#BURDUSHI


“Shpėtuesi i Kosovės”


Anno Domine
Kallnor 2010

Burdush, Burdushi ; ėshtė emėr apo mė mirė tė thuash nofkė, e njė aktori serb qė nė vitet e 70-ta, tė shekullit 20-tė, u njihte nė mbarė publikun e gjėrė, tė ish-Jugosllavisė. Vehet pyetja pėrse ky emėr tani shfaqet “apet-serishė-praptė”, nė shekullin 21-njė, nė hapsiren blu tė Republikes sė Kosovės me rajon e mė gjėrė.

Nevet ky emer na vjen si titull; Shėrues i magjisė tė bardhė e tė zezė, mjekė popullorė, #Hysri #Peēani #Peqani me emer tė madhė nė Kosovė, i njohur si #BURDUSHI…,(shėron smundjet shpirtėrore, synin e keq, msyshin, kuron e bėn duke pėrdorė qiriun, zjarrė e flakė, merr dheun e tė vdekurve, tym, e momakeq ujė tė xhenazės)…brrr mua kjo mė ēoj mishin pupėza kokėrr, mbase vetė magjija jahuuu...

Tani sidotėjet, gjitha profesionet e zanatet, tė turlifarit, ata mbase e gjitha janė e shėrbejnė pėr tė dallu aftėsitė e lėmisė pėrkatse nė punėn e akcilit nga ne, thjesht e bėn e jo vetėm aq.

Personi nė fjalė ishte pėr tė disatėn herė mysafirė nė show-in, javorė, Vala Mala nė Koha Vision, qė shfaqet ēdo tė premte, tė udhėhequr nga Valon Maloku. Nuk mbaj mėnd detajet imtėsit nga programi, por nga e tėrė shfaqja e Vala Mala, show-it, kulminoj, kur BURDUSHI si musafirė nė mllefė i indinjuar zemruar thellė, nga pėrqeshja e nėnēmimi nė shperfillje qė aktoret ia bėnė nė kurriz tė tijin ay nė zėmrim, ēohet nga vendi ulės, nxjerr shpejt nga ēanta njė bocel tė vogėl, dhe menjiherė i stėrpikė me ujė(xhenazes) aktoret pėrqeshės…, e ato tė ulurė kėmb kryq, nga vaji e ulėrima, tani u shtangen, dėrrasė mu, nė vendė, udhėheqėsi show-it Valoni, i habitun mundohet, ti kthjellojė aktorėt, por mė kot, tani Burdushi krekoset;
-hajt tesh, shani nanėn, e bani me keshė…, por hataja vazhdonė, aktoret rrinė tė ngrirė, Valoni mbyll mshel programin...traumat mbesin.

Habia nuk mbaron kėtu, e tėrė Kosova me Rajonin gjithashtu janė tė shtangun e hutuem qysh vallė kjo qė ndodhi ėshtė e vėrtet apo thjesht njė kurdisje trik televiziv, mua pėr kėte mė ra pėr hise thjesht, deshi Fati destino e rastisi mė bėri tė shkoj e dėshmoj nga dora e parė hajt medet, kėtė dukuri shfaqje spektakli deri nė fundė...

Magjija, Msysh, Siherbaze qė nga koha e fillimit tė shkrimit historis ėshtė mpirje huti trush boshatisje Terr Mendjes e shpirtit, me siher magji mashtrim-nem-mėri mallkim, apo dhe mėnyra e magjisė e tė lidhjes nyje, fryrjes nė nyje, cytje nga smirėkeqit kur sipas smirės gjelozis mėris inatit ēfrejnė veprojnė.

Unė padyshim besojė nė tė fshehten, besojė dhe qė ka smirė zezė qė bėjnė keqė duke shkaktua kėshtu dėm tė pasojave tė padėshirueshme.

Kėrkojė mbrojtje gjithnjė prej Zotit fuqiplot nga Djalli Dreqi mashtrues e gjith bashkushtaret e tij.

Zot na ruaj e mbro nga Anmiku ma i pėrbetum i tij.
Po vall turmat a kanė kėtė kuptim.

Meqė pėrkohsishtė isha nė Gjakovė, shoku im nga Tivari mė bėri telefonat; tha, qė i nevojitet shumė Burdushi!?,
-vėlla kamė hallė, dua tė ma zgjedhi Burdushi merakun, e pashė tha, nė Vala Mala, ky njeri tamam, ējerret miku nga Tivari!
- I pe, tha si i shtangi ata tė dy.
Nuk shkojė gjat e gjeta numrin pėr mikun, e thirra Burdushin, tha tė vini tė premten ora 7-tė, pm tė natjes-mėngjezit, nė hyrje tė Prizrenit jam, pyesni gjithė mė njohin dhe e gjeni tha.

