Shën Maria e Egjiptit - 1 prill

[Seminarist]

Sot kam nderin qe t'ju paraqes me jeten e njeres prej shenjtoreve me me ze ne Kishen ortodokse. Shen Maria e Egjiptit festohet neser, te Henen, ne Kishen ortodokse, edhe jo pa qellim eshte vendosur te kremtohet gjate periudhes se Kreshmes. Shembulli i pendeses asketike qe ajo dha na u be i njohur per ndricim e shembell te gjithe brezave qe do vijne me pas, qe te shohin se i cfaret eshte Hiri i Zotit edhe ne cfare mund ta transformoje njeriun, duke dhene keshtu mesimin me te mire per ata te krishtere ortodokse qe gjate kesaj kohe kujdesen ne vetshqyrtim.



***************************


"Eshte mire qe te mbash te fshehte sekretein e nje mbreti, ndersa eshte e lavdishme qe te shpallesh edhe predikosh Fjalet e Perendise" (Tobiasi 12:7).
Keshtu i tha Kryeengjelli Rafail Tobiasit, kur ai e sheroi mrekullisht prej verberise se tij. Faktikisht, mos mbajtja sekret ndaj nje mbreti eshte e ndeshkueshme edhe nje rrezik i tmerrshem, por qe te heshtesh per Punerat e Perendise, eshte nje humbje e madhe e shpirtit. Edhe une (thote Shen Sofroni), duke shkrojtur jeten e Shen Marie Egjiptianes, kam frike qe te fsheh ne heshtje Punet e Perendise. Duke kujtuar fatkeqsine qe kanosi sherbyesin qe fshehu Tallantat e Perendise nen dhe (Matheu 25:18-25), une jam i detyruar qe te rrefej tregimin e shenjte qe me eshte rrefyer. Edhe le te mos mendoje ndonje (vazhdon Shen Sofroni), se une jam nga ata qe shkruan jo te verteten, ose qe dyshon mbi kete ndodhi te mrekullueshme -- mos qofte e dhene qe une te genjej mbi gjerat e shenjta! Nese do te ndoshe se do te kete nga ata, qe pasi e lexojne kete shenim, nuk do besojne ne te, Zoti paste meshire per ta, pasi duke marre para sysh dobesine e natyres njerezore, ata nuk munden qe ti shohin te mundura keto gjera te mrekullueshme, te kryera prej njerezve te shenjte. Por tashme na duhet qe te fillojme nga te rrefyerit e kesaj historie te mahniteshme, qe ka ndodhur ne brezin tone.


Ka pas qene nje Jerond ne nje nga manastiret e Palestines, nje prift i nje jete edhe te folure te shenjte, i cili qe prej femijerise eshte rritur me menyrat edhe zakonet e jetes murgjerore. emri i ketij Jeronde eshte Zosimai. Ai ka kaluar neper te gjithe kursin e jetes asketike edhe ne gjithshka ai i permbahej rregullit qe iu dha fillimisht prej kujdestareve te tij si nje detyrim shpirteror, se ciles ai i kishte shtuar vete, po ashtu, nje pjese te mire per ti nenshtruar mishin deshirimeve te shpirtit. Edhe ai nuk kishte deshtuar ne synimin e tij. Ai u be kaq i njohur per jeten e tij shpirterore, saqe shume vinin tek ai prej manastireve perreth edhe te tjere edhe nga me larg. Ndersa bente te gjitha keto, ai nuk pushoi kurre se studiuari Shkrimet e Shenjta. Nese do te ish duke pushuar, duke qendruar ne kembe, suke punuar apo duke ngrene (nese ajo qe kerciste neper dhembe do te mudn te quhej ushqim), ai papushim kishte vetem nje qellim: ti kendoje gjithnje Perendise, edhe te praktikoje mesimet e Shkrimeve Hyjnore. Zosimai vazhdimisht tregonte se si, sapo u morr nga gjite e se emes, ai u dorezua ne manastir, ku ai kaloi neper trajnimet per jeten asketike, deri ne moshen 53 vjecare. Pas kesaj, ai filloi te mundohej nga mendimet, se ishte perfekt ne gjithshka edhe se nuk kishte me necoje per drejtim prej askujt, duke i thene vetes, "A do te kete ndonje murg qe do te ishte i dobishem per mua, edhe qe do te mund te me tregonte ndonje lloj asketizmi qe une ende se kam bere? A do te kete ndonje ne shkretetire qe mund te ma kete kaluar?"


Keshtu pra po mendonte Jerondi, kur papritmas nje engjell iu shfaq edhe i thote: "Zosimas, fuqishem je perpjekur, persa kjo eshte ne fuqi te njeriut, edhe fuqishem ke kaluar neper udhen asketike. Por nuk ka njeri qe ta kete arritur perfeksionin. Perpara jush gjenden perleshje te panjohura, me te medha se ato qe ke kryer tashme. Keshtu, qe ti do te dish se si ti drejtosh te tjeret ne shpetim, lere vendlindjen tende, sikurse Patriarku i njohur Abraham, edhe shko ne manastirin e lumit Jordan"


Zosimai beri sikunder iu tha, edhe ai e la manastirin, ne te cilin kishte kaluar femijerine e tij, edhe shkoi ne lumin Jordan. Me ne fund, ai mberriti ne komunitetin ne te cilin e kishte derguar Perendia. Me te trokitur ne porte, ai i tregon murgut qe ishte portieri, se cili ishte, ndersa murgu i thote Jerondes se tij. Me tu afruar ne pranine e Jerondit (kryetar i murgjerve), Zosimas beri peruljen edhe lutjen e zakonshme te murgjerve. Duke pare qe ai ishte murg, Jerondi e pyeti:

"Prej ku vjen vella, edhe perse ke ardhur tek ne pleqte e varfer?"

zosimai ia kthen:

"Nuk ka nevoje qe t'ju them se prej nga vij, por une kam ardhur, At, per te kerkuar perfitim shpirteror, pasi kam degjuar gjera te medha mbi aftesite e rua ne drejtimin e shpirtrave.'

"Vella" i thote Jerondi, "vetem Perendia mund ta sheroje padenjesine e shpirtit. Ai te mesofte ty edhe neve Udhet e tija hyjnore edhe te na drejtoje. Por meqe eshte dashuria e Krishtit qe te ka sjelle ty te na vizitosh neve pleqte e varfer, atehere qendro me ne, nese kjo eshte ajo per cfare ke ardhur. Dashte Bariu i Mire, i cili vuri Jeten e tij per shpetimin tone, te na mbushe te gjithe neve me Hirin e Frymes se Shenjte."


Pas kesaj, zosimai u perul para Jerondit, duke i kerkuar lutjet edhe bekimin e tij, edhe qendroi ne manastir. Atje ai pa eter te zellshem si ne vepra edhe ne meditimet mbi Perendine, me fryme te zjarrte, duke punuar per Zotin. ata kendonin pa pushim, qendronin ne lutje per te gjithe naten, edhe punen e kishin nder duar, ndersa Psalmat ne buzet e tyre. Asnjehere nuk u degjua prej tyre ndonje fjale e kote, edhe ata nuk dinin asgje mbi perfitimin e te mirave te perkohshme, apo kujdesjet e jetes. ata kishin vetem nje deshire -- qe te behshin ne trupe, si kufomat. Ushqimi i tyre i vazhdueshem ishte Fjalal e Perendise, ndersa trupet i mbanin me buke e uje, aq shume sa edhe ia lejonte dashuria e tyre per Perendine. Zosimai u kenaq se tepermi edhe pergatitej per betejat qe gjendeshin perpara tij.

Kaluan shume dite, edhe po afrohej koha, kur te gjithe te krishteret agjerojne edhe pergatisin vetet per Vuajtjet edhe Ringjalljen e Krishtit. Dyert e manastirit qendronin gjithnje te mbyllura, edhe hapeshin vetem, kur ndonje prej manastirit dergohej ne ndonje vend. Ishte shkretetire, jo vetem i pa vizituar prej njerezve te botes, por po ashtu i panjohur prej tyre.

Ne ate manastir kishte nje rregull, per te cilen arsye edhe Perendia e kishte shpene Zosimas ne ate vend. Ne fillim e Agjerimit te Madh (e Diela e Faljes/Ndjeses) prifti sherbente Liturgjine edhe te gjithe kungoheshin me Trupin edhe Gjakun e Krishtit. Pas Liturgjise, ata shkonin ne mense edhe do te hanin ate pak ushqim te Kreshmes.

atehere do te mblidheshin ne Kishe, edhe pasi luteshin plot zell edhe me perulje (metani), eterit shkembenin puthjen e Faljes. Secili beri peruljen para Jerondit edhe i kerkoi ati bekimin edhe lutjet per betejat qe u paraprinin. Pas kesaj, Portat e manastirit hapeshin, edhe kendonin, "Zoti eshte Drita ime edhe Shpetimi im, nga kush do te kem frike? Zoti eshte Mbrojtes i jetes sime, kujt do ti frikesohem? (Psalma 26:1), edhe pjesen tjeter te Psalmit, ndersa te gjithe shkonin jashte neper shkretetire edhe kalonin tejpertej lumin Jordan. Vetem dy a tre vellezer do te liheshin ne manastir, jo per te rruajtur gjene (pas nuk kish se cfare te merrej), por qe te mos linin Kishen pa Sherbesa Hyjnore. Gjithsekush morri me vete aq sa mundej e sa donte ushqim, sipas nevojave te trupit te secilit. dikush do te merrte pakez buke, nje tjeter ca fiq, nje tjeter ca brume, ndersa disa te tjere nuk morren gje, vecse trupet e tyre te mbuluara me zhele edhe hanin, kur natyra i detyronte, prej bimeve qe mbinin neper shkretetire.

Pasi kalonin jordanin, ata te gjithe shperndaheshin neper drejtime te ndryshme. Ky pra ishte rregulli i jetes qe ata kishin, edhe qe e mbanin te gjithe -- as qe te mos i flisnin njeri-tjetrit e as te mos dinin se si jetonte tjetri e si agjeronte. Nese do ndodhte qe syri do i kapte tjetrin, ata largoheshin per ne nje vend me te larget, duke jetuar vetem gjithenje edhe duke kenduar Perendise, ndersa per kohe te pakta hanin prej ushqimit te paket qe kishin marre. Keshtu e kalonin te gjithe kohen e Agjerimit, edhe e kishin zakon te ktheheshin ne manastir vetem nje jave para Ringjalljes se Krishtit, te Dielen e Palmave. Gjithsecili kthehej, duke patur vetem mendjet e tyre si deshmitare te perpjekjeve te secilit, edhe askush nuk pyeste tjetrin se si e kishte kaluar kohen ne shkretetire. Keto ishin rregullat e manastirit. Secili prej tyre, ndersa ne shkretetire, luftonin me vetet, para Gjykatesit te betejes - Zotit - duke mos kerkuar tu pelqenin njerezve edhe duke mos agjeruar aspak para syve te tyre. Pasi cfare behet per hir te njerezve, duke fituar levdata e nderime, jo vetm qe eshte e padobishme ndaj atij qe e ben, por ndonje here shkakton ndeshkim te madh.

Zosimas beri te njeten gje si gjithe te tjeret. ai shkoi larg, thelle ne shkretetire me nje shprese te fshehte per te gjetur ndonje At, i cili mund te jetonte andej, edhe i cili mund ta shuante etjen edhe pergjerimin e tij. Keshtu ai brodhi pa u lodhur, sikur po shkonte drejt nje vendi te caktuar. Kishte njezet dite qe ecte, edhe kur u be ore e gjashte, ai ndaloi, edhe me tu kthyer per nga lindja, filloi te kendoje Oren e gjashte, duke recituar lutjet e zakonshme. Keshtu ai e nderpriste udhetimin e tij gjate oreve te caktuara, per te pushuar pakez, per te kenduar psalma edhe per te qendruar ne lutje ne gjunje.

edhe ndersa po lutej keshtu, me syte e tij per nga qielli, papritmas ai pa ne te djathte te kodrines, ku ai po qendronte, nje te ngjashem me trup njeriu.
Fillimisht, ai u hutua, duke menduar se kish te bente me ndonje vizion te djallit, madje filloi te frikesohej. Por duke u armatosur me shenjen e Kryqit, ai e largoi friken, edhe u kthye me shikim ne ate drejtim, edhe ne te vertete pa nje lloj forme qe po bente per nga jugu. Ishte lakuriq, lekura ishte e zeze e djegur prej nxehtesise se Diellit; floket ne kryet e tij ishin te bardha bore, edhe jo te gjate, deri poshte qafes. Zosimai ngertheu nga gezimi, kur pa nje forme njerezore, sa qe i rendi nga pas per ta zene, por forma i shmangej. ai e ndoqi, edhe kur ishte jo larg, aq sa mund te degjohej, ai therriti:

"Perse i largohesh nje te vjetri edhe mekatari? Sherbetor i Perendise se vertete, pritme, kush do qe te jesh, ne emer te Perendise ju them, per dashurine e Perendise, per hir te te cilit juve po jetoni ne shkretetire."

"Per hir te Zotit, falme, por nuk mund te kthehem karshi jush edhe te te tregoj fytyren, Ava Zosima. pasi une jam nje grua edhe lakuriq, sic e sheh, me turpin e pazbuluar te trupit tim. Nese deshiron te permbushesh deshiren e nje gruaje mekatare, hidhme Rason tende, keshtu qe mund te mbuloj trupin, edhe qe te kthehem tek ju e te kerkoj bekimin."

Me te degjuar kete, Zosiamne e zuri terrori, pasi ai degjoi qe ajo e therriti me emer. ai e kuptoi se ajo nuk do ta kishte te mundur ate gje pa fuqine e te shikuarit shpirteror.

Ai menjehere beri cfare ju kerkua. hoqi Rason e tij te vjeter edhe ia hodhi asaj, duke u kthyer pas, me te bere ashtu. ajo e morri edhe mbuloi nje pjese te trupit. atehere u kthe ndaj Zosimait edhe thote:

"Perse Ava Zosimas doje te shihje nje grua mekatare? Cfare deshiron te degjosh apo te mesosh prej meje, ju, i cili nuk jeni lekundur prej perpjekejeve kaq te medha?"

zosimai ra perposhte edhe i kerkoi bekimin. ajo, po ashtu u perul perpara tij, edhe keshtu te shtrire perkundrejt, ata i kerkonin bekimin njeri-tjetrit, ndersa nje fjale e vetme degjohej prej te dyve "Bekome" Pas nje cope here, gruaja i thote Zosimas:

"Ava Zosimas, je ti qe duhet te bekosh edhe te lutesh. Ju jeni denjesuar me veshjen prifterore edhe per shume vite ju keni qendruar perpara altarit te shenjte, duke ofruar Flijimin e Mistereve hyjnore."

Kjo shkaktoi edhe me teper tmerr tek zosimai, edhe me lote ai i thote asaj:

"O Nene, e mbushur me Fryme, me llojin e jetes suaj duket se keni jetuar me Perendine edhe keni vdekur per boten. hiri qe ju eshte dhene, duket - pasi ju me therritete ne emer edhe e dinit qe une isha prift, edhe pse nuk me ke pare asnje here. hiri nuk njihet vetem me ane Veshjes, por me ane te dhuratave te Frymes, prandaj jepme Bekimin per Hir te Perendise, pasi kam nevoje per uratat e tua."


Sot pata fatin qe te vizitoj pas kaq kohesh nje manastir, diku jashte e larg qytetit tim, nje gje e rralle kjo, edhe me ra rasti qe te shohe nje lipsan (relike) te Shen Marie egjiptianes....Mos me ka pare gje, qe po e perkthej per juve?????

*******************

atehere, duke i hapur rrugen deshires se priftit, gruaja i thote: "I Bekuar eshte Perendia qe kujdeset per shpetimin e njerezve edhe shpirtrave te tyre"

Zosimai i pergjigjet: "Amen".

Te dy pra u cuan ne kembe, edhe atehere gruaja e pyeti priftin:

"c'te ka prure ketej, o njeri i Perendise, tek une qe jam nje grua mekatare? Perse deshiron te shohesh nje grua te zhveshur edhe pa asnje virtut? Megjithese une di nje gje - Hiri i shpirtit te Shenjte ju ka sjelle qe te me besh nje sherbese ne nje fare kohe. Thuajme At, si jane duke e cuar jeten te krishteret? Po mbreterit? Si po drejtohet Kisha?"


Zosimas i pergjigjet:

"Me lutjet e tua, Nene, Krishti u ka dhuruar paqe te vazhdueshme te gjitheve. Por permbushe kerkesen e nje njeriu te vjeter, edhe lutu per te gjithe boten edhe per mua qe jam nje mekatar, keshtu qe ecjeardhjet e mia ne shkretetire te mos jene te pafruta."

Ajo i thote:

"Ju jeni nje prift, ava Zosimas, edhe juve duhet te luteni per mua edhe per te gjithe - pasi kjo eshte edhe Thirrja juaj. Por meqe neve na takon te jemi te bindur, une do te ta permbush me deshire kerkesen tuaj."

Edhe me te thene keto fjale, ajo u kthye nga Lindja, edhe ngriti syte e saje drejt qiellit edhe me te shtrire duart e saje, ajo filloi te lutej me peshperitje. Nuk degjoheshin fjale te ndara, keshtu qe Zosimai nuk mund te kuptonte cdo gje qe ajo thosh ne lutjet e saje. Nderkohe, ai po qendronte, sikurse thosh edhe vete, gjithe krahe, duke pare poshte perdhe, pa thene asnje fjale. Edhe ai u betua, duke therritur Perendine per deshmitar, se ndersa ngrejti syte nga toka, ai e pa ate te ngrejtur e duke u lutur ne ajer sa gjatesia e nje parakrahu. Kur ai e pa kete gje e zuri nje tmerr edhe me i madh edhe ai ra perposhte duke vajtuar edhe duke thene shpesh here: "Zot ki meshire"
Edhe ndersa i shtrire perdhe, ai u tundua nga nje mendim: Do jete ndonje fryme, ndersa lutja e saj, nje hipokrizi. Por nder kete kohe, gruaja e ngren ate nga toka edhe i thote:

"Perse te mundojne mendimet ava, edhe te tundojne karshi meje, sikur une te jem ndonje shpirt edhe i pasinqerte ne lutjet e mia? Ta dish At, se une nuk jam vecse nje grua mekatare, megjithese me eshte dhene Pagezimi i shenjteruar. Edhe une nuk jam fryme por pluhur edhe dhe, edhe vetem mish."

Edhe me keto fjale, ajo beri shenjen e Kryqit ne balle, goje edhe kraharor, duke thene:

"Perendia na mbrofte prej te Ligut edhe planeve te tij, pasi e furrishme eshte beteja e tij kunder nesh."

Me te degjuar edhe pare kete gje, prifti ra pertoke, edhe duke perqafuar kembet e saj, thote me lote:

"Te pergjerohem ne emer te Krishtit, Perendise sone, i Cili lindi prej nje virgjereshe, per hir te te Cilit juve e keni mohuar veten, per hir te te Cilit juve e keni munduar mishin tuaj, mos u fsheh prej mua skllavit tend, kush jeni ju, edhe si erdhi qe ju jeni ne shkretetire. Tregome gjithshka, keshtu qe Punerat e mrekullueshme te Perendise te mund te behen te ditura. Nje Urtesi e mbuluar edhe nje thesar i fshehur - cfare e mire qendron ne to? Tregome gjithshka, te pergjerohem, pasi jo prej kotesise apo prej vetemburrjes do te me thoni te verteten, mua mekatarit te padenje. Une besoj ne Perendine, per te Cilin juve jetoni edhe te Cilit juve i sherbeni. Une besoj se Ai me shpuri neper kete shkretetire, ne menyre qe te me tregonte Udhet e tij, ne lidhje me ju. Nuk eshte ne fuqite tona qe te mund ti bejme balle planeve te Perendise. Po te mos kishte qene Deshire e Perendise, qe ju edhe jeta juaj te mos behej e njohur, Ai nuk do te kish lejuar qe une te te shihja, edhe nuk do te me kishte dhene fuqine qe te beja kete udhe, njerit si une qe kurre nuk ka guxuar te shkoje jashte dhomes se vet."

Shume me teper tha Ava Zosimas, por gruaja e ngrejti edhe i thote:

"Kam turp, ava, qe tu them jeten time te turpshme, ndaj falme per hir te Zotit! Por sikurse ju keni pare trupin tim te pambuluar, po ashtu une do te zbuloj para jusg punet e mia, keshtu qe ju te mund te dini, se me c'turp edhe fe;;iqesi eshte i mbushur shpirti im. Une nuk po ju shmangesha tutje thjesht prej kotesise, sikunder menduat ju, pasi per cfare do te mund te isha krenare -- une, qe kam qene ene e zgjedhur e djallit? Por kur une te filloj te them historine time, juve do te ikni me te shpejte, sikurse prej nje gjarperi, pasi veshet tuaj nuk do te jene ne gjendje te duroni keqsine e veprimeve te mia. Megjithate une do tu them gjithshka, pa ju fshehur asgje, por vetem duke ju lutur para se gjithash, qe te luteni per mua pa pushim, keshtu qe te mund te gjej hir ne Diten e Gjykimit."


Prifti derdhi lote, edhe gruaja filloi nga tregimi....


"Vendlindja ime, At, ka qene Egjipti. Kur ende i kisha prinderit gjalle, edhe ndersa isha 12 vjec, une e mohova dashurine e tyre edhe u shperngula ne Aleksandri. Ndjej trup te kujtoj se si atje une shkaterrova per here te pare vajzerine time, edhe me pas, pa vetepermbatje edhe pa pushim e dhashe veten ne keto deshirime. Eshte me teper per te folur shkurtimisht per kete, keshtu qe juve te mund te dini pasionet edhe peshtiresite e mia, pasi per a 17 vjete, ndjeme, kam jetuar ne kete gjendje. Une u bera si zjarr i mashtrimeve publike. Edhe nuk ishte per shkak fitimi -- edhe ketu po ju them krejt te verteten e paster. shpesh, kur ata deshironin te me paguanin, une i refuzoja parate. Une veproja ne keto forma, qe te mund te beja per vete sa me shume burra qe te mundja, qe te me benin per vete, duke bere pa pagese cdo gje qe me jepte kenaqesi. Mos mendo se isha e pasur, edhe se per kete arsye nuk pranoja para. une jetoja me lypje, por une kisha nje deshire edhe nje pasion te parezistueshem per te jetuar ne nje llum te tille. Ajo ishte jeta ime per mua. Cdo lloj abuzimi te natyres une e konsideroja si jete.

E tille ishte jeta ime. atehere, nje vere, une pashe nje turme te madhe Libianesh edhe Egjiptianesh qe po shkonin drejt detit. une pyeta njerin prej tyre, "Per ku po nxitojne keto njerez?" ai mu pergjigj, "ata te gjithe po shkojne ne Jerusalem per Ngritjen e Kryqit te cmuar e te Nderuar, qe do ngjase pas disa ditesh." Une i thashe atij, "A do te me marrin ata edhe mua, nese do te deshiroja te shkoja me ta?" Askush nuk do tu ndaloje juve, nese keni para per te paguar rrugen edhe te ngrenat. Ndersa une ia ktheva, "T'ju them te drejten, une nuk kam as para, e as ushqim. Por une po shkoj me ta, edhe po hipi ne anije. ata do te me ushqejne, duan apo nuk duan. une kam nje trup -- edhe ata do ta pranojne ate, ne vend te pageses se udhetimit." Keshtu papritmas une u gjenda plot me deshiren per te shkuar, Ava, qe te kisha me teper te dashur qe do te me plotesonin kenaqesite. Te thashe Ava Zosimas, te mos me detyroje qe te te tregoja per paturpesite e mia. Perendia eshte Deshmitari im, une kam frike se mos ju ndot juve edhe vete ajrin perreth me fjalet e mia."



Zosiams, duke vajtuar, i pergjigjet:

"Vazhdo se treguari, Nene, per Hir te Perendise, fol edhe mos e nderprit fillin e nje historie kaq domethenese."

Edhe, me te kapur ku e lane, ajo vazhdoi:

"Ai i ri, me te degjuar fjalet e paturpesise sime, qeshi edhe u largua. Ndersa une, renda drejt detit ne drejtimin qe gjithkush kishte marre, edhe, me te pare disa te rinj qe po qendronin ne breg, mesa dhjeta a meshume prej tyre, plot energji edhe te gjalle ne levizjet e tyre, menodva se ata do te me plotesonin deshirat (dukej sikur disa prej tyre po prisnin per me teper udhetare, ndersa te tjeret kishin hipur ne anije). Paturpesisht, si zakonisht, u perzieva me turmen, duke thene, "Merrmeni edhe mua ne vendin per ku jeni nisur; une nuk do te jem e tepert." une, po ashtu, shtova disa fjale te tjera, duke shkaktuar tek ata ne pergjithesi, nje qeshje me te madhe. duke pare gatishmerine time per paturpesi, ata u treguan te gatshem te me merrnin ne anije. ata qe po priteshin erdhen, edhe ne nisem menjehere lundrimin.


si do te mund te tregoja se cfare ndodhi me pas? Cila gjuhe do te mund tte tregonte, cilat veshe do te mund ta degjonin gjithshka qe beri vaki ne anijen gjate udhetimit! Edhe, pervec ketyre te gjithave, une i detyroja ata te rinj te mjere, madje edhe kundra deshirave te tyre. Nuk ka ndonje paturpesi qe dihet apo qe nuk dihet, qe une nuk ju bera mesuese atyreve. Une mahnitem, Ava, se si mundej deti te duronte felliqesite tona, si nuk hapej toka, edhe si nuk me perpiu Ferri te gjalle, ndersa une po zija ne rrjeten time kaq shpirte. Por une mendoj, se Perendia po kerkonte qe une te pendohesha. Sepse Ai nuk e deshiron vdekjen e mekatarit, por mrekullisht pret per kthimin e tij. Me ne fund, ne mberritem ne Jerusalem. Ditet para festivalit i kalova neper qytet, duke bere te njejten jetese, ndoshta edhe me keq. Nuk kenaqesha me te rinjte ne det, qe shpieja ne rrenim, edhe me ata qe me kishin ndihmuar qe te shkoja ne Jerusalem; shume te tjere -- prej qytetit edhe te huaje, po ashtu -- i shpura ne rrenim.

Dite e Ngritjes se Kryqit agoi, ndersa une ende po endesha rreth e qark, duke gjuajtur per shpirte njerezish. Me te zbardhur, pashe se gjithsekush po nxitonte per nga Kisha, keshtu qe edhe une renda me te tjeret. Kur mberriti ora e Ngritjes se shenjte, une po perpiqesha te caja neper turmen, qe po shtyhej per te hyre neper dyert e Kishes. Me ne fund, me mund e te shtyra ia dola te mberrija thuajse tek hyrja e Tempullit, prej ku Pema Jetedhenese e Kryqit po u tregohej njerezve. Por kur bera te kapercej pragun, qe gjithkush e kishte kaluar, une u ndalova nga nje lloj force...



vazhdon...

[Albo]

Jeta e Nënës sonë të Shenjtë, Marisë së Egjiptit

(Nga Kanoni i Madh, Vepra e Shën Andresë së Kretës, Manastiri i Trinisë së Shenjtë, Jordanville, NY, SHBA)

_________________________________________________

"Është mirë të mbash të fshehtë sekretin e një mbreti, por është e madhërishme të shfaqësh dhe predikosh punët e Perëndise" (Tobit 12:7). Kështu i tha Kryengjëlli Rafael Tobit kur i bëri mrekullinë e shërimit të verbimit të tij. Në fakt, të mos mbash sekretin e një mbreti është e rrezikshme dhe përbën një risk të madh, por të heshtësh për punët e Perëndisë është një humbje e madhe për shpirtin. Dhe unë ua them këtë (thotë Shën Safronius), në shkrimin mbi jetën e Shën Marisë së Egjiptit, se kam frikë që të mbaj të fshehtë punët e Perëndisë duke heshtur. Duke sjellë ndër mend fatkeqësinë që kërcënoi shërbëtorin që fshehu në tokë talentin e dhuruar nga Perëndia (Mat. 25:18-25), jam i detyruar që t'u kaloj brezave historinë e shenjtë që ka ardhur deri tek unë. Dhe le të mos ti shkojë ndër mend njeriu, (vazhdon Shën Safronius) se unë pata guximin që të shkruaj të pavërteta apo të vë në mëdyshjë këtë çudi të madhe, - mos gënjefsha kurrë për gjërat e shenjta! Nëse do të ketë njerëz që pasi ta lexojnë këtë histori, nuk do t'a besojnë, Zoti pastë mëshirë për ta sepse duke reflektuar mbi dobësinë e natyrës njerëzore, ata i konsiderojnë si të pamundshme këto gjëra të mahnitshme që kanë bëre njerëzit e shenjtë. Por tani më duhet të filloj të rrëfej këtë histori të mahnitshme, që ka ndodhur në brezin tonë.

Ishte nje farë plaku në nje manastir në Palestinë, një prift që bënte një jetë të shenjtë dhe nxirrte fjalë të shenjta nga goja, që ishte rritur që fëmijë me zakonet dhe me mënyrën monastike të jetës. Emri i këtij plaku ishte Zosimas. Ai kishte kaluar gjithë kursin e jetës asketike dhe në çdo gjë që bënte, sillte ndër mend rregullat që i ishin dhënë nga mësuesi i tij në lidhje me punët shpirtërore. Këtyre rregullave u kishte shtuar edhe disa rregulla të veta që i kish mësuar teksa punonte që të nënshtronte mishin e trupit para vullnetit të shpirtit të tij. Dhe ai nuk kish dështuar në qëllimin e vetë. Ishte aq i mirënjohur për jetën e tij shpirtërore, aqsa shumë veta i vinin për ta takuar edhe nga manastiret fqinje që ishin afër, por kish edhe nga ata që vinin nga larg. Teksa bënte gjithë keto punë, ai asnjëherë nuk rreshti së studiuari Shkrimet Hyjnore. Teksa ishte duke pushuar, apo duke qëndruar në këmbë, apo duke punuar, apo duke ngrënë (nëse thërrimet që përtypte mund të quhen ushqim), ai në mënyrë të parreshtur dhe konstante kishte vetëm një qëllim në vetvete: gjithmonë t'i këndonte Perëndisë dhe të praktikonte mësimet e Shkrimeve Hyjnore. Zosimas na rrëfente se si që kur pushoi së marri qumështin e gjirit të nënës, ai u dorëzua në një manastir ku bëri trajnimin e tij si një asket deri sa arriti moshën 53 vjeçare. Pastaj, filloi që të sulmohej nga mendimi se ai ishte perfekt në çdo gjë dhe nuk kish nevojë që të udhëzohej nga askush, duke i thënë vetes në mendje, "A ka murg mbi tokë që të mund të më mësojë mua një lloj asketizmi që unë nuk e kam fituar me kohë? A ka ndonjë murg në shkretëtirë që m'a ka kaluar mua?"

Kështu mendonte plaku, derisa një ditë papritmas i doli një engjëll dhe i tha:

"Zosimas, me trimëri je përpjekur brenda kufirit të fuqisë së njeriut, me trimëri e kalove edhe kursin e asketizmit. Por asnjë njeri nuk e ka arritur dot perfeksionin. Përpara teje dalin mundime të panjohura më të mëdha se ato që ke arritur. Që të mësosh se sa rrugë të tjera ka që të shpien në shpëtim, braktise tokën e lindjes si patriarku i mirënjohur Avraham, dhe shko tek manastiri i Lumit Jordan"

Zosimas bëri siç i tha engjëlli. U largua nga manastiri ku kishte jetuar që nga fëmijëria e tij dhe shkoi në Lumin Jordan. Më në fund arriti tek komuniteti ku Zoti e kishte dërguar. Pasi trokiti në derën e manastirit, i tha murgut që ishte roje tek porta se kush ishte, dhe roja i portës i tha abotit te manastirit. Pasi u pranua në prani të abotit, Zosimas bëri gjunjëzimin dhe lutjen e zakonshme monastike. Duke parë që ai ishte murg, aboti e pyeti:

"Prej nga vjen vëlla dhe pse ke ardhur tek ne pleqtë e varfër?"

Zosimas iu përgjigj: "Nuk është nevoja që të flasim se prej nga vij, por At, kam ardhur në kërkim të përfitimit shpirtëror, sepse kam dëgjuar gjëra të mëdha për aftësitë tuaja në të udhëhequrit e shpirtrave tek Perëndia."

"Vëlla," i tha aboti, "Vetëm Perëndia mund të shërroje sëmundjet e shpirtit. Le të na mësojë dhe udheheqë Ai, ty dhe ne bashkë, në rrugët e Tij hyjnore. Duke qënë se është dashuria e Krishtit që të ka shtyrë që të na vizitosh ne pleqtë e varfër, mund të qëndrosh me ne, nëse kjo është ajo për të cilën ke ardhur. Bariu i Mirë i Cili dha jetën e Tij për shpëtimin tonë na mbushtë me hirin e Shpirtit të Shenjtë."

Pas kësaj, Zosimas u përul para abotit, i kërkoi lutjet dhe bekimin e tij, dhe qëndroi në manastir. Atje ai pa pleq të zotë si në veprime edhe në meditim me Perëndinë, të ndezur flakë në shpirt, duke bërë punët e Perëndisë. Ata këndonin pa pushim, qëndronin në lutje gjithë natën, punën nuk e hiqnin nga duart dhe psallmet nuk i hiqnin nga buzët. Asnjëherë nuk dëgjoje një fjalë të kotë midis tyre. Ata as nuk e kishin idenë se çfarë do të thosh të fitoje gjëra të përkohshme apo për përkujdesjet e jetës. Por ama kishin vetëm një dëshirë -- të bëheshin në trup si kufoma. Ushqimi i përditshëm i tyre ishte Fjala e Zotit, dhe e mbanin trupin vetëm me bukë dhe ujë, aqsa ua lejonte dashuria për Perëndinë. Duke e parë këtë, Zosimas u ngrit shume moralisht dhe u përgatit për tundimet që e prisnin përpara.

Shumë ditë kaluan dhe po afronte koha kur të gjithë të Krishterët agjërojnë dhe përgatiten të adhurojnë Pasionin Hyjnor dhe Ringjalljen e Krishtit. Dyert e manastirit mbaheshin gjithmonë të kyçura dhe hapeshin vetëm kur një prej murgjve dërgohej për ndonjë nevojë të komunitetit. Ishte një vend i braktisur, jo vetëm që nuk vizitohej nga njerëzit e botës, por as nuk e dinin se ekzistonte një vend i tillë.

Manastiri kishte një rregull që ishte edhe arsyeja përse Zoti e dërgoi Zosimas atje. Në fillimin e Kreshmës së Madhe [E Diela e Faljes], prifti kremtonte Liturgjinë e shenjtë dhe të gjithë merrnin pjesë në kungim ku merrnin trupin dhe gjakun e shenjtë të Krishtit. Pas liturgjisë shkonin në mensë dhe hanin pak ushqim kreshmor.

Pastaj mblidheshin të gjithë në kishë, dhe pasi luteshin me zell dhe gjunjëzime, pleqtë e puthin njëri-tjetrin dhe kërkonin falje. Dhe secili bënte një gjunjëzim para abotit dhe i kërkonte lutjet dhe bekimin e tij për tundimet që i prisnin përpara. Pas kësaj, dyert e manastirit hapeshin dhe duke kënduar: "Perëndia është drita dhe Shpëtimtari im; Nga kush duhet të kem frikën? Zoti është mbrojtësi i jetës sime, kujt duhet t'ia kem frikën?" (Psallmi 27:1) dhe psallmet e tjera, të gjithë dilnin jashtë në shkretëtirë dhe kalonin lumin Jordan. Vetëm dy ose 3 vëllezër nga murgjit qëndronin në manastir, jo për të ruajtur pronën, (sepse nuk kish asgjë për të vjedhur), por për të mos lënë kishën pa Shërbesë Hyjnore. Secili prej murgjve merrte me vete aq ushqim sa donte apo sa kish nevojë, sipas nevojave të trupit; njëri merrte një copë bukë, tjetri disa fiq, një tjetër kumblla të thata apo grurë të njomur me ujë. Dhe disa të tjerë nuk merrnin asgjë përveç trupit të tyre të mbuluar me lecka dhe ushqeheshin kur natyra i detyronte me bimësinë që rritej në shkretëtirë.

Pasi kalonin lumin Jordan, ata shpërndaheshin larg në drejtime të ndryshme. Dhe ky ishte rregulli i jetës së tyre që të gjithë e respektonin -- as të mos flisnin me njëri-tjetrin, as të mos e dinin se si jetonin apo agjëronin të tjerët. Nëse binte rasti që të shikonin njëri-tjetrin në shkretëtirë, ata iknin në një vend tjetër larg duke jetuar vetëm fare dhe duke i kënduar gjithmonë Perëndisë, dhe në një kohë të caktuar hanin një sasi shumë të vogël ushqimi. Kështu e kalonin gjithë kreshmën dhe ktheheshin në manastir vetëm një javë para Ringjalljes së Krishtit, ditën e së Dielës së Palmave(Dafinave). Secili kthehej duke patur ndërgjegjen e tij si dëshmitare të punëve, dhe askush nuk pyeste njeri tjetër se si e kishte kaluar kohën në shkretëtirë. Të tilla ishin rregullat e manastirit. Secili prej tyre endej në shkretëtirë duke u përpjekur me vetveten përpara Gjykatësit të kësaj përpjekje -- Zotit -- duke mos dashur që të kënaqin njerëzit duke agjëruar në sytë e botës. Sepse ajo që bëhet për hir të njerëzve për te fituar lëvdata dhe ndere, jo vetëm është gjë e kotë për ata që e bëjnë një gjë të tillë, por nganjëherë bëhet shkak për një dënim të madh.

Zosimas bëri ashtu si gjithë të tjerët. Dhe ai shkoi larg, shumë larg në shkretëtirë me një shpresë të fshehtë se mund të gjente një at që mund të ishte duke jetuar atje i cili mund të ishte në gjendje për të shuar etjen dhe mallin e tij. Dhe ai erdhi vërdallë pa pushim sikur nxitonte për të shkuar në një vend të caktuar. Kishte plot 20 ditë qe ecte dhe kur erdhi ora e 6-të ndaloi, dhe duke u kthyer nga lindja, filloi të këndonte Orën e 6 dhe të recitonte lutjet e zakonit. Ai filloi t'a ndërpriste udhëtimin e tij në orë të caktuara të ditës që te pushonte pak, të këndonte psallme duke qëndruar në këmbë dhe duke u lutur i ulur në gjunjë.

Dhe teksa këndonte pa i kthyer sytë nga qiejt, papritur pa në te djathtë të bregores ku qëndronte një gjë që i ngjante si trup njeriu. Në fillim u hutua pasi mendonte se pa një vizion të djallit, dhe filloi t'a zinte edhe frika. Por, duke e ruajtur veten me shenjën e Kryqit dhe duke dëbuar frikën, e ktheu shikimin në atë drejtim dhe me të vërtetë pa një lloj forme që po levizte për nga jugu. Ishte lakuriq, lëkura e errët e djegur nga nxehtësia e diellit; flokët i kishte të bardhë si lesh bagëtie dhe jo shumë të gjatë, i arrinin deri mbi qafë. Zosimas ishte kaq i gëzuar që shikontë nje formë njerëzore aqsa vrapoi pas saj, por forma po largohej prej tij. Ai e ndoqi. Pasi e ndoqi për një kohë të gjatë, kur iu afrua aqsa mund ta dëgjonte, ai bërtiti:

"Përse vrapon dhe i largohesh një plaku dhe një mëkatari si unë? Skllav i Zotit të Vërtetë, ndal e më prit mua, kushdo qofsh, në emër të Zotit po të them, për hir të dashurisë së Zotit, për hir të Kujt po jeton në shkretëtirë."

"Për hir të Perëndisë më fal o Abba(At) Zosimas, por nuk mund të kthehem me fytyrë nga ty dhe të të tregoj fytyrën time. Sepse unë jam një grua dhe lakuriq siç më shikon, me turpin e trupit tim të zbuluar. Por nëse do të përmbushësh një dëshirë të nje gruaje mëkatare, me hidh robën tënde që mund të mbuloj trupin tim dhe të kthehem me fytyrë nga ty dhe të të kërkoj bekimin tënd"

Në këtë moment paniku e mbërtheu Zosimas, sepse ai e dëgjoi atë që ta thërriste në emër. Por pastaj e kuptoi se ajo nuk mund ta dinte emrin e tij pa ditur asgjë për të, po të mos kishte patur fuqinë e diturisë shpirtërore të brendshme.

Ai menjëherë bëri siç i tha gruaja. E hoqi robën e tij të vjetër e të rreckosur dhe ia hodhi asaj, duke kthyer kurrizin pasi e hodhi. Ajo e mori dhe e veshi duke mundur që të mbulojë të paktën një pjesë të trupit të saj. Pastaj u kthye me fytyre nga Zosimas dhe i tha:

"Përse pate dëshirë të takosh një grua mëkatare Abba Zosimas? Çfarë dëshiron të dëgjosh apo mësosh nga unë ti që nuk je epur nga përpjekje të mëdha?"

Zosimas u hodh përtokë dhe i kërkoi bekimin. Ajo po ashtu u përul përpara tij. Kështu u shtrinë të dy përtoke duke i kërkuar bekimin njëri-tjetrit. Dhe vetëm një fjalë vetëm dëgjohej nga goja e të dyve: "Bekomë!" Pas pak gruaja i tha Zosimas:

"Abba Zosimas, je ti që duhet të japësh bekime dhe të lutesh. Ju jeni bëri i denjë me urdhrin e priftërisë dhe për shumë vite keni qëndruar para altarit të shenjtë duke ofruar sakrificën e Mistereve Hyjnore."

Këto fjalë e futën Zosiman në një panik akoma më të madh. Me lotë në sy ai iu drejtua asaj:

"O nënë e mbushur me frymë, nga mënyra e jetës tuaj është e dukshme që ju jetoni me Perëndinë dhe jeni e vdekur për botën. Hiri që të është dhuruar është i dukshëm -- sepse ju më thirrët në emër dhe e dinit që jam prift, edhe pse nuk më keni takuar ndonjëherë më parë. Hiri nuk njihet nga urdhëri i priftërisë, por nga dhuratat e Frymës, kështu për hir të Perëndisë më jep bekimin tënd sepse unë kam nevojë për lutjet e tua."

Duke i hapur rrugën dëshirës së plakut gruaja tha:

"I bekuar është Perëndia i Cili kujdeset për shpëtimin e njerëzve dhe shpirtrave të tyre."

Zosimas u përgjigj: "Amin."

Dhe të dy u ngritën në këmbe. Pastaj gruaja e pyeti plakun:

"Pse ke ardhur, o njeri i Zotit, tek mua që jam plot mëkat? Përse ke dëshirë të takosh një grua lakuriq që i mungojnë të gjitha virtytet? Megjithatë, unë di një gjë -- Hiri i Shpirtit të Shenjtë të solli ty këtu për të më kryer mua një shërbesë në kohën e duhur. Thuamë o At, si po jetojnë të Krishterët? Po mbretërit? Si po drejtohet Kisha?"

Zosimas i tha: "Falë lutjeve të tua, o nënë, Krishti u ka dhuruar një paqe jetëgjatë të gjithëve. Por përmbushja dëshirën e padenjë mua plakut dhe lutu për gjithë botën dhe për mua që jam mëkatar, në mënyrë që endjet e mia në shkretëtirë të mos jenë të pafrutshme."

Ajo iu përgjigj: "Ju jeni prift, Abba Zosimas, jeni ju që duhet të luteni për mua dhe për të gjithë -- sepse kjo është thirrja e juaj. Por duke qënë se ne të gjithë duhet të jemi të bindur, unë do t'a bëj me dëshirë atë që më kërkon."

Dhe me këto fjalë ajo u kthye nga lindja duke i kthyer sytë nga qielli dhe duke i shtrirë duart, filloi që të lutej duke pëshpëritur. Lutej duke pëshpëritur në mënyrë që Zosimas të mos kuptonte se çfarë po thosh në lutje. Ndërsa ai vetë qëndronte me një zemër që i dridhej duke i ngulur sytë në tokë pa nxjerrë asnjë fjalë nga goja, siç na tregonte vetë Zosimas. Dhe ai m'u betua duke thirrur Zotin si dëshmitar, se lutja e saj ishte shumë e gjatë, dhe kur ai ngriti sytë nga toka dhe e pa atë, ajo kishte ngritur lart sa ndonjë krah nga toka dhe po lutej duke qëndruar në ajër. Kur ai e pa këtë, një frikë akoma më e madhe e zuri dhe ra përtokë duke qarë dhe duke përsëritur shumë herë, "Mëshiro o Zot".

Dhe teksa qëndronte i ulur në gjunjë përtokë ai u tundua nga një mendim: Mos vallë është nje shpirt dhe mbase lutja e saj është hipokrizi. Por në atë çast gruaja u kthye e ngriti plakun nga toka dhe i tha:

"Përse të turbullojnë mendimet o At dhe të tundojnë në lidhje me mua, sikur unë jam një shpirt dhe një hipokrite në lutje? Ta dish o at i shenjtë se unë jam vetëm nje grua mëkatare, megjithëse mbrohem nga Pagëzimi i Shenjtë. Dhe nuk jam shpirt por baltë dhe rërë dhe vetëm mish."

Dhe pas këtyre fjalëve ajo e mbrojti veten duke bërë shenjën e Kryqit në ballë, sy, gojë dhe gjoks duke thënë:

"Na mbroftë Zoti nga i keqi dhe planet e tij, sepse të ashpëra janë sulmet e tij mbi ne."

Pasi e dëgjoi dhe pa këtë, plaku ra përtokë duke pushtuar shputat e këmbëve të saj, dhe i tha me lotë ne sy:

"Të përgjërohem në Emër të Krishtit Zotit tonë, i Cili lindi nga një Virgjëreshë, për hir të së Cilit e ke zhveshur veten, për hir të së Cilit ti e ke lodhur mishin e trupit, mos u fshih nga skllavi yt, por më trego se kush je dhe si ke përfunduar në shkretëtirë. Më thuaj gjithçka në mënyrë që punët e mrekullueshmë të Perëndisë të bëhen të njohura. Një urtësi e fshehur dhe një thesar i fshehur -- çfarë përfitimi kemi nga to? Më thuaj gjithçka, të përgjërohem. Sepse ti nuk ke për te folur kot apo për ti rritur vlerat vetes por për të më treguar të vërtetën mua mëkatarit të padenjë. Unë besoj në Zotin për të Cilin ti jeton dhe të Cilit i shërben. Besoj se Ai më ka sjellë në këtë shkretëtirë që të më tregojë rrugën e Tij në lidhje me ty. Nuk na takon ne që t'u rezistojmë planeve të Perëndisë. Po të mos ishte Vullneti i Perëndisë që ti dhe jeta tënde të bëheshit të njohura, Ai nuk do të më kish lejuar mua që të të takoja dhe nuk do të me kish dhënë fuqi që të merrja këtë rrugë të tillë, mua që deri dje nuk guxoja të braktisja qelinë time."

Dhe Abba Zosimas i tha plot fjalë të tjera. Gruaja e ngriti nga toka dhe i tha:

"Abba, kam turp që të të rrëfej jetën time të shthurur, për hir te Zotit më fal! Ashtu siç e pe trupin tim të zhveshur do të të rrëfej po ashtu të gjitha punët e mia, që t'a dish edhe ti me çfarë turpi dhe paturpësie është mbushur shpirti im. Unë nuk po vrapoja kot për së koti, siç mendove ti, se unë nuk kam asgjë për te cilën të jem krenare -- unë që isha potiri(ena) i zgjedhur i djallit? Kur të filloj të të rrëfej historinë time do të ikësh me vrap, ashtu siç ikën larg një gjarpri, sepse veshët e tu nuk do të durojnë dot helmin e veprimeve të mia. Do t'i rrëfej të gjitha pa të fshehur asgjë, por më parë të përgjërohem që të lutesh për mua pa pushim, në menyrë që edhe unë të gjej mëshirë në Ditën e Gjykimit.

Plaku qau dhe gruaja filloi historinë e saj.

"Vendlindja ime, o at i shenjtë, është Egjipti. Qër kur prindërit e mi ishin akoma gjallë unë e braktisa dashurinë e tyre dhe ika në Aleksandri dhe isha vetëm 12 vjeç. Më vjen turp të sjell ndër mend se si atje unë e prisha vajzërine dhe u dhashë pa rezervë si e pangopur pas ndjenjave të trupit. Nuk dua të flas për këtë shkurtimisht pasi dua që ti të mesosh shkallën e pasioneve dhe shthyrrjes sime. Për rreth 17 vjet, të me falësh o At, jetova në këtë mënyrë. Unë isha si zjarri i orgjive publike. Dhe nuk e bëja për hir të parave -- dhe këtu të them të vërtetën e pastërt. Shpesh kur më ofronin lekë, unë i refuzoja lekët. Veproja në këtë mënyrë që të flija me sa më shumë burra dhe të bëja me ta atë që atyre ju sillte kënaqësi pa u marrë asnjë lek. Mos mendo se unë isha e pasur dhe se kjo ishte arsyeja përse nuk u merrja lekë. Unë jetoja duke lypur, shpesh duke tjerrë fije liri, por kisha një etje të pashuar dhe një pasion të pandalur për tu shtrirë në llum. Kjo ishte jeta për mua. Çdo lloj abuzimi te natyrës unë e shikoja si jetë.

Në këtë mënyrë jetoja. Pastaj, një verë pashë një grumbull të madh Libianësh dhe Egjiptianësh duke vrapuar në drejtim të detit. E pyeta njërin prej tyre, "Për ku vrapojnë këta njerëz?" Ai m'u përgjigj: "Ata po shkojnë të gjithë në Jeruzalem për Lartësimin e Kryqit të Çmuar dhe Jetëdhënës, që mbahet pas pak ditësh." Dhe i thashë atij "A do më merrni edhe mua po të kisha dëshirë të shkoja?" "Askush nuk të pengon nëse ke para për të paguar për udhëtimin dhe ushqim". Dhe i thashë atij: "Të të them të vërtetën nuk kam as para dhe as ushqim. Por dua të shkoj me ta dhe do të hipi në varkë. Ata do të më ushqejnë duan apo s'duan. Unë kam trupin -- ata mund ta marrin atë si pagesë për udhëtimin". Papritur u mbusha me një dëshirë për të shkuar, o Abba, që të kisha më shumë dashnorë që të mund të kënaqnin pasionet e mia. Të thashë, Abba Zosimas, që të mos më detyroje që të të rrëfeja shthurrjen time. Zotin e kam dëshmitar, kam frikë se do të ndot dhe ty dhe vetë ajrin që ti thith me fjalët e mia."

Zosimas duke qarë iu përgjigj:

"Për hir të Zotit vazhdo o nënë, fol dhe mos e ndërpre rrjedhën e një historie kaq prekëse."

Dhe duke rinisur historinë e saj, ajo vazhdoi:

"Ai i riu që e pyeta, pasi dëgjoi fjalët e mia të pahijshme, qeshi dhe u largua. Ndërsa unë, flaka tej boshtin e tjerrjes se lirit dhe vrapova në drejtim të detit në të njëjtin drejtim që po shkonin të gjithë. Pashë disa djem të rinj që po qëndronin në breg, ishin rreth 10 apo më shume, plot jetë dhe të kujdesshëm në lëvizjet e tyre, dhe e kuptova se ata do të më ndihmonin të hipja në varkë (dukej se ata po prisnin për më shumë pasagjerë teksa disa prej tyre kishin dalë në breg). Pa turp fare, si zakonisht, u përzieva me turmën duke thënë, "Më merrni me vete edhe mua atje ku po shkoni, se nuk do të jem e tepërt". U thashë edhe disa fjalë të tjera që bënë që ata të qeshnin me të madhe. Duke parë se sa e gatshme isha unë për tu tregua e shthurrur, më morën përnjëherësh në varkë. Edhe ata që kishin për të ardhur erdhën dhe varka u nis.

E si mund të të rrëfej atë që ndodhi pas kësaj? Cila gjuhë mund ta tregojë, cilët veshë mund t'a dëgjojnë se çfare ngjau në atë varkë gjatë atij udhëtimi! Dhe gjatë kësaj unë i shtyja me forcë ata të rinj bile edhe kundër dëshirës se tyre. Nuk ngeli asnjë akt shturrje i rrëfyeshëm apo i parrëfyeshëm të cilin unë nuk ua mësova. Çuditem, Abba, se si deti qëndroi i patrazuar para shthyrrjeve tona, se si toka nuk i hapi nofullat e saj, dhe se si ferri nuk më përpiu mua të gjallë kur i kapa në rrjetën time gjithë ata shpirtra. Por mendoj se Zoti po priste pendimin tim. Sepse Ai nuk dëshiron vdekjen e mëkatarit por me shpirtmadhësi pret kthimin e tij tek Ai. Më në fund arritëm në Jeruzalem. E kalova ditën para festivalit në qytet, duke jetuar të njëjtën jetë, mbase akoma më keq se më parë. Nuk u kënaqa me të rinjtë që kisha joshur në det dhe që më ndihmuan që të vija në Jeruzalem, por josha edhe plot të tjerë -- qytetarë dhe të huaj.

Dita e shenjtë e Lartësimit të Kryqit agoi teksa unë isha ende duke u endur vërdallë -- duke gjuajtur për të rinj. Sa lindi agimi pashë që të gjithë po nxitonin për në kishë, kështu që edhe unë u bashkova me ta. Kur ora për lartësimin e shenjtë afroi, po përpiqesha që të depërtoja në mes të turmës që po ngjeshej për të hyrë në dyert e kishës. Mezi munda me shumë vështirësi që të arrij afër hyrjes së tempullit prej nga ku Pema Jetëdhënëse e Kryqit po i tregohej njerëzve. Por kur arrita tek pragu i derës në të cilin hynin të gjithë, u ndala nga një forcë e padukshme që nuk më lejonte që të hyja. Ndërkohë turma e njerëzve më shtyu mënjanë dhe e gjeta veten duke qëndruar përpara Kishës. Duke menduar se më ngjau kështu falë dobësisë si grua, fillova përsëri që të përzihem me turmën duke dashur që të hyj brenda. Por kot që u mundova. Përsëri, sapo bëra që të shkelja pragun e derës në të cilën të gjithë po hynin në kishë pa ndonjë vështirësi, u ndala përsëri. U duk sikur vetëm unë isha e pamirëpritur nga kisha. M'u duk sikur sikur ishte një grumbull ushtarësh që qëndronin tek dera vetëm që të më ndalnin mua nga hyrja në kishë. Përsëri u ndala nga e njëjta forcë e fuqishme dhe përsëri përfundova para kishës.

Pasi u përpoqa tre apo katër herë, u ndjeva shumë e lodhur dhe nuk kisha më fuqi që të shtyja dhe të shtyhesha në rradhë, kështu që dola mënjanë dhe qëdrova në qoshe të hajatit(pjesa para kishës) te Kishës. Vetëm atëherë me shumë vështirësi fillova të kuptoja arsyen përse u ndalova që të hyja në Kishë për të parë Kryqin Jetëdhënës.
Fjala e shpëtimit preku butësisht sytë e mi dhe më tregoi se ishte mënyra ime e fëlliqur e jetës që më pengoi hyrjen në kishë. Fillova të qaj dhe vajtoj dhe ti bija gjoksit me grushta dhe të psherëtija nga thellësia e zemrës sime. Dhe po qëndroja në këmbë duke qarë kur pashë mbi mua ikonën e Nënës së Tërëshenjtë të Zotit. Dhe duke khyer nga ajo syte e trupit dhe të shpirtit i thashë:

"O Zonjë, Nëna e Zotit, që linde në mish Fjalën e Zotit, e di, oh sa mire e di, që nuk është aspak nderim apo lumëri për ty kur një njeri kaq i fëlliqur dhe i shthyrur si unë i kthen sytë nga ikona tënde, O Virgjëreshë e Përjetshme që e mbajte trupin dhe shpirtin tënd të pastërt. Me të vërtetë, unë inkurajoj urrejtje dhe përbuzje përpara pastërtisë tënde virgjërore. Por unë kam dëgjuar se Zoti i Cili lindi prej teje u bë njeri me qëllim që të thërrasë mëkatarët në pendim. Prandaj më ndihmo, se nuk kam asnjë njeri tjetër që të më ndihmojë. Urdhëro që hyrja e kishës të hapet edhe për mua. Më lejo edhe mua që të shoh Pemën e nderuar në të cilën Ai lindi prej teje dhe vuajti në mish dhe derdhi Gjakun e Tij të shenjtë për shpengimin e mëkatarëve dhe për mua, kështu e padenjë siç jam. Bëhu dëshmitaria ime besnike përpara Birit tënd se unë nuk kam për të njollosur më trupin tim me papastërtinë e kurvërimit, por sapo të shoh Pemën e Kryqit do të heq dorë nga bota dhe tundimet e saj dhe do shkoj atje ku ti të më drejtosh."

Duke qënë se fola sikur kisha fituar pak shpresë me besim të drejtë dhe pata besim në mëshirën e Nënës së Zotit, u largova nga vendi ku qëndroja duke u lutur. Dhe shkova përsëri dhe u futa në turmën që po shtyhej për t'u futur në tempull. Dhe askush nuk dukej se po më ndalonte mua, askush nuk më pengoi që të hyja në kishë. Më pushtuan të dridhurat dhe isha pothuajse në dëlirësi. Kur arrita tek dera të cilën nuk munda t'a kaloja më parë, -- m'u duk sikur e njëjta forcë që po më pengonte më parë e hapte rrugën për mua -- hyra pa vështirësi dhe e gjeta veten në mes të vendit të shenjtë. Ja tek shoh Kryqin Jetëdhënës. I pashë edhe Misteret e Zotit dhe si Perëndia pranon pendimin. Duke u shtrirë përtokë adhurova atë tokë të shenjtë dhe e putha duke u dridhur. Pastaj dola nga kisha dhe shkova tek ajo që më premtoi që të bëhet mbrojtësja ime, në atë vend ku kisha vulosur betimin tim. Duke u ulur në gjunjë përpara Virgjëreshës Nënës së Zotit, i thashë asaj këto fjalë që po të them:

"O zonjë e dashur, ti më tregove dashurinë tënde të madhe për gjithë njerëzit. Lavdi Zotit i Cili pranon pendimin e mëkatarëve nëpërmjet teje. Çfarë mund të sjell ndër mend apo të them tjetër unë mëkatarja? Erdhi ora që unë të përmbush betimin tim, se ti je dëshmitaria ime. Tani më merr për dore në rrugën e pendimit!" Dhe pas këtyre fjalëve dëgjova një zë nga lart:

"Nëse e kalon Jordanin, do të gjesh paqe të madhërishme."

Pasi dëgjova këtë zë dhe duke qënë e bindur që më drejtohej mua, i thirra Nënës së Zotit:

"O Zonjë, Zonjë, mos më harro!"

Me këto fjalë u largova nga hajati i kishës dhe u nisa në udhëtimin tim. Teksa po ikja nga kisha një i panjohur më pa dhe më dha tre monedha duke më thënë:

"Motër, merri këto."

I mora monedhat dhe me to bleva tre bukë dhe i mora me vete për rrugës si një dhuratë e bekuar. E pyeta njeriun që shiste bukët: "Nga është rruga për në Jordan?" Më drejtoi nga hyrja e qytetit që ishte në atë drejtim. Pasi kalova muret rrethuese të qytetit duke vrapuar vazhdova udhëtimin tim duke qarë me lot. Ata njerëz që takoja rrugës i pyesja për rrugën dhe pasi eca gjithë ditën atë ditë (më duket se ishte ora 9 kur pashë Kryqin) arrita në muzg tek Kisha e Shën Joan Pagëzorit që ishte në bregun e Jordanit. Pasi u luta në tempull, shkova në lumë për të larë fytyrën dhe duart me ujin e bekuar të lumit. Mora pjesë në Misteret e shenjta dhe Jetëdhënëse të Kishës së Pararendësit dhe hëngra gjysmën e njëres prej bukëve që kisha marë me vete. Pastaj, pasi piva ca ujë nga Jordani, u shtriva dhe flejta atë natë përtokë. Në mëngjes gjeta një varkë të vogël dhe kapërceva lumin duke kaluar në bregun tjetër. Iu luta përsëri Zonjës Sonë që të më udhëhiqte kudo që të dëshironte. E gjeta veten në shkretëtirë dhe që prej atëherë deri në ditën e sotme kam qënë e larguar nga të gjithë, duke iu qëndruar larg njerëzve dhe duke vrapuar larg nga të gjithë. Dhe jetoj këtu duke u kapur pas Zotit tim që i shpëton të gjithë ata që i kthejnë sytë tek Ai kur janë në furtuna apo në dobësi.

Zosimas e pyeti:

"Sa vite kanë kaluar që kur erdhe të jetosh në shkretëtirë?"

Ajo u përgjigj:

"Dyzet e shtatë vjet kanë kaluar tashmë më duket, që kur u largova nga ai vend i shenjtë."

Zosimas e pyeti:

"Po ushqimin ku e gjen?"

Gruaja u përgjigj:

"Kisha dy bukë e gjysëm kur kalova Jordanin. Nuk kaloi shume dhe ato u thanë e u bënë të forta shkëmb. Duke ngrënë nga pak i mbarova pas disa vjetësh."

Zosimas e pyeti.

"Si ka mundësi që ke jetuar kaq shumë vjet pa u sëmurur dhe pa vuajtur nga një ndryshim kaq i madh i jetës?"

Gruaja iu përgjigj:

"Ti Zosimas më kujton ato gjëra për të cilat unë nuk guxoj të flas. Sepse kur sjell ndër mend të gjitha rreziqet që kam tejkaluar dhe të gjitha mendimet e dhunshme që me turbullonin mendjen, ende jam e frikësuar se këto do më pushtojnë përsëri."

Zosimas i tha:

"Mos mbaj asnjë sekret prej meje, më fol hapur pa fshehur asgjë."

Dhe ajo i tha atij:

"Më beso Abba, 17 vjet i kalova në këtë shkretëtirë duke luftuar kafshë të egra -- dëshira dhe pasione të çmendura. Kur bëhesha gati që të haja ushqim, fillonte të më vinte keq që kisha lënë mishin dhe peshkun që e kisha me shumicë në Egjipt. Me vinte keq që nuk kisha as verë sepse unë pija shumë verë kur jetoja në botë, kurse këtu nuk kisha as ujë të pija. Digjesha e epesha nga etja e madhe. Dëshira e çmendur për këngë të shturrura më lindnin dhe më turbullonin shumë dhe më shtynin që të këndoja këngë satanike që i kisha mësuar dikur. Por kur këto mendime më hynin në kokë i bija gjoksit dhe i kujtoja vetes betimin që kisha bërë kur po shkoja në shkretëtirë. Në mendimet e mia u ktheva tek Ikona e Nënës së Zotit që më pranoi dhe për të qaja me lot në lutje. I përgjërohesha asaj që të më përzinte ato mendime që kishin pushtuar shpirtin tim të keq. Dhe pasi qaja gjatë dhe i bija gjoksit me grusht arrija të shihja dritë më në fund që dukej sikur ndriçonte nga të gjitha anët. Dhe pas stuhisë së rrëmbyer, binte një qetësi e gjatë.

Si mund të të rrëfej mendimet që më shtynin në kurvërim, si mund të t'i tregoj ato o Abba? Një zjarr u ndez në zemrën time të keqe që m'u duk se do të me digjte mua komplet dhe do të më ndizte një etje për të pushtuara. Sapo më erdhi ky neps u plasa përtokë dhe e ujita tokën me lotët e mi, sikur të kisha parë para syve të mi dëshmitaren time që m'u shfaq në atë moment të pabindshmërisë sime, dhe m'u duk sikur po kërcënonte me ndëshkim për krimin. Dhe unë nuk u ngrita nga toka (nganjëherë qëndroj e shtrirë kështu për një ditë e një natë) derisa një dritë e butë dhe e ëmbël më ndriçoi dhe më përzuri mendimet që më kishin pushtuar. Po gjithmonë unë i ktheja sytë e mendjes sime nga Mbrojtësja ime, duke i kërkuar që të më vinte në ndihmë mua që po zhytesha me shpejtësi në valët e shkretëtirës. Dhe gjithmonë e kisha atë si Ndihmësen time dhe Pranuesen e pendesës sime. Dhe kështu jetova për shtatëmbëdhjetë vjet në mes rreziqesh pa pushim. Që atëherë e deri më sot Nëna e Zotit më ka ndihmuar për çdo gjë dhe më udhëheq sikur më ka zënë prej dore."

Zosimas e pyeti:

"Si ka mundësi që nuk pate nevojë per ushqim dhe për veshje?"

Ajo iu përgjigj:

"Pasi i mbarova copat e bukës qe kisha me vete të cilat ti zura në gojë më parë, për 17 vjet u ushqeva me bimësinë dhe gjithçka ç'mund të gjeja në shkretëtirë. Robat që kisha veshur kur kalova Jordanin mu grisën dhe vjetëruan. Vuajta shumë nga e ftohta dhe nga e nxehta ekstreme. Disa herë u dogja në diell dhe disa herë dridhesha nga e ftohta e madhe, dhe shpesh bija pa ndjenja në tokë pa marrë as frymë e pa bërë asnjë lëvizje. Vuajta nga shumë vuajtje dhe nga shumë tundime të këqija. Por që atëherë e deri më sot Fuqia e Zotit në shumë raste e ka ruajtur shpirtin tim plot mëkat dhe trupin tim të përulur. Vetëm kur reflektoj mbi djajtë prej të cilëve Zoti më ka shpëtuar mua, gjej një ushqim të pavdekshëm për shpresë në shpëtim. Unë jam ushqyer dhe veshur nga Fjala e Plotfuqishme e Zotit, Zoti i të gjithëve. Se njeriu nuk jeton vetëm me bukë. Dhe ata që e kanë zhveshur veten nga rreckat e mëkatit nuk kanë më strehë, dhe fshihen nëpër guvat e shkëmbinjve (Job 24; Heb. 11:38)."

Duke dëgjuar se ajo citoi fjalë nga Shkrimet, nga Moisiu dhe Jobi, Zosimans e pyeti:

"Domethënë i ke lexuar psallmet dhe librat e tjera?"

Ajo qeshi kur dëgjoi këtë dhe i tha plakut:

"Më beso, nuk kam parë një fytyrë njeriu që kur kalova Jordanin, përveç fytyrës suaj sot. Nuk kam parë një kafshë apo një qënie të gjalle që kur erdha në këtë shkretëtirë. Asnjëherë nuk mësova nga librat. Asnjëherë nuk kam dëgjuar njeri që ti lexojë apo këndojë ato. Por vetë fjala e Zotit që është e gjallë dhe në veprim i mëson njeriut dije. Dhe ky është fundi i historisë sime. Por siç të kërkova në fillim, edhe tani të përgjërohem për hir të Fjalës së Mishëruar te Zotit, lutju Perëndisë për mua mëkataren."

Duke përfunduar historinë e saj ajo u përul përpara tij. Dhe me lotë në sy plaku thirri:

"I bekuar është Zoti i Cili bën punët e mëdha dhe të çudishme, të lavdishmet dhe të mrekullueshmet që nuk kanë fund. I bekuar është Zoti i Cili më ka treguar mua se si Ai i shpërblen ata që ia kanë frikën. Me të vërtetë, O Zot, ti nuk i braktis ata që të kërkojnë Ty!"

Dhe gruaja, duke mos e lejuar plakun që të përulej para saj i tha:

"Të lutem at i shenjtë, për hir të Jisu Krishtit Zotit dhe Shpëtimtarit, mos i thuaj njeriu për këto që dëgjove derisa Zoti të më shpëtojë nga kjo tokë. Dhe tani të duhet të largohesh në paqe dhe do të shihemi përsëri vitin tjetër, nëse Zoti do të na ruajë me mëshirë e Tij të madhe. Por për hir të Zotit, bëj siç po të them. Vitin tjetër gjatë Kreshmës mos e kapërce lumin Jordan siç e keni zakon në manastir."

Zosimas u mahnit teksa dëgjoi nga goja e saj se ajo i njihte rregullat e manastirit dhe mundi vetëm të thosh këto fjalë:

"Lavdi Zotit i Cili u dhuron dhurata të mëdha atyre të cilët e duan Atë."

Ajo vazhdoi:

"Abba, qëndro në manastir. Dhe sikur të duash të largohesh, nuk do të jesh dot në gjendje. Dhe në perëndimin e diellit të ditës së shenjtë të Darkës së Fundit, hidh pak nga Trupi dhe Gjaku Jetëdhënës i Krishtit në një potir(enë) të shenjtë të denjë për të mbajtur këto mistere dhe mi sill mua. Dhe prit për mua në brigjet e Jordanit në krah të pjesës së banuar të tokës, se do të vi të marr pjesë në Dhuratat Jetëdhënëse. Sepse që nga dita qe kungova në tempullin e Pararendësit përpara se të kaloja Jordanin e deri më sot, nuk u jam afruar Misterve të Shenjta. Dhe kam etje për to me nje mall dhe dashuri të padurueshme. Prandaj të lutem dhe të përgjërohem të më plotësosh dëshirën, të më sjellësh Misteret Jetëdhënëse në të njëjtën orë kur Zoti Ynë i bëri dishepujt e Tij që të merrnin pjesë në Darkën e Tij Mistike. Thuaji Abotit Joan në manastir atje ku jeton edhe ti. Shikoni veten dhe vëllezërit se keni shumë se çfarë të korrigjoni. Vetëm mos ia thuaj këtë tani, por kur të të udhëzojë Perëndia. Lutu për mua!"

Me këto fjalë ajo u zhduk në thellësi të shkretëtirës. Duke rënë në gjunjë dhe duke u përulur në tokë atje ku kish qëndruar ajo, Zosimas i dërgoi lavdërime dhe falenderime Zotit në qiell. Dhe pasi u end në shkretëtirë u kthye në manastir atë ditë që u kthyen të gjithë vëllezërit.

Gjatë gjithë vitit ai nuk nxorri një fjalë nga goja, nuk guxonte ti thosh njeriu se çfarë kishe parë. Por në zemër i lutej Perëndisë që ti jepte një shans tjetër që të takonte fytyrën e dashur të asketes. Dhe kur erdhi e Diela e Parë e Kreshmës së Madhe, të gjithë shkuan në shkretëtirë me lutjet e zakonshme dhe këndimet e psallmeve. Vetëm Zosimas qëndroi mbrapa pasi ishte i sëmurë -- ishte me ethe. Dhe atëherë i erdhën ndër mend fjalët e shënjtores: "dhe sikur të duash të nisesh nuk do të mundësh dot."

Shumë ditë kaluan dhe më në fund Zosimas e kaloi sëmundjen dhe qëndroi në manastir. Murgjit u kthyen përsëri, dita e Darkës se Fundit agoi, dhe ai bëri siç ishte urdhëruar. Pasi hodhi ca prej Trupit dhe Gjakut të tërëpastërt në një potir dhe ca thelpinj, kumblla të thata dhe ushqim kreshmor të njomur me ujë në një shportë të vogël, ai u nis për në shkretëtirë dhe arriti në brigjet e Jordanit dhe u ul për të pritur shënjtoren. Priti për një kohë të gjatë dhe filloi të dyshojë. Pastaj ngriti sytë nga qielli dhe filloi të lutej:

"Me lejo o Zot që të shikoj përsëri atë që Ti më lejove ta shoh njëherë. Mos më ler që të me shkojë mundimi dëm, falë barrës së mëkateve të mia".

Dhe pastaj një mendim tjetër e goditi:

"Po sikur të vijë? Nuk ka asnjë varkë, si do ta kalojë ajo Jordanin që të vijë të më takojë mua të padenjin?"

Dhe teksa po i bluante këto mendime në kokë ai pa gruan e shenjtë të qëndronte në bregun tjetër të lumit. Zosimas u ngrit në këmbë nga gëzimi duke lavdëruar dhe falenderuar Zotin. Dhe përsëri i erdhi në kokë mendimi se ajo nuk do të kapërcente dot Jordanin. Pastaj e pa atë teksa bëri shenjën e kryqit mbi ujrat e lumit Jordan (nata ishte me hënë të plotë, siç na rrëfeu më vonë) dhe pastaj hodhi hapin në ujë duke ecur mbi sipërfaqen e ujit të lumit në drejtim të tij. Dhe kur donte të gjunjëzonte veten, ajo i thirri atij kur ishte duke ecur mbi ujë:

"Çfarë bën Abba, ti je prift dhe po mban Dhuratat hyjnore!"

Ai iu bind asaj dhe kur arriti në breg ajo i tha plakut:

"Bekomë o At, më beko mua!"

Ai iu përgjigj asaj duke u dridhur, sepse një gjendje konfuzioni e kishte mbërthyer atë teksa pa atë mrekulli:

"Me të vërtetë Zoti nuk na gënjeu kur na premtoi se kur ne të pastrojmë vetveten do të bëhemi si Ai. Lavdi Ty, Krisht Zoti ynë, që më tregove mua me anë të skllaves tënde sa larg jam unë nga perfeksioni."

Këtu gruaja i kërkon atij që të thotë Besoren e Etërve tanë. Ai e filloi, ajo e mbaroi lutjen dhe sipas zakonit të asaj kohe i dha puthjen e paqes në buzë. Pasi mori Misteret e Shenjta, ajo i ngriti duart nga qielli dhe psherëtiti me lotë në sy duke thirrur:

"Tani lëre shërbëtoren Tënde të iki në paqe, O Zot, sipas fjalës Tënde, sepse sytë e mi e kanë parë shpëtimin Tënd."

Pastaj i tha plakut:

"Të më falësh Abba që po të kërkoj të më përmbushësh edhe një dëshirë tjetër timen. Shko tani në manastir dhe le të të ruajë hiri i Perëndisë. Dhe vitin tjetër hajde përsëri në të njëjtin vend ku të takova për herë të parë. Hajde për hir të Zotit se do të më takosh përsëri sepse kjo është dëshira e Perëndisë."

Ai i tha asaj:

"Që nga kjo ditë unë do të doja që te të ndiqja ty nga pas dhe gjithmonë të shikoja fytyrën tënde. Por tani përmbush një dëshirë të vetme të plakut dhe merr diçka nga ky ushqim që kam sjellë për ty."

Dhe ai i tregoi asaj shportën në të cilën ajo preku me majat e gishtrinjve vetëm ushqimin kreshmor. Dhe pasi mori tre fara gruri dhe tha se Shpirti i Shenjtë e ruan substancën e shpirtit të pastërt. Pastaj tha:

"Lutu për hir të Perëndisë, lutu për mua dhe më kujtoje mua të paudhën e keqe."

Pasi preku shputat e këmbës së shënjtores dhe i kërkoi që të lutej për Kishën, mbretërinë dhe veten e tij, ai e la atë të largohej me lotë në sy kurse ai vetë u largua me psherëtima dhe brengë, sepse ai nuk mund të mposhtë të pamposhturin. Ndërkohë, ajo përsëri bëri shenjën e Kryqit mbi Jordan dhe hodhi hapin mbi ujë dhe eci mbi të si më parë. Dhe plaku u kthye në manastir i mbushur më gëzim dhe frikë, duke e akuzuar veten se nuk e kish pyetur shënjtoren për emrin e saj. Dhe vendosi që ta pyeste vitin që vjen.

Dhe pasi kaloi edhe një vit, Zosimas përsëri shkoi në shkretëtirë. Arriti në të njëjtin vend por nuk pa asnjë shenjë njeriu. I ngriti përsëri sytë nga qielli si më parë dhe u lut:

"Më trego O Zot, thesarin tënd të pastërt që Ti vete ke fshehur në shkretëtirë. Më trego, të lutem engjellin në mish për të cilën bota nuk është e denjë."

Dhe në bregun tjetër të lumit, ai pa shënjtoren e vdekur të shtrirë me fytyrë nga dielli. Duart e saj ishin bërë kryq sipas zakonit dhe fytyra ishte kthyer nga Lindja. Ai shkoi me vrap dhe derdhi lotë mbi këmbët e shënjtores dhe i puthi ato, duke mos guxuar që të prekte gjë tjetër.

Qau për një kohë të gjatë. Pastaj recitoi psallmet e duhura, tha lutjet e varrimit dhe tha me vete: "A bën ta varros trupin e një shënjtoreje? Apo do të jetë në kundërshtim me amanetin e saj? Në atë moment pa këto fjalë të shkruara në rërë pranë kokës së saj:

"Abba Zosimas, varrose në këtë vend trupin e Marisë së përulur. Ktheja baltës atë që është baltë dhe lutju Perëndisë për mua, që fjeta në muajin e Fermoutin të Egjiptit, që Romanët e quajnë Prill, ditën e parë të muajit, të njëjtën natë të Pasionit të Zotit tonë, pasi mora Misteret Hyjnore." [Shën Maria vdqi në vitin 522 Pas Krishtit]

Pasi e lexoi këtë plaku u gëzua që mësoi emrin e shënjtores. Ai e kuptoi gjithashtu se sapo shënjtoria kishte marrë Misteret e Shënjta në breg të Jordanit, ishte transportuar menjëherë në vendin ku kishte vdekur. Distancën që Zosimas e bëri për 20 ditë, Maria e kishte bërë për një orë dhe ia kishte dorëzuar menjëherë shpirtin e saj Perëndisë.

Pastaj Zosimas mendoi: "Erdhi ora që të bëj siç dëshiron vetë ajo. Po si mund të gërmoj një varr pa patur asgjë përveç duarve të mia?"

Dhe pa aty afër nje copë dru që e kishin lënë udhëtarët në shkretëtirë. Pasi e mori drunë filloi që të hapte varrin. Por toka ishte e fortë dhe e thatë dhe plaku e kish të vështirë që të gërmonte. Plaku u lodh dhe u mbulua nga djersët. Psherëtiu nga thellësitë e shpirtit dhe kur ngriti sytë pa një luan të madh që po qëndronte afër trupit të shënjtores dhe po i lëpinte këmbët. Sapo pa luanin ai u drodh nga frika, sidomos kur solli ndër mend fjalët e Marisë që ajo nuk kish parë asnjë kafshë të egër në shkretëtirë. Teksa mbronte veten duke bërë shenjën e kryqit në mendje i erdhi mendimi se fuqia e asaj që ishte shtrirë atje do ta mbronte plakun nga rreziku. Ndërkohë luani i afrohet plakut duke treguar dashuri në çdo moment.

Zosimas i tha luanit: "Gruaja e Madhe më urdhëroi që t'a varros trupin e saj. Por unë jam plak dhe nuk kam fuqi qe të gërmoj varrin (sepse nuk kam as lopatë dhe do shumë kohë që të vete e të marr një), kështu që a mund ta hapësh ti varrin me thonjtë e tu? Pastaj mund ti përkushtojmë tokës tempullin e vdekshëm të shënjtores.

Teksa ishte ende duke folur, luani me shputat e tij të para filloi të gërmonte një vrimë te thellë që e nxinte trupin e shënjtores.

Përsëri plaku ia lau këmbët shënjtores me lotët e tij dhe pasi i kërkoi që të lutej për të gjithë, e mbuloi trupin me baltë në prezencë të luanit. Ishte ashtu siç kishte qënë, lakuriq dhe e zhveshur nga të gjitha rrobat përveç robës së rreckosur që i kishte dhënë Zosiman me të cilën Maria kishte mbuluar disa pjesë të trupit të saj. Pastaj që të dy morën rrugët. Luani u nis për në thellësi të shkretëtirës si nje qengj, kurse Zosimas u kthye në manastir duke lavdëruar dhe bekuar Krishtin Zotin tonë. Sapo arriti në manastir ai u tha vëllezërve gjithçka dhe të gjithë u mahnitën sapo dëgjuan për mrekullitë e Zotit. Dhe me frikë dhe dashuri e nderuan kujtimin e shënjtores.

Aboti Joan, ashtu siç i kishte thënë edhe Shën Maria Abba Zosimas, gjeti disa gabime në manastir dhe i pastroi ato me ndihmën e Perëndisë. Dhe Shën Zosiman vdiq në të njëjtin manastir duke arritur pothuajse moshën 100 vjeç, dhe pastaj kaloi në jetën e amëshuar. Murgjit e ruajtën këtë histori pa e shkruajtur në letër dhe e kaluan gojë më gojë tek njëri-tjetri.

Por unë (shton Sofronius) sapo e dëgjova këtë histori e shkruajta në letër. Mbase dikush, më i mirëinformuar se une, e ka shkruajtur historinë e jetës së Shënjtores më parë, por unë me aq sa munda, i regjistrova të gjitha duke vendosur të vërtetën mbi gjithçka tjetër. Perëndia që bën mrekulli të mahnitshme dhe që u dhuron dhurata atyre që i drejtohen Atij me besim, i shpërbleftë ata që kërkojnë dritë për veten e tyre në këtë histori, që e dëgjojnë atë, që e lexojnë apo shkruajnë atë, dhe Ai u dhuroftë fatin e Marisë së Bekuar së bashku me gjithë ata që në kohë të ndryshme e kanë kënaqur Perëdinë me mendimet dhe punët e tyre të devotshme.

Dhe le të lavdërojmë Perëndinë, Mbretin e përjetshëm, që Ai të na japë mëshirën e Tij në ditën e gjykimit për hir të Jisu Krishtit Zotit tonë, të Cilit i takon gjithë lavdia, nderi, autoriteti suprem dhe admirimi me Atin e Përjetshëm dhe me Shpirtin e Tërëshenjtë Jetëdhënës, tani e përherë e në jetë të jetëve. Amin.



Tropari, toni 8

Tek ty, O Nënë, u ruajt tamam siç duhet imazhi i hyjnisë sepse ti e more kryqin dhe ndoqe Krishtin, dhe me jetën tënde na mësove që të injorojmë mishin e trupit, sepse është i përkohshëm, por të kujdesemi për shpirtin që është i pavdekshëm. Prandaj, shpirti yt, Shën Mari, gëzon me Engjëjt.


Kontakioni, toni 4

Pasi i shpëtove mjegullës së mëkatit dhe pasi e ndriçove zemrën tënde me dritën e pendesës, O shënjtore e lavdishme, ti iu afrove Krishtit dhe i ofrove Atij Nënën e Tij të Shenjtë, Virgjëreshën Mari, si një ndërmjtëse e plotmëshirshme. Prandaj ti gjete faljen e mëkateve dhe me Engjëjt gëzon në përjetësi.


Fundi dhe Lavdia i takojnë Perëndisë


Shënim: Kisha Orthodhokse kremton ditën e nderimit të Shën Marisë së Egjiptit në 1 prill të çdo viti, kurse ditën e nderimit të Shën Zosimas, më 4 prill të çdo viti. Përktheu nga anglishtja në shqip, Ilirjan Papa.

[Albo]

E Diela e pestë e Kreshmëve

Maria e Egjiptit

Kisha na thekson pendimin e saj të pakonceptueshëm. Kremtohet edhe më 1 prill. Maria do të thotë zonjë , princeshë.
Pra hieromonaku shën Zosimai (4 prill) i kushtuar Perëndisë që foshnjë, u ushtrua për pak kohë në shpellë dhe për 53 vjet në manastir (shekulli i 6-të). Meqë kishte dëshirë të mësonte nga një njeri më i lartë se vetja, një engjëll e dërgoi në manastir të lumit Jordan.
Të hënën e Bardhë, d.m.th. ditën e parë të Sarakostisë (të Kreshmës së Madhe), murgjit largoheshin nga manastiret dhe izoloheshin në shkretëtirë, për ushtrim më intensiv dhe ktheheshin të Dielën e Dafinave, për të kremtuar së bashku Pësimet Hyjnore (ndaj këtë të Diel psalet në mënyrë të përsëritur himni “Sot hiri i Shpirtit të Shenjtë na mblodhi edhe të gjithë duke ngritur kryqin tënd themi: ‘I bekuar është ai që vjen në emrin e Zotit, Hosana më të lartat”).
Kështu ndodhi që jeronti pa në një vend të largët një qenie njerëzore të nxirë dhe kockë e lëkurë, me flokë krejt të bardha, që nisi të vrapojë.
Ai e ndoqi derisa pas lutjeve të tij ndaloi. Qe grua, madje me aftësi tejshikimi, sepse ajo e dinte emrin dhe funksionin e tij. Ai e nxiti shumë, derisa ajo foli:
Në moshën 12-vjeçare qe larguar fshehurazi nga prindërit, e tërhequr pas epsheve dhe për 17 vjet u jepej burrave të Aleksandrisë, pa marrë para… Lundroi për në Jerusalem që të shkonte me burra të tjerë, të huaj.
Në të kremten e Ngritjes së Kryqit të Nderuar, ajo u gjend brenda turmës së njerëzve që shtyheshin për t’iu falur Drurit të Tërëshenjtë, por një forcë e padukshme nuk e lejonte gruan të hynte në Kishë. Erdhi në vete dhe duke vënë garant Hyjlindësen, premtoi se do të ndryshonte jetë. Atëherë mundi t’i falej Kryqit të Nderuar.
Që nga ajo kohë u ushtrua për dyzet vjet aty në shkretëtirë, pa parë asnjë njeri! Kreshmë e vuajtje të paimagjinueshme, vajtime e lutje. Djalli e torturonte pa mëshirë për 17 vjet, d.m.th. aq sa kishte jetuar në mëkat, duke i kujtuar jetën e kaluar. Arriti deri në atë pikë sa të këndonte pa dashje këngë erotike… Por pas kësaj periudhe u qetësua plotësisht.
Duke mbaruar rrëfimin, ajo iu lut avait që të vinte vitin tjetër të Enjten e Madhe për t’u kunguar, gjë që ndodhi pasi oshënarja kaloi lumin Jordan duke ecur mbi ujë! Një vit më vonë oshënari e gjeti të vdekur. E varrosi po në atë vend me ndihmën e një luani, që ndoshta ishte miqësuar me gruan.
Më vonë fjeti edhe ai në manastir, në moshën njëqindvjeçare, pasi më parë ia tregoi jetën e asketes edhe patrikut të Jerusalemit, shën Sofronit (11 mars), i cili shkroi jetën e saj. Shpesh e lavdëron edhe shërbesa e së Enjtes së Kanonit të Madh.

Ngjallja, Mars 2007

[Albo]

Sot ishte e diela e pestë e Kreshmës së Madhe dhe sot Kisha kremton jetën e Shën Marisë së Egjiptit e cila është një nga shënjtoret më të mëdha dhe më të nderuara të Kishës. Sot në Kishë mora përgjigjen e pyetjes se:

- Pse Kisha ka zgjedhur Shën Marinë e Egjiptit në të dielën e pestë të Kreshmës së Madhe?

Përgjigjia është se Shën Maria e Egjiptit është shenjtorja që e ka dëshmuar më mirë se çdo shenjtor tjetër frytin e Pendimit. Nga një prostitutë e zhytur në mëkate të patregueshme, ajo u pendua si eremite në mes të shkretëtirës për dekada të tëra, duke akumuluar një hir të madh nga Perëndia: kur ajo lutej trupi i saj ngrihej në ajër nga Perëndia dhe ajo është ndër të pakët shenjtorë që ka ecur edhe mbi ujin e lumit Jordan.

Mesazhi i jetës së saj për brezat është ai i pendimit për mëkatet tona, sado të mëdha e të shumta qofshin, dhe ndryshimi i jetës sonë për hir të Perëndisë. Nuk duhet harruar se si Shën Maria e Egjiptit ndryshoi jetën e murgut Zosimas. Ndryshe nga Shën Maria e Egjiptit që një pjesë të jetës së saj e kaloi e zhytur në mëkat, ja tek kemi një murg që hyri në një manastir që fëmijë. Shumë nga murgjit e tjerë të manastirit e merrnin si shembull për mirë, shembullin e një murgu perfekt. Por krenaria e tij mori një goditje të madhe kur njohu në shkretëtirë Shën Marinë e Egjiptit, këtë grua të veshur si mos më keq, që mbante frymën gjallë me atë që shkretëtira kish për të ofruar, dhe që kish një përulësi të jashtëzakonshme, edhe pse Perëndia e kish mbuluar me hir hyjnor. Në jetën e Shën Marisë së Egjiptit murgu Zosimas pa jo vetëm një shenjtore, por pa edhe mangësitë e jetës së tij shpirtërore.

Asnjëherë nuk duhet të harrojmë që të gjithë ne jemi mëkatarë, ashtu sic nuk duhet të harrojmë se Jisu Krishti nuk erdhi në këtë botë vetëm për shpëtimin e të drejtëve, erdhi për thirrjen në pendim të gjithë njerëzve mëkatarë. Dhe pa këtë pendim, nuk ka falje Perëndie, nuk ka ndryshim të brendshëm dhe të jashtëm në jetën tonë. Hiri i Perëndisë bën mrekullira për një zemër të penduar, mjafton të sillni ndër mend jetën e Shën Marisë së Egjiptit.

Albo

[Albo]

E diela e peste e Kreshmes se Madhe, kisha perkujton nje nga shenjtoret me te medha te Kishes, Shen Maria e Egjiptit.

Albo

[Albo]

Jeta e Shen Marise se Egjiptit eshte nje frymezim i jashtezakonshem per te gjithe te krishteret orthodhokse. Sa here qe e lexoj dhe rilexoj jeten e saj, mesoj dicka te re. Nese kryenecesia e mekati na mbajne larg nga Perendia, perulesia na ngre lart ne qiell ne pranine e Perendise!

Perulesia e Shen Marise se Egjiptit eshte perulesi engjellore!

Albo

[Albo]

Sot te gjithe orthodhokset kujtojne e nderojne jeten e kesaj shenjtoreje te madhe.

Albo

[Albo]

Sa here qe eshte Kreshma e Madhe, i vlen te lexosh jeten e kesaj shenjtore te madhe, Shen Marise se Egjiptit, pasi gjithe jeta e saj ne shkretetire, eshte nje Kreshme e Madhe. Nje kreshme qe nuk mbaron per 40 dite, por per 40 vjet. Dhe nga jeta e kesaj shenjtoreje, kemi shume se cfare te mesojme. Jo vetem pendesen e madhe te sa, heqja dore nga jeta e shthurrur dhe kerkimi i paqes ne shkretetire, por edhe perkujdesjen dhe hirin e madh qe Perendia derdhi mbi te. Kur shenjtorja lutej, trupi i saj ngrihej ne ajer.

Lutu per ne mekataret o Nene e shenjte, Virgjeresha e Egjiptit, qe te gjejme edhe ne ate pendese, ate ndjese dhe ate hir Perendie.

Albo

[Albo]