Close
Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 27
  1. #1
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Mirėqenia Psikologjike

    “Mos u bėni xheloz pėr tė tjerėt”/ 10 karakteristikat e njerėzve qė kanė njė mendje tė shėndoshė

    Sot, me ankthin dhe stresin qė duken si probleme gjithnjė e mė tė zakonshme, shėndeti mendor ėshtė bėrė njė temė qendrore e shoqėrisė sonė.
    Por nėse mirėqenia psikologjike ėshtė njė prioritet pėr shumė prej nesh sot, a e kemi pyetur ndonjėherė – me tė vėrtetė – ēfarė do tė thotė tė kesh njė mendje tė shėndetshme?



    Mirėnjohje

    Nė periudha veēanėrisht tė vėshtira nuk ėshtė e qartė tė dish se si ta bėsh atė. Megjithatė tė jesh nė gjendje tė identifikosh diēka pėr tė cilėn ndihesh mirėnjohės edhe kur vuani ėshtė njė shenjė elasticiteti.

    Kėrkimi i pėrvojave pozitive

    Qoftė njė takim me miqtė, njė pushim, por edhe thjesht tė shijosh njė serial televiziv nė divan, tė planifikosh diēka tė kėndshme qė mezi presim ta bėjmė dhe tė aftė pėr tė na bėrė tė ndihemi tė kėnaqur, do tė thotė tė jemi nė gjendje tė kėrkojmė pėrvoja.

    Aftėsia pėr tė hequr dorė nga zemėrimi

    I ndodh kujtdo nė jetė tė pėrballet me marrėdhėnie tė vėshtira ndėrpersonale ose momente konflikti

    Vlerėsoni gjėrat e thjeshta nė jetė

    Pėr mė tepėr, njerėzit qė priren tė mbajnė njė ekuilibėr tė mirė mendor janė zakonisht ata qė mund tė shijojnė dhe pėrjetojnė edhe gjėrat e thjeshta nė jetė si pėrvoja pozitive.

    Kėmbėngulja

    Mund tė ndodhė qė tė na duhet tė pėrballemi me situata tė vėshtira qė nuk dimė t’i zgjidhim dhe qė na vėnė nė krizė.

    Altruizmi

    Njė karakteristikė tjetėr e njerėzve mė tė shėndetshėm mendėrisht dhe mė elastik ėshtė se ata nuk janė shumė tė projektuar mbi veten e tyre, por pėrpiqen tė ndihmojnė tė tjerėt duke ofruar mbėshtetjen mė tė mirė tė mundshme.

    Kujdesi pėr veten

    Por kini kujdes: tė mendoni pėr tė tjerėt nuk do tė thotė tė neglizhoni veten. Nė fakt, njerėz tė shėndetshėm mendėrisht janė edhe ata qė arrijnė tė kujdesen pėr veten, duke u fokusuar nė nevojat e tyre dhe duke u pėrpjekur gjithmonė tė bėjnė gjithēka qė ėshtė e mundur pėr t’i kėnaqur ato.

    Aftėsia pėr tė mbrojtur hapėsirat e tyre

    Tė dish se kur tė thuash jo ėshtė e drejtė dhe kur t’i lejosh vetes pak hapėsirė u lejon njerėzve tė shėndetshėm mendėrisht tė qėndrojnė tė shėndetshėm. Nė fakt, ėshtė e mundur tė vazhdosh tė jesh i disponueshėm pėr tė tjerėt pa cenuar hapėsirat dhe privatėsinė e dikujt.

    Mos u bėni xheloz pėr tė tjerėt

    Shpesh sėmundja jonė lind nga konfrontimi i vazhdueshėm dhe padyshim jo i shėndetshėm me tė tjerėt

    Tė jesh nė gjendje tė jesh i lumtur pėr tė tjerėt

    Po kėshtu, aftėsia pėr tė qenė tė lumtur pėr tė tjerėt dhe pėr t’u bėrė tė ditur atyre qė ju rrethojnė se jeni tė lumtur ėshtė njė aspekt i rėndėsishėm i shėndetit mendor.


    / Revista Psikologji / Gazeta Panorama

    http://www.panorama.com.al/mos-u-ben...-te-shendoshe/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 12-07-2022 mė 11:06

  2. #2
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Kėto janė 7 hapat e duhur pėr t’u vetėpėrmirėsuar


    1. Kontrolloni mendjen tuaj. Tė gjithė duhet tė pėrqendrohemi tek aspektet pozitive tė jetės sonė dhe tė lėmė mėnjanė mendimet negative. Ėshtė diēka qė kėrkon kohė dhe shumė pėrpjekje, por duhet tėkuptojmė sa mė parė se cilėsia e jetės sonė varet nga cilėsia e mendimeve tona.

    2. Pėrqafoni tė tashmen. Jetoni tė tashmen, tė sotmen. E kaluara ėshtė histori, kurse e ardhmja ėshtė mister. Ajo qė ka rėndėsi, ėshtė e tashmja, ndaj mundohuni tė jepni maksimumin nė ēdo moment tė sė tashmes.

    3. Jini bujar. Ēdo ditė, me aq sa keni mundėsi, duhet tė praktikoni veprime bamirėsie. Mos e bėni kėtė gjė vetėm pėrpara festave fetare, pėr tė cilat ėshtė bėrė zakon tė dhurohet diēka. Kthejeni nė njė zakon tė pėrditshėm dhe mbani parasysh se sa mė shumė tė jepni, aq mė shumė do tė merrni.

    4. Ndiqni qėllimet tuaja. Duhet padyshim tė pėrqendroheni tek prioritetet qė i keni vendosur vetes. Mbajeni objektivin tuaj pėrherė nė qendėr tė vėmendjes. Duke u pėrqendruar tek ajo qė dėshironi, sigurisht do ta shihni rrugėn pėrpara mė tė qartė.

    5. Jetoni me disiplinė. Disiplina do t’ju ēojė atje ku motivimi nuk do tė mund t’ju ēojė dot. Nėse dėshironi tė arrini qėllimet tuaja, dijeni se disiplina ėshtė gjėja kryesore qė duhet tė keni parasysh. Pa i shmangur gjėrat e pavlera dhe pa ndjekur njė plan strikt, nuk do t’i arrini asnjėherė qėllimet tuaja.

    6. Respektojeni kohėn tuaj. Jetojeni ēdo ditė, sikur tė ishte e fundit dhe mos mendoni se nuk keni kohė. Ka kohė pėr gjithēka. Nėse keni kuptuar se jeni tip qė kėrkoni kohė pėr tė bėrė diēka, jepini vetes suaj kohėn e duhur.

    7. Mos i imitoni tė tjerėt. Mbani pėrherė parasysh se nuk ka tė dytė nė botė si ju. Jeni tė veēantė nė atė qėpėrfaqėsoni, ndaj gjejeni veten tuaj dhe jini vetvetja. Do tė ketė pėrherė persona mė mirė se ne, kjo ėshtė e pashmangshme. Ama do tė ketė edhe mė keq, ndaj duhet tė jemi pėrherė vetvetja dhe tė mos i imitojmėtė tjerėt.


    Botasot.al

    https://bota.al/keto-jane-7-hapat-e-...tepermiresuar/

  3. #3
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Pėr njė shėndet mendor mė tė mirė: 5 veprime qė duhet t’i pėrfshish nė rutinėn e mėngjesit

    Rutina e mėngjesit pėrcakton humorin tonė pėr ditėn nė vijim, ndaj ėshtė nė dorėn tėnde nėse do ta pėrmirėsosh apo ta nisėsh ditėn pa motivim. Ne tė themi 5 veprimet qė ndikojnė pozitivisht nė shėndetin tėnd mendor:


    Furnizo trupin me ujė

    Pas njė nate tė gjatė, trupi dehidratohet dhe gjėja e parė qė duhet tė bėsh, ėshtė tė pish ujė.

    Mbaj njė gotė/shishė ujė pranė shtratit dhe nise ditėn me freski dhe energji.

    Merr ajėr tė pastėr

    Dil nė ballkon dhe mbush mushkėritė me ajėr.


    Qėndroji larg telefonit

    Telefoni shqetėson mendjen, sidomos nėse veprimi i parė qė bėn para se tė zgjohesh, ėshtė kontrollimi i rrjeteve sociale. Qėndroji tė paktėn 20 minuta larg telefonit dhe pėrqendrohu te pėrgatitja e njė mėngjesi tė shėndetshėm.

    Mėngjesi ėshtė kryesori

    Pėrgatit njė vakt tė bollshėm dhe tė mbushur me vitamina dhe proteina, nė mėnyrė qė tė nisesh nė punė/shkollė me energjinė e duhur.

    Rregullo shtratin

    Mund tė tė duket si njė veprim i kotė, por ka njė rėndėsi shumė tė madhe pėr mendimet e tua. Njė shtrat i rregulluar e “bind” trurin se ēdo gjė ėshtė nė rregull dhe se je zgjuar totalisht.


    Bota Sot

    https://www.botasot.info/life-style-...n-e-mengjesit/

  4. #4
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Njerėzit e suksesshėm i bėjnė 7 gjėra ndryshe nga tė tjerėt


    1. Menaxho kohėn

    Ti nuk je shumė i ngarkuar, je i paorganizuar. Kujtoja vetes kėtė dhe:

    – Zgjohu herėt

    - Bėj njė listė me gjėrat qė duhet tė bėsh

    – Vendos afate

    – Qėndrojė besnik agjendės


    2. Boll kėrkove pėr diēka tė re

    – Njė punė tė re

    - Njė qytet tė ri

    - Njė partner tė ri

    Merru me situatėn aktuale dhe bėj diēka pėr tė.


    3. Fokusohu tek diēka e vetme

    – Tė gjithė duan rezultate, por pjesa mė e madhe pėrtojnė tė fokusohen.

    - Hapėsira mes jetės aktuale dhe asaj qė ti do tė arrish quhet fokusim.

    - Mė mirė fokusohuni 100% tek diēka sesa tė bėsh 5 gjėra me 50% fokus tek secila.


    4. Bėj progres gradual

    - Fillo duke lexuar njė faqe

    – Shkruaj njė paragraf

    - Ushtrohu fizikisht dhe filloje palestrėn qė SOT

    - Pastaj kujto qė pėr secilėn tė bėsh 1% mė shumė dhe mė mirė ēdo ditė.


    5. Boll kėrkove motivimin!

    Nuk ėshtė problemi yt atje. Eshtė disiplina qė po tė mban peng!

    - Qėndro konsistent

    – Respekto oraret

    – Gjej njė partner tė besueshėm nė biznes


    6. Mos bėj kurrė rolin e viktimės

    Ėshtė e thjeshtė t’i vesh fajin dikujt kur gjėrat shkojnė keq. Kur ndalon sė justifikuari, gjėrat ndryshojnė vetė. Ėshtė jeta jote, ėndrrat e tua dhe vendimet qė merr ti.


    7. Gjej qėllimin tėnd

    Pa pasur njė drejtim apo njė plan ėshtė e vėshtirė tė arrish diku dhe tė ndihesh i plotėsuar. Ēdo gjė nė jetė bėhet mė e thjeshtė kur je i qartė nė ēfarė do dhe e di hapin e radhės.


    Gazeta Express

    https://www.gazetaexpress.com/njerez...nga-te-tjeret/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 08-10-2022 mė 09:31

  5. #5
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Studimi zbulon 5 praktikat shpirtėrore qė rrisin mirėqenien

    Pėr mijėra vjet, komunitetet fetare dhe shpirtėrore anembanė botės janė organizuar rreth praktikave specifike qė ato i konsiderojnė kuptimplota.

    Vitet e fundit, shkencėtarėt kanė qenė nė bisedė me komunitete tė tilla, duke u pėrpjekur tė mėsojnė rreth kėtyre praktikave, ndonjėherė t’i pėrsosin ato dhe tė testojnė efektet e ndėrhyrjeve tė lidhura me mirėqenien. Edhe pse nėse njė praktikė ėshtė me tė vėrtetė “shpirtėrore” varet nga personi dhe nga ajo qė ata e konsiderojnė tė shenjtė, kėto aktivitete mund tė jenė pjesė qendrore e njė stili jetese qė i jep pėrparėsi dhe integron spiritualitetin dhe mirėqenien.

    Mė poshtė janė pesė forma tė praktikės shpirtėrore qė kėrkimet psikologjike sugjerojnė pėr rritjen e mirėqenies.

    Meditim

    Praktikat e meditimit i referohen njė koleksioni tė gjerė aktivitetesh qė kėrkojnė tė pėrqendrojnė mendjen. Nė tė vėrtetė pothuajse ēdo gjė mund tė jetė mbėshtetje pėr vėmendjen gjatė praktikės sė meditimit. Pėr shembull, ne mund tė fokusohemi nė frymėmarrjen tonė, njė fjalė kuptimplote sipas zgjedhjes sonė, njė rrush tė thatė, lėvizjen e dritės nė dysheme ndėrsa del nga dritarja, tingujt e njė zogu, ndjesitė e dhimbjes emocionale ose fizike, njė tekst qė ka rėndėsi shpirtėrore, mirėsinė e njė njeriu tė dashur, ose praninė e hyjnores, vetėm pėr tė pėrmendur disa.

    Vitet e fundit, njė sėrė aplikacionesh janė bėrė tė disponueshme pėr tė ndihmuar njerėzit tė pėrfshihen nė kėto lloj aktivitetesh.

    Frikė

    Dacher Keltner e pėrkufizoi frikėn si ndjenjėn qė marrim kur jemi nė prani tė njė misteri tė gjerė qė tejkalon tė kuptuarit tonė pėr botėn. Pėr shembull, ne mund tė ndjejmė frikė nė praninė e diēkaje tė madhe, tė fuqishme, tė pėrjetshme ose tė ndėrlikuar. Njerėz tė tjerė mund tė na lėnė tė mahnitur gjithashtu pėr shkak tė virtytit, njohurive ose aftėsive tė tyre mahnitėse.

    Falja

    Falja i referohet njė procesi tė heqjes dorė nga emocionet negative dhe nxitjet pėr tė kėrkuar hakmarrje ose pėr tė shmangur njė tjetėr pėr shkak tė dhimbjes qė na shkaktuan. Mė e rėndėsishmja, falja nuk duhet tė pėrfshijė t’i themi njė personi se i falim, tė falim ose harrojmė njė veprim lėndues ose tė rivendosim njė marrėdhėnie.

    Everett Worthington dhe kolegėt e tij krijuan njė praktikė specifike faljeje qė e pėrmblodhėn me akronimin “REACH” (kujto, ndjeshmėri, altruizėm, zgjedh dhe mbaj). Nė kėtė praktikė, ne sjellim nė mendje sa mė saktė qė tė jetė e mundur atė qė dikush bėri pėr tė na lėnduar. Mė pas, ne kėrkojmė tė vendosim veten nė vendin e shkelėsve tanė, duke u pėrpjekur tė imagjinojmė se ēfarė forcash tė sė shkuarės apo tė tashmes mund t’i kenė ēuar ata nė veprimet e tyre pėr keqardhje. Nė kėtė pikė, ne mund tė zgjedhim tė japim dhuratėn e faljes (dhurata ėshtė kryesisht pėr veten tonė). Ndėrsa ndjenjat e vėshtira rishfaqen, mund tė na duhet tė mbajmė kėtė vendim dhe t’i kthehemi kėtij procesi tė dorėzimit.

    Dhembshuria

    Dhembshuri do tė thotė “tė vuash me” ose “tė vuash sė bashku”. Njė mėnyrė pėr tė rritur dhembshurinė ėshtė nėpėrmjet njė praktike meditimi nė tė cilėn ne i thėrrasim njerėzit nė mendje dhe u shprehim atyre dėshira tė mira, si p.sh.

    “Jeto me lehtėsi.” “Ji mirė”

    Kjo mund tė fillojė me njė tė dashur nė mendje. Mė pas mund tė pėrparojmė te njė i panjohur i njohur, si pėr shembull njė fqinj. Mė pas, ne mund tė vazhdojmė me dikė me tė cilin po luftojmė. Ndoshta dikush nga i cili ndihemi tė neveritur ose tė pėrbuzur ndaj tij. Sė fundi, ne mund tė imagjinojmė grupe njerėzish qė nuk i njohim, nga grupe tė ndryshme ose nė pjesė tė ndryshme tė botės, tė lidhen me kujdesin tonė pėr mbarė njerėzimin.

    Dhembshuria pėr veten ėshtė e ngjashme, por pėrfshin njė praktikė ku ne qėllimisht i japim mirėsi vetes, duke pranuar me ngrohtėsi dhe kujdes se edhe ne jemi njerėz dhe tė kufizuar.

    Mirėnjohje

    Sipas Robert Emmons, mirėnjohja pėrfshin njė njohje tė sė mirės nė jetėn tonė dhe se si kjo e mirė vjen nga burime jashtė nesh.

    Njė praktikė e provuar dhe e vėrtetė e mirėnjohjes quhet “Tre gjėra tė mira”. Nė kėtė ushtrim, ne ndalemi pėr tė shijuar, ndarė ose shkruar pėr tre gjėra tė mira nė ditėt tona. Si pjesė e kėsaj, ne ndalemi pėr tė vlerėsuar dhe shprehur falėnderimet pėr burimet qė bėnė tė mundura kėto gjėra tė mira.

    Njė mėnyrė tjetėr e thjeshtė por e fuqishme pėr tė praktikuar mirėnjohjen ėshtė tė shkruajmė letra ose shėnime qė shprehin vlerėsimin tonė pėr njerėzit qė bėnė diēka tė veēantė pėr ne – diēka qė na ndikoi pozitivisht ose na bėri tė ndiheshim mirė – dhe tė cilėve nuk i kemi shprehur mjaftueshėm falėnderimet tona tė thella.


    Gazeta Telegraf

    https://telegraf.al/lifestyle/studim...in-mireqenien/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 26-02-2023 mė 12:46

  6. #6
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Hobi mund tė pėrmirėsojė shėndetin mendor dhe mjedisin e punės

    Hobi mund tė pėrmirėsojė gjendjen shpirtėrore, kėnaqėsinė nė punė dhe rezultatet e njė kompanie. Ne duhet t’i ushqejmė pasionet tek vetja dhe tė tjerėt.

    Pandemia ndikoi nė ekuilibrin tonė punė-jetė, duke shkaktuar nivele mė tė larta stresi dhe ankthi.

    Dhe fuqia punėtore u pėrgjigj. Ata filluan t’i jepnin pėrparėsi shėndetit tė tyre mendor dhe mundėsitė e largimit nga vendi i punės u shtuan, u raportua kėnaqėsi mė e ulėt nė punė, punonjėsit ndiheshin tė shkėputur dhe pėrjetonin sjellje toksike nė vendin e punės, nė kompanitė qė nuk arritėn t’i pėrgjigjeshin kėtij ndryshimi.

    Nė tė gjithė industritė, bizneset ishin nė garė pėr tė siguruar vazhdimin e procesit tė punės.

    Por, promovimi i mirėqenies mendore tė punonjėsve, ėshtė mė shumė se njė mėnyrė pėr tė rekrutuar dhe pėr tė mbajtur talentin; ėshtė e mirė pėr qėllimin pėrfundimtar tė njė kompanie.

    Tė pasurit e njė hobi mund tė ndihmojė.

    Studimet tregojnė se hobi mund tė pėrmirėsojė gatishmėrinė nė punė dhe tė na bėjė mė tė lumtur e mė tė relaksuar. Gjithashtu, mund tė na bėjnė punonjės mė tė mirė.

    Jo vetėm qė ėshtė nė rregull tė gjesh kohė pėr tė investuar nė kėnaqėsinė personale, madje ėshtė mė se e nevojshme. Ėshtė njė investim i shėndoshė pėr veten.


    Merrni pėrgjegjėsinė pėr tė pėrjetuar gėzime tė vogla

    Shėndeti mendor ėshtė njė temė e ndėrlikuar dhe e shumanshme, dhe ne tė gjithė e pėrjetojmė mirėqenien nė shkallė tė ndryshme, si dhe nė ēaste tė ndryshme nė jetėn tonė.

    Asnjė zgjidhje e vetme nuk mund tė jetė rruga e duhur pėr tė gjithė.

    Megjithatė, ne individualisht mund tė marrim njėfarė kontrolli mbi plotėsimin dhe kėnaqėsinė tonė, tė paktėn nė njė mėnyrė tė vogėl, nėpėrmjet njė hobi.

    Njė studim zbuloi se ne ende ndiejmė efektin pozitiv dhe krijimtarinė qė mund tė sjellė hobi, shumė ditė pas kryerjes sė tyre.

    Lumturia ėshtė njė metodė e fuqishme pėr tė larguar negativitetin nga mirėqenia mendore dhe sa mė shumė ta angazhojmė atė fuqi, aq mė mirė.

    Por, hobi gjithashtu pėrmirėson aftėsitė tona nė vendin e punės.

    Duke i dhėnė vetes hapėsirėn mendore pėr t’u pėrqendruar nė atė qė na bėn tė ndihemi mirė, rritet krijimtaria, hapet mendja ndaj perspektivave tė reja dhe krijohet besim. Rezultate tė tilla u arritėn vetėm pas 45 minutash aktivitet, sipas njė studimi.

    Disa hobi, si luajtja e njė instrumenti, leximi ose zgjidhja e fjalėkryqeve, mund tė pėrmirėsojnė kujtesėn dhe funksionin ekzekutiv.

    Pavarėsisht nga interesat tuaja, piktura, gatimi, nė grup ose vetėm, gjeni njė aktivitet kuptimplotė dhe tė kėndshėm pėr t’u shndėrruar nė njė hobi tė rregullt dhe pėr tė larguar emocionet negative, duke forcuar njėkohėsisht aftėsitė profesionale.


    Ndani pjesė nga hobitė tuaja duke krijuar kėnaqėsi edhe pėr tė tjerėt

    Duke marrė pjesė nė hobi qė na pėlqejnė, mund tė jemi pak mė tė lumtur, por ndarja e tyre, e pėrhap gėzimin dhe kėnaqėsinė edhe tek tė tjerėt.

    Por ndėrsa shumė njerėz duan tė gjejnė kohė pėr hobi, pak prej nesh e bėjnė kėtė.

    Disa biznese ndėrtojnė dhe nxisin vazhdimisht hobi tė punonjėsve, me shfaqjet e talenteve ose galeritė e veprave artistike tė tyre.

    Por, drejtuesit e kompanive mund tė bėjnė pėrpjekje tė thjeshta pėr tė mbėshtetur hobi tė punonjėsve, edhe thjesht duke i bėrė pjesė tė bisedave tė pėrditshme: Pyesni se ēfarė bėjnė anėtarėt e ekipit tuaj dhe ftojini ata tė ndajnė histori tė atyre pėrvojave tė kėndshme.

    Si udhėheqės, ne gjithashtu mund tė kalojmė kohė nė hobit tona, si dhe tė flasim pėr to me ekipin e punės, pėr tė dhėnė njė shembull tė mirė.


    Nuk ėshtė kurrė vonė pėr tė gjetur njė hobi

    Ka shumė njerėz, edhe drejtues tė kompanive, tė cilėt nuk kanė hobi.

    Kohėt e sotme, duket sikur gjithēka me tė cilėn merren njerėzit, ėshtė puna.

    Pėr tė nxitur tė paturit e njė hobi, shumėkush mund tė pyėsė tė tjerėt, familjen, shokėt, punonjėsit e tij, se cili ėshtė hobi i tyre. Nė kėtė mėnyrė mund tė gjendet njė hobi i pėrshtatshėm.

    Duke u kujdesur pėr mirėqenien mendore, ne mund tė jemi nė gjendje tė parandalojmė disa nga tragjeditė e sėmundjeve mendore.

    Tė gjithė mund tė ndėrmarrim veprime mė tė mėdha, pėr tė hequr stigmėn rreth kėrkimit tė mbėshtetjes pėr shėndetin mendor.

    Por, gjithashtu, mund ta pėrdorim kėtė si njė mundėsi pėr tė kontaktuar njerėzit qė duam, veēanėrisht ata qė jetojnė vetėm, dhe t’i angazhojmė ata me hobi tė tyre.

    Investoni nė hobi pėr veten dhe tė tjerėt dhe shihni lumturinė qė do tė sjellė.

    Ky ēast i vogėl gėzimi mund tė jetė gjithēka qė duhet pėr ta kthyer njė ditė tė keqe nė njė mė tė mirė.

    Burimi: Entrepreneur


    Gazeta Dita

    https://gazetadita.al/hobi-mund-te-p...disin-e-punes/

  7. #7
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    KĖSHILLA

    Largoni nga vetja kėto njerėz pėr tė jetuar mirė!


    Negativiteti ėshtė prezent kudo nė jetėn tonė. Ne nuk mund ta eliminojmė plotėsisht, por mund tė largohemi vetė prej tij. Njė nga aspektet mė kryesore tė negativitetit rreth nesh janė njerėzit “toksikė”, tė cilėt janė tė pranishėm nė gjithė rrethet tona shoqėrore.

    Duhet t’i njohim mirė persona tė tillė, nė mėnyrė qė tė largohemi sa mė parė prej tyre.

    Kėta janė llojet e njerėzve “toksikė” qė ėshtė mė mirė t’i mbash larg vetes, nėse dėshiron tė bėsh njė jetė tė lumtur:

    Njerėzit kritikues

    Personat kritikues i bėjnė shumė dėm vetėvlerėsimit dhe lumturisė sonė. Ėshtė e rėndėsishme tė kuptojmė se njerėz tė tillė kritikojnė ēdo gjė tonėn pėr tė na bėrė tė ndihemi keq, jo pėr tė na ndihmuar tė pėrmirėsohemi. Nuk duhet t’i ngatėrrojmė kėto dy gjėra, pasi ka edhe persona qė na duan tė mirėn dhe na kritikojmė pėr t’u pėrmirėsuar nė tė ardhmen. Nėse je objekt i kritikave tė tilla negative, duhet tė dish se je pranė njė personi “toksik”.

    Njerėzit egocentrikė

    Egocentrizmi u pėrket atyre personave qė e kanė vazhdimisht tė nevojshme tė jenė nė qendėr tė gjithēkaje; pėr shembull , tė njė bisede, konkursi, apo rrethi shoqėor, duke u munduar t’i ulin tė tjerėt. Persona tė tillė do tė tė bėjnė tė ndihesh keq, pasi pėrherė do tė pėrpiqen tė tė ulin nė sytė e tė tjerėve, nė mėnyrė qė tė fitojnė vetė vėmendje.

    Njerėzit negativė

    Personat negativė janė ata qė gjejnė gjithnjė nga njė problem pėr ēdo situatė. Kur u afrohemi atyre, pėrfundojmė me njė status mendor tepėr pesimist dhe negativ. Mundohu tė stabilizosh kufij tė shėndetshėm nė marrėdhėniet me persona tė tillė, nė mėnyrė qė mos tė tė ngjisin edhe ty negativitetin e tyre.

