Pse dhe Shqiperia do te falimentoje si Greqia

[Albo]

Ka njerez e shoqeri e shtete qe duan tu vijne ne ndihme njerezve qe ''fati'' i la ne balte gjate nje sistemi paraprak.
Ka njerez,shoqeri e shtete qe se deshirojne nje gje te tille se skane ndenja humanizmi.
Kjo eshte diferenca.
Ti e ke bere ''zgjedhjen tende'' .
E vura ne kllapa per te vetmen arsye se mbase edhe nuk ke qene koshent ndaj asaj zgjedhjeje kur je asimiluar/ brainwash gjate atij procesi .

Ta shpjegova me lart, po ta perseris edhe njehere qe ta mesosh: shteti me sherben mua si qytetar i lire, e jo une shtetit. Shteti ben ate qe dikton sovrani, dhe jo sic i do qejfi. Kujdesi per ate shtrese te shoqerise qe nuk ndihmon dot vetveten, invalidet, veteranet, njerezit me probleme mendore, jetimet, nuk eshte detyre e shtetit, eshte detyra e shoqerise, eshte detyra e atyre individeve ne shoqeri qe zgjedhin te ndihmojne.

Po te bej dy pyetje te thjeshta:

- A mendon se shteti tregon nje kujdes me te madh e ofron nje sherbim me te mire per jetimet, se sa organizatat bamirese apo institucionet fetare?
- Kush mendon se eshte ne gjendje qe te marri vendimin e duhur se si duhet te shpenzohet leke qe ne jemi gati te paguajme per keta njerez: shteti apo une e ti si qytetare e pjesetare te kesaj shoqerie? Duhet ta marr une vendimin se sa leke ti jap nje shoqerie bamirese cdo vit, apo duhet ta le ne doren e atij burokratit te administrates te shtetit?

Te gjitha dogmat e ideologjise komuniste e socialiste, jane ndertuar mbi idene se: ideologet/shtetaret jane me te kualifikuar per te marre vendime per qytetarin se sa vete qytetari. Ideja e "barazise shoqerore" nuk eshte gje tjeter vecse nje leve e madhe qe u shitet njerezve, per ti xhveshur ata nga liria dhe pergjegjesia. Qe nga momenti qe une heq dore nga liria per ti marre keto vendime vete si qytetar i lire, keto vendime i merr shteti per mua. Dhe ku dolem? Dolem atje ku sovrani nuk eshte me individi e qytetari i lire, sovrani eshte shteti. Dolem ne Shqiperine komuniste 50 vjecare ku Pushteti Popullor na dirigjonte e diktonte cdo aspekt te jetes sone qe nga lindja e deri ne vdekje.

Per mua pohimet tua jane kunderthenese.

Vendet ne zhvillim apo vendet e zhvilluara jane njekohesisht konsumuesit me te medhenje dhe motori kryesore i zhvillimeve te pergjithshme ekonomike ne regjione te caktuara apo ne bote. Nese ne keto vende "moderohet" konsumi dhe "levizja me makina" per shkak te cmimit te larte te karburanteve, atehere automatikisht ka ndikim te madh ne ekonomi te vendit perkates dhe ne vendet tjera, varesisht nga mardhenjet tregtare dhe ekonomike.

Rritja e cmimit te dritherave nuk eshte rezultat direkt i rritjes se cmimit te naftes, por kryesisht rezultat i spekulimeve ne bursat kryesore te botes. Edhe cmimi aktual i naftes eshte gjithashtu rezultat i spekulimeve.

Shembull sa per ilustrim te spekulimeve me resurse:

Rritja e perkohshme e cmimit te naftes, godet vetem shtresat e varfera te shoqerise, dhe ka nje ndikim te vogel ne fuqine blerese te shtreses se mesme, e nuk ka asnje ndikim ne shtresat e tjera te pasura. Ai i varferi do mendohet dy here para se ti hipi makines apo te ngrohi shtepine. Ai qe ben pjese ne shtresen e mesme, nuk do te shkoje te haje ne restorant nje dreke apo darke ne jave sic bente me pare, pasi ne buxhetin e tij famijar apo para do te shkojne per naften e ngrohjen. Kurse ai i pasuri nuk do t'ia dije fare pasi kostoja e energjise per te, ne raport me te ardhurat mujore eshte e paperfillshme.

Rritja e cmimit te naftes, pati nje efekt te jashtezakonshem ne shume vende te varfera te botes, kryesisht ne Afrike e Azi, pasi u rriten jashte mase cmimi i misrit, grurit e orizit, qe jane produktet ushquese baze per shtresat e varferave te ketyre vendeve. Dhe kjo u shoqerua edhe me pakenaqesi te larte e destabilitet politik. Revoltat ne Tunizi, Libi, Egjipt, Siri, e paten spunton nga rritja e cmimit te ketyre produkteve. Nafta i ndikon keto produkte pasi eshte produkti kryesor per prodhimin e plehrave kimike dhe per mekaniken e bujqesise.

Spekullimi me i madh me cmimin e naftes, nuk behet ne tregun boteror, behet ne kartelin me emrin OPEK qe kontrollon cmimin e naftes dhe sasine e naftes ne treg. Dhe sa per dijeni, cmimi i naftes ne 6 muajt e fundit ka qene ne renie.

[ritastrakosha]

Sa miliard €uro eshte borxhi publik i Shqiperise ???


Sa eshte perqindja ne nivel PBB ???


Si eshte i strukturuar ky borxh ???

Borxhi total publik eshte ~715 miliard lek (sipas open.data.al). Kamatat, nqs. i marrim mesatarisht 5% ne vit, behen 35.7 miliard lek ne vit. Te ardhurat vjetore te shtetit jane ~350 miliard lek ne vit. Pra rreth 10% e te ardhurave vjetore te shtetit shkojne per pagesen e kamatave.

Sipas disa ekonomisteve kur 30% e te ardhurave te shkojne vetem per pagesen e kamatave atehere hyhet ne nje cark borxhi qe veshtire te dilet. Duhet patur parasysh qe ka dhe principal per te shlyer. Shteti ka dhe shpenzime te tjera.

Per Shqiperine kjo do te thote se mjafton te pakesohen te ardhurat e shtetit me 3 here qe te hyhet ne cark borxhi.

Kam pyetur shume biznese familjare sa u eshte pakesuar xhiroja dhe shumica thone gjysem per gjysem. Pra u jane pakesuar te ardhurat me 2 here brenda pak vitesh. Kuptohet kjo nuk ka vlere statistikore, por jep nje ide se sa shpejt mund te pakesohen te ardhurat e shtetit.

~59% e GDP-se eshte borxhi thone. Struktura: ~gjyswm i jashtwm, ~gjyswm i brwndshwm.

[prenceedi]

Kam pyetur shume biznese familjare sa u eshte pakesuar xhiroja dhe shumica thone gjysem per gjysem. Pra u jane pakesuar te ardhurat me 2 here brenda pak vitesh. Kuptohet kjo nuk ka vlere statistikore, por jep nje ide se sa shpejt mund te pakesohen te ardhurat e shtetit.

~59% e GDP-se eshte borxhi thone. Struktura: ~gjyswm i jashtwm, ~gjyswm i brwndshwm.

Renia e xhiros se bizneseve familjare eshte per shkak te shtimit te nr. te bizneseve dhe jo per renie te xhiros.Kete mund ta shikosh shume lehte ne bizneset e medha(shumica) te cilat nuk kane rritje te volumit por kane vetem rritje te nr te klienteve.
Shtimi i bizneseve ka ndikuar edhe ne zvoglimin e normes se fitimit pasi shume biznese te reja per te mbijetuar ulin cmimet.
Perfundimisht ne kete rast shteti eshte i fituar se mbledh me teper taksa.
Dhe dicka tjeter ne shqiperi ose punojne ne shtet ose meren me tregti se nuk ka pune tjeter per te bere.

[ritastrakosha]

Dhe sa per dijeni, cmimi i naftes ne 6 muajt e fundit ka qene ne renie.

Ka nje cikel te tille: rritet kerkesa per nafte, prodhimi i naftes nuk rritet dot sipas kerkeses prandaj rritet cmimi i naftes, kjo ben te ulet kerkesa per nafte (ulet prodhimi, transporti etj.). Ulet kerkesa per nafte, ulet cmimi i naftes. Pra ulja e cmimit te naftes mund te interpretohet dhe keshtu: ekonomia eshte kaq keq ne recesion saqe nafte po konsumohet me pak dhe cmimi i eshte ulur.

Te dhenat per sasine e naftes tregojne me sakte se nafta po shtohet apo po pakesohet. Grafiku i prodhimit 150 vjecar te naftes tregon se nafta konvencionale ne 2006 arriti maksimumin e prodhimit boteror te saj dhe nuk pritet ta kaperceje (sipas Agjensise Nderkombetare te Energjise). Ka 5 vjet qe prodhimi pak a shume nuk ka ndryshuar.

[ritastrakosha]

Renia e xhiros se bizneseve familjare eshte per shkak te shtimit te nr. te bizneseve dhe jo per renie te xhiros.Kete mund ta shikosh shume lehte ne bizneset e medha(shumica) te cilat nuk kane rritje te volumit por kane vetem rritje te nr te klienteve.
Shtimi i bizneseve ka ndikuar edhe ne zvoglimin e normes se fitimit pasi shume biznese te reja per te mbijetuar ulin cmimet.
Perfundimisht ne kete rast shteti eshte i fituar se mbledh me teper taksa.
Dhe dicka tjeter ne shqiperi ose punojne ne shtet ose meren me tregti se nuk ka pune tjeter per te bere.

Sa biznese jane shtuar dhe sa jane mbyllur per fat te keq statistika te sakta nuk ka. Ne QKR biznesi hapet per 1 dite, por per ta mbyllur tatimet ta cojne buzen mbrapa.
Nqs. eshte e vertete ajo qe thua, se eshte rritur numri i bizneseve, atehere duhet te ishte rritur punesimi. Ne cdo rreth miqesor shikoj vetem rritje te papunesise. Rritja e papunesise eshte trend ne gjithe Europen dhe Ameriken. Me me pak nafte ka me pak prodhim, tregeti pra me pak punesim neper qytete.

Rrogat ne privat nuk po rriten me, po preferohen ne punesim persona qe pranojne rroga me te uleta, po punohet me ore me te zgjatura per te njejten rroge. Qe papunesia eshte ne rritje kuptohet dhe nga numri i CV-ve qe marrin burimet njerezore te firmave dhe nga etiketa e prishur e komunikimit me punekerkuesit dhe me te punesuarit.

Gjithashtu, paraja po del nga Shqiperia ne formen e kamatave per borxhet, fitimeve te firmave te huaja, pagave per drejtoret e huaj, pagesave per importet qe sa vijne e shtrenjtohen.

Pra po bie fuqia blerese, kjo shpjegon mire renien e xhiros.

[Kejsi Al]

Mund te jete reagim i perkohshem ndaj uljes se kerkeses. Kur sasia e shitjeve bie bizneset mund te perpiqen te ruajne nivelin e te ardhurave duke rritur cmimet.

athere kishin me pas ma t'zorshme me shit ?! mund t'jet rrit kerkesa sidomos ne Tirane dhe ne bregdet - ky sektor mbetet terheqes per investuesit - une e besoj se fenomenet ekonomike perreth nesh nuk jetsohen gjithmone njisoj dhe ne Shqipri. Sa di une ka 2-3 vjet qe vetem per krizen e falimentin flitet, kur do t'vij ky i shkret faliment se kena zemren e dobet ..paj sa t'vij, na po vazhdojm punen ton sic dijme vet

[ritastrakosha]

athere kishin me pas ma t'zorshme me shit ?! mund t'jet rrit kerkesa sidomos ne Tirane dhe ne bregdet - ky sektor mbetet terheqes per investuesit - une e besoj se fenomenet ekonomike perreth nesh nuk jetsohen gjithmone njisoj dhe ne Shqipri. Sa di une ka 2-3 vjet qe vetem per krizen e falimentin flitet, kur do t'vij ky i shkret faliment se kena zemren e dobet ..paj sa t'vij, na po vazhdojm punen ton sic dijme vet

Sipas parashikimit te raportit Hirsch per pikun e naftes pa pergatitje paraprake per pikun kriza do te zgjase ~20 vjet. Je lodhur shpejt :-).

Disa e shikojne si krize civilizimi qe do te shoqerohet me de-urbanizim, de-industrializim,de-globalizim, luftera per burimet e mbetura. Pra civilizimi mund te transformohet sic nuk e kemi njohur. Jemi perpara nje te panjohure te madhe.

Ka nje mallkim kinez "Rrofsh ne kohera interesante". Keto kohera te tilla duket se do te jene.

[Antiproanti]

...

Rritja e perkohshme e cmimit te naftes, godet vetem shtresat e varfera te shoqerise, dhe ka nje ndikim te vogel ne fuqine blerese te shtreses se mesme, e nuk ka asnje ndikim ne shtresat e tjera te pasura. Ai i varferi do mendohet dy here para se ti hipi makines apo te ngrohi shtepine. Ai qe ben pjese ne shtresen e mesme, nuk do te shkoje te haje ne restorant nje dreke apo darke ne jave sic bente me pare, pasi ne buxhetin e tij famijar apo para do te shkojne per naften e ngrohjen. Kurse ai i pasuri nuk do t'ia dije fare pasi kostoja e energjise per te, ne raport me te ardhurat mujore eshte e paperfillshme.

Rritja e cmimit te naftes, pati nje efekt te jashtezakonshem ne shume vende te varfera te botes, kryesisht ne Afrike e Azi, pasi u rriten jashte mase cmimi i misrit, grurit e orizit, qe jane produktet ushquese baze per shtresat e varferave te ketyre vendeve. Dhe kjo u shoqerua edhe me pakenaqesi te larte e destabilitet politik. Revoltat ne Tunizi, Libi, Egjipt, Siri, e paten spunton nga rritja e cmimit te ketyre produkteve. Nafta i ndikon keto produkte pasi eshte produkti kryesor per prodhimin e plehrave kimike dhe per mekaniken e bujqesise.

Spekullimi me i madh me cmimin e naftes, nuk behet ne tregun boteror, behet ne kartelin me emrin OPEK qe kontrollon cmimin e naftes dhe sasine e naftes ne treg. Dhe sa per dijeni, cmimi i naftes ne 6 muajt e fundit ka qene ne renie.

Nuk behet fjale per rritje te perkohshme!
Per rritje te perkohshme do te flitej, kur rritja do te zgjaste vetem disa muaj, jo disa vite, sic eshte rasti qe nga vitet 2003/2004 e vecanarisht 2007/2008 e deri sot.
Premisa jote eshte e gabuar, pasiqe nuk kemi te bejme me rritje te perkohshme, sic pohon ti...


OPEK ka egzistuar edhe para 2003 ose 2007/2008!
Pervec ne fillim te 90-ve 90/91, cmimet ishin normale apo moderate.
Ne te njejten kohe kishte shume pake investime (spekulative) ne inedkse perkatese per nafte apo resurse tjera. Pikerisht nga viti 2003/2004 bashk me cmimin e naftes rriten edhe investimet spekulative ne bursat kryesore prej 13 milarde ne vitin 2003 ne 260 ne vitin 2008. Ky eshte indikacion absolut per ndikimin direkt dhe vendimtar te spekulimeve ne cmimin e naftes dhe resursave tjera...
Nuk eshte fjala per investime direkte, por per baste ne bursat perkatese, qe te vetmin qellim i kishin dhe e kane rritjen e cmimeve.

[BlueBaron]

Borxhi total publik eshte ~715 miliard lek (sipas open.data.al). Kamatat, nqs. i marrim mesatarisht 5% ne vit, behen 35.7 miliard lek ne vit. Te ardhurat vjetore te shtetit jane ~350 miliard lek ne vit. Pra rreth 10% e te ardhurave vjetore te shtetit shkojne per pagesen e kamatave.

Sipas disa ekonomisteve kur 30% e te ardhurave te shkojne vetem per pagesen e kamatave atehere hyhet ne nje cark borxhi qe veshtire te dilet. Duhet patur parasysh qe ka dhe principal per te shlyer. Shteti ka dhe shpenzime te tjera.

Per Shqiperine kjo do te thote se mjafton te pakesohen te ardhurat e shtetit me 3 here qe te hyhet ne cark borxhi.

Kam pyetur shume biznese familjare sa u eshte pakesuar xhiroja dhe shumica thone gjysem per gjysem. Pra u jane pakesuar te ardhurat me 2 here brenda pak vitesh. Kuptohet kjo nuk ka vlere statistikore, por jep nje ide se sa shpejt mund te pakesohen te ardhurat e shtetit.

~59% e GDP-se eshte borxhi thone. Struktura: ~gjyswm i jashtwm, ~gjyswm i brwndshwm.

Shiko Rita, nuk e di kujt profesioni i perket, por llogaria nuk eshte opinion.

Te pyeta sa mld €uro eshte borxhi dhe m'u pergjigje rreth 715 mld ALL. Interesat i llogarite me hamendje dhe strukturen gjysem i jashtem, gjysem i brendshem. Perben 59% te PBB.


Nuk ke asnje te dhene qe mund te llogarisesh nje falimentim te mundshem te shtetit, perveçse totalin e perafert te borxhit.

Nuk di te dhenen me kryesore, strukturen e borxhit.

Kush bejne pjese tek struktura e borxhit.
- Kohezgjatja e borxhit (afat shkurter, afat mesem apo afat gjate).
- Perqindja e interesit dhe valuta.
- Tregu ku eshte marre borxhi (i jashtem apo i brendshem).
- Datat e aferta dhe te mesme te pagesave. Plani per financimin e pagesave.


Gjithashtu te nevojiten dhe parashikimet per rifinancim ne periudhen afatshkurter dhe afatmesem.


Po te bej nje pyetje. Kur ka qene shitja e fundit e bonove te thesarit, sa ka qene perqindja e interesit, kush ishin bleresit ???


Dhe gjate gjithe postimeve te tua nuk arrita te lexoj nje here te vetme çfare rating ka Shqiperia te pakten nga njera e "tre motrave" ...

[ritastrakosha]

Nuk ke asnje te dhene qe mund te llogarisesh nje falimentim te mundshem te shtetit, perveçse totalin e perafert te borxhit.

Nuk di te dhenen me kryesore, strukturen e borxhit.

Kush bejne pjese tek struktura e borxhit.
- Kohezgjatja e borxhit (afat shkurter, afat mesem apo afat gjate).
- Perqindja e interesit dhe valuta.
- Tregu ku eshte marre borxhi (i jashtem apo i brendshem).
- Datat e aferta dhe te mesme te pagesave. Plani per financimin e pagesave.


Gjithashtu te nevojiten dhe parashikimet per rifinancim ne periudhen afatshkurter dhe afatmesem.


Po te bej nje pyetje. Kur ka qene shitja e fundit e bonove te thesarit, sa ka qene perqindja e interesit, kush ishin bleresit ???


Dhe gjate gjithe postimeve te tua nuk arrita te lexoj nje here te vetme çfare rating ka Shqiperia te pakten nga njera e "tre motrave" ...

Rating-u ndryshon me sot me neser, sic po ndodh. Agjensite e ratingut duket se nuk e marrin ne konsiderate efektin e pakesimit te naftes ne GDP-ne e vendeve te industrializuara dhe ne aftesine e tyre per shlyerjen e borxheve. Prandaj ratingu i tyre vlen pak per ceshtjen ne fjale.

Maturimi i borxhit prape ka pak rendesi sepse borxhet rifinancohen rregullisht. Kur mbaron afati nominal rinovohen, ose shlyhen por merret borxh ne forma te tjera. Ketu ka rendesi vlera e qendrueshme e borxhit gjate viteve, qe ka ardhur ne rritje.

Borxhi, i jashtem apo i brendshem, njesoj duhet shlyer. Shqiperia mund ti shpetoje falimentimit per shkak te mosshlyerjes se borxhit te brendshem duke printuar para por hiperinflacioni per nga efektet ekonomike do te ishte i njevlershem me falimentimin.

Kamatat: 13 % e te ardhurave ne vitin 2011 kane shkuar per pagesen e tyre. Vitin tjeter pritet rritje. Edhe ketu eshte trendi afatgjate qe ka rendesi, sepse borxhi rifinancohet rregullisht. Citoj: "Në vitin 2008, nga buxheti i shtetit u paguan 35,555 milionë lekë interesa, në vitin 2009 u paguan 42,061 milionë lekë në 2010 u paguan 48,116 milionë lekë, në 2011 pritet të paguhen 54.189 milionë lekë, ndërsa në vitin 2012 parashikohet që të paguhen 59.780 milionë lekë. Kjo tregon se qeveria jo vetëm nuk ka ndërmend ta ulë borxhin publik, por madje mund edhe ta rritë atë. " Kamatat po vijne ne rritje. Nese 30% e te ardhurave te shtetit shkojne per kamata jemi ne cark borxhi (sipas disave)

Mendohet se 1% pakesim ne konsumin e naftes sjell 1% pakesim te GDP-se. Ne vitet ne vijim pritet pakesim i naftes ne nivel boteror me 2-9 % ne vit. Pakesimi i naftes pritet te preke me shume Europen sepse nuk eshte vend eksportues , ka infrastrukture shume te varur nga nafta dhe nuk ka kredine e Kines ne blerje. Europa me SHBA-ne mund te perpiqen ta zbusin efektin e pakesimit te naftes duke filluar lufte me vendet naftembajtese (Iran, Arabi Saudite etj.) por efekti i luftes mund te jete edhe me i rende se efekti i pakesimit te naftes.

Gjithashtu, renia e GDP-se ne pergjigje te renies se naftes ne terma afatgjate, nga disa, nuk pritet te jete lineare, por me e shpejte, sepse infrastruktura si fabrikat, menyra e transportit kerkojne vite te transformohen/krijohen bazuar ne burimet e reja te energjise dhe lendes se pare. Kerkohen vite te zevendesohet ekonomia e bazuar ne import-eksport me ekonomine lokale. Se sa linearisht pergjigjet ekonomia ndaj problemeve me naften duket keto 5 vite kur ka pasur tronditje, jo perkeqesim gradual.

Nese GDP-ja e Shqiperise pakesohet me 5-10% ne vit efekti mbi aftesine paguese te borxhit duket qarte.