Përgatitja e liturgjisë së festave të urdhëruara. Komente postohen disa ditë përpara festave.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord. VITI A

MË 16-7-2023.


PSALMI: 65 , 10, 11, 12-13, 12b. 14


10 Ti kujdesesh për tokën dhe e ujit,
e ngarkon me prodhime të begatshme.
Lumi i Hyjit është plot me ujë:
ti bën të rriten drithëra për njerëz!
Tokën ti kështu e përgatit:

11 hullitë ia lag, bucat ia imtëson,
me shi e zbrun, të mbjellat ia bekon.

12 E kurorëzon vitin me mirësinë tënde,
gjurmëve të tua rrjedh begatia,

13 kullotat e shkretëtirës rijnë njomësi,
mballesat bregoreve ngjeshen me hare,

14 livadhet janë të veshura me dele,
luginat mbulohen me drithëra:
gjithkah këngë e brohoritje me hare!"


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

NJË ISH-VOTO NË FORMË TË PSALMIT.

Liturgjia e kësaj të diele na ofron vetëm një pjesë të Psalmit 65: janë vargjet nga 10 deri në 14 që janë të fundit, në këtë psalm. Dhe tingëllojnë si një soditje e lumtur dhe e qetë e natyrës. Por nuk duhet të ndalemi me kaq, sepse, para këtyre, janë nëntë vargje të tjera që flasin për diçka krejt tjetër. Dhe janë këto nëntë vargje që japin dimensionin e vërtetë të këtij psalmi.
Po ju jap vargun e parë:
“ Ty, o Hyj, të përket himni në Sion, për nderin tënd u plotësoftë kushti në Jerusalem!” (Ps 65,2)
Është bukur të të lavdëroj, o Zot, në Sion, për të mbajtur premtimet, që të kam bërë Ty, që dëgjon lutjen. (Meqë ra fjala, Sioni është emri i dytë i Jeruzalemit). Çfarë premtimesh janë këto? Janë premtime të bëra nga një njeri kur ishte në mërgim në Babiloni, në shekullin e gjashtë p.e.s. Atje, ai bëri një kusht-premtim: Nëse Zoti na çliron nga ky mërgim i detyruar dhe na kthen në Izrael, atëherë do të festojmë në tempullin e Jerusalemit. Prandaj, ky psalm quhet ex-voto: ai u krijua në kthimin nga Mërgimi për të falënderuar për çlirimin e dhënë nga Zoti. Kuptohet menjëherë që jemi larg një kënge të thjeshtë për të falendëruar për përfitime të mirat e shiut dhe rikthim të stinëve!
Ky çlirim përjetohet si falje: në atë kohë, mërgimi konsiderohej si ndëshkim për gabimet e popullit dhe të prijësve të tij; kthimi mirëpritet si një kthim në hirin: Zoti e fshin të kaluarën tonë si mëkatarë. Ky është kuptimi i vargjeve të mëposhtme:
“Tek ti që i dëgjon lutjet do të vijë çdo njeri i ngarkuar me mëkate.
Fajet tona janë më të forta se ne, por ti i zhduk mëkatet tona” (Ps.65,3-4).
Na kanë sunduar gabimet tona; por Zoti na i fal mëkatet tona. Meqë ra fjala, ekziston një frazë e mrekullueshme që shumë prej nesh e dinë sepse është pjesë e muzikës së disa rekujemeve të famshme: "Tek Ti do të vijë çdo mish me peshën e mëkateve të tij" ("Ad te omnis caro veniet").
Prandaj është populli që kremton besnikërinë e Zotit ndaj Besëlidhjes së tij: "Lum ai që ti zgjodhe dhe e more pranë vetes: ai banon në Shtëpinë tënde.
Do të ngihemi me të mirat e Shtëpisë sate, me shenjtërinë e Tempullit tend” (v. 5).
Duhet të dëgjohet e të kuptohet pesha e këtyre fjalëve: "i zgjedhuri yt". Pa asnjë meritë nga ana e tyre, por me hirin e pastër, me një zgjedhje të qëllimshme të Zotit, ky popull i vogël u zgjodh, u pranua në intimitetin e Perëndisë. Kjo quhet "zgjedhja e Izraelit".
Autori i psalmit ofron këtu një krahasim: në mes të popullit të Izraelit, ishte një fis i privilegjuar, ai i Levitëve; kishte një vend të veçantë, atë të kushtimit në shërbimin ekskluziv të Zotit. Po, pozita e popullit të zgjedhur midis kombeve të tjera është e krahasueshme me atë të Levitëve midis Izraelit.
“Lum ai që ti e zgjodhe, lum i zgjedhuri yt: ai jeton në shtëpinë tënde! Të mirat e shtëpisë sate na kënaqin, dhuratat e shenjta të tempullit tënd!”.


ZOT, SHPRESA E MBARË SKAJEVE TË TOKËS

E TË DETIT TË LARGËT!

Por ishte gjithashtu gjatë mërgimit në Babiloni, që Populli Izraelit u bë i vetëdijshëm për dimensionin universal të projektit të Perëndisë; atëherë populli i Izraelit e kuptoi se zgjedhja e tij ishte në fakt një mision, ai i të dërguarit te kombet e tjera; kur popujt e tjerë do të shohin se Zoti e shpëtoi Izraelin, do të kenë provën se Perëndia i Izraelit është i vetmi shpëtimtar dhe do t'i drejtohen atij dhe atëherë do të kenë gëzimin e vërtetë, atë të njohjes përfundimtare të Zotit. Kjo na jep një varg tjetër madhështor: "Zoti, shpëtimtari ynë" është “shpresa e mbarë skajeve të tokës e të detit të largët" (v. 6).
Me kthimin në vend do të nisë një jetë e re; është një rikrijim i vërtetë. Kjo është ajo që shpjegon fundin e psalmit: pamja bukolike e vargjeve të fundit (ato që janë ruajtur nga liturgjia) nuk duhet të na bëjë të harrojmë temën e vërtetë të këtij psalmi që është një falënderim i popullit të çliruar. Evokimi i bukurive të natyrës është vetëm për të sugjeruar këtë jetë të re: “E kurorëzon vitin me mirësinë tënde,
gjurmëve të tua rrjedh begatia” (v. 12).
Ti kurorëzon një vit bekimesh;
Bollëku rrjedh përgjatë rrugës tënde.

Akoma më mirë, bollëku i dhuratave të Perëndisë në natyrë i jep vetvetes në mënyrë të mrekullueshme mundësinë për të evokuar dhuratat shumë më të larta e të mrekullueshme, dhe akoma më shumë mundësinë për të evokuar faljen e Zotit të palodhshëm. E kemi kuptuar tashmë se gjykimi i Zotit është një gjykim që shpëton.


Besoj se tani jemi gati ta dëgjojmë këtë psalm të plotë:

2 Ty, o Hyj, të përket himni në Sion,
për nderin tënd u plotësoftë kushti në Jerusalem!
3 Tek ti që i dëgjon lutjet
do të vijë çdo njeri i ngarkuar me mëkate.
4 Fajet tona janë më të forta se ne,
por ti i zhduk mëkatet tona.
5 Lum ai që ti zgjodhe dhe e more pranë vetes:
ai banon në Shtëpinë tënde.
Do të ngihemi me të mirat e Shtëpisë sate,
me shenjtërinë e Tempullit tënd.
6 Ti na ndihmon me mrekullitë e drejtësisë sate,
o Hyj i shpëtimit tonë,
shpresa e mbarë skajeve të tokës e të detit të largët.
7 Ti i forcon malet me fuqinë tënde,
i ngjeshur me pushtet,
8 ti qetëson tërbimin e deteve,
gjëmën e valëve të tija dhe rrëmujën e popujve.
9 Edhe ata që jetojnë në skajet e botës
mbesin të habitur nga mrekullitë e tua,
me gëzim i mbush dyert e mëngjesit e të mbrëmjes!
10 Ti kujdesesh për tokën dhe e ujit,
e ngarkon me prodhime të begatshme.
Lumi i Hyjit është plot me ujë:
ti bën të rriten drithëra për njerëz!
Tokën ti kështu e përgatit:
11 hullitë ia lag, bucat ia imtëson,
me shi e zbrun, të mbjellat ia bekon.
12 E kurorëzon vitin me mirësinë tënde,
gjurmëve të tua rrjedh begatia,
13 kullotat e shkretëtirës rijnë njomësi,
mballesat bregoreve ngjeshen me hare,
14 livadhet janë të veshura me dele,
luginat mbulohen me drithëra:
gjithkah këngë e brohoritje me hare!

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord..VITI A

MË 16-7-2023.


UNGJILLI: Mt. 13, 1-23.

1 Atë ditë Jezusi doli prej shtëpisë dhe u ul të rrijë buzë detit. 2 Një turmë e madhe populli ngarendi tek ai kështu që hipi në barkë e u ul ndenjur, kurse mbarë populli zuri vend në breg.
3 U foli për shumë gjëra në shëmbëlltyra. Kështu u tha:
4 “Doli mbjellësi për të mbjellë. Ndërsa po mbillte, disa kokrra ranë pranë udhës, erdhën shpendët dhe i hëngrën. 5 Disa ranë në zallinë, ku kishte pak dhe. Mbinë shpejt, sepse nuk e kishin tokën e thellë. 6 Porse, kur doli dielli, u vyshkën prej vapës dhe u thanë, pse nuk kishin rrënjë. 7 Disa të tjera ranë në ferra. Ferrat u rritën e ua zunë frymën. 8 Kurse disa të tjera ranë në tokë të mirë e ato dhanë fryt: njëra njëqindfish, tjetra gjashtëdhjetëfish e tjetra tridhjetëfish.
9 Kush ka veshë, le të dëgjojë!”
10 Nxënësit iu afruan Jezusit dhe e pyetën:
“Pse po u flet me shëmbëlltyra?”
11 Ai u përgjigj: “Sepse ju e morët dhuratën t’i njihni fshehtësitë e Mbretërisë së qiellit, ndërsa ata nuk e morën. 12 Për të vërtetë, atij që ka do t’i jepet edhe më dhe do të ketë me shumicë, kurse atij që s’ka, do t’i merret edhe ajo pakicë që ka. 13 Për këtë arsye atyre u flas në shëmbëlltyra, sepse shikojnë e nuk shohin, dëgjojnë e nuk ndiejnë as nuk kuptojnë. 14 Mbi ta plotësohet profecia e Isaisë që thotë:
“Mirë do të dëgjoni ‑ por s’do të kuptoni,
mirë do të shikoni ‑ por nuk do të shihni.
15 Vërtet zemra e këtij populli s’ka më ndjenja,
u bë i rëndë ndër veshë,
sytë i janë mbyllur,
që të mos shohë me sy,
të mos dëgjojë me veshë,
që të mos kuptojë shpirti i tyre
e të mos kthehen.
E unë i kisha shëruar!”
16 Lum sytë tuaj që shohin e veshët tuaj që dëgjojnë! 17 Përnjëmend po ju them; shumë profetë e të drejtë dëshiruan të shohin çka ju po shihni, por nuk e panë, të dëgjojnë çka ju po dëgjoni e nuk e dëgjuan.”
18 “Tani dëgjoni ç’do të thotë shëmbëlltyra e mbjellësit: 19 Secilit që e dëgjon Fjalën e Mbretërisë e nuk e kupton, i vjen i Keqi dhe ia rrëmben atë që i qe mbjellë në zemër. Ky është ai që u mboll ‘pranë udhës’. 20 E i mbjelli ‘në zallinë’, është ai që e dëgjon Fjalën dhe me gëzim e pranon, 21 porse, për arsye se s’ka rrënjë në vetvete ‑ pse është i paqëndrueshëm, posa të vijë ndonjë ngushticë ose salvim për shkak të Fjalës, përnjëherë e bjerr besimin. 22 E i mbjelli ‘në ferra’, është ai që e dëgjon Fjalën, por kujdesi i tepruar i kësaj bote dhe gënjimi i pasurisë, ia marrin frymën Fjalës e ajo mbetet pa fryt. 23 E i mbjelli në ‘tokë të mirë’, është ai që e dëgjon Fjalën, e kupton dhe bie fryt: njëri njëqindfish, tjetri gjashtëdhjetëfish e tjetri tridhjetëfish”.


LECTIO DIVINA –MEDITIM LUTJE.


ATIJ QË KA DO T’I JEPET EDHE MË.


"Shëmbëlltyra" është një gjini letrare në traditën hebraike që i ngjan asaj që në shqip ne e quajmë "përrallë": qëllimi i saj është edukativ; ka të bëjë me shtyrjen e dëgjuesit për të ndryshuar këndvështrimin e tij. Një shëmbëlltyrë nuk është një alegori: çdo detaj i përrallës nuk pretendon të ketë një kuptim të saktë, është nga e gjithë krahasimi që dëgjuesi duhet të nxjerrë një mësim shumë konkret. Jezusi do ta përsërisë këtë formulë në shëmbëlltyrën e talenteve (Mt 25,29). Pali bëri të njëjtën vërejtje në Romë kur u përball me disa nga bashkëbiseduesit e tij hebrenj që refuzuan predikimin e tij: edhe ai citon frazën nga Isaia (Vp. 28, 26-27). Gjoni, në Ungjillin e tij, bën të njëjtën analizë (Gjn 12,40).
Pse atëherë Jezusi flet në shëmbëlltyra? Dishepujt nuk mungojnë t'i bëjnë pyetjen. Përgjigja e Jezusit ka tre pika: së pari një dallim midis dishepujve dhe bashkëbiseduesve të tjerë të Jezusit, së dyti një vëzhgim (të tjerët dëgjojnë pa kuptuar) dhe së fundi, së treti, ajo që i ngjan një thënieje:
"Atij që ka, do t'i jepet edhe më e do të ketë me bollek; atij që nuk ka, do t'i hiqet edhe ajo që ka!
Unë marr këto tre pika: së pari, dallimin midis dishepujve dhe disa bashkëbiseduesve të tjerë të Jezusit: “Ju është dhënë të njihni misteret e mbretërisë së qiejve”, por nuk u është dhënë të tjerëve, atyre që rijnë në plazhë. Për të sqaruar këtë dallim, është e nevojshme ta vendosim mësimin e Jezusit në kontekstin e tij: në Ungjillin e Mateut, ashtu si në atë të Markut, ky mësim në shëmbëlltyra pason menjëherë rrëfimin e polemikave me farisenjtë dhe me ata që, si farizenjtë refuzojnë të njohin në Jezusin Mesinë e Perëndisë.
Së dyti, Jezusi bën një vërejtje: “Ata (kundërshtarët e tij) shikojnë pa parë, dëgjojnë pa dëgjuar apo kuptuar. Dhe ai zbaton për ta një frazë që profeti Isaia, shekuj më parë, tha për bashkëkohësit e tij:
"Ai (Hyji) tha: “Shko e thuaj këtij populli: ‘Mirë dëgjoni, por gjë mos kuptoni, mirë shikoni, por gjë mos njihni!’
Bëje të trashë zemrën e këtij “mileti”, shurdhoja veshët, verboja sytë, që të mos shohë me sytë e vet, të mos dëgjojë me veshët e vet, të mos kuptojë me zemrën e vet e të mos kthehet dhe të mos shërohet!”(Isaia 6 ,9-10).
Zemra e këtij populli është rënduar: janë mërzitur nga dëgjimi, i kanë bllokuar sytë... Shumë herë, Jezusi ishte në gjendje të bënte këtë vëzhgim: sa më shumë që dëgjuesit mbylleshin në siguritë e tyre, aq më shumë bëhen të papërshkueshëm ndaj Fjalës së Perëndisë. Dhe kjo është arsyeja pse ai u flet atyre me shëmbëlltyra: është një pedagogji me të cilen aitë përpiqet t’ i prekë këto zemra të ngurtësuara. Kjo tregon rëndësinë e prirjeve të zemrës për të kuptuar mësimet e Jezusit.
Së treti, kjo fjali që i ngjan një thënieje: “Atij që ka, do t'i jepet dhe ai do të ketë me bollëk; atij që nuk ka, do t'i hiqet edhe ajo që ka”.
Ky është një formulim veçanërisht i hapur i temës klasike të Besëlidhjes së Vjetër të dy rrugëve. Ju kujtoj këtë temë të dy shtigjeve: ne mund ta krahasojmë ekzistencën njerëzore me një rrugë që të çon në një rrugë të madhe pingule: cilin drejtim të marrim? Në të majtë? Apo në të djathtë? Nëse marrim drejtimin e duhur (“rrugën” e duhur), çdo hap që hedhim në këtë drejtim na afron më shumë me qëllimin:
“Mësoje të urtin e do të bëhet gjithnjë më i urtë, mësoje të drejtin e do t’i shtohet dija” ( Fu.9,9).
Nëse i jep të mençurit, ai bëhet më i mençur; nëse e udhëzon të drejtin, ai ende përparon”. Nëse, për fat të keq, zgjedhim drejtimin e gabuar, çdo hap i ndërmarrë në këtë drejtim na largon nga qëllimi.


JU E MORËT DHURATËN T’I NJIHNI FSHTËSITË E MBRETËRISË!

Zgjedhja është e qartë: ose dëgjomë, dëgjomë në kuptim që të hapim veshët për ta lënë Fjalën të na mësojë dhe të na transformojë pak nga pak; ose refuzojmë të dëgjojmë duke rrezikuar të bëhemi gjithnjë më të rëndë nga veshët: “Këtij populli i është rënduar zemra, u bënë të rënduar veshët”.
Kur dëshira e vetme e Zotit ishte t'i shëronte: "Dhe unë do t'i kisha shëruar".
Shëmbëlltyra e mbjellësit, si shpjegimi që Jezusi jep për të, shfaqet më qartë si një ilustrim i pengesave që has predikimi i ungjillit. Jezusi është fjala e Perëndisë që erdhi të banojë mes njerëzve (Gjn 1,14); ai thotë vetëm Fjalën e Atit:
“Kush nuk më do, nuk i mban fjalët e mia. E fjala që po dëgjoni, nuk është imja, por është e Atij, që më dërgoi, ‑ e Atit”(Gj. 14,24).
Por fjala e tij e ka të vështirë të gjejë terrenin e favorshëm në të cilin do të mund të mbijë; para së gjithash janë vështirësitë e natyrshme në çdo rrugë të konvertimit (kërkesat e Mbretërisë mbyten vazhdimisht nga shqetësimet e botës (krh Mt 6,25-34); por ka gjithashtu, më thellë, vështirësitë për bashkëkohësit e Jezusit t'i besonin atij deri në atë pikë sa ta njihnin si Mesia: vetë dishepujt u penguan për këtë mësim; Shën Gjoni raportoi reagimet e tyre ndaj fjalimit për bukën e jetës: "Shumë nga dishepujt e tij, që kishin dëgjuar, thanë: "Kjo fjalë është e ashpër, kush mund ta dëgjojë?"... Që atëherë shumë nga dishepujt e tij u kthyen dhe nuk e shoqëronin më. Atëherë Jezusi u tha të dymbëdhjetëve: "A doni të shkoni edhe ju?" Simon. Pjetri iu përgjigj: "Zot, te kush të shkojmë? Ti i ke fjalët e jetës së përjetshme" (Gjn 6,60... 68).
Po kthehem te shëmbëlltyra e mbjellësit; Jezusi shpall se do të ketë një korrje (njëqind, gjashtëdhjetë ose tridhjetë për një), dhe kjo është e sigurt, por me çfarë çmimi! Duhet pranuar se mbretërimi i Perëndisë do të vendoset vetëm nëpërmjet shumë dështimeve; sepse hyrja në inteligjencën e Mbretërisë mund të jetë vetëm efekti i një dhurate nga Perëndia: "Juve u është dhënë të njihni misteret e mbretërisë së Qiellit... meqë ju dëgjoni!... Ai që mori farë në tokë të mirë, është ai që e dëgjon Fjalën dhe e kupton atë”. Kjo presupozon një zemër të disponueshme, të aftë për të marrë nga Zoti dritën që vjen vetëm prej Tij: edhe kjo disponueshmëri duhet të merret si dhuratë. Farisenjtë dhe turma nuk ishin ende gati për të.

