F. A. E DIELA E V E KRESH. VITI C. UNGJILLI.
PËRGATITJA E LITURGJISË.
E DIELA E V E KRESH. VITI C.
MË 6-4-2025.
UNGJILLI: Gj. 8,1-11.
1 Jezusi shkoi në Malin e Ullinjve. 2 Në mëngjes erdhi prapë në Tempull. Mbarë populli shkonte tek ai. Ai u ul e po i mësonte. 3 Atëherë skribët e farisenjtë i sollën para një grua të zënë në kurorëshkelje. E vunë në mes 4 dhe i thanë:
“Mësues, kjo grua u zu ndërsa po bënte mëkatin e kurorëshkeljes. 5 Në Ligj Moisiu na urdhëroi që të tillat të vriten me gurë. Po ti çka thua?”
6 Folën kështu për ta vënë në provë që të kishin për çka ta padisnin.
Jezusi u përkul e filloi të shkruajë me gisht në dhe. 7 E, pasi ata vijonin ta pyesnin, ai iu drejtua e tha:
“Kush është prej jush pa mëkat, le ta gjuajë i pari gurin në të!”
8 Përsëri u përkul e vazhdoi të shkruajë me gisht në dhe. 9 Ata, kur e dëgjuan përgjigjen, nisën një nga një të largohen duke filluar prej më të vjetërve. Jezusi mbeti vetëm ‑ dhe gruaja që po qëndronte në këmbë në mes. 10 Jezusi iu drejtua dhe i tha:
“Grua, ku janë ata? Askush nuk të dënoi?”
11 “Askush, Zotëri!” ‑ iu përgjigj ajo.
“As unë nuk po të dënoj ‑ i tha Jezusi ‑ Shko, por tani e tutje mos mëkato më!”
LECTIO DIVINA - MEDITIM - LUTJE.
Ungjilli i gruas të zënë në kurorëshkeljes që na paraqitet sot, ka një histori mjaft të trazuar, ne përpiqemi ta tregojmë sepse na ndihmon të kuptojmë se sa e vështirë është të mirëpresim imazhin e Perëndisë që Jezusi na paraqet, një imazh që ne jemi gjithmonë të tunduar për t'iu përshtatur, në një farë mënyre, kritereve tona.
Në rastin e rrëfimit të gruas të zënë në kurorëshkeljen, edhe ne sot po marrim masa për të arritur në përfundimin se në fund të fundit nuk jemi më të befasuar se sa tha dhe bëri Jezusi: në fund të fundit, ajo që tha dhe bëri Jezusi, korrespondon me atë që ne mendojmë... se shkelësja e kurorës ishte shumë e penduar, duke treguar qartë se ajo nuk do të bënte më të njëjtin gabim dhe kështu Jezusi e fali, i dha falje... Por nuk ka asnjë shenjë se ajo ishte penduar.
Të krishterët e shekujve të parë kuptuan se këto masa nuk funksionuan fare dhe kështu menduan ta hiqnin këtë faqe nga Ungjijtë; për dy shekuj, kjo histori nuk u shfaq në shumicën e dorëshkrimeve të lashta të Biblës: vetëm në shekullin e tretë gjeti vend në Ungjij.
Pse të krishterët të lashtë u përpoqën ta linin mënjanë këtë episod në Kishën e dy shekujve të parë?
Pse ishte kaq e bezdisshme?
Sepse përmbante një frazë fyese të shqiptuar nga Jezusi, i cili i tha shkelëses së kurorës: “As unë nuk po të dënoj ‑ i tha Jezusi ‑ Shko, por tani e tutje mos mëkato më!” (v. 11).
Shën Augustini dha shpjegimin e tij mjaft të nxituar, ai tha:
“Disa besimtarë me pak besim, në të vërtetë armiq të besimit të vërtetë, ndoshta kishin frikë se mirëpritja e Zotit për këtë mëkatare do t'u jepte licencën e imunitetit grave të tyre, me pak fjalë, burrat, prindërit përgjegjës të komunitetit, duhet të kenë menduar se fraza e Jezusit “As unë nuk po të dënoj” mund të keqkuptohet, kështu që është më mirë të eliminohet, lihet mënjanë kjo histori.
Arsyeja e vërtetë e dyshimit ndaj këtij episodi, megjithatë, është një tjetër, është se në shekujt e parë të Kishës ishte adoptuar një Kujdes Baritor shumë i ngurtë në lidhje me faljen, një Kujdes i ashpër Baritor që nuk shkonte mirë me mëshirën e treguar gjithmonë nga Jezusi i Nazaretit ndaj atyre që bëjnë gabime në jetë.
Nga mesi i shekullit të dytë numri i të krishterëve ishte rritur shumë, por cilësia kishte rënë, dhe po fillohej, në bashkësitë e të krishterëve, të justifikohej çdo sjellje dhe çdo mëkati i rëndë i kryer pas Pagëzimit nuk ishte më një aksident i jashtëzakonshëm, por merrej shumë lehtë: gjithçka i kushtohej pak rëndësi... kjo është arsyeja pse në bashkësitë e krishtera njerëzit ishin bërë shumë të ashpër ndaj mëkatarëve; dhe kishte tre mëkate që nuk u falën: ata që i kryenin, u dëbuan nga komuniteti. Mëkatët ishin: mohimi i besimit, vrasja dhe tradhtia bashkëshortore.
Epo, për të thënë të vërtetën kishte edhe nga ata që tregonin më shumë se të tjerët mirëluptim ndaj mëkatarët: Papa Korneli mbështeti një praktikë më pak rigoroze dhe më ungjillore ndaj atyre. Por rigorozistët e akuzuan atë si mashtrues, dikë që i autorizonte njerëzit të braktisnin veten në kënaqësi ... Në atë kohë kishte ky tension brenda komuniteteve.
Ekziston edhe një libër që është shkruar në shekullin e IV, i cili është një lloj manuali orientues për klerin: quhet “Kushtetutat Apostolike”. Autori i këtij Libri u rekomandua ipeshkëvinjve të imitonin, ndaj mëkatarëve, atë që Jezusi kishte bërë me atë grua që kishte mëkatuar dhe që pleqtë e kishin vendosur para tij. Megjithatë, tendenca mbizotëruese ishte ajo rigoroziste dhe ne dimë edhe emrat e rigorozistëve që më vonë akuzuan Papën Kornelin: Tertulianin dhe Hipolitin.
Nga mesi i shekullit II, ishte shkruar një libër shumë i famshëm “Bariu i Ermes, i cili kishte thënë:
“Epo, këtu largohen këta njerëz që kanë kryer mëkate shumë të rënda, pas Pagëzimit: kushdo që i ka kryer këto mëkate, duhej të mbështetej vetëm në mëshirën e Perëndisë, por këta njerëz, megjithatë, donin të ktheheshin në kontakt me komunitetin”.
Dhe pastaj u prezantua një praktikë faljeje e cila ishte si një Pagëzim i dytë: domethënë, kushdo që i kishte kryer këto gabime, duhej të bënte gjatë disa viteve vepra pendestare, agjërimin, lutjet dhe më pas pajtohej me komunitetin, por vetëm një herë në jetën e tyre, nëse dikush mëkatonte më vonë, ai duhej të mbështetej në mëshirën e Zotit.
Në këtë kontekst, nëse kishte një pasazh ungjillore që i shqetësonte rigorozistët, ishte ai i gruas të zënë në kurorëshkeljen. Ky pasazh ungjillor minoi zgjedhjet e tyre baritore.
Megjithatë, i parë me njëfarë dyshimi, pasazhi vazhdoi të qarkullonte dhe në fakt mund të gjendet në disa kopje të lashta të Ungjijve dhe më në fund, në shekullin III, ai arriti të gjente një vend në Ungjillin sipas Gjonit.
Sot studiuesit biblikë pajtohen: nuk është e Gjonit, përfundoi atje sepse askush nuk e donte dhe në një moment u vendos në kapitullin 8 të Ungjillit sipas Gjonit; pasazhi është i Lukës dhe studiuesit biblikë sot e dinë gjithashtu se nga është shkëputur, në fund të kapitullit 21 të Ungjillit të Lukës është vendi ku ndodhej fillimisht.
Nuk na intereson nëse ky pasazh është shkruar nga Gjoni apo Luka. Sigurisht, stili, tema, gjuha është tipike për këtë Ungjilltar të fundit.
Tani le të dëgjojmë se si prezantohet ky episod:
“Jezusi shkoi në Malin e Ullinjve. Në mëngjes erdhi prapë në Tempull. Mbarë populli shkonte tek ai. Ai u ul e po i mësonte” (v.1-2).
