Postuar mė parė nga
pirro10
Thaēi qė mė 24 korrik hodhi idenė e rregullimit tė kufijve midis Kosovės dhe Serbisė dhe kjo nuk do tėthotė ndryshim i kufijve politikė pėr tė cilėn njė pjesė e mirė e parlamentarėve kosovarė e kanė kundėrshtuar veēanėrisht Kryeministri i Kosovės Haradinaj.
Problemi i rregullimit tė kufijve ėshtė njė problem me tė cilin janė ndeshur shumė shtete europiane perėndimore por edhe shumė shtete tė tjera nė tė gjithė botėn si Franca, Gjermania, Belgjika Hollanda Cekia, Jugosllavia me Italinė etj.
Kjo ide ka rėndėsisidomos nė kohėn e sotme nė tė cilėn shtetet nuk duhet tė jenė mė homogjene pra nuk duhet tė jenė vetėm popullsi homogjene pra vetėm tė njė etnie, por nė kėto kohė moderne tė globalizmit sidomos nė Ballkan ėshtė e nevojshme qė nė popullatėn e shteteve pėrkatėse duhet tė jenė, tė bashkėpunojnė tė bashkėjetojnė nė harmoni sė bashku edhe komunitete tė tjera, minoritete, bashkėsi, tė cilave uduhen krijuar tė gjitha lehtėsirat, bazuar nė ligjin pėr tė drejtat dhe liritė e njeriut, dhe tė drejtat e pronės dhe tė Religjionit.
Kėtė shtet multietnik ka dhe Kosova nė tė cilėn shqiptarėt e Kosovės pėrbėjnė shumicėn dėrrmuese tė saj dhe minoritetet bashkėsitė, komunitetet qė bėjnė pjesė nė tė gėzojnė tė drejta tė barabarta duke e bėrė Kosovėn njė shtet qė meriton respect.
Ēlirimi i saj nga NATO dhe UĒK, dha mundėsi qė popullsia e Kosovės tėēlirohet nga sundimi 99 vjeēar serb dhe tė jetojė e lirė me perspektivėn e dnritur pėr tu integruar nė familjen e made tė BE.
Pavarėsisht krijimit tė shtetit tė Kosovės, njohjes sė saj nga mbi 100 vėnde,problem i Kosovės nuk mund tė jetė problem personal apo dhe klientelist i disa pushtetarėve tė Kosovės. idea e Thaēit e shprehur me dt.24/07/2018, mund tė jetė ide e suksesėshme nėse ajo pėrkrahet edhe nga SHBA dhe BE dhe kjo ide ka tė bėjė pėr tė pėrfshirė brėnda Kufirit tė Republikės sė Kosovėsdisa krahina me shqiptarė etnikė si komunat shqiptare tė Serbisė tėPreshevės, Medvegjės dhe Bujanovcit, dhe nė vėnd tė sajtė jepen komunat Leposaviq, Zveēan, Zubin Potok.
Pėrplasja brėnda shtetit tėKosovės midis Kryeministrit dhe Presidentit tė Kosovės ka shkaktuar njė konfuzion brėnda Kosovės gjė qė e cila ka shkaktuar edhe nė Parlamentin e Kosovės pėrplasje jo vetėm nga mos kuptimi se ēdo tė thotė rrregullim kufijve nga ndryshimi i kufijve, por edhe sepse nė njė farė mėnyre njė pjesė e mirė e politikanėve tė Kosovės mesa duket kanė harruar Historinė e popullatės shqiptare dhe tė trojeve shqiptare.
Dėshtim soti itakimit midis Thaēit dhe Vucicit ,pas takimit personal veē e veē tė tyre me Mogherinin, tregon edhe njėherė sepse se Kosova gjėndet nė njė qorrsokak pėrsa i pėrket bashkėpunimit midis vetė tre pushteteve tė Kosovės por edhe pėr informacionin transparent popullatės sė Kosovės.
Sigurisht Pushtetet e Kosovės krahas ashkėpunimit tė ngushtė me pėrfaqėsuesit e BE dhe tė SHBA, nuk duhet tė harrojnė rrėnjėn, degė e sė cilės ėshtė ajo-Shqipėrinė.
Pėrse Kosova duhet tė konsultohet me shtetin shqiptar? Ka shumė arėsye. Krahas dėshirės sė mirėėr tė bashkėpunuar me vėllezėrit shqiptarė, krahas historisė sė njėjtė me Shqipėrinė, krahas heronjve tė pėrbashkėt, krahas flamurit tė Gjergj Kastrioti Skėnderbeut tė cilėn e kanė pėrqafuar dhe puthur mijra shqiptarė tė Kosovės dhe pėrfaqėsuesit e tyre nė ditėt e Pavarėsisė sė Shqipėrisėme nė krye Ismail BejVlorėn, krahas vendosjes sė bustit tė Heroit Kombatar Gjergj Kastrioti Skėnderbeu nė Kryeqytetin e Prishtinės, porvėrehen shėnjat e dėshirės pėr tė veēuar dhe tė vazhduar ndarjen 99 vjeēare tė Kosovės me Shqipėrinė, ndarje e cila u shkaktua nga fuqitė e mėdha me 1913, si pasoje e Kongresit tė Berlinit mė 1878.
Dy nga efektet mė negative tė kėsaj dėshireje tė fshehur pėr tė ndarė degėn e frytshme e tė pasur kosovare nga rrėnja-nėnė Shqipėria janė:
Idetė e identitetit koovar Ishprehur Nexhmedin Spahiu nėprmjet librittė tij pėr kombin kosovar dhe pėr simbolet e tij kosovare,, ide tė shrehura dhe nė librin e Mehmet Krajės, tė cilat nė fund tė fundit tregojnė se largimi nga trungu i trojeve shqiptare ka dhėnė efektet e saj tė cilat kėrkojnė kohė pėr tu shmangur.
Nė njė farė mėnyre shprehja identitet Kosovar ka njė fare reminishence tė shqipfolėsve tė ardhur nga Anadolli, por qė sot janė qytetarė tė lirė tė Kosovės.
Idetė se, seciliudhėheqės tė shohė punėn e tij nė shtetin pėrkatės tė hedhur nga Kryeministri i Kosovės Ramush Haradinaj nė njė moment debate me Kryeministrin e Shqipėrisė, japin idenė se jo tė gjithė shqiptarėt qė jetojnė nė troje janė shqiptarė kėrkojnė njė shtet tė pėrbashkėt apo njė integrm tė pėrbashkėt nė BE.
Sigurisht kėtyre dy grupimeve drejtuese nė kosovė , njėra ideatore, dhe tjetra egzekutore, duhet ti kujtojmė historinė e formimit tė shtetit shqiptar tė cunguar nga vendimet e 1913 pėr tu treguar se janė ata qė morėn pjesė aktivisht nė formimin e shtetit shqiptar, nė vendosjen e Tiranės si Kryeqytet i Shqipėrisė, dhe nė njė tė kaluar mėtė largėt ishin gjyėshėrit e tyre qė realizuan Lidhjen Shqiptare tė Prizrenit.Kėta personalitete kosovare tė cilat dhanė jetėn pėr krijimin e shtetit shqiptar tė cunguar, janė si mė poshtė.
Nėnshkruesit e deklaratės kanė qenė 78 delegatė dhe nga shqiptarėt e Kosovės dhe shqiptarėt e Maqedonisė ishin 11 personaitete tė Kosovės dhe 6 personalitete tė shqiptarėve tė Maqedonisė:
Nga Kosova, Gjakova, Plava-Gucija: Rexhep Mitrovica, Bedri Pejani, Salih Gjuka, Mit'hat Bej Frashėri, Mehmet Pashė Deralla, isa Boletini, Riza Bej Gjakova, Hajdin Bej Draga, Dervish Bej ipeku, Zenel Bej Begolli, Qerim Begolli
Nga Ohri dhe Struga: Zyhdi Bej Ohri, Dr. H. Myrtezai, Nuri Sojlliu, Hamdi Bej Ohri, Mustafa Baruti, Dervish Hima
Mė tė shquarit qė morėn pjesė edhe nė Kongresin e Lushnjės nė tė cilėn u caktua Kryeqytet Tirana
Rexhep Mitrovica (1888-1960), Firmetar i Aktit te Pavaresise. Veprimtar i levizjes kombetare, intelektual, deputet, minister, kryeminister. Mori pjese si delegat i Pejes ne Kuvendin Kombetar te Vlores dhe ishte njeri nga nenshkruesit e deklarates se Pavaresise. Nje nga themeluesit e Partise Kombetare (1914), anetar i Komitetit "Mbrojtja Kombetare e Kosoves". Zgjidhet senator i Kosoves ne Keshillin Kombetar te Lushnjes.
Dr. Myrteza Ali Struga (Dibra) (1876-1937), Firmetar i Aktit te Pavaresise, mjek, patriot. Ne nentor te vitit 1912, Dr. Myrteza Ali Struga, se bashku me Zyhdi Ohrin dhe Nuri Sojliun u zgjodhen delegate te Ohrit e Struges per ne Kuvendin e Vlores, ku firmosi Aktin e Pavaresise me siglen "Dr. H. Myrteza Aliu". Perseri si perfaqesues i Ohrit e Struges ishte delegat ne Kongresin e Lushnjes me 1920.
Zyhdi Ohri (1872-1938), Firmetar i Aktit te Pavaresise, atdhetar, senator. Ne vitet 1898-1900 u perfshi ne veprimtarine e Lidhjes Shqiptare te Pejes. Ne nentor 1912, i zgjedhur nga Ohri si delegat, mori pjese ne Kuvendin e Vlores dhe firmosi Aktin e Pavaresise me siglen "Zuhdi Ohri". ishte pjese e Senatit te dale nga qeveria e ismail Qemalit. Ne janar 1920 mori pjese ne Kongresin e Lushnjes.
Hoxhe Kadri Prishtina, 1878-1925, Deputet, nenkryetar i Keshillit Kombetar, Minister. Veprimtar i Levizjes Kombetare jurist. Themelues dhe kryetar i Komitetit "Mbrojtja Kombetare e Kosoves", 1918. Nje nder organizatoret e Kongresit te Lushnjes. Ne vitin 1921 ishte deputet dhe nenkryetar i Keshillit Kombetar. Ne Kongresin e Lushnjes (27 -31 janar 1920), ku iu vune themelet e Shqiperise, Minister i Drejtesise u zgjodh Hoxha Kadri Prishtina. Vdiq ne moshen 47 vjecare.
Bajram Curri (1862-1925), Heroi i Popullit, udheheqes i Levizjes Kombetare dhe nje nga drejtuesit politik e ushtarak te kryengritjeve popullore kunderosmane dhe te luftes per clirimin dhe bashkimin kombetar te vendit. Organizator i Lidhjes Shqiptare te Pejes. Zgjidhet anetar i Komitetit Mbrojtja Kombetare e Kosoves (1918). Ne Kongresin e Lushnjes u zgjodh senator i Keshillit Kombetar dhe u caktua minister pa Portofol ne qeverine e dale prej saj. Komandant i Pergjithshem i Forcave te Armatosura ne qeverine e Hasan Prishtines (1921). Perkrahu Revolucionin Demokratik te Qershorit 1924 dhe vazhdoi qendresen kunder regjimit te Zogut derisa u rrethua dhe u vra ne nje shpelle te Dragobise.
Hasan Prishtina ( 1873-1933), Arkitekt i Pavaresise se Shqiperise. ideolog, vizionar, udheheqes i kryengritjes se pergjithshme per pavaresine e tokave shqiptare. Tre here deputet ne Parlamentin Osman, ku luftoi per te drejtat e shqiptareve, per njohjen zyrtare te kufijve te Shqiperise, per hapjen e shkollave shqipe, per administraten shqiptare ne Vilajetet shqiptare etj. Hasan Prishtina u emerua Minister i Puneve te Brendshme ne qeverine e Vlores dhe kryeminister ne qeverine e vitin 1921. ishte nje nga organizatoret e Kongresit te Lushnjes dhe deputet i Dibres ne Parlamentin Shqiptar ne vitin 1921. Perpjekjet e tij per shkollen shqipe perbenin nje krah te luftes se pergjithshme per lirine kombetare shqiptare. Hasan Prishtina nder udheheqesit kryesore te Komitetit"Mbrojtja Kombetare e Kosoves". Ne vitet 1922-1923 shfaqet si nje nga figurat e opozites ne Shqiperi, duke marre pjese ne pergatitjen e Revolucionit te Qershorit (1924). Vdiq gjate nje atentati te organizuar kundra tij ne Selanik (1933). Gjithe pasurine e tij e dha per ceshtjen kombetare shqiptare.
Isa Boletini ( 1864-1916), Luftetar dhe udheheqes ushtarak popullor, organizator e drejtues i levizjes per clirimin kombetar. Hero i Popullit. Luftetar i Lidhjes Shqiptare te Prizrenit dhe nje nga perkrahesit e themelimit te Lidhjes Shqiptare te Pejes dhe ne qendresen e saj kunder sunduesve osmane. Udheheqes dhe organizator i kryengritjeve te medha popullore kunderosmane te viteve 1909-1912. Ne ditet e shpalljes se pavaresise, ai u ndodh perkrah ismail Qemalit ne Vlore dhe mori pjese aktive ne organizimin e forcave te armatosura per mbrojtjen e Qeverise se Perkohshme te Vlores. Anetar i delegacionit shqiptar ne Konferencen e Londres, kundershtoi me force vendimet e Fuqive te Medha per copetimin e Shqiperise. Me 23 janar 1916 u vra pabesisht nga shovinistet malazeze ne Podgorice.
Dede Gjo Luli ( 1840-1915), Dede Gjo' Luli duket se kishte lind me pushke. Prijes dhe luftetar i Levizjes Kombetare, per clirimin kombetar dhe per ruajtjen e teresise territoriale te atdheut. Hero i Popullit. Mori pjese ne qendresen e organizuar nga Lidhja Shqiptare e Prizrenit per mbrojtjen e Hotit dhe te Grudes. Aftesite e tij organizatore u shfaqen gjate Kryengritjes kunderosmane ne vitin 1911. Ne bashkepunim me qarqet patriotike, ai parashtroi ne Memorandumin e Greces kerkesen per autonomine territoriale-administrative te mbare Shqiperise. Dede Gjo Luli i qendroi besnik deri ne fund luftes per krijimin e shtetit kombetar shqiptar. Edhe pas Shpalljes se Pavaresise, megjithese ne moshe te thyer, iu desh te vazhdonte luften per mbrojtjen e vendit dhe bashkimin kombetar. Vritet ne shtator 1915 ne Sheshez afer Oroshit, nga nje prite e bere nga malazezet e serbe.
Nuk duhet harruar, revoltat qė serbėt i quajtėn irredentiste, dhe as fjalimin e ēuditshėm tė Sllobodan Millosheviēit nė 1987 nė Kosovė nė tė cilėn tha: `Nga tani dhe nė vazhdim, askush nuk ka tė drejtė t`ju rrahė ju` . Nė njė paraboli mund tė krahasojmė kėtė fjalim tė Millosheviēit me atė tė Vuēiēit: ``Nqse ne nuk mund ta zgjidhim kėtė ( problemin e Kosovės), e kush mund ta zgjidhė?`` (balkaninsight.com).
Mund tė pėrmėnd se edhe vetė serbėt kanė dashur nė fillim qė problemin e Kosovės ta zgjidhnin nėpėrmjet palės shqiptarė, gjė qė e cila nuk ėshtė pranuar nga qeveria shqiptare e cila ka respektuar shtetin e Kosovės tė krijuar me ndihmėn e NATO-s.
Sidoqoftė ku mund tė gjejnė qeveritarėt dhe shteti i Kosovės, kėshillues mė tė mirė se shtetin amė shqiptar, i cili ka jo vetėm detyrimin moral pėr tė dhėnė ndihmesėn e tij por edhe atė historik?
Shpresojmė qė edhe Thaēi edhe Haradinaj, le tė kthejnė kokėn nga Nėna Shqipėri, dhe do tė gjejnė ashtu si kanė gjetur gjithmonė ndihmė nė kohė tė vėshitra, - kėshillėn e duhur.
Krijoni Kontakt