[ninoenina]

F. A. E DIELA 15 Ord. VITI A

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 15 Ord VITI A

MË 16-7-2023.


UNGJILLI: Mt.13,1-23

1 Atë ditë Jezusi doli prej shtëpisë dhe u ul të rrijë buzë detit. 2 Një turmë e madhe populli ngarendi tek ai kështu që hipi në barkë e u ul ndenjur, kurse mbarë populli zuri vend në breg.
3 U foli për shumë gjëra në shëmbëlltyra.
Kështu u tha:
4 “Doli mbjellësi për të mbjellë. Ndërsa po mbillte, disa kokrra ranë pranë udhës, erdhën shpendët dhe i hëngrën. 5 Disa ranë në zallinë, ku kishte pak dhe. Mbinë shpejt, sepse nuk e kishin tokën e thellë. 6 Porse, kur doli dielli, u vyshkën prej vapës dhe u thanë, pse nuk kishin rrënjë. 7 Disa të tjera ranë në ferra. Ferrat u rritën e ua zunë frymën. 8 Kurse disa të tjera ranë në tokë të mirë e ato dhanë fryt: njëra njëqindfish, tjetra gjashtëdhjetëfish e tjetra tridhjetëfish.
9 Kush ka veshë, le të dëgjojë!”
10 Nxënësit iu afruan Jezusit dhe e pyetën:
“Pse po u flet me shëmbëlltyra?”
11 Ai u përgjigj:
“Sepse ju e morët dhuratën t’i njihni fshehtësitë e Mbretërisë së qiellit, ndërsa ata nuk e morën. 12 Për të vërtetë, atij që ka do t’i jepet edhe më dhe do të ketë me shumicë, kurse atij që s’ka, do t’i merret edhe ajo pakicë që ka. 13 Për këtë arsye atyre u flas në shëmbëlltyra, sepse shikojnë e nuk shohin, dëgjojnë e nuk ndiejnë as nuk kuptojnë. 14 Mbi ta plotësohet profecia e Isaisë që thotë:
“Mirë do të dëgjoni ‑ por s’do të kuptoni,mirë do të shikoni ‑ por nuk do të shihni.
15 Vërtet zemra e këtij populli s’ka më ndjenja,
u bë i rëndë ndër veshë,
sytë i janë mbyllur,
që të mos shohë me sy,
të mos dëgjojë me veshë,
që të mos kuptojë shpirti i tyre
e të mos kthehen.
E unë i kisha shëruar!”
16 Lum sytë tuaj që shohin e veshët tuaj që dëgjojnë! 17 Përnjëmend po ju them; shumë profetë e të drejtë dëshiruan të shohin çka ju po shihni, por nuk e panë, të dëgjojnë çka ju po dëgjoni e nuk e dëgjuan.”
18 “Tani dëgjoni ç’do të thotë shëmbëlltyra e mbjellësit: 19 Secilit që e dëgjon Fjalën e Mbretërisë e nuk e kupton, i vjen i Keqi dhe ia rrëmben atë që i qe mbjellë në zemër. Ky është ai që u mboll ‘pranë udhës’. 20 E i mbjelli ‘në zallinë’, është ai që e dëgjon Fjalën dhe me gëzim e pranon, 21 porse, për arsye se s’ka rrënjë në vetvete ‑ pse është i paqëndrueshëm, posa të vijë ndonjë ngushticë ose salvim për shkak të Fjalës, përnjëherë e bjerr besimin. 22 E i mbjelli ‘në ferra’, është ai që e dëgjon Fjalën, por kujdesi i tepruar i kësaj bote dhe gënjimi i pasurisë, ia marrin frymën Fjalës e ajo mbetet pa fryt. 23 E i mbjelli në ‘tokë të mirë’, është ai që e dëgjon Fjalën, e kupton dhe bie fryt: njëri njëqindfish, tjetri gjashtëdhjetëfish e tjetri tridhjetëfish”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

Kur Jezusi fillon jetën e tij publike, ai e ka në mendje objektivin e misionit të tij: ai dëshiron të përfshijë të gjithë në propozimin e tij për një botë të re, mbretërinë e Perëndisë.
Për të arritur këtë qëllim ai fillon të mbajë fjalime, kryen shumë shenja dhe cili ishte rezultati? Rezultati qe shumë zhgënjyes.
E verifikuam të dielën e kaluar dhe kur në fund thotë: “Mjerë ju, Korazim, Betsaida dhe Kapernaum, se e keni humbur mundësinë t’i përmbaheni propozimit që ju bëra! E tani jeta juaj varet nga kjo humbje”.

Çfarë duhet të bëjmë tani?
Unë mendoj se ne, ndoshta, do të kishim dhënë dorëheqjen duke sharë ngurtësinë e zemrës së këtyre njerëzve.
Jezusi nuk jep dorëheqjen.!
Ai dëshiron të arrijë qëllimin e tij dhe ndryshon mënyrën se si u qaset njerëzve, jo më me arsyetim.
Arsyetimi ka efektivitetin e tij, por ka një kufi: me arsyetimin ne hedhim një të vërtetë nga jashtë dhe mund të fitojmë edhe një debat, ta vëmë bashkëbiseduesin me shpatullat pas murit, por më pas çfarë ndodh? Se ky person, sapo largohet, ndoshta u kthehet sërish bindjeve të mëparshme, sepse e vërteta nuk hyri në të, nuk e ka gjetur vetë, por iu hodh në të: kjo ndodhej me katekizmat tona të së shkuarës që përmbanin një paketë të vërtetash, të cilat u imponuheshin e që duhej të mësoheshin përmendësh.
Jezusi nuk dëshiron t'i indoktrinojë njerëzit, ai dëshiron t'i bëjë ata të kuptojnë se e vërteta që ai propozon, korrespondon me atë që ata ndiejnë brenda, sepse ne jemi bërë mirë, jemi bërë për Mbretërinë e Perëndisë dhe kështu duhet të shfaqet kjo nevojë që secili prej nesh ndjen për të takuar mbretërinë e Perëndisë.
Çfarë bën Jezusi atëherë? Ai nuk i drejtohet arsyetimit që është i ftohtë, por shëmbëlltyrës. Ai nuk e shpiku këtë gjini letrare, por askush nuk e përdori me aq mjeshtëri se ai.
Ai foli shumë në shëmbëlltyra. Cili është avantazhi i shëmbëlltyrës ndaj arsyetimit? Shëmbëlltyra të detyron të mendosh. Dëgjon një histori, ndoshta nuk e kupton se çfarë i referohet personi që të tregon, por të intrigon, nuk të lë të qetë, është si dikush që të bën një pako dhuratë, të mbështjellë mirë. Ndoshta nuk i jep peshë, të intereson diçka tjetër në atë moment, por kur shkon në shtëpi, je kurioz, dëshiron të shkosh të shohësh se çfarë ka brenda.

E njëjta gjë ndodh me shëmbëlltyrën.
Fillon të mendosh për të, të intrigon derisa arrin të kuptosh se çfarë donte të thoshte bashkëbiseduesi dhe Jezusi dëshiron që ti të arrish ta kuptosh nga brenda, të kuptosh se "Jezusi ka të drejtë, ashtu është". Kjo është ajo që Jezusi dëshiron të arrijë me shëmbëlltyrat. Me arsyetime, me shenja, ai nuk ia arriti qëllimit. Tani provon me shëmbëlltyrat.
Ne do të lexojmë dhe meditojmë një seri të tërë shëmbëlltyrash, të dielat e ardhshme të cilat na i paraqet ungjilltari Mate, në një kapitull, të 13-të të Ungjillit të tij. Le të dëgjojmë se si fillon, si paraqitet e para nga këto shëmbëlltyra:
1 Atë ditë Jezusi doli prej shtëpisë dhe u ul të rrijë buzë detit. 2 Një turmë e madhe populli ngarendi tek ai kështu që hipi në barkë e u ul ndenjur, kurse mbarë populli zuri vend në breg.
3 U foli për shumë gjëra në shëmbëlltyra.
Ungjilltari Mateu tregon më poshtë shtatë shëmbëlltyra të Jezusit dhe i vendos ato, siç sapo dëgjuam, brenda një kornize narrative qartësisht artificiale: kuptimi është teologjik dhe ne do të përpiqemi ta kuptojmë atë.
Ka një shtëpi nga e cila Jezusi del me dishepujt e tij: ata drejtohen drejt “detit” dhe ky term tashmë ka një tërheqje teologjike sepse flitet për një liqen të vogël, Liqenin e Tiberiadës.
Quhet det, sepse kjo fjalë e kujton detin e Eksodit, atë të kalimit nga vendi i skllavërisë në tokën e lirisë, dhe këtu kushdo që dëshiron të realizojë daljen nga vendi ku gjendet tani me turmen e Popullit që ndjek Jezsusin, duhet të dalë nga turma për të hyrë në komunitetin e Jezusit, në komunitetinn e atyre që i janë përmbajtur propozimit të Jezusit për një botë të re: nuk është e vështirë të kuptohet vlera simbolike të kësaj skene.

Grupi që ka dalë nga shtëpia, hip në një varkë: barka edhe sot është një nga simbolet e bashkësisë kishtare.
Për cfarë arsye? Referenca ka të bëjë me varkën e Noehit, atë arkë që barti familjen e re, njerëzimin e ri, pasi njerëzimi i vjetër, ai i dhunës, i mëkatit, ishte shkatërruar dhe bashkësia e re, bota e re që tani simbolizohet pikërisht me ajo varkë dhe që Jezusi ka me grupin e parë të njerëzve, të cilët i kanë dhënë mbështetjen e tyre.
Përgjatë bregut ka një grup tjetër dhe këto dy grupe, pikërisht për të kuptuar shëmbëlltyrat, duhet t'i mbajmë të dallueshme: janë turmat që janë mbjellë aty në breg: duket se nuk kanë vendosur ta bëjnë këtë eksod dhe Jezusi, me shëmbëlltyrat e tij, me të vërtetë pëërpiqet t'i përfshijë ata në këtë zgjedhje.
Për sa kohë që qëndrojnë në tokë, në simbolizëm të tregimit të ungjillit, ata ende nuk i përmbahen mbretërisë së Zotit dhe është interesante se folja greke që përdoret për këta njerëz të çmendur, që qëndrojnë në këmbet të ngulur në atë tokë është "Estechein".
Jezusi fillon të flasë: le të dëgjojmë shëmbëlltyrën e parë
4 “Doli mbjellësi për të mbjellë. Ndërsa po mbillte, disa kokrra ranë pranë udhës, erdhën shpendët dhe i hëngrën. 5 Disa ranë në zallinë, ku kishte pak dhe. Mbinë shpejt, sepse nuk e kishin tokën e thellë. 6 Porse, kur doli dielli, u vyshkën prej vapës dhe u thanë, pse nuk kishin rrënjë. 7 Disa të tjera ranë në ferra. Ferrat u rritën e ua zunë frymën. 8 Kurse disa të tjera ranë në tokë të mirë e ato dhanë fryt: njëra njëqindfish, tjetra gjashtëdhjetëfish e tjetra tridhjetëfish. 9 Kush ka veshë, le të dëgjojë!”
Ja, mbjellësi doli për të mbjellë: Jezusi po paraqitet, ai është mbjellësi që nuk doli nga shtëpia, ai doli nga qielli nga i Ati dhe erdhi në botë për të sjellë farën e Fjalës që do të bënte që mbretëria e Perëndisë të mbijë, të lindë në tokë.
Jezusi tashmë ka filluar të mbjellë këtë fare, me habi, me surprizë të të gjithëve, por ajo nuk ka prodhuar pothuajse asgjë.
Një pakicë njerëzish i dha atij aderimin e tyre dhe gjithashtu dishepujt hezituan shumë dhe ngurruan të bashkoheshin me Jezusin: megjithatë kujtojmë se në Nazaret ai u dëbua, në Kapernaum e mendonin të çmendur, farisenjtë donin ta vrisnin dhe shumë nga dishepujt e braktisën. Familjarët e tij nuk janë dakord me propozimin e tij: nga çfarë varet ky dështim?
Është pikërisht kësaj pyetjeje që shëmbëlltyra tani kërkon t'i përgjigjet. A varet nga mbjellësi që mori qasjen e gabuar? Apo varet nga fara, e cila nuk është e mirë? ai shpresonte se do të prodhonte diçka, por nëse nuk prodhon, do të thotë se fara është e pakët.
Këto janë arsyet pse në Kapernaum gjithçka vazhdon si më parë, sikur të mos kishte ardhur Jezusi. Kështu ndodh edhe në ditët tona, në bashkësitë tona: për këtë mund të thuhet se shëmbëlltyra u tha edhe për ne sot: sepse gjendemi në të njëjtën situatë, shëmbëlltyra na u tha për ne sot. Në kohën kur Jezusi e tregoi këtë shëmbëlltyrë në Kapernaum, gjërat ishin po aq të këqija sa janë me ne sot. Predikimi ynë dëgjohet gjithnjë e më pak, njerëzit janë të interesuar për diçka tjetër: ashtu si në Kapernaum edhe tek ne sot njerëzit ndjekin Jezusin, sepse shpresojnë të kenë një avantazh, njëfarë privilegji, që gjërat të shkojnë mirë në jetë.
Por kur Jezusi filloi të fliste për Lumturitë, ato nuk u interesuan njerëzve, saktësisht çfarë ndodh me ne sot, apo jo? Njerëzit nuk dëgjojnë.
Por ata që janë në barkë, ata që e quajnë veten të krishterë, që janë në kishë? Jemi gjithnjë me pak, gjithnjë më shumë plakë, gjithmonë njësoj edhe më shumë më të lodhur.
Edhe ata që pretendojnë se janë të krishterë, çfarë lloj besimi kultivojnë? A besojnë ata vërtet te i Ngjalluri apo është një aderim ndaj Krishtit siç bënë ata të Kapernaumit që e ndoqën atë duke shpresuar të kishin diçka materiale, ndonjë avantazh në nivel personal?
Çfarë ka prodhuar Ungjilli tek ne?
Ne që vazhdimisht i afrohemi fjalës së Ungjillit, kur shkojmë për të rrëfyer janë gjithmonë të njëjtat mëkate dhe më pas, pyesim veten, a është e dobishme kjo farë e Ungjillit për ndonjë gjë?
Nëse tek unë, për shembull, prodhon pak ose aspak: në familje shkojmë gjithmonë në kishë, megjithatë vazhdojmë të grindemi!
A dëgjojmë të gjithë të njëjtin ungjill? Pastaj e nxjerrim për gjëra të parëndësishme, edhe me fqinjët shumë herë grindemi dhe shkojnë edhe ata në kishë pastaj ndoshta na ngacmojnë.

Çfarë prodhon Ungjilli?
Nëse e shikojmë më pas botën... ne e shpallim këtë Ungjill për 2000 vjet, megjithatë luftërat, padrejtësitë, dhuna, mjerimet vazhdojnë. Ku është bota e re që do të lindte? A është kjo një farë efektive apo është një nga ideologjitë e shumta të falimentimit?
Jezusi donte të ndryshonte botën, por nuk mori asnjë rezultat. Si mund të jetë fjala e Jezusit fara që bën të mbijë një botë e re nëse rezultatet janë kaq zhgënjyese?
Pikërisht për t'iu përgjigjur këtyre pyetjeve, që janë brenda nesh, Jezusi e tha shëmbëlltyrën dhe mesazhi qendror është pikërisht, ai që Jezusi tha për ne: “Kini kujdes sepse ajo që po thoni për realitetin e Kishës, të botës, për realitetin personal është i vërtetë, por nuk varet as nga predikuesi dhe as nga mirësia e farës.
Fara është e shkëlqyer, predikuesi i zbritur nga qielli e ka kryer mirë misionin e tij. Pra, nga çfarë varet?
Ndjehu mirë: nga toka, nga bie kjo farë. Prandaj është në terren që ne duhet të përqendrojmë vëmendjen tonë.
Mbjellësi del të mbjellë, është Jezusi që mbjell farën. Një pjesë bie… nuk është se e hedh farën mbi gurë. Ai mbjell farën dhe kjo farë bie në këto toka. Është nga toka që gjen, nuk varet nga mbjellësi, është toka që shëmbëlltyra do të na ftojë në punë. Është në terren që ne duhet të punojmë nëse duam që fara, e cila është e shkëlqyer, të japë fryte.
Ne do të shohim se si të punojmë katër llojet e tokës në pjesën e dytë të pasazhit të sotëm.
Tani le të dëgjojmë pyetjen që i bëjnë Jezusit dishepujt që janë në barkë.
“Nxënësit iu afruan Jezusit dhe e pyetën: “Pse po u flet me shëmbëlltyra?”
11 Ai u përgjigj:
“Sepse ju e morët dhuratën t’i njihni fshehtësitë e Mbretërisë së qiellit, ndërsa ata nuk e morën. 12 Për të vërtetë, atij që ka do t’i jepet edhe më dhe do të ketë me shumicë, kurse atij që s’ka, do t’i merret edhe ajo pakicë që ka. 13 Për këtë arsye atyre u flas në shëmbëlltyra, sepse shikojnë e nuk shohin, dëgjojnë e nuk ndiejnë as nuk kuptojnë. 14 Mbi ta plotësohet profecia e Isaisë që thotë:
“Mirë do të dëgjoni ‑ por s’do të kuptoni,
mirë do të shikoni ‑ por nuk do të shihni.
15 Vërtet zemra e këtij populli s’ka më ndjenja,
u bë i rëndë ndër veshë,
sytë i janë mbyllur,
që të mos shohë me sy,
të mos dëgjojë me veshë,
që të mos kuptojë shpirti i tyre
e të mos kthehen.
E unë i kisha shëruar!”
16 Lum sytë tuaj që shohin e veshët tuaj që dëgjojnë! 17 Përnjëmend po ju them; shumë profetë e të drejtë dëshiruan të shohin çka ju po shihni, por nuk e panë, të dëgjojnë çka ju po dëgjoni e nuk e dëgjuan”.

Dishepujt i afrohen Jezusit dhe e pyesin: "Pse flet me shëmbëlltyra?"
Vini re, dishepujt janë tashmë në barkë, kështu që ata tashmë janë afër Jezusit. Pse ungjilltari thotë: "Ata iu afruan" Jezusit? Arsyeja teologjike është e qartë, edhe nëse ata tashmë e kanë besuar Krishtin, ata janë gjithmonë larg tij, ata gjithmonë duhet të dëgjojnë Fjalën e tij për t'u afruar gjithnjë e më shumë, ata nuk janë si grupi tjetër që nuk ka lëvizur fare, megjithatë është në plazh dhe përfaqëson ata që i kanë dëgjuar shëmbëlltyrat, por nuk e kanë bërë ende zgjedhjen e tyre.

