Leonard Seiti.

[Gentian_gr]

Mahnitem pas poezise se poetit Leonard Seiti e mendova te sjell disa nga poezite e tij te larmishme.

Mik’i vjetër, të solla ndër mend,
K’të natë vjeshta mbi supe më rri.
Vajtim’i erës lugjeve më tremb,
I ngjaj zogut të humbur nën shi.

Më kish mbetur thellë në zemër,
Nga kohë e shkuar që s’kthehet më,
Një nga ato këngët tona, pa emër,
Por s’mund ta këndoj, nuk kam zë.

Më kish mbetur dhe pak klorofilë
Thellë në shpirt, si gjeth’ i parënë.
Ndaj mora penë e ndeza kandilë
Të shkruaj gjithçka s’të kam thënë...

Poshtë mermerit, ku ti fle i qetë,
Erë e vjeshtës dot gjumin s’ta prish.
Streha ime është një varkë në det
Deti vet’ është një lodër stuhish.

Kohë të tjera janë k’to, miku im!
Dallëndyshe më strehëve nuk ka,
Dhe një pendë q’e ruaja kujtim
Bashkë me gjethet e vjeshtës më la.

E kam lënë atje larg Shqipërinë
Si një livadh të gjelbër në hënë.
E braktisa dhe unë strehën, çatinë,
S’di as vetë në ç’ëndërr kam rënë.

S’di në do zgjohem mëngjesin tjetër!
Kohë të këqija janë këto, vëlla.
Në u zgjofsha do të këndoj, patjetër,
Paçka se dhe zëri më la!

Sa shumë gjëra kam për të thënë...
Në mundsh, ti qesh edhe për mua!
Ka kohë, buzëqeshja më ka lënë,
Tani një tjetër kam marrë për grua.

Kështu e paska, o mik, kjo jetë!
Thonë se jam bërë hija e fatit;
Sot më ka hedhur diku në det,
Dje i brodha pas gjatë Eufratit!

Nuk di ku nesër do më zër’ dielli...
Në pastë diell, duhet shpresuar!
Lajme të këqija po vijnë nga qielli,
Dikush -të Madhin*- ka zemëruar.

Më ndje, nuk dua të të shqetësoj!
Ndaj ti mërzitje hiç mos ndje,
Deri sa zemra gjak t’më pompoj
Një strehë shpirtit do mund t’i gjej.

Le të tërbohet Plakushi* lart,
Njëmijë rrebeshe të hedhë mbi mua.
Unë do mbyll sytë, dhe diell’i artë
Do m’jetë varur mbi degë si ftua.

Më duket mik, kam humb dhe ferr’.
Më ka mbetur veç kjo pallto e vjetër,
Që më mbron sadopak kur nata çjerr
Me thonj të mprehtë, si asgjë tjetër.

Të mërzita mik, në një natë si kjo!
Ndoshta s’ia vlen të lexosh Askushin.
Përgjatë rrugës sime unë, domosdo,
Do vazhdoj të tallem me Plakushin*.

Kështu, o mik, në patsh dhe kohë
E mund t’më ndjekësh gjer në fund,
Do të flas për veten se, domosdo,
Për të tjerët unë të flas, nuk mund.

Do të flas për udhën që më dha fati
Dhe për k’të xhaketën time t’vjetër.
Po t’isha lindur pasanik, k’tij shtati
Do t’i kisha veshur një kostum tjetër!

Sa herë kam rënë për tokë, jam vrarë,
Po aq herë jam ngritur i stërmunduar.
Çdo herë më i fortë, më i ri se më parë,
Me zemrën-shkëmb, shpirt-rrebeluar.

Por s’i jam qarë kujt, mik, as Zotit;
Gjithçka kam mundur e kam bërë vetë.
Ç’t’i qahesh vallë kujt që qysh motit
S’është bërë i gjallë, ka dymijë vjet!?

Në mes të territ, mik, kur nata çjerr
Dhe heshtja vdekjes më shumë i ngjan,
Unë hedh një dorë në shpirt dhe nxjerr
Një zjarr mjekërosh-zjarr babaxhan.

Një zjarr që të ngroh jo veten time,
Jo për t’arritur i gjallë mëngjesin tjetër,
Por një zjarr ku të djeg gjith’ jetën time
N’u dashtë për t’ngrohur k’të botë t’vjetër!

Madje dhe shpirtin, mik, kurrë s’e kursej
E prej dhimbjeve nuk e ruaj aspak,
Me ca fat dhe unë një ditë do të gjej
Për gjithçka një ilaç, të hidhur, farmak!

