Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 1
  1. #1
    Shpirt Shqiptari Maska e Albo
    Anėtarėsuar
    16-04-2002
    Vendndodhja
    Philadelphia
    Postime
    30,346
    Postimet nė Bllog
    17

    Brezi ynė parazitar

    Po, ka shumė rrėnime nė kombet e mėdha. Por edhe Amerika tashmė ėshtė duke marrė fund.

    Emri:  victor_davis_hanson-min.jpeg

Shikime: 102

Madhėsia:  35.6 KB

    Nga Victor Davis Hanson

    11 dhjetor 2022

    “Tė jesh i sigurt mik i ri, se ka njė rrėnim tė madh nė njė komb”.
    - Adam Smith


    A jemi tė sigurt se ka mbetur kaq shumė rrėnoja nė Shtetet e Bashkuara?

    Ne jemi 31 trilion dollarė borxh kolektiv. Normalja e re ėshtė 1.5 trilion dollarė deficite buxhetore. Ushtria ėshtė e politizuar dhe nuk ka rekrutė. Ne shkėmbejmė terroristėt vdekjeprurės me atletė tė famshėm tė zgjuar si pėr tė konfirmuar stereotipet cinike tė armiqve tanė.

    FBI-ja jonė ėshtė e korruptuar dhe e diskredituar, duke bashkėpunuar me kontraktorėt e Silicon Valley pėr tė shtypur fjalėn e lirė dhe pėr tė prishur zgjedhjet. Ne praktikojmė segregacion dhe diskriminim racor dhe pretendojmė se nuk e bėjmė, sepse njerėzit e duhur dhe tė mirė e mbėshtesin atė dhe, gjithsesi, viktimat e meritojnė atė. Vendi ka parė disfatė mė parė, por kurrė poshtėrim tė turpshėm, tė qėllimshėm si nė Kabul, kur ne ikėm dhe ia braktisėm talebanėve terroristė njė ambasadė prej 1 miliard dollarėsh, njė bazė ajrore tė madhe, tė rimodeluar, mijėra miq dhe dhjetėra miliarda dollarė pajisje ushtarake. - dhe parandalimi i fituar me vėshtirėsi.

    Jemi dėshmitarė tė prishjes sė normave bazė thelbėsore pėr jetėn e qytetėruar, nga ushqimi dhe karburanti i pėrballueshėm deri te antibiotikėt kyē tė disponueshėm dhe formulat pėr bebe. Kajro e Vjetėr duket mė e sigurt se sa njė udhėtim me metro pas orarit tė punės ose shėtitja nė muzg nė shumė qytete tė mėdha amerikane. Rrugėt e Londrės mesjetare ishin mė tė pastra se Rruga e Tregut nė San Francisko. Fjala ishte mė e lirė nė Amerikėn e viteve 1920 sesa tani.

    Prishja e shoqėrisė themelore

    Kalifornia jonė ėshtė gjithmonė njė preambulė pėr tė ardhmen e Amerikės. E tashmja jonė ka tė ngjarė tė jetė e nesėrmja juaj.

    Ēdo verė kėtu ne presim pafuqishėm zjarre pyjore. Miliona hektarė flakė derdhin mė shumė miliona tonė tym, karbon dhe blozė nė qiell. Dhjetėra miliona motorė me djegie tė urryer nuk mund tė fillojnė tė pėrputhen me batanijet natyrore tė papastėrtive ajrore.

    Shteti duket se e shmang atė, duke thėnė se zjarret janė tė pashmangshme dhe tė natyrshme. Strategjitė e modės sė vjetėr tė menaxhimit tė pyjeve dhe shuarjes sė zjarrit, tė pėrmirėsuara gjatė shekujve, konsiderohen tė vjetruara nga ekspertėt tanė tė gjelbėr. Pra, ne e lėmė natyrėn e zjarrtė tė marrė rrugėn e saj mė tė mirė. Cili ėshtė mesazhi i nėnkuptuar pėr ata qė pėrballen me zjarret qė gllabėrojnė shtėpitė dhe pemėt? Mėnyra e natyrės? Mbushje druri natyral? Apo budallenjtė e tillė nuk duhet tė ndėrtojnė kabinat apo shtėpitė e tyre aty ku nuk janė tė kėrkuar ?

    Ajo qė na ėshtė lėnė trashėgim nga njė shtet prej 15 milionė banorėsh – ujėsjellės tė mrekullueshėm, autostrada dhe aeroporte tė dizajnuara dikur nė mėnyrė tė shkėlqyer, universitete dhe shkolla tė shkėlqyera, rezervuarė tė projektuar nė mėnyrė perfekte dhe qendra rrokaqiejsh madhėshtore – nė njė Kaliforni prej 41 milionė banorėsh janė ngrirė nė qelibar ose nė kalbje . Ata kanė pak pėrditėsime dhe akoma mė pak zėvendėsime. Shkarkimi kujton forumet e kėqija dhe burimet e mbytura tė qyteteve romake tė epokės sė vandalėve, gjė qė ndodh kur njė brez i mėvonshėm parazitar tallet, por ende konsumon atė qė trashėgon por nuk mund tė krijojė.

    Kontributet e zbehta tė gjeneratės sonė janė monolite hekurudhore tė shpejtėsisė sė lartė, shumėmiliardė dollarėshe, tė ndėrtuara nė ēerek, tė dėmtuara nga grafiti. Ne preferojmė tė mbyllim nė vend qė tė ndėrtojmė centrale bėrthamore. Impiantet tona tė baterive diellore janė po aq tė prirura pėr t'u djegur sa edhe pėr tė ruajtur energjinė elektrike. Dhe rrugėve tona urbane u vjen erė feēesh. Tė gjitha duken dėshmi tė paaftėsisė, arrogancės dhe injorancės sonė. Ne i frikėsohemi idesė sė tė pastrehėve, dhe kėshtu u lėmė tė pastrehėve qendrat tona dhe shmangim atė qė pason.

    Universitetet tona tė mėdha, dikur mė tė vlerėsuarat nė botė nga Berkeley dhe Stanford nė UCLA dhe USC, rriten tė ngarkuar me komisarė, shumė nga fakultetet e tyre mė tė mėdha janė armatosur dhe studentėt e tyre nuk kanė qenė kurrė mė tė sigurt nė aftėsitė e tyre dhe me kaq pak arsye pėr kėtė besim.

    Njė kthim nė planprogramet dhe standardet e notimit tė vetėm 30 viteve mė parė do tė rezultonte nė shpėrdorime masive. Dėshtimi nė teste me sa duket do tė thotė se testi, jo testuesi, rezulton i pafavorshėm.

    Ajo qė vijon ėshtė erozioni i meritokracisė dhe kompetencės. Dhe ky realitet po fillon tė shpjegojė zbėrthimin e madh: pse urave tona duhen dekada pėr t'u ndėrtuar nė vend tė disa vitesh, pse binarėt e trenave nuk vendosen pas njė dekade "planifikimi" dhe pse tė rrėzojmė njė dikur tė projektuar shkėlqyeshėm, por tani Rruga e ngjeshur dhe e rrezikshme ėshtė tė rivizitosh "Luftėtarin e rrugės" tė filmit. Sam Bankman-Fried dhe Elizabeth Holmes janė personazhet e duhura tė epokės sonė.

    Institucionet qė u mashtruan


    FBI ka shpėrthyer. Ai ėshtė bėrė vetėm njė shėrbim kėrkimi dhe hetimi i Botės sė Tretė pėr Partinė Demokratike. Katėr drejtorėt e saj tė fundit ose kanė gėnjyer, mashtruar ose janė deklaruar pėr amnezi gjatė nėn betim.