Përgjigja e Jezusit: "Sepse ju është dhënë të njihni misteret e Mbretërisë së Qiellit".
Të dish do të thotë: t’i japësh përkraje, pëlqim dikujt. Nuk u është dhënë atyre – dhe kjo është një detyrim hyjnor – do të thotë se Zoti jua ka dhënë juve, nuk ua ka dhënë atyre.
Çfarë do të thotë? Sepse kjo shprehje na vështirëson shumë, sikur Zoti i bëri preferenca dikujt dhe i refuzoi të tjerët: nuk është kështu.
E kuptojmë në gjuhën e letrës së parë drejtuar Timoteut, në kapitullin e dytë, ku thuhet qartë:
“3 Kjo gjë është e mirë dhe e pëlqyeshme para Hyjit, Shëlbuesit tonë, 4 vullneti i të cilit është që të shëlbohen të gjithë njerëzit dhe ta arrijnë njohjen e së vërtetës. 5 Sepse, Hyji është një i vetëm, një i vetëm është edhe Ndërmjetësi mes Hyjit e njerëzve: Njeriu ‑ Jezu Krishti, 6 i cili e flijoi vetveten si shpërblim për të gjithë njerëzit” (1 Tm. 2,3-6).
“Perëndia dëshiron që të gjithë njerëzit të shpëtohen dhe të arrijnë në njohjen e së vërtetës”; atëherë pse përdoret kjo gjuhë?
Është një shprehje tipike të një gjuhe semite që do të thotë këtë: ata ia atribuojnë Zotit gjthçka që ndodh sepse në realitet ne e dimë se asgjë nuk i shpëton planit të Zotit: ata përdorin termin, - Zoti dëshiron diçka - kur në realitet, Zoti e lejon që të ndodhin sepse në fakt janë zgjedhjet e njerëzve.
E famshme është ajo që thuhet për Zotin në librin e Eksodit: “Zemra e Faraonit u ngurtësua”, nuk është se e ngurtësoi: ndodhi që zemra e Faraonit u ngurtësua gjithnjë e më shumë.
Prandaj është një karakteristikë e gjuhës semite, të cilën ne nuk mund ta interpretojmë, ta përkthejmë fjalë për fjalë, sepse do të thotë diçka tjetër në kulturën tonë.
Dhe Jezusi vazhdon duke shtjelluar mesazhin, mendimin e vett për ata. Për turmat që janë në plazh, këto mbeten shëmbëlltyra, nuk kuptojnë, dëgjojnë me veshë, por kjo shëmbëlltyrë nuk u shkon në zemër dhe nuk bëjnë zgjedhjen për t'u bashkuar me botën e re.
Folja greke që përdoret është: "Syniemi", domethënë nuk shkojnë bashkë me mesazhin e shëmbëlltyrës. Ky mesazh do t'i shtynte ata t'i afroheshin komunitetit të dishepujve, të bashkoheshin me ta, me ju.
Ata ende mbeten të palëvizshëm: pse ndodh kjo? Këtu ai citon profetin Isaia. Jezusi thotë: a është çudi fakti që për këtë vështirësi njerëzit nuk e kanë mirëpritur farën e Fjalës së Perëndisë?
Dhe Jezusi thotë: nuk është çudi, as profetët e Besëlidhjes së Vjetër nuk i dëgjuan, predikimi i tyre takoi zemrat "kokëfortë", ata nuk e përkulën kokën për të dhënë miratimin e tyre për këtë fjalë dhe ai citon Isainë. Në kohën e Isaisë Jezusi thotë: "Njerëzit i mbyllnin veshët që të mos dëgjonin Fjalën e Zotit dhe ngurtësuan zemrat e tyre që të mos konvertoheshin, ata nuk ishin të shurdhër dhe të verbër, ata mund të na shihnin, na dëgjonin shumë mirë, por ata nuk donin ta pranonin mesazhin. Ata u mbrojtën nga kjo fjalë sepse nuk donin të ndryshonin jetën e tyre.
E njëjta gjë vlen edhe për ne sot. Nuk duhet të habitemi që kjo fjalë takohet me zemra të forta, sklerotike. Është gjithmonë për atë terren që do të diskutohet tani, në pjesën e fundit të shëmbëlltyrës, sepse pikërisht në atë terren do të duhet të përqendrohemi, sepse aty do të duhet të punojmë.

Le të dëgjojmë këtë pjesë të fundit të ungjillit të sotëm:
18 “Tani dëgjoni ç’do të thotë shëmbëlltyra e mbjellësit: 19 Secilit që e dëgjon Fjalën e Mbretërisë e nuk e kupton, i vjen i Keqi dhe ia rrëmben atë që i qe mbjellë në zemër. Ky është ai që u mboll ‘pranë udhës’. 20 E i mbjelli ‘në zallinë’, është ai që e dëgjon Fjalën dhe me gëzim e pranon, 21 porse, për arsye se s’ka rrënjë në vetvete ‑ pse është i paqëndrueshëm, posa të vijë ndonjë ngushticë ose salvim për shkak të Fjalës, përnjëherë e bjerr besimin. 22 E i mbjelli ‘në ferra’, është ai që e dëgjon Fjalën, por kujdesi i tepruar i kësaj bote dhe gënjimi i pasurisë, ia marrin frymën Fjalës e ajo mbetet pa fryt. 23 E i mbjelli në ‘tokë të mirë’, është ai që e dëgjon Fjalën, e kupton dhe bie fryt: njëri njëqindfish, tjetri gjashtëdhjetëfish e tjetri tridhjetëfish”.
Ashtu si shiu dhe bora zbresin nga qielli dhe nuk kthehen pa e ujitur tokën, pa e plehëruar dhe pa e bërë të mbijë, kështu, thotë profeti Isaia, ndodh për fjalën e Zotit: "Kur zbret nga qielli, ajo plehëron tokën dhe ajo bën që të mbijë një njerëzim të ri”. Fara, pra, Ungjilli i ardhur nga Perëndia, është i shkëlqyer.
Mbjellësi është shumë i mirë sepse është Krishti, ndaj pse Ungjilli e ka kaq të vështirë të depërtojë në zemrat e njerëzve që të japë fryt?
Varet nga toka... është nga toka që jemi thirrur të reflektojmë, sepse është ajo tokë që do të duhet të punojmë, nëse duam që fara e Ungjillit të japë fryt tek ne, prandaj kemi një përgjegjësi, sepse Jezusi, në shëmbëlltyrën e tij, na paraqet katër lloje toke, të cilat janë të pranishme në secilin prej nesh dhe duhen punuar, jo një herë e përgjithmonë, por çdo ditë, vazhdimisht, sepse përndryshe, nëse e lini një tokë djerrë për një stinë, atëherë duhet të punosh dy herë më shumë, nëse do që të prodhojë mirë
Këto katër terrene që na janë paraqitur nga Jezusi në shëmbëlltyrë na ofrojnë sot një arsye për të menduar se si t'i përgatisim ato.
Toka e parë: "Një pjesë e farës ra rrugës dhe kur erdhën zogjtë, e hëngrën". Çfarë është kjo rrugë? Çfarë janë këta zogj? Në metaforën e Jezusit, rruga është ajo ku kalojnë të gjithë. Në këto fusha të papunuara u formuan shtigje, sepse njerëzit i kalonin. Ishte balte. Aty ku kalojnë të gjithë, atje fara nuk depërton.
Cilat janë këto rrugë? Këto janë rrugët që udhëtojnë të gjithë… të gjithë mendojnë kështu. Domethënë, nëse flasim me njerëzit, asimilojmë mënyrën e të arsyetuarit të secilit, mënyrën e të menduarit të secilit, mënyrën e vlerësimit siç bëjnë të gjithë. Është e drejtë, është e gabuar, është ajo që thonë të gjithë… qoftë për mirë apo për keq ne ndjekim atë që thonë të gjithë.
Këto janë rrugët. Aty Ungjilli nuk depërton. Ajo tokë është ngurtësuar.

“Ata mbërrijnë” …në Bibël flitet shumë për zogjtë, por ne jemi të interesuar për zogjtë grabitqarë, për simbolikën e tyre. Në kapitullin 15 të librit të Zanafillës, zogjtë grabitqarë përfaqësojnë popujt paganë që duan të largojnë Izraelin nga besëlidhja me Zotin.
Çfarë përfaqësojnë këtu këta zogj grabitqarë? E kemi parë se çfarë përfaqësojnë rrugët, ajo tokë e shkelur nga të gjithë do të duhet të punohet, përndryshe Ungjilli nuk do të depërtojë edhe nëse e dëgjojmë. Ne i njohim mirë zogjtë që godasin farën: sekularizimin, mijëra shpërqendrimet, lejueshmërinë, marrëzitë që qarkullojnë në telefonat inteligjentë, modat që na bëjnë të humbasim mendjen. Ne përfundojmë duke menduar siç mendojnë të gjithë të tjerët.
Tani pyesim veten se si t'i pastrojmë këto rrugë, si të përgatisim terrenin?
Disa sugjerime: të dielave bashkohemi me komunitetin për të dëgjuar fjalën e Zotit dhe për të ndarë bukën eukaristike.
Si të shkojmë të përgatitur? Nëse shkojmë me kokë të trullosur ose ndoshta ende shumë të shtangur, sepse kemi kaluar një mbrëmje që zgjati deri në orën 2.00 të mëngjesit, nuk do të shkojmë me tokën gati për të marrë risinë e Ungjillit. Të shtunën mbrëma përpiqemi të shkojmë në shtrat pak herët në mënyrë që, nëse kujdesemi dhe besojmë se ajo farë është e çmuar për jetën tonë, të shkojmë me një terren të përgatitur dhe pastaj përsëri jo vetëm të pushojmë mirë, por t'i lexojmë ato lexime gjatë javën në mënyrë që të jemi të gatshëm ta mirëpresim këtë fjalë të jetës që më pas dëgjojmë në ditën e Zotit.
Kjo do të thotë të punosh tokën, e cila në mënyrë të pashmangshme ngurtësohet, sepse gjatë javës dëgjojmë kaq shumë arsyetime, kaq shumë fjalime pagane, aq shumë logjikë të kësaj bote.
Terreni i dytë: Terreni shkëmbor ku nuk ka shumë tokë.
Në Izrael toka është shumë shkëmbore, aq sa rabinët thanë se kur Zoti krijoi botën, ai kishte katër kova me gurë, tre prej atyre ai I përdori për të bërë tokën e Izraelit.
Mbi këta shkëmbinj ka një shtresë të vogël dheu dhe fara që bie aty mbin menjëherë, por nuk ka tokë që të zërë rrënjë.
Çfarë do të thotë kjo metaforë? Është imazhi i entuziazmit të fortë, por kalimtar për Krishtin. Le të mendojmë disa demonstrata që përfshijnë edhe turma, të cilat tërheqin interesin e masmedias kombëtare: janë përvoja shumë, shumë sipërfaqësore, të cilat më pas i lënë kohën që gjejnë. Ka një entuziazëm fillestar, por më pas gjithçka shuhet, janë përvoja emocionale. Le të mendojmë për tubime të caktuara të të rinjve, kur ata paraqiten me flamujt e tyre, me aq entuziazëm. Këto janë përvoja që nuk duhen hedhur tutje, por më pas duhet të pajtohen me përpjekjen e përditshme të besimit, më pas duhet të shoqërohen me përvetësimin e fjalës së Zotit.
Nëse kjo mungon, atëherë pyesim veten se si të shtojmë tokën, sepse puna jonë është të punojmë tokën në mënyrë që fjala e Ungjillit të hedhë rrënjë të thella.
Sugjerimi: mbani kontakte me komunitetin, kontakt të vazhdueshëm me vëllezërit besimtarë sepse kemi nevojë për përkujtimet, këshillat dhe gjithashtu shembullin e këtyre vëllezërve. Ne kemi nevojë për dashurinë e tyre, inkurajimin, mbështetjen e tyre, përndryshe ajo farë nuk do të depërtojë, nuk do ta gjejë më tokën.
Vetëm mbetemi menjëherë pa tokë. Le të mendojmë, për shembull, për një student të ri universitar, i cili jetoi me gëzim një ditë pushimi shpirtëror me të gjithë të rinjtë e famullisë, pastaj rifilloi jetën e tij si student. Nëse ai nuk mban kontakte me bashkëmoshatarët e tij, me komunitetin që ndan siguritë, parimet, vlerat e tij, fjalën e liturgjisë, feja dobësohet dhe zhduket.

Terreni i tretë: gjembat që ia zënë frymën farës së fjalës.
Këta gjemba përfaqësojnë në metaforë kundërshtimet që ndesh fjala e Zotit në jetën e përditshme. Cilat janë ato? Janë shqetësimet.
A jemi të shqetësuar për shëndetin? Epo, nëse dikush është i përqendruar në këtë shqetësim, nuk mendon për asgjë tjetër... çfarëdo dhimbje që e shqetëson, fara e Ungjillit nuk prodhon asgjë, mbytet nga këto gjemba.
Pastaj është aktivizmi i furishëm i njeriut modern, i cili nuk mund të mendojë për asgjë tjetër veç gjërave materiale, pastaj lidhjen me të mirat e kësaj bote, karrierën, suksesin...
Ja, kjo është toka ku ka këta gjemba që edhe nëse i heqim një nga një, pastaj rriten: duhet të jemi shumë të kujdesshëm, sepse mbulojnë, nuk e lënë farën të marrë dritën e fjalës.
Pyesim veten, si ta çlirojmë tokën nga këto gjemba që e mbysin Fjalën?
Sugjerimi: një gjë thelbësore është lutja dhe kur themi lutje nuk është përsëritje e formulave. Lutja do të thotë të vlerësojmë gjithë jetën tonë, gjithçka që na ndodh, zgjedhjet që duhet të bëjmë, në harmoni me Perëndinë.
Lutja do të thotë të mbash gjithmonë telefonin inteligjent të ndezur në numrin e Atit Qiellor, sepse gjithçka duhet të vendoset në harmoni me të, prandaj të gjitha problemet, të gjitha zgjedhjet që duhet të bëjmë, i paraqiten atij.
Le të dëgjojme cfarë na thotë dhe mos më thoni se nuk flet me ne sepse nëse nuk të flet, do te thote që ti nuk e di si mendon, pra nuk e njeh. Por kush e njeh e di se si mendon dhe prandaj përballë çdo situate na jep sugjerimin e tij.
Kjo është lutje dhe ne duhet të lutemi vazhdimisht, thotë Jezusi, dhe le të mos përsërisim formula që na lodhin. Ata janë gjithashtu të mirë, sidomos kur lutemi me vëllezërit në besim, por pastaj ka lutje personale, e cila duhet të jetë e vazhdueshme në jetën tonë.
Të gjitha divorcet, ne e dimë, fillojnë me mungesën e komunikimit, dialogut, interesit të ndërsjellë dhe madje divorcet mes dishepujve të Krishtit fillojnë kur dikush ndalon së luturi, ndalon të foluri me të, duke mbajtur këtë kontakt të vazhdueshëm me të.
Pra, nëse nuk lutemi, do të mbetemi gjithmonë në mëshirën e shqetësimeve tona, problemeve tona, ankthet tona.
Ja, pra, nevoja për të përgatitur këtë terren, me lutje dhe më pas, kur dëgjojmë fjalën e Zotit, ajo depërton në thellësi të zemrës sonë dhe jep fryte.

Dhe në fund toka e katërt, toka e bukur, tokë e bukur, jo e mirë, siç thotë përkthimi i Simonit Filipaj!
Kjo e mirë shpesh përkthen mbiemrin: "Kalos", por teksti i saktë duhet lënë ashtu siç është: toka e bukur dhe zemra e bukur në të cilën Ungjilli jep fryte të bollshme, prodhon një jetë të bukur dhe çfarë vërtetojmë sot ku ungjilli merret seriozisht dhe zë rrënjë në jetë, lind njerëz përf tëë cilët të gjithë thonë: ata janë njerëz të bukur.
Këtu është mesazhi që na jep kjo shëmbëlltyrë sot, mbi të cilin jemi përpjekur të reflektojmë.
Ajo që uroj të gjithëve është që këtë javë t'i afrohemi vërtet kësaj Fjalë dhe ta lëmë të depërtojë në terrenin e bukur që kemi përgatitur

[ninoenina]

F. A: E DIELA 16 Ord VITI A

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord. VITI A

MË 23-7-2023


UNGJILLI: Mt. 13, 24 – 43

24 U tregoi edhe një shëmbëlltyrë tjetër:“Mbretëria e qiellit është e ngjashme me njeriun që mbolli farë të mirë në arën e vet. 25 Ndërkohë që njerëzit po flinin, erdhi armiku i tij, mbolli egjër nëpër grurë e shkoi. 26 Kur u rritën të mbjellat dhe lidhën frytin, atëherë u duk edhe egjra. 27 Shërbëtorët iu afruan të zotit të shtëpisë dhe i thanë: ‘Zotëri, a nuk mbolle farë të mirë në arën tënde? Nga doli, pra, egjra? 28 Ai u përgjigj: ‘Armiku e bëri këtë!’Atëherë i thanë shërbëtorët: ‘A të shkojmë e ta mbledhim?’ 29 Jo ‑ u përgjigj ai ‑ se duke e mbledhur egjrën druaj se, bashkë me të, nxirrni edhe grurin! 30 Lërini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohë të korrjes do t’u them korrësve: mblidhni më parë egjrën dhe lidheni në duaj për ta djegur e grurin mblidheni në drithnikun tim!’“
31 Pastaj u tregoi një shëmbëlltyrë tjetër; “Mbretëria e qiellit është e ngjashme me kokrrën e sinapit, të cilën njeriu e mori dhe e mbolli në arën e vet. 32 Ajo është, pa dyshim, më e vogla ndër të gjitha farërat, por, kur rritet, bëhet më e madhe se të gjitha barishtet, zhvillohet në pemë, sa që shpendët e qiellit vijnë e bëjnë çerdhe në degë të tij.”
33 U tregoi edhe një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiellit i përngjan tharmit që e merr gruaja dhe e përzien me tri masë miell derisa të mbruhet e gjitha.”
34 Të gjitha këto Jezusi ia tha popullit në shëmbëlltyra dhe asgjë nuk i thoshte pa shëmbëlltyra 35 që të plotësohej Fjala e profetit: ‘Do të flas në shëmbëlltyra, do të zbuloj gjëra të fshehura që nga krijimi (i botës)’.
36 Atëherë e shpërndau turmën dhe hyri në shtëpi. Nxënësit iu afruan dhe e pyetën: “Na e shtjello shëmbëlltyrën e egjrës së arës.”
37 Ai u përgjigj:“Ai që e mbjell farën e mirë, është Biri i njeriut. 38 Ara është bota. Fara e mirë janë ata që i përkasin Mbretërisë. Egjra paraqet ata që i përkasin Qoftëlargut. 39 Armiku që mbolli egjrën është djalli. Korrja është mbarimi i botës. Korrtarët janë engjëjt. 40 Siç mblidhet egjra e digjet në zjarr, kështu do të ndodhë në mbarimin e botës. 41 Biri i njeriut do t’i dërgojë engjëjt e vet për t’i mbledhur në Mbretërinë e tij të gjithë ngashnjyesit dhe ata që bëjnë keq, 42 e do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj e kërcëllim dhëmbësh. 43 Kurse të drejtët, atëherë, do të shndrisin porsi dielli në Mbretërinë e Atit të tyre. Kush ka veshë, le të dëgjojë!”



