Vaj-Kuja Shqiptare

Për në dhe të huaj biro
Rrugën kishe marrë

O bir bir, o bir bir
Bir o djal, bir bir
Bir o djal i nënës, biiiiiiiiiiiiir.....

Të zbardhi dëbora biro
Të nxiu një tufan

O bir bir, o bir bir
Bir o djal, bir bir
Bir o djal i nënës, biiiiiiiiiiiiir.....

Ti humbe në Shkurt biro
Të gjetën në Maj

O bir bir, o bir bir
Bir o djal, bir bir
Bir o djal i nënës, biiiiiiiiiiiiir.....

Lule të pa tretur biro
Të gjeti një çoban

O bir bir, o bir bir
Bir o djal, bir bir
Bir o djal i nënës, biiiiiiiiiiiiir.....

Bukurinë tënde biro
Toka si e mban

O bir bir, o bir bir
Bir o djal, bir bir
Bir o djal i nënës, biiiiiiiiiiiiir.....



JUG

Mendoj se edhe vajet janë një art në vehte. Kam ndodhur në disa raste ku dhembja shprehet me vaj, vërtet është për t'u habitur renditja e vargjeve në moment të caktuara, bile kur i dëgjon vajin e grave në moshë të thyer që aq qartë përshtasin rimën në moment, sa që njihesh me biografinë jetësore ...

Trimi i motrës o vëlla

Motra gjakun du me t'pa,
gjaku yt asht ba kala
mor vllau, o vlla em*
motra synin du me t'puthë
syni yt ka met' mbi pushkë;
motra gishtin don me t'prekë;
gishti yt ka ndez' rrufetë.
Ka ardh' motra e t'rri pranë,
o rroku i armës diku t' ra

Lure
*perseritet si refren pas cdo dy vargjesh

Pershendetje Eni dhe Shigjeta komplimenta per temen !

Temë shumë e qelluar!
Populli ynë dhimbjen për humbjen e njeriut të dashur e ka percjellur me një ceremonial i cili me menyren e ekzekutimit deshmon shpirtin e madh e human te popullit shqiptar, si dhe per lashtesine e tij. Edhe sot ruhen fragmente te keti ceremoniali si psh. percjellja e te vdekurit nga numer i madh njerezish per në banesen e fundit, e veçanarish e farefisit për të qarë te vdekurin, e per të ngushlluar te afermit qe kan humbur njeriun e dashur.
Populli shqiptar është nga popijt e rrallë në Evrop që ka ruajtur zakonin e të vajtuarit me kënge të të vdekurit, ne disa krahina shqiptare ryhet edhe sot e kesaj dite ky zakon, sidmos në Veri e në Laberi. Ne Veri per femren ështe vajtuar , ndersa per mashkullin është thirr vaj, kete e kane bere burrat duke e shoqeruar me levizje të caktuara të trupit e me britma.
Me mjete shprehëse të fuqishme, metafora origjinale është lartësuar bukuria, trimeria, mirësia e te vdekurit, është qarë per rinin e humbur , është kerkuar hakmarrja etj, etj...
Shumë nga vajet janë dëshmi e një niveli të larte te shprehjes artistike, dallohen epitetet, krahasimet e metaforat.
Karakteristike e vajeve më te vjetra është fakti se shumë prej tyre kane pasur si motiv themelor frymëzimi hakmarrjen. Në to është shfaqur fuqishëm ndjenja e dhimbjes,e dashurisë, krenarisë etj.

Po sjell një këngë vaji per vdekjen e një bajraktari në Veri rreth viteve te 1945-50 ku ë vaj flitet per trimerin, menqurin dhe bujarin e tij.
E lexova diku para disa muajve dhe me pelqeu.

Kaluan krajlat me ushtri
Kurre me hasmin s'ke rën n'ujdi
Provove prangat neper duer
Por kerjuj s'iu ke nenshtrue
Turk e Nemce edhe Shkja
N'per malsi sa her kan ra
Pritë e n'pritë t'paten perballë
O bajraktari legjendar
Plot nje shekull kulla jote
Shtroi sofren me buke plot
N'Dukagjin deri n'Krasniqe
Punt e veshtira te ran per hise
Fjala kurr s'tu pre për gjys
Kurr pleqni ty s'tu permbus
Kujt pa drejt s'ia mabjte anën
T'voglit kurrë s'ia vune kamben