Të shkrova sot, mik, se ndjeva mall.
Për kohën tënde, më nis një letër,
Më thuaj, Tanjusha* është ende gjallë,
Se ende po pret tek shtegu i vjetër.

Në pritje të letrës tënde,
Desha t’i them pak fjalë palltos sime,
Që më mbron nga i ftohti përçdo mbrëmje
Kur shndërrohet në akull kjo rruga ime.

Pak fjalë me zemrën desha t’i shkoqit
Dhe me shpirtin, ku zjarrin e jetës ruaj,
Por fytyrë e Zotit, si për çudi, m’u fanit
E me njëmijë heshtje më dënoi të vuaj!

Kjo isht’e gjitha i dashur miku im
Po e mbyll më në fund, po hesht
Dua ëngjët të dëgjojnë kur të vijnë
Pëshpëritjen e gjetheve në vjeshtë

Unë ëndrrat i humba përgjithmonë
Dhe jeta s’më josh më si më parë
Zemra ime ka marrë ngjyrë limon
Ndërsa shpirti ka kohë m’ësht‘ vrarë

Hëna më vështron me plot ndjenjë
Por unë akull i ftohtë jam, acar
S'ësht' i ngrohtë më gjaku ndër dej
Brënda meje të rindez tjetër zjarr

S'ka mbetur gjë tjetër të shkruaj,
Nga jeta e një poeti skandaloz
Tashmë vdekja s'më duket e huaj,
Por dritare prostitutash ngjyrë rozë!

Mbas xhamit ajo qëndron e më pret,
Buzët akull t’mi puth gjer në gjak,
Ndoshta s’duhet të mërzitem vërtetë,
Një të puthur të gjithë e kanë hak!

[Gentian_gr]

U këput gjeth’i vjeshtës, n’erë!
Sa u deshëm në të vërtetë, s’e di!
Putheshim ashtu kot, ndonjëherë
Krejt kot nodhte, të mbanim mëri!

Ah! Po. Ndonjëherë e doja, në zjarr.
Në mes flakësh më donte dhe Ajo!
Ndodhte shpesh që të vishej, në Ar,
Unë zhvishesha, në shpirt, domosdo!

Ndonjëherë, flakëronte në muzg!
Herë të tjera e humbisja, pa shkak!
Shpesh, kur ecnim bashkë, në rrugë
Kish dëshirë t’më përzihej në gjak!

Më ndodhte, dhe mua, rrallë,
Ashtu kot, të përlyhesha, me dritë
At’herë më puthte veç në sy, e në ballë;
Kështu, thoshte, dinë të puthin Perënditë!

[Gentian_gr]

Sa dua sonte të të takoj o mik i vjetër
Pak fjalë të rrugës t’i shkëmbeja me ty
Në mungesë, mendova t’nisë k’të letër
Me copëza nga rruga ku shkelëm të dy

Emri, s ’më kujtohet më s’i ma thonë
Vetë koha e ka fshirë nga rregjistr’i vjetër
Dhe rrugëve, t’gjith kalimtarët më njonë
Si udhëtarin-endacak, me pallton e vjetër

Udhëve t’askundit, me duart në xhepa
Endem lartë e poshtë, me erën fërshëllej
Një udhë-qorrsokak m’isht’e gjithë jeta
Ndaj, veten shpesh me ëndrra e gënjej

Por, n’ëndrra veç, aty jam krejt ndryshe
Çdo mbret i kohrave do t’më kishte zili
Udha ime aty m’është krah dallëndyshe
Mjafton ta përplas, e në çast jam tek ti

Gjithçka që pata mik, më nuk e kamë
Veç palltoja e vjetër n’sup më ka mbetur
Dje, emrin e kërkova tek varret m’at’anë
Më kot, se gjeta! Ndoshta s’kam vdekur !

Do më njohësh mik, do t’kujtohem patjetër
Sëbashku kemi drekuar nën hije rrushi
Për kohën që shkoi, të shkrova k’të letër
Nisur prej askundit, firmosur nga Askushi !

[Gentian_gr]

Qëndron heshtur, fjalë mërguar
Si breg i zhveshur nga det e valë
Asnjë këmbë ere nuk pati shkuar
Shkova veç unë, ndaj dhe s’më fal!

Unë vdiqa dje, pardje, dhe sot
Ndodhtë nesër, s’prish punë aspak
Veç heshtjen tënde, s’ma tret dot
Acid’i dhimbjes që kam në gjak

Qëndronë heshtur, si pllakë guri
Në heshtjen tënde varrosur unë
Vetëm një herë vjen në jetë burri
Vdes dy-tri herë, a dhe më shumë…

[Gentian_gr]

Tungjatjeta i dashur gjysh, nga larg
Me postë po të nis sot këtë letër
Një ditë, do të vij, do të piqemi prapë
Diku poshtë shtëpive, tek udha e vjetër

E di, do t’më presësh aty ku u ndamë
Aty ku më urove udhën e mbarë
Të kujtohet gjysh, sa kokëshkretë, sharlatan
Fëmij çamarrok kam qënë më parë ?

E pra, sot, po të them diçka ndryshe
Nuk jam më, ai vogëlushi çapkën
Dhe pse e di, do ta vësh në mëdyshje
Se koha kostum të ri më ka dhënë !

Tashmë o gjysh, jam plot tridhjetë vjeç
Ndërsa ti më je një botë më larg
Në atë botë, ku mosha s’matet veç,
Se me dritën e yjeve që vezullojnë përqark

U ndamë i dashur gjysh at’ mëngjes
Duke thënë: Mirupafshim, në ëndrra blu.
Hingëlliti kali i hekurt dhe, në një kthesë
Humba nga vështrimet e syve të tu.

Është bër koh qysh at’here, i dashur gjysh
Aq sa, është thinjur dhe koha vetë
Më ndje o gjysh nëse gjat më prite
Tek udha e vjetër, ku u ndamë për jetë.

Pa lexo, ç’të shkruaj gjysh i dashur
Ndërsa plakem me kohën dhe unë dalngadal,
Shpirt e zemër më janë ënjtur, janë trashur
Jam goxha i pasur , kam një mal me mall.

Madje, ç’do ditë pasuria më shtohet
Së shpejti mund të jem një i pasur me famë
Pa frikë se shpirti një ditë do dorzohet
Dhe zemra do pëlcas, ngaqë më nuk mban.

Lexo gjysh i dashur ç’të shkruaj, lexo
Thonë lart e poshtë se jam bërë poet !
Si çamarrok Prilli që jam, domosdo
Dhe vesën e mëngjesit se lashë të qetë.

Ti do t’më buzëqeshësh ëmbël , e di
Pastaj do më pyesësh për ç’thash më lart !
Ironikisht, do t’më flasësh për kostumin e ri
Që koha dhe mosha ma bënë dhurat.

Oh, i dashur gjysh, e di, ke të drejtë
Para teje unë mbetem gjithmon fëmij
I njëjti, si at’here kur erdha në jetë
Si at’here kur luaja me zogjtë në avllij

Dhe ja, si fëmij po të shkruaj k’të letër
Nga kjo botë ku njerëzit ndahen prej së gjalli
E ndoshta aty, n’atë botën tënde, tjetër
S’ekzistojnë ndarja, largësia dhe malli

Të përshëndes, i dashur gjysh, nga lrag
Më fal, do të vonoj, ndoshta dhe për pak
E do të vij kur perëndim i kuq të lulëzoj
Me petale ëngjëjsh të çelur përqark

E di, do t’më presësh krahapur sakaq
Do ç’mallemi te dy, në përqafime blu
E pastaj si fëmij çamarrok do të dal
Lëndinës së qiellit do të bredh kuturu

Do kalëroj ylbere, si dikur shilarësin
Hënës, si fluturave nga pas do ti bredh
Yje lëndinës së kaltër do këpus
Dhe çantës së shpirtit ngadal do tia hedh

Deri at’herë, gjysh i dashur, gjith të mirat
Të përqafoj dhe një herë para se ta mbyll
Posta e këtushme s’u shërben hapsirave
Ndaj k’të letër po ta dërgoj me një Yll.

[Gentian_gr]

Kurrë më parë ,nuk kisha menduar
Me vjeshtën të puthesha ëmbël në park
Mbi stola të drunjtë me gjethe mbuluar
Nën vështrimet e hënës që sillej përqark

Oh, ç’femër ! Me ç’zjarr në buzë !
U zhvesh lakuriq ngadal, si një pemë
Më tha : I dashur, ndjehem plot muzë
A bëjmë më mirë dashuri në poemë !?

Ja putha sytë me ngjyrë aurore
Atë mbrëmje të qetë tetori në park
Pastaj një lidhëse na kapi për dore
Dhe u shkrimë të dy këtu nëpër varg

E bëmë dashuri pa ndalur, pa reshtur
Ndërkoh që nata frymëmarrjen kish ndal
Në mëngjes tek më puthte, më tha buzëqeshur
Unë jam veç një folje, je ti kryefjalë....

[Gentian_gr]

Vajza e vogël e qiellit
Fustanin lagur në det
Shihte zogjtë t’i iknin në lindje
Perëndimit t’i kthehen i pret.

Me sytë e çiltër prej fëmije
E kancerin q’e bluante në gjak
Gjeti forcë, si bekim perëndie,
Fluturoi, por isht’ pak, shumë pak!

Në dhimbje e zuri gjumi
I thellë, si vdekja vet
U zgjua! Diku, një buzë lumi,
Një dritë, një shpresë, një jetë.

Lagu ballin, freskoi mendimet
Shkroi emrin e sajë në furtunë
T’hidhura i kishte kujtimet
Por gjumin edhe më shumë!

Fëmija e lindur nënë
Humbi një sy, një gjoks, një krah
Si molla, gjysëm e ngrënë
Por rrënja kurrë nuk u thah!

E martuan pa dëshirë me një plak
Por lidhja nuk shkoi gjatë
S’mjaftuan plagët në shtat
Por e zu’ dhe një dimër i acartë!

E shkundi borën prej supeve
Kishte ardhur koha të çel…
Ende gjysma e mollës së kuqe
Në dhëmbët e gjarprit kisht’ ngel’!

Vogëlushja e lindur në yje
Lagur fustanin në det
Pret zogjtë të kthehen në pyje
Fluturimin të nis ajo vetë…

[Gentian_gr]

Ç’më thua kukuvajkë me at’ zë të grisur
Për dashuri e poetë të zbardhur si bora
Nata ime harenë si perde ka qendisur
Buzëqeshje pranvere i rrjedhin nga dora

Ti shpirtin s’ma njeh, as rrahjet e zemrës
Vërtet nuk jam më i ri si më parë
Por, kënga ime i ngjan gjoksit të hënës
Rrëmben ç’do vështrim t’ëmbël, djaloshar

Mos më kujto më kot trishtimin, kukuvajkë
Me të unë kam ngritur dolli disa herë
Ja njoh mirë zemrën e shpirtin në flakë
Si vjeshtë flokëkuqe që krihet në erë

I kam dhënë lamtumirën trishtimit, ka kohë
Vdekjes nuk i trembem aspak nëse vjen
Me jetën si dashnorë tek puthem ngado
Nëpër rrugët e qytetit mes njerëzve më gjen

Më mbush me jetë ç’do buzëqeshje fëmije
Ç’do shtrëngim duarsh me miq e mikesha
Qenëve rrugaç i’u fal përkëdhelje dashurie
Ndërsa tallem e qesh me priftërinj e murgesha

Nuk mbaj këpucë me llustër e kravatë
As këmishë të shtrenjtë me butona rubini
Brënda saj do ndjehesha si një dru i thatë
Si një kufomë pajetë, me veshje qefini

Pasuria s’më josh, por dhe i varfër s’jam
M’është e shtrenjtë lodhja e orëve t’vona
Nuk i vyejn diamantet një shpirti sharlatan
Më shumë se plehu që rrit sythet e njoma

Dashuria ! Ç’po më vjen për të qeshur
Ç’ma kujton prap’ atë që shkoi e më s’vjen
Prej lules së sajë në shpirt më kanë mbetur
Ca kujtime të zverdhura si gjethet që bien

Më ndodh të puth ndonjë çupkë në bar
Po me at’ vrull t’dikurshëm q’e ruaj në gji
E që shpirti sërish t’mos ndez ndonjë zjarr
Brënda gotës e hedh bashkë me verën, e pi

S’di t’i këndoj dashurisë, nuk jam as poet
Kur kujtoj vegjëlinë më mbështillet një mall
Më kanë rënë ca flokët, kjo ësht’ e vërtetë
Prap shpirti im i përverstë, vdekjes frikën i kall.

[Gentian_gr]

Ti s'je më muza ime...

Ti s’je më muza ime
Ndaj penën e mbyta në det
Ç’rëndësi ka në çelin agime
Në s’çelin, ç’rëndësi ka vërtetë!?

Ti s’je më muza ime
Fletët i’a lashë vjeshtës t’i zverdh
Le të vij pastaj dimri gjakftohtë
Në varrin e akullt t’i hedh

Ti s’je më muza ime
Kënga m’u copëtua si qelq
Më ka mbetur në gjoks qyteti
Dhe kolla e thatë që më heq

Ti s’je më muza ime
Rrugët prej këmbëve më ikën
Lumenjtë mbetën pa brigje
Yjet dhanë shpirt e u fikën…

Ti s’je më muza ime
Ndaj shpirti paqe s’më gjenë
Gjithçka fle jashtë lëkurës sime
Brënda sajë gjith trupi më zienë

Ti s’je më muza ime
Vdekja s’po mundet t’më mbyt
Ndaj ngriu nga varri o e vdekur
Mbi gjoksin tënd të mbyll sytë…

[Gentian_gr]

Përtej puthjeve lakuriqe në vjeshtë
Muzgjeve që rrinë varur në qerpikë
Përtej rrugës shpinëlodhur që hesht
Përtej mëngjesit që vjen yjet t’i fikë

Unë ty të dua…

Më shumë se zjarrin n’mes t’acarit
Më shumë se burimin në shkretëtirë
Më shumë se pllakën e ftohtë të varrit
Që puth e s’ankohet për buzën e ngrirë!

[Gentian_gr]

Këputi po deshe dhe lulet
Lulet në kopështin e Edenit!
Mua më pëlqejnë gënjeshtrat
Ato që thonë të vërteta të mëdha
Ato që mbijnë mbi varre, mbi eshtrat
Ku një e vërtetë e gënjeshtërt u tha!

-Sa kohë është bërë, sa kohë!?
Kam frikë se një jetë s’më mjafton!
Këput’ma dhe zemrën po deshe
K’të kafshë që mbaj lidhur në litarë
Mbi çarçafë të zhubrosur ka fjetur
Në shtrate të ngrohur më parë…

-Ku je zgjuar sot, dje, ku je zgjuar!?
S’mbaj mend! Çdo ditë një rrugë tjetër!
Stomaku i natës treti gjurmët e mia…
Nga cicërima ëndrrash shpirti më zien
Mjegulla diku larg mërgoi nga uria
Ndërtesat përkulen e pijnë ujë në liqen

Më ndje, kam një plagë në kraharor,
Një prej atyre gjërave që la mbas qyteti!
Ja, ai atje është zëri im…
Ja njoh mirë sytë kureshtar prej fëmije!
Thonë, se lulet e shkurtit kur mbijnë
Lëshojnë lotë me aromë pavdekësie…

Ndaj, vazhdo më tej, s’kam ç’të shes
Janë pavlerë përgjigjet e mia lakuriqe…
Në rrugën tjetër tregëtojnë gjithçka
Në rrugën tjetër dhe shpirti kushton pak
Në gjet’sh dhe tëndin aty, s’ësht’ hata!
Shpirtin tim dje e bleu një plakë!

-Pse gënjen, më thuaj, pse gënjen!?
Më pëlqejnë gënjeshtrat që thonë të vërteta!
Në derë, dimri me dorë të hekurt troket.
S’ka xhama të thyer, asnjë damar i prerë…
Përtej liqenit që ha yje, bejroza po pret
Zogun e blertë që krahët i’u thyhen në erë…

Asgjë e çuditëshme, më beso, asgjë.
Një gur u frikësua kur e thirra në emër!
Një mik i vjetër po numëronte hapat e hënës
Ndërsa këndonte nën zë një këngë nga vegjëlia
Një nga ato ninullat e ngrohta, t’ëmbla, të nënës
Një nga ato pak rreshta ku ripërtërihet gjithësia…

Qyteti në kockë më ka ngulur hijen…
Oh! Hija! Asgjë nuk dhemb më shumë se ajo!
Sytë e mi përtypin dhembë kujtimesh
Sa herë dielli shkon të flerë në bark të liqenit
Për t’më këputur në mëngjes lule ëndërrimesh
Porsi Eva gjethet në kopështin e Edenit.

[Gentian_gr]

Ah, ta ndienim pak më shumë
K’të dashuri që moshë nuk ka…
Sa pak nga ty, sa pak nga unë
Mori kjo botë, kjo botë na dha…

Sa pak i dhamë, e s’u ankua
Një jetë na dha, e s’na mjaftoi
T’i thoshim qoft njëherë; Të dua
Si i’a thotë shelgu ndanë përroi…

Ndoshta, fjalët s’i gjetëm dot…
Ndoshta s’gjetëm dot vetëveten!
Lundrojmë ëndrrave, por më kot,
Vjen një ditë dhe ëndrrat treten!

Ndodh, e gjendemi të thinjëruar
Si në fundvjeshtë, kur thinjet bari
S’mjaftoi një jetë për ta dashuruar,
Pse duhet vallë të mjaftoj varri!?