Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 2
  1. #1
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    24-09-2010
    Postime
    778

    Linja e Theodhosit versus Linja e Hutingtonit dhe Integrimi

    Pavarėsisht nga komentet dashakeqe tė disa pseudo-intelektuaėve tė cilėt kanė aksese nga mė tė favorizuarat nė media pėr tė shprehur mendimet e tyre malinje pėr politikėn shqiptaro-kosovare dhe integrimin e vendit, kėshilltari i zgjedhur Shkėlzen Maliqi nė intervistėn njohėse tė tij nė ballkanweb me 7/09/2013 ``Pse u prisha me “Klanin”, tregoi me profesonalizėm se.. mund tė zgjidhen problemet e mprehta tė Shqipėrisė me fqnjėt nė raport me integrimin e ardhshėm tė Shqipėrsė nė BE.
    Nė C/V-nė e tij tė shkurtėr tė shpėrndarė nė media vėrehen kėto veēori: ` Shkėlzen Maliqi ka lindur mė 1947 nė Rahovec, ėshtė njė filozof shqiptar, kritik arti, analist politik dhe intelektual kryesor nė Kosovė. Gjatė viteve 1990 Shkelzen Maliqi ka qenė i pėrfshirė drejtpėrdrejt nė politikė. Ai ėshtė njė nga themeluesit e Partisė Social Demokratike tė Kosovės dhe shėrbeu si president i saj i parė 1991-1993. Ai gjithashtu ka mbajtur pozicione drejtuese nė organizata tė shoqėrisė civile, tė tilla si Fondacioni Kosovar pėr Shoqėri Civile (1995-2000) dhe Komiteti i Helsinkit i Kosovės (1990-1997).``
    Sigurisht neve na kujtohen sondazhet e Gani Bobi-t pėr rezultatet nė disa raste jo tė sakta, por me sa duket pėr shkak tė ndėrhyrjeve qė nuk kanė rreshtur pėr tė manipuluar edhe parashikimet nė favor tė dikujt qė i ntereson, si p.sh., grupeve tė ndryshme tė politikės shqiptare.
    Argumenti i parė qė mė pėlqeu ishte se vetė Kryeministri i ardhshėm, la pas hatėrmbetjet e ndonjė sondazi qė ndoshta edhe e dėmtoi nė momentin kur ai `humbi` zgjedhjet lokale nė Tiranė, por pas 2 vitesh ai fiton nė fakt njė profesionist qė do ta ndihmojė me konsultat e tij pėr problemet e rajonit dhe mė tej. Kjo hedh pėr diskutim edhe problemin e vėshtirė pėr tu zgjidhur nga klasa jonė politike- problemin se ėshtė e domosdoshme qė drejtuesit e egzekutivit, presidenti, ministrant dhe nė pėrgjithėsi tė tėrė drejtuesit qofshin ata politikė qofshin ata administraativė dhe publikė duhet tė kenė kėshilltarė profesionistė sipas specialitetit pėrkatės dhe jo militant. Dihet se prania e militantėve dhe axhamijve nė krah tė drejtuesve tė rėndėsishėm tė shtetit shqiptar, ka shkaktuar vonimin e integrimit, zgjatjen e tranzicionit, dhe marrjen e vendimeve tė gabuara, qė i kanė shkaktuar Shqipėrisė jo pak humbje finaciare dhe probleme me fqinjėt.
    Argumenti i dytė i rėndėsishėm ėshtė idea e integrimit europian e bazuar nė punėn, se sa nė linjat historike si ajo e tipit tė linjės sė Theodosit .
    Idea e integrimit europian bazuar nė punėn e shumtė qė kemi pėrpara pėr tė realizuar nė rradhė tė parė 12 rekomandimet (mė saktė 11 rekomandimet, sepse censusin e realizoi qeveria para-ardhėse por me shumė mangėsi tė cilat nėse nuk rregulohen do tė ketė problem tė mėdha nė manaxhimin e burimeve njerėzore dhe tė pronės), ėshtė shumė e rėndėsishme, dhe kėtu do tė luajė rol tė rėndėsishėm jo vetėm kėshilltari pėr politikat rajonale hkėlzen Maliqi ndoshta dhe kėshilltarėt e tjerė tė zgjedhur nė mėnyrė profesionale, gja qė e cila do tė japė njė hov tė ri integrimit tė Shqipėrisė nė BE, duke realizuar jo vetėm rekomandimet por edhe duke arritur tė ndryshohet mentaliteti pėr punėn, bashėpunimin dhe uljen e konflikteve politike brėnda dhe jashtė vėndit duke i dhėnė prioritet politikave larg-pamėse integruese.
    Pėr kėtė arėsye jam shumė dakort me argumentimin e z. Shkėlzen Maliqi nė debatin me z. Aurel Plasari pėr sa i pėrket linjės sė Theodosit e cila nė fakt ėshtė njė ndarje gjeo-politike shumė e hershme pėrsa i pėrket se kush nga vėndet do tė mbetej nė qytetėrimin perėdimor –pra tė civilizuar, dhe cilėt nga vėndet do tė mbetej si e pa civilizuar . Kjo Linjė e hershme pak a shumė ishte e saktė pėrsa i pėrket pėrparimit industrial por dhe si mentalitet i vėndeve qė u pėrfshinė nė qytetėrimin perėndimor. Por kjo nuk do tė thoshte aspak se vėndet qė ishin nė lindje tė vijės sė Theodosit ishin tė prapambeturaduke pėrjashtuar kulturėn dhe qytetėrimin e tyre tė lashtė.
    Nė fakt kėto vėnde tė lindjes mbetėn tė varfra dhe tė prapambetura deri pas luftės sė dytė botėrore pėr shkak tė pushtimi tė gjatė turk. Po ta shohim me hollėsi Linjėn e Theodosit qė kur u krijua dhe si mbeti nuk mund tė mos vėrejme problemin fetar.
    Sipas znj. Anisa Papleka `Arbėria, nė "Bashkimin Evropian" tė mesjetės – botuar tek Gazeta „SHQIP“ (BesianaInfo | 11 Nov. 2006 15:13), Linja e Theodhosit ishte linja qė ndau Perandorinė Romake nė Perandorinė Romake tė Perėndimit –Katolike- Roma, dhe Perandorinė Romake tė Lindjes-Ortodokse (bizanti + sllavėt), Konstandinopoja (pushtuar nga turqit nė 1453 dhe u bė Perandoria Osmane me fe islame + ortodokse). Shqipėria e sotme ose Arbėria dhe Epiri i djeshėm u pėrfshi nė Perandorinė e Lindjes –Ortodokse (por me gjithė kėtė disa zota mbetėn katolike edhe pas pushtimit turk).
    Sipas znj. Anisa Paplekka: ``Pėr ta sqaruar tė gjithė kėtė rrėmujė mė nga afėr, po fillojmė me kohėn kur Justiniani i, nė vitin 535, pasi kishte ripushtuar Dalmacinė, e ndau atė nė dy provinca:
    - nė njė pjesė qė mbajti emrin e vetė Dalmacisė me seli Salonėn dhe nė pjesėn tjetėr qė u quajt Prevalitana me seli Shkodrėn. Prevalitana, e cila arrinte deri nėn Lezhė, kishte si qytete kryesore Dioklenė, Shkodrėn dhe Lezhėn. Me vendim tė perandorit Leo [Isauriku] (732), Epiri i Ri, Prevalitana dhe italia e Jugut iu hoqėn kishės romane, pushtetin e sė cilės pėr kėto territore e pėrfaqėsonte vikari apostolik i Selanikut, dhe u vunė nėn kontrollin e patriarkatit tė Konstantinopojės. Kryeqendra e Prevalitanės, qė ishte nė Shkodėr, transferohet nė Durrės, kėshtu qė zhduket qendra ipeshkvnore e Shkodrės, autoriteti i tė cilės i kalon Dioklesė.
    Si rrjedhojė, jo vetėm politikisht, por edhe fetarisht, jo vetėm Epiri i Ri, por edhe Prevalitana, ranė nėn Bizant dhe nėn pushtetin fetar tė Konstantinopojės, megjithėse siē argumenton Shuflaj, kėto territore i ruajtėn deri diku me fanatizėm lidhjet e drejtpėrdrejta me Romėn dhe me kishėn romane``.
    Nė kėtė debat gjeo-politik ish-Kryeministri Berisha ka shprehur njė opinion interesant si: “Shqiptarėt nė kėtė horizont janė njė komb i vogėl, por shkėlqejnė shumė. Njė komb, tė cilit linja e Teodosit i ra nė tė gjithė gjatėsinė e tij. Kisha u nda, por kombi mbeti unik. Mė vonė sėrish linja tė tjera ranė mbi tė, tani jo linja e Teodosit, por linjat e Huntingtonit, pėrsėri kombi mbetet unik. Ata kanė njė mesazh pėr tė gjitha kombet e tjera, respektin absolut pėr besimin e njėri-tjetrit”.
    Megjithatė sipas mendimit tim uniteti i popullit me fe tė ndryshme por me tė njėjtėn gjuhė, bart nė vetvehte edhe rrezikun e shpėrbėrjes, tė konflikteve dhe tė njė gjėndjeve tė pa-stabilizuara e cila sigurisht rėndon mbi raportin unik dhe kėtu Shqipėria mund tė hyjė tek vėndet rip `cleft` (vėnde me civilizim tė plasaritur sipas Huntingtonit).
    Debati Maliqi-Plasari ėshtė i tillė sipas vetė Kėshilltarit Maliqi: `` Me Aurelin kam zhvilluar njė polemikė para 18 vitesh. E pata kritikuar pikėpamjen e tij mbi “rishfaqjen e Vijės sė Theodosit” (imperatori qė e ndau Perandorinė romake nė dy pjesė), qė ai e shihte si fatalitet qė edhe sot i ndanė tokat dhe kokat shqiptare. Polemika ishte akademike, por edhe rreth rrėnjėve evropiane tė shqiptarėve. Koncepti i Aurelit ishte pėrjashtues, mendonte se vetėm katolikėt dhe protestantėt janė evropianė me rrėnjė. Unė isha pėr qasje pėrfshirėse, se ideja e Evropės nuk i pėrjashton ortodoksėt dhe myslimanėt. Aurelit si duket edhe sot i ka mbetur hatri pse ideja e tij mbi Kosovėn “matanė vijės sė Theodosit”, ose jashtė Evropės dhe Perėndimit, nuk doli e saktė dhe vazhdon tė mė konsiderojė anti-evropian``.
    Pra sipas Plasarit, vetėm Katoliket dhe Protestantėt meritonin tė ishin bartws tė civilizimit perėndimor, kurse Ortodoksėt dhe tė konvertuarit nė islam si dhe vetė popullata myslimane nė lindje- jo. Kjo ėshtė e gabur sepse sė pari nuk pasqyron lashtėsinė dhe civilizimin e popullatės arbėro-epirote pėrpara kristianizmit, pėrplasjet mė pushtimet dhe me kulturat e huaja inferiore. Kjo e fundit ishte shkaku i prapambetjes.
    Me kujtohet biseda me Prof ilia Telon i cili mė tregoi njė debat me njė pėrfaqėsues tė Qipros i cili tha se pushtimi i atėhershėm Anglez i Qipros e kishte lėnė prapa vėndin. Prof. Ilia Telo i tha: gabim, juve u pushtuat nga njė vėnd i civilizuar. C`mund tė thuash pėr Shqipėrinė qė u pushtua nga njė vėnd si Turqia Osmane e cila nė atė kohė ishte totalisht e pacivilizuar aq sa dhe gjysmė hėnėzėn e mori si emblemė pėr islamin nga Ortodoksia e Stambollit?
    Argumenti i Tretė ėshtė problemi i sotėm nuk ėshtė vetėm linja gjeo-politike e Theodosit e cila pas pėrmbysjes sė Komunizmit, praktikisht i pėrket historisė, por Linja qė pėrmėnd ish-Kryeministri Berisha : Linja e Huntigtonit, ėshtė njė linjė gjeo-politike e cila pėrfshin mė sė miri tė gjithė kombet e botės (dhe jo vetėm ato europiane si ajo e Theodosit), por dhe tregon burimin e konflikteve tė civilizimeve, e kujdesin nė tė ardhmen pėr tė bėrė njė botė mė tė mirė globaliste dhe tė integruar.
    Lektori i shkencave politike dhe shkencėtar, Samuel Huntigton, nė leksionet e tij qė filluan pas 1992, pėrmėndi se pėriudha e ideologjive ka perėnduar (http://en.ėikipedia.org/ėiki/The_Clash_of_Civilizations), dhe bota i ėshtė rikthyer normalitetit me ēėshtje kryesore tė karakterizuara nga konfliktet kultorore.
    Huntington pėrmėnd se burimi i konflikteve nuk do tė jenė thjesht parėsore si ideologjike apo thjesht ekonomike, por kulturore, pra midis vėndeve me kultura tė ndryshme tė cilat kanė nė pėrbėrjen e tyre tradicionale edhe elementin fetar. Nė kėtė pėrplasje civilizimesh do tė dominojnė politikat globale pėr tė ardhmen, sepse civilizimi perėndimor ka arritur majat e tij kurse civilizimet e tjera pėrpiqen tė arrijnė majat.
    Huntingtoni e ndan botėn nė 8 civilizime si: Perendimor, Ortodoks, ameroko-latine, bota lindore si Kina india Japonia (Budizmi, Hinduizmi),bota myslimane, Afrika sub-sahariane, vėnde tė vecuara si izraeli,Karaibet Aglofone,Ethiopia, dhe `civilizimet e plasaritura` si psh Hong-Kongu dhe Macau Brenda Kinės, Tibeti Brenda Kinės, Sudani dhe Sudani i Jugut, Minoriteti islam Brenda indisė, etj.
    Perplasjet e civilizimeve shkaktojne konflikte tė mėdha si pėrplasja e tanishmė e civilizimit perėdimor me atė islamik.
    Shqipėria, pavarėsisht se nuk pėrmėndet nga Huntingtoni ėshtė nė civilizimin Ortodoks sepse aty pėrfshihen dhe ish vėndet e kampit socialist, por pėr mendimin tim Shqipėri mbetet njė vėnd `cleft` ose i plasaritur. Pėr kėtė arėsye, duhet shumė punė pėr tu integruar nė BE, sepse kėtu ndėrhyjnė shumė faktorė , qoftė pėr tė realizuar rekomandimet europiane qoftė edhe nga pėrplasja e kulturave dhe e traditave brėnda pėr brėnda vėndit nė formėn e dyzimeve apo mėdyshjeve se si do tė arrijmė nė BE: me Shqipėri Etnike apo tė integruar.
    Tė dyja kėto koncepte, e para pėrfaqėsohet nga pseudo-intelektualėt patriotė si Koēo Danaj, Pėllumb Xhufi, Partia AK me tė gjithė militantėt e saj ekstremistė, e nė pėrgjithėsi nga lobi pro-turk nė Shqipėri, nga disa opinionstė mediatikė, qė nuk largohen dot nga ekrani pėr tė treguar se sa patriotė janė, - dhe tė dytėt janė nė pėrgjithėsi shumica e popullit shqiptar dhe pėrfaqėsuesit e tyre politikė tė cilat duan integrimin sa mė parė tė Shqipėrisė nė Europė si rrugė zgjidhje e shumė problemve tė pa-realizuara tė shoqėrisė shqiptare si: punėsimi (mos harroni se 1.4 milionė bashkatdhetarė janė jashtė shtetit dhe kjo u a mbyll gojėn pėr shumė auto-lavdėrime qė bėjnė politikanėt e mediat e politizuara), tė drejtat dhe liritė e njeriut (pra tė tė gjithė shqiptarėve jashtė vėndit), tė drejtat dhe liritė fetare, rikthimin e pronave, prosperitetin e Shqipėtarėve dhe tė Shqipėrisė brėnda vėndit, dinjitetin e Shqipėrisė dhe tė shqiptarėve brėnda dhe jashtė vėndit. Vetėm integrimi nė BE, zgjidh problemin e njė vėndi tė tillė si Shqipėria, vėnd i tipit `cleft`, me shumė probleme tė pazgjidhura qė nga e kaluara, por qė do tė qėndrojė krah vėndeve tė tjera tė BE, dhe me njė fqinjėsi tė mirė me ish-armiqtė e dikurshėm, pa mllefe dhe urrejtje. Pėr kėtė duhet tė na ndihmojė brezi i ri i cili nuk ka paragjykimet e sė kaluarės.

  2. #2

    Pėr: Linja e Theodhosit versus Linja e Hutingtonit dhe Integrimi

    Citim Postuar mė parė nga pirro10 Lexo Postimin
    Pavarėsisht nga komentet dashakeqe tė disa pseudo-intelektuaėve tė cilėt kanė aksese nga mė tė favorizuarat nė media pėr tė shprehur mendimet e tyre malinje pėr politikėn shqiptaro-kosovare dhe integrimin e vendit, kėshilltari i zgjedhur Shkėlzen Maliqi nė intervistėn njohėse tė tij nė ballkanweb me 7/09/2013 ``Pse u prisha me “Klanin”, tregoi me profesonalizėm se.. mund tė zgjidhen problemet e mprehta tė Shqipėrisė me fqnjėt nė raport me integrimin e ardhshėm tė Shqipėrsė nė BE.
    Nė C/V-nė e tij tė shkurtėr tė shpėrndarė nė media vėrehen kėto veēori: ` Shkėlzen Maliqi ka lindur mė 1947 nė Rahovec, ėshtė njė filozof shqiptar, kritik arti, analist politik dhe intelektual kryesor nė Kosovė. Gjatė viteve 1990 Shkelzen Maliqi ka qenė i pėrfshirė drejtpėrdrejt nė politikė. Ai ėshtė njė nga themeluesit e Partisė Social Demokratike tė Kosovės dhe shėrbeu si president i saj i parė 1991-1993. Ai gjithashtu ka mbajtur pozicione drejtuese nė organizata tė shoqėrisė civile, tė tilla si Fondacioni Kosovar pėr Shoqėri Civile (1995-2000) dhe Komiteti i Helsinkit i Kosovės (1990-1997).``
    Sigurisht neve na kujtohen sondazhet e Gani Bobi-t pėr rezultatet nė disa raste jo tė sakta, por me sa duket pėr shkak tė ndėrhyrjeve qė nuk kanė rreshtur pėr tė manipuluar edhe parashikimet nė favor tė dikujt qė i ntereson, si p.sh., grupeve tė ndryshme tė politikės shqiptare.
    Argumenti i parė qė mė pėlqeu ishte se vetė Kryeministri i ardhshėm, la pas hatėrmbetjet e ndonjė sondazi qė ndoshta edhe e dėmtoi nė momentin kur ai `humbi` zgjedhjet lokale nė Tiranė, por pas 2 vitesh ai fiton nė fakt njė profesionist qė do ta ndihmojė me konsultat e tij pėr problemet e rajonit dhe mė tej. Kjo hedh pėr diskutim edhe problemin e vėshtirė pėr tu zgjidhur nga klasa jonė politike- problemin se ėshtė e domosdoshme qė drejtuesit e egzekutivit, presidenti, ministrant dhe nė pėrgjithėsi tė tėrė drejtuesit qofshin ata politikė qofshin ata administraativė dhe publikė duhet tė kenė kėshilltarė profesionistė sipas specialitetit pėrkatės dhe jo militant. Dihet se prania e militantėve dhe axhamijve nė krah tė drejtuesve tė rėndėsishėm tė shtetit shqiptar, ka shkaktuar vonimin e integrimit, zgjatjen e tranzicionit, dhe marrjen e vendimeve tė gabuara, qė i kanė shkaktuar Shqipėrisė jo pak humbje finaciare dhe probleme me fqinjėt.
    Argumenti i dytė i rėndėsishėm ėshtė idea e integrimit europian e bazuar nė punėn, se sa nė linjat historike si ajo e tipit tė linjės sė Theodosit .
    Idea e integrimit europian bazuar nė punėn e shumtė qė kemi pėrpara pėr tė realizuar nė rradhė tė parė 12 rekomandimet (mė saktė 11 rekomandimet, sepse censusin e realizoi qeveria para-ardhėse por me shumė mangėsi tė cilat nėse nuk rregulohen do tė ketė problem tė mėdha nė manaxhimin e burimeve njerėzore dhe tė pronės), ėshtė shumė e rėndėsishme, dhe kėtu do tė luajė rol tė rėndėsishėm jo vetėm kėshilltari pėr politikat rajonale hkėlzen Maliqi ndoshta dhe kėshilltarėt e tjerė tė zgjedhur nė mėnyrė profesionale, gja qė e cila do tė japė njė hov tė ri integrimit tė Shqipėrisė nė BE, duke realizuar jo vetėm rekomandimet por edhe duke arritur tė ndryshohet mentaliteti pėr punėn, bashėpunimin dhe uljen e konflikteve politike brėnda dhe jashtė vėndit duke i dhėnė prioritet politikave larg-pamėse integruese.
    Pėr kėtė arėsye jam shumė dakort me argumentimin e z. Shkėlzen Maliqi nė debatin me z. Aurel Plasari pėr sa i pėrket linjės sė Theodosit e cila nė fakt ėshtė njė ndarje gjeo-politike shumė e hershme pėrsa i pėrket se kush nga vėndet do tė mbetej nė qytetėrimin perėdimor –pra tė civilizuar, dhe cilėt nga vėndet do tė mbetej si e pa civilizuar . Kjo Linjė e hershme pak a shumė ishte e saktė pėrsa i pėrket pėrparimit industrial por dhe si mentalitet i vėndeve qė u pėrfshinė nė qytetėrimin perėndimor. Por kjo nuk do tė thoshte aspak se vėndet qė ishin nė lindje tė vijės sė Theodosit ishin tė prapambeturaduke pėrjashtuar kulturėn dhe qytetėrimin e tyre tė lashtė.
    Nė fakt kėto vėnde tė lindjes mbetėn tė varfra dhe tė prapambetura deri pas luftės sė dytė botėrore pėr shkak tė pushtimi tė gjatė turk. Po ta shohim me hollėsi Linjėn e Theodosit qė kur u krijua dhe si mbeti nuk mund tė mos vėrejme problemin fetar.
    Sipas znj. Anisa Papleka `Arbėria, nė "Bashkimin Evropian" tė mesjetės – botuar tek Gazeta „SHQIP“ (BesianaInfo | 11 Nov. 2006 15:13), Linja e Theodhosit ishte linja qė ndau Perandorinė Romake nė Perandorinė Romake tė Perėndimit –Katolike- Roma, dhe Perandorinė Romake tė Lindjes-Ortodokse (bizanti + sllavėt), Konstandinopoja (pushtuar nga turqit nė 1453 dhe u bė Perandoria Osmane me fe islame + ortodokse). Shqipėria e sotme ose Arbėria dhe Epiri i djeshėm u pėrfshi nė Perandorinė e Lindjes –Ortodokse (por me gjithė kėtė disa zota mbetėn katolike edhe pas pushtimit turk).
    Sipas znj. Anisa Paplekka: ``Pėr ta sqaruar tė gjithė kėtė rrėmujė mė nga afėr, po fillojmė me kohėn kur Justiniani i, nė vitin 535, pasi kishte ripushtuar Dalmacinė, e ndau atė nė dy provinca:
    - nė njė pjesė qė mbajti emrin e vetė Dalmacisė me seli Salonėn dhe nė pjesėn tjetėr qė u quajt Prevalitana me seli Shkodrėn. Prevalitana, e cila arrinte deri nėn Lezhė, kishte si qytete kryesore Dioklenė, Shkodrėn dhe Lezhėn. Me vendim tė perandorit Leo [Isauriku] (732), Epiri i Ri, Prevalitana dhe italia e Jugut iu hoqėn kishės romane, pushtetin e sė cilės pėr kėto territore e pėrfaqėsonte vikari apostolik i Selanikut, dhe u vunė nėn kontrollin e patriarkatit tė Konstantinopojės. Kryeqendra e Prevalitanės, qė ishte nė Shkodėr, transferohet nė Durrės, kėshtu qė zhduket qendra ipeshkvnore e Shkodrės, autoriteti i tė cilės i kalon Dioklesė.
    Si rrjedhojė, jo vetėm politikisht, por edhe fetarisht, jo vetėm Epiri i Ri, por edhe Prevalitana, ranė nėn Bizant dhe nėn pushtetin fetar tė Konstantinopojės, megjithėse siē argumenton Shuflaj, kėto territore i ruajtėn deri diku me fanatizėm lidhjet e drejtpėrdrejta me Romėn dhe me kishėn romane``.
    Nė kėtė debat gjeo-politik ish-Kryeministri Berisha ka shprehur njė opinion interesant si: “Shqiptarėt nė kėtė horizont janė njė komb i vogėl, por shkėlqejnė shumė. Njė komb, tė cilit linja e Teodosit i ra nė tė gjithė gjatėsinė e tij. Kisha u nda, por kombi mbeti unik. Mė vonė sėrish linja tė tjera ranė mbi tė, tani jo linja e Teodosit, por linjat e Huntingtonit, pėrsėri kombi mbetet unik. Ata kanė njė mesazh pėr tė gjitha kombet e tjera, respektin absolut pėr besimin e njėri-tjetrit”.
    Megjithatė sipas mendimit tim uniteti i popullit me fe tė ndryshme por me tė njėjtėn gjuhė, bart nė vetvehte edhe rrezikun e shpėrbėrjes, tė konflikteve dhe tė njė gjėndjeve tė pa-stabilizuara e cila sigurisht rėndon mbi raportin unik dhe kėtu Shqipėria mund tė hyjė tek vėndet rip `cleft` (vėnde me civilizim tė plasaritur sipas Huntingtonit).
    Debati Maliqi-Plasari ėshtė i tillė sipas vetė Kėshilltarit Maliqi: `` Me Aurelin kam zhvilluar njė polemikė para 18 vitesh. E pata kritikuar pikėpamjen e tij mbi “rishfaqjen e Vijės sė Theodosit” (imperatori qė e ndau Perandorinė romake nė dy pjesė), qė ai e shihte si fatalitet qė edhe sot i ndanė tokat dhe kokat shqiptare. Polemika ishte akademike, por edhe rreth rrėnjėve evropiane tė shqiptarėve. Koncepti i Aurelit ishte pėrjashtues, mendonte se vetėm katolikėt dhe protestantėt janė evropianė me rrėnjė. Unė isha pėr qasje pėrfshirėse, se ideja e Evropės nuk i pėrjashton ortodoksėt dhe myslimanėt. Aurelit si duket edhe sot i ka mbetur hatri pse ideja e tij mbi Kosovėn “matanė vijės sė Theodosit”, ose jashtė Evropės dhe Perėndimit, nuk doli e saktė dhe vazhdon tė mė konsiderojė anti-evropian``.
    Pra sipas Plasarit, vetėm Katoliket dhe Protestantėt meritonin tė ishin bartws tė civilizimit perėndimor, kurse Ortodoksėt dhe tė konvertuarit nė islam si dhe vetė popullata myslimane nė lindje- jo. Kjo ėshtė e gabur sepse sė pari nuk pasqyron lashtėsinė dhe civilizimin e popullatės arbėro-epirote pėrpara kristianizmit, pėrplasjet mė pushtimet dhe me kulturat e huaja inferiore. Kjo e fundit ishte shkaku i prapambetjes.
    Me kujtohet biseda me Prof ilia Telon i cili mė tregoi njė debat me njė pėrfaqėsues tė Qipros i cili tha se pushtimi i atėhershėm Anglez i Qipros e kishte lėnė prapa vėndin. Prof. Ilia Telo i tha: gabim, juve u pushtuat nga njė vėnd i civilizuar. C`mund tė thuash pėr Shqipėrinė qė u pushtua nga njė vėnd si Turqia Osmane e cila nė atė kohė ishte totalisht e pacivilizuar aq sa dhe gjysmė hėnėzėn e mori si emblemė pėr islamin nga Ortodoksia e Stambollit?
    Argumenti i Tretė ėshtė problemi i sotėm nuk ėshtė vetėm linja gjeo-politike e Theodosit e cila pas pėrmbysjes sė Komunizmit, praktikisht i pėrket historisė, por Linja qė pėrmėnd ish-Kryeministri Berisha : Linja e Huntigtonit, ėshtė njė linjė gjeo-politike e cila pėrfshin mė sė miri tė gjithė kombet e botės (dhe jo vetėm ato europiane si ajo e Theodosit), por dhe tregon burimin e konflikteve tė civilizimeve, e kujdesin nė tė ardhmen pėr tė bėrė njė botė mė tė mirė globaliste dhe tė integruar.
    Lektori i shkencave politike dhe shkencėtar, Samuel Huntigton, nė leksionet e tij qė filluan pas 1992, pėrmėndi se pėriudha e ideologjive ka perėnduar (http://en.ėikipedia.org/ėiki/The_Clash_of_Civilizations), dhe bota i ėshtė rikthyer normalitetit me ēėshtje kryesore tė karakterizuara nga konfliktet kultorore.
    Huntington pėrmėnd se burimi i konflikteve nuk do tė jenė thjesht parėsore si ideologjike apo thjesht ekonomike, por kulturore, pra midis vėndeve me kultura tė ndryshme tė cilat kanė nė pėrbėrjen e tyre tradicionale edhe elementin fetar. Nė kėtė pėrplasje civilizimesh do tė dominojnė politikat globale pėr tė ardhmen, sepse civilizimi perėndimor ka arritur majat e tij kurse civilizimet e tjera pėrpiqen tė arrijnė majat.
    Huntingtoni e ndan botėn nė 8 civilizime si: Perendimor, Ortodoks, ameroko-latine, bota lindore si Kina india Japonia (Budizmi, Hinduizmi),bota myslimane, Afrika sub-sahariane, vėnde tė vecuara si izraeli,Karaibet Aglofone,Ethiopia, dhe `civilizimet e plasaritura` si psh Hong-Kongu dhe Macau Brenda Kinės, Tibeti Brenda Kinės, Sudani dhe Sudani i Jugut, Minoriteti islam Brenda indisė, etj.
    Perplasjet e civilizimeve shkaktojne konflikte tė mėdha si pėrplasja e tanishmė e civilizimit perėdimor me atė islamik.
    Shqipėria, pavarėsisht se nuk pėrmėndet nga Huntingtoni ėshtė nė civilizimin Ortodoks sepse aty pėrfshihen dhe ish vėndet e kampit socialist, por pėr mendimin tim Shqipėri mbetet njė vėnd `cleft` ose i plasaritur. Pėr kėtė arėsye, duhet shumė punė pėr tu integruar nė BE, sepse kėtu ndėrhyjnė shumė faktorė , qoftė pėr tė realizuar rekomandimet europiane qoftė edhe nga pėrplasja e kulturave dhe e traditave brėnda pėr brėnda vėndit nė formėn e dyzimeve apo mėdyshjeve se si do tė arrijmė nė BE: me Shqipėri Etnike apo tė integruar.
    Tė dyja kėto koncepte, e para pėrfaqėsohet nga pseudo-intelektualėt patriotė si Koēo Danaj, Pėllumb Xhufi, Partia AK me tė gjithė militantėt e saj ekstremistė, e nė pėrgjithėsi nga lobi pro-turk nė Shqipėri, nga disa opinionstė mediatikė, qė nuk largohen dot nga ekrani pėr tė treguar se sa patriotė janė, - dhe tė dytėt janė nė pėrgjithėsi shumica e popullit shqiptar dhe pėrfaqėsuesit e tyre politikė tė cilat duan integrimin sa mė parė tė Shqipėrisė nė Europė si rrugė zgjidhje e shumė problemve tė pa-realizuara tė shoqėrisė shqiptare si: punėsimi (mos harroni se 1.4 milionė bashkatdhetarė janė jashtė shtetit dhe kjo u a mbyll gojėn pėr shumė auto-lavdėrime qė bėjnė politikanėt e mediat e politizuara), tė drejtat dhe liritė e njeriut (pra tė tė gjithė shqiptarėve jashtė vėndit), tė drejtat dhe liritė fetare, rikthimin e pronave, prosperitetin e Shqipėtarėve dhe tė Shqipėrisė brėnda vėndit, dinjitetin e Shqipėrisė dhe tė shqiptarėve brėnda dhe jashtė vėndit. Vetėm integrimi nė BE, zgjidh problemin e njė vėndi tė tillė si Shqipėria, vėnd i tipit `cleft`, me shumė probleme tė pazgjidhura qė nga e kaluara, por qė do tė qėndrojė krah vėndeve tė tjera tė BE, dhe me njė fqinjėsi tė mirė me ish-armiqtė e dikurshėm, pa mllefe dhe urrejtje. Pėr kėtė duhet tė na ndihmojė brezi i ri i cili nuk ka paragjykimet e sė kaluarės.
    Ke harxuar shume kohe per te na sjelle...asgje! Hyn e del, del dhe hyn dhe perfundimi nje konglomerat.

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •