KISHA E PAFÉ

Artan Lame
http://www.gazeta-shqip.com/#/opinio...5367d9a7b.html

Nė Pėrmet po ngrihet njė kishė brėnda nė Pallat tė Kulturės. Jo nė oborr a nė kopėsht tė pallatit, por brenda pėrbrėnda godinės, qė tani nuk ėshtė mė godinė, por i kanė mbetur vetėm katėr muret pa dysheme e ēati. E pamė tė gjithė nė televizor se si hidhnin shtat kollonat e betonta me fitila tė hekurt tė kishės, brėnda mureve tė rrėnuara tė pallatit tė kulturės (eh, si nuk ju ndanė kėtij vėndi kollonat e betonit pa leje). Ashtu siē rritet grami e i zė frymėn tokės; ashtu sikundėr kungulli qė u rrit e mori gardhin derisa e rrėzoi. Se si mund tė dalė nga njė pėrdhosje e tillė njė tempull i Zotit, vetėm njerėz tė pafe e pa Zot si shqiptarėt mund ta dinė. Se si mund tė pajtohet Perėndia me tė tilla horrllėqe, vetėm horrave qė thonė se i shėrbejnė mund t’u duket normale.

Si gjithmonė nuk funksionon asgjė, as polici e as bashki, as inspektoriat ndėrtimi e as gjykata, ndaj nuk po merrem fare me ta. Nuk po merrem tė bėj as politikė kush e la e si e la kėtė punė deri kėtu, pse s’foli e majta apo pse s’lėvizi e djathta. Nuk funksionoi as pushteti i katėrt, media demek. Pra, si kudo nė Europėn e asociuar dhe integruar, ku kur tri pushtetet e tjera nuk lėvizin, fap, lėviz dhe denoncon media dhe bėhet qameti. Kėtu media e bėri tė vetėn, e denoncoi skandalin jo vetėm me fjalė por edhe me film, por prapė askush nuk e bėri qejfin qeder. Ndaj nuk po merrem me ta, por me vetė Perėndinė.

Feja, jetė e mot ka shėrbyer si ekuilibruese e luhatjeve tė shoqėrisė; ka shėrbyer si pasqyrė e moralit, ku njerėzia janė parė dhe janė pėrpjekur tė ndreqen; ka shėrbyer edhe si pėrēonjėse e vlerave tė zbehura. Nė njė shoqėri si kjo e jona, ku sistemet e vlerave janė nė krizė tė thellė, religjoni do tė duhej tė ishte bash nė rolin e vet. Tė ndikonte tė na ndreqė. Mirėpo kusht’ i parė pėr kėtė, ėshtė qė shėrbenjėsit e fesė tė jenė tė ndryshėm, tė veēantė dhe mė tė lartėr se grigja e tyre, se vetėm kėshtu mund tė bėhen barinj tė shpirtrave. Mirėpo nė kėtė vėnd qė ka aftėsinė tė kthejė nė karagjosllėk ēdo gjė, edhe religjoni kthehet e bėhet gaz i botės.

Nė librat e shenjta midis 10 porosive tė Zotit, renditet edhe “Mos lakmo gjėnė e tjetrit”. E pra, kėtu nė Pėrmetin tonė, ėshtė vetė Kisha qė zė pronėn e tjetrit, se prona ku po ndėrton Kisha kishė, nuk ėshtė pronė e kishės por e tjetėrkujt. Dhe pastaj ēuditemi me ēudi se pse as Zoti vetė nuk i bėn dot fajde kėtij vėndi!

Porosia e Apostujve para grigjės sė besimtarėve, ishte “Shpallni besimin tuaj”. Edhe Krishti vetė, pėr t’i vėnė vulėn thosh: “Pėr atė qė i vjen turp tė shpallė besimin, edhe mua do tė mė vijė turp ta mbroj para Atit”. Ndėrsa kėtu edhe kishat ndėrtohen fshehurazi natėn. Le mė besimtarėt, por edhe vetė Kisha fsheh besimin. Dhe pastaj themi pse dreqin ėshtė i mallkuar ky vėnd.

Krishti teksa i pėrgatiste njerėzit pėr botėn tjetėr, kujdesej qė ndėrkaq ata tė zbatonin rregullat e kėsaj bote. Pėr kėtė i porosit besimtarėt “Jepini Cezarit atė qė i takon Cezarit”. Pra bindjuni ligjeve dhe paguani taksat. Eh, ē’i kanė punuar Atij, komunistėt dhe marksistėt pėr kėtė sentencė, duke e akuzuar se kėshtu Krishti i shėrbente shtypėsve dhe kapitalit. Nė fakt, Krishti kish kuptuar 2000 vjet mė parė, njė gjė shumė tė thjeshtė. Dakord tė merremi me fe, filozofi e politikė, por edhe shtetin duhet ta respektojmė, se pa tė kthehemi e bėhemi kafshė tė egra. Nė Pėrmet po ndėrtohet njė kishė pa leje, pa paguar taksat qė i takojnė Cezarit (shtetit). Dhe pastaj themi pse jemi bėrė si njerėz tė egėr!

Noli, kur flet mė ‘23-shin pėr 5 anarkitė e jetės shqiptare tė kohės sė tij, nė krye fare vė anarkinė fetare, duke shkruar pėr “katėr fe tė ndryshme, qė nuk kanė zėnė rrėnjė fare nė zemrėn e njė populli pagan”. Dhe tė mos harrojmė se Noli ankohet pėr anarki fetare, kur tė paktėn prifti ishte prift e hoxha ishte hoxhė. Po ē’duhet tė themi tani nė kohė tė Demokracisė, kur shohim qė prifti i sotėm ka qenė deri dje kapterr nė Ushtrinė e Enver Hoxhės, apo hoxha ka qenė magazinjer nė kooperativė, ndėrsa imami ka qenė kėpucar nė komunale. Pa i neveritur aspak kėto zanate, nuk mund tė presim qė prej tyre si me magji tė na dalin shėrbenjės tė fesė me mėnt cipė e dije. Ky stan kėtė bulmet qė nxjerr do nxjerrė.

Pėr tė mbajtur udhėn e drejtė edhe kur shoqėritė e humbasin atė, religjonet kujdesen t’i mbushin rradhėt e tyre me njerėz tė virtytshėm e tė kėnduar. Pėrgatisin shėrbenjės tė fesė plot besim dhe teollogė plot dije. Mirėpo, siē e thashė nė krye, ky vėnd ka aftėsinė e ēuditshme qė tė kthejė nė karagjosllėk edhe gjėrat e shenjta, ndaj edhe na ndodh qė komunisti i djeshėm, i bėrė prift a hoxhė jo pėr vokacion a shkėndijė hyjnore, por se ka lėnė mjekėr, tė ndėrtojė pa leje, tė zaptojė gjėnė e tjetrit, tė shesė varret me gjithė kokalla brėnda, apo tė bėjė pazar me vakėfet.

Por edhe pėr tė kėtillėt ka menduar Krishti, ndaj ndėrsa e ēonin nė kryq, ju drejtua Atit Qiellor dhe i kėrkoi: “Fali At se s’dijnė ē’bėjnė”.

Ka njė parti nė kėtė vėnd, qė pretendon tė mbrojė tė drejtat kombėtare, por, me gjithė emrin e madh dhe pretendimin edhe mė tė madh, njerėzia e njohin pėr kollaj si Partia e Ēamėrve. Paēka, edhe si e tillė s’ka gjė tė keqe, se edhe ēamėrit shqiptarė janė por, nėse kjo parti do qė, nga Parti e Ēamėrve, tė bėhet Parti e Shqiptarizmės, duhet tė ndėrmarrė bėma qė i shėrbejnė shqiptarizmės.

Le t’i propozoj unė njė tė tillė kryetarit Idrizi. Le tė bėhet Partia e tij nismėtare qė ēdo shqiptar i mirė qė e do Shqipėrinė dhe Perėndinė, tė vejė atje nė Pėrmet njė ditė pėr tė protestuar kundėr sakrilegjit qė i bėhet fesė dhe atdheut. Po, po, tė vemė tė gjithė bashkė atje nė Pėrmetin e besimtarėve tė urtė dhe atdhetarėve tė mėdhenj dhe tė protestojmė sė bashku.

Shpėtim, unė ta thashė timen. Tė paktėn ata qė e kėndojnė gazetėn do presin ēdo bėsh ti tani.
EKSTEMET PUQEN

Deri atėhere kishin qenė tė dy bashkė nė njė parti, komunistė. Njėzet vjet mė parė, udhėt e tyre u ndanė. Hysniu u bė “shoku Hysni” ndėrsa shoku Sali u bė “Sali”. Hysniu u pėrpoq qė, duke mos lėvizur nga vija komuniste, tė mbronte idealin e dalė boje, ndėrsa Saliu kaloi nė ekstremin tjetėr, u bė antikomunist.

Kaluan 20 vjet. Nė ditėn e zgjedhjeve mė 8 maj, Hysniu, pa lėvizur nga komunizmi, pėr ēudi u gjend nė njė llogore me Saliun qė ishte shpallur antikomunist. Njė dreq e merr vesh se si mund tė ngjasė njė gjė e tillė.

Shpjegimet janė dy. E para, edhe Saliu nuk ishte aq antikomunist sa na shitet, edhe Hysniu nuk ishte aq komunist sa na pėrbetohet, kėshtu qė tė dy dolėn nė njė qafė. E dyta, shpjegimi tjetėr mund tė jetė sentenca e lashtė sa vetė politika: “Ekstremet puqen”. Dhe u puqėn. Atyre s’u doli keq.

Ndėrsa ne, ne mbetėm prapė kėtu, tė provojmė mbi kurriz sentencat e politikės.