    Njerėzit sabotues

    Sabotuesit shfaqen thuajse pėrherė nė jetėn tonė, kur ne i vendosim vetes objektiva dhe ėndrra pėr tė arritur. Janė shumė persona ziliqarė dhe kėtė gjė e shprehin me komentet e tyre negative, tė cilat na bėjnė tė mos besojmė njėsoj tek vetja jonė. Kėto komente ata i bėjnė pėr tė fshehur zilinė qė kanė pėr arritjet tona, sepse do tė donin tė ishin nė vendin tonė. Nėse nuk arrin tė largohesh dot prej tyre, pėrpiqu tė paktėn tė distancohesh dhe tė qėndrosh mė i/e ftohtė nė marrėdhėnie me ta.

    Njerėzit manipulues

    Objektivi i tyre ėshtė tė kontrollojnė mendjet e personave pėrreth. Pėr kėtė arsye, ata sillen pėrherė nė mėnyrė negative, madje edhe duke u bėrė ndonjėherė agresivė, vetėm pėr tė ndryshuar mendimet e atyre qė kanė pėrreth. Tjetėrsojnė fjalėt, si dhe gėnjejnė vetėm pėr tė arritur atje ku duan. Nėse ke kuptuar se ke tė bėsh me persona tė tillė, fillo t’i qėndrosh sa mė larg tė jetė e mundur.

    Njerėzit “qė viktimizohen”

    Kėta persona e kanė zakon t’i fajėsojnė tė tjerėt pėr gjėrat qė u ndodhin vetė atyre. Edhe pse mund tė hiqen si viktima duke kėrkuar pėr mėshirė nga ana jote, bėn mirė t’u largohesh sepse njė ditė mund tė tė fajėsojnė edhe ty pėr gjėrat e kėqija qė u ndodhin nė jetėn e tyre.

    Vetėm duke qėndruar larg personave tė tillė, mund tė jetosh njė jetė mė tė qetė dhe mė tė lumtur.


    Konica.al

    https://konica.al/2023/04/largoni-ng...e-jetuar-mire/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 29-04-2023 mė 22:23

  8. #8
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    negativiteti ėshtė njė pjesė e jetės sonė dhe njerėzit "toksikė" janė njė nga burimet kryesore tė tij. Ata mund tė jenė shumė negativė dhe tė kenė njė ndikim tė keq nė tė tjerėt. Nė raste tė tilla, ėshtė e rėndėsishme tė jemi tė kujdesshėm dhe tė njohim mirė personat qė janė tė pranishėm rreth nesh, nė mėnyrė qė tė mund tė largohemi nga ata sa mė parė.

    Ka disa shenja tė cilat na ndihmojnė tė njohim persona tė tillė, siē janė kritikat e vazhdueshme dhe tė panevojshme, sjellja agresive dhe kėrcėnuese, mburrja me veten dhe shumė tė tjerė. Nėse e kuptoni se dikush ėshtė i tillė, atėherė ėshtė e rėndėsishme tė bėni njė hap prapa dhe tė shmangeni prej tyre.

    Ndėrsa nuk mund tė eliminojmė plotėsisht negativitetin nga jeta jonė, mund tė marrim masa pėr tė ndėrmarrė veprime tė caktuara, siē janė ruajtja e njė qėndrimi pozitiv dhe i optimist, praktikimi i njė jete tė shėndetshme dhe tė qetė, dhe njohja e njerėzve pozitivė dhe inkurajuese qė mund tė na ndihmojnė nė rrugėn tonė.

    Ka disa lloje tė njerėzve "toksikė" qė ėshtė mė mirė t'i mbash larg vetes, nėse dėshiron tė bėsh njė jetė tė lumtur. Kėtu janė disa prej tyre:

    Njerėzit qė kritikojnė gjithmonė: Njerėzit qė janė gjithmonė tė gatshėm tė kritikojnė, kritikojnė gjithēka dhe kėdo qė ndeshen nė rrugėn e tyre. Ata janė nė gjendje tė bėjnė gjithēka qė t’ju bėjnė tė ndiheni tė pafuqishėm dhe tė bezdisur.

    Njerėzit e zemėrueshėm: Njerėzit qė janė shumė tė zemėrueshėm dhe qė kollaj kanė konflikte me tė tjerėt janė njerėz qė mund tė shkaktojnė shumė stres dhe ndjesi tė padėshirueshme.

    Njerėzit e egėr: Njerėzit qė janė shumė egėr dhe qė nuk kanė ndjenjė pėr tjetrin janė njerėz qė mund tė shkaktojnė shumė dėme emocionale dhe psikologjike.

    Njerėzit manipulues: Njerėzit manipulues janė ata qė janė tė aftė tė kontrollojnė dhe tė manipulojnė tė tjerėt pėr tė arritur qėllimet e tyre. Ata mund tė kenė njė ndikim tė dėmshėm nė emocionet dhe sjelljen e tyre.

    Njerėzit negativė: Njerėzit negativė janė ata qė shikojnė gjithēka nė mėnyrė negative dhe nuk janė tė gatshėm tė shohin asgjė pozitive nė jetėn e tyre. Ata mund tė shkaktojnė ndjesi tė ulėta vetėvlerėsimi dhe vetėbesimi.

    Nė pėrgjithėsi, ėshtė e rėndėsishme tė mbani larg nga vetja juaj njerėzit qė ju bėjnė tė ndiheni tė pafuqishėm, tė ndezur, tė padrejtė, dhe tė ndjesojnė ndjesi tė ulėta vetėvlerėsimi. Pėr tė pasur njė jetė tė lumtur dhe tė qetė, ėshtė e rėndėsishme tė kultivoni marrėdhėnie me njerėz tė cilėt ju ndihmojnė tė ndjeheni tė fortė, tė inkurajuar dhe tė qetė.

  9. #9
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Pasuria nuk barazohet me lumturinė…

    Shumė njerėz kanė pasuri tė madhe materiale, por mbeten tė pakėnaqur nė thellėsi tė shpirtit tė tyre. Ata e dinė se kanė njė bollėk gjėrash, por, thellė nė vetvete, ndjejnė se po u mungon diēka. Diēka qė ata nuk mund ta blejnė dhe kjo ėshtė shumė e rėndėsishme, vėrtet e rėndėsishme: njė arsye pėr tė qenė.

    Paraja ėshtė thelbėsore pėr mbijetesėn, ashtu siē ėshtė e nevojshme tė kemi veshje, ēatinė mbi kokė dhe ushqim nė tavolinė ēdo ditė, pėr tė bėrė njė jetė nė kushte dinjitoze dhe tė shėndetshme .

    Ky ėshtė pikėrisht paradoksi: se paraja ėshtė thelbėsore dhe nė tė njėjtėn kohė, varfėron ekzistencėn e dikujt nėse bėhet themelore. Nuk ėshtė detyrė e lehtė tė kapėrcesh kėtė kontradiktė nė jetėn e pėrditshme.

    Tė punosh vetėm pėr tė fituar para nuk ka kuptim

    Sipas Raportit Global tė Pasurisė 2013 tė publikuar nga Instituti i Kėrkimeve Credit Suisse, 10% e individėve zotėrojnė 86% tė pasurisė totale tė kombinuar nė botė. Pa dyshim, njė shifėr pėr t’u menduar…

    Me sa duket, ka shumė njerėz nė botė qė grumbullojnė mė shumė sesa kanė nevojė dhe qė nuk u intereson qė tė tjerėt tė vuajnė ashpėrsinė e varfėrisė.

    Fakti ėshtė se kur lejoni qė jeta juaj tė diktohet nga pasuria, thjesht do tė ktheheni nė njė mall tjetėr. Do tė futeni nė lojėn e njė sistemi tė padrejtė ekonomik. Do tė filloni tė shihni gjithēka nga pikėpamja e pėrfitimeve dhe do t’i shihni tė tjerėt sikur tė ishin “mall”.

    Pėr shkak tė kėsaj logjike tė fitimit maksimal dhe investimit minimal, edhe dashuria, nė disa raste, me shekuj, pėr disa u bė njė produkt qė mund tė blihej dhe shitej.

    Paraja nuk ėshtė negative, por pėrdorimi i tyre mund tė jetė

    Nė tė vėrtetė, jo ēdo gjė ka njė ēmim. Dhe jo gjithēka ka tė bėjė me parat. Nė pėrgjithėsi, sa mė shumė tė ketė, aq mė shumė dėshiron. Ky bėhet njė cikėl vicioz, pa fund.

    Natyrisht, paratė nuk janė tė kėqija nė vetvete, por aspekti negativ qėndron nė pėrdorimin qė mund t’i bėni. Po, paratė nevojiten pėr tė jetuar, por kjo nuk ėshtė njė arsye pėr tė hequr dorė nga kush jeni apo kush dėshironi tė bėheni.

    Ai qė jeton me para, nuk ėndėrron, por llogarit. Problemi mė i madh mund tė ndodhė kur jeta tė kėrkon tė pėrballesh me diēka pėr tė cilėn nuk kėrkohen para. Ashtu si tė qeshurit, pėrballja me vdekjen, tė mėsuarit se si tė duam ose tė jemi tė lumtur pėrmes lumturisė sė njerėzve tanė tė dashur.

    Nė fakt, pasuria ėshtė brenda jush dhe jo brenda asaj qė zotėroni. Ju mund tė zhvesheni nga pasuritė tuaja, por ajo qė jeni nuk mund t’ju hiqet kurrė. Dhe nėse mendoni se vleni mė shumė se paratė qė keni, gjithmonė mund tė filloni nga e para. Jo mė kot dikush tha dikur: “Njeriu mė i pasur nuk ėshtė ai qė ka mė shumė, por ai qė ka mė pak nevojė.”


    Revista Psikologji

    http://revistapsikologji.com/pasuria...-me-lumturine/

  10. #10
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    ......... shėndeti mendor ėshtė njė koncept i gjerė dhe kompleks qė mund tė ketė kuptime tė ndryshme pėr njerėz tė ndryshėm. Njė mendje e shėndetshme mund tė konsiderohet si njė gjendje e mirė emocionale, intelektuale dhe sociale, qė ndihmon nė aftėsinė tonė pėr tė pėrballuar sfidat e jetės dhe pėr tė arritur qėllimet tona.

    Disa prej elementeve kryesore tė njė mendjeje tė shėndetshme janė:

    1. Stabiliteti emocional: Ky element pėrfshin aftėsinė pėr tė kontrolluar emocionet dhe pėr tė ndėrtuar marrėdhėnie tė shėndetshme me tė tjerėt.

    2. Aftėsia pėr tė krijuar dhe ruajtur marrėdhėnie tė shėndetshme: Ky element pėrfshin aftėsinė pėr tė krijuar marrėdhėnie tė shėndetshme me tė tjerėt, si dhe pėr tė ruajtur marrėdhėnie tė tilla nė kohėn e vėshtirė.

    3. Aftėsia pėr tė marrė vendime tė shėndetshme: Ky element pėrfshin aftėsinė pėr tė marrė vendime tė shėndetshme dhe pėr tė ndjekur njė stil jetese tė shėndetshėm.

    4. Aftėsia pėr tė menaxhuar stresin: Ky element pėrfshin aftėsinė pėr tė menaxhuar stresin dhe pėr tė gjetur mėnyra efektive pėr tė pėrballuar sfidat e jetės.

    5. Aftėsia pėr tė treguar empati dhe marrėdhėnie tė ndjeshme: Ky element pėrfshin aftėsinė pėr tė treguar empati dhe pėr tė kuptuar nevojat dhe ndjenjat e tė tjerėve.

    Njė mendje e shėndetshme nuk ėshtė njė gjė qė arrin vetėm njė herė dhe pastaj mbetet e njejtė gjatė gjithė jetės. Ėshtė diēka qė duhet tė mbajmė nėn kontroll dhe tė punojmė pėr tė gjithė kohėn, duke e trajtuar shėndetin tonė mendor si njė prioritet tė rėndėsishėm nė jetėn tonė. Kjo mund tė pėrfshijė praktikimin e meditimit, bisedat me njė terapeut ose kėshilltar, dhe pėrqendrimin nė ndėrtimin dhe ruajtjen e marrėdhėnieve tė shėndetshme me tė tjerėt.

  11. #11
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Si tė kujdeseni pėr shėndetin tuaj mendor / 8 veprimtari qė duan 5 minuta pėr t'u praktikuar

    Provoni njė nga kėto metoda tė sygjeruara nga terapistėt dhe shihni gjendjen tuaj shpirtėrore tė pėrmirėsohet shumė shpejt.


    Lehtėsoni ngarkesėn tuaj mendore.

    “Kaloni pesė minuta duke menduar se ēfarė mund tė hiqni nga truri juaj sot, apo edhe kėtė javė." tha Neha Chaudhary, njė psikiatre nė Spitalin e Pėrgjithshėm tė Masaēusetsit dhe Shkollėn Mjekėsore tė Harvardit. "Sa mė shumė qė mund tė lehtėsoni ngarkesėn tuaj mendore, aq mė shumė liri do tė ndjeni dhe mendimet qė ju stresojnė do tė largohen.

    Provoni njė ushtrim tė frymėmarrjes.

    Frymėmarrja e thellė ėshtė njė zakon i thjeshtė qė ndihmon nė kultivimin e ndėrgjegjes, e njohur gjithashtu si praktika e tė qenit i pranishėm. Vetėdija mund tė ndihmojė nė qetėsimin e mendjes tuaj tė ngarkuar, pėrmirėsimin e humorit tuaj dhe zvogėlimin e ēdo tensioni qė mund tė pėrjetoni.

    Dėgjoni kėngėn tuaj tė preferuar

    Nėse ka mė shumė se njė kėngė qė ju bėn tė ndiheni mirė, krijoni njė listė dėgjimi me tė gjithė kėngėt tuaja tė preferuara. Teksa dėgjoni muzikėn tuaj tė preferuar mund tė kėrceni. Lėvizja do tė lėshojė endorfina, tė cilat rrisin lumturinė.

    Filloni njė ditar.

    Rrėfeni ekperiencat tuaja tė mira ose tė kėqija nė njė ditar. Kjo praktikė do t'ju ndihmojė tė relaksoheni dhe tė rrisni vetėdijen tuaj.

    Shkoni pėr njė shėtitje.

    Aktiviteti fizik mund tė bėjė mrekulli pėr shėndetin tuaj mendor. Edhe pse mund tė mos keni kohė pėr njė rutinė tė tėrė stėrvitore, mund tė bėni njė shėtitje nė pesė minuta ose mė pak.

    Njė shėtitje e shkurtėr mund tė ndihmojė nė rivendosjen e mendjes tuaj.

    Bėni njė listė "mirėnjohjeje".

    Nėse mendimet negative po ju rėndojnė, merrni pak kohė pėr t'u pėrqėndruar nė atė pėr tė cilėn jeni mirėnjohės. Kjo mund tė ndihet qetėsuese pasi ndihmon tė ndiheni tė lumtur dhe rrit vlerėsimin pėr veten.

    Praktikoni vetė-dhembshurinė.

    Mos jini shumė tė ashpėr me veten. Mos lejoni qė zėri juaj i brendshėm t'ju kritikojė dhe gjykojė. Praktikoni vetė-dhembshurinė dhe jini tė butė me veten.


    Tiranapost.al

    https://tiranapost.al/shendeti/si-te...minuta-i525919

  12. #12
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Kujdesi pėr shėndetin mendor ėshtė njė aspekt i rėndėsishėm i pėrgjithshėm i shėndetit dhe mund tė ndikojė nė cilėsinė e jetės tuaj. Kėtu janė disa metoda tė sygjeruara nga terapistėt qė mund tė ndihmojnė nė pėrmirėsimin e gjendjes shpirtėrore dhe emocionale tė njė personi, dhe qė mund tė praktikohen nė vetėm 5 minuta nė ditė:

    1. Meditimi: Nėse nuk keni provuar meditimin mė parė, mund tė filloni me vetėm 5 minuta nė ditė. Nė kėtė kohė, mund tė qėndroni nė njė pozicion tė rehatshėm, tė mbyllni sytė dhe tė fokusoheni nė frymėmarrjen tuaj. Qėllimi ėshtė tė ndaloni mendimet dhe tė ndihmoni tė qetėsoheni dhe tė relaksoheni.

    2. Shkruani: Shkrimi mund tė jetė njė formė e terapisė dhe mund tė ndihmojė nė zbutjen e stresit dhe ndjenjave tė tjera tė ndjeshme. Shkruani pėr gjėrat qė ju shqetėsojnė ose pėr ndjenjat tuaja, dhe ndjeni lirinė qė vjen nga shprehja e tyre nė letėr.

    3. Dėgjoni njė kėngė ose muzikė tė qetėsuese: Njė kėngė ose muzikė e qetėsuese mund tė ndihmojė nė zbutjen e stresit dhe nė ndihmėn e qetėsisė.

    4. Bėni njė shėtitje tė shkurtėr: Njė shėtitje tė shkurtėr mund tė ndihmojė nė ndryshimin e perspektivės dhe nė ndihmėn e qetėsisė dhe relaksimit.

    5. Bėni disa minuta qetėsi: Nėse jeni nė njė vend tė qetė, mund tė provoni tė bėni disa minuta qetėsi. Nė kėtė kohė, mund tė fokusoheni nė frymėmarrjen tuaj dhe nė ndalimin e mendimeve.

    6. Bėni diēka qė ju pėlqen: Nėse keni njė hobi ose aktivitet qė ju pėlqen, mund ta bėni pėr vetėm 5 minuta nė ditė. Kjo mund tė ndihmojė nė ndryshimin e perspektivės dhe nė ndihmėn e qetėsisė dhe relaksimit.

    7. Bėni disa ushtrime tė thjeshta: Njė numėr i vogėl i ushtrimeve mund tė ndihmojnė nė zbutjen e stresit dhe nė ndihmėn e relaksimit.

    8. Ngjitni shkallėt: Ngjitja e shkallėve pėr disa minuta mund tė ndihmojė nė rritjen e nivelit tė endorfinave dhe nė ndihmėn e ndjenjės sė kėnaqėsisė dhe energjisė.

    Kėto janė vetėm disa nga veprimtaritė qė mund tė bėni pėr tė kujdesur pėr shėndetin tuaj mendor dhe emocional. Mund tė provoni disa nga kėto veprimtari dhe tė shihni se cilat prej tyre funksionojnė mė mirė pėr ju.

    Meditimi ėshtė njė teknikė e vjetėr qė mund tė ndihmojė nė qetėsimin e mendjes dhe nė rritjen e ndėrgjegjėsimit. Mund tė jetė njė mjet i fuqishėm pėr tė ndihmuar nė zbutjen e stresit, nė pėrmirėsimin e qetėsisė dhe nė rritjen e kujtesės dhe qartėsisė sė mendjes.

    Kėtu janė disa hapa tė thjeshtė pėr tė filluar meditimin:

    1. Zgjidhni njė vend tė qetė dhe tė rehatshėm: Zgjidhni njė vend tė qetė, tė rehatshėm dhe qė ėshtė tėrėsisht i ndryshuar nga stresi dhe zhurma e pėrditshme.

    2. Qėndroni nė njė pozicion tė rehatshėm: Nėse jeni tė rehatshėm nė njė pozicion tė qetė, mund tė ndihmojė nė qetėsimin e mendjes dhe nė pėrmirėsimin e kėmbėve tė cilat janė tė kėqija.

    3. Fokusohuni nė frymėmarrjen tuaj: Filloni tė fokusoheni nė frymėmarrjen tuaj dhe nė ndjenjėn e ajrit qė hyn dhe del nga trupi juaj.

    4. Ndalojeni mendimet: Kur mendja juaj fillon tė shkėputet nga frymėmarrja, kthehuni sėrish nė frymėmarrje dhe ndalojeni mendimet.

    5. Fokusohuni nė njė gjė tė vetme: Mund tė provoni tė fokusoheni nė njė gjė tė vetme, siē ėshtė njė tingull, njė fjalė ose njė imazh.

    6. Pėrsėritni njė fjalė ose njė frazė: Pėrsėritni njė fjalė ose njė frazė qė ju ndihmon tė ndiheni tė qetė dhe tė relaksuar.

    7. Kthehuni nė momentin e tashme: Mund tė provoni tė ktheheni nė momentin e tashme dhe tė ndjeheni tė pranishėm nė kėtė moment.

    Meditimi mund tė jetė njė proces gradual dhe mund tė jetė e vėshtirė pėr tė ndaluar mendimet nė fillim, por me praktikė dhe pėrkushtim, mund tė arrini tė ndiheni mė qetė dhe mė tė fokusuar. Nė fillim mund tė provoni tė meditoni pėr vetėm 5-10 minuta nė ditė dhe pastaj tė rrisni kohėn gradatualisht nėse ndjeni se jeni gati. Gjithashtu, mund tė ketė shumė lloje tė ndryshme tė meditimit, siē janė meditimi i vizualizimit, meditimi i dėgjimit tė tingujve, dhe meditimi i ndėrgjegjėsimit.

    Mund tė kėrkoni edhe ndihmėn e njė instruktori tė meditimit ose tė gjeni burime nė internet qė ju ndihmojnė tė filloni meditimin.

    Meditimi i ndėrgjegjėsimit, i njohur edhe si mindfulness nė anglisht, ėshtė njė lloj meditimi i cili fokusohet nė ndėrgjegjėsimin dhe praninė e plotė tė mendjes nė momentin e tashme. Me ndihmėn e kėsaj teknike, mund tė mėsoni tė ndėrgjegjėsoheni pėr mendimet, emocionet dhe trupin tuaj nė njė mėnyrė qė tė ndiheni mė tė qetė dhe mė tė ndėrgjegjshėm nė jetėn tuaj tė pėrditshme.

    Kėtu janė disa hapa tė thjeshtė qė mund tė ndiqni pėr tė praktikuar meditimin e ndėrgjegjėsimit:

    1. Zgjidhni njė vend tė qetė dhe tė rehatshėm: Zgjidhni njė vend tė qetė, tė rehatshėm dhe qė ėshtė tėrėsisht i ndryshuar nga stresi dhe zhurma e pėrditshme.

    2. Qėndroni nė njė pozicion tė rehatshėm: Nėse jeni tė rehatshėm nė njė pozicion tė qetė, mund tė ndihmojė nė qetėsimin e mendjes dhe nė pėrmirėsimin e kėmbėve tė cilat janė tė kėqija.

    3. Fokusohuni nė frymėmarrjen tuaj: Filloni tė fokusoheni nė frymėmarrjen tuaj dhe nė ndjenjėn e ajrit qė hyn dhe del nga trupi juaj. Pėrpiquni tė ndjeheni tė pranishėm dhe tė ndėrgjegjshėm pėr ndjenjat dhe mendimet tuaja.

    4. Ndalojeni mendimet: Kur mendja juaj fillon tė shkėputet nga frymėmarrja, kthehuni sėrish nė frymėmarrje dhe ndalojeni mendimet. Mos i vlerėsoni mendimet dhe emocionet tuaja, por thjesht i pranoni dhe i lėvizni mė tej.

    5. Fokusohuni nė trupin tuaj: Fokusohuni nė ndjenjat fizike tė trupit tuaj, siē janė tensioni, relaksimi, dhimbja ose ndjesia e ngrohtėsisė dhe ftohtėsisė.

    6. Pėrsėritni njė fjalė ose njė frazė: Pėrsėritni njė fjalė ose njė frazė qė ju ndihmon tė ndiheni tė qetė dhe tė relaksuar.

    7. Kthehuni nė momentin e tashme: Mund tė provoni tė ktheheni nė momentin e tashme dhe tė ndjeheni tė pranishėm nė kėtė moment.

    Meditimi i ndėrgjegjėsimit mund tė praktikohet disa minuta nė ditė dhe mund tė sjellė pėrfitime tė mėdha pėr shėndetin mendor dhe emocional. Nėse doni tė zgjeroni praktikėn tuaj tė meditimit tė ndėrgjegjėsimit, mund tė kėrkoni edhe ndihmėn e njė instruktori tė meditimit ose tė gjeni burime nė internet qė ju ndihmojnė tė filloni meditimin.

    Praktikimi i meditimit mund tė sjellė ndryshime tė mėdha pozitive nė jetėn tuaj. Nė vijim, unė do t'ju tregoj disa prej pėrfitimeve tė mundshme tė meditimit:

    1. Zbutja e stresit dhe ankthit: Meditimi mund tė ndihmojė nė zbutjen e niveleve tė stresit dhe ankthit duke ndihmuar nė qetėsimin e mendjes dhe trupit.

    2. Pėrmirėsimi i fokusit dhe kujtesės: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e aftėsisė tuaj pėr tė qėndruar tė fokusuar dhe tė pėrmbajtur nė detyrat tuaja, si dhe nė pėrmirėsimin e kujtesės.

    3. Pėrmirėsimi i gjumit: Meditimi mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit dhe nė lehtėsimin e vėshtirėsive nė gjumė.

    4. Rritja e ndėrgjegjėsimit dhe qartėsisė sė mendjes: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė rritjen e ndėrgjegjėsimit dhe nė pėrmirėsimin e qartėsisė sė mendjes.

    5. Rritja e ndėrgjegjėsimit pėr trupin tuaj: Meditimi mund tė ndihmojė nė rritjen e ndėrgjegjėsimit pėr trupin tuaj dhe nė ndihmėn e kujdesit pėr shėndetin tuaj fizik dhe emocional.

    6. Pėrmirėsimi i aftėsisė pėr tė menaxhuar emocionet: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e aftėsisė tuaj pėr tė menaxhuar emocionet dhe nė rritjen e aftėsisė tuaj pėr tė reaguar nė mėnyrė mė tė qetė dhe tė zgjuar nė situata tė stresit.

    7. Rritja e ndjesės sė pranisė: Meditimi mund tė ndihmojė nė rritjen e ndjesės sė pranisė dhe nė ndihmėn pėr tė qenė mė tė pranishėm dhe tė ndėrgjegjshėm nė jetėn tuaj tė pėrditshme.

    Kėto janė vetėm disa prej pėrfitimeve tė mundshme tė meditimit, dhe mund tė ndjeni ndryshime tė ndryshme nė varėsi tė praktikės tuaj dhe nevojave personale. Praktikimi i meditimit mund tė jetė njė mjet i fuqishėm pėr tė ndihmuar nė pėrmirėsimin e shėndetit tuaj mendor dhe emocional.

    Po, praktikimi i meditimit mund tė ketė ndikim tė rėndėsishėm nė shėndetin fizik. Nė vijim, unė do t'ju tregoj disa prej pėrfitimeve tė mundshme tė meditimit pėr shėndetin fizik:

    1. Ulja e presionit tė gjakut: Disa studime kanė treguar se meditimi mund tė ndihmojė nė uljen e presionit tė gjakut, duke reduktuar rrezikun e sėmundjeve kardiovaskulare.

    2. Rritja e imunitetit: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė rritjen e imunitetit dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė infeksioneve dhe sėmundjeve tė tjera.

    3. Zbutja e dhimbjeve kronike: Meditimi mund tė ndihmojė nė zbutjen e dhimbjeve kronike, siē janė dhimbjet e kurrizit dhe dhimbjet e koke.

    4. Rritja e energjisė dhe zvogėlimi i lodhjes: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė rritjen e energjisė dhe nė zvogėlimin e lodhjes, duke ndihmuar nė pėrmirėsimin e ndjeshmėrisė sonore dhe nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit.

