Skandali: Ministri i Financave rrit shpenzimet publike nëpërmjet letër-kredive

[Albo]

Një skandal financiar i ministrit Cani

Ministri i Financave, Shkëlqim Cani dyshohet të jetë përfshirë në një skandal financiar në fund të vitit të kaluar, raporton ABC News.

Në muajin dhjetor të vitit të kaluar, ministri vlerësohet të ketë operuar përmes letër-kredive duke rritur fiktivisht shpenzimet publike.

Akti i kundërligjshëm ky që përfshin edhe qeverinë në skandal, pasi Ministri i Financave e kanë bërë këtë veprim për të realizuar sa më shumë investimet.

Sipas ABC News, një grup deputetësh kanë zbuluar të paktën 19 kontrata të firmosura përmes letër-kredisë, instrument që mund të përdoret vetëm në raste të veçanta.

Por, forma e pagesës përmes letër- kredise, dyshohet të jetë përdorur për më shumë se 19 kontrata e madje jo vetëm në dhjetor, ndaj një grup deputetësh i kanë dërguar letër Kuvendit, ku nënvizojnë shkeljet e 3 neneve të ligjit për menaxhimin e sistemit buxhetor dhe kërkojnë shpjegime nga ministri.

Duke kërkuar të korrigjojë gabimin e Ministrisë se Zhvillimit Ekonomik, e cila mbeti shume mbrapa me realiziminn e investimeve, ministri Cani ka shkelur ligjin e buxhetit, edhe për faktin se ka vepruar jashtë afateve të caktuara në ligj.

Sipas juristëve, shkelje të tilla përbëjnë kundërvajtje administrative deri në shpërdorim detyre.

Veprimet e Ministrit të Financave shpesh janë kritikuar nga media, ndërsa performanca e ministrit është kritikuar edhe nga vetë Kryeministri me mbledhjet e mbyllura të qeverisë.

MAPO

[Albo]

3 miliardë lekë është skandali i Canit

Letër kreditë e firmosura nga Ministri i Fianacave arrijnë në gati 2.9 miliardë lekë, ose 50% më shumë se vlera e verifikuar nga deputetet e opozitës.

Me vonesë, ata kanë marrë një përgjigje nga ministri.

Përgjigje, që sipas deputetit Sherefedin Shehu, fakton shkelje më të mëdha në vlerë, e në procedura.

Përgjigjia e Ministrit të Financave, është e pjesshme e nuk shpjegon shumë pikëpyetje.

Por, e zezë mbi të bardhë, me të paktën 30 firma të hedhura, ministri ka shkelur ligjin për menaxhimin e financave publike. Në udhëzimin për procedurat standarde të zbatimit të buxhetit, thuhet shprehimisht se:

“Ndalohet përdorimi i formës së ngurtësimit në llogari të klientit për të gjitha kontratat (investime, shërbime).

Në lidhjen e kontratave për investime nuk lejohet të parashikohet dhënia e fondeve buxhetore në formën e paradhënies, përveç rasteve kur parashikohet në kontratë me referencë të specifikuar të aktit ligjor/nënligjor.

Në këto raste paradhënia mund të jetë deri në 10%, por jo më shumë se kufiri i garancisë së kontratës.

Përjashtimet nga ky rregull mund të bëhen vetëm për kontrata të rëndësisë së veçantë (për investime dhe shërbime) dhe vetem me miratim paraprak të Ministrit të Financave. Kushti i kontratës i lidhur në kundërshtim me këtë parashikim është i pavlefshëm dhe nuk ekzekutohet”.

Të gjitha këto akte vlerësohen të shkelura nga ministri.

Cani ngurtësoi paratë në disa llogari, financoi në formë paradhënie më shumë se 10% të vlerës së kontratës, e mbi të gjitha, letër kreditë nuk u përkatin çështjeve të rëndësisë së veçantë, siç e kërkon ligji.

Abcnews

[Albo]

KLSH: Cani manipuloi buxhetin. Financat transferuan 34 milionë dollarë tek privatët në shkelje të ligjit



Ministria e Financave manipuloi treguesit e buxhetit të vitit 2014 duke fryrë artificialisht investimet publike përmes një praktike të dyshimtë ligjore, përdorimin e letër-krediteve për të parapaguar kompanitë private. Një raport i fundit auditi i KLSH (http://www.klsh.org.al/web/pub/njoftim_mf_2115_1.pdf) akuzon drejtuesit e financave se në kundërshtim me ligjin parapaguan mbi 34 milionë dollarë në llogaritë e kompanive private për punë apo shërbime të pakryera. Raporti i zbardhur nga Syri.net sqaron të gjithë skemën se si u parapaguan paratë dhe u ndryshuan fiktivisht treguesit e buxhetit. Sipas KLSH, shuma prej 3.4 miliardë lekë ose 34 milionë dollarë e parapaguar u raportua si investime të realizuara në buxhet edhe pse punët publike nuk ishin kryer. “Në këtë rast, shpenzimet e raportuara si investime në pasqyrat e treguesgve fiskal nuk duhet të ishin 60.8 miliardë lekë sa janë raportuar, por 57,4 miliardë lekë,” thotë KLSH.

Skema

Letër Kredia është një instrument financiar, i cili përdoret si garanci nga blerësi, që në rastin konkret është shteti, se do të paguajë detyrimet ndaj shitësit. Ky instrument përdoret në rastet kur blerësi është i pabesueshëm financiarisht dhe për të garantuar se do i shlyejë detyrimet që ka ndaj shitësit hyn në mes një bankë e tretë e cila lëshon letër kreditin.

Ky është dyshimi i parë mbi ligjshmërinë e operacionit të Ministrisë së Financave, pasi një bankë private nuk mund të jetë më e besueshme apo e sigurtë financiarisht se sa shteti. Në këto kushte përdorimi i letër-kredisë ka patur një tjetër qëllim; të transferojë fonde tek kompanitë private për punë të pakryera në formë parapagimi.

“Nisur nga fakti se Letër Kredia ka të bëjë me bllokimin e fondeve në llogarinë e institucioneve shtetërore, në një bankë të nivelit të dytë, për llogari të operatorëve ekonomikë, në analizë të thelluar të situatës gjykojmë se jemi më shumë në kushtet e paradhënies se sa të letër kredisë,” vëren KLSH.

U shkel ligji

KLSH thotë se procedurat e ndjekura nga Ministria e Financave janë në kundërshtim me ligjin. “Ngurtësimi i fondeve në llogari bankare të institucioneve për llogari të klientëve, në masën e plotë të investimit dhe në kushtet kur punimet apo shërbimet dhe mallrat nuk janë realizuar, është jo vetëm përdorim në kushte të një instrumenti të parregulluar në praktikat buxhetore, por dhe në shkelje të parimeve të anualitetit, transparencës dhe besueshmërisë, pasi janë referuar në treguesit fiskalë shpenzime potenciale,” thotë raporti.

Sipas ekspertëve të KLSH, arsyetimi parapagimi me “mos-djegien” e fondeve, në favorizim të operatorëve privatë edhe duke krijuar hapësira për zbehje të kontrollit buxhetor dhe rregullave të menaxhimit dhe kontrollit financiar, është në rastin më të mirë naivitet, ose përpjekje për të ndryshuar realitetin.