    Nė vitin 2016, byroja me Komitetin Kombėtar Demokratik u pėrpoq tė shkatėrronte integritetin e zgjedhjeve duke sajuar njė mashtrim rus tė marrėveshjes sė fshehtė . Vazhdimi dhe mbulimi i tij kėrkonte pėrfundimisht agjentėt dhe avokatėt e FBI-sė tė ndryshonin dokumentet ligjore, tė gėnjeheshin nėn betim, tė shkatėrronin tė dhėnat e telefonit tė thirrur dhe t'u jepnin kontraktuesve tė Silicon Valley shtypjen e paligjshme tė tė drejtave tė Amendamentit tė Parė. Kombi tani ka frikė se nuk ka asgjė qė FBI mund tė mos bėjė.

    Ndėrsa u bėmė hiper-ligjorė me Trump, ne jemi mė nėnligjorė me tė gjithė familjen Biden. Pėr njė dekadė, pa u ndėshkuar, ajo fitoi shumė milionėshe nga shitja e “Big Guy”/Mr. Emri “10 pėr qind” dhe aksesi i Joe Biden – shuma nė pjesėn mė tė madhe tė fshehura dhe ka tė ngjarė tė mos tatohen plotėsisht. Ne tė gjithė e dimė se ėshtė e vėrtetė, dhe ne tė gjithė e dimė se FBI dhe Departamenti i Drejtėsisė e dinė se ėshtė e vėrtetė, dhe ne e dimė mė tej se e vėrteta nuk do tė thotė asgjė.

    Ky brez i vetėkėnaqur mburret vazhdimisht pėr transformimin e zgjedhjeve. Por do tė njihet mė shumė si shkatėrruesi i njė dite tė shenjtė tė zgjedhjeve. Jo shumė kohė mė parė, 70-80 pėr qind e elektoratit morėn mundimin pėr tė votuar me protokolle transparente. Ne e zėvendėsuam atė nė shumicėn e shteteve me 60-70 pėr qind tė votave pa auditim dhe produkt i mbledhjes dhe kurimit tė votave. Brezi ynė, nė vetėm dy vjet, shkatėrroi votimin nė ditėn e zgjedhjeve dhe numėrimin e natės sė zgjedhjeve.

    Mesjetvalizmi i Ri

    Pavarėsisht kalibrimeve tė ndryshme, tė dhėna tė ndryshme zbulojnė atė qė ėshtė e vetėkuptueshme pėr syrin e lirė. Klasa e mesme amerikane po tkurret, nėse jo tinėzarisht po rrėshqet nė fshatarėsinė e borxhit. Perėndimorėt janė duke u rikthyer dhe sipas projektit, tani vendosin ēdo ditė nėse do tė mbushin rezervuarin, tė rrisin nxehtėsinė ose tė blejnė mish viēi.

    Shoqėria ėshtė gjithashtu e dyfishtė. Njė pakicė e vogėl e fuqishme ka mė shumė ndikim se ēdo elitė tjetėr nė historinė e qytetėrimit. Dhe njė shtresė e madhe e varfėr e tė varfėrve tė subvencionuar ndajnė me tė pasurit njė pėrbuzje pėr klasėn e mesme nė vėshtirėsi, mburojėn e vjetėr tė demokracisė.

    Nė vend tė pendimeve kalorėsore dhe betimeve kalorėsiake, elita jonė merr premtime tė ngjashme me Bankman-Fried pėr tė "luftuar ndryshimet klimatike", pėr tė mbėshtetur "tranzicionin" dhe pėr tė siguruar "diversitet, barazi dhe pėrfshirje". Por, ashtu si vėllezėrit e tyre mesjetarė, ata e bėjnė kėtė vetėm duke rritur fillimisht, jo duke rrezikuar, karrierėn e tyre.

    Pėr klasėn sunduese, shkollat ​​pėrgatitore, ēertifikatat alfabetike nga universitetet Tony dhe rezymetė me dyer rrotulluese janė versione moderne tė tė pasurit njė abaci nė vend, njė stemė madhėshtore ose tė marrjes sė zotimeve nga urdhrat e duhur fetarė. Pėrndryshe, ėshtė i njėjti mesjetar i maskuar me pretendime.