    5. Pėrmirėsimi i funksionit tė frymėmarrjes: Meditimi mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e funksionit tė frymėmarrjes dhe nė zvogėlimin e stresit dhe ankthit, tė cilėt mund tė ndikojnė nė frymėmarrjen tuaj.

    6. Rritja e fleksibilitetit: Praktikimi i meditimit mund tė ndihmojė nė rritjen e fleksibilitetit dhe nė zvogėlimin e tensionit tė muskujve.

    7. Zvogėlimi i inflamacionit: Disa studime kanė treguar se meditimi mund tė ndihmojė nė zvogėlimin e inflamacionit nė trup, i cili mund tė jetė faktor rreziku pėr sėmundje tė ndryshme.

    Kėto janė vetėm disa prej pėrfitimeve tė mundshme tė meditimit pėr shėndetin fizik, dhe mund tė ndjeni ndryshime tė ndryshme nė varėsi tė praktikės tuaj dhe nevojave personale. Praktikimi i meditimit mund tė jetė njė mjet i fuqishėm pėr tė ndihmuar nė pėrmirėsimin e shėndetit tuaj fizik dhe emocional.

    Po, koha dhe frekuenca e meditimit kanė rėndėsi nė pėrfitimet qė mund tė merrni nga praktikimi i meditimit. Kjo mund tė ndryshojė nė varėsi tė nevojave dhe qėllimeve personale, por nė pėrgjithėsi, kėtu janė disa kėshilla tė pėrgjithshme:

    1. Filloni me disa minuta nė ditė: Nė fillim, mund tė jetė e vėshtirė tė qėndroni tė fokusuar pėr njė kohė tė gjatė, kėshtu qė filloni me disa minuta nė ditė dhe rritni gradualisht kohėn e meditimit, sa ju ndjeheni tė rehatshėm.

    2. Meditoni rregullisht: Ėshtė mė mirė tė meditoni rregullisht, edhe nėse ėshtė vetėm disa minuta nė ditė, sesa tė bėni meditim tė gjatė vetėm njė herė nė javė. Kjo do tė ndihmojė nė krijuar njė rutinė tė meditimit dhe nė lehtėsimin e stresit dhe ankthit nė mėnyrė tė vazhdueshme.

    3. Meditoni nė momentin mė tė pėrshtatshėm pėr ju: Mund tė meditoni nė mėngjes, para gjumit, gjatė pushimeve tuaja, ose nė ēdo kohė tjetėr qė ju ndiheni mė tė rehatshėm.

    4. Pėrdorni njė aplikacion ose njė video tė meditimit: Njė aplikacion i meditimit ose njė video mund tė ndihmojė nė lehtėsimin e meditimit dhe nė sigurimin e udhėzimeve tė nevojshme pėr praktikėn tuaj.

    5. Krijoni njė ambient tė qetė dhe tė rehatshėm: Sigurohuni qė keni njė ambient tė qetė dhe tė rehatshėm pėr meditimin tuaj, pa zhurmė dhe ndėrprerje.

    Nė pėrgjithėsi, kohėzgjatja dhe frekuenca e meditimit duhet tė pėrshtaten me nevojat dhe qėllimet personale. Mund tė jetė e dobishme tė konsultoheni me njė instruktor tė meditimit ose tė gjeni burime nė internet qė ju ndihmojnė tė filloni meditimin dhe tė pėrshtatni praktikėn tuaj pėr nevojat tuaja.

    Po, ka shumė burime nė internet pėr meditim, dhe disa prej tyre janė falas. Kėtu janė disa sugjerime:

    1. Headspace: Headspace ėshtė njė aplikacion i meditimit qė ofron njė gamė tė gjerė tė meditimit dhe udhėzimeve tė audio pėr tė ndihmuar nė lehtėsimin e stresit dhe ankthit, nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit dhe nė rritjen e ndėrgjegjėsimit. Aplikacioni mund tė shkarkohet falas nė smartphone tuaj.

    2. Calm: Calm ėshtė njė tjetėr aplikacion i meditimit qė ofron njė gamė tė gjerė tė meditimit dhe udhėzimeve tė audio pėr tė ndihmuar nė lehtėsimin e stresit dhe ankthit, nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit dhe nė rritjen e ndėrgjegjėsimit. Aplikacioni mund tė shkarkohet falas nė smartphone tuaj.

    3. Insight Timer: Insight Timer ėshtė njė platformė meditimi nė internet qė ofron njė gamė tė gjerė tė meditimit dhe udhėtimeve tė audio tė drejtuara nga instruktorė tė meditimit tė certifikuar. Platforma ėshtė e disponueshme nė smartphone tuaj dhe mund tė pėrdoret falas.

    4. UCLA Mindful Awareness Research Center: UCLA Mindful Awareness Research Center ofron njė gamė tė gjerė tė meditimit dhe udhėzimeve tė audio pėr tė ndihmuar nė lehtėsimin e stresit dhe ankthit, nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit dhe nė rritjen e ndėrgjegjėsimit. Burimet janė tė disponueshme falas nė faqen e tyre nė internet.

    5. Buddhify: Buddhify ėshtė njė aplikacion i meditimit qė ofron njė gamė tė gjerė tė meditimit dhe udhėzimeve tė audio pėr tė ndihmuar nė lehtėsimin e stresit dhe ankthit, nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit dhe nė rritjen e ndėrgjegjėsimit. Aplikacioni mund tė shkarkohet nė smartphone tuaj, por kushton njė tarifė tė vogėl.

    Kėto janė vetėm disa prej burimeve tė meditimit nė internet qė mund tė jenė tė dobishme pėr fillimin e praktikės sė meditimit. Ju gjithashtu mund tė kėrkoni burime tė tjera nė internet dhe tė gjeni ato qė pėrshtaten mė sė miri me nevojat tuaja.

  13. #13
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Braktisi kėto gjėra, qė tė jetosh jetėn qė meriton

    Ēfarė ju pengon tė jetoni jetėn qė meritoni? Mos harroni se asnjė situatė, asnjė person, asnjė ngjarje nuk ka fuqinė t’ju bėjė tė ndiheni keq nėse nuk e lejoni!

    Kur duam tė jemi mė tė lumtur, mė tė pasur ose dėshirojmė tė pėrmirėsojmė jetėn tonė nė njė mėnyrė ose nė njė tjetėr, ne kėrkojmė mėnyra tė reja pėr ta realizuar atė. Ne adoptojmė zakone tė reja, fitojmė aftėsi tė reja, blejmė libra ose rroba tė reja.

    Megjithatė, duket se kur rrethohemi me gjėrat e vjetra tė njohura, ndihemi mė tė sigurt. Por nė vend qė tė mbledhim gjėra qė na bėjnė tė lumtur, pse tė mos i lėmė mėnjanė disa gjėra qė nuk na shėrbejnė mė?

    Lexoni mė poshtė nga cilat gjėra duhet tė hiqni dorė, duke filluar nga sot:


    1. Hiqni dorė nga justifikimet

    Kur shikoni pas nė jetėn tuaj, sa herė keni ndjerė se justifikimet po ju pengonin nga ėndrrat tuaja? Shumė prej nesh pėrdorin justifikime ēdo ditė, sepse pėrdorimi i tyre na bėn tė ndihemi “tė sigurt”.

    2. Ndaloni sė fajėsuari tė tjerėt

    Jeta juaj ėshtė vetėm e juaja dhe vetėm ju jeni pėrgjegjės pėr jetėn dhe lumturinė tuaj. Ndaloni sė fajėsuari njerėzit e tjerė pėr gjendjen e ndjenjave dhe jetės suaj.

    3. Ndaloni sė ankuari

    Nė vend qė tė ankoheni gjatė gjithė kohės, pėrpiquni tė filloni tė mendoni pozitivisht. Do tė zbuloni se ndonjėherė mjafton tė ndryshoni kėndvėshtrimin tuaj pėr disa gjėra, ndaj mos e nėnvlerėsoni kurrė fuqinė e tė menduarit pozitiv!

    4. Hiqni dorė nga nevoja pėr tė pasur tė drejtė

    Po, askujt nuk i pėlqen tė bėjė gabime – ėshtė njė nga tiparet negative tė egos – njė tipar qė mund t’i vendosė njerėzit nėn stres ekstrem dhe madje tė rrezikojė marrėdhėniet e tyre. Herėn tjetėr qė do tė ndjeni nevojėn pėr tė debatuar, thjesht pyesni veten nėse ia vlen nėse vetė nuk keni bėrė gjėnė e duhur.

    5. Hiqni dorė nga nevoja juaj pėr tė kontrolluar gjithēka

    Hiqni dorė nga nevoja juaj pėr tė kontrolluar gjithēka qė ndodh me ju dhe rreth jush. Vėmendja juaj duhet tė jetė nė momentin e tanishėm dhe askund tjetėr, pėrqendrohuni nė momentin aktual dhe do tė shihni sa mė mirė ndiheni.

    6. Hiqni dorė nga nevoja pėr tė kėnaqur tė tjerėt

    Hiqni dorė nga nevoja pėr tė kėnaqur tė tjerėt. Mos u pėrpiq tė kėnaqėsh tė tjerėt dhe fillo tė mendosh pėr atė qė dėshiron.

    7. Hiqni dorė nga frika

    Mos lejoni qė frika t’ju mbajė prapa sepse jeni tė aftė pėr gjėra tė mėdha dhe tė mrekullueshme.

    8. Hiqni dorė nga e shkuara

    Kjo ėshtė mė e lehtė tė thuhet sesa tė bėhet, por nė vend qė tė ndaleni nė tė kaluarėn, filloni tė jetoni nė momentin e tanishėm. Ndonjėherė ėshtė joshėse tė dėshirojmė pėr tė kaluarėn dhe kohėt mė tė lumtura, por nėse e bėni kėtė, po humbisni tė vetmen gjė qė ka rėndėsi nė jetė: kėtu dhe tani.


    Bota Sot

    https://www.botasot.info/life-style-...en-qe-meriton/

  14. #14
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Ka disa gjėra qė mund t'ju pengojnė tė jetoni jetėn qė meritoni, dhe tė braktisur kėto gjėra mund t'ju ndihmojė tė ndjeheni mė tė lumtur dhe mė tė qetėsuar. Nė vijim janė disa sugjerime:

    1. Toksikėt emocionalė: Nėse jeni tė rrethuar nga njerėz qė ju ndjekin nė mėnyrė negative, qė ju kritikojnė ose qė nuk ju mbėshtesin nė qėllimet tuaja, ėshtė koha tė largoheni nga kėta njerėz. Njė mjedis i shėndetshėm dhe mbėshtetės ėshtė i nevojshėm pėr tė ndjehur mirė dhe pėr tė arritur qėllimet tuaja.

    2. Marrėdhėnie tė dėshtuara: Nėse jeni nė njė marrėdhėnie qė ju bėn tė ndjeheni tė pafuqishėm ose tė zhgėnjyer, ėshtė koha tė merrni njė vendim qė tė ndryshoni situatėn. Nėse jeni nė njė marrėdhėnie tė dėshtuar, ju mund tė ndjeheni tė izoluar dhe pa mbėshtetje, dhe kjo mund t'ju pengojė tė jetoni jetėn qė meritoni.

    3. Zgjedhjet e gabuara tė ushqimit: Nėse jeni tė lodhur, pa energji ose me peshė tė tepėrt, mund tė jetė koha tė ndryshoni dietėn tuaj. Duke braktisur ushqime tė dėmshme dhe duke zgjedhur njė dietė tė shėndetshme, ju mund tė ndiheni mė energjik dhe tė shėndetshėm.

    4. Shtėpia e rrėnuar: Nėse jeni tė rrethuar nga gjėra tė vjetra dhe tė shkatėrruara nė shtėpinė tuaj, mund tė ndjeheni tė lodhur dhe pa motivim. Duke bėrė njė pėrpjekje pėr tė ndryshuar ambientin tuaj dhe pėr tė krijuar njė ambient tė rehatshėm dhe tė pastėr, ju mund tė ndiheni mė tė qetėsuar dhe mė tė lumtur nė shtėpinė tuaj.

    5. Stresi i tepėrt: Nėse jeni tė stresuar pėr shkak tė punės, marrėdhėnieve, ose pėr arsye tė tjera, ju mund tė ndjeheni tė lodhur dhe tė stresuar. Duke marrė njė pauzė dhe duke ndjekur mėnyra tė ndryshme pėr tė reduktuar stresin, siē janė meditimi, joga, ose aktivitete tė tjera relaksuese, ju mund tė ndiheni mė tė lumtur dhe mė tė qetėsuar.

    Kėto janė disa sugjerime qė mund t'ju ndihmojnė tė braktisni gjėrat qė ju pengojnė tė jetoni jetėn qė meritoni. Duke marrė vendime tė ndryshme dhe duke ndjekur njė rrugė tė re, ju mund tė ndiheni mė tė lumtur dhe tė qetėsuar nė jetėn tuaj.

  15. #15
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Tė Shėtisėsh nė Natyrė – Zgjidhja mė e Mirė kundėr Stresit

    Historia e njerėzimit ka shpalosur njė fakt tė trishtė, keqtrajtimin e vazhdueshėm tė natyrės.

    Grekėt e lashtė shkatėrruan bimėsinė nė brigjet e tyre, ndėrsa Romakėt shkatėrruan pyjet e Afrikės sė Veriut bashkė me kafshėt, shpendėt dhe gjallesat e egra.

    Me zbulimin e dinamitit, pajisjeve elektrike, pescitideve, armėve dhe pajisjeve pėrpunuese, keqtrajtimi i natyrės vazhdoi me ritme tė larta.

    Pėr shembull, nė shekullin e 16-tė, nė Amerikėn Veriore numėroheshin mbi 25 milionė bizonė.

