika qe kam permendur me lart, ndjenja e mosbesimit, e frikes nga fqinji, e urrejtjes, konfliktet etnike etj. Dhe deri sa vete shtetet ballkanike te behen te ndergjegjshme qe te tilla gjera duhet te hiqen pergjithome nga mendjet nacionaliste, nuk do te kete nje kordinim dhe nje zhvillim te qenesishem te rajonit. Integrimi eshte nje proces i nderlikuar, por me nje te ardhme te sigurt, sepse vete Europa, eshte e vetedijshme se Bashkimi Europjan nuk mund te jete i plot epa Ballkanin dhe e ardhmja e Ballkanit eshte ne Bashkimin Europjan.
Duke perfunduar, e ndjej te domosdoshme te ve ne dukje vlersimin tone maksimal per vemendjen dhe kujdesin e BE-se per vendet e Ballkanit.Deshiroje gjitheashtu te falenderoje perzemersishte vendin organizator Gjermanin.
Une ju falenderoje per Vemendjen e juaj. (ARDI)
Kjo eshte fjala qe Ardijan Muharemi do e mbaj ne nje Sesion te BE-es!
Krijoni Kontakt