Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

CORPUS DOMINI…VITI A.

MË 11-6-2023.

PSALMI: 147 (147 B)

12 Lavdëroje, Jeruzalem, Zotin,
Madhëroje, o Sion, Hyjin tend!
13 sepse i forcoi shulat e dyerve të tua,
i bekoi bijve të tu në ty!
14 Ai ua siguron kufijve të tu paqen,
Ai të ushqen më palcën e grurit.
15 Ai e dërgon fjalën e vet mbi tokë,
Lajmi I tij vrapon me shpejtësi. .
19 Ai ia zbulon fjalën e vet Jakobit
Drjtësitë e gjyqet të vet Izraelit.
20 Nuk bëri kështu me asnjë komb tjetër:
Asnjërit nuk ia zbuloi vendimet e veta.
Aleluja!

LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

NË GËZIMIN E KTHIMIT NGA MËRGIMI.

“Lavdëroje, Jeruzalem, Zotin,
Madhëroje, o Sion, Hyjin tend!” (v.12)
Ne duhet ta kuptojmë këtë paralelizëm: Sioni dhe Jeruzalemi janë e njëjta gjë. Dhe, për më tepër, kur flasim për Sionin ose Jeruzalemin, si këtu, në vend të qytetit, bëhet fjalë për banorët, domethënë për popullin e Izraelit, në fund të fundit.
I kthehem kësaj fjalie: “Lavdëroje Zotin, Jeruzalem!” Mund ta datojmë lehtësisht: jemi në kthim nga mërgimi në Babiloni, pra në fund të shekullit të gjashtë; ishte e nevojshme të rindërtohej qyteti dhe të shugurohej Tempulli. Pa ndihmën e Zotit asgjë nga këto nuk do të ishte e mundur:
"Ai i forcoi shulat e dyerve të tua”: ka forcuar hekurat e portave të Jeruzalemit.
Në psalmin e mëparshëm, Perëndia quhet "ndërtuesi i Jeruzalemit" dhe "mbledhësi i të shpërndarve të Izraelit" (Ps 147 A,2). Por nuk është vetëm puna e një arkitekti që ka bërë Zoti: ky kthim në vend është një rinovim i vërtetë i njerëzve, do të fillojë një jetë e re; një jetë në paqe dhe siguri:
“Ai ua siguron kufiveve të tua paqen,
Ai të ushqen me palcën e grurit” (v.14),
ai bën që paqja të mbretërojë në kufijtë tuaj dhe që të ngopesh me një bukë gruri. Në mërgim Populli hëngri bukën e lotit, bukën e hidhërimit; kthimi në vend është koha e bollëkut, koha e bukës së grurit që ngop.
Theksi i dytë shumë i fortë i këtij psalmi është vetëdija e mprehtë e privilegjit të përfaqësuar nga zgjedhja e Izraelit:
"19 Ai ia zbulon fjalën e vet Jakobit
Drjtësitë e gjyqet të vet Izraelit.
20 Nuk bëri kështu me asnjë komb tjetër:
Asnjërit nuk ia zbuloi vendimet e veta”.
Asnjë popull tjetër ai trajtoi në këtë mënyrë, askush tjetër nuk e dinte vullnetin e tij.
Ja çfarë thotë libri i Dt. 7, 6-8:
"6 Sepse ti je popull i kushtuar Zotit, Hyjit tënd; e njëmend, prej të gjithë popujve që janë përmbi tokë, Zoti, Hyji yt, ty të ka zgjedhur të jesh për të popull që veçanërisht i përket. 7 Arsyeja që Zoti ju ka për zemër dhe ju ka zgjedhur, nuk është pse ju ua kaloni të gjithë popujve të tjerë për nga numri; jo, pasi ju jeni më të pakët se të gjithë popujt e tjerë: 8 Por pse Zoti ju do dhe pse e mban përbetimin që u bëri etërve tuaj. Kjo qe arsyeja që ju nxori me dorë të fuqishme dhe të shpëtoi prej shtëpisë së skllavërisë, prej dorës së faranit, mbretit të Egjiptit...
dhe në 10,15 lexojmë: “15 Megjithatë, Zoti u lidh ngushtë me etërit e tu, i deshi e, pas tyre, në mes të gjithë popujve, ju zgjodhi ju, d. m. th. pasardhësit e tyre, si vërtetohet edhe sot”. Është një zgjedhje e lirë dhe e pashpjegueshme e Perëndisë, një zgjedhje për të cilën nuk pushojmë së mrekulluari dhe falënderuari.
Këtu është një tjetër pasazh nga libri i Dt. 49,32-36:
"32 “Shqyrtoji kohët e lashta që qenë para teje, që prej ditës kur Zoti e krijoi njeriun përmbi tokë, shqyrto prej një skaji të rruzullit në tjetrin: A ka ndodhur ndonjë gjë kaq e madhe? A është dëgjuar një gjë e tillë? 33 A ka ndokund ndonjë popull që e ka dëgjuar Hyjin duke folur prej mesit të zjarrit, siç e dëgjove ti dhe të ketë mbetur gjallë? 34 Ose, a ka sprovuar ndonjë herë Hyji të hyjë e të marrë për vete një komb në mes të një populli tjetër me provë, me shenja e me mrekulli, me luftë, me dorë të fortë, me krah të ngritur e me tmerr të madh siç i bëri të gjitha këto ndër sytë tuaj për ju Zoti, Hyji juaj, në Egjipt?! 35 Kjo t’u dëftua ty që ta dish se Zoti është vetë Hyji dhe se nuk ka tjetër përveç atij. 36 Prej qiellit bëri ta dëgjosh zërin e tij që të mësonte; përmbi tokë ta ka dëftuar zjarrin e vet të madh dhe i dëgjove fjalët e tija prej mesit të zjarrit”.



ZOTI ZBULON VETEN, VULLNETIN E VET, JEË LIGJIN…

Nga pikëpamja njerëzore, kjo zgjedhje nuk mund të shpjegohet; i vetmi shpjegim që gjeti Moisiu është ky:
“37 sepse i deshi etërit e tu dhe i zgjodhi për vete pasardhësit e tyre. Ai të nxori me fuqinë e vet prej Egjiptit dhe me një forcë të madhe” (Dt 4,37).
Pra, është thjesht një histori dashurie, nuk ka shpjegim tjetër. Dhe e gjithë Besëlidhja e Vjetër shpalos këtë histori dashurie shumë të habitshme midis një populli të vogël, shpesh jobesnik dhe Zotit të universit, i cili, megjithatë, nuk i braktis kurrë.
Nëse populli i zgjedhur është i lumtur dhe krenar për këtë zgjedhje të Perëndisë, ata e dinë se nuk ka asgjë për t'u krenuar atje: Moisiu u tha atyre:
"Arsyeja që Zoti ju ka për zemër dhe ju ka zgjedhur, nuk është pse ju ua kaloni të gjithë popujve të tjerë për nga numri; jo, pasi ju jeni më të pakët se të gjithë popujt e tjerë”: 8 Por pse Zoti ju do dhe pse e mban përbetimin që u bëri etërve tuaj. Kjo qe arsyeja që ju nxori me dorë të fuqishme dhe të shpëtoi prej shtëpisë së skllavërisë, prej dorës së faranit, mbretit të Egjipti”(Dt. 7,7).
Fillimisht, në mendimin e Izraelit, vetëdija për të jetuar një Besëlidhje me Perëndinë e Sinait nuk përjashtoi që popujt e tjerë të kishin perënditë e tyre mbrojtëse. Izraeli nuk ishte ende monoteist: ishte "monoteist" (themi edhe "henoteist"), domethënë adhuronte vetëm një Zot, Perëndinë e Sinait, atë që çliroi nga Egjipti. Ai me të vërtetë u bë "monoteist" vetëm gjatë Mërgimit në Babiloni (në shekullin e gjashtë para erës sonë). Atëherë ishte një kërcim i ri në besim, zbulimi i universalizmit: nëse Zoti ishte i vetmi Zot, atëherë ai ishte edhe ai i të gjithë popujve.
Zgjedhja e Izraelit nuk u denoncua për të gjitha këto dhe ne gjejmë në penën e profetit Isaia fjali madhështore në këtë kuptim:
"8 E ti, o Izrael, shërbëtori im,
ti, o Jakob, që vetë të zgjodha,
fara e Abrahamit, mikut tim,
9 ti që të mora nga skaji i botës,
që të thirra prej viseve të largëta
e të thashë: “Ti je shërbëtori im;
unë të zgjodha e nuk të përbuza”.
10 Mos druaj se me ty jam,
mos u shmang se unë jam Hyji yt:
do të të bëj të fortë, unë do të të ndihmoj,
do të të përkrah me të djathtën e drejtësisë sime (Is. 41,8-10).
Ishte i njëjti Isaia që diti t'i bënte bashkëkohësve të kuptonin se zgjedhja e tyre tani e tutje mori një tjetër fytyrë, atë të një thirrjeje në shërbim të popujve të tjerë: të jesh me ta dëshmitar i Zotit. Ky është kuptimi, ndër të tjera, i katër teksteve të quajtura “Këngët e shërbëtorit”, nga ku më kujtohet kjo fjali:
““Tepër pak është të më jesh shërbëtor
për t’i rilindur fiset e Jakobit,
për t’i riatdhesuar Tepricat e Izraelit:
por të caktoj të jesh drita e popujve
që shëlbimi im të arrijë në skaj të tokës!” (Is.9,6).

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

CORPUS DOMINI VITI A.

MË 11-6-2023


UNGJILLI: Gj.6,51-58.


51 Unë jam buka e gjallë
që zbriti prej qiellit:
nëse ndokush ha këtë bukë,
do të jetojë për amshim.
E buka që unë do ta jap
është trupi im
‑ për jetën e botës.”
52 Atëherë judenjtë filluan të grinden me shoqi‑shoqin e thoshin:
“Si mundet ky të na japë trupin (e vet) për ushqim?”
53 Prandaj Jezusi u tha:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
nëse nuk e hani trupin e Birit të njeriut
e nuk e pini gjakun e tij,
nuk keni jetë në vetvete!
54 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ka jetën e pasosur.
Unë atë do ta ringjall në ditën e fundit.
55 Sepse trupi im është ushqim i vërtetë
e gjaku im është pije e vërtetë.
56 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ai mbetet në mua
dhe unë në të.
57 Sikurse mua më dërgoi Ati i gjallë
dhe unë jetoj për Atin,
po ashtu edhe ai që më ha mua
do të jetojë për mua.
58 Kjo është buka që zbriti prej qiellit,
jo porsi ajo që hëngrën etërit
e vdiqën:
kush ushqehet me këtë bukë
do të jetojë në amshim”.


LECTIO DIVINA - MEDITIM- LUTJE.

KUSH USHQEHET ME TRUPIN TIM DHE PI GJAKUN TIM, AI MBETET NË MUA DHE UNËNË TË (Filipaj).

KUSH HA MISHIN TIM DHE PI GJAKUN TIM MBETET NË MUA E UNË NË TË.

Si rezultat i këtij fjalimi, shumë njerëz pushuan së ndjekuri Jezusin: ajo që ai po thoshte ishte e papranueshme; kështu ai u kthye nga të Dymbëdhjetët dhe i pyeti: “Dhe ju, a nuk doni të largoheni? Atëherë Pjetri u përgjigj: "Zot, te kush të shkojmë?" Ti ke fjalë të jetës së përjetshme”.
Ky është paradoksi i besimit: këto fjalë janë të pakuptueshme nga ana njerëzore dhe megjithatë na bëjnë të jetojmë. Ne duhet të ndjekim rrugën e Pjetrit: të jetojmë nga këto fjalë, le të na ushqejnë dhe na depërtojnë, pa pretenduar t'i shpjegojmë ato. Këtu tashmë ka një mësim të madh: nuk është në libra që ne duhet të kërkojmë një shpjegim të Eukaristisë; është më mirë të marrim pjesë në të, që Krishti të na tërheqë në misterin e tij të jetës.
Fjala që del më shpesh në këtë tekst është jeta: “Buka që do të jap është mishi im (domethënë jeta ime) e dhënë për jetën e botës”. Letra drejtuar Hebrenjve e thotë mirë: “Kur Krishti hyri në botë, tha: Ja, erdha të bëj vullnetin tënd”, dhe vullneti i Zotit, siç e dimë, është që bota të ketë jetë. Një jetë që është dhuratë: “Buka që do të jap”; gjithçka është një dhuratë. Isaia e kishte shpallur tashmë:
“1 O ju të gjithë që jeni të etshëm, ejani tek ujët,
le të vijnë gjithashtu edhe ata që s’kanë para!
Bleni drithë e hani;
ejani e bleni pa para e pa pagesë verë e qumësht!
2 Pse t’i shpenzoni paratë në atë që s’është bukë
dhe mëditjen tuaj në gjëra që nuk ngijnë?
Nëse më dëgjoni mua do të hani çka është e mirë,
e do të shijoni ushqime të shijshme!
3 Ma vini veshin e ejani tek unë,
më dëgjoni e shpirti juaj do të jetojë!
Me ju do të lidh Besëlidhje të përhershme,
po, do t’i ruaj të mirat e Davidit” (Is. 53,1-3). Ejani të gjithë ju që keni etje, ja ujë! Edhe nëse nuk keni para, ejani bleni dhe konsumoni, ejani të blini verë dhe qumësht pa para, pa paguar asgjë. Pse të shpenzoni paratë tuaja për atë që nuk ushqen, të lodhni veten për atë që nuk të kënaq? Më dëgjoni me kujdes dhe do të hani gjëra të mira, do të ushqeheni me mish të shijshëm! Degjo! Eja tek unë ! Dëgjo dhe do të jetosh.
Dhe ajo që na bën të jetojmë është dhurata e jetës së Krishtit, ajo që ne e quajmë sakrificën e tij; por nuk duhet të keqkuptojmë kuptimin e fjalës “sakrificë”. Gjatë gjithë historisë biblike, ne kemi qenë dëshmitarë të një transformimi, një shndërrimi real të nocionit të sakrificës; mund të dallohen disa etapa në këtë pedagogji që zgjati shekuj.
Në fillim të historisë biblike, populli hebre praktikoi, si shumë popuj të tjerë, sakrifica të përgjakshme të njerëzve dhe kafshëve. Në mënyrë spontane, për t'iu afruar Zotit, për të hyrë në bashkësi me Të (ky është kuptimi i fjalës "sakrificë" - "sacrum facere" - për të bërë diçka të shenjtë), edhe hebrenjtë të lashtë besuam se duhej të vrisnin. Në thelb, për të hyrë në botën e Zotit të jetës, ata i kthyen atij atë që i takon, jetën, kështu që vranë.

SAKRIFICAT, SHENJAT E BESËLIDHJES, PËR SAKRIFIKËN E VËRTETË.

Faza e parë e pedagogjisë biblike ishte ndalimi formal i sakrificës njerëzore; dhe kjo që nga takimi i parë mes Zotit dhe njerëzve që ai ka zgjedhur; meqë pikërisht Abrahamit iu bë ky ndalim:
“Engjëlli i tha: “Mos e ço dorën tënde mbi fëmijën tënd dhe mos i bëj farë dëmi!
Tani po e shoh se ia ke drojën Hyjit dhe për shkakun tim nuk e kurseve as djalin tënd të dëshirit” (Zn. 22,12).
Dhe që nga Abrahami, ky ndalim nuk është kundërshtuar kurrë; sa herë që është e nevojshme, profetët e kanë kujtuar atë, duke thënë se flijimet njerëzore janë të neveritshme në sytë e Zotit. Dhe tashmë, që nga koha e Abrahamit, Bibla hap horizonte të reja (me flijimin e Melkisedekut) duke i paraqitur si model flijimi Hyjit më të Lartit një ofertë të thjeshtë buke dhe verë (Zn. 14,18).
Megjithatë, njerëzit e popujve më të ndryshëm vazhduan të praktikonin sakrifica të përgjakshme për shekuj me radhë. Zoti është i durueshëm me ne; siç thotë Pjetri, "Një mijë vjet janë si një ditë për të" (2 P 3,8).
Hapin e dytë Moisiu ia bëri popullit të tij: ai mbajti ritet stërgjyshore, flijimet e kafshëve, por u dha atyre një kuptim të ri. Që tani e tutje, ajo që vlente ishte besëlidhja me Zotin çlirimtar.
Pastaj erdhi e gjithë pedagogjia e profetëve: për ta, gjëja më e rëndësishme, shumë më tepër se vetë oferta, është zemra e atij që ofron, një zemër që do. Dhe ata nuk kanë fjalë shumë të ashpra për ata që keqtrajtojnë vëllezërit e tyre dhe vijnë përpara Perëndisë me duart e tyre të ngarkuara me oferta:
" Kur i shtrini duart tuaja në lutje,
unë i largoj sytë e mi prej jush;
edhe nëse i shumoni lutjet tuaja,
unë nuk ju dëgjoj.
Duart tuaja pikojnë gjak.
Lahuni, pastrohuni,
Hiqeni fajësinë tuaj prej syve të mi,
pushoni të bëni keq!” (Is. 1,15-16).
“Duart e tua janë plot me gjak", thotë Isaia (duke nënkuptuar "gjaku i kafshëve të flijuara nuk e fsheh nga sytë e Perëndisë gjakun e vëllezërve të tu që ti i keqtrajton"). Dhe Ozea ka këtë frazë të mrekullueshme që vetë Jezusi e kujtoi: “Dua dashurinë e jo flinë, njohjen e Hyjit më se holokaustet” (Os 6,6).
Mikea e përmbledh bukur këtë mësim:
“T’është dëftuar ç’është e mirë, o njeri,
e çka Zoti kërkon prej teje:
s’kërkon tjetër pos të zbatosh drejtësinë,
të duash mirësinë,
të jetosh kujdesshëm me Hyjin tënd!”(Mi 6,8).
Faza e fundit e kësaj pedagogjie janë këngët e famshme të Shërbëtorit të Isaisë së Dytë: përmes këtyre katër teksteve zbulojmë se cila është sakrifica e vërtetë që pret Zoti prej nesh; të sakrifikosh (të bësh diçka të shenjtë), të hysh në bashkësi me Zotin e jetës, nuk do të thotë të vrasësh; është për t'i bërë të tjerët të jetojnë, domethënë për të vënë jetën tonë në shërbim të vëllezërve tanë. Besëlidhja e Re shpesh e paraqet Jezusin si këtë Shërbëtor të shpallur nga Isaia; jeta e tij është dhënë tërësisht për njerëzit. Ajo është sakrifica e përsosur siç është përpjekur Bibla të rrënjos te njerëzimi.
“Bukën që do të jap; është mishi im i dhënë që bota të ketë jetë”. Fjala "mish" këtu, në gojën e Jezusit është e barabartë me jetën: prandaj mund të lexojmë: "Jeta ime e dhënë që bota të ketë jetë". Dhe ne e kuptojmë se Jezusi aludon për mundimin e tij dhe për këtë mister. Dhe tani e tutje, në jetën e dhënë të Krishtit, ne mirëpresim vetë jetën e Hyjit:
"Sikurse mua më dërgoi Ati i gjallë
dhe unë jetoj për Atin,
po ashtu edhe ai që më ha mua
do të jetojë për mua” (v. 57).
Konvertimi i fundit që na mbetet për t’ u realizuar është të mos kërkojmë më të "bëjmë" të shenjtët, por të mirëpresim Jetën që na jep Zoti.

[ninoenina]

F.A. CORPUS DOMINI VITI A.

PËRGATITJA E LITURGJISË

CORPUS DOMINI VITI A

MË 11-6-2023.


UNGJILLI: Gv. 6,51-58.

51 Unë jam buka e gjallë
që zbriti prej qiellit:
nëse ndokush ha këtë bukë,
do të jetojë për amshim.
E buka që unë do ta jap
është trupi im
‑ për jetën e botës.”
52 Atëherë judenjtë filluan të grinden me shoqi‑shoqin e thoshin:
“Si mundet ky të na japë trupin (e vet) për ushqim?”
53 Prandaj Jezusi u tha:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
nëse nuk e hani trupin e Birit të njeriut
e nuk e pini gjakun e tij,
nuk keni jetë në vetvete!
54 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ka jetën e pasosur.
Unë atë do ta ringjall në ditën e fundit.
55 Sepse trupi im është ushqim i vërtetë
e gjaku im është pije e vërtetë.
56 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ai mbetet në mua
dhe unë në të
57 Sikurse mua më dërgoi Ati i gjallë
dhe unë jetoj për Atin,
po ashtu edhe ai që më ha mua
do të jetojë për mua.
58 Kjo është buka që zbriti prej qiellit,
jo porsi ajo që hëngrën etërit
e vdiqën:
kush ushqehet me këtë bukë
do të jetojë në amshim”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Ungjilltari Gjon i kushton 5 kapituj të librit të tij historisë së darkës së fundit dhe dikush habitet nga fakti që historia e institucionit të Eukaristisë nuk shfaqet në këta pesë kapituj.
Gjoni nuk e ndiente nevojën, sepse institucioni i Eukarisdtisë ishte treguar tashmë nga të tre ungjijtë sinoptikë të Mateut, Markut dhe Lukës dhe Pali e kishte treguar gjithashtu në letrën drejtuar korintasve.
Është një qëllim tjetër që Gjoni ka: ai dëshiron të ndriçojë komunitetet e tij të krishtera në fund të shekullit të parë për kuptimin e atij gjesti që ata bëjnë çdo javë, në ditën e Zotit, gjesti i thyerjes së bukës.
Ndoshta tashmë në bashkësitë e tij kishte filluar të bëhej një rit me të cilin jeta nuk korrespondonte dhe këtë sqarim ai e fut në dy momente të Ungjillit të tij.
Të gjithë e mbajmë mend shumë mirë një gjesht që Jezusi bëri, kur gjatë darkës së fundit, në vend të institucionit të Eukaristisë, ungjilltari na tregon gjestin e Jezusit për larjen e këmbëve dhe kuptimi është shumë i qartë.
Ungjilltari dëshiron t'ju thotë: kini kujdes që sakramenti i thyerjes së bukës dhe ngrënies së asaj buke të përkthehet në jetën konkrete të dashurisë, që është ajo e shërbimit ndaj vëllait. Nëse kjo nuk ndodh, riti juaj mund të bëhet hipokrit.

Pastaj ka një moment tjetër në të cilin Gjoni paraqet domethënien e Eukaristisë dhe është në kapitullin e gjashtë, kur, pasi ka rrëfyer shenjën e ndarjes së bukëve, ungjilltari paraqet një fjalim të gjatë të Jezusit, i cili arrin të shpjgojë qartë çfarë do të thotë ta përvetësosh atë bukë.
Ky ligjërim i gjatë që bën Jezusi, fillon me një sqarim, sepse dikush e kishte keqkuptuar shenjën e shumëfizimit të bukëve: dikush në fakt e kishte kuptuar se gjithçka që duhej të bëntge duke t'iu drejtuar Zotit, ishte që të kundronin Zotin sepse ai vetë do të kishte zgjidhur problemin e urisë së tyre me çudira dhe mrekulli. Një uri shumë konkrete, sepse shenja vërtet dëshiron të tregojë këtë: si të plotësohen nevojat e njeriut, nevojat shumë konkrete, nevojat e jetës…
Jezusi nuk na mëson se mjafton që të drejtohemi Zotit sepse ai të bëjë atë që duhet të bëjmë ne.
Gjesti, shenja e kryer nga Jezusi, nënkuptonte pikërisht këtë: e gjithë uria në botë, të gjitha nevojat e njeriut do të plotësohen sepse Zoti ka përgatitur një shtëpi të bukur për fëmijët e tij. Ato nevoja do të shuhen kur njerëzit të pranojnë logjikën e dashurisë, logjikën e ndarjes, kur t'ua dorëzojnë vëllezërve të gjitha të mirat që dikush ka në dispozicion dhe atëherë jo vetëm do të shuhet uria e të gjithëve, por do të ketë edhe atë që mbetet me bollëk.
Pastaj, pasi sqaroi këtë keqkuptim, Jezusi prezanton një bukë tjetër, jo më atë materiale që ushqen jetën e kësaj bote, por në fjalimin e tij ai fillon të flasë për një bukë që zbriti nga qielli për të dhënë një jetë tjetër.
Jeta biologjike nuk është gjithçka – kjo jetë mund të reduktohet në mbijetesë, në një jetë vegjetale – por njeriu ka nevojë për një jetë tjetër dhe për këtë jetë Jezusi jep një bukë që do të zbresë nga qielli. Është një gjuhë mjaft e pakuptueshme për ata që po e dëgjojnë, por do të bëhet e qartë dhe do ta kuptojnë, kur Jezusi të vazhdojë me fjalimin e tij.
Ai e paraqiti veten si bukë, bukë si dhuratë e Fjalës, e urtësisë së Zotit të dërguar nga qielli për të ndriçuar dhe udhëhequr njerëzit drejt jetës së vërtetë njerëzore, sepse nëse nuk e ndjekin këtë urtësi njerëzit shkojnë në shtigjet që çojnë në vdekje.
Ja, Jezusi e paraqiti veten në këtë fjalim si bukë, si dhutatë e urtësisë hyjinore që ushqen jetën e vërtetë, që ofron plotësinë e jetës njerëzore, sepse jeta e atyre që vegjetojnë, nuk është jetë njerëzore.
Edhe sikur të ketë të gjitha të mirat e kësaj bote, jeta duhet të ketë një vlerë, një qëllim, një kuptim!
Kjo është pjesa e parë e fjalimit të Jezusit dhe nëse e përvetësojmë këtë pjesë të parë, mund të kuptojmë edhe ungjilli që liturgjia na propozon sot.

Në atë kohë Jezusi tha:
“51 Unë jam buka e gjallë
që zbriti prej qiellit:
nëse ndokush ha këtë bukë,
do të jetojë për amshim.
E buka që unë do ta jap
është trupi im
‑ për jetën e botës”.

Në këtë pjesë të ungjilli që lexojmë sot gjejmë, disa folje që ndoshta na detyrojnë të rishqyrtojmë disa devocione eukaristike, të cilat në të kaluarën kishin kuptimin, vlerën e tyre, por nëse nuk reflektojnë, nëse nuk shprehin kuptimin autentik të Eukaristisë, të gjitha këto përkushtime duhet të jenë studiuar e kuptuar në një mënyrë tjetër më të thellë dhe pastaj çuditërisht nëse disa përkushtime dhe devocione errësojnë kuptimin e Eukaristisë, atëherë, edhe nëse njerëzit i duan ata, duhet të lihen.
Të hash, të pish do të thotë të vlerësosh dhe të jesh gati të përvetësosh në jetën e përditëshme të dikujt atë që na ofrohet dhe na paraqitet nga Jezusit në atë mish që është Krishti, duke bërë që ai mish të jetë pjesë e jetës sonë, e personit tonë.
Por çfarë nënkuptohet me mish?
Kur flasim për mishin, mendojmë menjëherë për aspektin fizik e një njeriu, për atomet, muskujt që formojnë trupin e tij.
Për një semit, nga ana tjetër, mishi është personi që shihet në brishtësinë e tij, në pasigurinë e tij, në dobësi dhe mbi të gjitha vetë njeriu është mish, sepse është i vdekshëm.
Është një krijesë kalimtare, mbi të gjitha e destinuar të vdesë.
E pra, ky ushqim që vjen nga qielli, u bë mish dhe Gjoni thotë: “u bë njëri prej nesh”, me të gjitha dobësitë tona, dobësitë që i përkasin natyrës sonë njerëzore.
I pavdekshmi e ka bërë veten një prej nesh, e ka bërë veten të vdekshëm. Dhe nëse Jezusi nuk do të kishte vdekur në kryq, do të kishte vdekur nga pleqëria, sepse u bë mish.
Të hash, thamë, do të thotë të merresh në veten, të asimilosh, por çfarë është kjo bukë që zbriti nga qielli? Është Fjala e Zotit, urtësia që u mishërua në Jezusin. Aty na paraqitet projekti i një njeriu autentik dhe, nëse dua që jeta ime të realizohet plotësisht ashtu siç më ka dhënë Zoti, duhet ta përvetësoj atë urtësi, që u bë mish, që u mishërua në një person, jo në rregulla dhe rregullore.
Është ai person që më tregon njeriun e suksesshëm, njeriun që e ndjek Fjalën, urtësinë e Zotit.
Jezusi e paraqiti veten si kjo bukë që zbriti nga qielli. Kjo është mençuria që të gjithë duhet të përvetësojnë nëse vërtet duan të jenë plotësisht njerëzore.

Ky prezantim që Jezusi i bën vetes, është skandaloz për një çifut, sepse urtësia për një çifut është Tevrati.
Njeriu, nëse vërtet dëshiron të jetë burrë, tashmë ka gjithçka në Tevrat.
Por Jezusi thotë se Tevrati nuk ka, nuk është gjithçka, Jezusi thotë se është e nevojshme të shkohet më tej:
“Tani përpara jush është Fjala-urtësia e Zotit, që u bë mish: përvetësojeni këtë Fjalë-urtësi, që të bëhet me të vërtetë si buka, si ushqim për jetën tuaj, që të jetë pjesë e vetes suaj.
Le të kujtohet Ezekieli, i cili është ftuar nga Perëndia për të ngrënë atë rrotull”.
Epo kjo do të thotë: “Ezekieli, përpara se t'u flasësh njerëzve, përvetëso mirë urtësinë time, e cila gjendet në Tevratin: edhe nëse Tevrati nuk është ende e gjithë Fjala-urtësia e Zotit, megjithatë ajo është mishëruar në plotësi, me tëë vërtetë u bë mishi i Jezusit të Nazaretit”.
“52 Atëherë judenjtë filluan të grinden me shoqi‑shoqin e thoshin:
“Si mundet ky të na japë trupin (e vet) për ushqim?”
53 Prandaj Jezusi u tha:
“Përnjëmend, përnjëmend po ju them:
nëse nuk e hani trupin e Birit të njeriut
e nuk e pini gjakun e tij,
nuk keni jetë në vetvete!
54 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ka jetën e pasosur
Unë atë do ta ringjall në ditën e fundit.
55 Sepse trupi im është ushqim i vërtetë
e gjaku im është pije e vërtetë.
56 Kush ushqehet me trupin tim
dhe pi gjakun tim
ai mbetet në mua
dhe unë në të”.
Kur Jezusi tha këtë, çifutët e kuptuan atë dhe edhe ne mund ta kuptojmë gjiuthashtu, se buka që zbriti nga qielli ishte personi i Jezusit, mesazhi i tij, Ungjilli i tij: e ky pohim ishte një pretendim skandaloz për hebrenjtë, që reaguan në fakt kundër Jezusit.
Jezusi shkon më tej dhe thotë: "Nëse nuk hani mishin e birit të njeriut dhe nuk pini gjakun e tij, nuk mund të keni jetë në ju".
Në këtë pikë Jezusi nuk i referohet vetëm një doktrine, një mesazhi, por një ngrënie konkrete dhe jo metaforike.
Judenjtë prisnin një shpjegim: të besosh në Jezusin do të thotë të dëgjosh e të kuptosh propozimin që ai na bën, njeriun që ai përfaqëson dhe të besosh në të do të thotë që ai meriton që ti të kesh besim në të deri në atë pikë që t’ia dorëzosh atij tërë jetën tënde për gjithmonë. Të besosh kërkon të tregohet me një gjest adhërimi, një gjest konkret, një shenjë të qartë se unë dua që personi i Jezusit të hyjë tek unë, që ai të jetë jeta ime…
Ky është kuptimi i të ngrënit, të asimilimit, të marrjes, të vendosjes së personit të Jezusit brenda personit tonë dhe Jezusi këmbëngul:
"Ju siguroj, është e nevojshme të hahet mishi i birit të njeriut".
Ky varg nuk përmend bukën dhe verën që do të jenë shenjat e këtij asimilimi të personit të Jezusit, por tregon drejtpërdrejt se çfarë do të thotë buka dhe vera.
Buka është e gjithë historia e personit të Jezusit, e cila është një jetë e dhënë.
Kjo është ajo që do të thotë ajo bukë me të cilën Jezusi identifikohet... ky jam unë... bukë.
Dhe pastaj vera… gjaku. Gjaku për një hebre është jetë.
Edhe sot, për shkak të dispozitës në Tevrat, nuk mund të posedohet gjak. Gjaku duhet derdhur, duhet kthyer në tokë, sepse ai është jetë dhe jeta i përket Zotit.
Dhe këtu Jezusi thotë: "Duhet të pini gjakun tim". Të pish gjakun e tij do të thotë të mirëpresësh jetën e tij, shpirtin e tij, atë forcë hyjnore që të shtyn të japësh të gjithë veten nga dashuria, të japesh edhe ti jetën tënde për miqtë e vet.
Kur hahet, kur pihet nga ajo kupë, bëhet zgjedhja për të mirëpritur të gjithë historinë e jetës së Jezusit në jetën e vet.

Jezusi vazhdon me një folje tjetër, edhe më e forte: për të përtypesh.
Kush përtyp mishin tim, e pi gjakun tim.
Çfarë do të thotë kjo përtypje? Kur përtypim, bluajmë vërtet, do të thotë se duhet ta kemi kuptuar mirë në një mënyrë complete dhe të përsosur atë personin e Jezusit.
Për këtë është e nevojshmea, përpara se të bëjmë atë gjest, të mirëpresim bukën në jetën tonë.
Duhet të kemi kuptuar se kush është ajo bukë, sepse përndryshe bëjmë një gjest që mbetet ritual, qëllimin dhe angazhimin e të cilit nuk e kuptojmë çfarë e kërkon më pas nga ne.
Në këtë pikë është e nevojshme, do të thosha, të kapërcejmë njëfarë gjuhe devotshmërie dhe intime që na largon nga kuptimi autentik i Eukaristisë.
Këtu flasim për të mirëpritur atë bukë që është Krishti, për verën që është gjaku i tij, që është jeta e Krishtit dhe për t'i mirëpritur ato në vetveten. Pra, bëhet fjalë për të ngrënë, për të pirë. Kjo është Eukaristia, asgjë tjetër.
Pastaj një gjuhë devotshmërie, le ta përmendojmë... ka nga ata që flasin për të qenë afër të burgosurit hyjnor... duke ngushëlluar Jezusin që është vetëm në tabernakull – le të harrohen këto shprehje, këto referenca - apo edhe mbajeni ato në triumf, rrini në shoqëri me të….
Jo, Eukaristia nuk synon të kapë Jezusin për ta mbajtur pranë për ta adhuruar.

Kërkesa që ai na bën është: a jeni të gatshëm të mirëprisni jetën time në jetën tuaj?
A doni që jeta ime të jetë jeta juaj e që jeta juaj të jetë jeta ime? Që jeta ime dhe jeta juaj të bashkohen në një?
Dhe ju e bëni këtë akt të të ngrënit, të të pirit: çfarë do të thotë të përvetësosh Eukaristinë?
Është kjo, është vetëm kjo.
Çdo gjë që mund të na largojë nga ky kuptim provokues, le të përpiqemi ta rishikojmë.
Jezusi vazhdon, përsëri me këtë folje: "Ai që pi gjakun tim, qëndron në mua dhe unë në të". Kjo folje qëndron - "Menein" në greqist- është shumë e rëndësishme.
Në Ungjillin sipas Gjonit, kjo qëndrim në Krishtin është imazhi bashkëshortor i Eukaristisë.
Kënga e Këngëve e kujton këtë dhe ungjilltari Gjon merr të njëjtën formulë të të dashurës me të dashurin: i dashuri im është për mua dhe unë për të: qëndron në mua, rri në mua, manet in me, e zë tërë personin time, në atë mënyrë që unë mendoj vetëm për të, dëshiroj vetëm atë, duam vetëm atë, punoj vetëm për të, jam një gjë e vetme me te! Një mish i vetëm…Është e njëjta formulë që përsëritet këtu.
Banketi eukaristik është takimi bashkëshortor me Krishtin: ky është imazhi më i bukur që kemi. Kush e ha atë bukë, i përgjigjet propozimit bashkëshortor që i bën Krishti: “A dëshiron të bashkosh jetën tënde, me jetën time? Nëse doni të bashkoni jetën tuaj me timen, hajeni atë bukë, pini jetën time, të përfaqësuar nga gjaku im dhe pastaj bëhemi një person. Jemi të bashkuar si nuse dhe dhëndër, ndajmë të njëjtën jetë.
Dhe tani le të shohim se çfarë do të ndodhë me ata që hanë këtë bukë dhe pinë këtë gjak, këtë kelk.
Ashtu si Ati i gjallë më dërgoi dhe unë jetoj për shkak të Atit, ashtu edhe ai që më ha mua do të jetojë për shkakun tim. Kjo është buka që zbriti nga qielli; nuk është si ajo që hëngrën etërit dhe vdiqën. Kushdo që ha këtë bukë do të jetojë përgjithmonë".
Jezusi dha një urdhër: "Merrni, hani, merrni dhe pini" çfarë ndodh me ata që i binden këtij urdhri të dhënë nga Jezusi?
Ai ia shtrin dorën Jezusit, e mirëpret atë bukë, e pi atë kupë, merr jetën - thotë Jezusi - kushdo që më përtyp, mua do të jetojë për mua falë meje.
Për të kuptuar këtë mesazh mund t'i referohemi alegorisë së hardhisë dhe të degëve: limfa identike qarkullon në hardhi dhe në degët. Limfa është shpirti, jeta hyjnore që Jezusi zotëron nga natyra e tij dhe kjo jetë hyjnore tani na është dhënë.
Pikërisht kur ne mirëpresim, ne hamë atë bukë që është Ai dhe pimë atë kupë dhe kur kjo jetë qarkullon në ne, ajo jep fryt.
Hardhia prodhon rrush dhe rrushi jep verë, simbol i gëzimit. Shenja se ne e kemi mirëpritur këtë jetë është gëzimi që u japim vëllezërve tanë. Gëzimi është shenja e pranisë së Shpirtit në ne.
Jezusi e mbyll fjalimin e tij duke thënë:
"58 Kjo është buka që zbriti prej qiellit,
jo porsi ajo që hëngrën etërit
e vdiqën:
kush ushqehet me këtë bukë
do të jetojë në amshim” (v. 58)
Ka një bukë materiale, ajo që ushqen jetën biologjike dhe kjo jetë mbaron, vjen nga toka dhe kthehet në tokë.

Nëse nuk do të na ishte dhënë nga ati qiellor, nëpërmjet Krishtit, jetën e tij, jetën hyjnore, fati ynë do të ishte ai i bimëve, i kafshëve, jeta biologjike që përfundon.
Ne bëhemi të vetëdijshëm se kur hamë atë bukë dhe pimë atë kupë, ne mirëpresim dhuratën e jetës hyjnore që Jezusi solli në botë.