    Tre shekuj mė vonė, numri i kėtyre kafshėve zbriti nė disa qindra.

    Nė kėtė kontinent rreth vitit 1900 numėroheshin njė miliard pemė.

    Aktualisht 85 % e tyre janė zhdukur.

    Nė epokėn moderne, industrializmi, rrugėt e mbipopulluara, ndėrtesat prej betoni nė zonat urbane e kanė bėrė tė vėshtirė qė njerėzit tė kenė hapėsira tė gjelbra pėr tė marrė ajėr tė pastėr.

    Pavarsisht kėsaj, mbijetesa e njerėzimit varet krejtėsisht nga natyra.

    Oqeanet, pyjet, ekosistemi dhe bimėsia na janė ofruar nga natyra pėr tė kuruar dhe trajtuar sėmundje, shumė prej tė cilave nuk janė zbuluar akoma.

    Shumė prej pėrbėrėsve tė ilaēeve qė pimė sot e qė i marrim pėr tė mirėqenė e kanė origjinėn pikėrisht nga natyra.

    Mund tė pėrmendim kėtu dy kryesoret: aspirina dhe penicilina.


    Si Ndikon Natyra Nė Mirėqenien Tonė.

    Tė qėndruarit nė natyrė ka njė ndikim tė fortė nė pakėsimin e ankthit, frikės dhe stresit.

    Pėr shkak tė natyrės, gjendja emocionale e njeriut ėshtė mė e mirė dhe fal saj vjen edhe mirėqenia fizike.

    Tė qėndruarit nė natyrė, sipas ekspertėve, ul tensionin e gjakut, rrahjet e zemrės, tensionin muskular dhe sekretimin e hormoneve tė stresit.

    Studimet e kryera nė spitale, zyra dhe shkolla, kanė treguar se mjafton njė bimė e vetme nė njė ambient tė mbyllur pėr tė ndikuar tek ulja e stresit dhe ankth.

    Qėndrimi larg natyrės dhe ekspozimi i tepruar ndaj ekraneve dixhitale nxit shfaqjen e depresionit, mungesėn e empatisė dhe tė altruizmit.


    / AgroWeb.org

    https://agroweb.org/ne-natyre/afer-n...under-stresit/

  16. #16
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    keqtrajtimi i natyrės ka pasur pasoja tė rėnda nė planetin tonė. Njeriu ka shfrytėzuar burimet natyrale me njė tempo shumė mė tė madhe se sa planeti ka mundur t'i rikrijojė ato, duke sjellė ndryshime tė rėndėsishme nė klimėn dhe mjedisin tonė.

    Sė shpejti, njeriu po kupton se ka nevojė tė kujdeset pėr natyrėn dhe tė respektojė ekosistemet natyrale, jo vetėm pėr tė mbrojtur mjedisin tonė, por edhe pėr tė mbrojtur shėndetin tonė.

    Shėtitja nė natyrė ėshtė njė nga mėnyrat mė tė mira pėr tė zbutur stresin dhe pėr tė ndihmuar nė mbajtjen e mendjes dhe trupit tė shėndetshėm. Kur jemi nė natyrė, ne jemi tė rrethuar nga peizazhet e bukura dhe ajri i pastėr, dhe kjo na ndihmon tė relaksohemi dhe tė ndihemi mė energjikė.

    Studimet kanė treguar se shėtitja nė natyrė ndihmon nė zvogėlimin e niveleve tė kortizolit, hormonit tė stresit, dhe nė ndihmėn e trupit pėr tė prodhuar endorfina, njė kimikat qė ndihmon nė uljen e dhimbjes dhe rritjen e ndjenjės sė lumturisė.

    Nė kėtė mėnyrė, shėtitja nė natyrė mund tė jetė njė zgjidhje e shkėlqyer kundėr stresit dhe ankthit, dhe mund tė ndihmojė nė ruajtjen e shėndetit tonė fizik dhe mendore.

    Tė vėrtetė, numri i pemėve nė disa zona tė botės ėshtė ulur dramatikisht nė dekadat e fundit, duke sjellė pasojat e rėnda pėr ekosistemet dhe klimėn globale. Shkatėrrimi i pyjeve ėshtė njė nga faktorėt kryesorė tė ndryshimit tė klimės, pasi pyjet ndihmojnė nė sekuestrimin e karbonit dhe tė tjera gazrave me efekt shtėjues.

    Natyra ėshtė burimi ynė mė i ēmuar dhe mė i rėndėsishėm pėr shėndetin tonė. Bimėsia, oqeanet, dhe ekosistemet janė burime tė mahnitshme tė substancave dhe pėrbėrėsve qė mund tė shėrbejnė si ilaēe natyrale pėr tė trajtuar dhe kuruar sėmundje tė ndryshme.

    Nė fakt, shumė prej ilaēeve qė pėrdoren pėr tė trajtuar sėmundje tė ndryshme kanė origjinėn e tyre nga substancat e gjetura nė natyrė. Pėr shembull, aspirina, njė ilaē i zakonshėm kundėr dhimbjeve, u zbulua nė korsitė e vishnjeve. Nė tė njėjtėn mėnyrė, substancat qė gjenden nė bimėsi dhe kafshė tė ndryshme pėrdoren pėr tė prodhuar ilaēe tė tjera tė rėndėsishme, si insulinė pėr diabetikėt.

    Si njerėz, ne kemi nevojė tė kujdesemi pėr natyrėn dhe tė ruajmė burimet natyrore pėr shėndetin tonė dhe shėndetin e planetit tonė. Kjo pėrfshin mbrojtjen e pyjeve dhe ekosistemeve, ndėrtimin e hapėsirave tė gjelbra nė zonat urbane, dhe pėrdorimin e burimeve natyrore nė mėnyrė tė qėndrueshme dhe tė zgjuar.

    Ka disa mėnyra pėr tė mbrojtur pyjet dhe ekosistemet dhe pėr tė minimizuar ndikimin e njeriut nė mjedisin natyror. Kėtu janė disa nga ato:

    1. Mbrojtja e zonave pyjore dhe natyrore: Njė mėnyrė e mirė pėr tė mbrojtur pyjet dhe ekosistemet ėshtė pėrmes mbrojtjes sė zonave tė veēanta pyjore dhe natyrore. Kėto zona mund tė jenė parqe kombėtare, rezerva natyrore, ose zona tė tjera tė mbrojtura nga qeveria dhe organizatat joqeveritare.

    2. Zbėrthimi i produkteve tė ndotura: Pėr tė mbrojtur pyjet dhe ekosistemet, ėshtė e rėndėsishme tė zbėrthim produktet e ndotura dhe tė sigurojmė qė ato tė trajtohen nė mėnyrė tė sigurt dhe tė pėrshtatshme.

    3. Pėrdorimi i burimeve natyrore nė mėnyrė tė qėndrueshme: Ne mund tė pėrdorim burime natyrore, si pyjet dhe ujėrat e lumenjve, nė mėnyrė tė qėndrueshme duke i pėrdorur ato me kujdes dhe duke i ruajtur ato pėr tė ardhmen.

    4. Zbėrthimi i mbeturinave nė mėnyrė tė qėndrueshme: Ne mund tė zbėrthim mbeturinat nė mėnyrė tė qėndrueshme dhe tė sigurojmė qė ato tė riciklohen ose tė pėrdoren nė mėnyrė tė tjera tė qėndrueshme.

    5. Pėrdorimi i energjisė alternative: Ne mund tė ndryshojmė mėnyrėn tonė tė pėrdorimit tė energjisė duke pėrdorur burime alternative tė energjisė, si panelet solare dhe turbina eolianė.

    6. Kujdesi pėr bimėsitė e pyjeve: Ne mund tė kujdesemi pėr bimėsitė e pyjeve duke i mbjellė ato nė zona tė degraduara dhe duke i mbrojtur ato nga ndotja dhe shkatėrrimi.

    7. Edukimi dhe ndėrgjegjėsimi i publikut: Ėshtė e rėndėsishme tė edukojmė dhe tė ndėrgjegjėsojmė publikun nė lidhje me rėndėsinė e mbrojtjes sė pyjeve dhe ekosistemeve pėr shėndetin tonė dhe planetin tonė nė pėrgjithėsi.

    8. Mbrojtja e kafshėve dhe bimėsive tė egra: Ne mund tė mbrojmė kafshėt dhe bimėsitė e egra duke ndaluar kthetrat dhe pėrdorimin e tyre pėr qėllime tė ndryshme, duke mbrojtur habitatet e tyre natyrore dhe duke ndėrgjegjėsuar publikun nė lidhje me rėndėsinė e mbrojtjes sė kėtyre specieve.

    Tė qėndruarit nė natyrė ka njė ndikim tė fortė nė mirėqenien tonė, si nė aspektin emocional ashtu edhe fizik. Pėr shembull, tė qėndruarit nė natyrė mund tė ndihmojė nė uljen e niveleve tė stresit dhe ankthit dhe nė rritjen e ndjenjės sė qetėsisė dhe lumturisė.

    Studimet kanė treguar se tė qėndruarit nė natyrė mund tė ndikojė nė uljen e tensionit tė gjakut, rrahjes sė zemrės, tensionit muskular dhe sekretimit tė hormoneve tė stresit. Nė fakt, disa studime kanė treguar se vetėm shikimi i peizazheve natyrore mund tė ndikojė nė uljen e niveleve tė kortizolit, hormonit tė stresit.

    Tė qėndruarit nė natyrė mund tė ndihmojė edhe nė pėrmirėsimin e shėndetit tonė fizik. Kjo mund tė ndodhė pėrmes aktiviteteve fizike nė natyrė, si ecja, vrapimi, dhe shkėmbinjėzimi, qė mund tė ndihmojnė nė pėrmirėsimin e formės fizike dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė ndryshme.

    Natyra gjithashtu ka njė ndikim pozitiv nė shėndetin tonė emocional. Tė qėndruarit larg natyrės dhe ekspozimi i tepruar ndaj ekraneve dixhitale mund tė shkaktojė ndjenjėn e izolimit dhe tė vetėmėsisė, dhe mund tė nxisė shfaqjen e depresionit dhe mungesėn e empatisė dhe altruizmit.

    Nė pėrgjithėsi, natyra ėshtė njė burim i ēmuar qė mund tė ndihmojė nė mbajtjen e shėndetit tonė emocional dhe fizik, dhe nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė jetės sonė nė pėrgjithėsi.

  17. #17
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Ndikimi pozitiv i natyrės nė mirėqėnien tonė mendore

    Natyra shėron.

    Thjeshtė njė ecje nė pyll ose njė shėtitje buzė detit nė njė mėngjes me diell mund tė zgjojė ndjesi tė brendshme lumturie dhe paqeje.

    Lidhja jonė me natyrėn ėshtė gjenetike dhe rrėnjėt e saj lidhen me evolucionin. Pėr shembull, a e ke pyetur ndonjėherė veten pse shumica e njerėzve preferojnė tė rezervojnė akomodime qė kanė pamje nga ballkoni apo tarraca? Pse pacientėt qė kanė pamje nga dritarja nga krevati ku janė shtrirė e marrin veten mė shpejt se tė tjerėt? Ose pse ndodh qė kur stresi na pushton mendjen pėr njė kohė tė gjatė, priremi tė marrim kohėn tonė pėr t’u qetėsuar mes natyrės?

    Frank Lloyd Wright, arkitekti, dizenjuesi dhe shkrimtari amerikan ka thėnė: “Studioje natyrėn, duaje natyrėn, qėndro afėr me natyrėn. Nuk do tė tė zhgenjejė asnjėherė”. Pse jemi kaq tė fuqishėm kur jemi afėr natyrės?

    Autori Richard Louv pėrmendi “Ērregullimin e mungesės sė natyrės” nė librin e tij tė famshėm “Fėmija i fundit nė pyll”.

    Sipas Louv, ērregullimi i mungesės sė natyrės nuk ėshtė prania e njė anomalie nė tru; ėshtė humbja e lidhjes sė njerėzve me mjedisin e tyre natyror. Qėndrimi pranė natyrės pėrmirėson mirėqenien fizike, mendore dhe shpirtėrore. Na bėn tė ndihemi tė gjallė nga brenda dhe nuk duhet ta zėvendėsojmė atė me zhvillimet e fundit si urbanizimi, teknologjia ose mediat sociale (Louv, 2015).

    Pėrfitimet e qėndrimit pranė natyrės janė tė ndryshme. Ne mund tė shijojmė efektet pozitive tė lidhjes me mjedisin nė tė gjitha nivelet e mirėqenies individuale.

    Natyra ndikon nė shėndet:

    Tė bėrit banjo nė pyll “forest bathing”, ose Shinrin-yoku, siē e quajnė nė Japoni, ėshtė njė mėnyrė e famshme pėr tė kaluar kohėn nė natyrė. Hulumtimet kanė treguar se njerėzit qė e praktikojnė kanė funksione optimale tė sistemit nervor, gjendje tė mirė-ekuilibruar tė zemrės dhe reduktim tė ērregullimeve tė tretjes (Mao et al., 2012).

    Aktivitetet nė natyrė zvogėlojnė shanset e zhvillimit tė problemeve tė shikimit si hipermetropia dhe miopia. Njė sondazh i kryer me fėmijėt nė Australi zbuloi se fėmijėt e moshės shkollore qė merrnin pjesė nė aktivitete nė natyrė kishin shikim mė tė mirė se fėmijėt qė kalonin mė shumė kohė brenda (Rose et al., 2008a).

    Studimet e kanė lidhur natyrėn me uljen e BMI-sė (indeksi i masės trupore). Njerėzit qė ushtrohen jashtė janė mė pak tė lodhur dhe kanė mė pak shanse tė vuajnė nga obeziteti dhe gjendje tė tjera tė lidhura me tė (Wolch et al., 2011).

    Studimi kėrkimor “Forest Bathing” sugjeroi gjithashtu qė duke stimuluar prodhimin e proteinave anti-kanceroze, shėtitjet ose udhėtimet e shpeshta nė natyrėn e egėr ndihmojnė pacientėt nė luftimin e sėmundjeve terminale. Megjithėse ky ėshtė njė kėrkim i vazhdueshėm dhe priten prova mė tė forta, ky sugjerim ėshtė mjaft i fortė pėr tė vėrtetuar pėrfitimet e tė qėndruarit jashtė nė natyrė (Mao et al., 2012).


    Natyra pėrmirėson mirėqėnien tonė psikologjike

    - Natyra ndihmon nė rregullimin emocional dhe pėrmirėson funksionet e kujtesės. Njė studim lidhur me pėrfitimet konjitive tė natyrės gjetėn se personat qė bėnė njė shėtitje nė natyrė, kishin rezultate mė tė mira nė testin e kujtesės se sa personat qė ecėn nė rrugėt urbane (Berman, Jonides, & Kaplan, 2008).

    - Ecjet nė natyrė ndihmojnė personat qė vuajnė nga depresioni. Studimet kanė treguar se personat qė vuajnė nga depresioni i butė e deri tek ai i rėndė, treguan rezultate positive lidhur me ngritjen e humorit kur ekspozoheshin nė natyrė. Jo vetėm kaq, por ata gjithashtu ndiheshin mė tė motivuar dhe me energji kur e merrnin veten dhe riktheheshin nė normalitet (Berman et al., 2012).

    - Kėrkimet e fundit kanė treguar se tė qėnit jashtė redukton stresin duke ulur hormonin e stresit, kortizolin (Gidlow et al., 2016; Li, 2010).

    - Ecjet nė natyrė dhe aktivitetet e tjera jashtė rrisin nivelin e pėrqendrimit dhe vėmendjes (Hartig, Mang, & Evans, 1991). Ka copėza evidencash qė tregojnė lidhje tė fortė midis natyrės dhe rritjes sė performances, vėmendjes sė shtuar dhe uljes sė mundėsive pėr tė zhvilluar Ērregullim tė Vėmendjes (Faber Taylor & Kuo, 2009).

    - Njė studim i Universitetit tė Kansasit gjeti se tė kaluarit mė tepėr kohė jashtė nė natyrė dhe mė pak kohė nė pajisjet tona elektronike, mund tė rrisė aftėsitė tona problem-zgjidhėse dhe ato kreative (Atchley, Strayer, & Atchley, 2012).

    Psikologjia e mjedisit lidhet me studimin e mirėqėnies njerėzore nė ndėrveprim me mjedisin ku jeton (Stokols – Altman, 1987). Fokusohet nė lidhjen qė qėniet e gjalla kanė me natyrėn dhe studion dinamikėn e bashkė ekzistencės person-mjedis.

    Psikologjia e mjedisit nxit ekosistemin e shėndetshėm natyror dhe sugjeron se si keqfunksionimet nė habitat kanė dhe do tė vazhdojnė tė ndikojnė nė sjelljen njerėzore, variantet demografike, dhe shoqėrinė nė tėrėsi. Psikologjia e mjedisit punon rreth ideve kryesore tė mėposhtme (Gifford, 2007):

    * Varėsia e njeriut nga natyra vėrteton evolucionin. Ne jemi mė pėrshtatės ndaj mjediseve natyrore sesa habitateve tė krijuara nga njeriu.
    * Kontakti me dritėn natyrale ėshtė terapeutik dhe ka efekte tė menjėhershme pozitive tek stresi, presioni i gjakut dhe sistemi imunitar.
    * Lidhjet e forta me mjedisin pėrmirėsojnė idenė person-hapėsirė dhe rrisin perceptimin mjedisor.
    * Njerėzit janė gjithmonė tė aftė tė pėrmirėsojnė mjedisin ku jetojnė.
    * Njerėzit janė pėrshtatės aktivė ndaj ndryshimeve nė shoqėri dhe mjedis. Ata riformėsojnė identitetet dhe pėrkatėsitė e tyre sociale sipas hapėsirės fizike nė tė cilėn jetojnė.


    Shendeti.com

    https://shendeti.com.al/ndikimi-pozi...-tone-mendore/

  18. #18
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    ja disa studime tė ndryshme qė kanė treguar ndikimin pozitiv tė natyrės nė shėndetin tonė:

    1. Studimi i publikuar nė revistėn Environmental Health and Preventive Medicine, tregon se ekspozimi ndaj natyrės ka njė ndikim tė madh pozitiv nė zvogėlimin e niveleve tė stresit dhe nė pėrmirėsimin e mirėqenies sė pėrgjithshme.

    2. Njė studim i kryer nga Universiteti i Michiganit ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė rrit nivelin e energjisė dhe redukton ndjenjėn e lodhjes.

    3. Studimet kanė treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė rrit nivelin e aktivitetit fizik dhe ndihmon nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė zemrės dhe tė kancerit.

    4. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė zvogėlimin e niveleve tė kortizolit, hormonit tė stresit nė trupin tonė, duke pėrmirėsuar mirėqenien tonė mendore.

    5. Ekspozimi ndaj natyrės ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e kujtesės dhe kreativitetit.

    6. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė zvogėlimin e niveleve tė sheqerit nė gjak dhe nė uljen e rrezikut tė diabetit.

    7. Njė studim i kryer nga Universiteti i Exeter nė Mbretėrinė e Bashkuar ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė rrit nivelin e fokusit dhe produktivitetit nė punė.

    8. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e kualitetit tė gjumit.

    9. Njė studim i kryer nga Universiteti i Harvardit ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė zvogėlimin e rrezikut tė depresionit dhe ankthit.

    10. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė zvogėlimin e niveleve tė presionit tė gjakut dhe nė pėrmirėsimin e shėndetit tė zemrės.

    11. Studimet kanė treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė rritjen e vetėdijes sė mjedisit dhe nė ndėrgjegjėsimin e rėndėsisė sė ruajtjes sė natyrės.

    12. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e mirėqenies sė pėrgjithshme dhe nė ndjenjėn e lumturisė.

    13. Njė studim i kryer nga Universiteti i Stanfordit ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė marrė vendime dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė zgjidhur probleme.

    14. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e shėndetit tė trurit dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė trurit.

    15. Njė studim i kryer nga Universiteti i Michiganit ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė pėrqendruar vėmendjen dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė kujtuar gjėrat mė mirė.

    16. Shpenzimi ikohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e shėndetit tė mushkėrive dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė mushkėrive.

    17. Njė studim i kryer nga Universiteti i Glasgow nė Mbretėrinė e Bashkuar ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar stresin dhe nė zvogėlimin e ndjesės sė ankthit.

    18. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė kontrolluar impulsin dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė planifikuar mė mirė.

    19. Studime kanė treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė ndjekur njė dietė tė shėndetshme dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė obezitetit.

    20. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar dhimbjen dhe nė zvogėlimin e ndjesės sė dhimbjes.

    21. Njė studim i kryer nga Universiteti i Essex nė Mbretėrinė e Bashkuar ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė ndjekur njė stil jete tė shėndetshėm dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė ndryshme.

    22. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar ndjenjat e zemėrimi dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė qėndruar tė qetė.

    23. Studimet kanė treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė ndjekur njė rutinė tė rregullt ushtrimore dhe nė zvogėlimin e rrezikut tė sėmundjeve tė ndryshme.

    24. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar ndjenjat e izolimit dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė krijuar lidhje emocionale me tė tjerėt.

    25. Njė studim i kryer nga Universiteti i Harvardit ka treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė zgjidhur probleme dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė krijuar zgjidhje inovative.

    26. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar ndjenjat e stresit dhe nė rritjen e aftėsisė pėr tė qėndruar tė qetė nė situata tė vėshtira.

    27. Studimet kanė treguar se shpenzimi i kohės nė natyrė ndihmon nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė rritur nivelin e vetėdijes dhe pėr tė ndjekur njė jetė tė qėndrueshme.

    28. Shpenzimi i kohės nė natyrė ka njė ndikim tė madh nė pėrmirėsimin e aftėsisė pėr tė menaxhuar ndjenjat e ankthit dhe nė zvogėlimin e ndjesės sė ankthit.

    Studimet tregojnė se ekspozimi ndaj natyrės ka njė ndikim tė madh pozitiv nė mirėqenien tonė mendore. Disa ndikime pozitive tė natyrės nė mirėqenien tonė mendore pėrfshijnė:

    1. Zvogėlimi i stresit: Njė studim ka treguar se ekspozimi ndaj natyrės redukton nivelet e kortizolit, hormoni i stresit nė trupin tonė. Kjo mund tė ndihmojė nė zvogėlimin e ndjesės sė stresit dhe nė ndjesinė e qetėsisė.

    2. Pėrmirėsimi i humorit: Studimet tregojnė se njerėzit qė shpenzojnė kohė nė natyrė kanė njė humor mė tė mirė dhe ndjehen mė tė lumtur.

    3. Pėrmirėsimi i kujtesės dhe kreativitetit: Studimet tregojnė se njerėzit qė shpenzojnė kohė nė natyrė kanė njė kujtesė dhe kreativitet mė tė mirė.

    4. Pėrmirėsimi i shėndetit: Studimet tregojnė se njerėzit qė shpenzojnė kohė nė natyrė kanė njė shėndet mė tė mirė fizik dhe mendore. Ekspozimi ndaj natyrės mund tė ndihmojė nė zvogėlimin e presionit tė gjakut, niveleve tė sheqerit nė gjak dhe nė uljen e rrezikut tė sėmundjeve tė zemrės.

    5. Rritja e vetėdijes sė mjedisit: Shpenzimi i kohės nė natyrė mund tė ndihmojė nė rritjen e vetėdijes sė mjedisit dhe nė ndėrgjegjėsimin e rėndėsisė sė ruajtjes sė natyrės.

    Pėr kėto arsye, koha e shpenzuar nė natyrė ėshtė njė mėnyrė e shkėlqyeshme pėr tė pėrmirėsuar mirėqenien tonė mendore.

  19. #19
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Si tė ruani fuqinė e trurit, dhe tė mbeteni tė fortė mendėrisht

    6 kėshilla pėr tė mbrojtur trurin tuaj nga degradimi qė i shkakton koha.

    Ashtu si ēdo makinė tė mirė, edhe truri ka nevojė pėr njė farė kujdesi dhe vėmendje teksa koha kalon, pėr tė garantuar qė ai tė vazhdojė tė jetė nė gjendje tė mirė pune. Sikur tė kishte njė manual tė vetėm pėr mirėmbajtjen e tij, dhe qė tė mund na tregonte sesi tė kryhej rregullimi i imėt i qarqeve tė tij!

    Fatkeqėsisht, kėshillat nė dispozicion janė shpesh kontradiktore dhe konfuze, por “BBC Future” ka analizuar disa prej tyre nėpėrmjet provave faktike. Lexo mė shumė, pėr tė zbuluar 6 mėnyrat mė premtuese pėr tė shmangur "lajthitjen" pėr shkak tė moshės sė thyer.


    Mos humbisni besimin tek aftėsitė tuaja

    A ju ndodh ndonjėherė tė ecni vėrdallė nėpėr njė dhomė, vetėm pėr tė zbuluar se keni harruar pse gjendeshit atje? Teksa njerėzit mplaken, ėshtė e lehtė qė tė kuptojnė pėrmes disa shenjave, se kujtesa e tyre tashmė po venitet. Nė fakt, kjo ka po kaq gjasa tė ndodhė si pėr tė rinjtė, ashtu edhe pėr tė moshuarit.

    Dhe ne nuk duhet tė jemi aq tė shpejtė, sa tė arrijmė nė pėrfundimin mė tė keq, pasi dyshimet mund tė bėhen njė vetė-pėrmbushje e profecisė. Gjatė 10 viteve tė fundit, Daina Turon nė Universitetin e Karolinės sė Veriut, ka zbuluar se me kalimine moshės, ne priremi tė humbasin besimin nė aftėsitė tona mendore, ndonėse ato janė shpesh nė gjendje funksionale.

    Rezultati ėshtė se ne mbėshtetemi nė shumė paterica, si GPS i makinės tonė apo blloku i shėnimit nė telefon. Ironikisht, duke dėshtuar tė testojmė vetveten, ne mund tė pėrshpejtojmė rėnien tonė. Pra, nėse ju nguroni nė hyrje tė njė dere, qė nė fakt nuk e dini se ēfarė ėshtė, vetėm e shihni atė si njė moment qė ngacmon kujtesėn tuaj.

    Mbroni veshėt tuaj

    Mendja vuan, nėse ajo izolohet nga shqisat e tij. Ndoshta duke e tendosur me njė vėmendje shtesė, dhe e bllokuar nga stimulimi i dobishėm, humbja e dėgjimit duket se shkakton humbjen e materies gri tė trurit. Sipas njė studimi, kjo rrit rrezikun e dėmtimit njohės gjatė njė periudhe 6-vjeēare me 24 pėrqind.

    Cilado qoftė mosha tuaj, ia vlen qė tė marrėsh parasysh situatat qė mund tė kontribuojnė nė gjendjen e mirė tė veshit tuaj. Dėgjimi i muzikės rok me zė tė lartė pėr vetėm 15 sekonda nė ditė, do tė ishte i mjaftueshėm pėr tė dėmtuar dėgjimin tuaj; madje edhe duke pėrdorur njė tharėse flokėsh pėr 15 minuta nė ditė, mund tė dėmtoni qelizat e vogla qė perceptojnė tingujt. Dhe nėse mendoni se tashmė po dėgjoni me vėshtirėsi, pėrpiquni tė kėrkoni ndihmė mjekėsore – duke prekur problemin nė rrėnjė, ēka mund mund tė frenojė dobėsimin e mėtejshėm tė dėgjimit.

    Mėsoni njė gjuhė tė huaj ose njė instrument muzikor

    Nė vend tė ndonjė trajnimi tė pavlerė tė trurit apo zgjidhjes sė njė fjalėkryqi (i cili shpesh duket tė ketė pėrfitime tė pėrgjithshme tė kufizuara), ju mund tė merrni nė konsideratė njė stėrvitje mė ambicioze mendore, si tė mėsuarit e pianos apo fillimi i pėrvetėsimit tė njė gjuhė tė re.

    Tė dyja mbėshteten tek njė grup i gjerė aftėsish, duke ushtruar kujtesėn, vėmendjen, perceptimin tuaj ndijor dhe kontrollin motorik, teksa pėrpiqeni tė pėrballoni shkallė tė reja vėshtirėsish ose tingujt e panjohur tė fjalėve tė reja.

    Muzikantėt kanė 60 pėrqind mė pak gjasa pėr tė vuajtur nga skleroza.

    Kjo praktikė duhet tė t’iu ndihmojė pėr t’u bėrė mė tė shkathėt mendėrisht, me pėrfitime qė potencialisht zgjasin deri nė moshėn e thyer. Njė studim vitin e kaluar, zbuloi se muzikantėt kanė rreth 60 pėrqind mė pak gjasa pėr t’u prekur nga skleroza, sesa njerėzit qė nuk luajnė asnjė instrument muzikor;njė tjetėr studim tregoi se mėsimi i njė gjuhė tjetėr, mund tė vonojė me 5 vjet fillimin e sėmundjes sė Alzaimerit.

    Tek e fundit, duke e nxitur veten nė kėtė mėnyrė, duhet t’iu ndihmojė tė vlerėsoni aftėsitė tuaja aktuale. Dhe nėse ju zbuloni se puna juaj ėshtė shumė kėrkuese, sa nuk ju lejon qė tė pėrfitoni njė aftėsi tė re, konsiderojeni veten me fatrofesionet mė stimuluese, duket se i ndihmojnė njerėzit tė ruajnė fuqitė e tyre mendore, edhe pse pėrfitimet nuk mund tė zgjasin shumė kur tė dalin nė pension.

    Shmangni ushqimet e rėnda

    Obeziteti mund tė dėmtojė nė shumė mėnyra trurin tuaj. Rritja e nivelit tė kolesterolit nė arterie, mund tė kufizojė rrjedhėn e gjakut nė tru, duke e privuar atė nga ushqimi dhe oksigjeni pėr tė cilin ai ka nevojė pėr tė funksionuar. Pėr mė tepėr, neuronet janė shumė tė ndjeshme ndaj nivelit tė hormonit insulinė.

    Njė dietė e rregullt me ėmbėlsira, ushqim kalorifik mund tė prishė sinjalizimin e insulinės, duke shkaktuar njė reaksion zinxhir qė shkakton krijimin nė tru tė pllakave vdekjeprurėse.

    Lajm i mirė ėshtė se disa ushqyes – si omega 3, acidet yndyrore dhe vitaminat D dhe B12 – duket se riparojnė dėmtimet nė tru qė lidhen me mplakjen.

    Kjo mund tė shpjegojė arsyen, pse njerėzit e moshuar qė hanė sipas njė diete tipike mesdhetare, priren tė shfaqin tė njėjtat aftėsi njohėse si njerėzit qė janė 7 vite e gjysmė mė tė rinj.

    Ndėrtoni trupin tuaj

    Ne shpesh bėjmė njė dallim ndėrmjet trurit dhe muskulit. Nė fakt, duke fitimi i formave tė mira trupore, ėshtė njė nga mėnyrat mė tė sigurta pėr tė ndėrtuar mendjen tuaj. Aktiviteti fizik jo vetėm qė mundėson njė qarkullim mė tė mirė tė gjakut nė tru; por gjithashtu shkakton njė rritje tė nivelit tė proteinave si “faktori i rritjes nervore”, qė mund tė stimulojė rritjen dhe mirėmbajtjen e lidhjeve nervore nė tru.

    Pėrfitimet duken se shtrihen qė nga djepi deri nė varr:fėmijėt qė ecin nė kėmbė pėr tė shkuar nė shkollė, marrin nota mė tė mira, ndėrsa shėtitja duket se rrit pėrqendrimin dhe kujtesėn e pensionistit.

    Mbi tė gjitha, njė shumėllojshmėri e gjerė ushtrimesh mund tė ndihmojė, nga ushtrimet e lehta aerobike, tek stėrvitja pėrmes ngritjes sė peshave dhe badibilldingut; thjesht zgjidhni njė regjim trajnimi, qė i pėrshtatet palestėr tuaj aktuale.

    Organizoni festa sikur tė ishit 21-vjeē

    Nėse tė gjitha ato qė pėrmendėm me sipėr, tingėllojnė si njė punė e vėshtirė, njė nga mėnyrat mė tė mira pėr tė mbrojtur trurin tuaj, ėshtė tė bisedoni. E thėnė thjesht, njerėzit janė qenie sociale, dhe miqtė dhe tė afėrmit tanė na stimulojnė, sfidojnė tė provojmė eksperienca tė reja, si dhe na lehtėsojnė stresin dhe pakėnaqėsitė.

    Ēuditėrisht, njė studim mbi 70-vjeē-arėt zbuloi se individėt mė aktivė nė aspektin shoqėror, kishin rreth 70 pėrqind mė pak gjasa tė pėrjetonin rėnien e aftėsisė njohėse gjatė njė periudhe prej 12 vjetėsh, nė krahasim me njerėzit me njė jetė mė pak aktive sociale.

    Ēdo gjė, nga kujtesa tek vėmendja nė shpejtėsinė e pėrgjithshme tė pėrpunimit mendor, duket se pėrfiton nga kontaktet tė rregullta me njerėzit e tjerė. Sė fundmi, shkencėtarėt dyshojnė se nuk ka asnjė plumb magjik pėr tė trajnuar trurin tuaj.

    Njerėzit qė mplaken mė mirė, kanė njė mėnyrė jetese qė pėrfshin pak nga tė gjitha:njė dietė tė larmishme, aktivitete stimuluese, dhe njė rreth miqsh tė dashur. Dhe kjo nuk ėshtė njė recetė pėr njė tru tė zgjuar, sesa pėr njė jetė tė shėndetshme dhe tė lumtur.


    Ekonomia Online

    https://ekonomiaonline.com/si-te-rua...te-menderisht/

  20. #20
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,924

    Pėr: Mirėqenia Psikologjike

    Ruajtja e fuqisė sė trurit dhe mbetja e fortė mendėrisht ėshtė njė proces i vazhdueshėm qė kėrkon mėnyrėn e duhur tė jetesės dhe praktikave tė ndryshme. Kėtu janė disa kėshilla pėr tė ndihmuar nė ruajtjen e fuqisė sė trurit dhe forcimit mendėrisht:

    1. Ushtroni trurin tuaj: Siē ndodh me muskujt e trupit, edhe truri ka nevojė pėr ushtrim pėr tė qėndruar i fortė. Leximi, zgjidhja e enigmave, zgjidhja e problemeve matematikore, lojėrat strategjike dhe zgjidhja e rebusėve janė disa mėnyra efektive pėr tė ushtruar trurin dhe pėr tė mbajtur aftėsitė mendore tė freskėta.

    2. Mėsoni diēka tė re ēdo ditė: Pėrkundrazi nga trupi, truri ynė nuk ka njė pikė tė fundit tė zhvillimit. Duke mėsuar gjėra tė reja ēdo ditė, ju do tė stimuloni trurin tuaj dhe do tė ruani fuqinė e tij. Leximi i librave, dėgjimi i podcast-ve, ndjekja e kurseve online ose pjesėmarrja nė diskutime intelektuale janė disa mėnyra tė shkėlqyera pėr tė mėsuar gjėra tė reja dhe pėr tė ruajtur fuqinė e trurit.

    3. Mbrojeni trurin tuaj: Traumat dhe dėmtimet e trurit mund tė kenė pasoja tė rėnda nė aftėsitė mendore. Pėr tė mbrojtur trurin tuaj, vishni kaskė mbrojtėse kur keni nevojė, pėrdorni rripa sigurie nė makinė, shmangni aktivitetet e rrezikshme qė mund tė shkaktojnė dėmtime tė trurit, dhe kujdesuni pėr sigurinė tuaj nė pėrgjithėsi.

    4. Ushqehuni mirė: Truri ka nevojė pėr ushqime tė shėndetshme pėr tė funksionuar nė mėnyrėn mė efektive. Konsumoni njė dietė tė pasur nė fruta, perime, peshk, vajra tė shėndetshėm dhe ushqime tė pasura me antioksidantė, siē janė frutat e pyllit dhe perimet e verdha tė errėta. Shmangni ushqimet e rafinuara dhe tė pasura me yndyrna tė dėmshme, siē janė ėmbėlsirat e kripura dhe ushqimet e shpejta.

    5. Mjaftoni me gjumė tė mirė: Gjumi i mirė ėshtė thelbėsor pėr funksionimin e duhur tė trurit. Sigurohuni qė tė keni njė rutinė tė rregullt tė gjumit dhe tė mjaftueshėm. Nėse keni probleme me gjumin, pėrpiquni tė ndiqni praktikat e higjienės sė gjumit dhe tė krijoni njė mjedis tė qetė dhe tė rehatshėm pėr tė fjetur.

    6. Largoni stresin: Stresi kronik mund tė dėmtojė trurin dhe tė zvogėlojė aftėsitė mendore. Pėrpiquni tė identifikoni burimet e stresit nė jetėn tuaj dhe tė merrni masa pėr ti trajtuar ato. Rrjedhni kohė pėr veten, praktikoni mėnyra tė relaksimit si meditimi ose joga, dhe kultivoni njė qėndrim pozitiv ndaj jetės.

    7. Bėni aktivitet fizik: Aktiviteti fizik ėshtė i lidhur ngushtė me shėndetin mendor. Bėni njvendosje tė rregullt tė ushtrimeve fizike, siē janė ecja, vrapimi, noti, kėrcimi ose sporte tė tjera qė ju pėlqejnė. Aktiviteti fizik ndihmon nė rritjen e qarkullimit tė gjakut nė tru, stimulon prodhimin e substancave kimike pozitive nė tru dhe ndihmon nė zvogėlimin e stresit.

    8. Mbani njė jetė sociale aktive: Lidhjet sociale dhe ndėrveprimi me tė tjerėt kanė njė ndikim pozitiv nė shėndetin mendėror. Sigurohuni qė tė keni kohė pėr miqėsi, familje dhe aktivitete sociale. Diskutimet intelektuale, lojėrat shpirtėrore dhe projektet bashkėpunuese me tė tjerėt mund tė ndihmojnė nė ruajtjen e fuqisė sė trurit dhe forcimit mendėrisht.

    9. Pėrdorni teknologjinė me kujdes: Teknologjia ka forume tė mėdha pėr mėsim dhe argėtim, por duhet tė pėrdoret me kujdes pėr tė mbajtur fuqinė e trurit. Kufizojeni kohėn e pėrdorimit tė pajisjeve elektronike, shmangni ndikimin e tyre negativ nė gjumin dhe aktivitetin fizik, dhe pėrdorni teknologjinė pėr tė pėrfituar nga burimet informative dhe edukative.

    10. Kujdesuni pėr shėndetin e pėrgjithshėm: Shėndeti i pėrgjithshėm i trupit dhe mendjes ėshtė i lidhur ngushtė. Sigurohuni qė tė keni njė stili jetese tė shėndetshėm, qė pėrfshin ushqimin e mirė, aktivitetin fizik, gjumin e mjaftueshėm dhe kujdesin pėr emocionet tuaja.

    Mbajtja e fuqisė sė trurit dhe forcimit mendėrisht ėshtė njė pėrpjekje e gjatė dhe e vazhdueshme. Kombinimi i praktikave tė mėsipėrme dhe pėrkushtimi pėr mirėqenien tuaj mendore do t'ju ndihmojė tė arrini kėtė qėllim. Nėse keni shqetėsime tė mėdha nė lidhje me shėndetin tuaj mendėror, ėshtė gjithmonė e rėndėsishme tė konsultoheni me njė profesionist tė shėndetit mendor pėr ndihmė dhe mbėshtetje.

Faqja 0 prej 2 FillimFillim 12 FunditFundit

Tema tė Ngjashme

  1. Teste psikologjike
    Nga teta nė forumin Filozofi-psikologji-sociologji
    Pėrgjigje: 812
    Postimi i Fundit: 12-12-2011, 15:31
  2. Lufta psikologjike (2)
    Nga ABytyqi nė forumin Bashkėpatriotėt e mi nė botė
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 27-12-2007, 15:28
  3. Tipet Psikologjike
    Nga no name nė forumin Filozofi-psikologji-sociologji
    Pėrgjigje: 0
    Postimi i Fundit: 31-08-2007, 21:36
  4. Pėrparimi i kombit buron nga mirėqenia shpirtėrore e secilit prej nesh
    Nga drini_nė_TR nė forumin Kulturė demokratike
    Pėrgjigje: 8
    Postimi i Fundit: 23-11-2004, 10:14
  5. Fuqi Psikologjike!!
    Nga shkodrane82 nė forumin Filozofi-psikologji-sociologji
    Pėrgjigje: 19
    Postimi i Fundit: 13-08-2004, 22:22

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •