PËRGATITJA E LITURGJISË
E DIELA XXIV ORD. VITI B
MË 15 – 9 – 2024
LEXIMI I DYTË: Jk. 2,14-18.
14 Ç’dobi, o vëllezërit e mi, nëse ndokush thotë se ka fe, në qoftë se nuk i ka veprat? A thua mund ta shpëtojë vetëm feja?
15 Në qoftë se ndonjë vëlla ose ndonjë motër janë të zhveshur ose pa ushqimin e përditshëm,
16 dhe ndokush prej jush u thotë: »Shkoni në paqe! Nxehuni dhe ngijuni!«, por nuk u jepni çka u nevojitet për trup, ç’dobi?!
17 Kështu edhe feja: në qoftë se nuk i ka veprat, është e vdekur në vetvete.
18 Por ndokush mund të thotë: »Ti ke fenë, kurse unë kam veprat. Ma trego ti fenë tënde pa vepra, kurse unë do ta tregoj prej veprave të mia fenë.
LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.
NUK MJAFTON TË THUASH: ZOT, ZOT!
Ne e dimë mirë frazën e Jezusit: 21 “Jo secili që më thotë: ‘O Zot, o Zot!’ do të hyjë në Mbretërinë e qiellit, por ai që kryen vullnetin e Atit tim që është në qiell. 22 Shumë do të më thonë atë ditë: ‘O Zot, o Zot, a nuk profetizuam në Emër tënd, a nuk i nxorëm shpirtrat e këqij në Emër tënd, a nuk bëmë shumë mrekulli në Emër tënd?’ 23 Atëherë unë do t’u them: Kurrë nuk ju kam njohur! Shporruni prej meje, o keqbërës!”(Mt. 7,21-23).
Ne dimë më pak për atë të Shën Jakobit, por është e njëjta gjë: “Ç’dobi, o vëllezërit e mi, nëse ndokush thotë se ka fe, në qoftë se nuk i ka veprat? A thua mund ta shpëtojë vetëm feja?” (v. 14). Nëse dikush pretendon se ka besim, pa vepruar sipas fesë, për çka mund të shërbëjë feja? Nëse fjalia e Jakobit na duket pak e diskutueshme, pak polemike, kjo ndodh sepse problemi ishte në rendin e ditës. Formula: “Nëse dikush thotë” na fton të mendojmë se ka vërtet njerëz që pretendojnë se kanë besim, kur nuk lëvizin asnjë gisht për vëllezërit e tyre.
Por në fakt, të gjithë predikuesit e të gjitha kohërave u është dashur të na kujtojnë: Ligji dhe profetët, në Izrael, u gjetën përballe këtij problemi. Dhe për këtë mund të kuptojmë, për më tepër, edhe një herë, se Jakobi ishte shumë i shënuar nga Besëlidhja e Vjetër. Shërbimi ndaj të tjerëve ishte një temë e preferuar e profetëve; për shembull Isaia:
“6 Vallë, a s’është agjërimi që unë zgjodha:
t’i këputësh verigat e padrejtësisë,
t’i zgjidhësh leqet e zgjedhës,
t’i lëshosh të lirë të ndrydhurit,
të copëtosh çdo zgjedhë?
7 A jo ta ndash bukën tënde me të uriturin,
t’i shtiesh në shtëpinë tënde skamnorët e të pastrehët?
Kur ta shohësh të zhveshurin, vishe
dhe mos e përbuz farefisin tend” (Is. 58, 6-7).
Agjërimi që unë preferoj, a nuk është ky: zgjidhja e lidhjeve që vijnë nga ligësia, shkëputja e rripave nga zgjedha, lirimi i atyre që u përkulën, me pak fjalë grisja e të gjitha zgjedhave! A nuk është kjo ndarja e bukës me të uriturit? Dhe përsëri: të varfërit të pastrehë, do t'i strehoni, nëse shihni dikë lakuriq, do t'i mbuloni; para atij që është mishi yt, nuk do t'i shmangesh. Kjo është ajo që Jakobi e quan “duke vënë në praktikë besimin tuaj”. Ndërsa, për ne, një “që praktikon” është më shumë dikush që shkon në meshë çdo dielë!
Duket se ky është mësimi që duhet nxjerrë nga ky tekst: ka praktikë dhe praktikë, pikërisht... dhe autorët e Besëlidhjes së Re e përdorin këtë fjalë në kuptime të ndryshme. Ekziston praktika e adhurimit dhe praktikimi i parimit të bamirësisë; dhe të gjithë pajtohen që njëri nuk e zëvendëson tjetrin.
Kur Jezusi citon (dy herë) frazën e famshme të profetit Ozea:
“6 Dua dashurinë e jo flinë,
njohjen e Hyjit më se holokaustet” (Os. 6,6: cituar dy herë nga Mateu në kapitujt 9 dhe 12), ai dëshiron pikërisht të kujtojë se të gjitha praktikat e bukura të adhurimit (sakrificat) nuk i përjashtojnë gjestet e bamirësisë.
Kështu thotë Jakobi këtu me ndihmën e shëmbëlltyrës së tij të vogël: “15 Në qoftë se ndonjë vëlla ose ndonjë motër janë të zhveshur ose pa ushqimin e përditshëm, 16 dhe ndokush prej jush u thotë: “Shkoni në paqe! Nxehuni dhe ngijuni!«, por nuk u jepni çka u nevojitet për trup, ç’dobi?!” (v. 15- 16).
Supozoni se një vëlla ose motër nuk ka mjaftueshëm për t'u veshur ose për të ngrënë çdo ditë; nëse njëri prej jush u thotë: Shkoni në paqe! Ngrohuni dhe hani mbushjen tuaj! pa u dhënë atyre atë që u nevojitet për të jetuar, cili është qëllimi? Përkthe: të gjitha fjalët e bukura në botë nuk kanë qenë kurrë të dobishme.
Ne e dinim këtë, mund të thoni! Por problemi, me sa duket, është se nëse fjalët e bukura nuk janë të dobishme për të tjerët, Jakobi duket se thotë se as ata nuk na bëjnë mirë! Sipas tij, besimi ynë vdes nga moszbatimi, pra rritet në shërbim të të tjerëve. Pak më poshtë, ai do të thotë: “Sepse, sikurse trupi pa shpirt është i vdekur, kështu edhe feja pa vepra është e vdekur” (v. 2,26). Që do të thotë se veprimet janë frymëmarrje e besimit.
KA PRAKTIKË DHE PRAKTIKË
Edhe një herë, Shën Gjoni na duket shumë i afërt: ju e dini këtë fjali nga Letra e tij e parë: “16 Me këtë gjë e njohëm dashurinë: Jezusi e dhuroi jetën e vet për ne. Edhe ne e kemi për detyrë ta japim jetën tonë për vëllezër. 17 Kush i ka të mirat e kësaj bote dhe e sheh vëllain e vet në ngushticë dhe e mbyll zemrën e vet para tij – në ç’mënyrë dashuria e Hyjit qëndron në të? 18 Fëmijëzit e mi, mos të duam me fjalë e me gjuhë, por me vepra e në të vërtetë!” (1 Gj. 3, 16-18).
Ose: “7 Të dashur, ta duam njëri-tjetrin, sepse dashuria vjen nga Hyji, dhe, secili që ka dashuri, ka lindur prej Hyjit dhe Hyjin e njeh. 8 Kush nuk ka dashuri, nuk e ka njohur Hyjin, sepse Hyji është dashuri. Kushdo që do, lind nga Perëndia dhe arrin në njohjen e Perëndisë (1 Gj. 4,7-8).
Merita e kësaj fjalie të fundit është të na bëjë të kuptojmë se besimi nuk është një bagazh, por një rrugë, ajo në të cilën, falë vëmendjes që u kushtohet vëllezërve tanë, zbulojmë vetë Zotin. Jezusi bën një krahasim tjetër: ai nuk e krahason besimin me një rrugë, por me një ndërtim: “24 Kështu, kushdo i dëgjon këto fjalë të mia dhe i vë në veprim, mund të krahasohet me njeriun e urtë, i cili e ndërtoi shtëpinë e vet mbi shkëmb. 25 Ra shiu, u çuan përrenjtë, frynë erërat e u përplasën për atë shtëpi, por ajo nuk u rrëzua, sepse i kishte themelet në shkëmb. 26 Kurse, ai që i dëgjon të gjitha këto fjalë të mia e nuk i vë në veprim, mund të krahasohet me njeriun e marrë, i cili e ndërtoi shtëpinë e vet mbi rërë”(Mt 7.24-26).
Shën Pali nuk lihet jashtë:
“2 Po ta kisha dhuratën e profecisë
e t’i dija të gjitha misteret
e të gjitha dituritë;
po ta kisha edhe fenë e plotë,
me të cilën të mund t’u ndërroja vend maleve,
por po të më mungonte dashuria,
s’do të isha asgjë!
3 Po ta ndaja lëmoshë mbarë pasurinë time
dhe po ta jepja trupin tim të digjej,
por, po të më mungonte dashuria,
nuk do të më vlente asgjë! (1 Kor. 13,2-3).
Prandaj Pali dhe Jakobi pajtohen. Po, por atëherë, çfarë ndodh me të gjitha pohimet e Palit për shpëtimin e lirë? Ai këmbëngul shumë duke shkruar se Zoti na shpëton lirisht pa merita nga ana jonë: nuk janë ato që ne i quajmë “veprat tona” që na shpëtojnë. (Me vepra ai nënkupton vepra bamirësie, por veçanërisht rrethprerje dhe rregulla dietike hebraike).
Në realitet, nuk ka asnjë kundërshtim thelbësor midis Palit dhe Jakobit; vetëm ata janë dy predikues që u drejtohen dy Bashkësive të krishterë të ndryshme; kështu që ata nuk insistojnë në të njëjtat gjëra.
Të krishterët e Palit nuk ndalojnë kurrë së debatuari nëse duhet të respektojnë apo jo të gjitha praktikat hebraike (duke filluar me rrethprerjen) përveç pagëzimit të krishterë. Këtyre, Pali pohon: Zoti na shpëton lirisht, (kjo është ajo që ai e quan “me anë të besimit”); ne vetëm duhet të besojmë në Të dhe ta mirëpresim këtë shpëtim të ofruar. Organizatat bamirëse do të pasojnë në mënyrë të pashmangshme nëse besimi ynë është i vërtetë!
Po, por befas, në Bashkësinë e krishterë e Jakobit, ka njerëz të zgjuar që përfitojnë nga pohimet e Palit për të thënë se meqenëse mjafton të kesh besim dhe se veprat tona (gjestet tona të bamirësisë) nuk llogariten, nuk ka nevojë të kujdesuni për të tjerët!
Këtyre, Jakobi thjesht kujton frazën e Jezusit:
“35 Nëse e doni njëri‑tjetrin,
të gjithë do t’ju njohin se jeni nxënësit e mi”(Gj. 13,35).
Krijoni Kontakt