PËRGATITJA E LITURGJISË
NATA 24 DHJETOR VITI A
MË 24-12- 2022
LEXIMI I PARË: Is. 9, 1-6.
1 Populli që ecte në errësirë,
pa një dritë të madhe;
për banorët, që jetonin në krahinën e hijes së vdekjes,
zbardhi për ta drita.
2 Ti e shtove gëzimin,
e madhërove harenë;
ata gëzohen në praninë tënde
si njerëzit që i gëzohen korrjes,
si gëzohen kur ndajnë prenë.
3 Sepse ti e thyeve si ditën e Madianit
zgjedhën e tij të rëndë,
lozën e krahut të tij,
e shkopin e atij që e dëbonte përpara.
4 Sepse të gjitha sandalet e luftës,
e çdo petk i lyer me gjak,
do të digjet, pre do të jetë e zjarrit.
5 Sepse na lindi një foshnjë,
fituam një djalë.
Në krahun e tij u vu shenja e mbretërisë.
Për emër do të quhet:
Këshilltar i mrekullueshëm, Hyj i fortë,
Atë i amshueshëm, Princ i Paqes.
6 E madhe do të jetë mbretëria e tij
dhe paqja s’do të ketë mbarim
mbi fronin e Davidit e mbi mbretërinë e tij,
që ai do ta forcojë e do ta bëjë të fuqishme
në të drejtë e në drejtësi.
Që tani e për amshim do ta bëjë këtë
dashuria e madhe e Zotit të Ushtrive.
LECTIO DIVINA – MEDITIM – LUTJE.
NDARJA E TOKSË SË PREMPTUAR NË DY MRETËRI.
Specialistët nuk dinë ta datojnë shumë mirë këtë tekst: a është shkruar në kohën e ngjarjeve për të cilat flet? Apo shumë më vonë? Nga ana tjetër, ne i dimë shumë mirë dy gjëra: 1) cilës situatë politike i referohet ky tekst (edhe nëse, ndoshta, është shkruar shumë më vonë)... 2) vetë kuptimi i kësaj fjale profetike, që do të thotë “që vjen nga Zoti”: bëhet fjalë për ringjalljen e shpresës së njerëzve.
Në kohën në fjalë, mbretëria e Izraelit ishte e ndarë në dysh: ju kujtoni që Davidi dhe pastaj Solomoni ishin mbretër të të gjithë popullit të Izraelit; por, nga vdekja e Solomonit, në vitin 933 para Krishtit, njësia u prish; dhe kishte dy mbretëri shumë të dallueshme dhe madje ndonjëherë në luftë me njëra-tjetrën: në veri, quhet Izrael, është ai që mban emrin e popullit të zgjedhur; kryeqyteti i saj është Samaria; në jug quhet Juda dhe kryeqyteti i saj është Jeruzalemi. Është ajo që është me të vërtetë mbretëria legjitime, sepse në fronin e Jeruzalemit pasardhësit e Davidit janë bartës të premtimeve të Perëndisë.
Isaia predikon në mbretërinë e jugut, por, çuditërisht, të gjitha vendet që përmenden këtu i përkasin mbretërisë së veriut: rruga për në det, toka përtej Jordanit dhe Galilesë...si në ditën e fitores mbi Madiani”: Zabuloni, Neftali, rruga për në det, vendi përtej Jordanit, Galilea, Madiani, këta janë gjashtë emra vendesh në veri; Zabuloni dhe Neftali: këta janë dy nga dymbëdhjetë fiset e Izraelit; dhe territori i tyre korrespondon me Galilenë, në perëndim të liqenit të Tiberiadës; me të vërtetë jemi në veri të Palestinës. Rruga për në det, siç tregon edhe emri i saj, është fusha bregdetare në perëndim të Galilesë; më në fund, ajo që Isaia e quan tokën përtej Jordanit është Transjordania.
Këto detaje gjeografike na lejojnë të hipotezojmë ngjarjet historike për të cilat aludon Isaia; sepse këto tre rajone, Galilea, Transjordania dhe fusha bregdetare, patën një fat të veçantë gjatë një pjese shumë të vogël të historisë, midis viteve 732 dhe 721 para Krishtit. Ne e dimë se në atë kohë fuqia në rritje në rajon ishte Perandoria Asiriane, kryeqyteti i së cilës ishte Ninive. Këto tre rajone ishin të parat që u aneksuan nga mbreti i Asirisë Tiglath-Pilezer III, në vitin 732. Më pas, në vitin 721, e gjithë mbretëria e Samarisë u aneksua (përfshirë vetë qytetin e Samarisë), dhe Perandori i Babilonisë mori kontrollin e rajonit.
Prandaj, me siguri Isaia i referohet kësaj pjese të historisë. Madje disa mendojnë se shprehja “Njerëzit që ecën në errësirë” është aludim për kolonat e të dëbuarve: të poshtëruar, shpesh me sytë e nxjerrë nga fitimtari, ishin fizikisht dhe moralisht në errësirë!
ISAIA PREMTON NJË PËRMBUSJE RADIKALE.
Është pikërisht në këto tre rajone që Isaia premton një përmbysje radikale të situatës: por më pas mbuloi me lavdi rrugën për në det, tokën përtej Jordanit dhe Galilenë, udhëkryqin e paganëve”.
Mbetet që Isaia predikon në Jerusalem; dhe padyshim mund të pyesim veten se si mund të interesojnë mbretërinë e Jugut këto lloj premtimesh për mbretërinë e Veriut.
Mund të përgjigjet se mbretëria e jugut nuk është indiferente ndaj asaj që ndodh në veri, të paktën për dy arsye: së pari, duke pasur parasysh afërsinë e tyre gjeografike, kërcënimet që rëndojnë mbi njërën, do të rëndojnë herët a vonë në tjetrën: kur Perandoria Asiriane merr në zotërim Veriun, Jugu ka gjithçka për t'u frikësuar. Nga ana tjetër, mbretëria jugore e interpreton përçarjen si një grisje në një fustan që duhet të kishte mbetur pa probleme: ajo ende shpreson për ribashkim, nën udhëheqjen e saj, natyrisht.
Tani, pikërisht, këta premtime për ngritjen e mbretërisë së Veriut rezonojnë në këtë nivel: “Njerëzit që ecnin në errësirë panë të lindte një dritë e madhe; mbi banorët e tokës së hijes ka ndriçuar një dritë”, këto janë dy fraza që ishin pjesë e ritualit të kurorëzimit të çdo mbreti të ri. Tradicionalisht, ardhja në pushtet e një mbreti të ri krahasohet me lindjen e diellit, pasi pritet të rikthejë madhështinë e dinastisë.
Prandaj bëhet fjalë për një kurorëzim mbretëror. Dhe ky mbret i ri do të garantojë sigurinë e mbretërisë jugore dhe ribashkimin e dy mbretërive.
Dhe vërtet, pak më poshtë, Isaia e shpreh të plotë: “Na ka lindur një fëmijë, një djalë na është dhënë...” dhe përfundon: “Ai do të jetë princi i paqes”; kuptimi i profecisë është i qartë: ajo që është e sigurt, në sytë e Isaisë, është se Zoti nuk do ta lërë popullin e tij në skllavëri për një kohë të pacaktuar. Pse kjo siguri që sfidon të gjitha provat e realitetit? Thjesht sepse Zoti nuk mund ta mohojë vetveten, siç do të thoshte më vonë Shën Pali: Zoti dëshiron të çlirojë popullin e tij nga çdo robëri e çdo lloji. Kjo është siguria e besimit.
Kjo siguri bazohet në kujtesën: Moisiu kishte këmbëngulur shpesh në të: "Kini kujdes të mos harroni atë që Zoti ka bërë për ju": sepse nëse e humbim atë kujtesë, ne jemi të humbur; kujton përsëri të njëjtin gjë Isaia që i tha mbretit Akazit: "Nëse nuk beson, nuk do të qëndrosh"; në çdo kohë sprove, errësirë, siguria e profetit se Zoti nuk do të dështojë në premtimet e tij, i dikton atij një profeci fitoreje.
Një fitore që do të jetë "Si në ditën e fitores mbi Madianit": një fitore e Gedeonit mbi Madianitët kishte mbetur e famshme: në mes të natës, një grushtnjerëzish, të armatosur vetëm me drita, me bori dhe mbi të gjitha, me besimim e tyre te Perëndia, e kishte shkatërruar kampin e Madianitëve.
Mesazhi i Isaias është: “Mos ki frikë. Zoti nuk do ta braktisë kurrë dinastinë e Davidit". Mund të përkthenim për sot: mos ki frikë, tufë e vogël: është nata që duhet të besojmë në dritë. Cilado qoftë errësira që mbulon botën dhe jetën e njerëzve, si dhe jetën e komuniteteve tona, le të zgjojmë shpresën tonë: Zoti nuk e braktis planin e tij të dashurisë për njerëzimin.
Krijoni Kontakt