Mbrriti nga Tivari miku jem (eh ahere para rruges kombit)udha ishte 10-orė me autobus, fjeti me ankth… i shkret i ngrati…; i thash tė ēoj me veturė…,u nisem nė tė zbardhė tė agut, mbrritem.., (kjo ishte para google maps) Po ku ta gjejmė ne Burdushin, humbėm rrugen, por pyetem e ja edhe e gjetem tek hekurudha nė hyrje tė Prizrenit, nė tė djathtė, njė rruge e ngushtė me baltė, gropa, mbrriten..,si me porosi aman shpejt bilez aty kah ora 7:20am e mėngjezit, u futem njė korridori-ngushtice tė shtrueme me kocka mirė rrasa betonit moderne. Para se tė futemi para deres tė njė shtepije 4-tėr, kate extra lluksoze, njė lagje plot shtėpija, por pa rrugė tė asfaltuar, neve na ndaluan ca persona qė qėllun tė ishin puntorė tė vyer nė kėte institucion tė themeluar nga Burdushi, gjithė me pamje egzotike dhe mjekra magjistaresh.

Mė kėrkuan lejen, ia dhashė, gjithashtu mė japėn njė letėr tė kuqe me numer 44-ėr, e shihė habinė,! ne jemi me rradhen e gjatė, edhe pse nė mėngjezė heret, katėrdhjet e katėrttė e para nesh, ka dhe 43-tre, nevojtar tjerė e mbas nesh, ēudia nuk mbaron, janė edhe 50-tė, numra tjerė, jo vetėm numra, po persona tė gjallė, njerzė tė mjeruar nė hallet, individė gjith tė ardhun pėr mjekun #BURDUSHIN.

Parkuam makinen, na drejtuan te njė lokal, qebabtore tė quajtur URIMI, uaa sa ugurė mirė thashė me vete, miku jem nga Tivari ishte me fytyrė ngazelluese, tani e kish rrokė makthi jo vetėm nga ftohti janarit po ja sė fundmi ia mbrritim mu te vendi qė SHPETUESI DO I ZGJIDHTE HALLET, po ky shpėtues nuk quhet as Jezu as Muhamed po emer evgu Burdush.

Por nė hyrje brenda Urimit, ēka me pa bo bo tė fikt Zoti..,mbi 100 veta tė ulun e strukun tė merdhim e pėrēudnuem, gjith nepėr tavolina plotė tym duhanit, me erė qebapash, muzik tallava, gjithė si bleta zhurmojnė, kurse ne jabanxhit skena as ku mu ulė jahu!?, disa ēuna nga Deēani mėshirohen e na ftojnė tė ulemi me ta, shum nga ta ishin mė se dissa here e si nikotina nevoja per dermanin ikaēin e Burdushit shtohet, po tani fillon drama e pritjes..,
Ikė njė orė vetėm numri 14-tė, kurse ne jemi 44-tė!?

Ejj kur do mbrrijmė, po fati tani hapet, e nga theksi jonė shkodran rajoni i Kukėsit e Hasit na shoqėrojnė nė tryezen tavolinen e impovizuar….per aheng, gjith muhabeti; e keni pa allahile, nė TV-ėn, Burdushin qysh i ngriu mpiu aktorėt.

Ecin minutet orėt, tė tėrė e tė bėrė harruam qė jemi njerzė, ne u bam numra…,e unė njeri i rėndomt, fola me puntorėt e sigurimit tė Burdushit, gjithė me mjekra ala italiana, mė thanė qė poqese i korrupton merret veshė, mundesh tia kapesh numrin mė tė vogėl ndonjerit!?,
-pėr sa, thashė 5€,?
-joo he burr i dheut 30€..,!!! uaaa 30-tė nė kokė…po kjo qenka krimė, rrushfeti nė vėnd tė Burdushit, mbase i shenjtė. Nejse gjitha falen ora 15.00pm 3 pasdite Ftohti acarit Kallnorit, shkuan sahatet e humbun tretur tuj bėrė muhabet…

Momenti jonė po afrohet e neve na vjenė rradha, tashti depertojm futemi nė dhomen e para pranimit nė zyren e punes tė Burdushit, ftohti nė kulm, tani stresi mikun tim e kaloj tė tėrin, mbaju mar bab, se tana kryhen si duhet, opss!!! Ecė koha gati 4 pasdites 16.00pm, pasdita e vonė, tė rraskapitur por jo tė humbur durimin se besimi mbi gjitha..,dėgjojmė nga autoparlantet, rrėfimet e pacientave, ku gjithė i falenderojnė sė pari Zotin, pastaj Burdushin e, ata i japin peshqeshin.., delet si kafshė, thot zėri i dėshmitarve nuk i pranon Burdushi, duhet tė jete ne monedhė e ngurtė kesh, lekė tė holla pare nė dorė.(sot me kredit kard)

Miku jem tha:
-po unė po druaj kam vetėm 100 € more jahuu,
-ska dert Burdushi tė rregullon.
Numri 44-tėr, e ne hyjmė brenda, na presin qirinjė tė ndezur, dhoma tejet e vogėl e mbushur nė errėsirė, aty na pret njė njeri tupulak me kostym, kravat, pamje me syza, ngjyrė egzotike, flokė me gel tė lyer, llukun dukjen e njė njeriu prej ekonomisti, e jo shėruesit tė magjisė, “hyqmanilah, mother of Christ.”

I bėn pėrshtypje theksi jem melodik shkodran, por shoku jem nė hallė, ska kohė vakt as dert pėr muhabet, por nė pyetje si i shtangi ato aktoret e Vala Malės, troē vėlla tha,
-me ujė xhenazes i ftoha mirė, unė nė vete thashė mbase shėron magjinė kjo nuk mė duket hyjnore, por nuk jam kėtu pėr tė bėrė paragjykime pėr gjėra qė nuk i dijė, thjesht shoqėroj shokun e kėtij i lypet duhet ti ndihmohet se sbėn.
Burdushi paksa i lodhun me duhan nė buzė duke ndrruarė anėn e audio kasetes trakės qė dėgjonim nė dhomen parapranuse… shokut tim hallexhi i tha: -ēfarė e shqetsonė ate,
-mjep njė fotografi, ia muarr shuplakėt e dorės dhe me flakė tė vogėl i pėrshkojė mbi ta e me njė gastare xhamit gastare zmadhue si sy, shikon fotografin me flakė tuj kundrue mbi te filloj tė meditoj, vuri gishtat nė kokė dhe lexonte mesazhet jashtėtoksore, hallexhiut ia shpalosi kinse disa te fshehta dhe gjera qė kanė ndodhur, thjesht shokut tim i kishte ikur djali me nuse nga shtėpija e donte tė dinte a do kthehet e ēka duhet bėj me tej?, por Burdushi mė tepėr mu dukė si njė sociolog me psikollogji fshatareske qė u mundonte ta bindte shokun tim, e tia qellonte gjėrat kinse tė fshehta po qė nuk ia doli, ja i doli huq, nuk ia qelloj fare, se shoku im, pikspari nuk zbulojė gjė, Burdushi tha,
-tani ka ilaē pėr ēdo gjė,
-unė do bėj ca ajmali tha, bjeri braven-drynin-vezėn e disa qirinjė me penj, e si ma sė miri meqė jeni nga largė kam ajmali edhe 1000euro por kėte e keni pėr 300 euro dhe atė lirė, ne kėte e dinim nga mė parė se gjithė ata nevojtarė vinin pėr mė shumė se disa herė, e na thanė qė ēmimet sheruesi i ka tė kripura tė fryeme mirė, e ti po beson shko bindu vet, neve nuk na mbushi as trunin, as mendjen e as zemren, e pėr shpirtin e vujtun nga mėrzia jo se jo. Shoku jem burr nė moshė, e ka penzjonin 90€uro, furfullonte,
-po si ti nuk bėn lutje, por kjo ėshtė tė bėsh siher magji mar me shejtana me xhind me hedh valle ti qenke Magjistar e jo #sherues #Shpirtnor…,dhe ti po ke fuqi mbi ngatrestaret nuk ke nevoj ta thuash dot, miku u ēmėnd nga propozimi i paskrupullt qė ia bėri mister Burdushi njė njeriut tejet profesional, qė ka mbi 15 vjet pėrvoj punzezė, qė shėndosh me pare e, kurr pa pare, popullin qė besonė nė ēudira, kurse Burdushi ėshtė pikėrishtė sinonim i kėtij populli qė beson qė leku tė shėron e rrėnon gjithēka.
Unė ndėrhyra i thash;
-sa tė kemi borxh vėlla, borxh sot, po si tha :
-si doktoret i njajti ēmim edhe unė,
- vetėm 10€ euro, aq vėllaa.
-por tė vini “apet” prap ti sjellni qato sende po edhe 300-ind, euro, pėr Ajmali impozante, qė ai na shpalosi mbi sirtar …gjitha me ngjyra tė ndryshme indiane…
Tani nė sakėlldi tė madhe Burri nga Tivari mu dukė se pėr bes shėrojė vetėn, i iku mendja tė gjorit, vallė mos e mashtroj rrena televizivė, i zhgėnjyer, mua mė mori falje, ndjesė pėr stėrmundimė,
-Jo! i thash, unė jam shkrimtar e kjo pėr mua, ishte njė tregimė i papam qė fati mė mundėsoj ta kemė mu kėtė pėrjetimė qė edhe u bė shkaku i kėtij rrėfimi, (qė mbet si dėshmi pėr tėra kohnat)kėshtu duke dėshmuar njė copė jetė nė Kosovėn e pasė lufte, postė moderne, ku mjekėt popullorė tė ēfardo kostumi ata qofshin e shpetojnė Kosovėn me breza nė tė gjitha kohnat…