    Rini dhe Danubi ynė

    Amerika po i ngjan me shpejtėsi diēkaje si Roma e hapur e shekullit tė pestė pas Krishtit, kur kufijtė e saj tradicionalė tė paprekshėm veriorė nė lumenjtė Rhein dhe Danub u zhdukėn. Mijėra fise tė paasimiluara u kryqėzuan me dėshirėn e tyre me premisėn se askush nga ushtritė e tyre tė pjekura e tė buta nuk mund ose nuk do tė guxonte t'i ndalonte.

    Joe Biden sapo vuri nė dukje se ai ėshtė shumė i zėnė pėr tė vizituar kufirin jugor. Dhe pse jo? Mund tė ketė pasur afėrsisht 5 milionė tė huaj tė paligjshėm qė e kanė kaluar atė qė nga inaugurimi i tij. Ai fiton pėrbuzje si nga ata qė pėrpiqen tė zbatojnė kufirin ashtu edhe nga ata qė kalojnė ilegalisht atė.

    Biden nė mėnyrė surrealiste hedh poshtė idenė e supozuar arkaike tė Trump pėr njė mur – gjithmonė pa vėnė nė dukje tė vėrtetat e vetėkuptueshme rreth tij: kudo qė Biden e ndaloi murin ose nuk e ka zėvendėsuar gardhin e mėparshėm tė rrėnuar, ka pikat hyrėse mė poroze dhe mė tė trafikuara.

    Gėnjeshtrat e ndryshme tė Sekretarit tė Sigurisė Kombėtare Alejandro Mayorkas se kufiri ėshtė "i sigurt" pėrkthehet nė lejimin e sa mė shumė miliona alienėve tė jetė e mundur tė shkelin ligjin pėr tė hyrė nė Shtetet e Bashkuara nė katėr vitet e eksperimentit Biden. Administrata e sheh veten nė njė garė pėr tė krijuar njė dritare tė vetme tė dobėsisė historike pėrmes sė cilės mund tė derdhen miliona - pėrpara se njė komb nė koma tė zgjohet dhe ta mbyllė atė.

    Po i afrohemi njė 50 milionė banorėsh historikė qė nuk kanė lindur nė Shtetet e Bashkuara dhe me statuse tė ndryshme legale dhe tė paligjshme. Nė njė botė tė arsyeshme, ne mund t'i mbijetojmė sfidės - nėse tė sapoardhurit do tė kishin ardhur tė gjithė ligjėrisht, do tė kishin mėsuar zakonet dhe gjuhėn e shtėpisė sė tyre tė re tė dėshiruar, do tė auditoheshin dhe do tė viheshin nė radhė nga njė proces logjik meritokratik dhe do tė asimiloheshin dhe do tė integroheshin shpejt nga njė popullsi pritėse e sigurt. qė supozonte se kushdo qė dėshironte tė jetonte nė Amerikė me siguri donte ndihmė pėr t'u bėrė amerikan dhe ndjeu mirėnjohje pėr mikpritėsit e tyre.

    Nė vend tė kėsaj, ka vetėm kaos - dhe ėshtė nga projektimi.

    Emigranti i ligjshėm qė pret nė radhė pėr tė hyrė nė Shtetet e Bashkuara konsiderohet budalla, ndėrsa tė huajt dhe banorėt e paligjshėm thithin shpejt tre mesazhe nga nikoqirėt e tyre. Sė pari, banorėt e paligjshėm shpesh do tė trajtohen mė mirė se qytetarėt amerikanė, tė paktėn pėr sa i pėrket zbatimit tė dobėt tė ligjit, pėrjashtimeve dhe amnistive tė ndryshme ligjore dhe tė drejtave tė pa audituara.

    Sė dyti, shumė do tė mėsojnė sė shpejti se mund tė marrin pretendime morale tė menjėhershme kundėr shumicės sė popullsisė sė shtėpisė sė tyre tė re, tė cilėt mund tė shihen si shtypės racistė dhe tė detyruar tė ofrojnė koncesione riparuese pėr sa i pėrket punėsimit, pranimeve dhe tė drejtave.

    Sė treti, shumė do tė mėsojnė shpejt, sipas stilit tė Ilhan Omarit, tė ushqejnė njė tallje tė qetė pėr bamirėsit e tyre. Pėrbuzja e tyre nuk ėshtė pėr shkak tė mungesės sė zemėrgjerėsisė dhe bujarisė sė amerikanėve, aq mė pak pėr shkak tė "racizmit sistemik". Nė vend tė kėsaj, nikoqirėt e tyre amerikanė supozohen nė heshtje si naivė, tė ndrojtur, tepėr kėrkues, tė lakueshėm, lehtėsisht tė manipulueshėm, tė rrokullisur dhe tė mashtruar - veēanėrisht kur kuptohet se nėse rolet do tė ndryshonin dhe tė pranishmit do tė ishin mikpritėsit, ata do tė kishin njė tjetėr nocioni i kufijve.

    Ideja e 330 milionė qytetarėve amerikanė tė racave dhe etnive tė ndryshme tė rastėsishme, tė bashkuar nga njė identitet i pėrbashkėt amerikan i vlerave, zakoneve dhe traditave tė pėrbashkėta ėshtė vetėm pėr t'u tallur. Nė vend tė saj po lind diēka si ish-Jugosllavia – njė pėrzierje e papėrcaktuar e interesave fisnore konkurruese dhe gjithnjė e mė armiqėsore, me banorėt qė ndahen nė shtetet e kuqe dhe blu qė pėrfundimisht do tė ēojnė nė dy Amerika antitetike.

    Kėshtu qė dikur shėrbimet, zakonet, institucionet dhe pritshmėritė e supozuara po gėrryen – nga njė shėtitje e sigurt nė njė zyrė qeveritare nė qendėr tė njė qyteti tė madh, nė njė vizitė nė dhomėn e urgjencės publike lokale nė ekstrem pėr kujdes human, tė shpejtė dhe kompetent, nė njė Udhėtimi i pastėr dhe i sigurt me metro nė njė qytet tė madh ose shikimi i kthimeve tė zgjedhjeve qė pėrfundojnė natėn e zgjedhjeve.

    Njė komb hajdutėsh?

    Nė njė Home Depo aty pranė, njė ditė mė parė, kishte dy radhė tė gjata pėr tė kontrolluar. Gjashtė tė tjerat ishin tė mbyllura, siē ishte dalja mė e madhe me disa sportele vetė-kontrolluese.

    Pse? Kur u pyet, nėpunėsi pėshpėriti se shkalla e vjedhjes ėshtė e lartė nė dyqan dhe se herė pas here mbyll daljet e ndryshme pėr tė kufizuar vjedhjen ose ndoshta pėr tė ngatėrruar hajdutėt llogaritės. Shtova se kisha mėsuar se pothuajse ēdo artikull i madh nė njė kuti tė blerė nė Home Depot duhej tė hapej fillimisht pėr t'u siguruar qė pjesėt kryesore si pullat, telat dhe vidhat nuk ishin grisur.

    Njė Walmart lokal ndaloi shėrbimin e tij 24-orėsh; pėrsėri, nėpunėsi tha se ishte pėr shkak tė grabitjeve tė paqėndrueshme gjatė orėve tė hershme tė mėngjesit.

    Unė gjithashtu shkova nė Walgreens dhe Rite-Aid kohėt e fundit. Pjesa mė e madhe e asaj qė dikush donte, nga brisqet te antihistaminet, ishte e mbyllur me ēelės. Asnjė nga kėto nuk ishte e vėrtetė vetėm njė dekadė mė parė. Unė jetoj nė njė zonė rurale mes qyteteve tė vogla – njė botė larg Los Anxhelosit dhe San Franciskos, ku plaēkitjet e copėtuara dhe grabitjet e pafalshme kanė shkaktuar mbylljen masive tė farmacive dhe dyqaneve me tė gjitha shėrbimet.

    Pėrjashtimet e dhėna vjedhjeve nėn 950 dollarė nė disa shtete mund tė jenė fajtori. Tė tjerė citojnė trazirat e post-George Floyd dhe klimėn e kriminalitetit tė pandėshkuar nė rrugė. Ndoshta vitet e mbajtjes sė maskave na bėnė tė harrojmė se kush kishte pėrdorur normalisht maska ​​​​dhe pėr ēfarė arsye.

    Prokurorėt e qarkut aktivistė tė armatosur dhe kryebashkiakėt qė sinjalizojnė virtyt gjithashtu u sinjalizojnė kriminelėve se krimet e pronės nuk kėrkojnė arrestim, aq mė pak dėnim, aq mė pak burgim.

    Por cilido qoftė shkaku, njė Amerikė dikur e famshme e ligjshme ėshtė bėrė njė vend i vėrtetė hajdutėsh. Krimineli ėshtė vetėm i pėrjashtuar. Dhe klasa e mesme dhe e varfėra vuajnė si rezultat i shėrbimeve tė dobėta, ēmimeve mė tė larta, orarit tė reduktuar dhe mė pak dyqane.

    Ne e dimė se zgjidhja ėshtė parandalimi i krimit me dėnim tė sigurt pėr fajtorėt. Por shumica e amerikanėve ose nuk mund ose nuk do tė kėrkojnė kthimin e mendjes sė shėndoshė nga frika e njė lloj shtytjeje tė papėrcaktuar nga elitat e tyre. Zgjidhni akuzėn tuaj: "racizėm", "privilegj", "paragjykim", "diskriminim". Ēdo do tė bėjė.

    Ne kemi parė shumė revolucione kulturore nė kėtė vend, por asnjėherė njė qė ishte kaq i veēantė i pėrqendruar nė shembjen e themeleve tė Amerikės – deri mė tani. Po, ka shumė rrėnime nė kombet e mėdha. Por edhe Amerika tashmė ėshtė duke marrė fund.

    Rreth Victor Davis Hanson
    Victor Davis Hanson ėshtė njė anėtar i shquar i Qendrės pėr Madhėshtinė Amerikane dhe anėtar i lartė i Martin dhe Illie Anderson nė Institutin Hoover tė Universitetit Stanford. Ai ėshtė njė historian ushtarak amerikan, kolumnist, njė ish-profesor i klasikėve dhe studiues i luftės antike. Ai ka qenė profesor i ftuar nė Kolegjin Hillsdale qė nga viti 2004. Hanson u nderua me Medaljen Kombėtare tė Shkencave Humane nė 2007 nga Presidenti George W. Bush. Hanson ėshtė gjithashtu njė fermer (duke rritur rrushin e rrushit nė njė fermė familjare nė Selma, Kaliforni) dhe njė kritik i tendencave sociale qė lidhen me bujqėsinė dhe agrarizmin. Ai ėshtė autori mė i fundit i "Luftėrave tė Dytė Botėrore: Si u luftua dhe u fitua konflikti i parė global " , "Ēėshtja pėr Trump " dhe "Qytetari qė po vdes" .



    Burimi: AmericanGreatness
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga Albo : 15-12-2022 mė 14:40

Tema tė Ngjashme

  1. Brezi i Tretė dhe Pensionimi
    Nga sirena_adria nė forumin Aktualitete shoqėrore
    Pėrgjigje: 15
    Postimi i Fundit: 07-08-2023, 09:11
  2. Tė lindurit e viteve 80, brezi im ndoshta do jetė edhe brezi yt
    Nga Apollyon nė forumin Grupmoshat e komunitetit
    Pėrgjigje: 181
    Postimi i Fundit: 07-12-2008, 18:39
  3. Quo vadis brezi im
    Nga Dr Rieux nė forumin Muzika shqiptare
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 01-11-2007, 11:31
  4. Brezi qė po shkon dėm
    Nga Dr Rieux nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 35
    Postimi i Fundit: 29-10-2007, 09:14
  5. Brezi i humbur
    Nga Failed Rapper nė forumin Problematika shqiptare
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 08-06-2003, 11:12

Fjalėt Kyēe pėr Temėn

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •