Close
Duke shfaqur rezultatin -19 deri 0 prej 13
  1. #1
    i/e regjistruar Maska e kriskulli
    Anėtarėsuar
    16-08-2013
    Vendndodhja
    Europė
    Postime
    62

    Post Gjumi dhe shėndeti

    Njė shkrim mbi lidhjen mes gjumit dhe shėndetit tė njeriut
    Gjumi dhe shėndeti - Si ndikon gjumi nė shėndetin e njeriut

    Gjeja me e keqe ne bote? Te perpiqesh te flesh dhe te mos mundesh ta besh! Kėshtu pretendonte shkrimtari Francis Scott Fitzgerald. Dhe duhet thėnė se nuk janė te paktė ata qe i japin te drejte. Njė gjumė jo mjaftueshėm restaurues mund te ndikoje, negativisht, ne mireqenien fizike, mendore dhe emotive te personave.

    Sipas “World Association of Sleep Medicine”, 45% e popullates boterore ka probleme dhe pushimin gjatė nates.
    Nder te tjera, edhe shumė kerkime shkencore, kanė demonstruar rėndėsinė e te fjeturit mire.

    Njė studim i publikuar ne Plos One, nenvizon faktin se te fjeturit pasi kemi mėsuar dicka te re i ben mire memorjes. Ja abstrakti:

    Numerous studies have examined sleep’s influence on a range of hippocampus-dependent declarative memory tasks, from text learning to spatial navigation. In this study, we examined the impact of sleep, wake, and time-of-day influences on the processing of declarative information with strong semantic links (semantically related word pairs) and information requiring the formation of novel associations (unrelated word pairs). Participants encoded a set of related or unrelated word pairs at either 9am or 9pm, and were then tested after an interval of 30 min, 12 hr, or 24 hr. The time of day at which subjects were trained had no effect on training performance or initial memory of either word pair type. At 12 hr retest, memory overall was superior following a night of sleep compared to a day of wakefulness. However, this performance difference was a result of a pronounced deterioration in memory for unrelated word pairs across wake; there was no sleep-wake difference for related word pairs. At 24 hr retest, with all subjects having received both a full night of sleep and a full day of wakefulness, we found that memory was superior when sleep occurred shortly after learning rather than following a full day of wakefulness. Lastly, we present evidence that the rate of deterioration across wakefulness was significantly diminished when a night of sleep preceded the wake period compared to when no sleep preceded wake, suggesting that sleep served to stabilize the memories against the deleterious effects of subsequent wakefulness. Overall, our results demonstrate that 1) the impact of 12 hr of waking interference on memory retention is strongly determined by word-pair type, 2) sleep is most beneficial to memory 24 hr later if it occurs shortly after learning, and 3) sleep does in fact stabilize declarative memories, diminishing the negative impact of subsequent wakefulness.

    Tjetėr; njė studim i publikuar tek Sleep (Insufficient Sleep and Suicidality in Adolescents), thotė se njė deprivim kronik i gjumit midis adoleshenteve mund te rrise rezikun pėr vetėvrasje.
    Ka pastaj edhe mjaft kerkime shkencore qe vertetojne efektet mireberese te gjumi, mbi sistemin imunitar: na mbron nga ftohja.

    Pėr sa ore gjume kemi nevojė?

    Ne pėrgjithėsi 7-8 ore, duke qene se nuk ka njė pergjigjie qe te jetė e vlefshme pėr te gjithė; pra 7-8 ore edhe pse duke kaluar nga individi ne individ kerkesa ėshtė e ndryshme.
    7-8 ore ne kohet e sotme janė ne nivel i paarritshem. Sot qe jetojme ne njė shoqeri te deprivuar nga gjumi. Njė herė e njė kohe drita fikej dhe mbaronte dita, ndėrsa sot nata gėlon nga jeta. Pa harruar se ndricimi mė i lartė modifikon ritmet e leshimit te melatonines, qe ėshtė njė hormon qe rregullon ciklet gjumė-zgjim.

    Mungesa e gjumit ndikon edhe mbi humorin tone. Kush fle keq hyn ne njė rreth vicioz: bie toni i humorit dhe ėshtė ne rrezik depresioni. Subjekti me pagjumesi kronike paraqet njė rrezik te lartė pėr te rene ne episode depresive dhe, anasjelltas, subjekti me depresion ankohet shpesh se nuk arrin te fle.

    Disa keshilla pėr te pushuar mire gjatė nates.

    Duhet para se gjithash qe te perpiqemi qe te shkojme ne shtrat ne te njejtat orare, pra te krijojme njė lloj regulli. Pėrpara se te fikni dritat dhe te pergatiteni pėr te fjetur ėshtė mire qe te shmangen situatat me hiperaktivitet fizik ose strese emocionale. Duhet patur kujdes ndaj ushqimit dhe shmangjes se pijeve alkolike qe mund ta bejne gjumin me te veshtire. Nėse problemi vazhdon, ėshtė mire qe ti drejtoheni mjekut.
    (Rinstinkt blog: http://rinstinkt.wordpress.com/2012/...-dhe-shendeti/ )

  2. #2
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Ja se si Ndikon Cilėsia e Gjumit nė Shėndetin Tuaj

    Trupi juaj e pėrdor gjumin pėr tė forcuar sistemin imunitar, pėr tė pėrpunuar informacionin dhe pėr tė rimarrė energji para se tė fillojė njė ditė e re.

    Por ēfarė ndodh kur nuk flini aq sa duhet ose kur nuk bėni njė gjumė tė qetė?

    AgroWeb.org ju tregon mė poshtė se si gjumi ndikon nė shėndetin tuaj.


    Dobėson sistemin imunitar

    Imagjinojeni sistemin tuaj imunitar si njė ushtri, gjithmonė nė gjendje t’ju mbrojė nga forcat e liga (infeksionet dhe sėmundjet).

    Ashtu si njė ushtri, sistemi juaj imunitar ka nevojė pėr kohė pėr tė ndėrtuar mbrojtjen e tij.

    Kur flini, sistemi juaj imunitar pėrgatitet pėr “luftė” duke prodhuar substanca (antitrupa dhe citokina) qė ndihmojnė nė luftimin e infeksioneve ose sėmundjeve.

    Gjumi i pamjaftueshėm dobėson sistemin tuaj imunitar duke mos e lejuar atė tė krijojė mbrojtje tė mjaftueshme.

    Probleme me frymėmarrjen

    Apnea obstruktive e gjumit ėshtė njė ērregullim i frymėmarrjes gjatė natės qė mund t’ju privojė nga gjumi.

    Privimi nga gjumi mund t’ju bėjė mė tė ndjeshėm ndaj gripit ose ftohjes sė zakonshme, si edhe mund tė pėrkeqėsojė sėmundjet ekzistuese.

    Probleme me zemrėn

    Kur bėhet fjalė pėr sėmundjet e zemrės, gjumi i tepėrt ose i pamjaftueshėm, mund tė ketė njė efekt negativ nė shėndetin tuaj kardiovaskular.

    Rritet rreziku ndaj kancerit

    Njė studim i vitit 2015, ku Agroweb.org u bazua, zbuloi se mungesa e gjumit lidhet me rritjen e rrezikut tė disa llojeve tė kancerit, si kanceri i prostatės, kanceri i gjirit dhe kanceri i gojės.

    Rekomandohet tė flini tė paktėn 7 orė ēdo natė nė mėnyrė qė tė qėndroni tė shėndetshėm.

    Rritet rreziku ndaj diabetit

    Mungesa e gjumit parandalon trupin tuaj tė ēlirojė mjaftueshėm insulinė, njė hormon qė ul nivelet e sheqerit nė gjak.

    Kjo mund tė shkaktojė rritjen e niveleve tė sheqerit nė gjak, gjė qė mund tė rrisė rrezikun e zhvillimit tė diabetit tė tipit 2.

    Probleme me tė menduarin

    Nėse nuk flini mjaftueshėm, mendja juaj mund tė turbullohet, gjė qė mund tė ēojė nė probleme me kujtesėn, arsyetimin, reagimin, madje edhe me krijimtarinė tuaj.

    Shtim nė peshė

    Duke qenė se gjumi ndikon nė prodhimin e hormoneve qė kontrollojnė urinė dhe ngopjen, mungesa e tij mund tė shkaktojė uri nė orėt e vona tė natės.

    Probleme me lėkurėn

    Studime tė ndryshme kanė treguar se gratė qė nuk flinin mjaftueshėm ose qė bėnin njė gjumė tė keq, kishin shenja mė tė dallueshe tė plakjes sė lėkurės.

    Ndikon tek hormonet

    Gjumi ka njė ndikim tė madh edhe nė prodhimin e hormoneve, pėr shembull, prodhimi i testosteronit kėrkon tė paktėn 3 orė gjumė tė pashqetėsuar.

    Ndikon tek humori

    Gjumi i pakėt mund tė dėmtojė gjendjen tuaj mendore dhe emocionale, duke ju bėrė mė tė ndjeshėm ndaj ndryshimeve tė humorit.

    Kur lihet i patrajtuar, privimi nga gjumi madje mund tė bėjė qė ju tė shihni ose dėgjoni gjėra qė nė tė vėrtetė nuk ekzistojnė.


    /AgroWeb.org

    https://agroweb.org/ne-forme/trupi-s...hendetin-tuaj/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 27-01-2023 mė 23:23

  3. #3
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    10 kėshilla pėr njė gjumė tė qetė

    Fjetja e mirė ėshtė thelbėsore pėr tė jetuar mė mirė, mė tė qetė dhe plot energji pozitive.

    Por si mund ta bėjmė kėtė?

    Ja disa kėshilla:

    1. Nė mbrėmje, mė sė shumti nga ora 20:00 e pas (nėse mundeni mė parė ėshtė mė mirė!), mėsohu tė ngadalėsosh ritmin, ndal punėn, shtyj detyrat pėr nesėr, fike kompjuterin, humb kontaktin me mjedisin e jashtėm.

    2. Mundohuni tė paraprini kohėn e gjumit: mėsohuni tė shkoni nė shtrat nė kohė tė caktuar.

    3. Hapni dritaret pėr ta ajrosur mirė dhomėn para se tė shkoni nė shtrat.

    4. Bėni dhomėn tuaj tė gjumit vendin e pushimit: zgjidhni llambat me dritė tė ngrohtė dhe tė butė, arredojeni atė me ngjyra natyrale dhe fibra natyrale.

    5. Bėni njė dush tė ngrohtė para se tė shkoni nė shtrat. Ngrohja relakson muskujt dhe mukozėn e frymėmarrjes, do tė merrni frymė mė mirė. Qėllimi ėshtė tė ngrohni gjymtyrėt e trupit pėr tė lehtėsuar njė gjumė tė qetė, mekanizmat qė rregullojnė temperaturėn nė fakt ndikojnė nė ato tė kontrollit tė gjumit.

    6. Nė dhomėn e gjumit ndaloni kompjutera dhe telefonat celularė. Kur shkoni nė shtrat, lėrini ato nė karikim nė njė dhomė tjetėr. Televizioni lejohet, por vetėm pėr tu relaksuar.

    7. Mos luani sport nė orėt e mbrėmjes. Nėse aktiviteti fizik gjatė ditės pajtohet me gjumin, pak para gjumit mund tė kompromentoje pushimin e natės pėr shkak tė rritjes sė temperaturės sė trupit dhe endorfineve! Para se tė shkoni nė shtrat ju mund tė bėni yoga ose meditoni.

    8. Darkė tė lehtė dhe pak alkool. Shmangni pije energjike ose emocionuese. Zgjidhni fruta, karbohidrate integrale, proteina, pa ngrėnė shumė. Hani disa bajame nė fund tė ushqimit, ato pėrmbajnė magnez, i cili relakson muskujt.

    9. Para se tė flini, imagjinoni njė vendi qė ju pėlqen, njė kujtim tė lumtur, njė projekt tė ardhshėm. Mos mendoni pėr ngjarjet negative tė ditės, ose listėn e angazhimeve qė ju presin nesėr.

    10. Pini njė ēaj bimor relaksues:ndihmon gjumin dhe redukton ankthin. Njė pėrqafim shtesė dhe njė lugė mjaltė.


    Koha Jonė

    https://kohajone.com/10-keshilla-per-nje-gjume-te-qete/

  4. #4
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Nga magnezi te livando: 5 mėnyra natyrale qė tė bėni gjumin perfekt!

    Teknologjia, ngarkesa dhe streset e ditės janė vetėm disa nga faktorėt qė ndikojnė nė cilėsinė e gjumit. Njė gjumė jo cilėsor mund t’ju fusė nė njė rreth vicioz me lodhje dhe shpėrqendrim.

    Metodat e mėposhtme pėr gjumė tė mirė mund t’ju shėrbejnė si njė fillim i mbarė pėr tė pėrmirėsuar gjumin dhe rutinėn tuaj tė pėrgjithshme:

    Ēaji i kamomilit

    Kamomili ėshtė njė qetėsues natyral qė mund tė ndihmojė nė qetėsimin e nervave dhe pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit. Pini njė filxhan ēaj kamomil para gjumit pėr t’ju ndihmuar tė relaksoheni.

    Livando

    Livando ėshtė njė tjetėr qetėsues natyral qė mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit. Njė ide e kėndshme mund tė jetė tė shpėrndani vaj esencial livando nė dhomėn e gjumit.

    Magnezi

    Magnezi ėshtė njė mineral thelbėsor qė mund tė ndihmojė nė qetėsimin e sistemit nervor. Njė dozė ditore suplementi magnez ėshtė mėse e kėshillueshme.

    Valerian

    Bima valerian ėshtė njė qetėsues natyral qė mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit. Ekziston nė formė suplementi ose ēaji dhe ju ndihmon tė relaksoheni.

    Melatonin

    Melatonina ėshtė njė hormon qė rregullon ciklet gjumė-zgjim. Marrja e njė suplementi melatonine para gjumit mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit.

    Tė tjera

    – Dhomė e errėt
    – Shmangie e pajisjeve elektronike
    – Frymėmarrje e thellė, meditim, yoga


    Telegraf

    https://telegraf.al/aktualitet/nga-m...jumin-perfekt/

  5. #5
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Gjumi i pasdites, i shėndetshėm apo i dėmshėm?

    Nė tė vėrtetė, njė sy gjumė pasdite ėshtė i mirė pėr shumicėn e njerėzve, thonė ekspertėt. Hulumtimi tregon se njė gjumė, i pėrcaktuar si njė gjumė i ditės qė zgjat midis 15 dhe 90 minuta, mund tė pėrmirėsojė funksionet e trurit duke filluar nga memorja deri tek pėrqendrimi dhe kreativiteti.

    “Pėr disa njerėz, gjumi i pasditės ėshtė po aq restaurues sa gjumi i tėrė natės,” shtojnė hulumtuesit.

    Mė shumė hulumtime tregojnė se njė sy gjumė i shpejtė mund tė ul stresin dhe tė plotėsojė vullnetin tuaj. Dhe studimi ka qenė gjithashtu i lidhur me normat mė tė ulėta tė sėmundjeve kardiovaskulare dhe inflamacionit.

    Por tė gjitha kėto pėrfitime varen nga cilėsia e gjumit qė bėni natėn. Gjenetika mund tė shpjegojė pse disa njerėzve u bėnė mire e pse disave jo. Por, pavarėsisht nga shpjegimi, ka qartė njė ndryshim midis dy grupeve.

    Mirėpo, kohėve tė fundit disa studime kanė ardhur me pėrfundime tė reja. Kėto studime tė reja tregojnė se gjumi i pasdites rrit rrezikun e sėmundjes sė sheqerit. Personat qė flenė pas ngrėnies sė drekės janė mė tė rrezikuar nga diabeti tip 2, thotė studimi.


    Blic.com

    https://gazetablic.com/gjumi-i-pasdi...apo-i-demshem/
    Ndryshuar pėr herė tė fundit nga sirena_adria : 14-04-2023 mė 23:27

  6. #6
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,929

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Gjumi ėshtė i rėndėsishėm pėr shėndetin dhe mirėqenien e njeriut. Kur flasim pėr gjumė tė shėndetshėm, kjo do tė thotė qė duhet tė keni njė shtrat tė rehatshėm, gjumė tė mjaftueshėm dhe cilėsi tė mirė tė gjumit.

    Disa nga efektet pozitive tė njė gjumi tė shėndetshėm janė:

    Rritja e vėmendjes dhe koncentrimit

    Pėrmirėsimi i kujtesės dhe aftėsive kognitive

    Pėrmirėsimi i shėndetit mendor dhe ndihmesė nė zvogėlimin e stresit dhe ankthit

    Rritja e energjisė dhe prodhimtėrisė

    Pėrmirėsimi i funksionimit tė sistemit imunitar

    Zvogėlimi i rrezikut tė sėmundjeve tė zemrės dhe tė diabetit

    Nė anėn tjetėr, mungesa e gjumit ose gjumi i keq mund tė shkaktojė efekte negative nė shėndetin e njeriut siē janė:

    Zvogėlimi i vėmendjes dhe koncentrimit

    Pėrkeqėsimi i kujtesės dhe aftėsive kognitive

    Rritja e stresit dhe ankthit

    Zvogėlimi i energjisė dhe prodhimtėrisė

    Pėrmirėsimi i rrezikut tė sėmundjeve tė zemrės dhe tė diabetit

    Pėr tė pėrmirėsuar shėndetin tuaj nėpėrmjet gjumit, ėshtė e rėndėsishme tė siguroheni qė tė keni njė rutinė tė rregullt tė gjumit dhe tė keni njė ambient tė qetė dhe tė rehatshėm pėr tė fjetur. Gjithashtu, duhet tė shmangni situatat qė mund tė ndikojnė nė cilėsinė dhe sasinė e gjumit siē janė pėrdorimi i telefonave celularė, ushqimi i nxehtė dhe aktivitetet e rėnda qė bėhen para shtratit.

  7. #7
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Mė Thuaj sa Vjeē je tė tė Them sa Orė Gjumė tė Duhen

    Ndėrgjegjėsimi pėr rolin e gjumit nė shėndetin tonė ėshtė gjithnjė e nė rritje.

    Gjumi ėshtė thelbėsor pėr mirėqenien fizike por edhe shėndetin mendor.

    Ekspertėt thonė se njeriu ka nevojė mesatarisht pėr 7-9 orė gjumė, por ka tė tjerė qė besojnė se orėt e gjumit tė nevojshme pėr njeriun duhen llogaritur nė bazė tė moshės sė tij.

    Nė kohėt e fundit, teknologjia moderne ėshtė transformuar nė njė prej shkaktarėve kryesorė tė lodhjes fizike dhe mendore.

    Pėrdorimi i pajisjeve teknologjike pengon trurin tė ēlirojė melatoninė, hormoni qė na vė nė gjumė.

    Kjo pengesė ndodh pėr shkak tė ndriēimit blu tė kėtyre pajisjeve, ndėrkohė qė truri e prodhon kėtė hormon nė errėsirė.

    Ka njerėz tė cilėt janė tė mendimit se 5 orė gjumė janė tė mjaftueshme pėr shėndetin.

    Megjithatė, ekspertėt nėnvizojnė se pasojat e sasive tė kufizuara tė orėve tė gjumit janė tė rėnda pėr shėndetin, sidomos pėr zemrėn.

    Pėrpos tė tjerave, njerėzit qė flenė mė pak se 7 orė, janė mė tė prirur tė shtojnė nė peshė e tė vuajnė nga diabeti.


    Orėt e Nevojshme Tė Gjumit Sipas Moshės

    Njė ekip ekspertėsh i Universitetit tė Harvardit ka listuar orėt e nevojshme tė gjumit sipas ēdo moshe.


    Sipas tė dhėnave tė ekspertėve:

    Tė sapolindurit nga 0-3 muaj duhet tė flenė 14-17 orė nė ditė

    Foshnjet nga 4 nė 11 muajsh duhet tė flenė 12-15 orė nė ditė.

    Fėmijėt nga 3 deri nė 5 vjeē duhet tė flenė 10-13 orė nė ditė.

    Fėmijėt nga 6 nė 13 vjeē duhet tė flenė nga 9 nė 11 orė nė ditė.

    Adoleshentėt nga 14 nė 17 vjeē duhet tė flenė 8 deri nė 10 orė nė ditė.

    Tė rinjtė nga 18 nė 25 vjeē dhe tė rriturit deri nė 64 vjeē duhet tė flenė nga 7 nė 9 orė nė ditė.

    Tė moshuarit mbi 65 vjeē duhet tė flenė nga 7 deri nė 8 orė gjumė nė ditė,

    Ekspertėt thonė se lista e mėsipėrme ėshtė optimale dhe se organizmi e nevojat pėr gjumė tė individėve janė tė ndryshme.

    Sidoqoftė, nuk duhet tė harroni se gjumi dhe pushimi janė shumė tė rėndėsishme pėr parandalimin e shumė sėmundjeve.



    /AgroWeb.org

    https://agroweb.org/ne-forme/trupi-s...jume-te-duhen/

  8. #8
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Tė vėrtetat qė duhet tė dini pėr gjumin dhe rėndėsinė e tij

    Njeriu shpenzon njė tė tretėn e jetės sė tij duke fjetur. Ekspertėt thonė se gjumi ėshtė aspekti mė misterioz i shėndetit dhe mirėqenies.

    Ai ndikon fort tek shėndeti dhe humori.

    Mjafton njė natė e keqe pa gjumė qė njeriu tė ndihet keq dhe i acaruar. Mungesa afat-shkurtėr e gjumit mund tė ndikojė ose pėrkeqėsojė performancėn tuaj nė punė ose nė shkollė.

    Por nėse kjo situatė bėhet kronike, atėherė gjėrat mund tė pėrkeqėsohen dhe njeriu mund tė rrezikohet nga ataku nė zemėr. Megjithatė, si nė ēdo fushė tjetėr, edhe nė rastin e gjumit ka shumė legjenda urbane dhe fakte tė pavėrteta tė cilat ēdo njeri duhet t’i dijė.

    Sa orė gjumė ju nevojitet me tė vėrtetė

    Ka pretendime tė pavėrteta qė thonė se njeriu ka nevojė pėr 5 orė gjumė.

    Kjo ėshtė njė legjendė urbane, thonė ekspertėt, sipas tė cilėve, mungesa e gjumit rrit rrezikun e atakut nė zemėr, tensionin e lartė tė gjakut, depresionin, diabetin e tipit 2 dhe obezitetin. Ekspertėt thonė se njeriu duhet tė flejė 7-9 orė nė ditė.

    Tė flesh pėrpara televizorit

    Ka pretendime qė thonė se tė shtrihesh pėrpara televizorit tė ndihmon pėr tė fjetur.

    E vėrteta ėshtė krejt ndryshe.

    Pajisje tė tilla kanė njė ndikim tė kundėrt tek gjumi dhe e mbajnė larg atė.

    Rėndėsia e orės sė gjumit

    Njeriu duhet tė flejė nė mbrėmje e tė zgjohet nė tė gdhirė.

    Njerėzit qė rrinė zgjuar natėn e flenė ditėn kanė njė mungesė tė theksuar sinkronizimi tė ritmit tė brendshėm.

    Njeriu ėshtė formuar tė flejė natėn e tė punojė ditėn. Prishja e cilėsisė sė gjumit rrit rrezikun e sėmundjeve si diabeti dhe depresioni.

    Pushim apo gjumė?

    Njerėzit janė tė mendimit se tė qėndrojnė shtrirė me sy mbyllur ka tė njėjtat pėrfitime si gjumi. Ekspertėt thonė se tė qėndruarit me sy mbyllur nuk ėshtė e njėjta gjė me gjumin, sepse trupi dhe truri janė alert.

    Sa shpejt tė zė gjumi

    Njerėzit mendojnė se nėse janė tė aftė tė flenė shpejt dhe kudo janė tė shėndetshėm.

    Pėrkundrazi, kjo ėshtė njė shenjė qė nuk po flini mjaftueshėm. Kjo legjendė urbane ėshtė e rrezikshme.

    Alkooli Pėrpara Gjumit

    Ka njerėz qė besojnė se pirja e alkolit para gjumit e sjell atė mė shpejt.

    E vėrteta ėshtė ndryshe. Alkooli tė bėn tė ndihesh mė keq gjatė natės dhe ditės.

    Gėrrhitja ėshtė e padėmshme

    Kjo ėshtė njė tjetėr legjendė urbane qė kundėrshtohet nga ekspertėt.

    Ata thonė se gėrrhitja tregon qė njeriu nuk mbushet dot mjaftueshėm me frymė dhe pėr pasojė nuk bėn njė gjumė tė qetė e tė mirė. Ky rrezik rritet edhe nga obeziteti, tensioni i lartė i gjakut dhe duhanpirja.


    Top Channel

    https://top-channel.tv/2023/02/23/te...ndesine-e-tij/

  9. #9
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,929

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Gjumi ėshtė njė aspekt shumė i rėndėsishėm i shėndetit dhe mirėqenies tonė. Cilėsia e gjumit ka njė ndikim tė drejtpėrdrejtė nė shėndetin tonė fizik dhe mendor, si dhe nė jetėn tonė tė pėrditshme.

    Njė gjumė i mirė ndikon nė:

    - Rikuperimin e trupit dhe mendjes pas njė dite tė lodhshme
    - Pėrmirėsimin e funksionimit tė sistemit imunitar
    - Rregullimin e niveleve tė hormoneve dhe gjendjes emocionale
    - Pėrmirėsimin e konsolidimit tė informacionit dhe kujtesės
    - Mbajtjen e niveleve tė energjisė dhe produktivitetit gjatė ditės

    Nė anėn tjetėr, kur gjumi nuk ėshtė cilėsor, mund tė shkaktojė probleme si:

    - Lodhje dhe dobėsi
    - Depresion dhe ankth
    - Ngritje tė niveleve tė stresit dhe tensionit
    - Rritje tė rrezikut pėr sėmundje tė ndryshme, si diabeti, obeziteti, problemet e zemrės dhe presioni i lartė i gjakut.

    Pėr tė pėrmirėsuar cilėsinė e gjumit, ėshtė e rėndėsishme tė keni njė rutinė tė caktuar tė gjumit dhe tė siguroheni qė tė keni njė mjedis tė qetė dhe tė rehatshėm pėr t'u fjetur. Gjithashtu, mund tė jenė efektive disa teknika relaksimi dhe praktika tė tjera pėr tė ndihmuar nė rėnien e gjumit dhe pėrmirėsimin e cilėsisė sė tij. Nėse keni vėrejtur probleme me gjumin tuaj, ėshtė gjithashtu e rėndėsishme tė konsultoheni me mjekun tuaj pėr tė diskutuar mundėsitė pėr trajtim dhe zgjidhje tė ndryshme.

    Gjumi ėshtė njė aspekt shumė i rėndėsishėm i shėndetit dhe mirėqenies sonė dhe ka njė ndikim tė drejtpėrdrejtė nė shėndetin tonė fizik dhe mendor.

    Disa vėrtetėsi qė duhet tė dini pėr gjumin dhe rėndėsinė e tij janė:

    1. Nevoja e gjumit ndryshon nga personi nė person: Nė pėrgjithėsi, njė person i rritur ka nevojė pėr 7-9 orė gjumė nė njė natė, megjithatė, kjo mund tė ndryshojė nga personi nė person. Disa njerėz mund tė kenė nevojė pėr mė shumė ose mė pak gjumė nė krahasim me kėtė numėr.

    2. Cilėsia e gjumit ėshtė po aq e rėndėsishme sa sasia: Edhe nėse ju futeni nė shtrat pėr mjaftueshėm kohė, cilėsia e gjumit mund tė ndikojė nė nivelin tuaj tė energjisė dhe produktivitetit gjatė ditės.

    3. Gjumi ndikon nė shėndetin tonė fizik dhe mendor: Gjumi ndikon nė shėndetin tonė fizik dhe mendor nė mėnyra tė ndryshme. Gjumi i dobėt mund tė shkaktojė lodhje dhe dobėsi, ndėrsa gjumi i mirė mund tė ndihmojė nė rikuperimin e trupit dhe mendjes pas njė dite tė lodhshme.

    4. Mjedisi i gjumit ėshtė i rėndėsishėm: Mjedisi i gjumit ėshtė po aq i rėndėsishėm sa pozicioni juaj gjatė gjumit. Sigurimi i njė mjedisi tė qetė dhe tė rehatshėm pėr t'u fjetur mund tė ndihmojė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit.

    5. Stresi mund tė ndikojė nė gjumė: Stresi mund tė ndikojė nė mėnyrė negative nė cilėsinė dhe sasinė e gjumit tuaj. Nėse ndjeni stres, mund tė jetė e dobishme tė merrni kohė pėr tė relaksuar para se tė shkoni nė gjumė.

    6. Mungesa e gjumit mund tė shkaktojė probleme serioze tė shėndetit: Studimet kanė treguar se mungesa e gjumit mund tė rrisė rrezikun e sėmundjeve tė ndryshme, si diabeti, obeziteti, problemet e zemrės dhe presioni i lartė i gjakut. Kjo mund tė ndodhė sepse gjatė gjumit trupi ynė rregullon nivelet e hormoneve dhe proceset tjera tė brendshme qė kanė njė ndikim tė drejtpėrdrejtė nė shėndetin tonė.

    Pėr tė pėrmirėsuar cilėsinė e gjumit, ėshtė e rėndėsishme tė keni njė rutinė tė caktuar tė gjumit dhe tė siguroheni qė tė keni njė mjedis tė qetė dhe tė rehatshėm pėr t'u fjetur. Nėse keni probleme me gjumin tuaj, ėshtė gjithashtu e rėndėsishme tė konsultoheni me mjekun tuaj pėr tė diskutuar mundėsitė pėr trajtim dhe zgjidhje tė ndryshme.

  10. #10
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Gjumi ėshtė pėr dembela?

    Bill Gates zbulon njė nga gabimet mė tė mėdha tė jetės sė tij (shkenca sot e quan fatal)


    Nė njė episod tė fundit tė podcastit tė Bill Gates, i cili quhet “Mos ngatėrro mua me Bill Gates”, kemi mundur tė mėsojmė mendimin e miliarderit pėr rėndėsinė e pushimit dhe gjumit tė qetė.

    Nė njė bisedė tė zhvilluar me Seth Rogen, aktor amerikan dhe Lauren Miller Rogen, aktore, skenariste dhe regjisore, Bill flet pėr jetėn e tij nė tė tridhjetat dhe tė dyzetat.

    Ai shpjegon se gjėja e zakonshme nė rrethin e tij shoqėror ishte tė mburrej se sa pak flinte.

    Tė konkurrosh me sa pak gjumė fle ishte mesa duket njė shenjė epėrsie. Pushimi i mjaftueshėm dukej se ishte antiteza e njė personi produktiv nė “stilin e suksesshėm” tė jetesės amerikane.

    Bill, nė njė fragment nga podkasti i tij, thotė se:

    “Disa njerėz thanė ‘kam fjetur vetėm gjashtė orė’. Njė djalė tjetėr tha ‘kam fjetur vetėm pesė’ dhe ‘mirė, ndonjėherė nuk fle fare’. Dhe unė mendoja se “kėta djem janė shumė tė mirė, duhet tė pėrpiqem mė shumė, sepse gjumi ėshtė pėr dembela dhe ėshtė i panevojshėm”.

    Tani, Bill Gates siguron se studimet qė ka paguar vetė zbulojnė se gjumi i pakėt ėshtė njė nga shkaqet e sėmundjeve neurodegjenerative si Alzheimer.

    Dhe kėtu nuk po flasim vetėm pėr mendimin e Bill Gates.

    E ashtuquajtura mjekėsia e gjumit ėshtė njė nga degėt e shkencės qė pėrpiqet tė eksplorojė mėnyrėn nė tė cilėn ne mund tė pėrmirėsojmė pushimin tonė dhe rrjedhimisht, cilėsinė e jetės. Sipas studimit tė publikuar nė Journal of Clinical Sleep Medicine:

    “Ekziston njė nevojė e madhe pėr tė theksuar mė tej shėndetin e gjumit nė arsim, praktikėn klinike, kujdesin afatgjatė, promovimin e shėndetit publik, vendin e punės, etj . Nevojiten mė shumė kėrkime nė fushėn e gjumit dhe ritmeve cirkadiane pėr tė ekspozuar mė tej rėndėsinė e gjumit pėr shėndetin”.


    Gazeta DITA

    https://gazetadita.al/bill-gates-zbu...uan-sot-fatal/

  11. #11
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    19-06-2004
    Postime
    5,929

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Mjekėsia e gjumit ėshtė njė degė e shkencės qė merret me studimin e gjumit dhe ndikimin e tij nė shėndet dhe cilėsinė e jetės. Studimet e kryera nė kėtė fushė kanė treguar se gjumi i mjaftueshėm dhe cilėsor ka njė ndikim tė madh nė shėndet dhe performancėn tonė tė pėrgjithshme.

    Studimi , i publikuar nė Journal of Clinical Sleep Medicine, thekson nevojėn pėr tė trajtuar shėndetin e gjumit nė mėnyrė tė gjerė dhe pėr tė integruar mė shumė informacion dhe praktika tė lidhura me gjumin nė fushėn e arsimit, praktikės klinike, promovimit tė shėndetit dhe kujdesit afatgjatė. Gjumi duhet tė konsiderohet si njė aspekt i rėndėsishėm i shėndetit dhe mirėqenies sė pėrgjithshme.

    Kėrkimet nė fushėn e gjumit dhe ritmeve cirkadiane janė tė rėndėsishme pėr tė zgjeruar njohuritė tona dhe pėr tė vėrtetuar mė tej rėndėsinė e gjumit pėr shėndetin. Ritmet cirkadiane janė ritmet natyrore tė organizmit tonė qė ndikojnė nė gjumin, zgjimin dhe funksionimin e pėrgjithshėm tė trupit. Studimi i kėtyre ritmeve dhe mėnyrave se si mund t'i pėrshtatemi mė mirė atyre mund tė na ndihmojė tė pėrmirėsojmė cilėsinė e gjumit dhe tė optimizojmė performancėn tonė gjatė ditės.

    Nė pėrfundim, studimet dhe kėrkimet nė mjekėsinė e gjumit tregojnė se gjumi ėshtė njė faktor i rėndėsishėm pėr shėndetin tonė dhe cilėsinė e jetės. Ėshtė e rėndėsishme tė vazhdojmė tė eksplorojmė kėtė fushė dhe tė integrojmė mė shumė informacion dhe praktika tė lidhura me gjumin nė praktikėn klinike, arsimin, promovimin e shėndetit dhe vendin e punės, pėr tė arritur njė pėrmirėsim tė pėrgjithshėm tė shėndetit dhe mirėqenisė tonė.

    Mungesa e gjumit ose gjumi i paqėndrueshėm dhe i pakualifikueshėm mund tė ketė njė ndikim tė madh nė shėndetin tonė dhe cilėsinė e jetės. Disa nga ndikimet kryesore tė mungesės sė gjumit janė:

    - Performanca kognitive: Gjumi i mjaftueshėm ėshtė i nevojshėm pėr funksionimin e duhur kognitiv. Kur nuk flini mjaftueshėm, performanca kognitive si kujtesa, vėmendja, ndėrthurja e informacionit dhe zgjidhja e problemeve mund tė pėshtyhen. Kjo mund tė ēojė nė vėshtirėsi nė pėrfundimin e detyrave tė zakonshme dhe nė renditjen e pėrgjithshme tė aftėsive intelektuale.

    - Shėndeti emocional: Mungesa e gjumit mund tė ndikojė nė shėndetin emocional dhe psikologjik. Njė gjum i dobėt ėshtė lidhur me rritjen e rrezikut pėr zhvillimin e problemeve tė shėndetit mendor si depresioni, ankthi dhe stresi. Gjumi i mjaftueshėm ėshtė i rėndėsishėm pėr ristabilizimin emocional dhe pėr tė mbajtur nivelin e energjisė emocionale nė kontroll.

    - Sistemi imunitar: Gjumi ėshtė i nevojshėm pėr funksionimin e duhur tė sistemit imunitar. Mungesa e gjumit mund tė dobėsojė sistemin imunitar dhe tė bėjė qė tė jeni mė tė prirur ndaj infeksioneve, sėmundjeve dhe problemeve tė tjera shėndetėsore. Gjumi i mjaftueshėm ndihmon nė rikuperimin nga sėmundjet dhe nė mbrojtjen e pėrgjithshme tė shėndetit.

    - Rreziku i sėmundjeve tė rėnda: Mungesa e gjumit ėshtė lidhur me rritjen e rrezikut pėr zhvillimin e sėmundjeve tė rėnda si sėmundjet kardiovaskulare, diabeti, obeziteti dhe hipertensioni. Gjumi i pamjaftueshėm mund tė ndikojė nė rregullimin e nivelit tė sheqerit nė gjak, presionin e gjakut dhe inflamacionin nė trup.

    - Performanca fizike: Gjumi i mjaftueshėm ėshtė i rėndėsishėm pėr performancėn fizike dhe pėrshtatshmėrinė. Mungesa e gjumit mund tė ēojė nė dobėsimin e performancės atletike, koordinimit motorik dhe aftėsisė pėr tė pėrshtatur ndaj ngarkesave fizike.

    - Cilėsia e jetės: Kur nuk flini mjaftueshėm, mund tė ndikoni nė cilėsinė e pėrgjithshme tė jetės tuaj. Ju mund tė ndiheni tė lodhur, tė mungojė energjia dhe motivimi, dhe tė keni vėshtirėsi nė menaxhimin e detyrave dhe marrėdhėnieve tė pėrditshme.

    Ėshtė e rėndėsishme tė kuptojmė se gjumi ėshtė njė aspekt i rėndėsishėm i shėndetit dhe mirėqenies sonė. Pėrpjekjet pėr tė siguruar njė gjum tė shėndetshėm dhe tė mjaftueshėm janė tė rėndėsishme pėr tė pėrmirėsuar shėndetin tonė dhe cilėsinė e jetės.

  12. #12
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    “Mė mirė se ilaēet e gjumit”- Ja ushqimi qė duhet tė konsumoni pėr tė fjetur sa mė tė qetė e mė tė ēlodhur

    Tė gjithė hasim probleme me gjumin ndėrkohė qė njė nga faktorėt kryesorė tė gjumit jo tė qetė lidhet drejtpėrdrejtė me mėnyrėn e tė ushqyerit.

    Dietologė dhe studime tė shumta kanė treguar se disa ushqime tė cilat konsumohen para se tė flemė ndihmojnė nė pėrmirėsimin e cilėsisė sė gjumit.

    E pėr rrjedhojė ndihmojnė organizmin dhe trupin qė tė ēlodhet dhe tė relaksohet gjatė orėve kur ėshtė nė shumė.

    Efektet e bajameve nė pėrmirėsimin e gjumit

    Njė nga produktet mė tė rekomanduara janė bajamet. Midis tė gjitha ushqimeve tė tjera, bajamet pėrmbajnė tė gjithė pėrbėrėsit qė ndikojnė direkt nė pėrmirėsimin e gjumit.

    Konsumimi i bajameve ndihmon trupin tė gjejė menjėherė qetėsinė e nevojshme pėr tė rėnė nė gjumė.

    Bajamet janė tė pasura me proteina dhe izolojnė urinė e tepėrt nė darkė. Por mė shumė se sa frenojnė urinė ato pėrmbajnė pesė elementė tė rėndėsishėm ushqyes tė cilėt pėrmirėsojnė gjumin.

    Tė pestė kėto elemente bashkėveprojnė duke i shndėrruar bajamet nė njė ushqim tė fuqishėm qė shmangin urinė e tepėrt, qetėsojnė muskujt dhe nervat dhe ju ndihmojnė pėr njė gjumė mė tė mirė.

    Ndaj dhe nuk ka asnjė ēudi se pėrse bajamet konsiderohen njė superushqim.

    Pesė elementėt qė nxisin gjumin e mirė

    Triptofani

    Triptofani ėshtė njė amino acid i cili prodhon dy neurotransmetues kyē, melatoninėn dhe serotoninėn.

    Melatonina ndihmon nė mirėmbajtjen e regjimit tė trupit, qė ju tė flini nė darkė dhe tė zgjoheni nė mėngjes, ndėrsa Serotonina ndihmon nė rregullimin e humorit duke larguar stresin e duke ndihmuar nė njė gjumė tė mirė.

    Bajamet janė ndėr produktet mė tė pasura me triptofan.

    Magnezi

    Studimet kanė treguar se mungesa e qoftė njė sasie tė vogėl magnezi ndikon nė njė gjumė tė parehatshėm.

    Magnezi ndihmon nė funksionimin e mirė tė muskujve duke nxitur ēlodhjen gjatė gjumit.

    Kalēiumi

    Rritja e nivelit tė kalēiumit rrit hormonin e melatoninės ēka nxit pėrgjumjen. Studimet tregojnė gjatė gjumit tė thellė niveli i kalēiumit nė trup ėshtė shumė i lartė.

    Niacina

    Stresi ēon nė ankth dhe depression dhe tė dyja kėto fenomene ndikojnė negativisht nė gjendjen e humorit duke sjellė pagjumėsinė.

    Niacina luan njė rol kyē nė rregullimin e stresit duke ndihmuar nė ēlirimin e ankthit dhe depresionit duke nxitur njė gjumė mė tė mirė.

    Proteina

    Sa mė gjatė tė qėndroni pa ushqim aq shumė do tė ulet niveli i sheqerit nė gjak.

    Ky fenomen ėshtė ndėr shkaktarėt kryesorė tė zgjimit nė mes tė natės. Duke konsumuar njė produkt qė nė pėrmbajtjen e tij ka proteina zgjimi papritmas natėn do tė shmanget.


    / AgroWeb.org / Panorama

    http://www.panorama.com.al/me-mire-s...me-te-clodhur/

  13. #13
    i/e regjistruar
    Anėtarėsuar
    29-11-2010
    Postime
    16,205

    Pėr: Gjumi dhe shėndeti

    Pse ėshtė e rėndėsishme tė flini para mesnatės?

    Gjumi para mesnatės ėshtė mė i vlefshėm nga sa mendoni, dhe ka tė bėjė me mėnyrėn se si trupi ynė reagon ndaj ndryshimeve tė dritės gjatė natės


    Nėse kohėt e fundit jeni ndjerė tė lodhur dhe tė rraskapitur, ndoshta kjo ka tė bėjė me kohėn kur flini. Gjumi para mesnatės ėshtė mė i vlefshėm nga sa mendoni, dhe ka tė bėjė me mėnyrėn se si trupi ynė reagon ndaj ndryshimeve tė dritės gjatė natės.

    Nė njė studim tė publikuar nga Dr. Nerina Ramlakhan, eksperte e gjumit dhe autore e “Tired But Wired: The Essential Sleep Toolkit” , shpjegon shkencėn pas saj.

    “Tė gjitha qelizat e trupit janė tė lidhura me lėvizjet e tokės dhe tė hėnės. Ka sinkronizim.”

    Ekziston njė zonė nė tru qė quhet sistemi cirkadian qė ndihmon nė sinkronizimin e lėvizjes dhe funksionit tė tė gjitha qelizave nė trup me nivelet e dritės dhe tė errėt tė mjedisit. Pra, kur niveli i dritės bie nėn njė nivel tė caktuar, ajo i dėrgon njė mesazh gjėndrės pineale pėrmes syve dhe tė gjitha qelizat nė trup fillojnė tė rregullojnė funksionet e tyre.

    Me fjalė tė tjera, ritmi ynė cirkadian ėshtė thelbėsor pėr rregullimin e trupit, duke pėrfshirė presionin e gjakut, temperaturėn e trupit dhe prodhimin e hormoneve. Dr Nerina pėrshkruan sasinė ideale tė gjumit qė duhet tė kemi para mesnatės pėr t’u freskuar dhe ēlodhur:

    “Tė paktėn 90 minuta para mesnatės ėshtė njė nga fazat mė tė fuqishme tė gjumit, pasi ėshtė periudha kur trupi rikthehet. Rigjenerohet nė tė gjitha nivelet fizike, mendore dhe emocionale. Fazat kryesore tė shėrimit ndodhin nė kėtė fazė tė parė tė gjumit“.

    Ai gjithashtu vė nė dukje se sa e rėndėsishme ėshtė tė rilidhni trurin dhe tė reduktoni nivelet e adrenalinės, gjė qė ėshtė jetike nėse jeni tė stresuar.


    Gazeta Shqip

    https://gazeta-shqip.com/ndryshe/pse...para-mesnates/

Fjalėt Kyēe pėr Temėn

Regullat e Postimit

  • Ju nuk mund tė hapni tema tė reja.
  • Ju nuk mund tė postoni nė tema.
  • Ju nuk mund tė bashkėngjitni skedarė.
  • Ju nuk mund tė ndryshoni postimet tuaja.
  •