Guvernatori sorosian i Bankės sė Shqipėrisė, Sejko e di se ari shqiptar u dėrgua nga shteti komunist nė hedge funds tė Sorosit
Gazetari hulumtues Artur Ēani ka rihapur debatin e fillimit tė viteve nėntėdhjetė pėr arin shqiptar, tė cilin drejtuesit e shtetit komunist e nxorrėn jashtė vendit nė kohėn kur do tė ndryshonte sistemi politik i vendit. Kėtė herė Artur Ēani ka publikuar dokumente qė vėrtetojnė se ari (sė paku katėr ton sipas dokumenteve tė publikuar prej tij) ėshtė dėrguar nga Shqipėria nė Zvicėr me avionė dhe ėshtė depozituar nė dy banka zvicerane, UBS dhe Credit Suisse. Artur Ēani i ka kėrkuar Guvernatorit tė Bankės sė Shqipėrisė, Gent Sejko, pra drejtuesit tė institucionit qė dikur ka kryer kėtė transport pėr shkak tė atributit si mbajtės i Thesarit tė Shtetit, qė t i krijojė mundėsinė qė tė verifikojė autenticitetin e dokumenteve. Guvernatori Sejko ka refuzuar madje edhe ta presė gazetarin. Artur Ēani ka kėrkuar informacion nga dy bankat zvicerane, por ato kanė refuzuar qė tė bashkėpunojnė pėr shkak tė ligjit tė sekretit bankar qė ekziston nė kėtė vend.
Ēka tė bėn pėrshtypje nė kėtė histori ėshtė sė pari refuzimi i Guvernatorit Sejko pėr tė bashkėpunuar. Veprimet qė ka bėrė shteti komunist shqiptar me arin e Thesarit shtetėror nė 1990 nuk mund tė jenė sekret shtetėror nė 2016. Ky ar ka qenė pasuri publike shqiptarėve dhe ata kanė tė drejtė tė dijnė se ēfarė ėshtė bėrė me tė. Guvernatori Sejko duhet tė kishte qenė shumė i interesuar pėr tė parė dokumentet qė ka gazetari dhe pėr tė verifikuar autenticitetin e tyre. Ai qė dėshiron ta shikojė ēėshtjen e arit si sekret shtetėror vetėm sa kėrkon tė mbrojė njė nga historitė mė tė pista kriminale tė shtetit komunist. Guvernatori Sejko ėshtė i vetėdijshėm se institucioni i tij ka detyrimin qė tė informojė publikun pėr ēėshtje qė nuk prekin stabilitetin financiar tė vendit dhe mbarėvajtjen e institucionit. Z. Sejko do ta ketė vėshtirė tė vėrtetojė qė kryerja e transparencės pėr ēėshtjen e arit, 26 vjet mė vonė, prek sadopak veprimtarinė e tashme tė institucionit qė ai drejton sot.
Kėtu nuk mund tė mos bėhet pyetja se cilin ėshtė duke mbrojtur Guvernatori Sejko. Ai nuk ėshtė duke mbrojtur as nderin e Ramiz Alisė, dhe as atė tė Qirjako Mihalit, tė dy tė vdekur, tė cilėt janė pėrgjegjės nė kėtė histori. Z. Sejko ėshtė duke mbrojtur Sorosin, pėr llogari tė fondeve tė tė cilit u depozitua ari nė Zvicėr. Pra, drejtues tė shtetit tė kohės depozituan ar nė bankat e Zvicrės, si njė investim nė hedge funds tė Sorosit. Hedge funds janė kompani financiare, tė llojit tė fondeve tė investimeve, qė grumbullojnė para me shumicė nga klientė tė pėrzgjedhur, kundrejt premtimit pėr t i shtuar kėto para nėpėrmjet investimeve tė ndryshme. Hedge funds tė Sorosit kanė qenė tė llojit off shore, domethėnė kanė qendrėn nė ishuj tė vegjėl me pavarėsi tė rreme shtetėrore, tė cilėt iu mundėsojnė kėtyre kompanive fianciare qė tė mos iu nėnshtrohen ligjeve tė vendeve ku jetojnė drejtuesit e tyre. Pikėrisht kėtu e ka origjinėn interesimi i Sorosit pėr Shqipėrinė.
Guvernatori Sejko jo vetėm qė ka detyrimin pėr tė bėrė transparencė pėr kėtė ēėshtje, por ai ka dhe detyrimin qė tė sensibilizojė institucionet e tjerė, e nė radhė tė parė Qeverinė dhe Kuvendin pėr tė ndėrmarrė veprime zyrtare nė Zvicėr, pėr tė zbuluar tė vėrtetėn e arit shqiptar. Ėshtė e vėrtetė qė Zvicra ka ligjin e sekretit bankar, por gjithashtu ėshtė e vėrtetė qė Zvicra ka qenė e detyruar tė bashkėpunojė nė shumė raste tė ngjashme me atė tė dėrgimit nė bankat e saj tė arit shqiptar. E kam fjalėn pėr raste tė depozitimit tė parave nga regjime dikktatoriale tė vendeve tė ndryshme tė botės, tė cilat bankat zvicerane kanė qenė tė detyruara t i kthejnė pas pėrmbysjes sė kėtyre regjimeve.
Zbulimi i sė vėrtetės sė arit shqiptar, do tė ndriēojė shumė nga ngjarjet qė kanė ndodhur nė Shqipėri nė ēerekshekullin e fundit. Do tė zbulohet se Soros nė Shqipėri nuk ka vepruar si bamirės, por ka ricikluar nė Shqipėri, nė dobi tė njė elite, paratė e investuara tė ish-regjimit komunist. Do tė zbulohet se kėto para u pėrdorėn pėr krijimin e kompanive huamarrėse, tė quajtura skema piramidale, nė mėnyrė qė ato tė bėnin pagesat fillestare, qė tė fitonin besimin kolektiv tė shqiptarėve. Do tė zbulohet se nė Zvicėr nuk kanė shkuar vetėm katėr ton ar, sa ka gjetur dokumente Ēani, por shumė mė tepėr.
Ky ar nuk ka shkuar si pagesė pėr blerjet e ushqimeve pėr popullin qė supozohet tė ketė bėrė shteti shqiptar nė atė kohė, siē u mundua tė argumentonte njė mashtrues i njohur i ekraneve, qė ėshtė apologjet patologjik i ish-diktaturės komuniste. Nėse shteti komunist do ta kishte pėrdorur arin pėr kėtė qėllim nuk kishte pėrse ta mbante sekret kėtė veprim por do ta shpallte me krenari si tregues i kujdesit pėr popullin. Kur shteti komunist shqiptar u detyrua tė blinte njė sasi gruri me ar nė Francė, nė 1960, pėr shkak tė ndėrprerjes sė furnizimit nga Bashkimi Sovjetik, Enver Hoxha nuk nguroi ta thoshte botėrisht kėtė gjė. Pėrse atėherė Ramiz Alia veproi ndryshe nė 1990? Kuptohet, pėr arsye se ari qė ai dėrgoi nė Zvicėr nuk ishte pėr atė qėllim qė u pėrdor nė 1960.
Nuk duhet pritur qė qeveria e sotme e Shqipėrisė e cila ka nė krye tė pėrkėdhelurin e Sorosit tė ketė minimumin e vullnetit pėr tė bėrė transparencė pėr kėtė ēėshtje. Prandaj duhet njė lėvizje qytetare pėr ta detyruar Guvernatorin Sejko, Qeverinė, Kuvendin qė tė merren me cėshtjen e arit. Madje e tillė qė tė shkallėzohet deri nė dhunė tė skajshme, sepse kėtu lėvizjet qytetare nuk kanė efekt sa kohė janė paqėsore./Kastriot Myftaraj
Krijoni Kontakt