Doket ortodokse të varrimit:

[Kryeplaku]

Po shkruaj ca gjëra dhe më duhet info për doket ortodokse të varrimit, te grekët dhe shqiptarët ortodoksë. Nëse Albo, Ilia Spiro, Pirro2020 a ndonjë tjetër kanë njohuri, u kam disa pyetje gati.



Pyetjet e mia janë këto:

1) Çfarë ikone i vënë zakonisht të vdekurit në arkivol? A vazhdon edhe sot kjo traditë?

2) Po gjatë vigjiljes (apo kalimit të natës pranë të vdekurit), a mundet burrat dhe gratë të hanë e të pinë ndonjë gjë (psh. llokume, kafe apo raki), apo e bëjnë vetëm mbas varrimit?

3) Kur dalin nga shtëpia me arkivolin, a mbajnë vajtorët gjëra (lule, ikona dhe dhurata) në duar?

4) Çfarë lutjeje bën prifti kur dalin nga shtëpia me arkivolin? A e bën me zë, që ta dëgjojnë të gjithë vajtorët? Duhet me patjetër që prifti të jetë i shoqëruar nga psalti kur shkon tek shtëpia e të ndjerit?

Ju falënderoj!

[Albo]

Ne traditen kishtare orthodhokse, eshte detyra e Peshkopit qe t'i japi pergjigje pyetjeve qe besimtaret kane mbi besimin. Peshkopi, qe eshte Apostull i Krishtit ne ditet tona, ka detyren e ngarkuar nga Zoti Krisht te Bariut te Mire. Detyra kryesore baritore e Peshkopit eshte ruajtja e Orthodhoksise: besimit dhe adhurimit te drejte, ashtu sic na e dha Vete Zoti Krisht, te ruajtur brez pas brezi deri ne ditet tona. Prifterinjte sherbejne ne nje Kishe vetem me bekimin e Peshkopit te dioqezes. Pra autoriteti kryesor shpirteror e Kishtar brenda Kishes eshte Peshkopi. Brenda nje shteti eshte Sinodi i Shenjte, qe perbehet nga te gjithe peshkopet qe sherbejne ne krahinat brenda atij shteti. Kurse Keshilli Ekumenik i Kishes, eshte mbledha e 5 Patriarkanave historike te Kishes Orthodhokse: Konstandipojes, Romes, Aleksandrise, Jeruzalemit dhe Antiokut. Sot kemi edhe Patriarkana te tjera, si ajo e Rusise.

Brenda Kishes gjejme dy tradita. Traditen e Shenjte Orthodhokse dhe traditen qe zhvilluar ne shekuj nga popuj te vecante orthodhokse. Tradita e Shenjte quhet e tille pasi a) eshte Veprimi i Shpirtit te Shenjte mes brezave te te Krishtereve dhe brenda Kishes ne shekuj b) eshte ajo qe besojme, mbrojme dhe trashegojme ne te krishteret orthodhokse brez pas brezi, pas dallim etnik apo racor. Nese nje krahine apo nje dioqeze, shkel e perdhos kete Tradite te Shenjte, eshte detyra e Kishes Orthodhokse, gjithe peshkopeve te tjere, qe te ngrene zene dhe ta largojne kete te keqe nga Trupi i Kishes, duke bere skizmen dhe duke nderprere Kungimin me ate grup heretik. Kungimi, eshte Uniteti Shpirteror i te Krishtereve Orthodhokse, pasi eshte dhurata me e shenjte qe Zoti Krisht i la Kishes se Tij, Trupin dhe Gjakun e Tij, dhe Kisha i ndan keto dhurata te shenjta me ne besimtaret mekatare, per sherimin e trupave tane, dhe per pastrimin e shpirtrave tane nga mekati.

Ne popuj dhe kraina te ndryshme, gjejme edhe traditen me t te vogel jo me T te madhe. Kjo eshte tradite qe eshte zhvilluar ne ate krahine ne nje periudhe te caktuar, dhe ne rrethana te caktuara historike te atij populli. Duhet patur parasysh qe kjo tradite popullore, edhe pse eshte karakteritike per nje popull apo krahine te caktuar dhe nuk e gjejme ne popuj te tjere me tradite orthodhokse, nuk do te thote se eshte dicka e keqe apo a papranueshme nga Tradita e Shenjte. Per aq kohe sa kjo tradite nuk bie ne kundershtim me Traditen e Shenjte, cdo popull ka lirine qe te krijoje tradita te tilla karakteristike. Po te jap disa shembuj te thjeshte: Diten e Vitit te Ri, 1 janarit, Kisha Orthodhokse kujton e nderon Shen Vasilin e Madh. Po te vesh ne Greqi, ata e festojne me "kekun e Shen Vasilit" ku futin edhe nje lek brenda per te pare se kujt do t'i bier kur te ndahet keku ne thela. Shume te krishtere orthodhokse shqiptare e festojne duke bere mesnik, nje lakror/byrek i mbushur me mish. Leku fshihet ne petet e lakrorit. Dy nderime te ngjashme por ne menyre te ndryshme. Greket duke patur porte plot, e siguronin kollaj sheqerin nga importi. Shqiptaret qe jetonin te izoluar mes maleve, e kishin me te veshtire sigurimin e sheqerit, por ishin blegtore te mire. Nje tjeter shembull: tradita ortodhokse shqiptare ka nje te vecante qe nuk e gjejme ne asnje tradite tjeter orthodhokse ne bote. Diten e 6 janarit, Festen e Theofanise, Shfaqjes se Zotit Triun ne lumin Jordan, (Uji i Bekuar ne gjuhen popullore), krahas hedhjes se Kryqit ne uje, tradita shqiptare ka qene qe behej edhe Ankandi i Ikonave ne hajatet e Kishave. Te krishteret orthodhokse shqiptare jepnin leke ne ankand per ikonat e shenjtoreve te tyre me te dashur. Keto leke mblidheshin per Kishen dhe besimtaret i merrnin e mbanin keto ikona ne shtepite e tyre per nje vit, dhe i sillnin prape ne Kishe pas nje viti. Asnje popull tjeter orthodhoks ne bote nuk e ka kete tradite pervec shqiptareve. Sipas tradites gojore, kjo tradite u zhvilluar mes shqiptareve gjate pushtimit otoman, ku bejleret dhe oficeret e administrates turke hynin neper Kisha dhe rrembenin ikona dhe sende te shenjta, per ti detyruar te krishteret qe te paguanin florinj qe ti merrnin prape mbrapsht. E benin kete gje edhe per te mbushur xhepat e tyre, por edhe per te persekutuar te krishteret qe nuk gezonin te njejtat priviligje ligjore si qytetaret muslimane. Dhe te krishteret orthodhokse e pane kete gje si nje test te besimit te tyre. Dhe jo vetem qe paguanin per ti marre ikonat mbrapsht e per ti mbajtur kishat hapur, por e pane si nje testim te besimit te tyre. Dhe fakti qe mbeti dhe vazhdon edhe sot e kesaj dite, jo vetem ne Shqiperi por edhe mes shqiptareve orthodhokse ne Amerike, tregon sa sa gjurme kane lene keto rrethana historike ne traditen e popullit orthodhoks shqiptar.

Perse i rrashe kaq gjate? Qe te kuptosh dy gjera shume te rendesishme. Pyetjet e besimit ne orthodhokset ia bejme gjithmone Peshkopit ose mekembesit te tij, priftit. Pasi ata ka caktuar Vete Zoti Krisht si barinj te Kishes Orthodhokse. Dhe mesimi tjeter i rendesishem, eshte dallimi mes Tradites se Shenjte se Kishes, dhe traditave lokale karakteristike qe gjejme mes popujve te ndryshem orthodhokse.

Tani persa i perket pyetjeve te tua ne lidhje me ritet e varrimit. Nuk kam shume njohuri, por do te them aq sa kame vezhguar dhe lexuar.

1) Nuk di qe te vdekurit t'i vendoset nje ikone brenda ne arkivol. Zakonisht, kur trupi i vdekur vendoset ne arkivol, dhe sillet ne Kishe per sherbesen mortore, ne duar i vene nje Kryq jo nje ikone. Te pakten une kete tradite kam pare prifterinjte ketu ne Amerike te ndjekin. Familja mund te sjelli edhe lule, apo sende te tjera fetare qe i ndjeri kish vete, dhe mund t'ia vene mbi trup ose ne arkivol. Une nuk di qe keto sende te varrosen nen dhe me trupin e te ndjerit. Ato sense mbahen ne arkivol vetem gjate sherbeses dhe hiqen nga arkivoli dhe i jepen familjes se te ndjerit. Ikonat mund te vendose nga familja mbi var pas varrosjes, sidomos nese i ndjeri ka patur nje shenjtor mbrojtes te dashur. Por kjo nuk eshte nje tradite kishtare, me shume se sa nje tradite qe e ndjekin vete familjaret.

2) Nuk di te them me saktesi nese gjate vigjiljes me trupin e te vdekurit, vajtuesit fusin gje ne goje apo jo. Nese mbajne kreshme, e bejne kete gje per te nderuar kujtimin e te ndjerit, dhe per te lejuar lutjet e tyre gjate nates, te ngjiten lart ne qiell, qe Perendia te kete meshire per shpirtin e mekatarit te ndjere. Te krishteret orthodhokse dhe vete Kisha ka traditen e lutjes per te vdekurit. Kisha ne deshmon dhe na meson se lutja per te vdekurit eshte e rendesishme, pasi pendimi dhe lutja eshte vetem per te gjallet dhe jo per te vdekurit. I vdekuri nuk pendohet dot me per mekatet e tija e nuk lutet dot me per meshiren e Perendise. Keshtu qe na takon ne te gjalleve, familja dhe femijet qe le pas, Kisha si e tere, te lutet e ta kujtoje shpirtin e te ndjerit. Lutja per meshire dhe faljen e mekateve dhe qiriri i ndezur ne Kishe, eshte menyra se si ne te krishteret orthodhokse lutemi per te vdekurit. Po te shkosh ne Kishe per shembull, do shohesh qe ka qirinj qe ndizen ne nje vend te caktuar per te gjallet, dhe ne nje vend tjeter per te vdekurit. Gjeja tjeter qe eshte e rendesishme te kuptosh per Traditen e Shenjte Orthodhokse eshte se kur ne mbajme Liturgjine e Shenjte ne Kishe te djelave, prezante ne Kishe nuk jane vetem te gjallet ne trup, por edhe gjithe shpirtrat e besimtareve orthodhokse te vdekur, te gjithe shenjtoret e Kishes ne shekuj, Trinia e Shenjte (Ati + Biri e Shpirti i Shenjte), dhe gjithe engjejt ne qiej. Vdekja e ndan besimtarin fizikisht nga Kisha Orthodhokse, por jo shpirterisht. Shpirti i Tij eshte i lidhur ne perjetesi me Kishen. Prandaj Shen Joan Gojarti e quan Kishen "Arka e Shpetimit te Shpirtrave". Kisha eshte e vetmja gje e kesaj bote, qe do te kaloje ne Boten e Perjetshme te pertej varrit qe Zoti Krisht ka pergatitur per te gjithe besimtaret e denje te Krishtere.

3) Ketu ne Amerike, sherbesa mortore ka dy pjese. Trupi i te vdekurit sillet me pare ne Kishe, ku prifti ben nje sherbese te vecante mortore qe po ta degjosh me vemendje, eshte shume mbreselenese dhe domethenese per ne qe ngelemi pas. Pasi mbaron kjo sherbese ne Kishe, prifti ben disa lutje dhe tymos me temjam, edhe tek varri i te ndjerrit. Si te thuash, sherbesa fillon ne Kishe dhe perfundon ne varreza tek varri i te ndjerit. Prifti eshte ai qe drejton cdo aspekt te sherbeses fetare si ne Kishe edhe tek varri. Ketu ne Amerike njerezit sjellin lule si ne Kishe edhe tek varri. Nuk di te te them nese kjo eshte tradite fetare apo jo.

4) Prifti drejton gjithe sherbesen e varrimit. Prifteria ne Kishen Orthodhokse nderohet si Mister i Shenjte i Kishes. Prifti drejton te gjitha sherbesat fetare, perfshi ate te varrimit. Nuk besoj se prania e psalltit eshte e detyrueshme, por prania e priftit eshte e detyrueshme. Sic ta zura ne goje edhe me pare, prifti sherben ne nje Kishe e ne nje komunitet, vetem fale bekimit te Peshkopit te dioqezes. Prifti asnjehere nuk mund te beje nje veprim ne koken e tij kur vjen fjala tek besimi apo edhe administrimi i Kishes, pa marre bekimin e Peshkopit te tij me pare. Lutjet e priftit dhe sherbesa mortore eshte publike. Kushdo qe merr pjese ne varrimin e te ndjerit si ne Kishe edhe tek varri, i degjon te gjitha lutjet qe thote prifti.

Nje prift ose dhjak mund te te japi pergjigje me te detajuar se une si besimtar i thjeshte.

Albo

[Kryeplaku]

Dakord dhe faleminderit. I mbajta ca shenime dhe po kam ndonje pyetje tjeter kthehem prape. Ne nderkohe, po kerkoj ca portale greke per pyetjet e mia.

Une me sa kuptova, Trisajion (lutjen e meshires) njehere e nje kohe e bente prifti qe ne shtepi (pas vigjiljes, perpara se te nisej trupi per ne kishe). Megjithate duhet te sigurohem per kete.

Me te mira!

[Albo]

Nese di anglisht dhe nese ke interes te mesosh me shume mbi Traditen Orthodhokse ne lidhje me jeten e shpirtit pas vdekjes, te rekomandoj te lexosh librin e murgut Seraphim Rose "The Soul After Death" (Shpirti pas Vdekjes). E kam lexuar para disa vitesh dhe e trajton qarte Traditen e Kishes Orthodhokse ne lidhje me jeten e shpirtit pas vdekjes. Seraphim Rose ishte nje i ri amerikan, gjeni nga ana e intelektit, me nje pasion te madh per te eksploruar filozofine dhe misteret e jetes. Pasi zbuloi Orthodhoksine, u dha pas saj, dhe i perkushtoi jeten e tij, duke u kthyer edhe ne murg. Ka sjelle disa perkthime nga tradita orthodhokse e Kishes Ruse edhe ne gjuhen angleze. Perendia e mori nga kjo bote para kohe, iku ne nje moshe te re. Ne liber do te shohesh edhe nje foto t fytyres se tij ne vdekje.

Libri ne fjale eshte shume i veshtire per tu lexuar dhe kuptuar, nese nuk ke baza te forta besimi. Nuk do t'ua rekomandoja njerezve qe kane nje besim te vaket ose qe jane duke eksploruar besimin. Autori mundohet te ndaje me lexuesin modern traditen shekullore te Kishes mbi jeten pertej varrit. Dhe mundohet te hedhi poshte edhe idene e njeriut modern se "askush nuk e di cfare ndodh pas vdekjes". Ajo qe me beri mua me shume pershtypje nga libri ishte shpjegimi fetar i sherbesa te vecanta perkujtimore qe ne bejme ne Kishe per te vdekurit ne dite te caktuara pas vdekjes. Dhe lidhja qe ai ben per keto sherbesa me realitetin e shpirtit ne boten tjeter, ishte shume kuptimplote. Si pershembull, perse orthodhokset kujtojne te vdekurin ne Kishe per te 40-tat duke shpene grure te zier? Per 40 dite, shpirti i te vdekuri leviz ne toke ne te gjitha vendet ku ai ka jetuar. Dhe vetem pas 40 ditesh, largohet nga kjo bote, ne vendin qe i ka caktuar Perendia.

Pjese nga ai liber duhen perkthyer ne shqip pasi jane me interest per shume besimtare e studies te tradites orthodhokse. Cdo gje qe tradita permban, ka nje domethenie edhe nje kuptim, pavaresisht se ne si besimtare e njerez sot nuk i dime. Thesari shpirteror i Kishes Orthodhokse eshte pikerisht Tradita e Shenjte - veprimi i Frymes se Shenjte brenda Kishes qe na ka zbuluar shume mistere te jetes si ne te gjalle, edhe pertej varrit.

Albo

[Kryeplaku]

Nese di anglisht dhe nese ke interes te mesosh me shume mbi Traditen Orthodhokse ne lidhje me jeten e shpirtit pas vdekjes, te rekomandoj te lexosh librin e murgut Seraphim Rose "The Soul After Death" (Shpirti pas Vdekjes). E kam lexuar para disa vitesh dhe e trajton qarte Traditen e Kishes Orthodhokse ne lidhje me jeten e shpirtit pas vdekjes. Seraphim Rose ishte nje i ri amerikan, gjeni nga ana e intelektit, me nje pasion te madh per te eksploruar filozofine dhe misteret e jetes. Pasi zbuloi Orthodhoksine, u dha pas saj, dhe i perkushtoi jeten e tij, duke u kthyer edhe ne murg. Ka sjelle disa perkthime nga tradita orthodhokse e Kishes Ruse edhe ne gjuhen angleze. Perendia e mori nga kjo bote para kohe, iku ne nje moshe te re. Ne liber do te shohesh edhe nje foto t fytyres se tij ne vdekje.

Libri ne fjale eshte shume i veshtire per tu lexuar dhe kuptuar, nese nuk ke baza te forta besimi. Nuk do t'ua rekomandoja njerezve qe kane nje besim te vaket ose qe jane duke eksploruar besimin. Autori mundohet te ndaje me lexuesin modern traditen shekullore te Kishes mbi jeten pertej varrit. Dhe mundohet te hedhi poshte edhe idene e njeriut modern se "askush nuk e di cfare ndodh pas vdekjes". Ajo qe me beri mua me shume pershtypje nga libri ishte shpjegimi fetar i sherbesa te vecanta perkujtimore qe ne bejme ne Kishe per te vdekurit ne dite te caktuara pas vdekjes. Dhe lidhja qe ai ben per keto sherbesa me realitetin e shpirtit ne boten tjeter, ishte shume kuptimplote. Si pershembull, perse orthodhokset kujtojne te vdekurin ne Kishe per te 40-tat duke shpene grure te zier? Per 40 dite, shpirti i te vdekuri leviz ne toke ne te gjitha vendet ku ai ka jetuar. Dhe vetem pas 40 ditesh, largohet nga kjo bote, ne vendin qe i ka caktuar Perendia.

Pjese nga ai liber duhen perkthyer ne shqip pasi jane me interest per shume besimtare e studies te tradites orthodhokse. Cdo gje qe tradita permban, ka nje domethenie edhe nje kuptim, pavaresisht se ne si besimtare e njerez sot nuk i dime. Thesari shpirteror i Kishes Orthodhokse eshte pikerisht Tradita e Shenjte - veprimi i Frymes se Shenjte brenda Kishes qe na ka zbuluar shume mistere te jetes si ne te gjalle, edhe pertej varrit.

Albo

Faleminderit, por une nje drame ne shqip kam ne mendje, packa se askush nuk interesohet per drama ne shqip. Thjesht ka nje funeral drama dhe nuk dua te ve gjera qe nuk kane lidhje me traditen ortodokse te varrimit.

Lexova ca portale ortodokse ne anglisht edhe per ameshimin apo udhetimin e shpirtit pas vdekjes. Nuk eshte se po bej ndonje studim serioz ne keto ceshtje, thjesht kam nevoje te njoh doket.

[Kryeplaku]

3) Ketu ne Amerike, sherbesa mortore ka dy pjese. Trupi i te vdekurit sillet me pare ne Kishe, ku prifti ben nje sherbese te vecante mortore qe po ta degjosh me vemendje, eshte shume mbreselenese dhe domethenese per ne qe ngelemi pas. Pasi mbaron kjo sherbese ne Kishe, prifti ben disa lutje dhe tymos me temjam, edhe tek varri i te ndjerrit. Si te thuash, sherbesa fillon ne Kishe dhe perfundon ne varreza tek varri i te ndjerit. Prifti eshte ai qe drejton cdo aspekt te sherbeses fetare si ne Kishe edhe tek varri. Ketu ne Amerike njerezit sjellin lule si ne Kishe edhe tek varri. Nuk di te te them nese kjo eshte tradite fetare apo jo.

Albo

A di gje sa zgjat sherbesa ne kishe?

Une po gjej ca info ne anglisht dhe shikoj qe sherbesa ka tre pjese (jo dy): E marrin te ndjerin nga shtepia (ku eshte mbajtur vigjilje dhe prifti kendon trisajion), e cojne ne kishe, pastaj ne varreze.

Nese e kam kuptuar mire, ne kishe nuk zgjat shume sherbesa. Pra e mbajne ndoshta rreth nje ore, e hapin qivurin serish, behen lutjet dhe kungimi i te pranishmeve, kush do mund ta puthe te vdekurin dhe pastaj nisen per ne varreza.

Keshtu nuk eshte, apo jam gabim? Ne kishe sherbesa i bie te jete fare e shkurter.

Ne nderkohe do te kerkoj keto portalet ne anglisht.

[Albo]

Sherbesa ne kishe nuk eshte e gjate, por nuk eshte e shkurter fare. Eshte me pak se nje ore si sherbese. Familja, miqte e te njohurit i japin lamtumiren pasi arkivoli eshte i hapur. Ne Kishe arkivoli mbyllet dhe shkon ne varreza. Ne Kishe, familjaret mund te dalin e thone dy fjale ne kujtim te jetes se te ndjerrit. Nganjehere kete gje e ben edhe prifti vete, kur ai e njihte mire te ndjerrin. Pjesetari i familjes flet ne fund te sherbeses ne Kishe. Ne varreza, prifti i pranishem thote lutjet e fundit, duke bekuar varrin dhe arkivolin, para se arkivoli te futet ne varr. Ne varreza sherbesa eshte shume e shkurter. Arkivoli mbulohet me balte dhe familjaret dhe miqte shkojne pas varrezave ne nje lokal per te ngrene dreken e te ndjerrit se bashku. Gjate drekes, njerezit kujtojne jeten e te ndjerrit.

Keto jane doket e dites se varrimit. Familjaret do te bejne edhe doket e kujtimit ne Kishe te shpirtit te ndjerrit ne ditet, vitet ne vazhdim. Ne Traditen e Shenjte te Kishes, shpirti i nje besimtari te pagezuar ne Kishen Orthodhokse, eshte i pandashem nga Kisha si ne kete jete, edhe ne vdekje, edhe ne ate boten tjeter te ameshuar. Kisha i kujton e lutet gjate Liturgjise Hyjnore per te gjithe ata shpirtra qe kane ikur para nesh, dhe keta shpirtra jane te pranishem ne Kishe, gjate Liturgjise Hyjnore.

Albo

[Kryeplaku]

Sherbesa ne kishe nuk eshte e gjate, por nuk eshte e shkurter fare. Eshte me pak se nje ore si sherbese. Familja, miqte e te njohurit i japin lamtumiren pasi arkivoli eshte i hapur. Ne Kishe arkivoli mbyllet dhe shkon ne varreza. Ne Kishe, familjaret mund te dalin e thone dy fjale ne kujtim te jetes se te ndjerrit. Nganjehere kete gje e ben edhe prifti vete, kur ai e njihte mire te ndjerrin. Pjesetari i familjes flet ne fund te sherbeses ne Kishe. Ne varreza, prifti i pranishem thote lutjet e fundit, duke bekuar varrin dhe arkivolin, para se arkivoli te futet ne varr. Ne varreza sherbesa eshte shume e shkurter. Arkivoli mbulohet me balte dhe familjaret dhe miqte shkojne pas varrezave ne nje lokal per te ngrene dreken e te ndjerrit se bashku. Gjate drekes, njerezit kujtojne jeten e te ndjerrit.

Keto jane doket e dites se varrimit. Familjaret do te bejne edhe doket e kujtimit ne Kishe te shpirtit te ndjerrit ne ditet, vitet ne vazhdim. Ne Traditen e Shenjte te Kishes, shpirti i nje besimtari te pagezuar ne Kishen Orthodhokse, eshte i pandashem nga Kisha si ne kete jete, edhe ne vdekje, edhe ne ate boten tjeter te ameshuar. Kisha i kujton e lutet gjate Liturgjise Hyjnore per te gjithe ata shpirtra qe kane ikur para nesh, dhe keta shpirtra jane te pranishem ne Kishe, gjate Liturgjise Hyjnore.

Albo

Bukur.

Pasi i hodha keto pyetje ketu, pergjigjet qe desha i gjeta te nje portal shqip/ortodoks teper informues. Aty perfshihen edhe lutjet specifike (ne shtepi, kishe dhe varreze).

https://orthodoxalbania.org/2020/202...ishe-ne-varre/

Sic e the ti dhe me sa po kuptoj edhe vete, ka ca divergjenca zakonesh nga nje zone ne tjetren. Problemi im eshte se une dua te shkruaj per ngjarje qe ndodhin gjate vigjiljes (wake) dhe per kete po mbledh sa me shume info.

Portalet ortodokse thone qe prifti zakonisht thirret sapo dikush jep shpirt. Aty prifti ben lutjet e para. Por une po vras mendjen cfare ndodh ne momentin kur dike e marrin nga shtepia per ne kishe. Me perpara edhe ne kete rast duket se ishte prifti prezent, kurse tani jo....

Nejse, ajo qe kuptoj eshte qe nuk behet hataja nese i ndryshoj ca detale te vigjiljes.... sepse vete zakoni i vigjiljes nuk eshte ekzakt (si sherbesa ne kishe, ne varr, etj.). Pra nuk do ishte e parpanueshme, po marr une shembull, qe prifti (ne ate qem po shkruaj) te shfaqet dy here (edhe kur vdes dikush edhe kur e marrin trupin te nesermen per ne kishe) dhe trisaine ta kendoje dy here.

Nejse, faleminderit per cdo info.

[arbereshi_niko]

Ju përcjell një shkrim interesant, që gjithësesi i përmbahet temës...

Burimi: CristianitaOrtodossa


Çfarë ndodh me shpirtrat e të vdekurve kur i djegin?


Pyetja Çfarë ndodh me shpirtrat e të vdekurve të djegur nga COVID-19?
- më është drejtuar disa herë kohët e fundit, duke shprehur disa shqetësime tek të afërmit dhe njerëzit që kanë të bëjnë me situatën aktuale.
Ne e dimë se si qeveria detyroi djegien e trupave të të fjeturve për shkak të (ose supozuar) COVID.
Kjo nënkupton që pothuajse asgjë nuk mbetet nga trupi origjinal i të ndjerit, dhe për këtë arsye pyetja e madhe mbetet:
Në ringjalljen e të vdekurve, a do të kenë ata një trup?
A nuk e ndalon Kisha djegien e të vdekurve?
A kanë të drejtë për një varrim? ( funeral fetar ).



Duhet thënë se Kisha njeh dy raste, domethënë djegien vullnetare dhe vdekjen e dhunshme për shkak të një zjarri ose shkaqeve të tjera të treta për të cilat trupi ishte në kontakt me zjarrin.
Në rastin e parë, meqenëse i ndjeri nuk e pranoi doktrinën e ringjalljes së të vdekurve, vërejmë se Kisha nuk u jep funeralin Orthodhoks atyre që, në testament, kanë kërkuar shprehimisht të digjen.
Në këtë rast, për shkak se i ndjeri e ka urryer trupin e tij dhe dogmën e ringjalljes, ai nuk varroset me nderime të krishtera.
Është krejt tjetër gjë, nëse i ndjeri u gjet në një zjarr - ose në një shpërthim, ose raste të tjera - dhe vdiq pa qenë në gjendje të vendoste fatin e tij.
Në këtë rast - dhe në rastin e masave nën justifikimin e COVID - i ndjeri nuk mund të zgjidhte, dhe Kisha, duke ofruar përfitimin e zgjedhjes së pa bërë, ofron shërbime funerale.
Zoti i Mëshirshëm, do të shikojë te besimi i të ndjerit dhe jo te praktika e zbatuar pa pëlqim.
Zoti Perëndi në mundësitë e tij të pafundme, mundet faremirë ta rigjenerojë trupin e orthodhoksit të ndjerë duke e përgatitur për ringjalljen e të vdekurve, nëse e meriton këtë.

Përshëndetje

[Kryeplaku]

Po lutje te shkrurtra per njerezit qe bejne kryqin dhe luten per te vdekurit, a dini?

Une gjeta ca tropare e psalme neper portale shqiptare, por me interesojne me shume shprehjet e shkurtra qe thone ortodokset per te ndjerin.

I kam pare njerezit, po ashtu, qe bejne kryqin kur u afrohen varrezave, kishes, etj, por nuk e di se cfare thuhet kur dikush ben kryqin. Me duket se thone "Lavdi Atit, Birit dhe Shpirtit te Shenjte", por nuk jam i sigurt.

Nese ndokush ka njohuri per keto dyja (per lutjen kur dikush ben kryqin ne pergjithesi dhe lutjen kur shikon/prek te vdekurin), eshte i lutur t'i sjelle ketu.

Faleminderit!

[Albo]

Lutjet per te vdekurit, kategorizohen ne dy grupe: lutjet e Kishes Orthodhokse, si Trup i Gjalle i Krishtit, dhe lutjet e besimtareve te thjeshte. Kisha lutet per te vdekurit jo vetem ne sherbesen e te vdekurit qe behet ne Kishe, por lutet dhe e kujton te vdekurin edhe gjate gjithe liturgjive qe behen ne Kishe te dielave apo cdo dite te javes. Eshte nje moment gjate Liturgjise Hyjnore, ku prifti ze ne goje emrat e te gjalleve qe mund te jene duke kaluar semundje apo veshtiresi. Dhe pas tyre, eshte nje moment ku prifti ze ne goje edhe emrat e te vdekurve. Keto emra mund te jene emrat e besimtareve qe jane ndare nga kjo jete rishtazi, ose emrat e besimtareve qe jane ndare vite me pare. Ne te dyja rastet, besimtaret e thjeshte i japin priftit emrat qe perkujton ne Kishe gjate Liturgjise. Ke dhe sherbesen e trisaise qe prifti e ben ose ne kishe ne nje pervjetor vdekjeje 40 dite, 1 apo 3 apo 10 vjetori i ndarjes nga jeta. Ose tek varri i te ndjerrit.

Kemi edhe lutjet e besimtareve te thjeshte qe behen per te vdekurit ne Kishe apo jashte saj. Ne Kishe besimtaret ndezin qirinj per shpirtrat e te afermve te tyre, dhe thone edhe lutje per ta. Lutjet e besimtareve jane te thjeshta: "Meshiro o Zot shpirtin e besimtarit tend X. Fali atij mekatet dhe numeroje mes te drejteve. Tani e perhere e ne jete te jeteve. Amen."

Kisha Orthodhokse dhe besimtaret orthodhokse, jane edhe te vetem qe e bejne kete gje. Lutjet per te vdekurit nuk i gjen ne Kishen Romano-Katolike, apo kishat protestante. Dhe shpesh keta e sulmojne qendrimin orthodhoks ndaj lutjes per te vdekurit. Pasi ata nuk besojne se lutja e besimtarit mund te ndryshoje destinacionin e shpirtit pas vdekjes. Ata besojne se lutja eshte vetem per te gjallet e jo per te vdekurit.

Albo