Besimi ėshtė ēeshtje intime, personale e ajo mvaret nga ju, besoni apo mos besoni, kurse pėr mė mu detyrim ta bėj njė vrejtje qė magjistaret, sheruesit popullor, sharllantanet, mashtruesit matrapazėt qė punojnė nė munges tė mbikqyrjes sė shtetit, aty ku mungon ligji infrastruktura nė gjitha hallkat qeverisėse e lejon hapsirėn kėtyre lugetėrve nė formė njeriu tė ngopen me dobėsit tona, plus ne iu japim edhe voten.

Kaplon injoranca padija erresin gjithandej vazhdon avazi vjeter viktimat (klientet e rinjė)vetem se shtohen rriten ma shummm,,,,kjo eshte vdekje…

ME KETE DESHMI NGA DORA PARĖ, Japimmm DRIT mėsim kjo jep jetė, pėr ate qė ka sy e vesh.

Ky shkrim zbardh tė drejtėn iu vjen ndihmė atyne qė duan tė vėrteten me fakte shumė. Tjerve ēfardo ti thuash prap se prap nuk do ta besojnė.

Tmerri i kėsaj errsine Shpirtnore, bėn popullin tė gėnjehet, tė magjepset, tė mpihet me tė tilla iluzione, sepse sprova jetsore i ka ngulfatur trurin, ndryrė shpirtin, gjithė nė droje e rrenė se nesėr do vijė qameti.(kijameti vjenė, po jo kur duan ata).

Gjithė janė tė hipnotizuar nė gjėndje tė smuarė kaotike, qė u serviret pa ia nda nė televizoret sot e kesaj dite(Rrjetet sociale opinjonistet ēdo kanal Love ect, fake news Big brotherat) kjo i tmerron ata, i frigon pa masė ata, e i mbanė nė komė tė thellė…si tė dalin nga amnezjoni thell, duhet shpėtuesi, shembulli i pėrndritjes shpirtnore qė mungon(as Mr. Bini nuk ia doli) ..., por tani unė tani dal armikė i hapur i popullit, se guxojė tė demaskojė tė pa vėrtetėn,….por nė fund ajo vetėm njė vrejtje ėshtė, qortim me argument, shkoqitun mirė e shpalosė metimin timė, kam ndėrgjegjėn e pastėr se guxova, e mira padyshim fiton mbi tė padrejten, deri sa e padrejta tė zhduket...

Zoti ėshtė i madh kryekput, por kėtu nuk lypen parat, por vullneti mirė e besimi plot.

Kurse Magjistaret mashtruesit si BURDUSHAT edhe pėr shumė kohė do tė vijojnė tė “shpėtojnė Kosovėn”nė motmote…

P.S

#Hysri #Peqani, mjeku popullor i njohur si ‘Burdushi’ ėshtė dėnuar nga Gjykata Themelore e Prizrenit me 1 vjet burgim dhe 5 mijė euro gjobė, pėr veprėn penale mashtrim. Po ashtu Gjykata ia ka ndaluar Peqanit ushtrimin e profesionit pėr tri vitet e ardhshme.

burdushin e denun me burg, po doli mbas disa muajve e prapė vijon veprimtarin e tij me za tkeq

#Hysri #Peqani i njohur pėr publikun e gjerė me nofkėn “Burdushi” mė nė fund ka regjistruar biznesin e tij qė pėr njė kohė tė gjatė e ushtroi jashtėligjshėm.