Le të mësojmë këtë episod që krijoi kaq shumë probleme në Kishën e lashtë.
Ungjilltari vëren se Jezusi vjen nga Mali i Ullinjve, ai vjen nga Lindja, nga ku lind dielli, Mali i Ullinjve është 60 metra më i lartë se sheshi i Tempullit.
Jezusi zbret më pas nga Mali i Ullinjve, kalon përroin e Kedrit dhe hyn përmes portës lindore në sheshin e Tempullit, përgjatë kësaj ane lindore kalonte portiku i famshëm i Solomonit, i cili përmendet në Ungjill sipas Gjonit dhe gjithashtu në Veprat e Apostujt. Nën këtë portik u ulën rabinët për të dhënë udhëzimet e tyre mbi Biblën dhe gjithashtu për t'u dhënë këshilla ligjore atyre që i kërkuan.
Vini re, pranë derës lindore të kësaj hyrjeje, në sheshin e Tempullit, tregohet një ndërtesë e parë dhe më pas një ndërtesë tjetër e ngjashme me atë që gjendet te hyrja në Atriumin e Grave: ato dy ndërtesa quheshin Gjykatat e Lartë.
Në secilën prej këtyre ndërtesave çdo ditë, nga mëngjesi deri në mbrëmje, mblidheshin 23 gjyqtarë për të zgjidhur çështjet më të rëndësishme.
Në çdo qytet kishte gjykata dhe madje edhe në sinagoga shqiptoheshin dënime, por kur kishte raste të rënda ishte e nevojshme t'i drejtohej Jeruzalemit ku drejtësia administrohej në emër të Zotit dhe sipas dispozitave të Tevratit.
Një ndërtesë e tretë, brenda rrethit e Tempullit,më e madhe dhe më e rëndësishme, ishte në dispozicion të Sinedrit: ishte Salla e famshme e Gurëve “Sheshi - Ischatagazzit në hebraisht”, ishte vendi ku mblidhej Sinedri i cili përbëhej nga 71 gjyqtarë të kryesuar nga kryeprifti: në kohën e Jezusit ishte Kajfa. Sinedri mund të shqiptonte edhe dënime me vdekje, por për të kryer këtë dënim, ai më pas duhej t'i kërkonte guvernatorit romak autorizimin siç do të ndodhte në rastin e Jezusit.
Këtu në Jerusalem drejtësia administrohej gjithmonë në emër të Perëndisë edhe në kohën e mbretërve.
Kujtojmë Psalmin 122, atë pelegrinin që vjen në malin e Ullinjve dhe thotë
“Seç u gëzova kur më thanë: “Eja të shkojmë në Shtëpinë e Zotit!” (v. 1).
Dhe më pas, duke soditur tempullin e Zotit dhe, në të djathtë të tempullit, Pallatin e Mbretit ku administrohej drejtësia, thotë:
“Atje janë selitë e gjykatores së drejtësisë,
selitë e shtëpisë së Davidit!” (v. 5).
Në fakt mbreti shqiptoi fjali në emër të Zotit.
Kur u ngjit në fron, ai nuk ishte ligjvënës, atij iu desh vetëm të zbatonte Ligjin e Perëndisë, në fakt në ditën e kurorëzimit të tij atij iu dha një kopje e kësaj Fjale të Perëndisë, të cilën ai duhej ta zbatonte; ja, në këtë tempull drejtësia zbatohej në emër të Perëndisë.
Tani, pikërisht atje, do të jemi dëshmitarë të një konflikti midis dy mënyrave të të kuptuarit të drejtësisë: asaj të skribëve dhe farisenjve që i drejtohen Ligjit dhe janë të bindur se përfaqësojnë mendimin dhe gjykimin e Zotit... dhe një drejtësie tjetër, atë që është tani shpallur nga vetë Zoti.
Janë shumë interesantë detajet simbolikë në të cilat është inkuadruar kjo histori, kohën në të cilën Jezusi arrin për të treguar se cila është drejtësia e vërtetë e Perëndisë: është mëngjesi, kur lind dita e re, kur në ato tre ndërtesa mblidhen gjykatësit për të folur në emër të Zotit.
Dhe kjo dritë vjen nga Mali i Ullinjve, është drita e re që tani projektohet në fytyrën e Perëndisë, jo drita që projektohet në fytyrën e Perëndisë nga rabinët, fztzrën e një Zoti xhelat: do të jetë një dritë tjetër që lind në këtë ditë të re.
Dhe Jezusi tani hyn në tempull dhe ulet, merr pozicionin e Mjeshtrit.
Ku shkoi të ulej?
Në cilin verandë?
Nuk e dimë, por mund ta imagjinojmë se ai u ul në një prej atyre verandëve në veriun e potikut të Tempullit. Tani dëgjojmë se çfarë ndodh:
Pastaj skribët dhe farisenjtë i sollën një grua të kapur në tradhti bashkëshortore, e vunë në mes dhe i thanë: “Mësues, kjo grua u zu ndërsa po bënte mëkatin e kurorëshkeljes. 5 Në Ligj Moisiu na urdhëroi që të tillat të vriten me gurë. Po ti çka thua?” (v. 4-5). Ata e thanë këtë për ta provuar dhe për të pasur arsye për ta akuzuar.
Në këtë pikë, personazhet që ne i njohim shumë mirë hyjnë në skenë: skribët dhe farisenjtë.
Ne i gjetëm ata të dielën e kaluar kur ishin të indinjuar sepse Jezusi mirëpriti taksambledhësit dhe mëkatarët në shtëpinë e tij dhe festoi me ta, ata nuk e duruan dot imazhin e një Zoti që, në vend që të ndëshkonte mëkatarët, bën festën me ta dhe sot ata arritën të kapnin gjahun për t'ia paraqitur Jezusit për ta vënë në vështirësi: kapën një grua në flagrancë.
Ata nuk e morën burrin sepse nuk u intereson burri ... dhe as gruaja, nuk ka tradhti bashkëshortore të asnjë gruaje, është imazhi i Perëndisë që predikon Jezusi, drejtësia e Perëndisë që shpall Jezusi, ata nuk mund ta pranojnë atë.
Tradhtia bashkëshortore e kësaj gruaje është vetëm një justifikim për t'i vendosur një kurth Jezusit.
“Ata e vendosin gruan në mes”.
Në presencën e kësaj gruas mekatare, e vendosur në qendër të vëmendjes, ata duan që Jezusi të shprehë mendimin e tij. Tani do të krahasohen dy mënyra për të bërë drejtësi: atë të skribëve dhe farisenjve dhe më pas atë të Jezusit.
Çfarë propozojnë skribët dhe farisenjtë për t'i dhënë fund së keqes?
Ata thonë:
“Mësues, kjo grua u zu ndërsa po bënte mëkatin e kurorëshkeljes. Në Ligj Moisiu na urdhëroi që të tillat të vriten me gurë. Po ti çka thua?”
Pra, Ligji, Tora, urdhëron zgjidhjen e problemit duke shtypur ata që sillen në këtë mënyrë.
Në diskutim, nëse ka ndonjë gjë, ishte si duhej tëë bëhej gurëzimi ose mbytja siç thotë Libri i Levitikut, në kapitullin 20,20:
“Nëse dikush kryen tradhti bashkëshortore me gruan e fqinjit të tij, shkelësi i kurorës dhe shkelësja duhet të dënohen me vdekje”.
Gruaja duhet të ketë pasur një turp të madh atje në mes dhe gjithashtu pak frikë, sepse ata që e kishin kapur, ishin të zhurmshëm. Por ajo nuk kishte frikë, sepse e dinte se nuk do të vritej me gurë: në realitet dënimet me vdekje që u gjeten në Bibël, në fund të fundit, sipas Librit të Talmudit, i cili është një libër i shenjtë që mbledh traditat e shenjta të Izraelit, thekson se në Sinedrin që dekretonte dënime me vdekje çdo 70 vjet do të konsiderohej jashtëzakonisht dhe tepër i rëndë, një dënim me vdekje çdo 70 vjet -... ato nuk u zbatuan.
Kur Tora vendos dënimin me vdekje, ai nuk është një dënim për t'u zbatuar, është thjesht për të thënë se po përballej me një krim të rëndë, dënimi me vdekje vendoset gjithashtu në Bibël për goditjen e babait dhe nënës me shuplakë, për shkeljen e Shabatit...asnjëherë nuk janë kryer këto dënime me vdekje, ishte vetëm për të sinjalizuar ashpërsinë e së keqes që po bëhej.
Tora shërben për të sinjalizuar të keqen, thotë: “Shikoni se ai frut është helmuar, mos e merrni”; nëse thotë: “Mos kryeni tradhti bashkëshortore dhe shikoni se po dënoheni me vdekje”, dënimi me vdekje nuk do të zbatohet, por po e helmon jetën tuaj, kështu që sinjali që ju jep Tora është i çmuar sepse ju thotë: kini kujdes nga një helm.
Pra, gruaja nuk duhej të kishte frikë, ajo e dinte se mund të ndëshkohej, por jo të vritej.
Prandaj, ne përballemi me të keqen që vendoset në mes dhe tani çfarë është propozimi i skribëve për të çrrenjosur të keqen e botës, për ta zhdukur përfundimisht atë?
Le të eliminojmë ata që e bëjnë këtë.
Është mënyra më e thjeshtë për të zgjidhur problemin. Drejtësia bëhet duke ndëshkuar fajtorin, domethënë duke bërë të kuptojë se e keqja nuk duhet bërë, ai lëndohet: që të kuptojë se nuk duhet të bëjë që të tjerët të vuajnë, që të kuptojë se nuk duhet ta vrasë, ai duhet të dënohet me vdekje.
Kushdo që arsyeton në këtë mënyrë, beson gjithashtu se ai ka ligjin e Moisiut në anën e tij.
Pyetja për Jezusin:
“Ne bëmë propozimin tonë për të eliminuar të keqen, për të shtypur ata që e bëjnë atë. Por ti, çfarë mendon ti?”
Si është e mundur, sipas teje, që të bëhet drejtësi?”
Dhe rrëfimi i Ungjilltarit vazhdon duke thënë:
"Folën kështu për ta vënë në provë që të kishin për çka ta padisnin” (v.6). Prandaj, objektivi (pehirazzein në greqisht), është të krijohet një kërcënim, një rrezik për Jezusin. Në fakt ata mendojnë që e kanë gjetur një kurth sepse ose ai mohon imazhin e Zotit që i do mëkatarët dhe taksambledhësit dhe për këtë arsye edhe Ai ndryshon jetën e tij, ose shprehet kundër Tevratit, dhe nëse ai shprehet kundër Tevratit, dhe atëherë (ne e kemi parë atë), Sinedri është këtu afer dhe kështu, nëse arrimë që t’ia hodhim sikur të ishte një fëmijë, gjithçka u kry, dhe ai ai tërhiqet zvarrë para Kryepriftit dhe merr një dënim shembullor.
E pyetën: “Po ti çka thua?”
Cila është drejtësia jote?
Le të shohim tani se si vazhdon Jezusi: ai nuk i përgjigjet pyetjes së tyre, por bën një gjest të çuditshëm.
Le të dëgjojmë:
"Jezusi u përkul e filloi të shkruajë me gisht në dhe. E, pasi ata vijonin ta pyesnin, ai iu drejtua e tha:
“Kush është prej jush pa mëkat, le ta gjuajë i pari gurin në të!”
Përsëri u përkul e vazhdoi të shkruajë me gisht në dhe. Ata, kur e dëgjuan përgjigjen, nisën një nga një të largohen duke filluar prej më të vjetërve. Jezusi mbeti vetëm ‑ dhe gruaja që po qëndronte në këmbë në mes. Jezusi iu drejtua dhe i tha: “Grua, ku janë ata? Askush nuk të dënoi?” “Askush, Zotëri!” ‑ iu përgjigj ajo. Dhe Jezusi tha:
“As unë nuk po të dënoj! Shko, por tani e tutje mos mëkato më!” (v.6-11).
Jezusit iu bë një pyetje të cilës Ai nuk i përgjigjet, ai fillon të shkruajë me gisht në tokë.
Në vend të tij, ndoshta do të kishim filluar menjëherë të diskutonim me skribët dhe farisenjtë, duke treguar se interpretimi i tyre i Tevratit është i pasaktë, ose do t'i kishim qortuar për qëllimet e tyre të liga, do të kishim thënë: “Shiko, kuptova se ju mos u interesoni për gruan kurorëshkelëse, doni të më dënoni ... e kuptova”.
Jezusi ka dy synime në këtë pikë, ta shpëtojë gruan natyrshëm, sepse ajo i përket grupit që skribët dhe farisenjtë i konsiderojnë miqtë e tij. Skribët e farizenjtë në fakt e quajnë Jezusin mikun e taksambledhesve dhë të mëkatarëve, dhe Jezusi nuk mund t'i tradhtojë miqtë e tij, ai duhet ta shpëtojë gruan. Por ai ka një qëllim tjetër, të shpëtojë akuzuesit e tij sepse Jezusi i do ata, ai i do ata të lumtur dhe dëshiron që të gjithë të asimilojnë dhe mirëpresin me gëzim imazhin e ri të Zotit, një Zot që lidhet në një mënyrë të ndryshme me ata që bëjnë gabime nga sa mendojnë.
Dhe çfarë bën ai?
Zbaton një pedagogji shumë efektive.
Hapi i parë. Jezusi e di që është para një tufe, është tufa që e solli atë kurorëshkelëse atje, dhe ne të gjithë e dimë se cili është ligji i tufës: njerëzit mblidhen dhe fillojnë të kryejnë vepra të këqija, madje edhe veprime të neveritshme, për të cilat nuk ndihen personalisht përgjegjës: sepse përgjegjes ëstë grupi, jo individi!.
Gjëja e parë që duhet të bëhet për t'i rikuperuar është të nxiren nga tufa, nga grupi, të ndihmohen të mendojnë, të kuptojnë se janë përgjegjës për atë që bëjnë.
Këtu është kuptimi i parë i gjestit të Jezusit dhe i heshtjes që krijon rreth Tij, dhe heshtja është e frikshme sepse, nëse asgjë nuk ju shpërqendron, duhet të reflektoni, duhet të mendoni, atëherë është e lehtë që të dalin mendime shqetësuese në dritë që gjithmonë jeni përpjekur ta hiqni.
Është sikur Jezusi po thoshte në atë heshtje:
“Ndaloni për një moment, mendoni pak, mendoni për këtë, përpiquni të pyesni veten se çfarë ju shtyu ta sillni këtë grua këtu!
Ajo lëndoi veten, burrin e saj, ndoshta shkatërroi familjen e vet dhe familjet e tjera ... duke e sjellë këtu në mes, a keni zgjidhur ndonjë gjë?
Mendoni se po i bënit mirë asaj?
Po mendoni ta ndihmonit të rikuperohej në jetë, ose më mirë me sjelljen tuaj, a nuk i shtoni më dëm asaj që ajo ka bërë tashmë?
Pse je aq i indinjuar me të ndërsa ajo nuk të bëri asgjë të keqe?
Nëse mendoni për arsyet pse e sollët këtu, ndoshta ju vjen turp për atë që bëtë, mos u fshihni në tufë, dilni, shikoni brenda jush”.
Dhe akuzuesit nuk e durojnë dot këtë heshtje, në fakt historia thotë se kanë filluar të insistojnë për ta vënë në dyshim, nuk duan që ajo heshtje të zgjasë, teksti grek thotë epemenon, epimene do të thotë se ata mbetën mbi të.
Dhe pastaj Jezusi ngriti kokën dhe tha:
“Kush është prej jush pa mëkat, le ta gjuajë i pari gurin në të!”
Kështu vazhdon Jezusi të shpërndajë tufën:
“Mos e vritni atë me gurë të gjithë së bashku, por një nga një, dhe pasi të keni reflektuar dhe të keni arritur në përfundimin se jeni krejtësisht ndryshe nga ajo, se nuk keni mëkate, jeni të pastër, të paprekur, sepse nëse zgjidhja e së keqes është ajo që propozoni, pra të eliminoni atë që e bën, kini kujdes sepse nëse edhe ju jeni mëkatarë, atëherë duhet të eliminoheni”.
Do të doja të reflektoja për sot, për tufën që është shpesh e pranishme edhe në bashkësitë e krishtera dhe kjo tufë duhet të shpërbëhet, tufa që hedh gurët e thashethemeve, prozhmimeve, jo shpifjeve, shpresoj që deri në atë pikë në Komunitetet e krishtera nuk arrijmë, por thashethemet, përhapja e gabimeve për të cilat jemi bërë të vetëdijshëm... këta njerëz duhet të vendosen para ndërgjegjes së tyre dhe para se t'i hedhin këta gurë me gjuhën e tyre, le të reflektojnë:
“Doni t'u bëni mirë njerëzve gabimet e të cilëve i shpallni në sheshe?
Jeni vërtet të sigurt se një ditë nuk do të ketë dikush që më pas do t'ju hedhë gurë?
A e shpallni lajmin e fundit pikant që keni dëgjuar për të mirën e vëllait ose motrës, për një kënaqësi patologjike që ndjeni dhe që më pas ju lë me zemër të hidhur kur përhapni të keqen që është bërë nga një vëlla?
Provoni të pyesni veten nëse një ditë do t'i hidhnin këta gurë, a do të ishit të lumtur?”
Le të vazhdojmë.
Pasi thotë: “Jo të gjithë së bashku, por një nga një hidhni gurët, pra pas një reflektim në heshtje”, Jezusi i kthehet shkrimit në tokë me gisht dhe në këtë pikë pyesim veten se çfarë kuptimi ka ajo që po bën Jezusi, sepse historia është e shkurtër dhe dy herë i referohet këtij gjesti të tij.
Ka shumë interpretime që janë dhënë, më tradicionalja është ajo e Jeronimit, i cili kishte thënë se Jezusi filloi të shkruante në rërë mëkatet e atyre akuzuesve, dhe më pas qartë të moshuarit që ishin të parët që u goditën nga Jezusi, e të gjithë u larguan të turpëruar.
Epo, Jezusi do të dilte keq nëse do të kishte shkruar gjëra për të turpëruar akuzuesit. Jezusi i do ata, ai dëshiron t'i shpëtojë, ai dëshiron t'i çlirojë, jo t'i poshtërojë dhe pastaj në fund të fundit ai nuk mund të shkruante në rërë sepse atje, në Tempullin nuk kishte rërë: dyshemeja ishte e shtruar dhe për këtë arsye gishti i Jezusit lëvizte mbi gur.
Ne duhet të qëndrojmë me tekstin, i cili nuk thotë atë që Jezusio ka shkruar. Lexojmë thjesht se ka shkruar me gisht në gur. Teksti i referohet qartë tekstit të vetëm të Biblës në të cilin gishti i Perëndisë shkruan në gur dekalogun, në dy rrasat, rrasat e Besëlidhjes
Dekalogu është treguesi që ju tregon se si duhet të jetoni, gabimet që duhet të shmangni, helmi që ju merr jetën ju tregohet nga Tora, por është shkruar në gur dhe këta njerëz e dinë se kur gishti i Zotit lëvizi, ai shkroi Ligjin në gur, por gjesti i Jezusit thotë:
“Por a jeni ende të mbërthyer në Ligjin e shkruar në gur?
Mos e mbani mend atë që tha profeti Jeremia kur njoftoi se një ditë Perëndia do ta shkruante Ligjin e tij jo në gur, por në zemër.
Dhe pastaj, kur Ligji nuk është i jashtëm për njeriun, por është brenda zemrës së tij, kjo zemër e shtyn atë të bëjë mirë.
Me gjestin e tij Jezusi u thotë akuzuesve:
“Pyesni veten... a keni ende një zemër prej guri apo keni një zemër të transformuar tani, një zemër të re që ka asimiluar mendimet dhe ndjenjat e Zotit?”
Dhe kur këta njerëz e dëgjuan Jezusin dhe e panë atë duke filluar të shkruante përsëri, filluan të distancohen duke filluar nga më të moshuarit, nga pleqtë (presbiterët thotë teksti grek), jo sepse ishin të parët që u turpëruan, jo, por sepse ishin të parët që e kuptuan mesazhit, që e lejuan veten të konvertoheshin nga Jezusi.
Jezusi e arriti këtë objektiv të parë dhe tani Jezusi mbetet vetëm me gruan.
Pozicioni që kanë të dy është i rëndësishëm: gruaja ishte vendosur në këmbë dhe Jezusi ishte ulur.
Gjatë gjithë diskutimit me akuzuesit, gjatë gjyqit, gruaja kishte qëndruar gjithmonë në këmbë së bashku me njerëzit e tjerë dhe Jezusi, i ulur, ishte përkulur dy herë, duke qëndruar gjithmonë ulur.
Dhe tani përkthimi për fat të keq thotë “Jesus u ngrit”, jo!
“Jezusi ngriti sytë lart, Ai mbetet në fund, gruaja është në krye.