LECTIO DIVINA – MADITIM – LUTJE.


Ungjilli sipas Mateut u shkrua në Antiokinë e Sirisë, ku kishte një komunitet shumë të madh të krishterë, të përbërë kryesisht nga hebrenj që ishin konvertuar në Krishtin.
Autori i këtij Ungjilli është një rabin që shkruan rreth pesëdhjetë vjet pas vdekjes së Jezusit. A është ai një rabin tashmë i vjetër që u kthye në Krishtin shumë vite më pare dhe çfarë vëzhgon rreth tij?
Ajo e keqja vazhdon të jetë e pranishme në botë, Jezusi kishte ardhur për të filluar botën e re, por bota e vjetër vazhdon të lulëzojë: e mira ekziston, është e vërtetë, por e keqja vazhdon të rritet përkrah tij; të krishterët e komuniteteve të tij e pyesin me këmbëngulje këtë rabin:
"Por çfarë lloj mbretërie themeloi Jezusi nëse nuk ia doli të zhdukte çdo të keqe nga bota menjëherë dhe përgjithmonë?"
Jo vetëm kaq, por në vetë bashkësitë e krishtera jeta nuk është ekzaktësisht shembullore: në të vërtetë entuziazmi fillestar pas pesëdhjetë vjetësh është zvogëluar dhe shumë aspekte të jetës pagane janë rishfaqur edhe tek të krishterët.
Komunitetet e krishtera kanë nevojë për një nxitje baritore më të fortë!
Të Krishterët më të zjarrtë në këtë komunitet të Antiokisë sigurisht që kanë parasysh, duke qenë hebrenj, atë që është shkruar në Librin e Profetit Isaia, në të cilin në kapitujt 60-62 thuhet se “Në mbretërinë e Perëndisë, të gjithë njerëzit do të përbëhen nga të drejtët; ata do të quhen njerëz të shenjtë"
Prandaj, të paktën brenda Kishës së Krishterë, duhet të ketë vetëm njerëz të drejtë dhe të shenjtë.
Të krishterët duhet të jenë ky popull i përbërë nga njerëz të drejtë e të shenjtë, përkundrazi, tashmë ndodh, në kohën e këtij autori të Librit të Mateut, që jo i gjithë komuniteti është i shenjtë. E lindin pyetjet:
Si ndodh kjo? Si duhet të sillemi me ata që nuk bëjnë jetë të krishterë?
Këto janë të njëjtat pyetje që ne po i bëjmë vetes sot.
Tashmë në kohën e Mateut, brenda komuniteteve të para, lindën dy prirje baritore të kundërta:
1 "rigoristët", besimatarë të krishterë intransigjentë, donin që menjëherë komunitetet të pastroheshin dhe kush nuk ishte në përputhje me angazhimet e pagëzimit duhej të dëbohej nga Kisha.
Le të kujtojmë se edhe Pali, kur shkruan letrën e tij të parë drejtuar Korintasve, në kapitullin e pestë flet për një të krishterë që kishte një jetë të pamoralshme, por aq imorale sa as paganët nuk silleshin kështu; në një moment ai thotë: "‘Zhdukeni të keqen prej rrethit tuaj!’ (1 Kor. 5, 13). Po si e toleroni që në komunitetin tuaj të ketë një djalë të tillë?"
Është një ftesë për ta nxjerrë jashtë mëkatarin, në mënyrë që ai të bëhet i vetëdijshëm për sjelljen e tij.
2 Në bashkësi kishin nga këta rigoristë, por kishte edhe nga ata që thoshnin se duhet të jemi "më të kuptueshëm, më të durueshëm" me mëkatarët.
Këto dy rreshtime, grupe, kanë vazhduar të kundërshtojnë njëra-tjetrën për shekuj në Kishë, ata kanë luftuar shumë fort me njëri-tjetrin, shpesh duke shkuar deri aty sa të akuzojnë dhe madje të ofendojnë njëri-tjetrin.
Ajo që është kurioze është se si jotolerantët, ashtu edhe ata më zemërgjerë, më të butë, i justifikuan qëndrimet e tyre duke iu drejtuar “shëmbëlltyrës së egjrës dhe grurit” që po na paraqitet sot.

Kush kishte të drejtë? Cila ishte zgjedhja e duhur baritore, ajo e intolerantëve të pakompromis apo ajo e atyre qëë tregonin më shumë mirëkuptim, që ishin më të butë?
Këtë do të përpiqemi të zbulojmë sot: kush e interpretoi mirë shëmbëlltyrën?
Le ta dëgjojmë:
24 Jezusi u tha atyre një shëmbëlltyrë tjetër, duke thënë: “Mbretëria e qiejve i ngjan një njeriu që mbolli farë të mirë në arën e tij. 25 Por, ndërsa të gjithë po flinin, erdhi armiku i tij, mbolli egjra midis grurit dhe iku. 26 Dhe kur kërcelli u rrit dhe dha fryt, u shfaqën edhe barërat e këqija.

Një burrë ka mbjellë farë të bukur në arën e tij, jo farë të mirë... farë të bukur, thuhet në tekst.
Kush është ky mbjellës?
1 Mund të jetë Zoti që krijoi një botë të bukur, madje shtatë herë në fillim të librit të Zanafillës përsëritet: "Dhe Zoti e pa që ajo që kishte bërë, ishte e bukur".
Atëherë pyetja: Pse ekziston e keqja? Nga vijnë fatkeqësitë, dhimbja, vdekja?
Kjo është pyetja që jobesimtarët na bëjnë neve të krishterëve: "Nëse ka një Zot që i ka bërë gjërat të bukura, nga vjen e keqja?"
2 Ky mbjellës mund të jetë Jezusi, i cili në një botë të shëmtuar, atë që hasi, atë të shtyrë nga egoizmi nga i cili mund të lindin vetëm luftërat dhe mizoritë, ai, Jezusi, nxori gjithashtu një farë bukurie, një farë nga e cila më në fund mbin një njerëzim i bukur, një shqëri ku mbretëron paqja, harmonia, dashuria, ku janë zhdukur mosmarrëveshjet, luftërat, padrejtësitë.
Por këtu përsëri lind pyetja: “Si, atëherë, edhe pasi Jezusi mbolli farën e bukur të Ungjillit, frytet e shpresuara nuk erdhën?
3 Dhe hyn në skenë një personazh tjetër: armiku natën, ndërsa të gjithë flenë, mbjell egjrën: “Ndërkohë që njerëzit po flinin, erdhi armiku i tij, mbolli egjërat nëpër grurë e shkoi” (v.25).
Kush është ky armik? Ai nuk është djalli i imagjinuar nga të krishterët, përndryshe në këtë rast jobesimtarët do të kishin drejtë të pyesin pse Zoti nuk është në gjendje ta bllokojë atë, ta pengojë atë të prishë bukurinë e punës së tij.
Këtu thuhet qartë se Zoti nuk është autori i së keqes; e keqja vjen nga vetë krijesa, e cila mund të jetë vetëm e kufizuar dhe mund të jetë vetëm e tillë.
4 Një Personazh tjetër hyn në skenë: egjra. Jezusi ka zgjedhur një imazh të bukur për të përfaqësuar pjesën negative të pranishme tek çdo njeri.
Pse zgjodhi egjrat? Sepse kur mbijnë. egjrat duken si gruri, ngatërrohen me grurin: dhe vetëm kur vendosin kalli, zbulohet natyra e tyre sepse bëjnë një farë të zezë, jo atë të artë të grurit. Pastaj fruti i egjrës nuk është i ngrënshëm: gruri është për jetën, egjra është për vdekje, dhe vërejmë gjithashtu se Jezusi nuk flet për egjrën, por për egjrat sepse janë të shumtë, po aq shumë janë format e së keqes që në fillim duken të mira, ngatërrohen me të mirat, por pastaj frutat janë helmuese.
Është e rëndësishme që të bëjmë një ushtrim sepse duhet të jemi shumë të kujdesshëm, sepse shumë egjra duken si grurë të mirë dhe mund të kultivohen, por më pas japin fryte të tmerrshme, helmuese.
Për shembull, le të përpiqemi të mendojmë se ka një dashuri e vërtetë dhe një dashuri që duket si dashuri, si barërat e këqija duken si grurë, por vetëm duken; Kur pyesim dy të rinj, një djalë dhe një vajzë: "A e doni njëri-tjetrin?" "O po ne e duam njëri-tjetrin!"
"Çfarë kuptoni me dashuri?" “Ne na pëlqen të jemi bashkë”
"Por çfarë projekti keni?" "Jo, tani nuk ka nevojë të mendojmë për një projekt... na pëlqen të jemi bashkë".
“Por të krijoni një familje? “Epo, do të shohim. Tani na pëlqen…”
Kjo duket si dashuri, në fakt është një kërkim të vetvetes, për kënaqësinë e vetvetes, për egoizmin e njërit prej tyre, apo të dyve dhe frytet nuk do të jenë të jetës, por të vdekjes.
Cilat familje do të lindë ky koncept i dashurisë? Cilat do të jenë frutat? Nuk ka nevojë t'i imagjinojmë ato, sepse në shoqërinë e sotme të gjithë ne mund t’i shohim aptas me sytë tanë.
Disa thonë se kohët kanë ndryshuar! Po, është e vërtetë, por kohët nuk e shndërrojnë egjrën në kokërr të mirë: si ishin egjrat në mesjetë, mbeten egjrat edhe sot; sigurisht nëse dikush dëshiron të kultivojë egjrat në zemrën e vet, ai mund ta bëjë këtë dhe gjithashtu duhet të respektohet, por kushdo që e kupton rrezikun në të cilin gjendhet vëllai i tij, ka për detyrë t’i hapë sytë e tij dhe t'i tregojë se frytet e asaj që ai e quan dashuri, do të të jenë të hidhur.
Secili prej nesh mund të vazhdojë të japë disa shembuj: Ka keqardhje e vërtetë dhe një keqardhje që duket e tillë, por nuk është; Devotshmëria e vërtetë është ajo që na shtyn të vëmë veten në shërbim të jetës nga fillimin e deri në fundin e saj natyror, edhe kur kjo kërkon angazhim të madh, sakrificë, heqje dorë…Ekziston e vërteta dhe ajo që duket se është e vërteta: dihet, nuk është e Vërteta në realitet ajo që thonë të gjithë, çfarë mendojnë të gjithë, çfarë bëjnë të gjithë: duket e vërtetë por është mashtrim, është nënshtrim, skllavëri ndaj modës, ndaj dominantit…
Këtu, secili prej nesh mund të vazhdojë të bëjë këtë ushtrim, të identifikojë se çfarë është e mira, si duket dhe si mendon të jenë frutat që pret.
Vërejmë se e keqja nuk shfaqet menjëherë, në fillim duket e mirë, duket e bukur, duket e dëshirueshme... Një aspekt tjetër i shëmbëlltyrës: armiku vepron gjatë natës: “Ndërkohë që njerëzit po flinin, erdhi armiku!”. Egjrat, e keqja zënë rrënjë kur njeriu bie në gjumë, kur gjumi i ndërgjegjes na zë papritur, kur gjumi i besimit nuk ndikon më në jetën tone të përditëshme…Le të mos harrojmë se nuk duhet të biem në gjumë në fushën morale, sepse propozimet e njerëzve duken të mençura në fillim, e vetëm pastaj zbulojnë se janë helmuese.
Sa herë dëgjojmë të përsëritet: e çfarë nuk shkon me disa moda, sjellje të caktuara, gjuhë të caktuara, vulgaritete të pasigurta? Le të kemi kujdes sepse në fillim na zë gjumi, e kur flemë nuk jemi të vetëdijshme se egjrat na pushtojnë zemrën, e që për këtë nuk duhet të na zë gjumi, sepse gjumi në fushën morale na çon dalëngadalë në një katastrofë!

Tani pyetja që bëjnë shërbëtorët: “Nga vjen e keqja? Nga vijnë egjrat?
Le të degjojme:
27 Shërbëtorët iu afruan të zotit të shtëpisë dhe i thanë: ‘Zotëri, a nuk mbolle farë të mirë në arën tënde? Nga doli, pra, egjra? 28 Ai u përgjigj: ‘Armiku e bëri këtë!’Atëherë i thanë shërbëtorët: ‘A të shkojmë e ta mbledhim?’ 29 Jo ‑ u përgjigj ai ‑ se duke e mbledhur egjrën druaj se, bashkë me të, nxirrni edhe grurin! 30 Lërini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohë të korrjes do t’u them korrësve: mblidhni më parë egjrën dhe lidheni në duaj për ta djegur e grurin mblidheni në drithnikun tim!’“
5. Në këtë pikë hyn në skenë personazhi i pestë: shërbëtorët që na pëlqejnë sepse na ngjajnë, interesohen për fushën, ashtu si ne jemi të interesuar që njerëzimi të jetë gjithnjë e më i bukur.
Jemi ne që duam se Kisha të shkëlqejë nga bukuria e Ungjillit dhe që trishtohemi kur shohim egjrat që dalin në të.
a) Këta shërbëtorë i drejtohen zotërisë dhe bëjnë një pyetje të parë: dyshimi i tyre është se fara nuk ishte e mirë dhe prandaj fajin e ka zotëria: “‘Zotëri, a nuk mbolle farë të mirë në arën tënde? Nga doli, pra, egjra?” (v. 27).
A është Krijuesi ndoshta fajtori? A është Zoti që e ka lënduar botën nëse ka dhimbje, fatkeqësi, vdekje? Apo nëse mbjellësi është Krishti dhe fara është Ungjilli, a varet nga kjo farë nëse ka egjrat në Kishë?
Pronari përgjigjet me shumë qetësi: “Armiku e bëri këtë!” (v.28). Zoti nuk ka të bëjë me të, “armiku e bëri këtë!"
Nuk është Zoti që e bëri egjrat, këto janë shprehje-vepra të njeriut, të njeriut që duhet të jetë mik i jetës dhe që fatkeqsisht sillet si armik i jetës: armiqtë e njeriut janë egjrat; ato i përkasin gjendjes njerëzore e cila për nga natyra e saj është e kufizuar, e papërsosur dhe nuk mund të jetë e ndryshme. Ne kemi lindur kështu!
Pyesim veten pse Zoti nuk e krijoi njeriun pa barërat e këqija? Ai mundte ta kishte bërë: problemi është se nuk do të ishim ne dhe me të vërtetë Zoti e donte këtë njeri.
Cilat janë egjrat tek ne që na shqetësojnë kaq shumë?
Ne i njohim shumë mirë: krenaria, vullneti për të mbizotëruar mbi të tjerët, pasionet e padisiplinuara që na çojnë në shthurje dhe mbi të gjitha lidhjen me të mirat tokësore, me paratë që na bëjnë të shpërfillim nevojën e të varfërve, madje të shfrytëzojmë të varfërit.
Janë egjrat që na çnjerëzojnë, që janë armike të jetës së njeriut.
b) Shërbëtorët bëjnë një pyetje të dytë: tani ata e kanë kuptuar se egjrat nuk vijnë nga Zoti… mirë, por atëherë mbetet një pyetje: Çfarë të bëjmë me këto egjra? Si të sillemi në këtë kohë në të cilën gruri dhe egjrat rritin së bashku?
Shërbëtorët bëjnë propozimin e tyre, është ai i njerëzve rigoristë, intolerantë dhe fanatikë, ata që nuk pranojnë të kenë egjrat mes tyre e duan t’ i grisim menjëherë. Këta, që mendojnë se janë të mire e të shenjtë, identifikojnë egjrat me njerëzit që janë turpi, neveria e njerëzimit, ndaj duhet djegur menjëherë.
Çfarë mendon pronari i fushës? Ky është mesazhi qendror i shëmbëlltyrës: “Jo ‑ u përgjigj ai ‑ se duke e mbledhur egjrën druaj se, bashkë me të, nxirrni edhe grurin! Lërini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohë të korrjes do t’u them korrësve: mblidhni më parë egjrën dhe lidheni në duaj për ta djegur e grurin mblidheni në drithnikun tim!’“(v.29-30). Gruri dhe egjrat duhet të rriten së bashku; ju nuk mund t'i shkulni ata tani, sepse duke shkulur egjrat do të prekni edhe kokrrën e mirë."
Egjrat janë pjesë përbërëse e personit tonë pasi në çdo njëri prej nesh ka grurë i mire të përzjer me barëra helmuese: prandaj duhet të bëjmë paqe me këtë gjendje, përndryshe bëhemi agresivë me veten dhe me të tjerët.
Gruri i mirë dhe egjra duhet të rriten së bashku dhe kjo së bashku karakterizon pozicionin e Jezusit.
Farisenjtë ishin ata që u ndanin njerëzimin në dy grupe: njerëz të mirë dhe të këqinj, e donin ndarjen e grurit dhe egjrave, thoshin se komuniteti mesianik duhet të përbëhet vetëm nga njerëz të pastër, jo nga mëkatarë. Injorantët, njerëzit e vrazhdë, njerëzit fshatarë që nuk e njihnin Tevratin duhej të përjashtoheshin, ata donin një komunitet të përbërë vetëm nga të pastërt.
Gjon Pagëzuesi do të skandalizohet kur të fillojë të vërejë se komuniteti që Jezusi dëshiron, nuk ishte ai që ëndërronin ai dhe farizenjtë; Jezusi do një komunitet që mbledh njerëz, të përzier me grurë dhe egjrat.
Edhe Essenët, le të kujtohet kjo, donin bashkësi të përbëra nga njerëz të pastër, në fakt ata kishin ikur nga Jeruzalemi për të shmangur kontaminimin, ata përçmuan të tjerët dhe për këtë arsye u tërhoqën në Kumran, ata ndjeheshin si fëmijët e dritës dhe urrenin fëmijët e errësirës. Jo! Në bashkësinë e krishterë ka dritë dhe errësirë, njëkohësisht!
Dhe ja tani mesazhi për Kishën tonë sot: Kësaj kishe i përkasin të mirët dhe të këqijtë, shenjtorët dhe mëkatarët dhe mbi të gjitha ata që gabojnë në jetë, të cilët janë fëmijët që duhen dashur më shumë… dhe aq më shumë duhen dashur, sa më shumë punojnë, e sa më shumë vuajnë përdobësitë e tyre.
Ndonjëherë dëgjoj dikë që thotë: "Nuk dua të di për Kishën, shiko skandalet!"
Dhe unë gjithmonë përgjigjem: "Pse e krahason veten me atë vëlla në të cilin dalin kaq shumë egjrat dhe nuk e krahason veten me atë vëlla tjetër në të cilin ka kaq shumë bukuri ungjillore?!"
Përfundimi i shëmbëlltyrës: të korrat. Atëherë mjeshtri do të thotë: “Në kohë të korrjes do t’u them korrësve: mblidhni më parë egjrën dhe lidheni në duaj për ta djegur e grurin mblidheni në drithnikun tim!’“ (v. 30).
Mblidhni fillimisht egjrat, lidhini në tufa dhe digjni, dhe mblidhni grurin e mirë në hambarin tim.
Çfarë nënkuptojnë këto fjalë të Jezusit që janë keqkuptuar? Ndoshta do të thotë që në fund të botës, ne do të shpëtojmë nga njerëzit e këqij që do të hidhen në ferr? Të kemi kujdes, ata janë bij të Zotit dhe në të gjithë ka shumë egjra, sigurisht, por ka edhe kokrra të mira, tek çdo njeri nuk ka vetëm egjra.
Çfarë kuptimi kanë këto fjalë të Jezusit? Korrja nuk është një kohë trishtimi, është një kohë gëzimi të madh. Jezusi e përdor shpesh këtë simbolikë të të korrave... kur i thërret apostujt dhe i dërgon, thotë: "Të korrat janë të bollshme", ka shumë grurë për të mbledhur; apo në fund të rrëfimit të gruas samaritane: “Tashmë arat janë të arta për të korrat”...Është koha për festë, çfarë do të ndodhë në këtë festë?
Egjrat do të digjen, domethënë në fund do të mbetet pjesa e bukur e çdo njeriu, sepse në mbretërinë që do t'i dorëzohet Atit Qiellor, nuk do të ketë më egjra, tani, në këtë kohë ka edhe egjrat, por në fund - dhe ky është lajmërimi i gëzimit - dashuria e Zotit do t'i djegë të gjithë egjrat.
Kokrra e bukur do të hyjnë në mbretërinë e Atit, bukuria që është e pranishme në çdo fëmijë të Perëndisë.
Duhet të kemi parasysh, dhe do të paraqitet qartë në pjesën e fundit të Ungjillit të sotëm, dallimi midis mbretërisë së birit të njeriut, e cila është ajo në të cilën është ndërtuar mbretëria e Perëndisë, është historia jonë, koha në të cilën jetojmë; në këtë kohë Kisha nuk është mbretëria e Zotit, por është në shërbim të ndërtimit të kësaj mbretërie, atëherë do të vijë koha kur egjrat do të digjen dhe do të mbeten kokrrat e mira që do të hyjnë në mbretërinë e Atit.

E tani, ungjilltari Mateu ndërhyin me dy shëmbëlltyra tjera, që do t’i dëgjojmë:
“31 Pastaj u tregoi një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiellit është e ngjashme me kokrrën e sinapit, të cilën njeriu e mori dhe e mbolli në arën e vet. 32 Ajo është, pa dyshim, më e vogla ndër të gjitha farërat, por, kur rritet, bëhet më e madhe se të gjitha barishtet, zhvillohet në pemë, sa që shpendët e qiellit vijnë e bëjnë çerdhe në degë të tij”.
33 U tregoi edhe një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiellit i përngjan tharmit që e merr gruaja dhe e përzien me tri masë miell derisa të mbruhet e gjitha”.
34 Të gjitha këto Jezusi ia tha popullit në shëmbëlltyra dhe asgjë nuk i thoshte pa shëmbëlltyra 35 që të plotësohej fjala e profetit:
‘Do të flas në shëmbëlltyra, do të zbuloj gjëra të fshehura që nga krijimi (i botës)’!” (v.31-35).
Me pak përpjekje, shërbëtorët pranuan logjikën e së tërës, gruri dhe egjrat duhet të rriten së bashku dhe e kuptuan gjithashtu se fara është e bukur. Tani çfarë presin ata?
Ata mund të kultivojnë pritshmëri të gabuara, domethënë të ngatërrojnë mbretërinë e Perëndisë me pamjet e jashtme, me sukseset, harqet spektakolare, si vlerësohen mbretëritë e kësaj bote ... A do të paraqitet kështu mbretëria e Perëndisë?
Fara është e bukur dhe jep fruta të bukura, të jashtëzakonshme në zemrën e çdo njeriu, pa bërë zhurmë, pa tërhequr vëmendjen dhe pastaj njeriu i ri, njeriu i bukur do të ndërtojë një shoqëri të bukur, por kurrë për t'u dukur, e gjithmonë në fshehtësi, në heshtje.
Për të theksuar këtë mesazh, Jezusi prezanton dy shëmbëlltyra, atë të mustardës, e cila është një kokërr mikroskopike nga e cila më pas mbin një pemë – thotë shëmbëlltyra –, por nuk është pemë, është një shkurre 2 – 3 metra e lartë, megjithatë kontrasti është midis vogëlsisë së farës, proverbiale pikërisht për shkak të vogëlsisë së saj, dhe midis vogëlsisë së shkurres.
Shëmbëlltyra e dytë është ajo e majasë.
Fara e sinapit fshihet në tokë, nuk del; dhe nëse do të donte të dukej, do të qëndronte jashtë dheut, do të ishte thahur...në këtë rast nuk do të kishte prodhuar; edhe majaja e shëmbëlltyrës se tretë, nëse del nga mielli për t'u shfaqur, për t'u parë, nuk bën asgjë.
Kështu Jezusi na paraqet para së gjithash kontrastin midis madhështisë që presin njerëzit dhe madhështisë së mbretërisë së Perëndisë, e cila nuk është e dukshme.
Në kapitullin 17, profeti Ezekiel e kishte krahasuar mbretërinë mesianike me shëmbëlltyrën e një kedri të madh e të jashtëzakonshëm, të rritur në majë të një mali dhe të mbjellë nga Perëndia. Kedri konsiderohej mbreti i pemëve, ja mbretëria mesianike që nga pamja e jashtme tërheq vëmendjen e të gjithëve! Jezusi nuk e paraqet kështu mbretërinë e Perëndisë, por si një kokërr të vogël sinapi të fshehur në tokë dhe prodhon diçka vërtet të vogël, por që duket e madhe në krahasim me farën: Çfarë është kjo farë?
Është fara e Fjalës së Perëndisë, e cila mund të duket si një gjë e vogël.
Sa e fortë është një fjalë? Një fjalë është e brishtë, e dobët, e paraqitur për më tepër nga njerëz që, për natyrën e tyre, janë shumë të varfër.
Në letrën e dytë drejtuar Korintasve, Pali thotë:
“Por ne e mbajmë këtë visar në enë argjile, që kjo fuqi e pakrahasueshme të shihet se është e Hyjit e jo prej nesh” (2Kor. 4,7). Me dobësinë tonë njerëzore, megjithatë kjo farë ka një bukuri në vetvete, e aftë të bëjë të shkëlqejë këdo që e mirëpret në një tokë të bukur.
Shëmbëlltyra tjetër, ajo e tharmit, ende paraqet fshehtësinë e kësaj majaje që mjalon “tre masa miell”, një sasi e jashtëzakonshme mielli: janë pëikërisht 40 kilogramë mielli të mirë: asnjë amvisë nuk mund të punojë aq miell; Ungjilltari Mateu dëshiron të nxjerrë në pah se si kjo farë e vogël të Fjalës së Perëndisë është në gjendje ta transformojë nga brenda një person dhe më pas një shoqëri.
Sipas meje, ndoshta Jezusi nuk kishte folur këtu për tre masa miell që janë një sasi e madhe: në fakt, si është e mundur që një amvisë të punojë 40 kilogramë mielli?
Ndoshta Jezusi kishte folur për një sasi shumë më të vogël mielli, por apostujt tashmë jetonin në kohën në të cilën e gjithë Perandoria Romake ishte “fermentuar” nga kjo Fjalë e Ungjillit dhe atëherë ndoshta ata e shtuan sasinë e miellit për të cilën foli Jezusi.
Tani le të dëgjojmë se si Mateu merr temën e shëmbëlltyrës së barërave të këqija dhe e shndërron atë në një alegori për t'i dhënë një nxitje të forte baritore komunitetit të tij:
Pasi e largoi turmën, Jezusi hyri në shtëpi.
“36 Atëherë e shpërndau turmën dhe hyri në shtëpi. Nxënësit iu afruan dhe e pyetën: “Na e shtjello shëmbëlltyrën e egjrës së arës.”
37 Ai u përgjigj:
“Ai që e mbjell farën e mirë, është Biri i njeriut. 38 Ara është bota. Fara e mirë janë ata që i përkasin Mbretërisë. Egjra paraqet ata që i përkasin Qoftëlargut. 39 Armiku që mbolli egjrën është djalli. Korrja është mbarimi i botës. Korrtarët janë engjëjt. 40 Siç mblidhet egjra e digjet në zjarr, kështu do të ndodhë në mbarimin e botës. 41 Biri i njeriut do t’i dërgojë engjëjt e vet për t’i mbledhur në Mbretërinë e tij të gjithë ngashnjyesit dhe ata që bëjnë keq, 42 e do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj e kërcëllim dhëmbësh. 43 Kurse të drejtët, atëherë, do të shndrisin porsi dielli në Mbretërinë e Atit të tyre”.
Shëmbëlltyra, e kujtoj përsëri, mësoi tolerancën, durimin, butësinë: mjeshtri na ftoi të pranojmë me qetësi se në botë dhe gjithashtu në kishë, krahas të mirës ka edhe të keqen.
Pjesa e dytë e Ungjillit të sotëm duket se pajtohet me intolerantët, sepse biri i njeriut dërgon engjëjt e tij për të zhdukur të gjithë njerëzit e ligj. Pastaj flitet për zjarrin, furrën e zjarrtë… cilat janë këto imazhe mbresëlënëse?
Ne përpiqemi t'i kuptojmë sepse mund të jepen interpretime mashtruese.
Ai që shkruan, është një hebre që flet me hebrenjtë: që ta kuptojnë, ai përdor një gjuhë të njohur prej tyre dhe kushdo që ka lexuar të paktën diçka nga literatura apokaliptike, mbi të gjitha më të famshmit nga librat apokaliptikë të kohës që është libri i parë i Enokut, i njohur nga të gjithë, veshët e tij janë të mbushur me këto imazhe: zjarri, furra e zjarrtë, e qara, kërcëllim dhëmbësh, të korrat, engjëjt, djajtë…
Rabinët iu drejtuan vazhdimisht këtyre imazheve dhe madje Jezusi mund të përdorte vetëm të njëjtën gjuhë, por çfarë ka ndërmend të na thotë? Nëse nuk kemi parasysh se këto janë imazhe apokaliptike, mund të përfundojmë me interpretime mashtruese, të rrezikshme që kanë asgjë të ungjillore, aspak lajme të mira.
Kërkesa për shpjegimin e shëmbëlltyrës bëhet nga dishepujt me një fjalë “diazafeson”, një folje në mënyrën urdhërore që mund të përkthehet “na sqaro”, sikur të mos ishin dakord që pranë farës së bukur ka barërat e këqija; duket se janë njerëz që i përkasin komunitetit të krishterë dhe janë krenarë, ndjejnë se janë të zgjedhurit e Hyjit, të drejtët, mërziten që flitet për zënka mes tyre, ndaj thonë "na sqaro": duket toni i dikujt që nuk është dakord.
Ja ku është mesazhi i kësaj pjese të dytë të pasazhit të Ungjillit që paralajmëron kundër faktit që ka egjra.
Përgjigja e Mjeshtrit është alegorike, pra interpreton shtatë personazhet që shfaqen në shëmbëlltyrë: ne e kemi dëgjuar atë që është "mbjellësi", cila është "ara" që është historia e njerëzimit, "farat e bukur" të cilët janë ata që mishërojnë mesazhin ungjillor dhe vlerat e reja, "hara" janë ata që mishërojnë instinktet e liga dhe më pas "armiku", djalli për të cilin kemi folur tashmë që mbjell barëra të këqija, "të korrat" dhe "korrësit". “... këtë pjesë të fundit duam ta kuptojmë mirë.
Ne kemi thënë tashmë se duhet të bëjmë dallimin midis dy mbretërive për të kuptuar atë që Jezusi po na thotë: ka mbretëria e birit të njeriut që është mbretëria e Perëndisë që po ndërtohet tani në historinë tone: në këtë mbretëri ka egjra, ka skandale, njerëz të këqij që lejohen të udhëhiqen nga këta instinktet e ligj që përbëjnë pjesën tonë… dhe pastaj ka një mbretëri tjetër, mbretëria e Atit.
Çfarë ndodh në mbretërinë e birit të njeriut?
Kjo është ajo për të cilën Jezusi po flet tani në shpjegimin e shëmbëlltyrës!
"Biri i njeriut do t’i dërgojë engjëjt e vet për t’i mbledhur në Mbretërinë e tij të gjithë ngashnjyesit dhe ata që bëjnë keq, e do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj e kërcëllim dhëmbësh” (v. 41-42). Biri i njeriut dërgon engjëjt e tij për të mbledhur nga mbretëria e tij të gjitha pengesat dhe të gjithë ata që kryejnë paudhësi.
Ne duhet të identifikojmë se cilët janë këta engjëj që janë dërguar, çfarë janë këto skandale dhe këta punëtorë të paudhësisë; ne nuk jemi në mbretërinë e Atit, ku egjra nuk do të ekzistojë më, është në mbretërinë e birit të njeriut që egjra është ende nëë veprim.
Çfarë duhet të bëjnë këta engjëj? Në Bibël, engjëjt janë të gjithë ata që janë ndërmjetës të shpëtimit të Perëndisë; ndërmjetësit e Fjalës së Zotit, profetët quhen engjëj, Gjon Pagëzuesi quhet engjëll, madje apostujt quhen engjëj kur, për shembull, Jezusi dërgon dishepujt e tij për t'i përgatitur rrugën, ai dërgon engjëjt e tij.
Engjëlli është kushdo që bën veten një mjet për shpalljen e Fjalës së Mjeshtrit, që mundëson që Fjala e tij të shkatërrojë egjrat e pranishme në zemrën e çdo njeriu.
Këta janë engjëjt e dërguar nga biri i njeriut në mbretërinë e tij, domethënë, sot është momenti në të cilin ne jemi thirrur të ndërtojmë mbretërinë e tij së bashku me të, atë mbretëri që më pas do t'i dorëzohet Atit. Detyra e këtyre engjëjve është të zhdukin të gjitha skandalet.
Çfarë janë skandalet? Pjetri është quajtur nga Jezusi një "skandal", "ti je një skandal sepse më pengon të ndjek rrugën që më ka gjurmuar Ati, ti bashkëpunon me të ligun sepse më pengon të kryej vullnetin e Atit tim, ti je një skandal”.
Engjëjt janë të gjithë ata që janë të përkushtuar të zhdukin gjithçka që i pengon njerëzit t'i përmbahen Perëndisë dhe Krishtit... dhe është një punë që duhet kryer sot, duke eliminuar të gjithë operatorët e paudhësisë, duke shpallur Fjalën e Zotit, duke eliminuar punëtorët e paudhësisë për të ndërtuar një njerëzim të bukur dhe Kisha është në shërbim të ndërtimit të botës së re, të njerëzimit të bukur.
Tani imazhi i furrës: "i hedhin të gjithë egjrat në furrën e zjarrtë".

Çfarë është kjo furrë e zjarrtë?
Pali e përdor këtë imazh edhe në letrën e parë drejtuar Korintasve, në kapitullin e tretë, kur thotë se “vepra e secilit do të dalë në dritë. Ajo Ditë do ta tregojë, sepse do të vijë me zjarr, e zjarri do ta provojë cilësinë e veprës të secilit. 14 Ai, vepra e të cilit do të qëndrojë, do të marrë shpërblimin. 15 Po iu dogj vepra ndokujt, ai do të pësojë dëm” njëmend do të shëlbohet, por si ai që shpëton nëpër zjarr” (1 Kor. 3,13-15);
Po, secili prej nesh duhet të bëjë një ndërtim të jetës së tij, duke pasur parasysh se në një moment ky ndërtim do të testohet nga zjarri.

Çfarë është ky zjarr? Në Ungjill, zjarri për të cilin flitet është vetëm një: zjarri i Shpirtit, zjarri i dashurisë së Zotit, nuk ka zjarr tjetër.
Atëherë ndërtimi i jetës sonë do të vihet në provë nga takimi me Shpirtin e Zotit që nuk toleron që ka egjra: këto digjen.
Konkretisht, mesazhi që autori dëshiron t'u japë të krishterëve të komuniteteve të tij është ky: “Pas dekadave të para të entuziazmit të madh, të krishterët e kanë lënë veten të jenë më pak besnikë dhe nuk i marrin më seriozisht angazhimet e tyre të pagëzimit”.
Çfarë duhet bërë? Mateu dëshiron t'i shkundë ata dhe e bën atë në stilin e predikuesve të kohës së tij, ai thotë:
"Kini parasysh se ndërtimi juaj, ndërtimi i jetës suaj, do të testohet nga zjarri." Pali thotë: "Ne të gjithë do të duhet të kalojmë nëpër këtë zjarr që do të djegë të gjithë egjrat", domethënë gjithçka që nuk është bërë nga Shpirti i Birit të Perëndisë që është në ju. Të kesh parasysh këtë do të thotë që në një moment të caktuar të jetës suaj, ndoshta një pjesë e madhe do të digjet, e mira do të mbetet, kokrra e mirë do të mbetet, por ndoshta do të ketë shumë vepra që keni bërë, të udhëhequr dhe sugjeruar nga egjra, këto do të shkatërrohen.
Ky purgator do të jetë i dhimbshëm, por nuk është shkatërrim i fëmijës së Zotit, është shkatërrim i së keqes që ekziston në çdo fëmijë të Zotit.
Përfundimi i shëmbëlltyrës është i bukur. Le të kemi parasysh se ekziston ky pastrim, le të kemi parasysh detyrën që çdo dishepull i vërtetë kërkohet të jetë një engjëll që pastron skandalet për të eliminuar punëtorët e paudhësisë dhe për të krijuar një njerëzim të bukur.
Në fund biri i Zotit do të mbetet, bukuria që është e pranishme në çdo njeri dhe kjo mbretëri e birit të njeriut do t'i dorëzohet Atit dhe më pas të drejtët do të shkëlqejnë si dielli në mbretërinë e Atit të tyre.
Mesazhi është një gëzim dhe shpresë për çdo njeri, nuk është se ndonjë fëmijë i Zotit do të hidhet në furrën e zjarrtë, do të jenë egjrat e pranishme në çdo njeri që më në fund do të digjen nga takimi me dashurinë e Ati Qiellor, por shpëtimi do të jetë ai i çdo fëmije të Perëndisë të mirëpritur në krahët e Atit.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LËITURGJISË

E DIELA 16 Ord VITI A

MË 23-7- 2023


LEXIMI I PARË: Urt: 12,13.16-19

13 Nuk ka zot tjetër përveç teje,
që kujdeset për gjithçka:
ti tregon kështu se gjykimet tuaja nuk janë të padrejta.
16 Forca jote është burimi i drejtësisë sate,
dhe sundimi yt mbi gjithçka
të lejon të ruash gjithçka.
17 Ti tregon forcën tënde
nëse nuk beson në plotësinë e fuqisë tënde,
dhe ata që me vetëdije e kundërshtojnë atë, ti i qorton.
18 Por ti që ke forcë,
Ti gjyko me kënaqësi,
Ti na qeverisni me shumë kujdes,
sepse të duhet vetëm vullneti për të ushtruar pushtetin tënd.
19 Me shembullin tënd e ke mësuar popullin tënd
se i drejti duhet të jetë njeri;
bijve të tu u ke dhënë një shpresë të bukur:
pas fajit ti jep konvertimin.