Le të vërejmë, në Ungjillin e Lukës ne ende gjejmë Jezusin që është poshtë, mëkatarin lart, me Zakeun. Kur Zakeu është në pemën e fikut, Jezusi kalon, e shikon atje lart, sepse Zoti është gjithmonë poshtë, e mëkatari gjithmonë lart, sepse Jezusi e do atë, ai është në shërbim të atyre që kanë bërë gabime ... ky është imazhi i Perëndisë që Jezusi na paraqet.
«Ai shikon lart dhe i thotë gruas:
“Ku janë ata? Të ka dënuar kush?
Përgjigja: “Asnjë, Zot”.
Dhe tani fjalia e Jezusit:
“As unë nuk po të dënoj ‑ i tha Jezusi ‑ Shko, por tani e tutje mos mëkato më!” Le të përpiqemi të interpretojmë saktë fjalinë që Jezusi shqiptoi: “As unë nuk po të dënoj”.
Është fraza e famshme fajesuar për të cilën flitet në fillim e komentit.
Para së gjithash, le të mos shpikim pendimin e gruas, premtimin, qëllimin për të mos mëkatuar më, faljen e Jezusit për mëkatet e saj ... asgjë nga këto nuk ka kuptim.
Nuk ka asnjë shenjë pendimi tek gruaja. Në fund të fundit me mëkatarët e penduar edhe farisenjtë u tregonin atyre mirëkuptimin: këtu kemi një mesazh tjetër të qartë: Jezusi dallon qartë dhe thjesht mëkatin dhe mëkatarin.
Jezusi nuk e miraton të keqen që është bërë, nuk e justifikon mëkatin, tradhtia bashkëshortore është mëkat i rëndë, lëndon shumë ata që e kryejnë, mund të ketë pasoja dramatike, mund të shkërmoqë familjet me efekte që më pas kanë pasoja tek fëmijët dhe fëmijët e fëmijëve.
Dhe le të kujtojmë se sa rigoroz dhe kërkues është morali seksual i Jezusit: në “Fjalimi në Malin” Ai shkon shumë përtej asaj që thanë rabinët, jo vetëm dënon tradhtinë bashkëshortore, por e quan dëshirën e keqe tradhti bashkëshortore sepse është në zemër që fillon procesi që çon në tradhtinë e dashurisë bashkëshortore.
Jezusi pajtohet me Tevratin që denoncon të keqen, që tregon se çfarë është helm dhe në fakt i thotë gruas:
“Mos e lëndo më veten, por edhe nëse e kryen një mijë herë të tjera nuk do të të dënoj kurrë, sepse Zoti dënon të keqen, por jo fëmijët e tij”.
Ky është imazhi i ri i Perëndisë që Jezusi futi në botë.
Zoti nuk bën drejtësi duke copëtuar dhe dërguar në ferr fëmijët e tij që kanë bërë gabime, kjo nuk është të bësh drejtësi, kjo është një mënyrë për t'u hakmarrë, ne nuk kthehemi në rikuperimin e imazheve të Zotit që skribët dhe farisenjtë kanë në mendje; na i hoqi gurët nga duart, nuk mund t'i hedhim, por dikush mendon se në fund pastaj ua hedh gurët... një ditë Zoti do të na ndëshkojë.
Le të përfundojmë duke projektuar ligësinë tonë në Perëndinë, Jezusi e pagoi me jetën e tij njoftimin e Perëndisë se është dashuri, është vetëm dashuri, se ai kurrë nuk do të dënojë asnjë nga fëmijët e tij.
Një ditë e sollën para Sinedrit, jo me rastin kur shqiptoi dënimin e mosdënimit të shkelëses së kurorës, por një ditë do ta çojnë para Sinedrit dhe do ta dënojnë pikërisht për shpalljen e imazhit të Zotit të vërtetë që vetëm dashuron dhe do, se Zoti që na kërkoi të mos dënojmë askënd dhe ne nuk do të dënohemi.
Ai është i pari që praktikon këtë urdhër që na jep, nuk e dënon kurrë personin, kur humbin rrugën dhe bëjnë gabime i ndihmon të shërohen në jetë... kjo është të bësh drejtësi, të mos ekzekutosh.
Nëse e pranojmë dhe e mirëpresim këtë imazh të Perëndisë, do të qetësojmë zemrat tona, siç thotë Gjoni në letrën e tij të parë:
“Çfarëdo që na qorton zemra jonë, sepse Perëndia është më i madh se zemra jonë.
Përgjigju Duke Cituar
Krijoni Kontakt