LECTIO DIVINA – MEDITIM - LUTJE

ZEMËRDHEMBSHURIA E ZOTIT...

“Libri i Urtësisë” u shkrua në greqisht nga një hebre nga Aleksandria në Egjipt, pra në tokën greke, në dekadat e fundit para ardhjes së Krishtit; megjithatë, si të gjithë autorët biblikë, autori i këtij libri dëshiron t'u transmetojë lexuesve të tij besimin çifut të marrë nga tradita e etërve; por vështirësia qëndron në faktin se lexuesit e tij janë futur në kulturën greke, ose më saktë janë të ngopur me të. Tani në botën greke, ajo që admirohet më shumë është inteligjenca, dhe në veçanti filozofia; vetë fjala "filozofi" do të thotë "dashuria e mençurisë": të gjitha përpjekjet e inteligjencës njerëzore duhet të përdoren për të arritur sekretet e dijes. Por për hebrenjtë nuk ka dyshim se vetëm Zoti i njeh ata: autori i librit biblik të urtësisë do t'u thotë bashkëkohësve të tij me zë të lartë dhe qartë se mençurinë e vërtetë, sekretet e dijes, vetëm Zoti i zotëron. Ai tashmë e kuptoi atë që Jezusi do të thoshte disa dekada më vonë, domethënë se sekretet e Perëndisë nuk janë brenda mundësive të të mençurve dhe të diturve, por të përulurve. E kam fjalën këtu për këtë fjali të Jezusit që dëgjuam në Ungjillin e Mateut (ishte të dielën e katërmbëdhjetë):
“Po të bekoj, o Atë, Zotërues i qiellit e i dheut, që i fshehe këto gjëra nga të dijshmit e nga të urtët, e ua zbulove të vegjëlve” (Mt 11,25).
Në pjesën e librit të Urtisë që lexojmë sot, autori mediton mbi dy tema kryesore të besimit hebre: fuqinë e Perëndisë dhe mirësinë e Perëndisë:
E filloj me këtë të fundit, sepse autori insiston veçanërisht në të. Unë pranoj kushtet e tij. Sipas tij, Zoti “kujdes për çdo gjë”, “i kursen çdo gjë”, “gjykon me kënaqësi”, “na qeveris me shumë kujdes” dhe në fund “pas fajit jep kthimin”. Në të gjitha këta pohime, ne i njohim qartë arritjet e besimit hebre në fund të historisë biblike.
Në të njëjtën kohë, Zoti i Izraelit është i plotfuqishëm, nuk ka dyshim: "Nuk ka zot përveç teje, o Zot"... (v. 13); "Ai sundon mbi çdo gjë"... (v. 17); "Ai ka forcën"...(v. 18); “Ai ka vetëm vullnet për të ushtruar pushtetin e tij” (v. 18).
Por ajo që është veçanërisht interesante në tekstin e sotëm është se autori bën një lidhje midis mirësisë së Zotit dhe fuqisë së tij: për të, është e qartë: nëse Zoti është kaq i butë me njerëzit, kjo është për shkak se ai është i plotfuqishëm: "Sundimi yt mbi gjithçka të lejon të kursesh gjithçka" (v. 18).
Këtu ai krahason fuqinë e Perëndisë dhe vullnetin për pushtet të njerëzve; sepse nuk posedojnë forcë në vetvete, njerëzit ndiejnë nevojën e një tjetri për ta treguar forcën e vet: vargu 17 thotë me të vërtetë këtë: "Ti, o njeri, e tregon forcën tënde, nëse ti dyshon në fuqinë tënde" (që është një fakt i përvojës). Në jetën e përditshme, ndonjëherë hasim ata që quhen "bosët e vegjël", ose bulistet: ata kapardisen, mbahen më të medhenj, më të të rëndësishëm pikërisht sepse fuqia e tyre është e kufizuar. Atëherë vargu 17 mund të përkthehet gjithashtu në një mënyrë tjetër: “Tregon forcën e vet ai pushteti të cilit vihet në dyshim”.


HYJI ËSHTË I GJITHPUSHTETSHËM:

ASKUSH NUK ËSHTË I BARABARTË ME TË NË FUQI.

Zoti, përkundrazi, që disponon me fuqi të pafund, tregon vetëm butësi dhe durim: ai tregon forcën e vet, që nuk mund të vihet në diskutim, në dyshim, si ndodh për forcën e njeriut... “Por ti, (o Zot) që ke forcë, Ti gjyko me kënaqësi, Ti na qeveris me shumë kujdes, sepse të duhet vetëm vullneti për të ushtruar pushtetin tend” (v. 18).
Ky zbulim i një Zoti që është njëkohësisht i plotfuqishëm dhe i mirë është një arritje madhështore e fesë hebraike dhe u deshën shekuj që Zoti, me pedagogjinë e vet, të arrijë ta edukojë Popullin e vet që të pranojë këtë mesazh; ky vështrim ndaj Zotit nuk është absolutisht spontan për ne: madje duket se misteri i një Zoti të dashurisë është jashtëzakonisht i paarritshëm për inteligjencën tonë.
"Sepse mendimet tuaja, nuk janë mendimet e mia,
as udhët tuaja nuk janë udhët e mia‑ thotë Zoti.
Sepse, sikurse qielli që është i lartë
në krahasim me tokën:
po ashtu edhe udhët e mia janë të larta
në krahasim me udhët tuaja
dhe mendimet e mia
në krahasim me mendimet tuaja! (Is. 55,8-9).
Por falë Zbulimit së vazhdueshëm të mirësisë së Zotit nëpërmjet profetëve të tij, padiskutim, ndër shekuj, vështrimi i besimtarëve ndaj Zotit ka ndryshuar gradualisht: ne kemi mësuar se Zoti është butësi, butësi dhe falje. Këtu, për shembull, kemi dëgjuar:
“Pas fajit ti jep konvertimin”, Ne gjithashtu mësuam se fuqia e tij nuk bie në sy, se është ajo e pathyeshme, por e matur e shenjë e dashurisë së vërtetë. Është me të vërtetë i njëjti zbulim që profeti i madh Elia kishte bërë në Horeb: Zoti i plotfuqishëm nuk është në stuhi, as në zjarr, as në tërmet, por në flladën e erës së lehtë.
Dhe gjithçka u tha deri tani, nuk mjafton: teksti ynë për këtë të diel shkon edhe më tej; sepse çdo zbulim i misterit të Zotit sjell kërkesa të reja për njeriun nëse ai e merr seriozisht ngjashmërinë e tij me Zotin. Papritur, dhe ky është aspekti i dytë i besimit të Izraelit, vështrimi ndaj njeriut ndryshon dhe me këtë vështrim të ri, ideali njerëzor ndryshon: nëse Zoti është vetëm dashuri dhe butësi dhe nëse ai na krijoi sipas imazhit të tij, pasoja bëhet shumë e qartë dhe konsekuente: duhet të braktisim gradualisht të gjitha idetë e dhunës dhe të pushtetit. Ne kemi një jehonë të kësaj në tekstin tonë sot: “Me shembullin tënd e ke mësuar popullin tend se i drejti duhet të jetë njeri” (v. 19).
Jezusi, nga ana tjetër, ishte në të njëjtën linjë kur u tha dishepujve të tij:
“Ju e dini se sunduesit zotërojnë mbi popujt e vet e princat e tyre i mbajnë nën pushtet. 26 Porse, ndërmjet jush nuk duhet të jetë ashtu! Përkundrazi, ai që prej jush do të bëhet i madh, le të bëhet shërbëtori juaj, 27 kurse ai që ndër ju dëshiron të jetë i pari, le të bëhet skllavi juaj, 28 sikurse edhe Biri i njeriut, që s’erdhi për të qenë shërbyer, por për të shërbyer e për të flijuar jetën e vet si shpërblim për të gjithë!” Sundimtarët e kombeve i urdhërojnë ata si zotërinj dhe të mëdhenjtë e bëjnë të ndihet fuqia e tyre. Mes jush, nuk duhet të jetë kështu. (Mt 20,25-28). Për cfarë? Sepse thirrja jonë është të bëhemi çdo ditë më shumë të ngjashëm me Atë që “kujdeset për të gjithë!” (v.13) sepse Ti “mund t’i kursesh të gjitha” (v.16) çdo gjë, çdo ditë.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord VITI A

MË 23-7-2023.


PSALMI 86, 5-6, 9-10, 15-16a

5 Sepse ti, o Zot, je i ëmbël e i butë,
plot mëshirë për ata që të thërrasin në ndihmë.
6 Dëgjoje, o Zot, lutjen time,
vështroje zërin e lutjes sime.
9 Të gjithë paganët prej teje të krijuar,
do të vijnë e do të të adhurojnë, o Zot,
dhe do të madhërojnë Emrin tënd,
10 sepse ti je i madhërueshëm e bën mrekulli,
ti je i vetmi Hyj.
15 Por ti, o Zot, Hyj i mëshirshëm e i dhimbshëm,
i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri e durim,
16 shiko mbi mua e ki mëshirë për mua,
jepi fuqi shërbëtorit tend
dhe shpëtoje birin e shërbëtores sate.


LECTIO DIVINA- MEDITIM - LUTJE

HYJI I DASHURISË DHE MËSHIRËS.

Leximi i parë për këtë të diel është marrë nga Libri i Urtësisë: autori mahnitet si nga madhështia ashtu edhe nga butësia e Zotit; dhe ai thotë se njëra shpjegon tjetrën: nëse Zoti është i embel, i butë, i mirë me njeriun, kjo është pikërisht sepse ai është i plotëfuqishëm.
“E njëmend, o Zot, fuqia jote është parimi i drejtësisë, e për arsye se je Zotëruesi i të gjithave, pra edhe mundesh t’i kursesh të gjitha” (Urt. 12, 16)
Këtë theksim të dyfishtë e gjejmë në psalmin e sotëm: strofa e parë dhe e tretë që kemi dëgjuar, zhvillojnë temën e butësisë, e dashurisë, e mëshirës…, strofa e dytë flet për madhështinë e Zotit. E përsëris pjesërisht:
- vargu i parë për kënaqësinë e Zotit:
"Ti që je i mirë dhe që fal, plot dashuri për ata që të thërrasin", vargu i tretë me të njëjtin ton: " Hyj i mëshirshëm e i dhimbshëm, i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri e durim, shiko mbi mua e ki mëshirë për mua”,
- strofa e dytë për madhështinë e Zotit: Paganët doo të vijnë e “do të madhërojnë Emrin tënd, sepse ti je i madhërueshëm e bën mrekulli, ti je i vetmi Hyj”.
Tani po i marr një nga një. Filloj me strofën e tretë që na ngjall menjëherë një frazë të famshme:
“Ti, Zot, Perëndi i butësisë dhe keqardhjes, i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri dhe të vërtetë! Më shiko, ki mëshirë për mua”.
Fjalia e parë e kësaj strofe është një nga zbulesat madhështore të Zotit drejtuar Moisiut në Sinai. Ju kujtoj:
“Zoti kaloi para Moisiut dhe shpalli: Zoti, Zoti, Perëndi i butë dhe i mëshirshëm, i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri dhe të vërtetë” (Eks 34.6).
Megjithatë, kjo zbulesë e mëshirës së Zotit erdhi në momentin më të mirë të mundshëm: ishte menjëherë pas episodit të viçit të artë! Moisiu u tërbua shumë dhe hodhi pllakat e Ligjit që sapo i kishte dhënë Perëndia. Prandaj është shenja e Besëlidhjes që u shkatërrua nga vetë Moisiu, pasi vetë Besëlidhja ishte përdhosur nga njerëzit që kishin bërë një idhull, viçin e artë.
Zoti, megjithatë, nuk e mohon Besëlidhjen. Ai i thotë Moisiut: “Prit dy pllaka të reja guri që do të jenë pllakat e Ligjit. Në këto tabela të reja do të shkruaj të njëjtat fjalë si në tabelat e para”. Kjo është dëshmi e mëshirës së tij. Dhe pikërisht në këtë moment ai i tha Moisiut këtë fjali: “Zoti, Zoti, Perëndi i butë dhe i mëshirshëm, i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri dhe të vërtetë”.
Dhe si reagoi Moisiu? Ai e mori Perëndinë në Fjalën e Tij, si mund të guxohet6 të thuhet kështu:
"Moisiu ra vrik me fytyrë përdhe adhuroi e tha: “O Zot, nëse kam gjetur hir para syve të tu, po të lutem, shtegto me ne. Njëmend, është një popull zverkngurrtë, por ti na i fal fajet tona e mëkatet e na prano për pronën tënde” (Dal. 34, 8-9).


TË GJITHË KOMBET DO TË VIJNË E DO TË TË ADHUROJNË.

Autori i psalmit tonë reagon tamam si Moisiu: kujton mëshirën e Zotit dhe e pranon fjalën e tij, domethënë i lutet:
" Por ti, o Zot, Hyj i mëshirshëm e i dhimbshëm, i ngadalshëm në zemërim, plot dashuri e durim, shiko mbi mua e ki mëshirë për mua, jepi fuqi shërbëtorit tend dhe shpëtoje birin e shërbëtores sate. Bëj për mua një shenjë mirësie, që të shohin urryesit e mi e të turpërohen se ti, o Zot, më ndihmon e më ngushëllon”(v.15-17).
Në thelb, në të gjitha lutjet tona, ne bëjmë të njëjtën gjë, ne e kapin Zotin në Fjalë: e kujtojmë projektin e tij të lumturisë, projektin e tij dashamirës për njerëzimin dhe i lutemi atij të shpejtojë realizimin e tij. (shih leximin e dytë të kësaj të diele: Rm 8,26-27). Pikërisht të njëjtën lëvizje gjejmë në strofën e parë që lexojmë sot: përkujtimi i mëshirës së Zotit i paraprin dhe inkurajon lutjen:
“Sepse ti, o Zot, je i ëmbël e i butë, plot mëshirë për ata që të thërrasin në ndihmë. Dëgjoje, o Zot, lutjen time, vështroje zërin e lutjes sime” (v. 5-6).
Ti që je i mirë dhe fal, ti që je plot dashuri për ata që të thërrasin, dëgjo lutjen time, o Zot, dëgjo zërin e lutjes sime.
Shohim se paralelizmi midis psalmit tonë dhe Zbulimit që Zoti ia bëri Moisiut në Malin Horeb në kohën e Eksodit vazhdon : deri tani ne kemi lexuar në librin e Daljes zbulesën e Zotit dhe përgjigjen e Moisiut.
“ Zoti zbriti në re, u ndal aty, afër tij dhe e shpalli emrin e Zotit. Zoti kaloi përpara tij e shpalli:
“Zoti, Zoti, Hyji i mëshirshëm e i butë, i durueshëm e shumë i mëshirshëm dhe i vërtetë,
që qëndron besnik me mijëra brezni, që e duron fajin, kundërshtimin dhe mëkatin…”(Dal, 34, 5-7).
Zoti thotë se është i mëshirshëm dhe dashamirës dhe “Moisiu ra vrik me fytyrë përdhe, adhuroi e tha: “O Zot, nëse kam gjetur hir para syve të tu, po të lutem, shtegto me ne. Njëmend, është një popull zverkngurrtë, por ti na i fal fajet tona e mëkatet e na prano për pronën tënde”(Dal. 34,10).
Pas kësaj lexohet në të njejtën kapitull premtimin e Zotit dhe çfarë bëri Ai: “Zoti u përgjigj: “Ja, unë po bëj besëlidhje: para mbarë popullit tënd, unë do të sendërtoj mrekulli që kurrë nuk janë parë mbi mbarë botën dhe në asnjë popull, që mbarë populli, në mesin e të cilit je, ta shohë veprën e tmerrshme të Zotit që do ta bëj me ty” (Dal, 34,10).
Duke përkujtuar si Zoti u dëftua Moisiut, si ua fali Popullit mëkatin dhe si bëri besëlidhje me të, autori i psalmit u bën jehonë këtyre ngjarjeve dhe në strofën e dytë të psalmit të liturgjisë së sotme, këndon:
“Të gjithë paganët prej teje të krijuar, do të vijnë e do të të adhurojnë, o Zot, dhe do të madhërojnë Emrin tënd, sepse ti je i madhërueshëm e bën mrekulli, ti je i vetmi Hyj” (Ps.86, 9-10).
Mund të mendojmë se autori i psalmit e njihte mirë librin e Eksodit pasi përdor saktësisht të njëjtin fjalor.
Por vargu 9 i Psalmit na ofron një risi në krahasim me librin e Eksodit, sepse ndoshta u shkrua më vonë, si kuptohet nga fakti që psalmi i afrohet një aspekti tjetër të besimit hebre: gjatë Mërgimit në Babiloni, besimtarët Izraelitë u bënë më të vetëdijshëm për universalizmin e projektit dashamirës së Zotit dhe kuptuan se të gjitha kombet janë thirrur ta njohin atë. Por si do të konvertohen? Duke zbuluar veprën e Perëndisë në favor të popullit të tij. Është një zbulim i vonuar, por madhështor i besimit hebre. Populli hebre nuk pretendon të konvertojë popujt e tjerë, por ata e kuptojnë se vepra e Zotit në favor të tyre bëhet mjeti për të kthyer popujt e tjerë: nëse hapin sytë, ata udhëhiqen të njohin Perëndinë e Izraelit si Shpëtimtarin e të gjithë popujve e mund të arrinë t’i drejtojnë atij kultin e domosdoshëm dhe të mjaftueshëm për t'u shpëtuar nga ana e tyre.
Le të lexojmë përsëri këtë strofë dhe le ta përfundojmë me të meditimin tonë:
“Të gjithë paganët prej teje të krijuar,
do të vijnë e do të të adhurojnë, o Zot,
dhe do të madhërojnë Emrin tënd,
sepse ti je i madhërueshëm e bën mrekulli,
ti je i vetmi Hyj”.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 16 Ord. VITI A

MË 23-7-2023.


UNGJILLI: Mt. 13, 24-43.

24 U tregoi edhe një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiellit është e ngjashme me njeriun që mbolli farë të mirë në arën e vet. 25 Ndërkohë që njerëzit po flinin, erdhi armiku i tij, mbolli egjër nëpër grurë e shkoi.
26 Kur u rritën të mbjellat dhe lidhën frytin, atëherë u duk edhe egjra. 27 Shërbëtorët iu afruan të zotit të shtëpisë dhe i thanë: ‘Zotëri, a nuk mbolle farë të mirë në arën tënde? Nga doli, pra, egjra? 28 Ai u përgjigj: ‘Armiku e bëri këtë!’Atëherë i thanë shërbëtorët: ‘A të shkojmë e ta mbledhim?’ 29 Jo ‑ u përgjigj ai ‑ se duke e mbledhur egjrën druaj se, bashkë me të, nxirrni edhe grurin! 30 Lërini të rriten bashkë deri në të korra. Në kohë të korrjes do t’u them korrësve: mblidhni më parë egjrën dhe lidheni në duaj për ta djegur e grurin mblidheni në drithnikun tim!’“
31 Pastaj u tregoi një shëmbëlltyrë tjetër; “Mbretëria e qiellit është e ngjashme me kokrrën e sinapit, të cilën njeriu e mori dhe e mbolli në arën e vet. 32 Ajo është, pa dyshim, më e vogla ndër të gjitha farërat, por, kur rritet, bëhet më e madhe se të gjitha barishtet, zhvillohet në pemë, sa që shpendët e qiellit vijnë e bëjnë çerdhe në degë të tij.”
33 U tregoi edhe një shëmbëlltyrë tjetër: “Mbretëria e qiellit i përngjan tharmit që e merr gruaja dhe e përzien me tri masë miell derisa të mbruhet e gjitha”.
34 Të gjitha këto Jezusi ia tha popullit në shëmbëlltyra dhe asgjë nuk i thoshte pa shëmbëlltyra 35 që të plotësohej fjala e profetit:
‘Do të flas në shëmbëlltyra, do të zbuloj gjëra të fshehura që nga krijimi (i botës)’.
36 Atëherë e shpërndau turmën dhe hyri në shtëpi. Nxënësit iu afruan dhe e pyetën: “Na e shtjello shëmbëlltyrën e egjrës së arës.”
37 Ai u përgjigj:“Ai që e mbjell farën e mirë, është Biri i njeriut. 38 Ara është bota. Fara e mirë janë ata që i përkasin Mbretërisë. Egjra paraqet ata që i përkasin Qoftëlargut. 39 Armiku që mbolli egjrën është djalli. Korrja është mbarimi i botës. Korrtarët janë engjëjt. 40 Siç mblidhet egjra e digjet në zjarr, kështu do të ndodhë në mbarimin e botës. 41 Biri i njeriut do t’i dërgojë engjëjt e vet për t’i mbledhur në Mbretërinë e tij të gjithë ngashnjyesit dhe ata që bëjnë keq, 42 e do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj e kërcëllim dhëmbësh. 43 Kurse të drejtët, atëherë, do të shndrisin porsi dielli në Mbretërinë e Atit të tyre.
Kush ka veshë, le të dëgjojë!”.



LECTIO DIVINA – MEDITIM - LUTJE.

DURIMI I ZOTIT


Nëse nxirret nga konteksti i saj, dikush mund të mendojë se shëmbëlltyra e barërave të këqija është fillimi i një përgjigjeje ndaj problemit të origjinës së së keqes: nuk është Zoti ai që e krijon atë ashtu siç nuk është i zoti i shtëpisë që mbolli barërat e këqija: historia e krijimit në Zanafillë këmbënguli tashmë për këtë: ndërsa fetë e tjera konsideronin se hyjnitë kishin krijuar të keqen po aq sa të mirën, autori i frymëzuar nga Shpirti Shenjt pohoi se gjithçka që bëri Zoti ishte shumë e mirë! (Zan 1,31). Jezusi e ndjek këtë mësim, pasi ai pohon se i zoti i shtëpisë mbolli vetëm farë të mirë.
Por, nëse e vendosim shëmbëlltyrën e barërave të këqija në kontekstin e kapitullit 13 të Shën Mateut, duket se ajo flet për diçka tjetër. Sepse ajo vjen menjëherë pas shëmbëlltyrës së mbjellësit dhe shpjegimit të Jezusit për të. Shëmbëlltyra e mbjellësit që lexuam të dielën e kaluar na detyroi të pranojmë se mbjellja nuk shpërblehet domosdoshmërisht: për ta thënë ndryshe, shpallja e Lajmit të Mirë nuk ndiqet gjithmonë me veshët e vëmendshëm dhe me zemrat e hapura, si mendojmë ne. Shëmbëlltyra e egjrës vijon pikërisht duke shtruar pyetjen: nëse mund të identifikojmë shkaqet e dështimeve tona në misionin e ungjillizimit, a nuk mund të marrim masa menjëherë?
Ne e gjejmë veten në këtë fushë që ka mbjellë pronari i saj. Shëmbëlltyra e parë këmbënguli në cilësinë e tokës, pak a shumë të favorshme për një korrje të mirë; shëmbëlltyra e tanishme përfshin një armik që mbjell një farë e keqe në mes të grurit gjatë natës, e kjo farë rrezikon ta mbyt farën e mire të grurit.
Përkthyesi i Biblës tonë katolike e quan “egjër”, në greqisht është “zizanion”; prej andej, ne e dimë, kanë ardhur shprehjet “të mbjellësh shërrin, grindje, përçarje, ndarje”. Ndërsa ishte shumë e vështirë për të ndryshuar natyrën e tokës (në shëmbëlltyrën e mbjellësit), duket më e mundur të ndërhyhet për të eliminuar këtë bimë parazitare. Por historia na thotë se pronari është kundër kësaj: i takon të zotit të të korrave dhe vetëm atij ta zgjidhë atë çështje kur e sheh të arsyeshme. Përkthe: i takon Zotit dhe askujt tjetër të shkulë të keqen: “Kush je ti që guxon ta gjykosh shërbëtorin e tjetrit? Si në qëndroftë në këmbë, si në u rrëzoftë, është puna e zotërisë së tij! Porse do të qëndrojë sepse Zoti është i zoti t’ia japë dorën, në mënyrë që të mos rrëzohet” (Rm 14,4).
Kjo do të thotë se Jezusi na fton të pranojmë si gjendjen tonë të krijesës këtë përzierje të përhershme të së mirës dhe së keqes. Ai ndoshta po synon këtu tundimin e elitizmit që kaplon disa komunitete; disa farisenj, për shembull, ndonjëherë i përbuznin ata që i quanin njerëzit e thjeshtë të vendit, ata që kishin vështirësi të mëdha në zbatimin e të gjithë ligjit dhe urdhërimeve; nga ana tjetër, zelotët ndonjëherë shkonin në luftë kundër atyre që i konsideronin shumë të vakët; ne tani e dimë se kjo ishte origjina e revoltës çifute të vitit 70 pas Krishtit. Por Mateu është i vetmi nga ungjilltarët që tregon këtë shëmbëlltyrë: mund të nxjerrim përfundimin se komuniteti për të cilin ai shkroi kishte veçanërisht nevojë të dëgjonte këtë mësim.



DERI NË KOHËN E TË KORRAVE.

Por do të vijë një ditë kur i zoti i të korrave do të thotë se ka ardhur koha për ta zgjidhur çështjen. Këtu Jezusi rifillon, në shpjegimin që u jep dishepujve të tij, stilin dhe përfytyrimin tradicional të temës së gjykimit në të gjithë Biblën: ajo paraqitet gjithmonë si një ndarje në dy kampe, e mira nga njëra anë, e keqja nga ana tjetër, por askush nuk gabon: askush nuk do të guxonte të mburrej se është krejtësisht i mirë, as askush nuk mund të akuzohet se është krejtësisht i keq! Kufiri që ndan djemtë e mirë nga djemtë e këqij në fakt kalon nëpër secilin prej nesh! Ne të gjithë jemi qenie të përbashkëta. Kur Malakia nxjerr argumenta në favor të përulurve kundër arroganteve (Ml 3,19), kur psalmet flasin për të drejtët dhe të ligjtë (Ps 1), kur duket se Jezusi nuk shpreh një medndim, një bindje të vendosur në favor të grurit kundër bykut, ne të gjithë shqetësohemi dhe jemi të habitur: Të gjithë në të njëjtën kohë të përulur dhe arrogantë, të drejtë dhe të ligj, grurë dhe byk? Pikërisht të njëjtën qëndrim e provojmë duke lexuar e medituar shëmbëlltyrën e quajtur “e gjykimit të fundit” që është edhe ajo vetëm në Ungjillin e Shën Mateut (Mt 25,31-46).
Por atëherë si mund të kuptojmë konkretisht dhe të pranojmë brutalitetin e ndëshkimit të premtuar ndaj të këqijve dhe shpërblimin e premtuar të të mirëve, nëse jemi të përzier me të dy gjëra në të njëjtën kohë? Në Shëmbëlltyrën e Gjykimit Jezusi ka fjalët shumë të bukura për të mirët: “‘Ejani të bekuarit e Atit tim! Merrni në pronë Mbretërinë që u bë gati për ju që prej fillimit të botës!” (v. 34) e fjalët shumë të ashpra për të tjerët: “‘Ikni prej meje, të mallkuar, në zjarr të pasosur, të përgatitur për djallin e për engjëjt e tij! (v. 41) 41)Këta do të shkojnë në mundim të përjetshëm, kurse të drejtët në jetën e pasosur” (v.46).
Është Malakia 3,16-21 që na jep përgjigjen: “U shkrua një libër përkujtimor para tij në të mirën e atyre që e druajnë Zotin e që e nderojnë Emrin e tij. 17 Ata do të bëhen ditën që unë po e bëj gati ‑ thotë Zoti i Ushtrive ‑ prona ime. Unë do t’i përdëllej siç e fal njeriu djalin e vet që i shërben. 18 Atëherë do ta shihni ndryshimin ndërmjet të drejtit e të patenzonit, ndërmjet atij që i shërben Zotit e atij që nuk i shërben. 19 Dhe, ja, po vjen dita e ndezur flakë porsi furra! Të gjithë krenarët dhe ata që bëjnë prapësi do të jenë kashtë. Do t’i djegë Dita që po vjen ‑ thotë Zoti i Ushtrive ‑ e s’do t’u lërë as rrënjë as gem! 20 Kurse për ju që e keni frikën e Emrit tim do t’ju lindë dielli i drejtësisë me rreze shëndetsjellëse e do të dilni e do të kërceni porsi viçat në kullosë! 21 Do të shkelni përmbi mëkatarë, sepse do të jenë pluhur për këmbët tuaja atë ditë që po e bëj gati ‑ thotë Zoti i Ushtrive”. Kuptohet: dielli i drejtësisë do të bëjë që të mbijë gjithçka e mirë, e keqja do të zhduket sa hap e mbyll sytë.
Psalmi 1 thotë të njëjtën gjë me një imazh tjetër: kokrra e mirë do të korret, e keqja thjesht do të fryhet. Jezusi përkthen: mjeshtri i të korrave që nuk duron të shohë as kallirin më të vogël të shkulur nga egjra (Mt 13,29) nuk do të dënojë të mirën në ne me të keqen.
Historisë së egjrës, Jezusi i shton dy shëmbëlltyra të tjera shumë të shkurtra: atë të farës së sinapit dhe atë të tharmit në brumë të ardhur; ato shfaqen si një kundërshtim ndaj dy shëmbëlltyrave të mëparshme të mëdha që përshkruanin të gjitha pengesat për rritjen e Mbretërisë; dhe, me të vërtet, ato flasin për fuqinë e brendshme të Mbretërisë që do ta çojë atë në mënyrë të pashmangshme në realizimin e saj të përsosur: fara e sinapit dhe tharmi do të fusen nën dhe e në miellin dhe zhduken, por, për këtë fara e sunapit do të bëhet një pemë e madhe, e tharmi, për përfitimin e miellit, do të bëjë që brume të ngrihet falë tij.
Me këtë, Jezusi na fton të kemi besim, durim dhe përulësi: vëreni brishtësinë e fillimeve, vogëlsinë e farës ose majasë në krahasim me madhësinë e rezultatit. Durimi: të korrat do të vijnë. Ky mesazh i durimit, i cili rezonon kaq mirë me leximin e parë, na sugjeron një lexim të ri të shëmbëlltyrës së egjrës: nëse Zoti është kaq i durueshëm, kjo është ndoshta sepse nuk duhet të rrezikojmë të humbim duaj të mira kur tërheqim barërat e këqija (çdo kopshtar e di këtë rrezik). Por mbi të gjitha sepse Zoti kurrë nuk e humb shpresën të shndërrojë bykun e zemrave tona në kokërr të mirë!

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË

E DIELA 17Ord VITI A

MË 30-7-2023.


LEXIMI I PARË: 1Mbt, 3,5.7-12.

5 Në Gabaon Zoti iu shfaq Salomonit natën në ëndërr e i tha : “Kërko çfarë do që të të jap unë”!
7 E tani, o Zot, Hyji im, ti e bëre mbret shërbëtorin tënd në vend të babait tim, Davidit. Mirëpo, unë jam djalosh i ri dhe nuk di si duhet mbretëruar. 8 Shërbëtori yt është në mes të popullit që ti e ke zgjedhur për vete, të popullit të panumërt që nuk mund të njehet as nuk mund të numërohet për shkak të madhësisë. 9 Jepi, pra, shërbëtorit tënd një zemër që të dijë të mësojë, që të dijë ta gjykojë popullin tënd e të dijë ta dallojë të mirën prej së keqes. Sepse, kush është ai që do të mund ta gjykojë popullin tënd të madh”?
10 Zotit i pëlqeu kërkesa e tillë që Salomoni i bëri 11 dhe Hyji i tha Salomonit: “Pasi ti kërkove këtë gjë dhe nuk kërkove për vete as jetë të gjatë, as pasuri, as jetën e armiqve të tu, por kërkove urtësinë për të bërë drejtësi, 12 ja, po bëj ashtu siç kërkove ti: po të jap mendje të kthjellët e plot kuptim kaq sa të tillë nuk e ka pasur askush para teje dhe s’ do ta ketë askush pas teje si ti.



LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.

NJË LUTJE E FRYMËZUAR MIRË


Salomoni ishte pasardhësi i Davidit në fronin e Jeruzalemit në një kohë kur të gjitha fiset e Izraelit ishin të bashkuar nën një kurorë. Mbretërimi i mbretit të parë, Saulit, datohet rreth viteve 1030 deri në 1010 para Krishtit, ai i Davidit nga 1010 në 973 dhe ai i Solomonit nga 973 në 933.
Teksti i Librit të Mbretërve që lexojmë sot na tregon për ceremoninë e parë të madhe të mbretërimit të tij. Mbreti, i sapokurorëzuar, shkoi në një pelegrinazh në shenjtëroren e Gabaonit, pak kilometra larg Jeruzalemit, për të ofruar një flijim atje (“një mijë kafshë” specifikon teksti); dhe aty shqipton lutjen e famshme e cila ka mbetur në kujtesën e Izraelit si model. Por, për të kuptuar vlerën e këtij teksti, është e nevojshme të lexohet përsëri konteksti: sepse duke lexuar vetëm këto rreshta, mund të rrezikohet e të zbukurohet Salomoni me të gjitha cilësitë! Realiteti është më pak lajkatar: ngjitja e tij në fron ishte e mbushur me aventura jo shumë të virtytshme, përfshirë intrigat politike dhe vrasjet. Të paktën tre vëllezër më të mëdhenj po konkurronin për vendin, sepse Davidi kishte disa djem të tjerë (të lindur nga nëna të ndryshme) më të mëdhenj se Salomoni. Prandaj shanset e tij për të ardhur në fron ishin shumë të pakta. Luftërat vëllavrasëse të vëllezërve më të mëdhenj u kujdesën për pastrimin e vendit (libri i parë i Mbretërve) dhe nëna e Salomonit, Bersabea, bëri pjesën tjetër: kur Adonia, i mbijetuari i tre vëllezërve të mëdhenj, tashmë po shijonte fitoren e tij, ajo ia doli ta zinte në skarë me nxitim. Salomoni u shugurua me nxitim të madh te burimi i Gihonit.
Dhe populli, gati për çdo gjë, e brohoriti këtë mbret të ri, ashtu siç do ta kishte brohoritur tjetrin. Salomoni kishte arritur qëllimet e tij, ai ishte në fron. I mbetej vetëm likuidimi i kundërshtarëve, gjë që e bëri pa vonesë. Prandaj, me sa duket, nuk ishte një shenjt i madh ai që u paraqit përpara Perëndisë! Le të lexojmë e meditojmë më pas lutjen e shkëlqyer që libri i Urtësisë i atribuon mbretit Salomon: Ur. 8,17-21 e 9, 1-12. Ne e dimë se, për fat të keq, në fund të jetës së tij, Salomoni devijoi rëndë nga kjo rrugë e bukur e mençurisë; gratë e tij të shumta e çuan në idhujtari dhe ai e lejoi veten të pushtohej nga megalomania e pushtetit. Mjafton të rilexohet përmbledhja që shkruan Ben Sirac për jetën e tij: Si 47,12-22. Prandaj nëse mençuria dhe urtësia e tij është proverbiale, shohim se nuk i ka ardhur menjëherë! Ajo ishte një dhuratë nga Zoti për të. (Kushdo që e shkruan këtë tekst pret që ne ta ruajmë këtë të vërtetë elementare).
Salomoni e dinte se tani duhej të mbretëronte, gjë që ishte shumë e vështirë, dhe, duke pranuar aptas këtë, ai tregoi fillimet e mençurisë dhe të kthjelltësisë së tij. Sepse ky mbret i ri, dhe kjo është e gjithë merita e tij, kishte kuptuar të paktën një gjë, mësimin e parë të këtij teksti: mençuria dhe urtësia janë të mira më e çmuar në botë (Mateu do të flasë për thesarin dhe perla; krh Ungjillin e kësaj të diele Mt 13, 44-46) dhe se vetëm Perëndia mban çelësat e mençurisë së vërtetë. Kështu lutja e Solomonit në shenjtëroren e Gabaonit është një model përulësie dhe besimi:
“E tani, o Zot, Hyji im, ti e bëre mbret shërbëtorin tënd në vend të babait tim, Davidit. Mirëpo, unë jam djalosh i ri dhe nuk di si duhet mbretëruar. Shërbëtori yt është në mes të popullit që ti e ke zgjedhur për vete, të popullit të panumërt që nuk mund të njehet as nuk mund të numërohet për shkak të madhësisë. Jepi, pra, shërbëtorit tënd një zemër që të dijë të mësojë, që të dijë ta gjykojë popullin tënd e të dijë ta dallojë të mirën prej së keqes. Sepse, kush është ai që do të mund ta gjykojë popullin tënd të madh”?” (1Mbr. 3,7-9).



NJOFTIM PËR TË GJITHË MBAJTËSIT E PUSHTETIT.

Mësimi i dytë i këtij pasazhi ka të bëjë para së gjithash me mbretërit, por edhe me të gjithë mbajtësit e pushtetit, çfarëdo qoftë ai poushtet: ajo që bie në sy në lutjen e Solomonit është se kërkesa e tij synon ekskluzivisht në shërbim të popullit. Ai nuk kërkon asgjë për veten e tij personalisht, ai kërkon vetëm kapacitetet e nevojshme për të kryer misionin që Zoti i ka besuar. Mbreti i ri dëshmon këtu se ai ka integruar në mënyrë të përsosur idealin monarkik të përshkruar nga Zoti për Davidin (nëpërmjet profetit Natan): në Izrael, që nga fillimi i mbretërimit, profetët njëri pas tjetrit u kujtojnë të gjithë mbretërve se duhet të kenë vetëm një shqetësim në mendje, domethënë lumturinë dhe sigurinë e njerëzve që u janë besuar.
Përgjigja e Zotit këmbëngul në këtë vetëmohim mjaft të jashtëzakonshëm të lutjes së Solomonit:
“Pasi ti kërkove këtë gjë dhe nuk kërkove për vete as jetë të gjatë, as pasuri, as jetën e armiqve të tu (a ka ndonjë ironi këtu? Perëndia e dinte që Solomoni ishte kujdesur shumë mirë për të), por kërkove urtësinë për të bërë drejtësi, ja, po bëj ashtu siç kërkove ti: po të jap mendje të kthjellët e plot kuptim kaq sa të tillë nuk e ka pasur askush para teje dhe s’ do ta ketë askush pas teje si ti” (1 Mbr. 3, 11-12). Kjo i tejkalon të gjitha shpresat e mbretit të ri. Dhe Zoti nuk ndalet me kaq: liturgjia, për fat të keq, nuk na lejon të dëgjojmë sa vijon, e cila gjithsesi është një mësim shumë i bukur për bujarinë e Zotit: "Por edhe ato që ti nuk i kërkove, po t’ i jap unë, d. m. th. pasuri e lavdi saqë s’ ka për të qenë askush i ngjashëm me ty ndër mbretër gjatë gjithë jetës sate. E në qoftë se ti do të ecësh udhëve të mia duke mbajtur ligjet e urdhërimet e mia, siç eci yt atë, Davidi, të shumta do t’i bëj edhe ditët e jetës sate” (1 Mbr. 3,13-14).
Do të ishte shumë mirë të krahasohet këta dy rreshta me Mt. 6,33:
“Kërkoni, pra, më së pari, Mbretërinë dhe drejtësinë e tij e të gjitha këto do t’ju jepen si shtesë!”.
Një zbulesë e bukur për ne: nuk ishte një shenjt i madh ai që u paraqit para Zotit, por ngaqë u lut me përulësi, ai u përmbush me dhuratat që ia kishte kërkuar Zotit me lutje. Gjithçka na bën të mendojmë për një tagrambledhës, që, sipas një shëmbëlltyre shumë të njohur, shkoi në Tempullin për të lutur e pas lutjes u largua nga Tempullit i shfajësuar (Lk. 18,9-14). Më në fund dhe mbi të gjitha, ne zbulojmë edhe një herë, falë Salomonit, se Zoti vazhdon të japë dhe të falë çfarëdo të keqe kemi bërë në të kaluarën, sado e pavirtytshme qoftë ajo. Kështu verifikojmë kuptimin e fjalës “falje”: është dhurata që kalon mbi të gjitha fyerjet.

[ninoenina]

PËRGATITJA E LITURGJISË.

E DIELA 17 Ord VITI A

MË 30- 7- 2023.


Psalmi 119, 57.72.76-77.127-130

57 Zoti është pjesa e trashëgimit tim:
e dhashë fjalën t’i mbaj urdhërimet e tua.
72 Më i mirë është për mua Ligji yt
se me mijëra ar e argjend.
76 Le të më ngushëllojë, pra, mëshira jote
sipas premtimit që i dhe shërbëtorit tënd.
77 Ardhtë mbi mua mëshira jote e do të jetoj,
sepse Ligji yt është kënaqësia ime.
127 Oh, sa i dua urdhërimet e tua:
më tepër se arin, se gurin e paçmueshëm.
128 Ndërgut i mbaj urdhërimet e tua të gjitha,
e urrej çdo udhë gënjeshtre.
129 Të mrekullueshme janë dëshmitë e tua,
prandaj i mban shpirti im.
130 Zbulesa e fjalëve të tua ndriçon:
të miturit i bën të urtë.



LECTIO DIVINA -MEDITIM – LUTJE.


SEKRETI I LUMTURISE ESHTE SHUMË I THJESHTE.

Gjendet një koment i të njëjtit psalmi për të dielën e gjashtë të kohës së zakonshme – A: një studim fjalori.
Në leximin e parë, pamë se Solomoni, të paktën në fillim të mbretërimit të tij, kuptoi gjithçka: mençuria e vërtetë është thesari më i çmuar dhe mund të vijë vetëm nga Zoti. Në këtë psalm, është i njëjti meditim që vazhdon: “Më i mirë është për mua Ligji yt se me mijëra ar e argjend” (v. 72). Lumturia ime është ligji i gojës sate, më shumë se një grumbull ari ose argjendi.
Dhe lumturia, sipas këtij psalmi, është pra fare e thjeshtë; rruga e duhur për një besimtar është thjesht të ndjekë Ligjin e Zotit. Besimtari e njeh ëmbëlsinë e të jetuarit me besnikëri ndaj urdhërimeve të Zotit, ja çfarë do të thotë për ne ky psalm: “Të mrekullueshme janë dëshmitë e tua, prandaj i mban shpirti im” (v. 129).
Vargjet e pakta të ruajtura sot janë vetëm një pjesë shumë e vogël e Psalmit 119, ekuivalenti i një strofe të vetme. Realisht ka 176 vargje, pra 22 strofa me 8 vargje. 22...8... këto shifra nuk janë për shkak të rastësisë.
Pse 22 strofa? Sepse ka 22 shkronja në alfabetin hebraik: çdo varg i secilës strofë fillon me të njëjtën shkronjë dhe strofat pasojnë njëra-tjetrën sipas rendit të alfabetit: në letërsi flasim për "akrostik", por këtu nuk është një vepër letrare, një shfaqje! Është një rrëfim i vërtetë besimi: ky psalm është një poezi për nder të Ligjit, një meditim mbi këtë dhuratë të Perëndisë që është Ligji, urdhërimet, nëse preferoni. Për më tepër, më shumë se një psalm, do të bënim më mirë të flasim për një litani! Një litani për nder të Ligjit! Kjo është fare e huaj për ne.
Sepse një nga karakteristikat e Biblës, paksa befasuese për ne, është dashuria e vërtetë për Ligjin që banon tek besimtari biblik. Urdhërimet nuk nënshtrohen si një dominim që Zoti do të ushtronte mbi ne, por si këshilla, e vetmja këshillë e vlefshme për të bërë një jetë të lumtur.
Kështu “ Më i mirë është për mua Ligji yt se me mijëra ar e argjend”,
Kështu unë e dua vullnetin tënd më shumë se ari më i çmuar. Unë sundoj veten për secilin nga urdhërimet e tua, urrej çdo mënyrë të gënjeshtrës”. Kur njeriu biblik e thotë këtë fjali, e thotë me gjithë zemër.
Dhe, jo vetëm që Ligji nuk bën të vujmë si për një dominim, por besimtari hebre e mirëpret si një dhuratë që Perëndia i bën popullit të tij, duke e paralajmëruar atë kundër të gjitha shtigjeve të rreme; është shprehja e shqetësimit të Atit për fëmijët e tij; ashtu si ne, ndonjëherë paralajmërojmë një fëmijë, ose një mik, kundër asaj që duket e rrezikshme për të. Thuhet se Zoti "e jep" Ligjin e tij dhe ai me të vërtetë konsiderohet "dhuratë". Sepse Perëndia jo vetëm që e çliroi popullin e tij nga robëria në Egjipt; i lënë vetëm, Izraeli rrezikoi të rikthehej në skllavëri edhe më të këqija, ndoshta. Duke dhënë ligjin e tij, Perëndia dha, në një farë mënyre, udhëzimet për kohën e lirisë. Prandaj, Ligji është shprehja e dashurisë së Perëndisë për popullin e tij.



RREGULLI I ARTË


Duhet thënë edhe një herë se besimtarët izraelitë nuk pritën që Besëlidhja e Re të zbulonte se Zoti është Dashuri dhe se në fund të fundit Ligji nuk ka qëllim tjetër veçse të na udhëheqë në rrugën e dashurisë. E gjithë Bibla është historia e mësimit të njerëzve të zgjedhur në shkollën e dashurisë dhe vëllazërisë. Libri i Ligjit të Përtërirë thoshte: “Dëgjo, Izrael! Zoti, Hyji ynë, është një Zot i vetëm! Duaje Zotin, Hyjin tënd, me gjithë zemrën tënde, me gjithë shpirtin tënd e me gjithë fuqinë tënde!” (Dt. 6,4-5). Dhe libri i Levitikut vazhdoi: "Duaje të afërmin tënd porsi vetveten” (Lv 19,18). Ja komenti që rabinët i kanë bërë këtij vargu: “Duaje të afërmin tënd, që të mos i bësh atij atë që urren për veten”. Ky u quajt "Rregulli i Artë". Dhe rabini i famshëm Hillel, i cili i parapriu Jezusit me disa dekada (ai jetoi nga -70 në + 10) komentoi: "Atë që urren për veten, mos ia bëj fqinjit tënd: kjo është e gjithë Tevrati, pjesa tjetër është shpjegim. Shkoni dhe studioni. Gjithashtu i pëlqente të thoshte: “Mos e gjyko fqinjin derisa të jesh në vendin e tij”. Jezusi ishte saktësisht në të njëjtën linjë kur tha se dy urdhërimet e dashurisë për Perëndinë dhe për të afërmin ishin përmbledhja e ligjit judaik. Për sa i përket “Rregullit të Artë”, ai e mori vetë duke thënë: “ Gjithçka dëshironi t’ju bëjnë juve njerëzit, bëjuani edhe ju atyre! Ja, vërtet Ligji e Profetët!” (Mt. 7,12).
Për t'u kthyer te Psalmi 119, duket si një lloj litanie: pas tre vargjeve të para që janë pohime mbi lumturinë e njerëzve besnikë ndaj ligjit, 173 vargjet e tjera i drejtohen drejtpërdrejt Perëndisë me një stil herë meditues, herë lutës si: “ M’i hap sytë të shikoj mrekullitë e ligjit tend” (v. 18). Dhe litania vazhdon, duke përsëritur pothuajse të njëjtat formula pa pushim: për shembull, në hebraisht, në të gjitha strofat, ka tetë fjalë që janë gjithmonë të njëjta për të përshkruar ligjin. Vetëm të dashuruarit guxojnë të përsërisin shumë herë të njejta shprehje, të njejta fjalë pa rrezikuar të mërziten.
Tetë fjalë gjithmonë të njëjta dhe gjithashtu tetë vargje në secilën nga 22 strofat: edhe numri 8 nuk është për shkak të rastësisë; në Bibël është numri i krijimit të ri: Krijimi i parë u bë nga Zoti në 7 ditë, pra dita e tetë do të jetë ajo e Krijimit të rinovuar, e "qiejve të rinj dhe tokës së re", sipas një shprehjeje tjetër biblike. Kjo më në fund do të mund të lindë kur i gjithë njerëzimi të jetojë sipas ligjit të Zotit, domethënë në dashuri, pasi është e njëjta gjë!

[ninoenina]

PËRGTATITJA E LITURGJISË

E DIELA 17 Ord VITI A

MË 30-7-2023.


UNGJILLI: Mt. 13,44-52.

44 “Mbretëria e qiellit është e ngjashme me thesarin e fshehur në arë: njeriu që e gjen, e fsheh prapë, dhe, plot gëzim, shkon, shet gjithçka ka dhe e blen atë arë.
45 Pastaj Mbretëria e qiellit i përngjan tregtarit që kërkon perla të çmueshme.
46 Kur gjen një perlë me vlerë të madhe, shkon, shet gjithçka ka dhe e blen atë perlë.
47 Përsëri Mbretëria e qiellit i ngjan rrjetës që hidhet në det dhe mbledh çdo lloj peshku.
48 Kur mbushet, peshkatarët e qesin në breg, ulen dhe i mbledhin peshqit e mirë në enë e të këqijtë i tresin.
49 Kështu do të ndodhë edhe në mbarimin e botës: do të dalin engjëjt e do t’i ndajnë të këqijtë prej të drejtëve
50 dhe do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj dhe kërcëllim dhëmbësh.”
51 “A i kuptuat të gjitha këto?
“Po! ‑ iu përgjigjën ata.
52 E ai u tha: “Kështu pra, çdo skrib, që e përvetësoi mësimin e Mbretërisë së qiellit i përngjan të zotit të shtëpisë, që nxjerr nga thesari i vet gjëra të reja e të vjetra”.


LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE


GARA PËR THESARIN DHE PËRLËN.

Në Unjgjillin e sotëm lexohen katër shëmbëlltyra të vogla që Jezusi zhvillon për të folur për mbretërinë e qiejve; por përveç kësaj pike të përbashkët, pyetja është se cila është lidhja mes tyre? Dy të parat duken lehtësisht të kuptueshme: qoftë thesari i fshehur në fushë apo perla e rrallë, marrësi është gati të sakrifikojë të gjithë të mirat tjetër dhe gëzimi që përjeton, më shumë sesa e kompenson me bollek humbjen e këtyre të mirave.
Shëmbëlltyra e tretë tregon për një kthim nga peshkimi: duhet bërë renditja në rrjetë: Peshkatarët mbledhin në shporta peshqit e mire dhe hedhim në detin ata që nuk vlejnë asgjë. Dhe Jezusi shton:
"Kështu do të ndodhë edhe në mbarimin e botës: do të dalin engjëjt e do t’i ndajnë të këqijtë prej të drejtëve dhe do t’i hedhin në furrë të ndezur, ku do të jetë vaj dhe kërcëllim dhëmbësh” (v.49-50).
Vini re se Jezusi ka zhvilluar tashmë të njëjtin imazh të renditjes në shëmbëlltyrën e grurit dhe egjrës; dhe kishim vënë re se e mira dhe e keqja nuk janë dy kategori të dallueshme njerëzish, por sjellje.
Ky kujtim i gjykimit në krahasim me një renditje përfundimtare tregon seriozitetin e çështjeve. Ne gjejmë atje, në fund të fundit, një temë shumë të fortë të mësimit të Jezusit:
“Askush nuk mund t'u shërbejë dy zotërinjve”;
Në këtë kontekst mund të meditojmë pak edhe imazhin e derës së ngushtë apo atë të shtëpisë së ndërtuar mbi shkëmb. Dhe këto zgjedhje që duhet të bëjmë janë jashtëzakonisht serioze. Ashpërsia e imazhit të gjykimit është aty për të na kujtuar këtë. Kjo na kujton predikimin e parë të jetës publike të Jezusit: “Që atëherë Jezusi filloi të predikojë: “Kthehuni, se Mbretëria e qiejve është afër!” (Mt. 4,17). Kthehuni në besim, sepse mbretëria e qiejve është afër.
Kjo na përkujton edhe tregimin e të riut të pasur në të mira materiale e shpirtërore që vjen ta pyesë: “Mësues, çfarë të mire më duhet të bëj për të fituar jetën e pasosur?”
Jezusi përgjigj:
“Përse më pyet për të mirën? Sepse vetëm Njëri është i mirë!
Por, nëse dëshiron të hysh në jetë, zbatoji urdhërimet!...
“Nëse do të jesh i përsosur, shko, shit çka ke,
faljua skamnorëve e ke për të pasur thesar në qiell;
pastaj eja e më ndiq mua!” (Mt 19,16... 21).
Ne e dimë pjesën tjetër: i riu nuk e kuptoi thesarin që përfaqësonte kjo thirrje nga Jezusi, ai nuk gjeti papritur forcën e heqjes dorë nga pasuria e vet dhe u kthye në jetën e tij të zakonshme, shumë i trishtuar.
Ne shohim menjëherë, natyrisht, kërkesat që Jezusi bën këtu për jetën tonë të krishterë, për të gjithë ata që kanë qenë pagëzuar: për ta dëgjuar atë, nuk ka masa gjysmake. Kjo do të thotë se çdo gjë, tani e tutje, në jetën tonë, gjykohet në dritën e Mbretërisë së Perëndisë.
“Rifutja në mendimet tona, gjykimet tona, sjelljet tona, një referencë për Mbretërinë e Perëndisë që po vjen, tha peshkopi Coffy, është sot një detyrë thelbësore e Kishës. »


MOHIME, HEQJE DORE, SAKRIFICA TË NEVOJSHME.

Janë këto tre shëmbëlltyrat e para që bëjnë të mundur të kuptohet e katërta, sepse pikërisht nga po vinte Jezusi: paraprihet nga një dialog i shkurtër midis Jezusit dhe dishepujve të tij:
“ A i kuptuat të gjitha këto?
“Po! ‑ iu përgjigjën ata.
E ai u tha:
“Kështu pra, çdo skrib, që e përvetësoi mësimin e Mbretërisë së qiellit i përngjan të zotit të shtëpisë, që nxjerr nga thesari i vet gjëra të reja e të vjetra”. (v.51-52).
Skribët ishin të njohur me Shkrimet, domethënë Testamentin e Vjetër, të zhytur në besimin dhe shpresën e popullit të tyre. Por Jezusi e dinte se çfarë përpjekjesh do të duhej të bënin për të mirëpritur risinë që solli ai në lidhje me idetë e tyre të paramenduara dhe për ta vendosur veten në harmoni me Perëndinë; ai i paralajmëron ata në një mënyrë të caktuar: për të mirëpritur Mbretërinë, edhe ju do të duhet të hiqni dorë. Ju do të bëheni pronarë të një thesari të përbërë nga të reja dhe të vjetra. Ju do të duhet të dini se si të ruani të gjitha arritjet e Besëlidhjes së Vjetër, të gjithë thesarin e saj të zbulimit të misterit të Perëndisë dhe, në të njëjtën kohë, të përgatiteni për të mirëpritur risinë e zbuluar nga Jezu Krishti.
Në lidhje me marrëdhënien midis Testamentit të Vjetër dhe të Ri, dhe thesarit tonë të përbërë si nga Besëlidhja e Vjetër ashtu edhe nga e Reja, ne duhet të rilexojmë këtë fjali të Jezusit:
“Mos t’ju shkojë ndër mend se erdha për ta shlyer Ligjin ose Profetët! Jo, s’erdha të shlyej, por të përkryej. Për të vërtetë po ju them: derisa të jetë qielli e toka, asnjë germë dhe asnjë presje nuk do t’i hiqet Ligjit, por do të zbatohen të gjitha” (Mt.5, 17-18).
Ne e dimë se sa shumë misteret e zbuluara nga Jezusi janë të rrënjosura në zbulesën e Besëlidhjes së parë; ne gjithashtu e dimë se kjo e gjen gjithë kuptimin dhe përmbushjen e saj në Jezu Krishtin. Njohja e njërit dhe tjetrit, në mënyrë të pandashme, është thesari i madh, i vetmi.
Kur meditojmë për këtë, kuptojmë se jeta e Palit është një ilustrim i këtyre katër shëmbëlltyrave. Mjafton të rilexojmë mësimet që ai u bën filipianëve: pasi ka renditur titujt e tij të krenarisë si hebre dhe farise, ai shton:
" Por të gjitha këto që i mbaja si përparësi, tani i çmoj si një bjerrje për shkak të Krishtit. 8 Madje unë çmoj gjithçka si dëm në krahasim me më të madhen të mirë: me njohjen e Jezu Krishtit, Zotit tim. Për të kam bjerrë çdo gjë dhe të gjitha i çmoj si llom, me qëllim që të fitoj Krishtin 9 dhe të gjendem në Të ‑ jo me drejtësinë time ‑ me atë që vjen nga Ligji, por me atë që vjen nga feja në Krishtin, me drejtësinë që vjen nga Hyji, e themeluar në fe ‑ 10 që ta njoh atë dhe fuqinë e ngjalljes së tij me pjesëmarrjen në vuajtjet e tij, që të bëhem i ngjashëm me Të në vdekjen e tij, 11 që në ndonjë mënyrë të mund ta arrij ngjalljen e të vdekurve” (Fil. 3, 7-011).